1-15 Haziran 2011 SAYI: 14 MÜSİAD Araştırmalar ve Yayın Komisyonu Sanayi Üretimi Ekonomide Soğuma Sinyalleri Veriyor S anayi Üretim Endeksi, 2011 yılı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, % 8,3 artış göstererek 122,7 seviyesinde gerçekleşti. Mevsimsel ve takvimsel etkilerden arındırılmış ve aylık değişimlerin net bir şekilde kıyaslanmasını sağlayan endekse göre ise sanayi üretimi Mart ayına göre % 0,6 oranında düşüş gösterdi. Böylelikle, mevsimsel etkiler olmaksızın Şubat’tan bu yana aylık bazda azalmakta olan sanayi üretim endeksi, alınan tedbirler doğrultusunda, ekonominin büyümesinde göreceli bir yavaşlama olduğuna işaret etti. Kaynak: TÜİK Mayıs Ayında Gıda Fiyatları TÜFE’yi Yükseltti 2011 yılı Mayıs ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), yıllık bazda % 7,17, aylık bazda ise % 2,42 oranında artış gösterdi. Böylelikle TÜFE, Merkez Bankası’nın aylık değişim beklentisi olan % 0,69 düzeyinden daha yüksek bir artış kaydetti. Endeksteki aylık yükselişte, % 11,68 oranındaki fiyat artışıyla giyim ve ayakkabı grubu büyük rol oynadı. Yıllık bazda ise TÜFE’deki en yüksek artış % 12,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Bu da, büyük oranda, meyve fiyatlarındaki mevsim normalleri üzerinde seyreden fiyatlar nedeniyle gerçekleşti. Bununla birlikte, Haziran ayında meyve fiyatlarındaki aşağı yönlü düzeltme ile tüketici enflasyonunun tekrar düşüş göstermesinin beklendiği açıklandı. Kaynak: TÜİK Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ise, 2011 Mayıs ayında beklentiler doğrultusunda gerçekleşerek, yıllık bazda % 9,63 ve aylık bazda % 0,15 oranında arttı. Endeksteki aylık artışta, giyim eşyası imalatı sektörü, en büyük rolü oynadı. Yıllık artışta ise en büyük katkı, tekstil ürünleri, gıda ürünleri ve kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri sektörlerinden geldi. 1 Nisan Ayında Dış Ticaret Dengesinde İyileşme Görüldü Kaynak: TÜİK T ÜİK 2011 Nisan ayı Dış Ticaret verilerine göre, ihracat yıllık bazda % 26,5 artarak 11,9 milyar dolara, ithalat ise % 40,2 artarak 20,9 milyar dolara ulaştı. Mart ayında ise ihracatın artış oranı %20 civarlarında iken ithalat % 44 oranında artmıştı. Bunun yanı sıra, mevsimsel etkilerden arındırılmış rakamlar doğrultusunda, Mart ayında ihracatta % 0,8, ithalatta ise % 3 oranındaki artışın, Nisan ayında ihracat için % 9,2 ithalat için ise % 2,8 olduğu gözlendi. Bu veriler ışığında, 2011 yılı Nisan ayında dış ticaret açığı, 9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle, Mart ayında % 54,7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı % 56,8 düzeyine yükseldi. Tüm bu rakamlar, Nisan ayında dış ticarette anlamlı bir iyileşme olduğunu gösterdi. 2011 Ocak-Nisan döneminde ise ihracat % 22,4 artarak 43,3 milyar dolara, ithalat ise % 44,1 artarak 77 milyar dolara ulaştı ve dış ticaret açığı 33,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde, ithal edilen mallar içerisinde ara malları % 71,6’lık, ihraç malları içerisinde de imalat sektörü % 93,3’lük oranlarla en büyük payları aldı. Cari Açığın Artış Hızı Düşüyor Kaynak: TCMB T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan Ödemeler Dengesi istatistiklerine göre, geçen yılın aynı ayında 4,3 milyar dolar olarak gerçekleşen cari işlemler açığı, 2011 Nisan ayında % 77 artış ile 7,6 milyar dolar düzeyine ulaştı. Böylelikle, yılın ilk dört ayında cari işlemler dengesinde 29,6 milyar dolarlık açık gerçekleşti. Bu açığın 28 milyar dolarlık kısmını ise dış ticaret açığı oluşturdu. Yılın ilk aylarında cari açıkta yıllık bazda % 100 civarında artışların kaydedildiği göz önüne alındığında, Nisan ayında % 77 olarak gerçekleşen cari açık artış hızında bir düşüş olduğu dikkat çekti. Öte yandan, Mart ayında 9,7 milyar dolar olarak gerçekleşen cari işlemler dengesindeki açık, bu rakamlar doğrultusunda, Nisan ayında gerileme göstermiş oldu. Bu noktada, ithalat rakamlarındaki düşüşün etkisi görüldü. Bunun yanı sıra, Nisan ayında, cari dengedeki iyileşmede diğer bir etkili unsur da, gelir dengesi kalemindeki düzelme oldu. Nitekim, Mart ayında 1,9 milyar dolar gelir dengesi açığı, Nisan’da 600 milyon dolara indi. Bu da, özellikle, doğrudan yatırım net gelirlerinde görülen ve 1 milyar dolara varan artıştan kaynaklandı. 2 2 Cari Açığı, Sıcak Para ve Özel Sektör Borçlanması Finanse Ediyor N isan ayı Ödemeler Dengesi istatistikleri, 2011 yılının Ocak-Nisan döneminde gerçekleşen 29,6 milyar dolarlık cari açığın büyük kısmının sıcak para olarak tabir edilen portföy yatırımları ve özel sektör yatırımları tarafından karşılandığını gösterdi. Zira, bu dönemde, portföy yatırımları geçen yılın aynı dönemine göre 2 kat artarak 15 milyar dolar seviyesine yaklaştı. Özel sektör borçlanması da, 13 milyar dolara ulaştı. Doğrudan yatırımlar kalemi ise yıllık bazda 2 katı aşkın bir artış sağlasa bile, cari açığın finansmanına ancak 3,6 milyar dolar katkı sağladı. Kaynağı belirsiz döviz girişlerini belirten net hata ve noksan kalemi ise, bu dönemde, 4 milyar dolarlık bir finansman kaynağı oldu. Tüm bu kalemlerin oluşturduğu finans hesabı, böylelikle 35,6 milyar dolara varan bir finansman sağlamış oldu. Bu finansman ile cari açık arasındaki fark ise, ilk dört ayda T.C. Merkez Bankası rezervlerini 5,1 milyar dolar artırdı. Dünya Bankası Türkiye’ye İlişkin Büyüme Beklentisini Artırdı D ünya Bankası, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nda, 2011 yılı için Türkiye’ye ilişkin büyüme öngörüsünü % 4,1’den % 6,1’e çıkarttı. Böylelikle, Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeler arasında Çin, Hindistan ve Endonezya’dan sonra dördüncü en yüksek büyümeyi gerçekleştirmesinin beklendiği belirtildi. Aynı raporda, daha önce % 3,3 olan küresel büyüme beklentisi ise % 3,2 olarak revize edildi. Bu revizyona sebep olarak gelişmiş ekonomilerin kriz sonrası süreçte yavaş gerçekleşen toparlanması gösterildi. Raporda belirtilen büyüme beklentileri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Kaynak: Dünya Bankası 3