10. SINIF KONU ANLATIMI 3 MİTOZ BÖLÜNME-3 HÜCRE DÖNGÜSÜNÜN KONTROLÜ SORU ÇÖZÜMÜ HÜCRE DÖNGÜSÜNÜN KONTROLÜ Hücre döngüsünde hayatsal faaliyetler genlerle kontrol altındadır. Özel proteinlerin varlığı ile döngü kontrol halinde tutulur. Hücre döngüsünün G1, G2 ve M olmak üzere 3 kontrol noktası vardır. Bu noktalardaki DUR ve DEVAM ET sinyalleri ile hücre döngüsü düzenlenir. G1 kontrol noktasında hücre yeterli büyüklüğe ulaşmışsa DEVAM ET sinyali verilir. G2 kontrol noktasında DNA hasarı ve hücre büyüklüğü kontrol edilir. Sorun yoksa DEVAM ET sinyali verilir. M kontrol noktasında kinetokorların iğ ipliklerine tutunması kontrol edilir. Sorun yoksa DEVAM ET sinyali verilir. HÜCRE DÖNGÜSÜNÜN KONTROLÜ Hücre döngü kontrolü herhangi bir nedenle bozulan hücreler KANSER HÜCRELERİNE dönüşürler. Bu hücreler, bölünme sinyallerine cevap vermezler sürekli bölünerek tümör oluşumuna ve dolayısı ile kanser hastalığının ortaya çıkmasına neden olurlar. Mitoz bölünme de oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücre ile aynıdır. Bu nedenle kromozom sayısı sabit kalır. Mitoz bölünmede interfaz evresinde DNA eşlemesi ile DNA miktarı iki katına çıkartılır. Daha sonra sitokinez ile hücreler birbirinden ayrılırken DNA miktarı yarıya indirilerek eski haline geri getirilmiş olur. Mitoz bölünme ile ilgili, Mitoz bölünme sırasında gerçekleşen; 1. Tek hücreli canlılarda üremeyi sağlar. 1. Replikasyon 2. Çok hücreli canlılarda büyüme, onarım ve üremeyi sağlar. 2. İğ ipliklerinin oluşumu 3. Kromozom sayısı sabit kalır. 3. Sitokinez Yargılarından hangileri doğrudur? 4. Kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması A) Yalnız 1 5. Yeni çekirdek zarının oluşması B) Yalnız 2 Olaylarının doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? C) Yalnız 3 A) 1-2-5-4-3 D) 1 ve 3 B) 2-1-3-5-4 E) 1, 2 ve 3 C) 5-1-2-4-3 D) 1-2-4-5-3 E) 1-3-2-4-5 Aşağıda verilenlerden hangisi hücre döngüsünün interfaz evresinde meydana gelmez? A) RNA sentezi B) ATP sentezi Aşağıda verilen mitoz bölünmede görülen bazı olaylar ile bu olayların görüldüğü evrelerin eşleştirmelerinden hangileri yanlıştır? C) DNA eşlenmesi A) Kardeş kromatitlerin zıt kutuplara çekilmesi- anafaz D) İğ ipliklerinin oluşması B) İğ ipliklerinin oluşması- metafaz E) Protein sentezi C) Çekirdek zarının erimesi- profaz D) Çekirdek zarının oluşumu- telofaz E) Sentromerlerin bölünmesi- anafaz İnsanda mitoz bölünme gerçekleşirken anafaz evresindeki bir hücrede kaç kromozom bulunur? A) 46 B) 92 C) 23 D) 48 E) 96 Hücre döngüsünde gerçekleşen; 1. Sentriyollerin kendini eşlemesi 2. Boğumlanma olması 3. Sitoplazma bölünmesinin gerçekleşmesi Özelliklerinden hangileri hem bitkisel hem de hayvansal hücrelerin mitoz bölünmesi sırasında ortak olarak gözlenir? A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) 1 ve 2 E) 2 ve 3 Kromozomlar ekvatoral düzleme dizilir. Çekirdek zarı tamamen erimiştir. İğ iplikleri sentromere bağlanır. Yukarıda verilen özellikler mitoz bölünmenin hangi evresinde gözlenir? A) İnterfaz B) Profaz C) Metafaz D) Anafaz E) Telofaz 1. Selüloz çeperin bulunması 2. Sentrozom bulunmaması 3. Plastitlerin varlığı Bitkilerdeki sitokinezin hayvanlardaki sitokinezden farklı gerçekleşmesinin sebebi yukarıdakilerden hangileridir? A) Yalnız 1 B) 1 ve 2 C) 1 ve 3 D) 2 ve 3 E) 1, 2 ve 3