Danışma Meclisi B : 95 17 , 5 , 1982 O : 1 Türk ekonomisi ve

Danışma Meclisi
B : 95
Türk ekonomisi ve Türk iktisadî hayatı, üzülerek be­
lirteyim ki, Libya ve dolayısıyla Libya ile dost ülke­
lerin ipoteğine teslim edilmiş olacaktır.
Bütün Türk Tarihü incelendiğinde, bir örneğine
rastlayamayacağınız ve ancak 18'39'da Osmanlı İngiliz Ticaret Anlaşmasıyla,
belki kıyaslayabile­
ceğiniz bir Anlaşma karşısında bulunuyorsunuz ki,
o Ticaret Anlaşması imparatorluğun iktisadî hayat
ve düzenini Batı emperyalizminin ipoteğine terk et­
miş ve İmparatorluk artık bu emperyalizmin diğer
sömürgeleri gibi bîir tahıl ambarı hüviyeti içerisin­
de yıkılma ve çökme sürecine girmişti.
Kanımca, önümüzdeki Anlaşma, İngiliz ve bilahara bütün Batık devletlerle yapılan ticaret mo­
dellerine rahmet okutacak nitelikleri kapsamaktadır.
Önce, Anlaşmanın başlığı ile Libya adına imza­
cı bulunan yetkilinin adının üzerinde yazılan devlet
adı farklıdır.
Anlaşmanın amacı; Türk, Libya ve diğer islam
ülkeleri arasıridalki tarihî ve İslamî ilişkileri geliştir­
mek ve iştirakçi ülkeler arasında sanayi ve tarım
alanlarında daha iyi teknolojik imkânlara sahip ol­
maktır.
Önce, tarihî ve İslamî ilişkileri geliştirmek ne de­
mektir?.. Kim kimin tarihini geliştirecek?.. Hangi İslamî ilişkileri Türkiye Cumhuriyeti Araplarla geliş­
tirecek?.. Laik Cumhuriyet; Anayasasını yapmak
üzere olan bu Devletin böyle bir anlaşmaya imza
koyması imkânsızdır beyler.
Cumhuriyete, dinine bağlı Türk Milleti ne gibi
İslamî ilişkileri geliştirecektir?.. Cumhuriyet tari­
hinde bunun bir örneği var mıdır?..
Holding kuruyoruz; tamamen iktisadî ve ticarî
bir işletme, nasil İslamî ve tarihî ilişkileri geliştire­
cektir?.. Bu, siyasî bir anlamdır, siyasî bir kavram­
dır. Uluslararası literatürde bunun bir örneği yoktur
ve siyasî bir anlaşmanın bütün amacı şu iki kelime
içerisinde geçmektedir. Hükümet bu cümle ile neyi
kastetmiş, neyi (imzalamıştır?..
İkinci olarak; !diğer İslam ülkeleri... Kim bunlar?..
Katılmaya açık bir anlaşma yapmışız; Libya ile yanyana gelecek hangi İslam ülkeleri?.. Mısır mıı, Suudi
Aralbistan mı, Pakistan mı bu anlaşmaya katılabile­
cekler?.. Katılırsa, bu Holdingten Türkiye'ye ne ya­
rar gelecektir?
Bildiğiniz gibi, Libya bir ret cephesi oluşturmuş­
tur. Bu ret cephesinin içinde olan İslam ülkeleri var­
dır, dışında olanlar vardır. Şu halde, bu Anlaşma ile
Türkiye, hiç gereği yokken ve yukarıda da Sayın Dev— 458
17 , 5 , 1982
O : 1
let Başkanımızın ve Hükümet Başkanımızın beyan­
ları ile de bölgede tamamen bir tarafsızlık ve nazım
rol oynarken, bu Holding Anlaşmasıyla ne duruma
gelinecektir?..
Anlaşmanın l'inci maddesi; «ISCO (İslam Ülke­
leri Ortak Holding Şirketi) kurulmuştur» diyor.
Kimle, hangi İslam ülkesiyle kurulmuş, hangi İslam
ülkeleriyle kurulmuş?.. Bir İslam ülkesi; Libya ile
imzalanmış. İkili bir anlaşma. Katılmaya açük. An­
laşmaların yapılırken katılmaya açıik olması başka
şey; ama bu şekildeki bir ifade başka şeydir. O hal­
de, daha adı bile gerçeği yansıtmayan ve siyasî yö­
nü ağıır basan bir Anlaşma karşısında bulunuyoruz.
2 nci madde hakkında sorular çoktur. «Müseccel
büro» diyor. Hukuken tescil edilmiş anlamındadır,
tescil edilecek değil. Nerede bu büro?.. Hangi makam
tescil etti?.. Devletler Hususi Hukukundaki kurallar
ne oldu?.. Türkiye içinde hangi mahallerde şube aça­
caklar?.. Türkiye'de merkezi. Şube açacaklar; hangi
yörelerde, şehirlerde; Adana'da mı, Diyarbakır'da
mı, Antakya'da mı, nerede?..
3'üncü maddeye geliyorum :
Yüce Meclisin saygıdeğer üyeleri; 3'üncü mad­
de, bütün bentleri, fıkralarıyla tam bir ipotekler
maddesidir. «Hedefler» adı altında düzenlenmliş,
amaca suk sık atıf yapılmış, Türkiye mükemmelen;
(sözde, eğer becerebilirlerse tabiî) Türk ekonomisi
ve Türk İktisadî hayatı ipotek altına alınma görü­
nümüne sokulmuştur.
Bu hedeflerle, Holding, tam bir Tonton Ailesine
benzemektedir; istediğiniz şekle girer, başarır, ge­
reğinde insancıl davranır, gereğinde canavar ölür.;
Tam bir Tonton Ailesi. Artık Türk ekonomisi Hol­
dingin elindedir. Türk işletmelerinden hangisi ayak­
ta kalacak merak ediyorum: Koç mu kalacak, Sa­
bancı mı kalacak, diğerleri mü kalacak?.. Petro - do­
larlar karşısında ayakta kalacak bir işletme olursa
şaşarım; ama bunu da yadırgamıyorum. Bütçe ko­
nuşmasında da arz ettiğim gibi, şöyle bir zihniyet
varsa bu Memlekette, bunu yadırgamıyorum: «Ka­
lan işletme kalır, güden işletme gider. Kalan sağlar
bizimdir.» zihniyeti işte burada da vardır. Bu sefer,
«Holding karşısında yaşayan işletme yaşasın, giden
gitsin»..
3'üncü maddenin (e) ve (f) fıkraları dikkati çe­
kicidir. Holdingin gayeleri çerçevesinde projeler ya­
pılacak, fizibilite etüdleri yapılacak, hazırlanacak,
bunlar yürütülecek, bu hedeflere ulaşmak - hangi
amaçlarsa- için doğrudan doğruya gerekli bir hiz­
metin sağlanması veya geliştirilmesi...