VİOP AKADEMİ Tarih ve Saat Ders İçeriği Eğitmenler 13/9/2014 10:00- 11:30 VİOP Piyasası ve Ürünleri Prof. Dr. Vedat Akgiray, Boğaziçi Üniversitesi 13/9/2014 11:45- 13:15 Vadeli Piyasalarda Fiyatlama Forward (Alivre Sözleşmeleri) Futures Dr. Emrah Şener, Özyeğin Üniversitesi 13/9/2014 14:30- 17:30 Opsiyon Değerleme ve Stratejileri Opsiyon Fiyatlama Modelleri Döviz Ve Pay Senedi Opsiyonlarında Fiyatlama ve Risk Takibi Oynaklık (Volatility) Dr. Cenk Karahan, Boğaziçi Üniversitesi 14/9/2014 10:00- 13:15 VİOP ve Portföy Yönetimi İşlem Yapma, Yatırım ve Arbitraj Stratejileri Korunma ve Risk Yönetimi Stratejileri Dr. Osman Yılmaz, HSBC Portföy Yönetimi A.Ş. 14/9/2014 Profesyonel Gözüyle Türev Uygulamalar 14:30- 17:30 Opsiyon Getirileri ve Riskleri Ümit Yılmazcan, Deutsche Securities Menkul Değerler Yer:Boğaziçi Üniversitesi Washburn Hall (İdari Bilimler Binası) Bebek 34342 İstanbul Program Yürütücüsü: Boğaziçi Üniversitesi Finans Uygulama ve Araştırma Merkezi (CARF) Destekleyen Paydaşlar: Borsa İstanbul Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası & Araştırma ve İş Geliştirme İş Grubu Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü VİOP AKADEMİ VİOP Piyasası ve Ürünleri • Finansal türev ürünler ve özellikleri • Enerji ve emtia türev ürünler ve özellikleri • Takasbank ve VİOP Vadeli Piyasalarda Fiyatlama Forward (Alivre Sözleşmeleri) • Temel kavramlar • Forward hesaplamaları • Sözleşmenin kullanım amaçları Futures • Temel kavramlar • Forward-Futures fiyatlaması ve farkları • Para-Emtia-Endeks vadeli fiyatlaması • Portföy ve risk yönetiminde Futures kullanımı Opsiyon Değerleme ve Stratejileri Prensipler ve Opsiyon Fiyatlama Modelleri • Temel kavramlar ve opsiyonların özellikleri • Terminoloji • Put-Call paritesi • Opsiyon fiyatlama prensiplerini ve opsiyon fiyatına etki eden faktörleri anlamak • İçsel değer ve zaman değeri • Avrupa ve Amerikan tipi opsiyonlar • Kesintisiz stokastik model; Brownian yaklaşımı • Analitik Modeller: Black-Scholes opsiyon fiyatlama modeli • Black-Scholes fiyatlama modelinin dayandığı kavramlar, varsayımlar • Black-Scholes modelinin avantajları ve eksikleri • Black-Scholes modelinin bozulmalarını anlamak • Süreklilik göstermeyen piyasa davranışları • Stokastik Oynaklık • Modelin varsayımlarındaki eksikleri • Sayısal metotlar: Binomial ve trinomial kafes modeli • Opsiyon değerlemede simülasyon metotları – Monte Carlo simülasyonu Örnek Olay: Opsiyon fiyatlama modeli oluşturmak; Avrupa ve Amerikan tipi opsiyonların değerlenmesi Döviz Ve Pay Senedi Opsiyonlarında Fiyatlama ve Risk Takibi • Para birimi ve pay opsiyonlarının temel özellikleri • Terminoloji ve fiyat kotasyonu • Vanilla Döviz opsiyonlarının fiyatlanması – Garman-Kohlhagen modeli • Döviz opsiyonları için oynaklık yüzeyleri oluşturmak: Risk azaltıcılar ve kelebekler • Tek pay senedine bağlı ve endeks üzerine yazılmış opsiyonlar • Fiyatlama modellerinde temettü varsayımları • Sepetin korelasyon bağımlılığı ve endeks opsiyonları • Endeks opsiyonlarında bağıl değer analizi: Zımni vs. gerçekleşmiş korelasyon Oynaklık (Volatility) • Oynaklığı anlamak; oynaklığın opsiyon fiyatlamasındaki rolü • Varlık sınıfı olarak oynaklık • Tarihsel, zımni ve gerçekleşen oynaklık ölçümü • Oynaklık yüzeyleri • Oynaklık gülümsemesi (volatility smile) ve şekli • Oynaklıkta vade yapısı etkisi • Oynaklık yüzeylerini anlama ve yorumlama • Eğrilik ve basıklık • Oynaklık yüzeylerinde Vanna-Volga yaklaşımı • Oynaklık analizi • Oynaklık bağıl değer analizi (Zımni oynaklık vs. gerçekleşen oynaklık) • Oynaklık konileri • Eğrileri yorumlamak ve analiz etmek • Diğer oynaklık modelleri • Stokastik oynaklık modelleri • Heston stokastik oynaklık modeli VİOP ve Portföy Yönetimi İşlem Yapma, Yatırım ve Arbitraj Stratejileri • Opsiyonlarda işlem uygulamalarına genel bakış • Yön işlemleri • Oynaklık işlemleri • İşlem stratejilerinde Vega ile Gamma’yı ayırmak • Arbitraj stratejileri • Limitli vs. limitsiz risk stratejileri • Prim yaratma (getiri iyileştirme) stratejileri • Put-Call paritesi ve arbitraj stratejileri • Yön İşlemleri: Dikey Spread • Alım (call) ve satım (put) (Boğa ve Ayı) spread’leri • İşlem mantığı • Fiyatlama; eğri etkisi • Risk özellikleri • Delta korunma • Gamma • Eğri riski • Oynaklık işlem stratejileri • Takvim Spread’leri • Mantık • Oynaklık vade yapısı etkisi (takvim eğrisi) • Duyarlılık; oynaklık/zaman erimesi riski • Pergel ve Çanak Stratejileri • Yapı ve mantık • Risk özellikleri • Vega ve Gamma işlemleri • Eğri ve smile etkisi • Dinamik risk yönetimi • Risk azaltıcılar • Risk azaltıcıları kullanarak eğri işlemleri • Vanna (Eğri) riskinden korunmada risk azaltıcıları kullanmak • Kelebekler (Butterflies) • Kelebekler (Butterflies) ile oynaklık işlemleri • Smile riskini yönetmek ve üzerine işlem yapmak için Vega nötr kelebekleri kullanmak • Volga riskini yönetmek • Getiri iyileştirme stratejileri • Üstüne ve altına yazma stratejileri • Korunmalı call/put stratejilerinin mantığı • Prim yaratma stratejilerinin riskleri nelerdir? • Getiri iyileştirme stratejileri için optimum kullanım seviyesi nedir? • Dağılım işlemleri • Korelasyon işlemleri • Dağılım işlemlerinin pratikteki zorlukları • Dağılım işlemlerinin mantığı • Bütünleşik opsiyon stratejileri • Yapılandırılmış ürünlerin içinde bütünleşik opsiyonlar • Uzun/kısa oynaklık için yapılandırılmış ürünler Korunma ve Risk Yönetimi Stratejileri • Opsiyonlarla risk azaltıcı stratejiler • Kur riski ve emtia fiyat risklerini opsiyonlarla yönetmek • Portföy yönetiminde opsiyonlarla korunma stratejileri • Basit korunma stratejileri • Vanilla Alım/Satım Opsiyonları ile korunma • Müşterilerin kısıt ve tercihlerine göre farklı kullanım fiyatlarının kullanılması • Opsiyon vs. Forward sözleşmeleri ile korunma; maliyetler ve avantajlar • Opsiyonlarla kişiye özel korunma • Sıfır maliyetli Yaka/Silindir ve aralık forward’ları • Martı (Seagull) • Müşteri beklentilerini karşılamak için kişiye özel ürünler, amaçları ve kısıtları • Kullanım fiyatı seçme • ‘Acı Eşiği (Pain thresholds)’ – minimum/maksimum kullanım seviyeleri • Bütçe kısıtları: Sıfır maliyetli stratejiler • Korunma stratejilerinde korunmalı opsiyon satışları • Lineer olmayan ürünler (opsiyonlar) ile korunmak vs. lineer ürünlerle korunmak • Korunma yapmak için opsiyonları kullanmak ne zaman mantıklı? • Risk yönetimi stratejilerinin karşılaştırmalı analizi • Risk yönetimi çözümlerinin avantajları ve eksikleri; maliyet/fayda analizi • Risk yönetiminde kişiye özel ürünler; kısıtlar ve beklentiler Örnek Olay: Katılımcılar farklı kısıtlar ve hedefler çerçevesinde Vanilla ve yapılandırılmış opsiyonların korunma stratejilerini oluşturacaklar. Katılımcılar farklı müşteriler için farklı korunma stratejileri hazırlama ve bunları fiyatlayıp analiz etmek ile sorumlu olacaklar. Profesyonel Gözüyle Türev Uygulamalar Opsiyon Getirileri ve Riskleri • Fiyat riskleri: Delta, vega, theta, rho, phi • Delta korunma ve risk analizi • Dinamik Delta ile risk yönetimi • Opsiyon portföyleri için Delta korunma • Delta korunmanın limitleri ve içerdiği riskler • PIN riski • Vade sonu etkisi • Likidite etkisi • Gamma • Gamma’yı yorumlamak • Kârda, zararda ve başa baş opsiyonlarda gamma özellikleri • Uzun (Long) ve Kısa (Short) Gamma – riskler ve fırsatlar • Delta korunma üzerinde Gamma etkisi • ‘Gölge’ Gamma • Gamma işlemlerinde kâr maksimizasyonu; Gamma ‘scalping’ • Vega • Zımni oynaklık riski • Vega’nın özellikleri • Smile ve eğri riski: Sega and Rega • Theta; opsiyon fiyatında zaman erimesi • Taşıma maliyeti olarak Theta • Theta ile Gamma arasındaki ilişki • Rho; faiz oranı duyarlılığı • Opsiyon fiyatını etkileyen faktörler arasındaki ilişkiyi anlamak ve yönetmek • Delta, Gamma ve Vega riskini yönetmek • Diğer lineer olmayan (higher order) riskler • Delta zaman erimesi (Charm) • Gamma duyarlılığı (Speed, Colour) • Vanna ve Volga riski • Lineer olmayan (Higher order) riskleri yönetmek • Skew (Vanna) riskini yönetmede Risk Reversal • Smile (Volga) riskini yönetmede kelebekler (Butterfly) • Opsiyon “Greek” Limitleri • Piyasa fiyatı davranışlarında süreksizlik, opsiyonların riskleri • Vade sonu işlemleri (trading) • “Greek”lerde büyük değişiklikler olduğunda risk yönetim stratejileri • Stres testi ve portföy senaryo analizi; gelecekteki potansiyel riskleri belirlemek Örnek Olay: Tek bir opsiyon ve bir portföy için opsiyon risklerini yönetmek; Delta korunma ve işlemlerin kâr/zararlarının analizi. Delta korunma yaparken Gamma ile kâr maksimizasyonu. VİOP örnekleri.