Günlük Bülten 05 Eylül 2013 PİYASALAR Döviz Piyasası USD/TL kuru, güne Suriye’ye ilişkin risklerle yükselerek başlasa da 2,06 seviyesinin altında bir seyir izledi. Dar bantta hareket eden kur günü 2,05 seviyesinden sonlandırdı. REDK’ın da beklentilere paralel gelmesi ve önümüzdeki dönemde düşüşün süreceği beklentisiyle kur tarafına yansıması olmadı. Dün ayrıca TCMB 9 Eylül'de uygulayacağı bir günlük ek parasal sıkılaştırmada (EPS) döviz satışı tutarını en az USD 140 milyona revize etti. 31 Ara 12 $/TL 1,7818 3 Eyl 13 2,0589 4 Eyl 13 2,0500 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim -0,4% 15,1% $/TL Sepet 2,3793 2,2 2 1,8 2,0500 €/TL 2,3519 2,7122 2,7077 -0,2% 15,1% Sepet* 2,0671 2,3855 2,3793 -0,3% 15,1% €/$ 1,3204 1,3170 1,3207 0,3% 0,0% $/Yen 86,67 99,57 99,74 0,2% 15,1% 1 $ Endeks 79,77 82,36 82,17 -0,2% 3,0% Oca 11 May 11 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg €/$ 2,4 1,6 1,4 1,2 1,3207 Eyl 11 Oca 12 May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Kaynak: Bloomberg * (0,5$+0,5€) Çin'de hizmet sektörünün geçtiğimiz ayda genişlediğini gösteren veri ardından Dolar gelişmiş ülke para birimleri karşısında güne bir miktar düşüşle başladı. Euro Bölgesi büyümesinin revizesi de pariteye destek olurken, ABD’de dış ticaret açığının beklentilerin üstünde gelmesi pariteyi çok fazla etkilemedi ve parite günü 1,3207 seviyesinden sonlandırdı. Başlıca Merkez Bankaları’nın faiz kararı bugünün parite tarafındaki en önemli maddeleri. Sepet bazında TL sabah saatlerinde 2,3932 seviyesine kadar yükselse de sonrasında gerileyerek günü 2,3793 seviyesinden sonlandırdı. Dolar endeksi de Suriye’ye ilişkin gelişmelerle kaydettiği yükselişine bir miktar ara verdi ve günü gerileyerek sonlandırdı. Faiz Piyasası Güne yükselişle başlayan bono piyasası öğleden sonra aşağı yönlü bir seyir izledi. 2 yıllık gösterge faiz %9,38 seviyesine gerilerken; 10 yıllık faiz tekrar tek haneli seviyeleri gördü. 5 yıllık tarafta hacmin daha çok olduğu gözlenirken faiz %9,62-10,07 bandında hareket etti. TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 49,6 milyar TL düzeyine yükselirken, bu rakamın 11 milyar TL’lik kısmı %4,50’den haftalık, 20,6 milyar TL’lik kısmı %6,75’ten piyasa yapıcılığından ve 18 milyar TL’lik kısmı da %7,77’den aylık fonlamadan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti, %6,62 düzeyine geriledi. Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 14 31 Ara 12 3 Eyl 13 4 Eyl 13 Gösterge Tahvil* 6,16 9,61 9,60 -0,01 3,44 10 USD Libor( 3 aylık) 0,31 0,26 0,26 0,00 -0,05 8 EUR Libor( 3 aylık) 0,13 0,16 0,16 0,00 0,03 6 O/N İMKB Repo 5,25 6,91 6,63 -0,28 1,38 4 Eurobond 2030* 4,06 6,81 6,85 0,04 2,79 2 Eyl 11 Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z 12 6,62 Ağırlıklı Fonlama Faizi Ara 11 Mar 12 Haz 12 Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Eyl 12 Ara 12 Mar 13 Haz 13 Kaynak: TCMB Türkiye'nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) 244 seviyesine gelirken, 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %6,85 seviyesine yükseldi. 1 Günlük Bülten 05 Eylül 2013 Emtia Piyasası Brent petrolün varil fiyatı, günü gerileyerek sonlandırsa da, Suriye'ye müdahale planının Senato'daki ilk engeli aşması ve ABD'de açıklanan güçlü otomobil satışları verisinin petrolde talep görünümünü desteklemesiyle genel olarak USD 115 seviyesinin üzerinde bir seyir izledi. Sabah saatlerinde ons başına USD 1.400 seviyesinin üzerinde tutunan altın, Suriye’ye ilişkin gelişmelere bağlı olarak son zamanlarda kaydettiği yükselişini sona erdirdi ve günü gerileyerek ons başına USD 1.392 seviyesinden sonlandırdı. 31 Ara 12 3 Eyl 13 4 Eyl 13 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 2000 Altın ($/Ons) 130 Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 1900 125 1800 120 114,9 Altın($/Ons) 1.674 1.412 1.392 -1,5% -16,9% 1700 Petrol(Brent) 111,1 115,7 114,9 -0,7% 3,4% 1600 110 -22,5% 1500 105 Gümüş($/Ons) 30,3 24,3 23,5 -3,2% Kaynak: Reuters , Bl oomberg 115 1400 100 1300 95 1.392 1200 1100 90 Kaynak: Bloomberg 85 Oca 11 May 11 Eyl 11 Oca 12 May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Borsalar BIST-100 endeksi günü yatay bir seyir izleyerek 67.966 puandan tamamladı. ABD hisseleri, Suriye'ye olası askeri müdahalenin sınırlı olacağı beklentisi ve güçlü otomobil satışları verisinin ardından dün yükseldi. Asya borsaları ise Hindistan Merkez Bankası’nın para birimi rupi ve bankacılık sektörünü destekleme amaçlı önlemler açıklamasının ardından yükseldi. 31 Ara 12 3 Eyl 13 4 Eyl 13 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 5000 98000 4500 İşlem Hacmi (milyon TL) 93000 4000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 88000 BIST-100 78.208 66.973 66.966 0,0% -14,4% BIST-30 97.728 81.894 81.801 -0,1% -16,3% 3500 83000 Sanayi 64.637 58.851 59.142 0,5% -8,5% 3000 78000 2500 73000 Hizmetler 49.947 47.723 47.228 -1,0% -5,4% Mali 113.627 92.791 92.919 0,1% -18,2% Bankalar Endeksi 163.208 127.524 127.829 0,2% -21,7% 1000 58000 Dow Jones 13.104 14.834 14.931 0,7% 13,9% 500 53000 S&P 500 DAX 1.426 1.640 1.653 0,8% 15,9% 7.612 8.181 8.196 0,2% 7,7% Nikkei 225 10.323 13.978 14.054 0,5% 36,1% Bovespa 60.952 51.626 51.716 0,2% -15,2% 2000 68000 66.966 1500 63000 0 Ara.11 48000 Mar.12 Kaynak: Reuters Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 2 Günlük Bülten 05 Eylül 2013 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı REDK endeksi ağustos ayında 111,5 değerini aldı. BDDK bugün bankaların özkaynaklarına ve sermaye yeterliliğinin ölçülmesine ilişkin iki yönetmelik yayınladı. TCMB, altın ticareti hariç tutulduğunda cari işlemler açığında gözlenen kademeli iyileşmenin sürdüğü ve yıl sonunda cari işlemler açığının GSYH'ye oranının OVP tahmininden düşük olmasının beklendiğini belirtti. TCMB, ağustos ayına ilişkin aylık fiyat gelişmeleri raporunda temel enflasyon göstergelerinin Türk Lirası’ndaki değer kaybının yansımaları ile sınırlı oranda yükseldiğini belirtti. Türkiye'deki binek ve ticari araç pazarı ocak-ağustosta %12,43 artışla 518.382 adet oldu. IMF, ABD'nin öncülüğündeki gelişmiş ekonomilerin küresel büyümenin arkasındaki itici güç olmayı sürdüreceklerini, ABD'nin para politikasında sıkılaşmaya bağlı olarak da gelişmekte olan ülkeler için yavaşlama riski bulunduğunu belirtti. Euro Bölgesi’nin bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %0,3 büyüdüğü teyit edildi. Almanya'da hizmet sektörü satın alma yöneticisi endeksi (PMI) ağustosta nihai 52,8 ile beklentilerin (52,4) üzerinde açıklandı. Euro Bölgesi’nde perakende satışlar temmuzda %0,1 ile beklentilerin (%0,4) altında artış kaydetti. ABD'nin dış ticaret açığı temmuzda USD 39,15 milyara yükselerek beklentilerin (USD 38,7) üzerinde açıklandı. ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi, ABD'nin Suriye'ye sınırlı askeri müdahalede bulunmasına izin veren bir tasarıyı onayladı. Japonya Merkez Bankası, 2 gün süren toplantısında para politikasında değişiklik yapmama kararı aldı. ABD Merkez Bankası FED'in 12 bölgesinden aldığı verilere dayanarak hazırladığı Bej Kitap raporuna göre, ABD ekonomisi "mütavazı ile ılımlı" arasında büyümeyi sürdürdü. Mineapolis FED Başkanı Narayana Kocherlakota FED'in teşviklerinin yeterli olmadığını savundu. Hindistan'ın yeni merkez bankası başkanı Raghuram Rajan, bankaların hedging maliyetlerinin desteklenmesi, ithalatçı ve ihracatçıların kur riskine karşı korunması yoluyla yurtdışından daha fazla fon çekme amaçlı planlar açıkladı. Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi ağustos ayında 111,5 değerini aldı. TCMB tarafından endeksin temmuz ayı için daha önce 114,6 olarak açıklanan değeri ise 114,57 olarak revize edildi. Reel efektif döviz kuru endeksleri Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak hesaplanıyor. Reel efektif kurun artışı TL'nin reel olarak değer kazandığını, diğer bir anlatımla Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını gösteriyor. TCMB, banka ekonomistlerine yaptığı sunumda, altın ticareti hariç tutulduğunda cari işlemler açığında gözlenen kademeli iyileşmenin sürdüğü ve yıl sonunda cari işlemler açığının GSYH'ye oranının OVP tahmininden düşük olmasının beklendiğini belirtti. Toplantıda ayrıca net rezervlerin kullanılmaya devam edileceğini ancak bundan sonra döviz cinsi zorunlu karşılıklar ve rezerv opsiyon katsayısında olası indirimler başta olmak üzere brüt rezervlerin daha çok kullanılacağı sinyali verildi. Merkez Bankası'nın faiz politikasında %6,75-7,75 aralığında sabit bırakılması yönündeki mesajların yinelenirken, bu kararın döviz kurunda volatiliteyi artırmasına karşın, faizde belirsizliği azalttığı bunun bir politika tercihi olduğu ifade edildi. 3 Günlük Bülten 05 Eylül 2013 TCMB, ağustos ayına ilişkin aylık fiyat gelişmeleri raporunda temel enflasyon göstergelerinin Türk Lirası’ndaki değer kaybının yansımaları ile sınırlı oranda yükseldiğini belirtti. TCMB açıklamasında ağustos ayında tüketici fiyatlarının %0,10 azaldığı ve yıllık enflasyonun %8,17'ye gerilediği hatırlatılarak şöyle ifade edildi: "Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde de vurgulandığı üzere yıllık enflasyon işlenmemiş gıda ve enerji fiyatları kaynaklı olarak azalmıştır. Temel enflasyon göstergeleri ise Türk lirasındaki değer kaybının yansımaları ile sınırlı bir oranda yükselmiştir. Enflasyondaki düşüşün önümüzdeki dönemde de süreceği öngörülmektedir." Raporda ayrıca mevsimsellikten arındırılmış verilerin hizmet enflasyonunda ana eğilimindeki yüksek seyrin korunduğuna işaret ettiğine de dikkat çekildi. Türkiye'deki binek ve ticari araç pazarı ocak-ağustosta %12,43 artışla 518.382 adet oldu. Otomobil Distribütörleri Derneği'nin verilerine göre binek ve ticari araç pazarı ağustos ayında ise %11,9 artışla 65.043 adet oldu. Otomobil pazarı ocak-ağustosta %21 artarak 399.429 adede çıkarken, hafif ticari araç pazarı ise %9 azalarak 118.953 adete indi. BDDK bugün bankaların özkaynaklarına ve sermaye yeterliliğinin ölçülmesine ilişkin iki yönetmelik yayınladı. Sermaye yeterliliğinin ölçülmesine ilişkin yönetmeliğe göre Bankalar ana sermaye yeterliliği oranını asgari %6 olarak tutturacak ve idame ettirecekler. Çekirdek sermaye yeterliliği oranı ise asgari %4,50 olacak. Konsolide oranlar da aynı düzeyde dikkate alınacak. Oranlar bankaların özkaynaklarına ilişkin yönetmelikte belirtilen özkaynak hesaplama dönemleri itibariyle hesaplanacak ve izleyen 30 gün içinde BDDK’ya gönderilecek. Yeni Yönetmelikler 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulamaya alınacak. Uluslararası Para Fonu (IMF) ABD'nin öncülüğündeki gelişmiş ekonomilerin küresel büyümenin arkasındaki itici güç olmayı sürdüreceklerini, ABD'nin para politikasında sıkılaşmaya bağlı olarak da gelişmekte olan ülkeler için yavaşlama riski bulunduğunu belirtti. IMF tarafından G20 zirvesi için hazırlanan raporda, büyümenin canlandırılması ve risklerin daha iyi yönetilebilmesi için küresel adımların güçlenmesi gerektiğine dikkat çekildi. Raporda bazı aşağı yönlü risklerin daha önemli hale geldiği uyarısında da bulunuldu. Almanya'da hizmet sektörü satın alma yöneticisi endeksi (PMI) ağustosta nihai 52,8 ile beklentilerin (52,4) üzerinde açıklandı. Euro Bölgesi’nde hizmet sektörü (PMI) endeksi nihai 50,7 ile beklentilerin (51) altında açıklandı. Almanya ekonomisindeki iyileşme sürerken toparlanma eğiliminin henüz Euro Bölgesi’nin geneline yayılmadığı gözleniyor. Euro Bölgesi’nin bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %0,3 büyüdüğü teyit edildi. Gayri safi yurtiçi hasılanın geçen yılın aynı dönemine göre kaydettiği daralma ise %0,7'den %0,5'e revize edildi. Almanya ve Euro Bölgesi PMI 65 3 Çeyreksel Büyüme (%) 60 2 55 0,7 1 50 0,3 0 45 35 25 Euro Bölgesi İmalat PMI Euro Bölgesi Hizmetler PMI Almanya İmalat PMI Almanya Hizmetler PMI 4 Ağu 13 May 13 Kas 12 Şub 13 Ağu 12 May 12 Kas 11 Şub 12 Ağu 11 May 11 Kas 10 20 Şub 11 Kaynak: Bloomberg Kas 09 Haz Eki Şub Haz Eki Şub Haz Eki Şub Haz Eki Şub Haz Eki Şub Haz 08 08 09 09 09 10 10 10 11 11 11 12 12 12 13 13 30 Ağu 09 Fransa May 09 Almanya Kas 08 İtalya Şub 09 İspanya Ağu 08 Euro Bölgesi Şub 08 Kaynak: Bloomberg -4 May 08 -3 -5 Euro Bölgesi'nde toparlanma belirginleşti. PMI lar 50 seviyesinin üstünde 40 Ağu 10 -2 May 10 -0,2 -0,1 Şub 10 -1 Günlük Bülten 05 Eylül 2013 Mineapolis FED Başkanı Narayana Kocherlakota FED'in teşviklerinin yeterli olmadığını savundu. Mineapolis FED Başkanı Narayana Kocherlakota FED’in politika değişikliğe gitmesi için erken olduğunun altını çizdi. FED’in teşvik programının yeterli olmadığına dikkat çeken Kocherlakota, Banka’nın orta vadede %2’nin altındaki enflasyon ve istihdam beklentileri için ekonomiye desteğin devam etmesi gerektiğini belirtti. Kocherlakota, FED Açık Piyasa Komitesi'nin kendi tahminlerinin, ekonomiye daha az değil, daha fazla teşvik sunulması gerektiğini gösterdiğini savundu. San Francisco FED Başkanı John William ise, tahvil alımlarının yıl sonuna kadar azaltılması gerektiğinin altını çizerken, Bernanke’nin 2014’ta alımların sonlandırılması noktasında çizdiği yol planına destek verdi. Teşviklerin destekçisi olarak bilinen Williams istihdam verilerinin istikrarlı bir piyasa profili çizdiğini belirtti. ABD Merkez Bankası FED'in 12 bölgesinden aldığı verilere dayanarak hazırladığı Bej Kitap raporuna göre, ABD ekonomisi "mütevazı ile ılımlı" arasında büyümeyi sürdürdü. Raporda, araç ve konut harcamalarının katkısıyla ekonomide büyümenin sürdüğü ve çoğu bölgede konut sektörü hareketliliğinin hafif artış gösterdiği kaydedildi. İşe alımların birçok alanda ya eski hızında devam ettiği ya da hafif de olsa hızlandığı belirtilirken birçok FED bölgesinde tüketici harcamalarının artış gösterdiği belirtildi. Fiyatlar hafif artış gösterirken enflasyon baskısının yine çok düşük olduğu bildirildi. Raporda bazı bölgelerde kredi koşullarının artan faizler sebebiyle zorlaştığına dikkat çekildi. Japonya Merkez Bankası, ekonomideki güçlenme ve fiyat kazançlarının 15 yıldır devam eden deflasyonun sonlandırılması çabalarında ilerlemeye işaret etmesiyle, parasal genişleme programında değişikliğe gitmedi. Merkez bankası, para tabanını yıllık YEN 60 ila 70 trilyon genişletmeyi sürdüreceğini söyledi. Enerji maliyetlerinin artmasıyla tüketici fiyatları 5 yılın en hızlı artışını kaydetti. Önümüzdeki hafta açıklanacak verilerin de Japonya'nın ekonomik büyümesinin geçtiğimiz çeyrekte hızlandığına işaret etmesi bekleniyor. Satış vergilerinin nisanda artırılması planları tüketim ve büyümeyi tehdit ederken, BOJ'un önümüzdeki yılın ilk yarısında genişleme önlemlerini artıracağı tahmin ediliyor. VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde TCMB’nin izleyeceği likidite adımları ön plana çıkarken; Fransa işsizlik oranı, Almanya fabrika siparişleri, ABD özel sektör istihdam, işsizlik maaş başvuruları, tarım dışı verimlilik, ISM imalat dışı endeksi açıklanacak. Günün en önemli gelişmeleri ise ECB, BoE ve BOJ faiz kararları olacak. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5