2 0 0 8 F A A L İ Y E T R A P O R U Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Merkez Ofis Alikahya, 41220 İzmit Telefon: (262) 316 40 00 Faks: (262) 316 40 40 Genel Müdürlük Ofisi Sabancı Center Kule: 2, Kat: 3 4. Levent, 34330 İstanbul Telefon: (212) 385 84 50 Faks: (212) 385 84 55 Pazarlama ve Satış Ofisi Kısıklı Caddesi, Şehit Teğmen İsmail Moray Sokak No: 2/1 Altunizade, 34662 İstanbul Telefon: (216) 544 35 00 Faks: (216) 544 35 35 Ödenmiş Sermaye ; 7.441.875 TL OTUZBEŞİNCİ YIL, 2008 İ Ç İ N D E K İ L E R Kilometre Taşları 6 Olağan Genel Kurul Gündemi 13 Yönetim Kurulu Başkanı’ndan 14 Yönetim Kurulu 16 İcra Kurulu 20 Yatırımcı İlişkileri 22 Etkinlikler - Lassa 28 Etkinlikler - Bridgestone 32 Kurumsal Yönetim 40 Finansal Tablolar 50 Misyon Sürdürülebilir büyüme ile topluma üstün değerler sunmak Vizyon Dünyada en büyük 10 lastik şirketi arasında olmak Değerler İş Güvenliği İnovasyon Müşteri Odaklı Ekip Ruhu İş Mükemmelliği K İ L O M E T R E T A Ş L A R I Lassa Lastik Sanayi ve “Lassa” logosu için Ticaret A.Ş. kuruldu. bir amblem yarışması Fabrikanın kaba inşaatı düzenlenerek, ilk logo seçildi. tamamlanarak makine ve BF Goodrich firmasıyla “teknik bilgi” ve “mü- techizatın montajına başlandı. hendislik hizmetleri” aktarılmasını kapsayan Fabrika binası inşaatına başlandı. iki anlaşma imzalandı. Bayi teşkilatı kurulması çalışmalarına da başla- 1976 narak, 60 ilde 186 firmaya bayilik verildi. 1974 BF Goodrich ile “mümessillik” anlaşması da imzalandı ve LİSA Lastik ithalat ve Satış A.Ş. aynı markanın ithalatına başladı. 1975 1 9 7 4 1977 1978 Televizyonda ve basında ilk geniş Lassa Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. kapsamlı tanıtım faaliyetleri yer aldı. seri üretime başladı. Fabrika ilk deneme üretimini 1. Lassa Bayiler Toplantısı düzenlendi. gerçekleştirdi. 1979 İlk kez şirket bilançosunda kâr açıklandı. Türkiye’de ilk kez çelik kuşaklı radyal binek lastiği üretimi gerçekleşti. 1 milyonuncu lastik üretildi. Lassaspor (şimdiki adı ile Brisaspor) kuruldu. 6 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 K İ L O M E T R E T A Ş L A R I Türkiye’nin ilk çelik kuşaklı Bayi sayısı 550’ye ulaştı. minibüs/kamyonet lastiği üretildi. 1983 Turkiye’nin ilk geniş tabanlı lastiği üretildi. 1986 Türkiye’de ilk defa radyal kar lastiği üretildi. Avrupa Ekonomik Komisyonu (E.C.E) regü- Üretilen Loder lastiğiyle, Türkiye’nin en lasyonlarına göre onaylanmış Türkiye’nin ilk büyük yerli yoldışı hizmet lastiği imal edildi. lastikleri üretildi. 1980 Araştırma ve Geliştirme Merkezi ARGESA’nın temeli atıldı. 1985 1 9 8 9 1989 1987 Birleşme sonrasında yeni ek fabrikanın temelleri atıldı. Lassa’nın kuruluşundan beri ihraç Kurulan yeni fabrikada radyal binek ve radyal oto- edilen lastik sayısı 5 milyonu, ihracat büs / kamyon lastikleri deneme üretimi başladı. yapılan ülke sayısı 32’yi buldu. 1988 Bridgestone bayilik ağı kuruldu. Bridgestone Corporation ile Lassa Lastik Sanayi’nin hisseli ortaklık anlaşması ile kuruluşun adı Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak değişti. ARGESA tesisleri tam faaliyete geçti. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 7 K İ L O M E T R E T A Ş L A R I Yeni fabrika seri üretime başladı. Türkiye’nin ilk “V” (240 km/h) hız Brisa’da Toplam Kalite serisi yüksek performans otomobil Türkiye’nin ilk 60 seri lastiği (RE88) üretildi. Yönetimi (TKY) başladı. 1990 lastiği üretildi. İlk ulusal kalite günü yapıldı. ISO 9001 Kalite Güvence Toplam Kalite Sistemi kapsamında 45 adet Standartları’na uyum belgesi alındı. “İyileştirme Çemberi” kuruldu. Üretilen Bridgestone lastiklerinin yurt dışı sevkiyatının 1. İyileştirme Çemberleri başlamasıyla, Brisa Bridgestone ürünlerinin global Konferansı yapıldı. 1992 üretim noktalarından biri de Brisa oldu. “H” hız sınıfında (210 km/h) yüksek performans otomobil lastiği üretimi başladı. Otobüs / kamyon çelik radyal lastikleri piyasaya sürüldü. 1991 1 9 9 0 1995 İlk defa Avrupa otomotiv endüstrisi- 1993 ne de satış yapıldı. Tüsiad-Kalder tarafından ilk defa verilen “Ulusal Kalite Ödülü”nü kazanan şirket Türkiye’nin ilk Bayi “On-Line” Bilgi Sistemi kuruldu. Büyük İstanbul Otogarı’nda hizmet Brisa oldu. Brisa Genel Müdürlüğü, yapımı tamamlanan Sabancı Center’a taşındı. veren “Lastik Servis Merkezi” devreye girdi. Toplam üretim 4 milyon, ihracat ise Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) tarafından verilen “Avrupa Kalite Büyük Ödülü” kazanıldı. Bridgestone Corporation, Brisa’ya “En İyi Yönetilen Fabrika” ödülünü verdi. Brisa, Kocaeli Sanayi Odası’nın “Yeşil Baca Ödülü”ne ve İstanbul Sanayi Odası’nın “Çevre Ödülü”ne layık görüldü. Brisa Tedarikçi konferansı düzenlendi. 2 milyon seviyesini aştı. Masaaki İmai’ nin ‘Kaizen’ kitabı Brisa, Avrupa Kalite Yönetim Türkçe’ye çevrilerek yayın ve satış Brisa layık görüldü. Vakfı (EFQM) Yönetim Kurulu hakları Kalder’e verildi. Üyeliğine seçildi. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri belgesi alındı. BS 7750 Çevre Yönetim Sistemleri belgesi alındı. 8 1996 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 İTO’nun ilk “Teknoloji Geliştirme Ödülü”ne Otomotiv Sanayicileri Derneği tarafından verilen “Yan Sanayi Başarı Ödülü”nü Brisa aldı. K İ L O M E T R E İstanbul EFQM Forum 2000 orga- Brisa Kaliteyi Paylaşıyor’ eğitimleri 21 programla gerçekleştirildi. nizasonu koordinasyonuna destek İngilizce ve Türkçe internet siteleri kuruldu. ve sponsor olundu. 1998 Brisa’nın tüm fonksiyonları İzmit’te kurulu tesislerinde bir araya getirildi. QS 9000 Otomotiv Sektörü Kalite 20 ülkede 22 programla ‘EFQM Winners Konferansı’nda Brisa İş Mükemmeliği Yolculuğu paylaşıldı. Kentsa şirketleri arasında Benchsa kıyaslama çalışmaları başlatıldı. 1997 T A Ş L A R I Lastik pazarında bir ilk olan “Yol Sistemleri belgesi alındı. Yardımı Hizmeti” hayata geçirildi. Brisa Lastik Deney Laboratuvarları, 2000 AB direktifleri kapsamında Türkiye’de TSE onaylı ilk laboratuvar oldu. Toyota “Yan Sanayi Başarı Ödülü”nü Brisa’ya verdi. 1999 2 0 0 3 2003 2001 Ülkemizde üretilen ilk 4x4 araç lastiği (Lassa Competus) ISO/TS 16949 : 2002 Otomotiv Sektörü Kalite Yönetim Sistemleri belgesi alındı. 2002 Turkiye’nin ilk asfalt ralli lastiği (Lassa Racing) üretildi. pazara sunuldu. Brisa, “Kurumsal Kaynak Kullanım Brisaspor “Bayan Bisiklet Sistemi”ne (SAP) geçti ve bir B2B projesi Takımı” kuruldu. olan “Bayi Bilgi Sistemi”yle lastik endüst- TS-ISO 9001 : 2000 Kalite Yönetim Sistemleri belgesi alındı. risinde gene bir ilk’e imza attı. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 9 K İ L O M E T R E T A Ş L A R I Toyota’nın verdiği “2003 En Başarılı Tedarikçi” ödülünü, Brisa almaya hak kazandı. MAN “Yan Sanayi Başarı Ödülü” Brisa’ya verildi. Türkiye’nin ilk toprak ralli lastiği (Lassa Rally) üretildi. Türkiye’nin ilk “W” hız sınıfı (270 km/h) ultra yüksek performans lastiği (Lassa Impetus Sport) üretildi. TS EN ISO/EC 17025 “Deney ve Kalibrasyon Laboratuarının Yeterliliği için Genel Şartlar“ Standardı kapsamında Brisa Lastik Deney Laboratuarı belgelendirildi. TSE’den Brisa’ya Kalite Ödülü verildi. Ford Q1 tedarikçi belgesi alındı. CQC- Çin Belgelendirme Merkezi tarafından “CCC” ürün ve sistem belgelendirmesi gerçekleştirildi. 2004 2 0 0 4 2005 Türkiye’nin ilk “W” hız sınıfı 18” çapında ultra yüksek performans lastiği (Lassa Impetus Sport) üretildi. Türkiye’nin lider lastik üreticisi Brisa 168 milyon dolarlık yeni yatırımla %50 büyüyor. Ek tesisler ile birlikte fabrika alanı 300.000 m2 olup üretim miktarında adetsel olarak %67’lık bir artış sağlanacaktır. Çevre Yönetim Sistemleri Belgesinin yeni versiyonu olan ISO14001 : 2004 alındı. 10 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 K İ L O M E T R E T A Ş L A R I Yarış öncesi Formula 1™ pilotlarını, Sayın Güler İlk asimetrik binek lastiği LASSA Atracta Sabancı’nın da katıldığı bir organizasyon ile Dolmabahçe pazara sunuldu. Sarayı’nın otoparkında halkla buluşturdu. Halka açık 2006 yapılan bu organizasyon Avrupa’da bir ilki temsil etti. Bridgestone Formula 1™’in tek lastik tedarikçisi oldu. Lassa Ralli Team, Türkiye Ralli Şampiyonası Takımlar birincisi oldu. 2007 2 0 0 8 2008 Bridgestone Formula 1™ ’in tek ve resmi lastik tedarikçisi oldu. Lassa 30 yıllık logosunu değiştirdi. Bridgestone Corparation ile Sabancı Holding ortaklığının 20. Yıl kutlamaları yapıldı. Lassa Ralli Team, Türkiye Ralli Şampiyonası Takımlar, Pilotlar, Co-pilotlar, Grup N şampiyonluklarını kazandı. Lassa’ nın yurt dışında tüketicilerle buluştuğu ülke sayısı 55’e ulaştı. Bridgestone “TRAFİKTE DİKKAT 10 BİN HAYAT” Platformu’nda “Farım da Açık Yolum da” kampanyasıyla ödül aldı. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 11 Raporun Dönemi 01.01.2008 – 31.12.2008 Ortaklığın Ünvanı Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi O L A & A N G E N E L K U R U L G Ü N D E M İ 1 Açılış ve Başkanlık Divanı seçimi, 2 Genel Kurul Toplantı Tutanağı’nın Başkanlık Divanı’nca imzalanması hususunda yetki verilmesi, 3 2008 yılı faaliyet ve hesapları hakkında Yönetim Kurulu ve Denetçi Raporlarının okunması ve müzakeresi, 4 Yıl içinde yapılan bağışların ortakların bilgisine sunulması, 5 2008 yılı Bilanço ve Kâr/Zarar hesaplarının okunması, müzakeresi ve tasdiki ile Yönetim Kurulu’nun kâr dağıtımı ile ilgili teklifinin görüşülerek karara bağlanması, 6 Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçilerin şirketin 2008 yılı faaliyetlerinden dolayı ibra edilmeleri, 7 Yıl içinde boşalan Yönetim Kurulu Üyeliklerine artan sürece vazife görmek üzere seçilen üyelerin görevinin tasvibi, 8 Yıl içinde boşalan Denetçi’liğe artan sürece vazife görmek üzere seçilen Denetçi’nin görevinin tasvibi, 9 Görev süreleri sona ermiş olan Denetçi’lerin seçilmesi ve görev süreleri ile ücretlerinin tesbiti, 10 Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’inci maddelerinde yazılı muameleleri yapabilmelerine izin verilmesi. Toplantı Tarihi : Toplantı Saati : Toplantı Yeri : 30 Mart 2009, Pazartesi 10:00 Hacı Ömer Sabancı Salonu Sabancı Center Kule 2 4.Levent / İSTANBUL B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 Y Ö N E T İ M K U R U L U B A Ş K A N I ’ N D A N Sayın Ortaklarımız, 2008 yılı ciddi bir küresel ekonomik krizin başladığı bir yıl olarak Üretim faaliyetlerimizle ilgili olarak radyal traktör lastiği üreti- hatırlanacaktır. Özellikle yılın son çeyreğinden itibaren ülkemiz- mine imkan verecek yatırımlarımız 2008 yılında tamamlanma de de etkilerini hissetmeye başladığımız krizin esas etkileri hiç aşamasına gelmiş olup, 2009 yılında deneme üretimleri tamam- kuşkusuz 2009 yılında ortaya çıkacaktır. lanarak radyal traktör lastikleri ürün gamımıza dahil olmaya başlayacaktır. Krizin boyutları ve ne kadar süreceği hakkında hala sağlıklı değerlendirmeler yapılamıyor olmasının yarattığı belirsizlikler 2009 yılında, yaşanan krizden dolayı karamsarlığa kapılmadan, içinde geride bıraktığımız 2008 yılını, sektörümüz ve şirketimiz Dünya’daki ve Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip ederek, açısından iki ayrı bölümde değerlendirebiliriz. Yılın ilk dokuz alınması gereken tedbirleri zamanında alarak yolumuza devam aylık bölümü talebin canlılığını koruduğu, hammadde fiyatlarının edeceğiz. giderek yükselen bir trend izlemesine rağmen genel olarak gerçekleşmelerin hedeflerimize uygun olduğu bir dönemdi. 2008 yılını geride bırakan Şirketimize verdiğiniz destek için siz Son üç ayda ise, ülkemizi de etkisi altına alan krizin piyasaları değerli ortaklarımıza teşekkür eder, saygılarımı sunarım. daraltması her sektörde olduğu gibi lastik sektörünü de etkisi altına aldı. Gerek yurt içinde yenileme pazarında yaşanan ani daralma, gerek otomotiv üreticilerinin üretimlerine ara vermeleri ve gerekse ihracat pazarlarındaki gelişmeler son çeyrek performansımızı olumsuz etkileyen unsurlardı. Son çeyrekte yaşanan tüm bu olumsuz koşullara rağmen 2008 yılının genelinde satış hacmimizi 2007 seviyelerine yakın tutmayı başardık, karlılığımız ise geçen seneye göre gerileme kaydetmiş olmakla birlikte sektör ortalamalarının üstünde gerçekleşmiştir. 2008 yılının şirketimizin açısından diğer bir önemi ise Bridgestone ve Sabancı ortaklığının 20’inci yılı olmasıdır. Her iki ortağın uyumlu çalışması sonucu Brisa, gerek Türkiye`de gerekse çevre ülkelerinde önemli bir pozisyona ulaşmıştır. Bu açıdan değerlendirildiğinde Brisa’nın sahip olduğu yüksek teknoloji, kuvvetli verimlilik kültürü ile yaşanan ekonomik krizi fırsata çevirecek kabiliyete sahip olduğunu görmekteyiz. Geride bıraktığımız yılda hayata geçirdiğimiz diğer bir konu ise Lassa markamızın logosunun yenilenmesidir. 30 yıldan bu yana kullanılan logo yerini daha modern hatlara sahip, değişimi ve gelişimi ifade eden yeni Lassa logosuna bırakmıştır. 14 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 Güler SABANCI Y Ö N E T İ M K U R U L U B A Ş K A N I ’ N D A N “2009 yılında, yaşanan krizden dolayı karamsarlığa kapılmadan, gelişmeleri yakından takip ederek, alınması gereken tedbirleri zamanında alarak yolumuza devam edeceğiz.” B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 15 Y Ö N E T İ M K U R U L U GÜLER SABANCI YÖNETİM KURULU BAŞKANI Görev Süresi 17.03.1989 - Mart 2010 Güler Sabancı, T.E.D Ankara Koleji ve daha sonra Boğaziçi Güler Sabancı, aynı zamanda Sabancı Holding İnsan Kaynakları Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olduktan sonra 1978 Komitesi’nin Başkanlığı’nı da yürütmektedir. yılında çalışma hayatına Lassa Lastik Sanayi A.Ş.’de başlamıştır. Daha sonra 14 yıl Kordsa Kordbezi Sanayi ve Ticaret A.Ş. Genel İş dünyası dışında akademik dünyada da faal olan Sabancı, Sa- Müdürlüğünü yapmıştır. Aynı dönemde yurt dışında ve içinde bancı Üniversitesi’nin kuruluş çalışmalarından sorumlu olmuştur birçok yabancı ortaklı sanayi şirketinin kuruluş ve işletme çalış- ve halen Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı’dır. malarında görev almıştır. Bu görevleri dışında TÜSİAD Yönetim Kurulu üyesi olan Sabancı, Son olarak Sabancı Holding Lastik ve Takviye Malzemeleri Grup Başkanlığı görevinde bulunan Sabancı, Mayıs 2004’de Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkan ve Murahhas Üyesi seçilmiştir. 16 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 ayrıca özel markası ile şarap üretmektedir. TAKASHI URANO / BAŞKAN VEKİLİ FARUK BİLEN / YÖNETİM KURULU ÜYESİ Görev Süresi: 13.07.2005 - Mart 2010 Görev Süresi: 19.04.2004 - Mart 2010 Takashi Urano 1974 yılında Keio Üniversitesi Ekono- Yüksek tahsilini Amerika Birleşik Devletleri’nde University of mi Bölümü’nden mezun oldu ve aynı yıl Bridgestone Pennsylvania’da Elektrik Mühendisliği ve The Wharton School’da Corporation’da iş hayatına başladı. 2005 yılı Temmuz’una kadar Finans olmak üzere iki ayrı alanda tamamlamış, Harvard Bridgestone Corporation’ın yurt dışı faaliyetleri ile ilgili muhtelif Business School’da yöneticilik ve işletme üzerine master (MBA) görevlerde bulundu. 2005 yılı Temmuz ayından itibaren Brid- yapmıştır. Evli ve 2 çocuk babası olan Faruk Bilen, 1996 yılına gestone Corporation’da Başkan Yardımcılığı görevini üstlenen kadar yurt dışında ve Türkiye’de çeşitli şirketlerde yönetici olarak Takashi Urano, 2006 yılının Mart ayından itibaren Bridgestone çalışmıştır. 1996 yılından itibaren çalışmaya başladığı Sabancı Europe NV/SA’de Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO olarak da Holding’de 1997 Eylül ayında Chief Financial Officer görevine görev yapmaktadır. 2008 yılı Temmuz ayında Bridgestone atanmış olan Faruk Bilen, ayrıca Sabancı Holding’e bağlı çeşitli Corporation’ın uluslar arası lastik faaliyetlerinden sorumlu şirketlerde Yönetim Kurulu Üyeliği yapmaktadır. Başkan Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. MUSTAFA BAYRAKTAR / YÖNETİM KURULU ÜYESİ TURGUT UZER / YÖNETİM KURULU ÜYESİ Görev Süresi: 19.04.2004 - Mart 2010 Görev Süresi: 01.06.2004 - Mart 2010 Alabama Üniversitesi Finans Bölümü’nden mezun olmuş ve Yüksek tahsilini Ortadoğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühen- aynı dalda Boston College’da yüksek lisans yapmıştır. Mustafa disliği Bölümü’nde tamamlamıştır. Evli ve iki çocuk babası olan Bayraktar, 2002 tarihinden bu yana H. Bayraktar Yatırım Holding Turgut Uzer, 1981 yılında Lassa A.Ş.’de Stok Kontrol Mühendisi A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. olarak Sabancı Topluluğu’na katılmıştır. Turgut Uzer, Lassa A.Ş. 19.04.2004 tarihinden bu yana Brisa Yönetim Kurulu üyesi olan ve Beksa A.Ş.’de çeşitli yönetim kademelerinde görev almış, Mustafa Bayraktar evli ve iki çocuk babasıdır. Bekaert / Belçika’da Proses Geliştirme Müdürü olarak çalışmış ve 1994 yılında Beksa A.Ş.’de İşletmeler Direktörü olarak BÜLENT SAVAŞ / YÖNETİM KURULU ÜYESİ Türkiye’ye geri dönmüştür. 1998’den itibaren Beksa A.Ş. Genel Görev Süresi: 01.07.2005 - Mart 2010 Müdürlüğü görevini yürütmüştür. 01.06.2004 tarihinden geçerli 1973 yılında Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği olmak üzere, Sabancı Holding Lastik, Takviye Malzemeleri ve Bölümü’nden mezun oldu. Çalışma Bakanlığı İş Güvenliği Müfet- Otomotiv Grup Başkanlığı görevine atanmış olan Turgut Uzer, tişliği ve İGSAŞ’taki İşletme Mühendisliği görevlerinin ardından, ayrıca Sabancı Holding’e bağlı çeşitli şirketlerde Yönetim Kurulu 1976 yılında Kordsa’da göreve başlayarak Sabancı Grubu’na Üyeliği yapmaktadır. katıldı. Kordsa A.Ş.’de çeşitli kademelerde görev yaptı ve bu dönemde Türkiye’nin dışa açılmasında önemli rol oynayan iş SHINICHI SATO / YÖNETİM KURULU ÜYESİ konseylerinde aktif görev aldı ve Yönetim Kurulu Üyeliklerinde Görev Süresi: 05.02.2009 - Mart 2010 bulundu. 1993’de Beksa Genel Müdürü oldu. Bülent Savaş’ın 1979 yılında Waseda Üniversitesi, Sosyal Bilimler ve Ekonomi liderliğinde Beksa 1997’de Avrupa’da ilk kez düzenlenen KOBİ Bölümü’nden mezun olarak Bridgestone Corporation’da çalışma dalındaki yarışmada Avrupa Kalite Büyük Ödülünü kazandı. hayatına başladı. 2004 – 2008 yılları arasında Bridgestone’un 1998 yılında Kordsa Genel Müdürlüğüne atandı ve bu dönemde Uzakdoğu ve Okyanusya’daki faaliyetlerinde muhtelif görevler DuPont-Sabancı ortaklığı olan DUSA LLC de Avrupa, Ortadoğu aldı. 2009‘un Ocak ayından itibaren Ortadoğu, Afrika, Asya, Ok- ve Afrika bölgesinden sorumlu Başkan Yardımcılığı görevini de yanusya ve Çin faaliyetlerinden sorumlu direktör olarak atanan yürüttü. 1 Temmuz 2005 tarihinden itibaren Brisa A.Ş. Genel Shinichi Sato, 2009 yılı Şubat ayında Brisa Yönetim Kurulu üyesi Müdürlüğü görevini sürdürmekte olan Bülent Savaş evli ve iki olmuştur. çocuk babasıdır. JUNICHI KUMANO / YÖNETİM KURULU ÜYESİ YOSHIKANE OSAKABE / YÖNETİM KURULU ÜYESİ Görev Süresi: 16.07.2007 - Mart 2010 Görev Süresi: 05.02.2009 - Mart 2010 Tokyo Üniversitesi Yabancı Diller Bölümünden mezun oldu. Kinki Üniversitesi’nden Makine mühendisi olarak mezun olan 1988 yılında Bridgestone Corporation’da çalışma hayatına başla- Yoshikane Osakabe, 1974 yılında Bridgestone’un Tochigi fabri- dı. 2005-2007 yılları arasında Bridgestone’un İngiltere kasında çalışma hayatına atıldı. Bridgestone’un Japonya, A.B.D. teşkilatında Pazarlama Direktörü ve İcra Başkanı Asistanı görev- ve Tayland’daki tesislerinde üretim ve teknoloji ile ilgili muhtelif lerini üstlenen Junichi Kumano 2007 yılı Temmuz ayından bu yöneticilik görevlerinde bulunan Yoshikane Osakabe, Şubat yana Brisa’da İcra Koordinatörü olarak görev yapmaktadır. 2009’dan bu yana Brisa’da Teknik Gruplar Yönetmeni olarak çalışmaktadır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 17 İ C R A 20 B R İ S A K U R U L U F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 İ C R A K U R U L U BÜLENT SAVAŞ JUNICHI KUMANO Genel Müdür.1947 doğumlu. Ortadoğu Teknik Üniversitesi İcra Koordinatörü.1963 doğumlu. Tokyo Üniversitesi Yabancı Kimya Mühendisliği Bölümü mezunu. 01.07.2005’ten bu yana Diller Bölümü mezunu. 1988 yılından beri Bridgestone’da, şirketimizde görev yapmaktadır. 16.07.2007’den bu yana şirketimizde görev yapmaktadır. SERDAR DEMİRDAĞ YOSHIKANE OSAKABE Pazarlama ve Satış Genel Müdür Yardımcısı. 1957 doğumlu. Teknik Gruplar Yönetmeni. 1950 doğumlu. Kinki Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Makine Mühendisliği Bölümü mezunu. 2009 Şubat ayından beri mezunu. 1985 yılından bu yana şirketimizde görev yapmaktadır. şirketimizde görev yapmaktadır. HASAN BAHRİ EKİCİ TAKEYA OKADA Finansman Planlama ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı. 1951 Finansal Asistan. 1955 doğumlu. Hitotsubashi Üniversitesi Sos- doğumlu. İstanbul Üniversitesi Ekonomi Bölümü mezunu. yal Bilimler Bölümü mezunu. 1978 yılından beri Bridgestone’da, 04.02.2006 tarihinden bu yana şirketimizde çalışmaktadır. 27.12.2005 tarihinden bu yana şirketimizde görev yapmaktadır. Fotoğraf : Arka soldan; Hasan Bahri Ekici, Yoshikane Osakabe, Serdar Demirdağ Ön soldan; Junichi Kumano, Bülent Savaş, Takeya Okada B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 21 Y A T I R I M C I İ L İ Ş K İ L E R İ Dönem içinde yapılan esas sözleşme değişikliği Şirketimizin sermayesinin %10’dan fazlasına sahip ortaklar Dönem içinde esas sözleşme değişikliği yapılmamıştır. Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. 324.661.922 adet hisse (%43,63) Hisse senedi fiyatlarında değişiklikler ve Bridgestone Corporation ortaklarımızın durumu 324.661.922 adet hisse (%43,63). Hisselerimizin fiyatları yıl içinde 30,00 TL ile 68,84 TL arasında seyretmiştir. Şirket’imizin ortak sayısı yaklaşık 4.000 kişidir. Son üç yılda dağıtılan brüt temettü oranları 2005: % 610 Kâr payı dağıtım politikası 2006: % 475 2007: % 640 Şirket’imizin kâr dağıtım politikası SPK kurallarına ve Şirket %610 Ana Sözleşmesi’ne uygun olarak dağıtılabilir kârın en az %30’u oranında nakit kâr payı dağıtmaktır. Yönetim Kurulu, Şirket’in %475 istikrarlı bir büyüme gösterebilmesi için gerekli olan fon %640 ihtiyacını göz önüne alarak her yıl kâr dağıtım önerisini hazırlar ve Genel Kurul’un onayına sunar. edilmiş tahvil mevcut değildir. 22 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 2007 hisse senedi ile 100 adet intifa senedi bulunmaktadır. İhraç 2006 Şirketimizin kârdan temettü payı almakta olan 7.441.875 TL’lik 2005 Çıkarılmış olan hisse senetleri ve tahviller B Ü Y Ü M E V E Y A T I R I M L A R Sektör ve sektörde yerimiz 2008 yılını genel olarak değerlendirdiğimizde; 2008 tüm dünya Lastik sektöründe yenileme pazarında ise, 2008 yılının ilk 3 için zor bir yıl olmuştur. 2008 yılının son çeyreğinden itibaren çeyreğinde 2007 ile paralel bir gelişme görülmüş, 3. çeyrekten global olarak yaşanan kriz hemen hemen tüm sektörleri etkile- sonra küçülme yaşanmaya başlamıştır. Son çeyrekte yaşanma- miştir. ya başlanan bu daralma ile, tüm lastik gruplarında talep, 2008 yılına göre 2007 yılının bir miktar altında gerçekleşmiştir. Türkiye 2008 yılını Türkiye lastik sektörü açısından değerlendirdiğimiz- lastik pazarında, Avrupa ve Dünya lastik pazarı ile aynı trendler de, 2007 üretim rakamı olan 25 milyon adedin hemen hemen hakim olmakla birlikte, her ne kadar toplam binek lastik satışla- sabit kaldığını görüyoruz. Sektör ihracatı da benzer biçimde bir rında azalma olsa da yüksek jantlarda talepte artış yaşanmaya önceki yılki seviyesi olan 15 milyon adedi korumuştur. Yurt içi devam etmiştir. Yenileme pazarında bu gelişmeler yaşanırken, lastik talebi ise, son çeyrekte yaşanmaya başlayan krizin etkisiy- ithal lastik arzı oransal olarak önceki yılın bir miktar üzerinde le, üretim ve ihracattaki bu gelişmelerden farklı olarak bir önceki gerçekleşmiştir. Brisa, yenileme pazarında, 2007 yılına göre yıla kıyasla ekonomideki genel büyümenin altında kalmıştır. daralan bir pazarda, 2008 yılında pazar payını artırmıştır. Dünyada yaşanan ekonomik gelişmelerin de etkisiyle, Türkiye İhracat kanalında lastik üreticileri 2007’deki performanslarını için 2008 yılının ilk yarısından sonra, otomotiv sektöründe kü- korumakla yetinmişlerdir. Brisa bu kanalda, portföyüne yeni ül- çülme yaşanmaya başlanmıştır. Özellikle son çeyrekte, firmalar keler ekleyerek global olarak yaşanan krizin etkilerini azaltmayı üretimlerini azaltmaya başlamış ve hatta hemen hemen tüm başarmış ve bir önceki yılın satış seviyesine yakın satış gerçek- otomotiv üreticileri üretimlerini belirli aralıklarla durdurmak leştirmiştir. durumunda kalmışlardır. Bu gelişmelerin sonucunda da 2008 yılında OE lastik talebi azalmaya başlamıştır. Yılın ikinci yarısından itibaren başlayan daralmaya rağmen, otomotiv lastik pazarı 2008 yılını, 2007 yılına göre büyüme ile tamamlamıştır. Brisa da, bu kanalda, OE projelerindeki etkinliğini derinleştirerek hem pazar payını hem de satışlarını 2007 yılına göre artırmıştır. Faaliyet konusu mal ve üretimdeki gelişmeler 2008 yılında Brisa yerli olarak 69, toplamda 185 yeni ürünü pazara sürmüştür. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 23 750.702.323 TL 772.203.901 TL 2008 2007 %2,9 B Ü Y Ü M E Yatırımlardaki gelişmeler V E Y A T I R I M L A R Teşvik tedbirlerinden yararlanma durumu, yararlanılmış ise ne ölçüde gerçekleştiği 2008 yılında yenileme, modernizasyon ve kapasite artırımına yönelik olarak 49 Milyon ABD doları karşılığı yatırım harcaması Brisa yatırımlarında 19.01.2005 tarihinde alınan teşvik belgesi gerçekleşmiştir. kapsamında tanınan tüm yasal teşviklerden 2008 yılında da yararlanılmaya devam edilmiştir. Mal ve hizmet üretimine ilişkin faaliyetler Kapasite kullanımı ve gelişme Şirketimiz 2008 yılında 130.918 ton karşılığı 8.678.387 adet dış lastik üreterek bir önceki seneye göre üretimini % 1.2 arttırmıştır. Yılın son çeyreğinde yaşanan talep daralması nedeniyle 17 Aralık 2008 – 29 Aralık 2008 arasında üretime ara verilmiştir. Satış miktarı ve hasılatındaki değişmeler Satış Miktarı (adet) 2007 Yılına Göre 2008 Değişim % 8.574.100 -2,6 İç Lastik 109.136 53,0 Kolon 170.314 -7,7 Dış Lastik Satış hasılatı 2008 yılında geçen seneye göre % 2,9 artarak 772.203.901 TL olarak gerçekleşmiştir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 25 E T K İ N L İ K L E R Lassa logosu yenilendi 28 2008 yılı Lassa’da değişim yılı olmuştur. 30 yıldan bu yana 2008’de “Değişim Yolda” sloganıyla tüm Türkiye’ye tanıtılmıştır. kullanılan logonun yerini alan, değişimi ve gelişimi ifade eden Lassa’daki bu değişim, Impetus Revo ve Snoways ERA gibi per- ve daha modern hatlara sahip yeni Lassa logosu, 22 Nisan formansları tescil edilmiş yeni ürünler ile de desteklenmiştir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R Kış koşullarına meydan okuyan yeni Lassa Snoways ERA Lassa’nın yeni ürünlerinden bir diğeri ise kış lastiği segmenti lere yüksek performanslı sürüş keyfi sunan Snoways ERA’dır. için piyasaya sunulan, sadece karlı ve buzlu zeminlerde değil, Snoways ERA, TÜV SÜD tarafından tescil edilmiştir. tüm kış koşullarında güvenli ve rahat yolculuk etmek isteyen- Lassa’nın yeni performans lastiği Impetus REVO 50’nin üzerinde ülkeye ihracat yapan Lassa’nın konfor segmentindeki yeni yüksek performans lastiği Impetus REVO, Türk mühendisleri tarafından üstün teknolojiler kullanılarak tasarlanmıştır. Lassa’nın en konforlu lastiği olan Impetus REVO, ıslak ve kuru zeminde çok daha başarılı bir yol tutuş performansı sunması, daha dayanıklı ve sessiz yapısıyla uzun vadede sürücüleri daha fazla tatmin edecek performansa sahip olmasıyla rakiplerinden ayrışmaktadır. Impetus REVO, yurt içi ve yurt dışında son derece prestijli olan bağımsız Alman test kuruluşu TÜV SÜD tarafından da rakiplerine karşı test edilip onaylanmıştır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 29 E T K İ N L İ K L E R Lassa Rally Team 2008’de 5 şampiyonluk birden kazandı 2008 yılı, global bir marka olma yolunda hızla ilerleyen Lassa için, motorsporları açısından önemli bir yıl olmuştur. 2007 yılında kurulduğu ilk sezonda “Türkiye Ralli Şampiyonası Takımlar Birinciliği”ni elde eden ve Türkiye’nin en önemli pilot ve co-pilotlarını takıma dahil ederek sezona başlayan Lassa Rally Team, Türkiye Ralli Şampiyonası’nda “Takımlar Birinciliği”, “Grup N Birinciliği” ile “Pilotlar Şampiyonluğu” ve “Co-pilotlar Şampiyonluğu”nu elde etmiştir. Genç yeteneklere verdiği desteği de sürdüren Lassa Rally Team, Castrol İstanbul Ralli’sinde de genç ekibiyle birlikte beşinci şampiyonluğunu kazanma başarısını göstermiştir. 30 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R Lassa, dünyanın en önemli lastik fuarı Essen’de Mayıs 2008’de, Lassa markasıyla, dünyanın en önemli lastik fu- 2008 yılında Lassa’nın ihracat kanalında marka iletişimine daha arlarından biri olan Essen Fuarı’na katılınmıştır. Lassa’nın değişen fazla önem verilerek, müşterilerle daha yakın ilişki kurulması logosu ve yeni yüzü de yurt dışına ilk defa bu fuarda tanıtılmıştır. amaçlanmıştır. Her koşulda yüksek performanslı, Lassa Energia 500D Lassa Turquality’ye dahil oldu Lassa’nın bir diğer yeni ürünü otobüs - kamyon lastiği segmen- 2008 yılının, Lassa için bir diğer önemi de, Lassa ile dünyanın ilk tinde piyasaya çıkarılan Energia 500D’dir. Özel gövde tasarımı ve tek marka geliştirme projesi Turquality kapsamına dahil olun- ve gelişmiş iç/dış sırt karışımları sayesinde az ısınma ve yüksek masıdır. Turquality projesine lastik sektöründe kabul edilen ilk kaplanabilirlik özelliklerine sahiptir. Uzun ömrü sayesinde de marka olarak, bir ilke daha imza atılmıştır. Global marka olma yo- hem ekonomik hem de çevreyle dosttur. lundaki çalışmalar 5 yıl boyunca Turquality ile desteklenecektir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 31 E T K İ N L İ K L E R Sabancı Holding ve Bridgestone Corporation ortaklığının 20. yılı 2008 yılı Sabancı Holding - Bridgestone Corporation ortaklığı ve başarıları paylaşılmıştır. Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Sayın Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Güler Sabancı Güler Sabancı, Bridgestone Corporation’ın, Yönetim Kurulu açısından da çok özel bir yıl olmuştur. Sabancı Holding ve Başkanı ve CEO’su Sayın Shoshi Arakawa ve Brisa Genel Müdürü Bridgestone Corporation’ın 1988 yılında gerçekleştirdikleri or- Sayın Bülent Savaş, yaptıkları konuşmalarda 20 yıldır uyumla taklığın eseri olan Brisa’nın 20. yıl kutlamaları kapsamında basın ve başarıyla çalıştıklarını vurgulamış, işbirliklerinin gelecekte de mensupları ile bir basın toplantısı düzenlenmiş, iş dünyasının devam edeceğini belirtmişlerdir. seçkin davetlileri, fabrika ve şirket çalışanları ile Brisa’nın 20 yıllık 32 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R Mayıs’ta dünyanın gözü Formula 1™ Türkiye Grand Prix’sindeydi 2007’den beri Formula 1™ tek lastik tedarikçisi Bridgestone, Mayıs ayında Türkiye’de dördüncü kez düzenlenen Formula 1™ Türkiye Grand Prix’si pazarlama ve iletişim faaliyetleri çerçevesinde, görsel, yazılı ve etkileşimli mecralardaki kampanyalarıyla motorspor severlerle buluşmuştur. İstanbul, Ankara ve İzmir’deki alışveriş merkezlerinde ve üniversitelerde tüketicilerin Formula 1™ otomobillerini ve Bridgestone Potenza lastiklerini yakından tanımaları için “Shock Car” sergilenmiş ve büyük ilgi gören bu aktiviteyle 85.000 tüketiciye ulaşılmıştır. Pazarlama faaliyetleri kapsamında, görsel, yazılı ve etkileşimli mecralarda tanıtım kampanyası gerçekleştirilmiş, 30 gün boyunca www.e-pilot.com websitesinde Formula 1™ tutkunlarına yarışma düzenlenmiştir. 16.205 sayıda tüketicinin ziyaret ettiği, 5500 kişinin üye olduğu e-pilot kampanyasında, kazanan tüketicilere Bridgestone Paddock Club ayrıcalığı yaşamaları sağlanmıştır. 34 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R Tüketiciler, yarışı VIP konforunda izlemiş, pilotları ve araçları yakından görerek çok farklı bir Formula 1™ tecrübesi yaşamışlardır. Gezi alanında 3 gün boyunca 300m² ’lik stand kurularak, 20’den farklı promosyon malzemesi tüketicilerin beğenisine sunulmuştur. Stand alanında “Shock Car” sergilenmiş, dans gösterileri ve pilotların imza törenleri gibi aktiviteler ise tüketiciler tarafından büyük ilgiyle karşılanmıştır. Ayrıca, Formula 1™ yarışını izlemeye gelen Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül, Bridgestone padok alanına gelerek, “Trafikte Dikkat, On Bin Hayat” sosyal sorumluluk projesine destek vermiştir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 35 E T K İ N L İ K L E R Performansa susayanlara 4 lastik, gerçekten susayanlara Kask Termos! Performans lastik satışlarının desteklenmesi amacıyla Temmuz - Eylül ayları arasında kask termos kampanyası düzenlenmiştir. Bu kampanya, bayilerimizdeki stand çalışmalarının yanısıra yazılı, görsel ve etkileşimli mecralardaki iletişim faaliyetleri ile desteklenmiştir. Şehirler arası otobüs lastiği Bridgestone R247 2008 yılı Bridgestone “Otobüs - Kamyon Lastikleri” açısından önemli bir yıl olmuştur. Türkiye pazarında şehirler arası güzergahtaki otobüsler için özel olarak geliştirilen Bridgestone R247, Brisa’nın İzmit fabrikasında üretilmiştir. Konforu, ekonomisi ve üstün teknolojisiyle yeni R247, Bridgestone’un Türkiye’de ürettiği ilk otobüs lastiğidir. Uzun mesafeli taşımacılığın yeni numarası Bridgestone R249 2008 yılından itibaren, “Otobüs - Tır Lastikleri” segmentinde etkinliği artmakta olan Bridgestone’un yeni ürünü R249, uzun mesafeli taşımacılıkta, ekonomisi, konforu ve çevreye duyarlılığı ile tır çekicilerin ön aks kullanımı için özel olarak geliştirilmiştir. 2008 yılında çıkan bu ürünlerimizin tanıtılması amacıyla, hem bayilerimize hem de filo müşterilerimize 5 ayrı şehirde bölgesel tanıtım toplantıları düzenlenmiştir. 2008 yılında ayrıca, Ankomak, Automotivist, Motoshow motosiklet fuarı ve Kauçuk 2008 fuarlarına katılınmıştır. 36 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 E T K İ N L İ K L E R Bridgestone kış lastikleri kampanyası Müşteri ilişkileri yönetim sistemi “Bu havada kim gider şimdi?” “Brisa Focus” Kış lastikleriyle ilgili iletişim çalışmaları kapsamında, tüketicilerin Müşterilerine odaklanarak değer yaratma hedefiyle, 2008 kış lastiği bilincinin artırılması ve satışının desteklenmesi amacıyla yılında, Brisa “Müşteri İlişkileri Yönetimi” sistemi olan Brisa Focus “Bu havada kim gider?” kampanyası yapılmıştır. Bu kampanya çalışmaları tamamlanmış, şirket içi ürün ve bayi bilgi yönetim dahilinde bayilerde poster ve stand çalışmaları yapılmış, radyo, sistemleri oluşturulmuş ve tüketici ile satış sonrası teması ve açıkhava ve gazete mecraları kullanılarak tüketicilerde farkındalık müşteri bağlılığını artırmak amacıyla yeni lastik alımında teşek- yaratılmıştır. Kampanyada etkileşimli mecralar da kullanılmış, kür ve yol yardımı bilgilendirmeleri için SMS gönderimlerine tüketicileri kış lastikleri ile ilgili bilgilendirmek için ayrıca “www. başlanmıştır. Tüketicilerden de bu konuda olumlu geri bildirimler buhavadakimgider.com” web sitesinde yarışma düzenlenmiştir. alınmaya başlanmıştır. Kısa sürede 35.097 kişinin ziyaret ettiği, 2350’sinin üye olduğu sitede, kazananlara hediyeler verilmiştir. Otopratik mağazalarının Lassa ve Bridgestone, sayısı 16’ya ulaştı en çok tercih edilen iki marka Brisa’nın inovasyon yönü ağır basan atılımlarından Otopratik, Brisa her iki markasındaki iletişim çalışmalarını 2008 yılında da lastik satışı, araç bakımı ve yedek parça temini hizmetlerinin tek yoğun olarak sürdürmüştür. Brisa pazarlama stratejilerinin ve çatı altında verildiği mağazalarının sayısı 2008 yılı sonunda 16’ya markalarına yaptığı yatırımın olumlu sonucu olarak, Türkiye’de ulaşmıştır. yapılan bağımsız bir araştırma olan “Best Brands 2008” markalar sıralamasında, lastik kategorisinde, Lassa ve Bridgestone en çok Ayrıca, 2008 yılı içerisinde Otopratik bayilerinin müşterilerine tercih edilen iki marka olmuştur. daha iyi hizmet verebilmesi amacıyla Otopratik Eğitim Merkezi kurulmuştur. Sadakat programı çerçevesinde Filofix yaygınlaşıyor bayi seyahatleri düzenlendi Brisa’nın bir diğer inovasyon projesi olan Filofix (Filo Yol Yardımı) 2008 yılı içersinde gerçekleştirilen bir diğer önemli aktivite ise, hizmeti gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Kuruluş amacı tüm motivasyonu ve sadakati artırmak amacıyla yurt içi Brisa bayileri, Türkiye’de 7 gün 24 saat filolara ihtiyaç duydukları hizmetlerin tali satıcılar ve filo müşterilerimiz için ayrı ayrı gerçekleştirilen sağlanması olan Filofix ile ulusal ve uluslar arası taşımacılık seyahat kampanyalarıdır. Yurt içi Brisa bayileri için 8, tali satıcılar yapan toplam 680 firmaya katma değer yaratılmıştır. ve filo müşterileri için 2’şer seyahat düzenlenmiş, şirket çalışanları ve müşterilerimiz biraraya gelmiştir. ISO belgesi alan bayi sayısı 56 oldu Türkiye’de lastik sektöründe bir ilk olarak, Brisa bayilerinin hizmet kalitesinin artırılması amacıyla çalışmalar ve denetlemeler yapılmış, 2008 yılı içinde ISO Belgesi alan bayi sayısı 56 adede ulaşmıştır. Esenler Otogar’ındaki Bridgestone Servis Merkezi de ISO belgesi almaya hak kazanmıştır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 37 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İdari Faaliyetler Personel ve işçi hareketleri Personel ve işçiye sağlanan hak ve menfaatler 31.12.2008 tarihi itibariyle Şirket’imizde belirsiz süreli iş söz- Şirketimiz personel ve işçilerine, kanuni tatil ödemesi, 4 maaş leşmesi ile görev yapan personel sayısı 1.556 kişidir. Bunlardan ikramiye, yakacak, bayram yardımı, yıllık izin harçlığı, giyim, iş 1.196 kişi Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine tabi olup, 360 kişi elbisesi, ayakkabı ve temizlik malzemeleri yardımı, tahsil yardımı, Toplu İş Sözleşmesi dışındadır. 9 kişi ise yabancı personeldir. doğum, ölüm, evlenme yardımı, yemek ve yol giderleri karşıla- Ayrıca şirketimizde belirli süreli iş sözleşmesi ile görev yapan ma gibi menfaatler sağlanmaktadır. personel sayısı 5 kişidir. Yapılan bağış ve yardımlar Toplu iş sözleşmesi uygulaması Şirketimiz, Yönetim Kurulu’nun 23.05.2008 tarihinde aldığı karar gereği, üyesi bulunduğumuz LASDER-Lastik Sanayicileri 01 Ocak 2008 – 31 Aralık 2009 dönemini kapsayan 15’inci dö- Derneği’ne 115.020 TL bağışta bulunmuştur. nem Toplu İş sözleşmesi görüşmelerine 9 Ocak 2008 tarihinde başlanmıştır. Taraflar arasında anlaşmaya varılamaması nedeni ile Lastik-İş sendikası tarafından alınan grev kararı 31 Mayıs 2008’de uygulamaya konulmuş, 13 Haziran 2008’de tarafların anlaşması ile grev sona ermiş ve bu döneme ait Toplu İş Sözleşmesi taraflar arasında imzalanmıştır. 2008 Dönemi Mali Oranlar Tablosu Cari Dönem Geçmiş Dönem 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 a) Cari Oran : ( Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar) 2,00 1,84 b) Asit Test Oranı : ( Dönen Varlıklar-Stoklar/Kısa Vadeli Borçlar ) 1,04 0.97 a) Toplam Borçların Toplam Aktiflere Oranı : ( Borçlar Toplamı/Aktif Toplamı ) 0,43 0,28 b) Öz Sermayenin Toplam Borçlara Oranı : ( Öz Sermaye/Borçlar Toplamı ) 1,34 2,61 1. Likidite Oranları 2. Mali Bünye Oranları 3. Faaliyet ve Kârlılık Oranı 40 2008 2007 a) Satışların Kârlılık Oranı : ( Net Dönem Kârı/Net Satışlar ) 0,04 0,08 b) Aktiflerin Kârlılık Oranı : ( Net Dönem Kârı/Toplam Aktifler ) 0,04 0,10 c) Özkaynakların Kârlılık Oranı : ( Net Dönem Kârı/Özkaynaklar ) 0,08 0,17 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İ L K E L E R İ N E U Y U M 1. Kurumsal yönetim ilkelerine uyum beyanı 4. Genel kurul bilgileri Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş., 01 Ocak Şirket’imizin 2007 yılına ait Olağan Genel Kurulu 24.03.2008 2008 – 31 Aralık 2008 döneminde Sermaye Piyasası Kurulu tarihinde gerçekleştirilmiştir. Genel Kurul’da Şirket sermayesi- (SPK) tarafından yayınlanan “Kurumsal Yönetim İlkelerine”ne nin %89’unu temsil eden 19 hissedar hazır bulunmuştur. Bu uymuş ve uygulamıştır. toplantıya davet esas sözleşme hükümleri paralelinde yapılmış ve nam’a yazılı pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılımı için Türk Ticaret Kanunu hükümleri esas alınmıştır. Genel Kurul tarihin- 2. Pay sahipleri ile ilişkiler birimi den 15 gün öncesinden başlamak üzere denetlenmiş 2007 yılı rakamlarını içeren mali sonuçlar İstanbul’daki Genel Müdürlük Şirket’imizde pay sahiplerinin başvuruları ve yatırımcılarla olan Ofisi’nde pay sahiplerinin incelemesine sunulmuştur. Genel ilişkiler Bütçe ve Finansman Müdürü tarafından yönetilmektedir. Kurul esnasında pay sahipleri üç soru sormuşlardır. Söz konusu Bu kapsamda 2008 yılında 5 yatırımcı kurum ile görüşülmüştür. sorulara cevap verilmiştir. Pay sahiplerinin gündem maddeleri ile ilgili verdikleri öneriler Genel Kurul tarafından kabul edilmiş- İsim : Tevfik Koyutürk tir. Önemli nitelikte kararların özellikle Genel Kurul tarafından Telefon : 262 316 57 00 alınması konusunda esas sözleşmede ayrı bir hüküm mevcut E-posta : t.koyuturk@brisa.com.tr değildir. Yönetim Kurulu, Genel Kurul’un iradesini temsil ettiğinden böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmamıştır. Genel Kurul İstanbul’da bulunan Genel Müdürlük Ofisi’nde hisse senedi tutanakları 2005 yılından itibaren Şirket’in www.brisa.com.tr değişimleri, temmettü ödemeleri gibi konularla münhassıran internet adresinde yayımlanmaktadır. ilgilenen bir de personel bulunmaktadır. İsim : Cemal Aydemir 5. Oy hakları ve azınlık hakları Telefon : 212 385 84 50 Dahili: 28467 E-posta : c.aydemir@brisa.com.tr Esas Sözleşmede imtiyazlı oy hakkı bulunmamaktadır. Esas Sözleşmemizde, mevcut ortaklık yüzdelerinde ve ortaklık yapısında birikimli oy hakkı tanınmasının Şirket’in ahenkli yönetim yapısını 3. Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının bozacağı düşüncesiyle bir düzenleme yapılmamıştır. kullanımı 2008 yılı içerisinde pay sahiplerinden gerek telefonla ve gerekse 6. Kâr dağıtım politikası ve kâr dağıtım zamanı yazılı 400 üzerinde bilgi talebi gelmiş ve bunlar cevaplandırılmıştır. Şirket’imizin kâr dağıtım politikası SPK kurallarına ve Şirket Ana Sözleşmesi’ne uygun olarak dağıtılabilir kârın en az %30’u Şirket’imizin yıllık faaliyet raporu internet sitemizde yayım- oranında nakit kâr payı dağıtmaktır. Yönetim Kurulu, Şirket’in is- lanmakta olup 2005 yılından itibaren pay sahiplerine yapılan tikrarlı bir büyüme gösterebilmesi için gerekli olan fon ihtiyacını duyurular, özel durum açıklamaları ve ara dönem mali tablolar göz önüne alarak her yıl kâr dağıtım önerisini hazırlar ve Genel da internet sitemizde pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. Kurul’un onayına sunar. Ana Sözleşme’mizde özel denetçi atanmasına yönelik bir Kâr dağıtımı yasal süreler içerisinde gerçekleştirilmektedir. düzenleme bulunmamaktadır. Dönem içerisinde özel denetçi Esas Sözleşme gereği 100 adet intifa senedi sahibi olan Hacı tayini talebi de olmamıştır. Ömer Sabancı Vakfı’nın ve Yönetim Kurulu Üyeleri’nin kârda imtiyazı vardır. Bu imtiyazlar esas sözleşme hükümleri paralelinde hesaplanmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri’ne dağıtılacak kâr esas sözleşme hükümlerine göre Genel Kurul tarafından karara bağlanmaktadır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 41 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M 7. Payların devri İ L K E L E R İ N E U Y U M 12. İçeriden öğrenebilecek durumda olan kişilerin kamuya duyurulması Hakim ortaklar olan Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. ve Bridgestone Corporation’ın sahibi oldukları nama yazılı Faaliyet raporunda Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey senetlerin devri Esas Sözleşme’de (Madde 31) detaylı olarak yönetimde görev alan ve dolayısı ile içeriden öğrenebilecek açıklandığı gibi bazı kısıtlamalara tabidir. Özet olarak hakim durumda olan kişiler hakkında bilgi verilmektedir. ortaklar hisselerini devrederken öncelikle diğer hakim ortağa teklif etmek zorundadırlar. Hakim ortaklar nama yazılı hisse senetlerini Sabancı veya Bridgestone veya onların yan şirketleri 13. Menfaat sahiplerinin bilgilendirilmesi ve hissedarları ile aynı veya benzeri iştigal konularında iş yapmak anlamında rakip olan veya rakip olma ihtimali bulunan Çalışanlarımıza yönelik olarak bilgilendirme, duyurular, Üçüncü Kişiler’e devredemez. Esas sözleşmede diğer ortakların toplantılar ve internet kanalıyla gönderilen bilgiler vasıtası ile pay devrini kısıtlayacak bir hüküm bulunmamaktadır. gerçekleştirilmektedir. Nihai kullanıcılarla en önemli bağlantı noktamızı oluşturan 8. Şirket bilgilendirme politikası bayilerimizin bilgilendirilmesine yönelik olarak internet üzerinden erişimin mümkün olduğu “Bayi Bilgi Sistemi” Şirket’imizde özel bir bilgilendirme politikası mevcut değildir. bulunmaktadır. Bayi Bilgi Sistemi yanında da, bayilerin iş Şirket’in üç, altı, dokuz ve onikinci aylar itibariyle mali tabloları yönetimi için kullanıldığı ve şirket sistemleri ile entegre Bayi kamuya açıklanmaktadır. Otomasyon Sistemi (BOS), nihai kullanıcıya ulaşan garanti sistemi (e-garanti), Müşteri Başvuru Yönetimi gibi destekleyici sistemler de bulunmaktadır. Bayilerimize ve kullanıcılarımıza 9. Özel durum açıklamaları yönelik her türlü bilgi akışı bu kanaldan yapıldığı gibi bölgesel veya tüm bayilerimizi kapsayan toplantılar vasıtası ile de karşılıklı 2008 yılında SPK düzenlemeleri uyarınca 20 adet özel durum bilgilendirme yapılmaktadır. açıklaması yapılmıştır. Ek açıklama istenmemiştir. Özel durum açıklamaları zamanında yapılmıştır. Dolayısı ile SPK tarafından Tedarikçilerimizin bilgilendirilmesi toplantı ve duyurularla özel durum açıklamalarının zamanında yapılmaması nedeniyle gerçekleştirilmektedir. uygulanan herhangi bir yaptırım yoktur. Şirket’imizin hisse senetleri yurt dışı borsalarda kote değildir. 14. Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı 10. Şirket internet sitesi ve içeriği Şirket’imizde, çalışanların ana politikaların oluşumuna katkısı olduğu, politikaların Şirket bütününe yayılmasını ve hedeflere Brisa internet adresi www.brisa.com.tr’dir. İnternet sitemizin dönüştürülmesini, planlanan uygulamaların gerçekleştirilmesini yatırımcı ilişkileri bölümünde; ticaret sicil bilgileri, son durum ve uygulama sonuçlarının gözden geçirilerek sürekli itibarıyla ortaklık ve yönetim yapısı, özel durum açıklamaları, iyileştirmenin sağlanmasını teşvik eden bir yönetim modeli yıllık faaliyet raporları, periyodik mali tablo ve raporlar, genel uygulanmaktadır. Çalışanlar haricindeki menfaat sahipleri ile kurul toplantı tutanağı ve katılanlar cetveli yer almaktadır. (müşteriler, tedarikçiler vb.) ile yapılan toplantılarda belirtilen konular Şirket politikalarının oluşumunda dikkate alınmaktadır. 11. Gerçek kişi nihai hâkim pay sahibi/sahiplerinin açıklanması Şirket’imizde gerçek kişi nihai hakim pay sahibi yoktur. Ortaklık yapısı faaliyet raporlarında ve internet sitesinde yer almaktadır. 42 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İ L K E L E R İ N E U Y U M 15. İnsan kaynakları politikası İnsan Kaynakları Politika’mızın ana esasları aşağıdaki başlıca dört Ürünlerimiz çeşitli tip ve niteliklerde araç üreten otomotiv başlık altında özetlenebilir. firmalarında orijinal lastik olarak kullanılmakta olup, bu lastiklerin büyük bir kısmı ihraç edilen araçlara takılmaktadır. Otomotiv Brisa’nın uzun dönemli planlarına paralel insan kaynakları plan üreticileri ile araçların geliştirilmesi aşamasından başlamak üzere ve uygulamaları ile yarının ihtiyaçlarını karşılayacak yeterliliğe yakın bir iletişim ve işbirliği içinde olunmakta, araç özelliklerine getirilmesi, en uygun ürünlerin tedarik edilmesi için gerekli araştırma ve geliştirme faaliyetleri Bridgestone ile ortak olarak gerçekleştiril- “Önce İnsan” yaklaşımı, güvenli bir çalışma ortamı ve mükem- mektedir. mellik politikası doğrultusunda çalışanların şirkete bağlılığının, verimliliğinin, motivasyonunun ve mutluluğunun sürekliliğinin Ürün kalitesinin devamlılığını sağlayarak, müşteri tatminini azami sağlanması, seviyede tutmak için Brisa’ya hammadde, malzeme/ekipman ve hizmet sağlayan tedarikçilerimizle işbirliğimiz, karşılıklı güven, Brisa’nın eleman ihtiyacı ile bireylerin nitelik ve isteklerini sağlıklı iletişim, sürekli gelişimin desteklenmesi, topluma ve dengeleyecek şekilde kişilerin doğru pozisyona doğru zamanda çevreye duyarlılık konuları çerçevesinde yürütülmektedir. Ham- yerleştirilmesi, madde tedarikçilerimizin tümü belirlenmiş standartlarımıza göre onaylanmış tedarikçilerdir. Brisa müşteri ihtiyaçlarını ön planda Çalışanların performans ve potansiyellerinin değerlendirilmesi tutan tedarikçileri ile uzun süreli işbirliği kurma taraftarıdır. ve şirketin değişken ihtiyaçlarına uygun becerilerinin gelişti- Tedarikçilerimizin performansları sürekli takip edilmekte, sorun rilmesi, daha geniş sorumluluklara hazırlanmaları için gerekli var ise karşı önlemler talep edilmekte ve iyileştirmeye yönelik olan eğitim ve tecrübelerin kazandırılması 2008 yılı içinde faaliyetlerin etkinliği izlenmektedir. Ayrıca sistem değerlendir- ve öncesinde çalışanlardan ayrımcılık konusunda bir şikayet meleri ile tedarikçilerimizin kendi sistemlerini sürekli gözden gelmemiştir. geçirmelerine yardımcı olunmakta ve sürekli iyileştirme anlayışı ile destek verilmektedir. 16. Müşteri ve tedarikçilerle ilişkiler hakkında bilgiler 17. Sosyal sorumluluk Satışlarımızın tutarsal olarak yarıya yakınının gerçekleştiği yurt Şirketimizin Sosyal Sorumluluk Politikası “geleceğimizi seçimle- içi yenileme pazarında geniş bir bayi ağı ile nihai müşterileri- rimiz belirler anlayışı“ çerçevesinde aşağıdaki gibi özetlenebilir. mize hizmet vermekteyiz. Müşterilerimizle bağlantı noktamız Brisa, farklılıklar yaratarak varolmanın sosyal sorumluluk anlayı- olan bayilerimizin hizmet kalitelerini ve müşteri yaklaşımlarını şıyla gelişeceğinin bilincindedir. kuvvetlendirmek için çeşitli eğitimler verilmekte, yeni bayiler için oryantasyon programları düzenlenmektedir. Bayilerin nihai Kuruluşumuzda; müşteri, çalışan, hissedar, tedarikçi, iş ortak- kullanıcılara yaklaşımlarını incelemek ve gereken iyileştirmeleri ları, rakipler ve toplum beklentileri iş yapış şeklimize, kültür ve sağlamak amacıyla düzenli olarak araştırmalar yapılmaktadır. değerlerimize yansımıştır. Sosyal sorumluluk bilinciyle yönetim Garanti uygulamasında yasal gereklilikler eksiksiz olarak yerine anlayışı benimsenmiştir. getirilmekte, müşteriye daha hızlı ve daha etkili cevap vermek amacıyla yeni projeler geliştirilmekte ve uygulamaya alınmakta- Sosyal Sorumluluk anlayışımız doğrultusunda : dır. Gelen şikayet ve öneriler Müşteri Hizmetleri ve Satış Bölümlerimiz tarafından titizlikle değerlendirilmektedir. Otomobil, 4X4 Sorumluluklarımızda, karar ve faaliyetlerimizde belirleyici olan ve Hafif Ticari araç kullanıcılarına, markalarımızı satın almaları yasaların ötesinde bize yol gösteren SA-ETİK “İş Etiği Kuralları” sonrasında Yol Yardımı Hizmeti ücretsiz verilmekte ve sonuçları kılavuzunu izleriz. titizlikle takip edilmektedir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 43 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İnsan hakları ve işgücü ilkelerine saygı gösterir, zorunlu işçilik İ L K E L E R İ N E U Y U M 19. Yönetim kurulu üyelerinin nitelikleri ile çocuk işçiliğin kaldırılmasını destekleriz, Yönetim Kurulu üyelerinin nitelikleri SPK Kurumsal Yönetim İşletmemizde istihdam ve işle ilgili ayrıcalıkların olmaması için İlkeleri IV. Bölümünün 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.5. maddelerinde yer alan niteliklerle örtüşmektedir. Esas sözleşmede Yönetim Kurulu çalışırız, Üyelerinde aranan asgari niteliklere ilişkin bir bölüm yoktur. Güvenli ve sağlıklı bir işyeri atmosferi yaratmak için gerekli tüm önlemleri alırız, 20. Şirketin misyon ve vizyonu ile stratejik Sürdürülebilir yaşam için çevresel bozulmaya karşı önleyici hedefleri yaklaşımı benimser, verimli kaynak kullanımını destekleriz, Brisa misyonu, vizyonu, değerleri ve politikaları, her yıl üst Sosyal Sorumluluk yaklaşımımızı sürekli iyileştirerek geliştir- yönetimce gözden geçirilmekte, bu doğrultuda oluşan stratejik hedefler yıllık toplantılarda çalışanlar ile paylaşılmakta ve Brisa meye özen gösteririz, internet sitesinde yer almaktadır. İletişimin şirketimizi, topluluğumuzu ve paydaşlarımızı ulaşılabilir hedeflere taşıyacağı bilinci ile kamuoyuna açıklık politikası Brisa misyonu ve vizyonu doğrultusunda İcra Komitesi izleriz. tarafından belirlenen stratejik hedefler Yönetim Kurulu’nda görüşülerek onaylanmaktadır. İcra Komitesi, Genel Müdür, İcra Koordinatörü, Teknik Gruplar Yönetmeni, Finansman Planlama 18. Yönetim kurulunun yapısı, oluşumu ve ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı, Pazarlama ve Satış Genel bağımsız üyeler Müdür Yardımcısı ve Mali İşler Yardımcısı’ndan oluşmaktadır. Yılda en az dört defa Yönetim Kurulu toplantılarında belirlenen İcracı olmayan Yönetim Kurulu Üyeleri hedeflere ulaşma derecesi, faaliyetler ve geçmiş dönem performansı gözden geçirilmektedir. BAŞKAN / GÜLER SABANCI BAŞKAN YARDIMCISI / TAKASHI URANO 21. Risk yönetim ve iç kontrol mekanizması ÜYE / FARUK BİLEN ÜYE / TURGUT UZER ÜYE / SHINICHI SATO Şirket’in tüm risklerinin belirlenip, etkin bir şekilde yönetil- ÜYE / MUSTAFA BAYRAKTAR mesinin sağlanması amacıyla Risk Komitesi ve Risk Yönetim Müdürlüğü oluşturulmuştur. Risk Komitesi; Genel Müdür, İcra İcracı Yönetim Kurulu Üyeleri Koordinatörü, Teknik Gruplar Yönetmeni, Finansman Planlama ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı, Pazarlama ve Satış Genel ÜYE / BÜLENT SAVAŞ, GENEL MÜDÜR Müdür Yardımcısı ve Mali İşler Yardımcısı’ndan oluşan İcra ÜYE / JUNICHI KUMANO, İCRA KOORDİNATÖRÜ Komitesi üyeleri ile Risk Müdürü’nden oluşmaktadır. Risk Yöne- ÜYE / YOSHIKANE OSAKABE, tim Müdürlüğü Şirket genelinde etkin bir risk yönetimi süreci TEKNİK GRUPLAR YÖNETMENİ oluşturmaktan ve işletmekten, Risk Komitesi ise uygulamanın etkinliğini sağlamaktan, strateji ve politikaları oluşturmaktan Brisa, Sabancı Holding ve Bridgestone Corporation’ın ortak bir sorumludur. Yönetim Kurulu’nca ayrıca bir risk yönetim ve iç girişimidir. Ortak yönetim gereği Yönetim Kurulu’nda bağımsız kontrol mekanizması oluşturulmamıştır. üye bulunmamaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’inci maddelerinde yazılı muameleleri yapabilmelerine Genel Kurul tarafından izin verilmiştir. 44 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 K U R U M S A L Y Ö N E T İ M İ L K E L E R İ N E U Y U M 22. Yönetim kurulu üyeleri ile yöneticilerin Ayrıca Brisa çalışanlarına yönelik olarak etik kurallar ve davra- yetki ve sorumlulukları nışlar şirket kuralı oluşturulmuş ve yayımlanmıştır. Tüm Brisa çalışanlarına etik kurallar eğitimi verilmiş olup, yıl sonunda da Şirket Yönetim Kurulu’nun yönetim hakkı ve temsil yetkileri Esas internet üzerinden tazeleme eğitimleri yapılmıştır. Sözleşme’de tanımlanmıştır. Yöneticilerin yetki ve sorumluluklarına ise Esas Sözleşme’de ayrıca özel bir açıklama yapılmamıştır. 26. Yönetim kurulunda oluşturulan komitelerin sayı, yapı ve bağımsızlığı 23. Yönetim kurulunun faaliyet esasları Yönetim kurulunda oluşturulan Denetimden Sorumlu Şirket Yönetim Kurulu 2008 yılı içinde 5 adet yüz yüze, 17 adet Komite’nin üç üyesi bulunmaktadır. Üyelerden ikisi icracı Türk Ticaret Kanunu ve Esas Sözleşme hükümleri paralelinde olmayan Yönetim Kurulu üyesidir. Denetimden Sorumlu Komite yazılı onay alınmak sureti ile toplam 22 toplantı yapmıştır. 2008 yılında dört defa toplanmıştır. Yönetim Kurulu gündemi her üyeye, toplantı gününden en az Denetimden Sorumlu Komite Üyeleri: 10 gün önce bildirilmektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin ağırlıklı oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkı bulunmamaktadır. Esas Takashi Urano, Yönetim Kurulu Başkan Vekili Sözleşme gereği Yönetim Kurulu’nda kararlar dokuz üyeden altı Turgut Uzer, Yönetim Kurulu Üyesi veya daha fazla üyenin olumlu oyu ile geçerlilik kazanır. Junichi Kumano, Yönetim Kurulu Üyesi 2008 yılında yapılan toplantılarda Yönetim Kurulu Üyeleri Şirket Yönetim Kurulu kurumsal yönetim ilkeleri ve bunlara tarafından alınan kararlar aleyhinde farklı görüş açıklanmamıştır. uyum konusu ile bizzat ilgilendiğinden ayrı bir komite kurulma- SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin IV. Bölümü’nün 2.17.4’üncü sına gerek görülmemiştir. maddesinde yer alan konularda yönetim kurulu toplantılarına mazereti olmayan üyelerin fiili katılımı sağlanmıştır. Bu toplantılarda Yönetim Kurulu Üyeleri gündem dışında bir soru sorma- 27. Yönetim kuruluna sağlanan mali haklar mışlardır. Yönetim Kurulu Üyelerine esas sözleşmenin kâr dağıtımı ile ilgili 28’inci maddesinde belirtilen yönteme göre kâr payı ödemesi 24. Şirket’le muamele yapma ve rekabet yasağı Genel Kurul kararı ile yapılmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerine ücret ödenmemekte ve borç verilmemektedir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin Türk Ticaret Kanunu’nun 334 ve 335’inci maddelerinde yazılı muameleleri yapabilmelerine Genel Kurul tarafından izin verilmiştir. Bu durum nedeniyle çıkar çatışması yaşanmamıştır. 25. Etik kurallar Brisa Değerleri başlığı altında toplanmış olan yaklaşımlar dizini Brisa çalışanlarının uyması gereken etik kuralları ifade etmektedir. Brisa Değerleri şirket çalışanlarına duyurulmakta ve Brisa internet sitesi vasıtasıyla kamuya açıklanmaktadır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 45 K  R D A & I T I M Ö N E R İ S İ Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanmış Muhasebe Standart’larına göre hesaplanmış 2008 yılı Bilanço kârımız olan 39.586.670,98 TL’nin, Esas Mukavelename’mizin 28’inci maddesi gereği aşağıda tabloda görüldüğü şekilde; 7.790.715,10 TL Kurumlar Vergisi Birinci Temettü Payı 6.382.195,18 TL İkinci Temettü Payı 20.408.554,82 TL İntifa Senetleri Payı 1.979.333,55 TL Yönetim Kurulu Payı 135.000,00 TL 2.853.298,98 TL II.Tertip Yasal Yedek Akçe 37.573,35 TL Olağanüstü Yedek Akçe tefrikine ve 7.441.875.- TL sermayeyi temsil eden hisse senedi sahiplerine % 360 oranında toplam 26.790.750,- TL, İntifa senedi sahiplerine 1.979.333,55 TL ve Yönetim Kurulu üyelerine 135.000.- TL kâr payının brüt olarak nakden dağıtılmasına; ortaklarımızın hukuki durumlarına bağlı olarak % 15 gelir vergisi stopajı yapılarak, tam mükellef kurum ortaklarımıza 3,60 TL brüt = net kâr payı, diğer ortaklarımıza ise brüt 3.60 TL, net 3.06 TL kâr payı ödenmesine karar vermenizi teklif eder, saygılarımızı sunarız. 46 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D E N E T Ç İ R A P O R U Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yıllık Olağan Genel Kurulu’na; Ünvan Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Merkezi İstanbul Sermayesi 7.441.875.-TL Faaliyet Konusu Taşıt tekerlek lastikleri imalatı ve satışı Denetçilerin Adı ve Görev Süreleri, Ortak veya Fuat Öksüz – Hiroshi Yoshimori – Mehmet Bingöl. Görev süremiz Şirketin Personeli Olup Olmadıkları 1 (bir) yıldır. Şirket ortaklığımız yoktur. Şirket personeli değiliz. Katılınan Yönetim Kurulu ve Yapılan Denetleme 4 (dört) defa Yönetim Kurulu’na katılınmış, 6 (altı) defa Denetleme Kurulu Toplantılarının Sayısı Kurulu Toplantısı yapılmıştır. Ortaklık Hesapları, Defter ve Belgeleri Üzerinde Vergi Mevzuatı ve Ticaret Hukuku açısından 3., 6.,9.,12.. ayların ilk hafta- Yapılan İncelemenin Kapsamı, Hangi Tarihlerde larında tetkik ve kontrol yapılmış, tenkide değer bir hususa rastlanma- İnceleme Yapıldığı ve Varılan Sonuç mıştır. Türk Ticaret Kanunu’nun 353’üncü Maddesinin 4 (dört) defa kasa sayımı yapılmış ve mevcut kayıtlara 1’inci Fıkrasının 3 Numaralı Bendi Gereğince uygun bulunmuştur. Ortaklık Veznesinde Yapılan Sayımların Sayısı ve Sonuçları Türk Ticaret Kanunu’nun 353’üncü Maddesinin Her ayın ilk iş gününde yapılan incelemelerde mevcut kıymetli 1’inci Fıkrasının 4 Numaralı Bendi Gereğince Yapı- evrakın defter kayıtlarına uygun olduğu tespit edilmiştir. lan İnceleme Tarihleri ve Sonuçları Herhangi bir şikayet intikal etmemiştir. İntikal eden Şikayet ve Yolsuzluklar ve Bunlar Hakkında Yapılan İşlemler Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 01.01.2008 - 31.12.2008 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortaklığın Esas Sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız. Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz 31.12.2008 tarihi itibariyle düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali durumunu, 01.01.2008 - 31.12.2008 dönemine ait gelir tablosu anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmakta; kâr dağıtım önerisi yasalara ve Ortaklık Esas Sözleşmesi’ne uygun bulunmaktadır. Bilançonun ve gelir tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun aklanmasını oylarınıza arz ederiz. 09.03.2009 DENETİM KURULU Fuat ÖKSÜZ Hiroshi YOSHIMORI B R İ S A F A A L İ Y E T Mehmet BİNGÖL R A P O R U 2 0 0 8 47 B A & I M S I Z D E N E T İ M R A P O R U Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu’na, Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait gelir tablosunu, öz sermaye değişim tablosunu ve nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal tablolarla ilgili olarak işletme yönetiminin sorumluluğu İşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulunca gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminle- finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynak- rinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini lanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, içermektedir. Bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaati- finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimi- mize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç miz, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacı- standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, mız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tablo- bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarla- ların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı mak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, Brisa Bridgestone finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 31 Aralık 2008 tarihi Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçeve- itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait sinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. İstanbul, 13 Mart 2009 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU Gaye ŞENTÜRK Sorumlu Ortak Başdenetçi B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 49 Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle Sermaye Piyasası Kurulu muhasebe standartlarına göre düzenlenmiş Finansal Tablolar ve Dipnotları 50 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 İ Ç E R İ K 52-53-54 Bilanço Gelir tablosu 55 Özsermaye değişim tablosu 56 57-58 Nakit akım tablosu 59-111 Mali tablolara ilişkin notlar 59 Not 1 Şirket’in organizasyonu ve faaliyet konusu Not 2 Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Not 3 İşletme birleşmeleri 70 Not 4 İş ortaklıkları 70 Not 5 Bölümlere göre raporlama 70 Not 6 Nakit ve nakit benzerleri 71 Not 7 Finansal yatırımlar 71 Not 8 Finansal borçlar 72-73 Not 9 Diğer finansal yükümlülükler 73 Not 10 Ticari alacak ve borçlar 74-75 Not 11 Diğer alacak ve borçlar 75-76 Not 12 Finans sektöründen alacak ve borçlar 76 Not 13 Stoklar 76 Not 14 Canlı varlıklar 76 Not 15 Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin varlıklar 76 Not 16 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 76 Not 17 Yatırım amaçlı gayrimenkuller 76 Not 18 Maddi duran varlıklar (net) 77-79 Not 19 Maddi olmayan duran varlıklar (net) 79-80 59-70 Not 20 Şerefiye 80 Not 21 80 Devlet teşvik ve yardımları 81 Not 22 Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler 81 Not 23 Taahhütler 82-83 Not 24 Çalışanlara sağlanan faydalar Not 25 83 Emeklilik planları Not 26 Diğer varlık ve yükümlülükler 83-84 Not 27 Özkaynaklar 84-86 Not 28 Satışlar ve satışların maliyeti 86-87 Not 29 Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri 87-88 89 Not 30 Niteliklerine göre giderler Not 31 89 Diğer faaliyetlerden gelir/giderler Not 32 Finansal gelirler 90 Not 33 Finansal giderler 90 Not 34 Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler 90 Not 35 Vergi varlık ve yükümlülükleri (ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) 90-93 93 Not 36 Hisse başına kazanç Not 37 94-98 İlişkili taraf açıklamaları 98-108 Not 38 Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi Not 39 Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi 108-109 çerçevesindeki açıklamalar) 109 Not 40 Bilanço tarihinden sonraki olaylar Not 41 Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir 109-112 olması açısından açıklanması gereken diğer hususlar B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 51 F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle bağımsız denetimden geçmiş bilanço (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar 374.616.152 275.600.112 6 2.364.999 3.626.011 7 608.331 350.138 Ticari Alacaklar 1O 144.861.758 132.298.732 İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 11.341.139 16.742.723 Diğer Ticari Alacaklar 10 133.520.619 115.556.009 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 - - Diğer Alacaklar 11 5.937.081 590.904 Stoklar 13 180.068.299 123.389.828 Diğer Dönen Varlıklar 26 40.775.684 15.344.499 Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar 34 - - Duran Varlıklar 353.872.393 329.304.640 Ticari Alacaklar 10 - - Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 - - Diğer Alacaklar 11 33.355 13.260 7 - - Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 - - Canlı Varlıklar 14 - - Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 - - Maddi Duran Varlıklar 18 333.688.653 309.884.895 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 18.178.563 17.146.936 Şerefiye 20 - - Ertelenmiş Vergi VarlığI 35 - - Diğer Duran Varlıklar 26 1.971.822 2.259.549 728.488.545 604.904.752 Finansal Yatırımlar Toplam Varlıklar Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 52 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle bağımsız denetimden geçmiş bilanço (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler 187.347.345 149.830.198 Finansal Borçlar 8 101.635.268 64.957.250 Diğer Finansal Yükümlülükler 9 - - Ticari Borçlar 10 65.898.890 67.286.455 İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 29.734.886 31.713.447 Diğer Ticari Borçlar 10 36.164.004 35.573.008 Diğer Borçlar 11 9.534.492 8.918.598 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 12 - - Devlet Teşvik ve Yardımları 21 - - Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü 35 - 1.666.481 Borç Karşılıkları 22 6.930.117 5.066.876 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 2.050.444 1.599.230 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 1.298.134 335.308 - - Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklara İlişkin Yükümlülükler 123.831.663 17.941.250 8 106.672.562 - Uzun Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar 9 - - 10 - - Diğer Borçlar 11 - - Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 12 - - Devlet Teşvik ve Yardımları 21 - - Borç Karşılıkları 22 - - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 16.257.940 15.480.108 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 901.161 2.461.142 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 26 - - Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 53 F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle bağımsız denetimden geçmiş bilanço (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) ÖZKAYNAKLAR Dipnot Cari Dönem Geçmiş Dönem Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 27 417.309.537 437.133.304 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkları Hisse Senedi İhraç Primleri 7.441.875 352.660.701 4.903 4.903 Değer Artış Fonları - - Yabancı Para Çevrim Farkları - - Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi - - 19.414.285 14.289.522 5.991.817 227.916 31.795.956 62.508.387 - - 728.488.545 604.904.752 Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları Net Dönem Kârı/Zararı Azınlık Payları TOPLAM KAYNAKLAR Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların bir tamamlayıcı bir parçasıdır. 54 7.441.875 352.660.701 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren döneme ait bağımsız denetimden geçmiş gelir tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Satış Gelirleri 28 772.203.901 750.702.323 Satışların Maliyeti (-) 28 (605.492.011) (574.993.918) BRÜT KÂR 166.711.890 175.708.405 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 29 (80.006.214) (76.189.355) Genel Yönetim Giderleri (-) 29 (31.032.398) (26.117.033) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29 (7.199.948) (7.031.095) Diğer Fâaliyet Gelirleri 31 1.125.782 1.564.789 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 (889.541) (1.985.838) FAALİYET KÂRI 48.709.571 65.949.873 Finansal Gelirler 32 44.705.340 28.344.229 Finansal Giderler 33 (53.828.240) (17.159.642) 39.586.671 77.134.460 (9.350.696) (15.522.228) VERGİ ÖNCESİ KÂR Vergi Gelir/Gideri Dönem Vergi Gelir/Gideri 35 Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri 35 DÖNEM KÂRI Hisse Başına Kazanç 1.559.981 896.155 31.795.956 62.508.387 4,01 7,88 36 Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların bir tamamlayıcı bir parçasıdır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 55 T A B L O L A R - Dağıtılan Temettü Yasal Yedeklere Transferler Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların bir tamamlayıcı bir parçasıdır. 7.441.875 - Önceki Dönem Kârının Geçmiş Yıl Kârlarına Aktarılması 27 - 31 Aralık 2008 İtibariyle Bakiye - Dönem İçerisindeki Toplam Gelir ve Gider 7.441.875 Dönem Net Kârı 27 - Yasal Yedeklere Transferler 1 Ocak 2008 İtibariyle Bakiye - Dağıtılan Temettü 7.441.875 - Önceki Dönem Kârının Geçmiş Yıl Kârlarına Aktarılması 27 - 31 Aralık 2007 İtibariyle Bakiye - Dönem İçerisindeki Toplam Gelir ve Gider 7.441.875 4.903 - - - - - 4.903 4.903 - - - - - 4.903 352.660.701 - - - - - 352.660.701 352.660.701 - - - - - 352.660.701 Primleri Referansları 27 Farkları İhraç Sermaye Enflasyon Düzeltmesi Senedi Sermaye Hisse Dipnot Dönem Net Kârı 1 Ocak 2007 İtibariyle Bakiye (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) 31 Aralık 2008 itibariyle bağımsız denetimden geçmiş özsermaye değişim tablosu Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. F İ N A N S A L 19.414.285 5.124.763 - - - - 14.289.522 14.289.522 3.765.813 - - - - 5.991.817 (5.124.763) (51.619.723) 62.508.387 - - 227.916 227.916 (3.765.813) (38.030.222) 41.874.759 - - 149.192 Kârları Yedekler 10.523.709 Yıllar Yasal ve Geçmiş Diğer Yedekler 31.795.956 - - (62.508.387) 31.795.956 31.795.956 62.508.387 62.508.387 - - (41.874.759) 62.508.387 62.508.387 41.874.759 Dönem Kârı Net 417.309.537 - (51.619.723) - 31.795.956 31.795.956 437.133.304 437.133.304 - (38.030.222) - 62.508.387 62.508.387 412.655.139 Toplam F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren döneme ait bağımsız denetimden geçmiş nakit akım tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 İŞLETME FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Net Dönem Kârı 31.795.956 62.508.387 Net Dönem Kârını İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Akımına Getirmek İçin Yapılan Düzeltmeler Maddi Varlıkların Amortismanları 18 45.971.150 43.395.973 Maddi Olmayan Duran Varlıkların İtfa Payları 19 5.881.654 4.789.968 22, 24, 26 8.611.999 5.066.874 Kıdem Tazminatı Karşılığı 24 4.177.417 4.231.902 Şüpheli Ticari Alacak Karşılığı 10 Diğer Karşılıklar Kredi Gerçekleşmemiş Net Kur Farkı Gideri/Geliri Faiz Geliri Faiz Gideri 1.053.760 246.763 12.596.784 (3.266.575) (22.296.863) (19.435.248) 23.154.762 12.319.090 18, 19 103.043 (40.945) Satılan Finansal Duran Varlık Kârı 32 - (3.050.804) Vergi Karşılığı 35 Satılan Maddi/Maddi Olmayan Duran Varlık (kârı)/Zararı İşletme Sermayesindeki Değişim Öncesi Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit 7.790.715 14.626.073 118.840.377 121.391.458 Ticari Alacaklardaki Değişim 10 (11.475.574) (959.573) Stoklardaki Değişim 13 (59.553.087) 2.586.306 Diğer Alacak ve Varlıklardaki Değişim 11 (25.143.860) (775.352) Ticari Borçlardaki Değişim 10 1.234.316 7.302.780 Diğer Borçlar ve Yükümlülüklerdeki Değişim 11 Faaliyetlerden Elde Edilen Nakit 35 Ödenen Vergiler Ödenen Faiz 24 Ödenen Kıdem Tazminatı İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen/(Kullanılan) Nakit (4.718.824) (7.884.707) 19.183.348 121.660.912 (16.383.048) (15.153.255) (21.694.487) (10.810.384) (3.399.585) (1.975.025) (22.293.772) 93.722.248 Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların bir tamamlayıcı bir parçasıdır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 57 F İ N A N S A L T A B L O L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren döneme ait bağımsız denetimden geçmiş nakit akım tablosu (devamı) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) Dipnot 1 Ocak- 1 Ocak- Referansları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 7 (258.193) 20.154.552 17.732.931 18 (69.161.249) (88.011.417) 19 (5.264.939) (7.895.472) 18, 19 322.122 489.384 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Finansal Yatırımlardaki Değişim Alınan Faiz Maddi Varlık Alımları Maddi Olmayan Varlık Alımları Satılan Maddi/Maddi Olmayan Duran Varlıklardan Elde Edilen Nakit Satılan Finansal Duran Varlıkdan Elde Edilen Nakit Yatırım Faaliyetlerinde Kullanılan Nakit 71.542 - 10.009.022 (54.207.707) (67.604.010) 773.626.249 517.228.067 (646.346.418) (503.791.806) (420.740) (364.201) FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Alınan Krediler Ödenen Krediler 8 Ödenen Finansal Kiralama Borçları Ödenen Temettüler (51.619.723) (38.030.222) Finansal Faaliyetlerden Elde Edilen/ (Kullanılan) Nakit 75.239.368 (24.958.162) NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET DEĞİŞİM DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (1.262.111) 1.160.076 6 3.626.011 2.464.058 1.099 1.877 6 2.364.999 3.626.011 Faiz Tahakkuklarının Nakit ve Nakit Benzerlerine Etkisi DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ Ekteki dipnotlar bu finansal tabloların bir tamamlayıcı bir parçasıdır. 58 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir. ) 1. Şirket’in organizasyonu ve faaliyet konusu Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliğ” ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların Brisa Bridgestone Sabancı Lastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Brisa” hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları veya “Şirket”) 1974 yılında Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’ nin belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra baş- bir iştiraki olarak kurulmuştur. Şirket’in ana faaliyet alanı her layan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli nevi tekerlek lastiği üretimi, pazarlama ve satışıdır. 1988 yılında olmak üzere yürürlüğe girmiştir ve bu Tebliğ ile birlikte Seri: XI, Şirket, Bridgestone Corporation ile bir lisans sözleşmesi imzala- No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında yarak, Şirket’in Bridgestone lastikleri üretmesine ve satmasına Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmeler olanak sağlamıştır. finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslar arası Finansal Raporlama Standartları (“ UMS/UFRS”)’na Şirket, hisselerinin bir kısmı halka açık olmak üzere Sermaye göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafın- Piyasası Kurulu’na (“SPK”) kayıtlıdır. Şirket’in kanuni merkez dan kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslar arası Muhasebe Stan- adresi 4. Levent Sabancı Center Kule 2 Kat 3 Beşiktaş-İstanbul dartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları olup, 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle Şirketimizde belirsiz süreli Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan iş sözleşmesi ile görev yapan personel sayısı 1.565 (31 Aralık edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, 2007: 1.664) kişidir. Bunlardan 1.196 (31 Aralık 2007: 1.297) kişi benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine tabi olup, 360 kişi (31 Aralık yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları 2007: 359) Toplu İş Sözleşmesi dışındadır. 9 kişi (31 Aralık 2007: (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır. 8) ise yabancı personeldir. Ayrıca şirketimizde belirli süreli iş sözleşmesi ile görev yapan personel sayısı 5 (31 Aralık 2007: 3) Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK ta- kişidir. rafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından ilan edilinceye kadar, finansal tablolar SPK Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği Şirket’in esas kontrolünü müşterek olarak elinde tutan taraflar; çerçevesinde UMS/UFRS’ye göre hazırlanmaktadır. İlişikteki H.Ö. Sabancı Holding A.Ş. ve Bridgestone Corporation’dır. finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 14 Nisan 2008 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun Finansal tablolar, yönetim kurulu tarafından onaylanmış ve 13 olarak sunulmuştur. Bu kapsamda geçmiş dönem finansal tablo- Mart 2009 tarihinde yayınlanması için yetki verilmiştir. Genel larında bazı sınıflamalar yapılmıştır. Kurulun finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır. 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar Finansal tabloların hazırlanış temelleri ve belirli muhasebe politikaları Şirket, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 59 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ve 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı) Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme hatalar ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemKullanılan para birimi lere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Şirket’in Şirket’in finansal tabloları faaliyette bulunduğu temel ekonomik cari yıl içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile su- olmamıştır. nulmuştur. Şirket’in mali durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in geçerli para birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 5083 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun” (5083 sayılı Kanun) ile Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Şirket, Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ’e uyumlu olarak finansal tablo- para biriminin ismi Yeni Türk Lirası (YTL), alt birimi ise Yeni Kuruş larını 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri- (YKR) olarak tanımlanmıştır. Diğer taraftan Bakanlar Kurulu’nun ne ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere uygulamış- Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruşta Yer Alan Yeni İbarelerinin tır. Şirket’in 31 Aralık 2006 tarihli açılış finansal tablolarında Seri: Kaldırılmasına ve Uygulama Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu XI, No: 29 sayılı tebliğ uyarınca yapılan sınıflamaların detayı Not Kararı”nın eki Karar ile Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para biri- 41’de verilmiştir. mi olan YTL ve YKR’de yer alan “Yeni” ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılacağı hükme bağlanmıştır. 2.4 Yeni ve revize edilmiş Uluslar arası Finansal Bu sebeple ekli finansal tablolar TL cinsinden hazırlanmıştır. Raporlama Standartları Yüksek enflasyon dönemlerinde finansal tabloların Şirket cari dönemde Uluslar arası Muhasebe Standartları Kurulu düzeltilmesi (UMSK) ve UMSK’nın Uluslar arası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRSYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2008 tari- SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de hinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır. finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulaması- Aşağıda yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen nın gerekli olmadığını ilan ettiği için bu tarihten itibaren Uluslar değişiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2008 tarihinde veya söz konu- arası Muhasebe Standardı 29 “Yüksek Enflasyonist Ekonomiler- su tarihten sonra başlayan mali dönemler için zorunlu olduğu de Finansal Raporlama”ya göre finansal tabloların hazırlanması halde Şirket’in faaliyetleri ile ilgili değildir: ve sunumu uygulamasını sona erdirmiştir. UFRSYK 11, “UFRS 2 – Grup ve İşletmenin Geri Satın Alınan 2.2 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler” UFRSYK 12, “Hizmet İmtiyaz Anlaşmaları”, Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları Sınırlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan yeniden düzenlenmektedir. Şirket, SPK Seri XI No 29 sayılı teb- Karşılıklı Etkileşimleri”, liğe uyumlu olmak açısından 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren muhasebe politikalarında gerekli değişiklikleri yapmıştır. Bu değişikliklerin detayları Not 41’de verilmiştir. 60 UFRSYK 14, “UMS 19- Tanımlanmış Fayda Varlığı Üzerindeki B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 UMS 39, UFRS 7 “Finansal Varlıkların Sınıflandırılmasına İlişkin Değişiklikler” D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.4 Yeni ve revize edilmiş Uuluslar arası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Aşağıdaki standartlar ve yorumlar bu finansal tabloların onaylanma tarihinde yayınlanmış ancak yürürlüğe girmemiştir: UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRYK 13, “Müşteri Bağlılık Programları” 1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRYK 16, “Yurt dışındaki İşletme ile İlgili Net Yatırımın 1 Kasım 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap Finansal Riskten Korunması” dönemleri için geçerlidir. UFRYK 17, “Parasal Olmayan Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı” 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRYK 18, “Müşterilerden Varlık Transferi” 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödemeler” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap Hakediş Koşulları ve İptallerine İlişkin Değişiklik dönemleri için geçerlidir. UFRS 1, “Uluslar arası Finansal Raporlama Standartlarının 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap İlk Kez Uygulanması” dönemleri için geçerlidir. UFRS’lerin İlk Kez Uygulanmasında Yatırım Maliyetlerine İlişkin Değişiklik UFRS 3, “İşletme Birleşmeleri” 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan UMS 27, “Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar” hesap dönemleri için geçerlidir. UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar” UMS 31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” Satın Alma Yönteminin Uygulanması Hakkında Kapsamlı Değişiklik UMS 23, “(Revize) Borçlanma Maliyetleri” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap Doğrudan Giderleştirmeyi Engelleyen Kapsamlı Değişiklikler dönemleri için geçerlidir. UMS 1, “Finansal Tabloların Sunumu” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” Geri Satın Alma Opsiyonlu dönemleri için geçerlidir. Finansal Araçlar ve Nakde Çevrilmelerinde Doğacak Yükümlülüklerin Açıklanması Hakkında Değişiklik UMS 1, “Finansal Tabloların Sunumu” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap Doğrudan Özkaynağa Kaydedilen Net Gelir Tablosu Gerekliliğine dönemleri için geçerlidir. İlişkin Kapsamlı Değişiklikler UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” 1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap Riskten Korunmaya Konu Olabilecek Kalemlere İlgili Değişiklikler dönemleri için geçerlidir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 61 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) gerektirmektedir. UMS 1’e getirilen değişiklik ise, sermaye aracı olarak sınıflandırılan satılabilir finansal araçların tanımlanması ve açıklanmasını gerektirmektedir. Bu standartların Şirket’in 2.4 Yeni ve revize edilmiş Uluslar arası Finansal finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenme- Raporlama Standartları (devamı) mektedir. UMS 23, “(Revize) Borçlanma maliyetleri” UFRS 1, “Uluslar arası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması” ve UMS 27 “ Konsolide ve Konsolide Değişiklik, işletmelerce, bir özellikli varlığın elde edilmesi, inşaası Olmayan Finansal Tablolar” a yapılan değişiklik veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen borçlanma maliyetlerinin, ilgili özellikli varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleş- Değişiklik, UFRS’yi ilk defa uygulayan şirketlerin açılış bilançola- tirilmesini gerektirmektedir. Borçlanma maliyetlerinin oluştuğu rında bağlı ortaklıklardaki, müştereken kontrol edilen işletme- anda giderleştirilmesi seçeneği bu değişiklik ile sona erecektir. lerdeki veya iştiraklerdeki yatırımların maliyetini UMS 27’ye Şirket, UMS23 (Revize) standardını 1 Ocak 2009 tarihinden uygun olarak veya tahmini maliyet değerleriyle belirlenmelerine itibaren uygulayacaktır. olanak tanımaktadır. UMS 27’ye yapılan değişiklik bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler veya iştiraklerden elde UFRS 3, “İşletme birleşmeleri” edilen temettünün konsolide olmayan finansal tablolarda gelir tablosunda yansıtılmasını gerektirmektedir. Bu standartların Değişiklikler, işletme birleşmelerindeki satın alımlar ile ilgili ma- Şirket’in finansal tabloları üzerinde önemli bir etkisinin olması liyetlerin oluştuğu anda gider yazılmasını ve satın alım sırasında beklenmemektedir. muhasebeleştirilen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde sonradan meydana gelen değişikliklerin şerefiyeden düzeltil- UFRS 2 “Hisse bazlı ödemeler” mesi yerine gelir tablosunda dikkate alınmasını gerektirmektedir. Değişen standartla, hakediş koşulu’nun tanımlanması ve performans ve hizmet koşulları haricindeki koşullar için ‘haket- UFRYK 13, “ Müşteri sadakat programları” meme koşulu’ kavramına açıklık getirilmektedir. Standart aynı zamanda, gerek İşletme gerekse karşı taraf (çalışan veya hizmet UFRYK 13’e göre, müşteri sadakat programları satış işlemlerinin sağlayan) tarafından iptal edilen ödüllerin aynı şekilde muhase- farklı bir bileşeni şeklinde muhasebeleşmelidir. Tahsil edilen be- beleştirileceğini ifade etmektedir. UFRS 2’nin Şirket’in finansal delin rayiç değerinin bir kısmı müşteriye sağlanan menfaatlere tablolara etkisinin olmayacağı beklenmektedir. dağıtılarak, söz konusu menfaatler müşteri tarafından kullanıldıkça gelir kaydedilmelidir. Şirket, finansal tabloların sunuluşuna UFRS 8 “Faaliyet bölümleri” ilişkin ilgili değişikliklerin olması durumunda 2009’da yapacaktır. UFRS 8 “Faaliyet Bölümleri”, UMS 14 ‘Bölümlere Göre UFRYK 16, “Yurt dışındaki işletmede bulunan net Raporlama’nın yerine geçmektedir. Bu standart, bölümlere göre yatırım ile ilgili riskten korunma” raporlamanın yönetimin bakış açısına göre hazırlanan ve iç raporlamada kullanılan bölümleme kriterleri baz alınarak yapıl- UFRYK 16, üç ana konuya açıklık getirmektedir: Finansal masını getirmektedir. Bu standartların Şirket’in finansal tabloları tablolarda kullanılan sunum para birimi bir işletmenin finansal üzerinde önemli bir etkisinin olması beklenmemektedir. korunma muhasebesi uygulayabilmesine gerekçe oluşturmaz. Dolayısıyla, bir ana kuruluş yalnızca kendi finansal tablolarında UMS 32 ve UMS 1 “Tasfiye durumunda satılabilir kullanılan para birimi ile yabancı operasyonlarında kullanılan finansal araçlar ve yükümlülükler” para birimi farkından doğan kur farklarını finansal riskten korunma riski olarak adlandırabilir. Finansal riskten korunma 62 UMS 32’ye getirilen değişiklik tasfiyeden kaynaklanan satılabilir aracı şirket içindeki işletme ya da işletmelerce elde tutulabilir. Bu finansal araçlar ile yükümlülüklerin, belirli kriterler yerine getiril- yorumun Şirket’in finansal tablolarına bir etkisi olması beklen- diği takdirde, sermaye aracı olarak sınıflandırılmasını memektedir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti Ekteki finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan önemli 2.4 Yeni ve revize edilmiş Uluslar arası Finansal muhasebe prensipleri aşağıdaki gibidir: Raporlama Standartları (devamı) 2.5.1 Hasılat UFRYK 17 “Parasal olmayan varlıkların hissedarlara Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının dağıtımı” gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. İndirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. UFRYK 17, hissedarların teslim alacağı parasal veya parasal olmayan varlıkları seçme hakkına sahip olmaları durumu da Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı dahil olmak üzere, karşılıklı olan tüm parasal olmayan varlıkla- yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: rın dağıtımı için uygulanacaktır. Bu yorumun Şirket’in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. Şirket’in mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, UFRYK 18 “Müşterilerden varlık transferi” Şirket’in mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün Yorum, müşterilerden alınan maddi duran varlıkların, inşaat yapımı için alınan nakdin veya bu türde müşterilerden alınan varlıkların muhasebeleştirilmesi konusuna açıklık getirmektedir. Bu yorumun Şirket’in finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir. olmaması, Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve İşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. UMS 1, “Finansal tabloların sunuluşu” (değişiklik) Temettü ve faiz geliri Finansal tablolarda sunulan bilgilerin yararını artırmak amacıyla UMS 1 değişikliğe tabi tutulmuştur. Özsermaye değişim tablosu- Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca nun sadece hissedarlar ile yapılan işlemleri içermesi, Kâr/Zarar ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz Tablosuna ek olarak, “Diğer Kapsamlı Kâr/Zarar Tablosu” adında, konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı tüm gelir ve harcama kalemlerini kâr zarar olarak sınıflandıra- nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. cak yeni bir finansal tablonun yayımlanmaya başlaması ve yeni dönemlerde bir önceki döneme ait finansal tabloların yeniden Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, yorumlanması veya yeni muhasebe politikalarının geriye dönük hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. olarak üçüncü bir kolonda geçmiş dönemlere ait etkilerinin yayımlanması standartta yapılan ana değişikliklerdir. Şirket, finansal tabloların sunuluşuna ilişkin ilgili değişiklikleri 2009’da yapacaktır. UMS 39, “Finansal araçlar: muhasebeleştirme ve ölçme” riskten korunmaya konu olabilecek kalemlerle ilgili değişiklikler Bu değişiklik, enflasyona karşı riskten korunma muhasebesinin ancak ilgili finansal aracın nakit çıkışlarının sözleşmeden kaynaklanacak şekilde enflasyona bağlı olması halinde yapılabileceğine açıklık getirmektedir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 63 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belir- 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) lenir ve gelir tablosuna dahil edilir. 2.5.2 Stoklar 2.5.4 Maddi olmayan duran varlıklar Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerin- ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderle- den birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşül- rinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu dükten sonraki tutarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı sınıfa uygun olan yönteme göre ve çoğunlukla ağırlıklı ortalama ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. 2.5.3 Maddi duran varlıklar 2.5.5 Varlıklarda değer düşüklüğü Maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortis- İtfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının man ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde üzerinden gösterilirler. değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılı- Kiralama veya idari amaçlı ya da halihazırda belirlenmemiş olan ğı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten diğer amaçlar doğrultusunda inşa edilme aşamasındaki varlıklar, sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki de- maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek ğerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma ve varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük se- satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlık- viyede gruplanır (nakit üreten birimler). Şerefiye haricinde değer lar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Şirket’in ilgili düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar her raporlama muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulurlar. 2.5.6 Borçlanma maliyetleri Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkla- Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman rın maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlı- tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl ğın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda olarak muhasebeleştirilir. değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrü ile 64 söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile sahip olunan mad- Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir di duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. tablosuna kaydedilmektedir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Vadesine kadar elde tutulan finansal varlıklar Şirket’in vadesine kadar elde tutma olanağı ve niyeti olduğu, 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) sabit veya belirlenebilir bir ödeme planına sahip, sabit vadeli borçlanma araçları, vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar 2.5.7 Finansal araçlar olarak sınıflandırılır. Vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar etkin faiz yöntemine göre itfa edilmiş maliyet bedelinden değer Finansal varlıklar düşüklüğü tutarı düşülerek kayıtlara alınır ve ilgili gelirler etkin faiz yöntemi kullanılmak suretiyle hesaplanır. Finansal yatırımlar, gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınan finansal Satılmaya hazır finansal varlıklar varlıklar haricinde, gerçeğe uygun piyasa değerinden alım işlemiyle doğrudan ilişkilendirilebilen harcamalar düşüldükten Satılmaya hazır finansal varlıklar (a) vadesine kadar elde tutula- sonra kalan tutar üzerinden muhasebeleştirilir. Yatırımlar, yatırım cak finansal varlık olmayan veya (b) alım satım amaçlı finansal araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye uygun olarak varlık olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Satılmaya teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan işlem tarihinde hazır finansal varlıklar kayıtlara alındıktan sonra güvenilir bir kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır. Finansal varlıklar “gerçe- şekilde ölçülebiliyor olması koşuluyla gerçeğe uygun değerleriy- ğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar”, le değerlenmektedir. Gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde “vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar”, “satılmaya hazır ölçülemeyen ve aktif bir piyasası olmayan menkul kıymetler finansal varlıklar” ve “kredi ve alacaklar” olarak sınıflandırılır. maliyet değeriyle gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin kâr veya zararlara ilgili dönemin gelir tablosunda yer Etkin faiz yöntemi verilmektedir. Bu tür varlıkların makul değerinde meydana gelen değişiklikler özkaynak hesapları içinde gösterilmektedir. İlgili var- Etkin faiz yöntemi, finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değer- lığın elden çıkarılması veya değer düşüklüğü olması durumunda lenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması özkaynak hesaplarındaki tutar kâr/zarar olarak gelir tablosuna yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü transfer edilir. Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman özkaynak araçlarına yönelik yatırımlardan kaynaklanan ve gelir dilimi süresince tahsil edilecek tahmini nakit toplamının, ilgili tablosunda muhasebeleştirilen değer düşüş karşılıkları, sonraki finansal varlığın tam olarak net bugünkü değerine indirgeyen dönemlerde gelir tablosundan iptal edilemez. Satılmaya hazır orandır. olarak sınıflandırılan özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir varlıklar dışında sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer etkin faiz yöntemi kullanmak suretiyle hesaplanmaktadır. düşüklüğü zararı gelir tablosunda iptal edilebilir. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtı- Krediler ve alacaklar lan finansal varlıklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan finansal ticari ve diğer alacaklar bu kategoride sınıflandırılır. Alacaklar et- varlıklar; alım-satım amacıyla elde tutulan finansal varlıklardır. Bir kin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden finansal varlık kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. zaman söz konusu kategoride sınıflandırılır. Finansal riske karşı etkili bir koruma aracı olarak belirlenmemiş olan türev ürünleri teşkil eden bahse konu finansal varlıklar da gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu kategoride yer alan varlıklar, dönen varlıklar olarak sınıflandırılırlar. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 65 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer 2.5.7 Finansal araçlar (devamı) değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, Şirket’in finansal yükümlülükleri ve özkaynak araçları, sözleşme- her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin ye bağlı düzenlemelere, finansal bir yükümlülüğün ve özkay- göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi nağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir Şirket’in tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araç- tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz lar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda Finansal yükümlülükler gerçeğe uygun değer farkı kâr veya değer düşüklüğü zararı oluşur. zarara yansıtılan finansal yükümlülükler veya diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile yansıtılan finansal yükümlülükler defter değeri arasındaki farktır. Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azal- yükümlülükler, gerçeğe uygun değeriyle kayda alınır ve her tıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer raporlama döneminde, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun de- düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden dü- ğeriyle değerlenir. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, gelir şülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda söz konusu tablosunda muhasebeleştirilir. Gelir tablosunda muhasebeleşti- tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki rilen net kazanç ya da kayıplar, söz konusu finansal yükümlülük değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. için ödenen faiz tutarını da kapsar. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasabeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde gelir tablosunda iptal edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde değer düşüklüğü sonrasında meydana gelen artış, doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir. 66 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Geleceğe yönelik kullanım amacıyla inşa edilmekte olan varlıklarla ilişkili olan ve yabancı para birimiyle gösterilen borçlar üzerindeki faiz maliyetlerine düzeltme kalemi olarak ele alınan 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) ve bu tür varlıkların maliyetine dahil edilen kur farkları. 2.5.7 Finansal araçlar (devamı) 2.5.9 Hisse başına kazanç Diğer finansal yükümlülükler Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net kârın, yıl boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama Diğer finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Türkiye’de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz ora- kârlarından dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile arttırabilmekte- nı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi dirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyet- söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri lerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme de dikkate alınarak bulunmuştur. dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman 2.5.10 Bilanço tarihinden sonraki olaylar dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kâra ilişkin herhangi bir duyu- indirgeyen orandır. ru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun 2.5.8 Kur değişiminin etkileri yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Şirket finansal tabloları faaliyette bulunduğu temel ekonomik Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile su- ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu nulmuştur. Şirket’in mali durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in yeni duruma uygun şekilde düzeltir. geçerli para birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. Şirket’in finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Kur farkları, aşağıda belirtilen durumlar haricinde, oluştukları dönemdeki kâr ya da zararda muhasebeleştirilirler. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 67 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Kiralamanın gerçekleşmesi ve müzakere edilmesinde katlanılan doğrudan başlangıç maliyetleri kiralanan varlığın maliyetine dahil edilir ve doğrusal yöntem ile kira süresi boyunca itfa edilir. 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) 2.5.13 Finansal bilgilerin bölümlere göre 2.5.11 Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve raporlanması şarta bağlı varlıklar Şirket ağırlıklı olarak bir tek endüstriyel alanda, başlıca lastik Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bu- üretimi, pazarlama ve satışı konularında faaliyet göstermektedir. lunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması Şirket bir endüstriyel alanda faaliyet gösterdiğinden, ekli finansal ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin tablolarda bölümlere göre raporlama yapılmamıştır. edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. 2.5.14 Kurum kazancı üzerinden hesaplanan Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlik- vergiler ler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin topla- edilmesi yoluyla hesaplanır. mından oluşur. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmi- Cari vergi ni nakit akımlarını kullanarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine Cari dönem vergi yükümlülüğü, dönem kârının vergiye tabi eşittir. olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kâr, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilen- Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir dirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının hariç tutması nedeniyle, gelir tablosunda yer verilen kârdan beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil farklılık gösterir. Şirket’in cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir. kullanılarak hesaplanmıştır. Garantiler Ertelenmiş vergi Garanti maliyetleriyle ilgili karşılıklar, Şirket’e ait yükümlülüklerin Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yüküm- karşılanması için yönetim tarafından tahmin edilen en uygun lülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi harcamalara göre, ilgili ürünlerin satış tarihinde muhasebeleşti- matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici rilir. farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. 2.5.12 Kiralama işlemleri Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan Mülkiyete ait risk ve kazanımların önemli bir kısmının kiracıya ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek ait olduğu kiralama işlemi, finansal kiralama olarak sınıflandırılır. suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muh- Diğer kiralamalar faaliyet kiralaması olarak sınıflanır. temel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kâr/zararı etkilemeyen işleme Faaliyet kiralamasına ilişkin kira gelirleri, ilgili kira dönemi boyun- ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ca doğrusal yöntem ile muhasebeleştirilir. ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez. 68 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Dönem cari ve ertelenmiş vergisi Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleş- 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) tirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişki- 2.5.14 Kurum kazancı üzerinden hesaplanan lendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından vergiler (devamı) kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. Ertelenmiş vergi (devamı) İşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yüküm- Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Şirket’in geçici farklılıkların lülük ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinde elde ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu ettiği payın satın alım maliyetini aşan kısmının belirlenmesinde farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar ha- vergi etkisi göz önünde bulundurulur. ricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların 2.5.15 Çalışanlara sağlanan faydalar / kıdem taz- tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen minatları vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kâr elde etmek su- Türkiye’de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümle- retiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel rine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma duru- olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhte- munda ödenmektedir. Güncellenmiş olan UMS 19 Çalışanlara mel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır. Sağlanan Faydalar Standardı (“UMS 19”) uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bilanço tarihi nitelendirilir. itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülü- edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin ğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır. beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların aktüeryal kazançlar ve kayıplar gelir tablosuna yansıtılmıştır. gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibarıyla 2.5.16 Nakit akım tablosu yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatı- ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Şirket’in bilanço rım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak tarihi itibarıyla varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da raporlanır. yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır. Esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in satış faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyet- yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlül- lerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde üklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ettiği nakit akımlarını gösterir. ilişkilendirilmesi ya da Şirket’in cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması duru- Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finans- munda mahsup edilir. man faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 69 D İ P N O T L A R 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 3. İşletme birleşmeleri Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 2.5 Önemli muhasebe politikaların özeti (devamı) 4. İş ortaklıkları 2.5.16 Nakit akım tablosu (devamı) Yoktur ( 2007 : Yoktur ). Hazır değerler, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen 5. Bölümlere göre raporlama nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatı- Bölümlere göre raporlamayı gerektirecek herhangi bir farklı rımlardır. faaliyet alanı ve farklı coğrafi bölge bulunmamaktadır. 2.5.17 Sermaye ve temettüler Adi hisseler, özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kârdan indirilerek kaydedilir. 2.6 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları Şirket’in muhasebe politikalarını uygularken aldığı kritik kararlar 2.5. nolu Not’ta belirtilen muhasebe politikalarının uygulanması sürecinde yönetim, finansal tablolarda muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde önemli etkisi olan (aşağıda ele alınan tahminler dışındaki) aşağıdaki yorumları yapmıştır. 2.6.1 Maddi duran varlıkların faydalı ömürleri Şirket maddi duran varlıkların üzerinden Not 18’de belirtilen faydalı ömürleri dikkate alarak amortisman ayırmaktadır. 2.6.2 Garanti giderler karşılığı Garanti giderleri karşılığı, Şirket’in garanti kapsamında sattığı ürünler ile ilgili , izleyen iki yıl içinde üretim hataları sonucu olabilecek geri dönüşler için ayrılmaktadır. Karşılık giderleri geçmiş yıl verileri ve kalan garanti süresi dikkate alınarak her bir ürün tipi için hesaplanır. 70 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 6. Nakit ve nakit benzerleri 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 1.025 307 Vadesiz Mevduatlar 2.363.974 3.301.704 Vadesi Üç Aydan Kısa Vadeli Mevduatlar 2.364.999 324.000 Kasa Bankadaki Nakit 3.626.011 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle vadeli mevduat bulunmamaktadır. Yabancı Para Cinsinden Tutar Para Cinsi Faiz Oranı % Vade 31 Aralık 2007 Avro 3,25 25.02.2008 324.000 189.452 Nakit ve nakit benzerlerindeki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar 38. notta verilmiştir. 7. Finansal yatırımlar Kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 608.331 350.138 Vadesi 3 aydan uzun vadeli mevduatlar Vadeli mevduatların detayı aşağıdaki gibidir: Yabancı Para Cinsinden Tutar 71.914 300.454 Para Cinsi Faiz Oranı % Vade 31 Aralık 2008 Avro 3,50 01.04.2009 153.954 ABD Doları 3,25 17.12.2009 454.377 608.331 Yabancı Para Cinsinden Tutar Para Cinsi Faiz Oranı % Vade 31 Aralık 2007 300.625 ABD Doları 4,00 15.12.2008 350.138 Uzun vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle uzun vadeli finansal yatırım yoktur. ( 2007 : Yoktur ). B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 71 D İ P N O T L A R 8. Finansal borçlar Kısa vadeli finansal borçlar Kısa Vadeli Krediler Finansal Kiralama Borçları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 101.606.112 64.668.607 29.156 288.643 101.635.268 64.957.250 Uzun vadeli finansal borçlar 31 Aralık 2008 Uzun Vadeli Krediler - 106.672.562 Kredilerin detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2008 Yabancı Para Ağırlıklı Ortalama Cinsinden Tutar Uzun Vadeli Para Cinsi Etkin Faiz Oranı Kısa Vadeli TL 19,98 101.606.112 - Avro 4,65 - 106.672.562 101.606.112 106.672.562 49.828.364 31 Aralık 2007 Yabancı Para Ağırlıklı Ortalama Cinsinden Tutar Para Cinsi Etkin Faiz Oranı Kısa Vadeli Uzun Vadeli TL 16,03 23.400.894 - Avro 4,62 41.267.713 - 64.668.607 - 24.130.343 Kredilerin vadeleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 1 Yıl içerisinde Ödenecek 101.606.112 64.668.607 1-3 Yıl Arası 106.672.562 - Kısa vadeli kredilerin gerçeğe uygun değeri, iskonto edilmesinin etkisinin önemsiz olması nedeniyle defter değerine eşittir. 72 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 8. Finansal borçlar (devamı) 14.037.431 TL spot kredi 26 Aralık 2008 tarihinde kullanılmış olup etkin faiz oranı %19,25’tir. Kredinin geri ödeme tarihi 2 Krediler (devamı) Aşağıda Şirket’in banka kredileri özetlenmektedir Ocak 2009’dur. 1.067.375 TL Eximbank kredisi, 6 Ağustos 2008 tarihinde kullanılmış olup etkin faiz oranı %16,5’dır. Kredinin geri ödeme 30.000.000 Avro ve 20.000.000 Avro olmak üzere toplam tarihi 2 Şubat 2009’dur. 50.000.000 Avro yatırım kredisi sırasıyla 19 Haziran 2008 ve 3 Ekim 2008 tarihlerinde kullanılmış olup etkin faiz oranı Euribor+ 1.049.583 TL Eximbank kredisi, 17 Eylül 2008 tarihinde kul- % 0,60’dır. Kredinin geri ödeme tarihi 30 Mayıs 2011’dir. 31 lanılmış olup etkin faiz oranı %17’dir. Kredinin geri ödeme tarihi Aralık 2008 tarihi itibariyle kredinin 329.134 Avro faiz tahakkuku 16 Mart 2009’dur. bulunmaktadır. Borçlanma anlaşmasının düzenlenmesi ile ilgili olarak peşin ödenen 367.438 TL kredi tutarından netlenmiştir. 1.039.194 TL Eximbank kredisi, 9 Ekim 2008 tarihinde kullanılmış olup etkin faiz oranı %17’dir. Kredinin geri ödeme tarihi 6 12.350.000 TL kredi rotatif kredi olup etkin faiz oranı Nisan 2009’dur. %19,41’dir. Kredinin son faiz ödeme tarihi 31 Aralık 2008’dir. 1.033.528 TL Eximbank kredisi, 21 Ekim 2008 tarihinde kul21.040.000 TL spot kredi 26 Eylül 2008 tarihinde kullanılmış olup etkin faiz oranı %19,50’dir. Kredinin geri ödeme tarihi 26 lanılmış olup etkin faiz oranı %17’dir. Kredinin geri ödeme tarihi 20 Nisan 2009’dur. Mart 2009’dur. 1.004.375 TL Eximbank kredisi, 22 Aralık 2008 tarihinde 31.452.083 TL spot kredi 7 Ekim 2008 tarihinde kullanılmış olup etkin faiz oranı %20,50’dir. Kredinin geri ödeme tarihi 7 kullanılmış olup etkin faiz oranı %17,50’dir. Kredinin geri ödeme tarihi 19 Haziran 2009’dur. Nisan 2009’dur. Şirket’in kısa vadeli finansmanını sağlamak için faizsiz 15.081.562 TL spot kredi 22 Aralık 2008 tarihinde kullanılmış 1.746.371 TL spot kredisi bulunmaktadır. olup etkin faiz oranı %21,75’tir. Kredinin geri ödeme tarihi 23 Mart 2009’dur. Finansal Kiralama Borçları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Finansal Kiralama Borçları 36.273 323.414 Finansal Kiralama Faiz Gideri (7.117) 34.771 29.156 288.643 9. Diğer finansal yükümlülükler Yoktur ( 2007 : Yoktur ). B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 73 D İ P N O T L A R 10. Ticari alacak ve borçlar 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 121.445.252 87.946.227 İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 6.415.719 16.330.371 İlişkili Taraflardan Kredi Kartı Alacakları 4.925.420 412.352 Alacak Senetleri 15.980.542 29.896.963 Satışların Vade Arındırma Tutarı (-) (2.141.212) (1.700.442) TİCARİ ALACAKLAR (Kısa Vadeli Ticari Alacaklar) Ticari Alacaklar Diğer Ticari Alacaklar Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) 130.398 359.849 (1.894.361) (946.588) 144.861.758 132.298.732 Şirket, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, Mal satışı ile ilgili ortalama vade 51 gündür. (31 Aralık 2007: 47 sözkonusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten gün) bilanço tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. Çok sayıda müşteriyle çalıştığından dolayı Şirket’in kredi Ticari alacaklardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklama- riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması lar 38. notta verilmiştir. yoktur. Dolayısıyla, Şirket yönetimi ekli finansal tablolarda yeralan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek Ticari alacaklar için ayrılan şüpheli alacak karşılığı, geçmiş tahsil olmadığı inancındadır. edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Şüpheli alacaklar karşılığındaki hareketler: Dönem Başı Bakiyesi Dönem İçinde Tahsil Edilen Tutarlar 74 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 946.588 760.210 (105.987) (60.385) Dönem Gideri 1.053.760 246.763 Dönem Sonu Bakiyesi 1.894.361 946.588 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 10. Ticari alacak ve borçlar (devamı) 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Kısa Vadeli Ticari Borçlar 32.551.780 31.554.074 İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 29.734.886 31.713.447 - 1.502.502 Müteahhitlere Olan Borçlar 3.715.512 2.620.660 Alımların Vade Arındırma Tutarı (103.288) (104.228) 65.898.890 67.286.455 TİCARİ BORÇLAR (Kısa Vadeli Ticari Borçlar) Verilen Ödeme Emirleri Şirket’in tedarikçilerinden yaptığı alımların ortalama vadesi 35 (2007:31) gündür. Şirket’in bütün borçlarının vadesinde ödenmesini sağlayacak finansal risk yönetimi politikası bulunmaktadır. 11. Diğer alacak ve borçlar 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 DİĞER ALACAKLAR (Kısa Vadeli Diğer Alacaklar) Peşin Ödenen Vergiler İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar Şüpheli Alacaklar Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) Diğer 5.365.871 - 559.621 590.904 15.216 15.216 (15.216) (15.216) 11.589 - 5.937.081 590.904 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 33.355 13.260 DİĞER ALACAKLAR (Uzun Vadeli Diğer Alacaklar) Verilen Depozito Diğer alacaklardaki risklerin niteliği ve düzeyine ilişkin açıklamalar 38. Notta verilmiştir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 75 D İ P N O T L A R 11. Diğer alacak ve borçlar (devamı) 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 DİĞER BORÇLAR (Kısa Vadeli Diğer Borçlar) Ödenecek Vergi ve Harçlar 4.186.198 4.194.835 Ödenecek SSK Primleri 2.442.217 2.596.970 İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 2.366.165 1.503.540 539.912 623.253 9.534.492 8.918.598 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 İlk Madde ve Malzeme 56.761.967 38.956.054 Yarı Mamüller 11.344.615 8.528.891 Mamüller 66.212.159 31.874.239 Ticari Mallar 17.876.983 13.283.452 Alınan Teminatlar 12. Finans sektöründen alacak ve borçlar Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 13. Stoklar Yoldaki Mallar 14. Canlı varlıklar 27.872.575 30.747.192 180.068.299 123.389.828 16. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Yoktur ( 2007 : Yoktur ). Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 76 15. Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin varlıklar 17. Yatırım amaçlı gayrimenkuller Yoktur ( 2007 : Yoktur ). Yoktur ( 2007 : Yoktur ). B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 77 - Yapılmakta Olan Yatırımlardan Transferler (*) - Satışlar 31 Aralık 2008 Kapanış Bakiyesi 5.215.185 1.537.429 1.711.325 (9.487.789) - (210.371) (9.277.418) 11.025.218 36.475 - - 10.988.743 107.506.158 78.951.989 (99.351.554) - (6.090.652) (93.260.902) 206.857.712 33.227.693 - 1.417.128 172.212.891 Binalar 171.026.053 156.101.607 (728.517.348) 2.237.266 (36.908.295) (693.846.319) 899.543.401 51.717.739 (2.249.714) 127.450 849.947.926 Cihazlar Makina ve Tesis B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 1.544.216 TL tutarında kur farkını özellikli varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirmiştir. 3.359.378 - (31.972) 128.877 3.262.473 Taşıtlar 889.501 1.177.440 (2.469.877) 4.796 (389.640) (2.085.033) %27 ve % 57 oranında özellikli varlığın elde edilmesi ile ilişkilendirmiştir. Bu krediler ile ilgili olarak 832.248 TL tutarında faiz giderini, ve (*): Şirket, Not 8’de belirtilen 30.000.000 Avro ve 20.000.000 Avro olmak üzere toplam 50.000.000 Avro yatırım kredisini sırasıyla Net Defter Değeri 31 Aralık 2008 İtibariyle 5.215.185 - Dönem Gideri 1 Ocak 2008 İtibari ile Bakiye - 1 Ocak 2008 Aaçılış Bakiyesi BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 5.215.185 - Satışlar 31 Aralık 2008 Kapanış Bakiyesi - 5.215.185 Yerüstü Düzenleri Arsalar Yeraltı ve Arazi ve Alımlar (*) 1 Ocak 2008 Açılış Bakiyesi MALİYET DEĞERİ 18. Maddi duran varlıklar D İ P N O T L A R 11.772.625 9.884.442 (6.890.044) 371.580 (1.540.629) (5.720.995) 18.662.669 2.290.861 (521.839) 1.288.210 15.605.437 Demirbaşlar 5.681.602 5.002.289 (1.792.078) - (831.563) (960.515) 7.473.680 - - 1.510.876 5.962.804 Varıklar Maddi Duran Diğer 30.060.100 51.840.619 - - - - 30.060.100 (88.995.139) - 67.214.621 51.840.618 Yatırımlar Olan Yapılmakta 333.688.653 309.884.895 (848.508.690 2.613.642 (45.971.150) (805.151.182) 1.182.197.343 (1.722.371) (2.803.525) 71.687.162 1.115.036.077 Toplam - Satışlar 31 Aralık 2007 Kapanış Bakiyesi Net Defter Değeri 31 Aralık 2007 İtibariyle 5.215.185 5.308.360 - 1 Ocak 2007 İtibari ile Bakiye - Dönem Gideri 5.215.185 1 Ocak 2007 Açılış Bakiyesi BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 31 Aralık 2007 Kapanış Bakiyesi - (93.175) Satışlar Yapılmakta Olan Yatırımlardan Transferler - 5.308.360 1.711.325 1.873.605 (9.277.418) - (231.950) (9.045.468) 10.988.743 69.670 - - 10.919.073 Yerüstü Düzenleri Arsalar Yeraltı ve Arazi ve Alımlar 1 Ocak 2007 Açılış Bakiyesi MALİYET DEĞERİ 18. Maddi duran varlıklar (devamı) D İ P N O T L A R 78.951.989 79.348.025 (93.260.902) - (5.220.521) (88.040.381) 172.212.891 4.824.485 - - 167.388.406 Binalar 156.101.607 148.310.933 (693.846.319) 1.437.448 (35.640.162) (659.643.605) 849.947.926 43.446.939 (1.555.320) 101.769 807.954.538 Cihazlar Makina ve Tesis 1.177.440 1.192.716 (2.085.033) 784.705 (408.402) (2.461.336) 3.262.473 - (902.394) 510.815 3.654.052 Taşıtlar 9.884.442 7.366.163 (5.720.995) 5.249.159 (1.345.583) (9.624.571) 15.605.437 1.200.828 (5.368.862) 2.782.737 16.990.734 Demirbaşlar 5.002.289 2.775.659 (960.515) - (549.355) (411.160) 5.962.804 - - 2.775.985 3.186.819 Varıklar Maddi Duran Diğer 51.840.618 20.873.854 - - - - 51.840.618 (49.868.671) 80.835.435 20.873.854 Yatırımlar Olan Yapılmakta 309.884.895 267.049.315 (805.151.182) 7.471.312 (43.395.973) (769.226.521) 1.115.036.077 (326.749) (7.919.751) 87.006.741 1.036.275.836 Toplam D İ P N O T L A R 18. Maddi duran varlıklar (devamı) Maddi duran varlıklara ait amortisman süreleri aşağıdaki gibidir Amortisman giderlerinin 36.142.430 TL’si (2007: 36.463.806 TL) satılan malın maliyetine, Binalar 25 yıl 895.455 TL’si (2007: 917.511 TL) araştırma-geliştirme giderlerine, Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 10 yıl 3.688.370 TL’si (2007:2.654.963 TL) pazarlama ve satış giderlerine, Makine, Tesis ve Cihazlar 8 yıl 1.239.595 TL‘si (2007: 1.195.315 TL) genel yönetim giderlerine, Taşıtlar 5 yıl 4.005.300 TL’si (2007: 2.164.378 TL) stoklara dahil edilmiştir. Döşeme ve Demirbaşlar 10 yıl 19. Maddi olmayan duran varlıklar Diğer Maddi Özel Olmayan Haklar Maaliyetler Varlıklar Toplam 17.404.166 971.958 15.520.884 33.897.008 Alımlar 4.851.099 8.500 566.593 5.426.192 Satışlar (277.842) - (47.255) (325.097) MALİYET DEĞERİ 1 Ocak 2008 Açılış Bakiyesi Yapılmakta Olan Yatırımlardan Transfer - - 1.722.371 1.722.371 21.977.423 980.458 17.762.593 40.720.474 1 Ocak 2008 Açılış Bakiyesi (5.832.090) (417.955) (10.500.027) (16.750.072) Dönem Gideri (3.738.196) (119.501) (2.023.957) (5.881.654) 54.370 - 35.445 89.815 31 Aralık 2008 Kapanış Bakiyesi (9.515.916) (537.456) (12.488.539) (22.541.911) 1 Ocak 2008 İtibariyle Net Defter Değeri 11.572.076 554.003 5.020.857 17.146.936 31 Aralık 2008 İtibariyle Net Defter Değeri 12.461.507 443.002 5.274.054 18.178.563 31 Aralık 2008 Kapanış Bakiyesi BİRİKMİŞ İTFA PAYLARI Satışlar B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 79 D İ P N O T L A R 19. Maddi olmayan duran varlıklar (devamı) Diğer Maddi Özel Olmayan Haklar Maaliyetler Varlıklar Toplam 1 Ocak 2007 Açılış Bakiyesi 9.801.420 971.958 14.337.810 25.111.188 Alımlar 7.600.657 - 858.625 8.459.282 MAALİYET DEĞERİ Satışlar (211) - - (211) 2.300 - 324.449 326.749 17.404.166 971.958 15.520.884 33.897.008 1 Ocak 2007 Açılış Bakiyesi (3.359.345) (300.009) (8.300.961) (11.960.315) Dönem Gideri (2.472.956) (117.946) (2.199.066) (4.789.968) Yapılmakta Olan Yatırımlardan Transfer 31 Aralık 2007 Kapanış Bakiyesi BİRİKMİŞ İTFA PAYLARI Satışlar 31 Aralık 2007 Kapanış Bakiyesi 1 Ocak 2007 İtibariyle Net Defter Değeri 31 Aralık 2007 İtibariyle Net Defter Değeri 211 - - 211 (5.832.090) (417.955) (10.500.027) (16.750.072) 6.442.075 671.949 6.036.849 13.150.873 11.572.076 554.003 5.020.857 17.146.936 Maddi olmayan varlıklar için kullanılan itfa süresi 5-8 yıldır. İtfa giderlerinin 1.087.292 TL’si (2007: 1.469.940 TL) satılan malın maliyetine, 45.244 TL’si (2007: 36.654 TL) araştırma-geliştirme giderlerine, 4.218.286 TL’si (2007: 2.880.037 TL) pazarlama ve satış giderlerine, 410.338 TL‘si (2007: 316.086 TL) genel yönetim giderlerine, 120.494 TL’si (2007: 87.251 TL) stoklara dahil edilmiştir. 20. Şerefiye Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 21. Devlet teşvik ve yardımları Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 80 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 22. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 2.665.476 2.288.228 BORÇ KARŞILIKLARI (Kısa Vadeli Yükümlülükler) Özürlü / Eski Hükümlü Karşılığı İşten Ayrılan Personel Dava Karşılığı 2.791.116 - Garanti Gider Karşılığı 1.079.180 2.345.372 Diğer Dava Karşılıkları 394.345 433.276 6.930.117 5.066.876 İşden Ayrılan Özürlü / Eski Personel Garanti Gider Diğer Dava 31 Aralık 2008 Hükümlü Karşılığı Dava Karşılığı Karşılığı Karşılıkları Toplam 1 Ocak İtibariyle 2.288.228 - 2.345.372 433.276 5.066.876 377.248 2.791.116 1.095.306 190.328 4.453.998 - - (2.361.498) (229.259) (2.590.757) 2.665.476 2.791.116 1.079.180 394.345 6.930.117 İlave Karşılık Ödemeler / İptal Edilen Karşılıklar 31 Aralık İtibariyle 23. Taahhütler Verilen Teminat Mektupları 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 6.326.389 4.209.955 Şirket’in 19 Ocak 2005 tarihli ve 31 Aralık 2009 tarihinde Şirket’in 31 Ocak 2005 tarihinde T.C. Başbakanlık Hazine sona erecek 263.650.918 TL tutarında, tesvii-modernizasyon- Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’nden alınan yenileme yatırımı için yatırım teşvik belgesi bulunmaktadır. yatırım teşvik belgesi kapsamında, 31 Aralık 2009 tarihine kadar tamamlaması gereken 52.432.618 TL tutarında yatırım taahhü- Teşvik belgesi kapsamında yurt içi ve yurt dışı yatırım malları dü bulunmaktadır. alımları ile ilgili katma değer vergisi istisnası ile Avrupa Birliği Ülkeleri dışındaki ülkelerden ithal edilen yatırım mallarında gümrük vergisi istisnası bulunmaktadır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 81 D İ P N O T L A R 24. Çalışanlara sağlanan faydalar 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Personele Ödenecek Ücretler 839.423 1.595.019 İkramiye Karşılıkları 668.000 - Kullanılmayan İzin Karşılığı 453.187 - KISA VADELİ ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Ödenecek Bireysel Emeklilik Sigorta Primi Kıdem Tazminatı Karşılığı 89.834 4.211 2.050.444 1.599.230 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 16.257.940 15.480.108 Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan Esas varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31Aralık 2008 tarihi Sosyal Sigortalar Kanununun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve itibariyle, ekli finansal tablolarda karşılıklar, çalışanların emekli- 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60’ıncı liğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğünün bu- maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten günkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31 Aralık 2008 tarihi ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme itibariyle karşılıklar yıllık %5,4 enflasyon oranı ve %12 iskonto yükümlülüğü bulunmaktadır. oranı varsayımına göre, %6,26 reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır (31 Aralık 2007: %5,71 reel iskonto oranı). İsteğe bağlı 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle ödenecek kıdem tazminatı, aylık işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Şirket’e kalacak olan 2.173,19 TL (31 Aralık 2007: 2.030,19 TL) tavanına tabidir. kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize olup, Şirket’in kıdem Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonla- tazminatı karşılığının hesaplanmasından 1 Ocak 2009 tarihinde maya tabi değildir. geçerli olan 2.260,05 TL olan tavan tutarı göz önüne alınmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, şirketin çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. UMS 19 (“Çalışanlara Sağlanan Faydalar”), şirketin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: 82 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 24. Çalışanlara sağlanan faydalar (devamı) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI HAREKET TABLOSU 1 Ocak İtibariyle Karşılık 15.480.108 13.223.231 Aktüeryal Kazanç (666.501) - Hizmet Maliyeti 3.874.863 3.476.856 969.055 755.046 Ödenen Tazminat (3.399.585) (1.975.025) 31 Aralık İtibariyle Karşılık 16.257.940 15.480.108 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Verilen Sipariş Avansları 25.457.510 6.611.116 Devreden KDV Faiz Maliyeti 25. Emeklilik planları Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 26. Diğer varlık ve yükümlülükler Diğer Dönen Varlıklar 10.204.053 4.184.600 Gelecek Dönemlere Ait Giderler 1.912.624 1.554.152 İadesi Talep Edilen KDV 1.298.869 1.869.658 Personelden Alacaklar 1.018.319 955.486 Satıcılara Verilen Avanslar 164.422 43.593 Diğer 719.887 125.894 40.775.684 15.344.499 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 1.971.822 2.259.549 1.971.822 2.259.549 Diğer Duran Varlıklar Maddi Duran Varlıklar İçin Verilen Sipariş Avansları B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 83 D İ P N O T L A R 26. Diğer varlık ve yükümlülükler (devamı) 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Alınan Sipariş Avansları 608.190 212.743 Ortaklara Borçlar 127.980 121.270 Ciro Prim Gider Tahakkuku 560.695 - Diğer Çeşitli Yükümlülükler 1.269 1.295 1.298.134 335.308 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 27. Özkaynaklar 31 Aralık 2008 ve 31 Aralık 2007 tarihleri itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir (%) 31 Aralık 2008 (%) 31 Aralık 2007 H.Ö Sabancı Holding A.Ş. 43,63 3.246.619 43,63 3.246.619 Bridgestone Corporation 43,63 3.246.619 43,63 3.246.619 Ortaklar Diğer Nominal Sermaye 12,74 948.637 12,74 948.637 100,00 7.441.875 100,00 7.441.875 Şirketin 2008 yılındaki sermayesi 744.187.500 adet hisseden oluşmaktadır (2007: 744.187.500 hisse). Hisselerin nominal değeri hisse başına 1 krş’dir (2007: hisse başı 1 krş). Esas sözleşme gereği 100 adet intifa senedi sahibi olan Hacı Ömer Sabancı Vakfı’nın kârda imtiyazı olup; bu imtiyazlar esas sözleşme hükümleri paralelinde hesaplanmaktadır. Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkları Hisse Senedi İhraç Primleri Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıl Kâr/Zararları Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler yasal yedeklerden oluşmaktadır. 84 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 352.660.701 352.660.701 4.903 4.903 19.414.285 14.289.522 5.991.817 227.916 D İ P N O T L A R Yasal yedekler Türk Ticaret Kanunu’na göre ayrılan birinci ve “Ödenmiş sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz serma- ikinci tertip yasal yedeklerden oluşmaktadır. Birinci tertip yasal yeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş sermaye” kaleminden sonra yedek ödenmiş/çıkarılmış sermayenin %20’sine erişene kadar, gelmek üzere açılacak “Sermaye düzeltmesi farkları” kalemiyle; geçmiş dönem ticari kârından %5 oranında ayrılır. İkinci tertip yasal yedek akçe toplam temettü tutarından şirketin ödenmiş/ “Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse senedi ihraç çıkarılmış sermayesinin %5’i düşüldükten sonra kalan tutarın primleri”nden kaynaklanmakta ve henüz kâr dağıtımı veya ser- onda biridir. maye artırımına konu olmamışsa “Geçmiş yıllar kâr/zararıyla”, SPK’nın 1 Ocak 2008 tarihine kadar geçerli olan gereklilikleri ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise uyarınca enflasyona göre düzeltilen ilk finansal tablo denkleş- SPK Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde değerlenen tirme işleminde ortaya çıkan ve “geçmiş yıllar zararı”nda izlenen tutarları ile gösterilmektedir. tutarı, SPK’nın kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde, enflasyona göre düzeltilmiş finansal tablolara göre dağıtılabile- Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir cek kâr rakamı bulunurken indirim kalemi olarak dikkate alın- kullanımı yoktur. maktaydı. Bununla birlikte, “Geçmiş yıllar zararları”nda izlenen söz konusu tutar, varsa dönem kârı ve dağıtılmamış geçmiş Kâr dağıtımı yıl kârları, kalan zarar miktarının ise sırasıyla olağanüstü yedek akçeler, yasal yedek akçeler, özkaynak kalemlerinin enflasyon Sermaye Piyasası Kurulu’nun 9 Ocak 2009 tarihli kararı gereğin- muhasebesine göre düzeltilmesinden kaynaklanan sermaye ce 2008 yılı faaliyetlerinden elde edilen kârların dağıtım esasları yedeklerinden mahsup edilmesi mümkün bulunmaktaydı. ile ilgili olarak payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için, asgari kâr dağıtım oranı % 20 (31 Aralık 2007: %20) olarak Yine 1 Ocak 2008 tarihine kadar geçerli olan uygulama uyarın- uygulanacaktır. Söz konusu Kurul Kararı ve SPK’nın halka açık ca, enflasyona göre düzeltilen ilk finansal tablo düzenlenmesi şirketlerin kâr dağıtım esaslarını düzenlediği Seri:IV, No: 27 sayılı sonucunda özkaynak kalemlerinden “Sermaye, emisyon primi, “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Yasal yedekler, Statü yedekleri, Özel yedekler ve Olağanüstü Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları yedek” kalemlerine bilançoda kayıtlı değerleri ile yer verilmekte Esaslar Hakkında Tebliği”ne göre bu dağıtımın şirketlerin genel ve bu hesap kalemlerinin düzeltilmiş değerleri toplu halde öz- kurullarında alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temet- kaynak grubu içinde “Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları” tünün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek payların hesabında yer almaktaydı. Tüm özkaynak kalemlerine ilişkin bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit, “Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları” sadece bedelsiz belli oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebil- sermaye artırımı veya zarar mahsubunda, olağanüstü yedeklerin mesine; belirlenecek birinci temettü tutarının mevcut ödenmiş/ kayıtlı değerleri ise, bedelsiz sermaye artırımı; nakit kâr dağıtımı çıkarılmış sermayelerinin % 5’inden az olması durumunda, söz ya da zarar mahsubunda kullanılabilmekteydi. konusu tutarın dağıtılmadan ortaklık bünyesinde bırakılabilmesine imkan verilmiş ancak bir önceki döneme ilişkin temettü dağı- 1 Ocak 2008 itibariyle yürürlüğe giren Seri: XI, No: 29 sayılı tımını gerçekleştirmeden sermaye artırımı yapan ve bu nedenle tebliğ ve ona açıklama getiren SPK duyurularına göre “Öden- payları “eski” ve “yeni” şeklinde ayrılan anonim ortaklıklardan, miş sermaye”, “Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse 2008 yılı faaliyetleri sonucunda elde ettikleri dönem kârından senedi ihraç primleri”nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden temettü dağıtacakların, hesaplayacakları birinci temettüyü gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması nakden dağıtılmaları zorunluluğu getirilmiştir. esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farlılıklar gibi): B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 85 D İ P N O T L A R 27. Özkaynaklar (devamı) Kâr dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Kâr dağıtımı (devamı) Şirket’in yasal kayıtlarında kâr dağıtımına konu edilebilecek 36.526.160 TL dönem kârı ve 28.200.598 TL olağanüstü yedek- Bu kapsamda SPK düzenlemelerine göre bulunan net dağıtı- leri bulunmaktadır. labilir kâr üzerinden SPK’nın asgari kâr dağıtım zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan kâr dağıtım tutarının; tamamının yasal kayıtlarda yer alan dağıtılabilir kârdan karşılanabilmesi durumunda bu tutarın tamamı, karşılanmaması durumunda ise yasal kayıtlarda yer alan net dağıtılabilir kârın tamamı dağıtılacaktır. 28. Satışlar ve satışların maliyeti 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Yurt içi Satışlar 610.590.748 576.912.801 Yurt dışı Satışlar 247.181.348 250.164.495 SATIŞ GELİRLERİ Satış İadeleri (-) Satış İskontoları (-) Satışlardan Diğer İndirimler (-) (3.382.671) (2.838.652) (58.769.598) (56.438.407) (23.415.926) (17.097.914) 772.203.901 750.702.323 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 (410.221.332) (359.916.747) SATIŞLARIN MALİYETİ (-) İlk Madde ve Malzeme Giderleri (-) Direkt İşçilik Giderleri (-) (54.960.422) (51.952.925) Genel Üretim Giderleri (-) (95.480.844) (82.804.011) Amortisman Giderleri (-) (38.553.965) (40.185.375) 3.956.730 2.184.252 Yarı Mamul Stoklarındaki Değişim Mamul Stoklarındaki Değişim 34.638.737 (4.318.103) Satılan Mamullerin Maliyeti (-) (560.621.096) (536.992.909) Satılan Ticari Malların Maliyeti (-) Satışların Maliyeti (-) Atıl Dönem Gideleri (-) (*) Toplam Satılan Malın Maliyeti (-) 86 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 (37.229.789) (38.001.008) (597.850.885) (574.993.918) (7.641.126) - (605.492.011) (574.993.918) D İ P N O T L A R 28. Satışlar ve satışların maliyeti (devamı) 1 Ocak31 Aralık 2008 (*) Atıl Dönem Gideleri (-) Direkt İşçilik Giderleri (-) (1.610.987) Genel Üretim Giderleri (-) (3.228.588) Amortisman Giderleri (-) (2.801.551) (7.641.126) (*) Şirketimizde 31 Mayıs 2008 günü başlayan grev, tarafların Şirketimiz, 17 Aralık 2008 - 29 Aralık 2008 tarihleri arasında üre- anlaşması sonucunda 13 Haziran 2008 tarihinde sona ermiş time ara vermesinden dolayı bu döneme isabet eden 1.610.987 olup, söz konusu döneme ait 1.496.511 TL amortisman gideri TL direkt işçilik giderleri, 1.954.382 TL sabit üretim giderlerine, ve 1.274.206 TL sabit üretim giderleri olmak üzere toplam 1.305.040 TL amortisman gideri olmak üzere toplam 4.870.409 2.770.717 TL’e satılan malın maliyeti hesabına dahil edilmiştir. TL, UMS 2 13.paragrafa istinaden satılan malın maliyeti hesabına dahil edilmiştir. 29. Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) Personel Giderleri (-) (11.267.665) (10.192.906) Reklam Gideri (-) (29.216.794) (26.950.494) Royalty (-) (10.212.586) (9.842.897) (7.906.656) (5.535.000) Nakliye ve Depolama Gideri (-) (6.953.707) (6.233.466) Sigorta (-) (2.733.646) (2.761.628) Hatalı Lastik Tazminatı Gideri (-) (2.351.980) (6.656.230) Malzeme Kullanımı ve Genel Giderler (-) (6.573.684) (6.373.162) İletişim ve Bilgi İşlem Giderleri (-) Amortisman Gideri (-) (1.210.957) (831.162) Enerji (-) (909.061) (411.896) Danışmanlık, Güvenlik, Temizlik Giderleri(-) (146.624) (196.928) Kira Gideri (-) (134.177) (61.356) Lastik Test Giderleri (-) B R İ S A (388.677) (142.230) (80.006.214) (76.189.355) F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 87 D İ P N O T L A R 29. Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri (devamı) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 (12.857.678) (13.098.595) (5.939.767) (5.409.927) Genel Yönetim Giderleri (-) Personel Giderleri (-) Malzeme Kullanımı ve Genel Giderler (-) Danışmanlık,Güvenlik,Temizlik Giderleri (-) (2.804.178) (2.177.136) İletişim ve Bilgi İşlem Giderleri (-) (2.570.544) (2.154.924) Dava Karşılıkları (-) (2.752.185) (232.937) Amortisman Gideri (-) (1.649.933) (1.511.401) Şüpheli Alacak Karşılığı Gideri (-) (947.773) (186.377) Emlak ve Çevre Temizlik Vergisi (-) (751.136) (701.854) Enerji (-) (341.623) (208.004) Sigorta (-) (211.124) (213.588) Kira Gideri (-) (206.457) (222.290) (31.032.398) (26.117.033) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Personel Giderleri (-) (4.248.503) (4.120.931) Amortisman Gideri (-) (940.699) (954.165) Lastik Test Giderleri (-) (759.848) (709.209) Enerji (-) (737.790) (568.550) Malzeme Kullanımı ve Genel Giderler (-) (354.340) (467.277) (84.536) (101.949) Sigorta (-) İletişim ve Bilgi İşlem Giderleri (-) 88 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 (74.232) (109.014) (7.199.948) (7.031.095) D İ P N O T L A R 30. Niteliklerine göre giderler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Personel Giderleri (-) (28.373.846) Amortisman Gideri (-) (10.497.288) (8.000.566) Reklam Gideri (-) (29.216.794) (26.950.494) Malzeme Kullanımı ve Genel Giderler (-) (12.867.791) (12.250.364) Royalty (-) (10.212.586) (9.842.897) Nakliye ve Depolama Gideri (-) (6.953.707) (6.233.466) İletişim ve Bilgi İşlem Giderleri (-) (3.855.733) (3.095.100) Sigorta (-) (3.029.306) (3.077.165) Danışmanlık, Güvenlik, Temizlik Giderleri (-) (2.950.802) (2.374.064) Dava Karşılıkları (-) (2.752.185) (232.937) Hatalı Lastik Tazminatı Gideri (-) (2.351.980) (6.656.230) Enerji (-) (1.988.474) (1.188.450) Lastik Test Giderleri (-) (1.148.525) (851.439) Şüpheli Alacak Karşılığı Gideri (-) (947.773) (186.377) Emlak ve Çevre Temizlik Vergisi (751.136) (701.854) Kira Gideri (-) (27.412.432) (340.634) (283.646) (118.238.560) (109.337.481) 31. Diğer faaliyetlerden gelir/giderler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Diğer Gelirler ve Kârlar 1.125.782 1.564.789 Diğer Gider ve Zararlar (889.541) (1.985.838) B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 89 D İ P N O T L A R 32. Finansal gelirler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Satışlar Vadeden Arındırma Faiz Gelirleri 21.631.007 18.893.678 Kambiyo Kârları 22.286.348 5.858.175 122.129 3.050.804 32.481 28.951 Finansal Duran Varlık Satış Geliri Banka Faiz Gelirleri Ticari Alacaklardan Elde Edilen Faiz Geliri 633.375 512.621 44.705.340 28.344.229 33. Finansal giderler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Kambiyo Zararları (15.244.000) (8.192.927) Krediler, Faiz, Kur Farkı ve Komisyon Giderleri (35.933.822) (4.628.162) Aktifleştirilen Faiz, Kur Farkı Giderleri 2.376.464 - Alışların Vade Arındırma Faiz Gideri (4.978.358) (4.274.337) (48.524) (64.216) (53.828.240) (17.159.642) Finansal Kiralama Faizleri Şirket, Not 8’de belirtilen 30.000.000 Avro ve 20.000.000 Avro olmak üzere toplam 50.000.000 Avro yatırım kredisini sırasıyla %27 ve %57 oranında özellikli varlığın elde edilmesi ile ilişkilendirmiştir. Bu krediler ile ilgili olarak 832.248 TL tutarında faiz giderini, ve 1.544.216 TL tutarında kur farkını özellikli varlığın maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirmiştir. 34. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 35. Vergi varlık ve yükümlülükleri (ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 DÖNEM KÂRI VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ Kurumlar Vergisi Provizyonu Peşin Ödenen Kurumlar Vergisi Vergi Alacakları (-) / Vergi Yükümlülüğü 90 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 9.350.696 15.522.228 (14.716.567) (13.855.747) (5.365.871) 1.666.481 D İ P N O T L A R 35. Vergi varlık ve yükümlülükleri (ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) Gelir vergisi stopajı 24 Nisan 2003 – 22 Temmuz 2006 tarihleri arasında tüm şirketlerde %10 olarak uygulanmıştır. Bu oran, 22 Temmuz 2006 tarihinden itibaren, 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp Kurumlar vergisi sermayeye ilave edilen kâr payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. Şirket, Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Şirketi’in cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belge- yükümlülükleri için ekli finansal tablolarda gerekli karşılıklar lerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden ayrılmıştır. %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek ku- üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirile- rumlar vergisi oranı, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi bilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve yurt içinde harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. yerleşik şirketlerden alınan temettüler, vergiye tabi olmayan gelirler ve kullanılan yatırım indirimleri düşüldükten sonra kalan Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli ol- matrah üzerinden hesaplanmaktadır. mak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 2008 yılında uygulanan vergi oranı %20’dir (2007 : %20). tarihi itibariyle yararlanamadığı yatırım indirimi tutarı sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplan- üzere sonraki yıllara taşınabilir. Bununla birlikte, taşınan yatırım makta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2008 yılı kurum kazançları- indirimini sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait kazançların- nın geçici vergi dönemleri itibariyle vergilendirilmesi aşamasında dan indirebilirler. 2008 yılı kurum kazancından indirilemeyen kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesap- yatırım indirimi tutarının sonraki dönemlere devri mümkün lanmıştır (2007 : %20). değildir. Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kârdan Şirketlerin 2006, 2007 ve 2008 yıllarının kurumlar vergisi hesa- düşülmek üzere, maksimum 5 yıl taşınabilir. Ancak oluşan bında, taşınan yatırım indirimini vergilendirilebilir kazançlarından zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan kârlardan düştükleri takdirde uygulayacakları kurumlar vergisi oranı %30 düşülemez. olacaktır. Taşınan yatırım indiriminden faydalanılmaması durumunda ise kurumlar vergisi oranı %20 olarak dikkate alınacak ve Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir faydalanılmayan yatırım indirimi hakkı ortadan kalkacaktır. mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yıl 1 Nisan – 25 Nisan Şirket yönetimi yatırım indiriminden faydalanmayı planlamadı- tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi ğından 31 Aralık 2008 tarihi itibariyle kurumlar vergisi oranını Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhase- %20 olarak uygulamıştır. be kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir. Gelir vergisi stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kâr payı elde eden ve bu kâr paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kâr payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 91 D İ P N O T L A R 35. Vergi varlık ve yükümlülükleri (ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüğü Enf lasyona göre düzeltilmiş vergi hesaplamaları Yoktur ( 2007 : Yoktur ). 2003 yılı ve önceki dönemlerde, sabit kıymetlerin ve buna bağlı Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Ertelenmiş vergi varlıkları olarak amortismanlarının senelik olarak yeniden değerlemeye tabi tutulmaları haricinde; vergiye esas dönem kârı enflasyona Ertelenmiş Vergi göre düzeltilmiş tutarları üzerinden hesaplanmamaktaydı. 30 Aralık 2003 tarih ve 25332 sayılı Resmi Gazete’de yayımla- Şirket vergiye esas yasal finansal tabloları ile Uluslar arası Finan- nan 5024 sayılı Kanun ile Türkiye’de enflasyon muhasebesi sal Raporlama Standartları’na (“UFRS”) göre hazırlanmış finansal uygulamasının 2004 yılı ve sonraki dönemlerde geçerli olacak tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama şekilde; enflasyon oranının kanunda belirlenen sınırlara ulaşması farkları için ertelenmiş vergi aktifi ve pasifini muhasebeleştir- durumunda uygulanmasını gerekmektedir. Vergi mevzuatında- mektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider ki enflasyon muhasebesi ilkeleri UMS 29 “Yüksek Enflasyonlu kalemlerinin vergiye esas tutarları ile UFRS’ye göre hazırlanan Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardındaki hükümler- finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklan- den önemli ölçüde farklılık göstermemektedir. 2004 yılı için makta olup aşağıda açıklanmaktadır. enflasyon belirli kriterleri aştığı için 5024 sayılı kanuna göre Şirket enflasyon düzeltmesi yapmış olup bu bakiyeler 1 Ocak Ertelenmiş vergi hesaplamalarında kullanılan vergi oranı %20’dir 2005 tarihi itibariyle yasal kayıtlar için açılış bakiyesi olarak (31 Aralık 2007: %20). alınmıştır. 2005, 2006, 2007 ve 2008 yılında kanunun belirlediği kriterler gerçekleşmediği için Şirket’in 2005, 2006, 2007 ve 2008 tarihli yasal finansal tablolarına enflasyon muhasebesi uygulanmamıştır. 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 (428.242) (340.088) Ertelenmiş Vergi (Aktifleri) / Pasifleri Ticari Alacakların Vade Farkı Düzeltmesi Kıdem Tazminatı Karşılığı (3.251.588) (3.096.022) Garanti Gider Karşılığı (215.836) (469.074) Satış Primi ve Kâr Payı Karşılığı (133.600) - (90.637) - Personel Gider Karşılığı Ciro Primi Karşılığı (112.139) - İşten Ayrılan Personel Dava Karşılığı (558.223) - Şüpheli Alacak Karşılığı (163.529) - 20.658 20.846 5.592.817 6.322.172 241.480 23.308 901.161 2.461.142 Ticari Borçların Vade Farkı Düzeltmesi Maddi Duran Varlıkların Değerlemesi Stok Değerlemesi 92 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 35. Vergi varlık ve yükümlülükleri (ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 2.461.142 3.357.297 Ertelenmiş Vergi Pasifi Hareketleri 1 Ocak Açılış Bakiyesi Ertelenmiş Vergi (Gelir)/Gideri 31 Aralık Kapanış Bakiyesi (1.559.981) (896.155) 901.161 2.461.142 Dönem vergi giderinin dönem kârı ile mutabakatı aşağıdaki gibidir 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 39.586.671 77.134.460 7.917.334 15.426.892 Vergi Karşılığının Mutabakatı Devam Eden Faaliyetlerden Elde Edilen Kâr Gelir Vergisi Oranı %20 ( 2007 : %20 ) Vergi Etkisi Vergiye Tabi Olmayan Gelirler Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (289.337) (202.551) 301.134 1.742.795 Vergilendirilemeyen Mali Duran Varlık Satışı UMS Düzeltmesi - (2.341.063) Diğer (138.416) - Gelir Tablosundaki Vergi Karşılığı Gideri 7.790.715 14.626.073 36. Hisse başına kazanç 2008 ve 2007 yılları için Şirket hisselerinin ağırlıklı ortalaması ve birim hisse başına kâr hesaplamaları aşağıdaki gibidir 31 Aralık İtibariyle Sermaye (TL) Net Kâr (TL) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 7.441.875 7.441.875 31.795.956 62.508.387 19.793 38.567 4,01 7,88 % 401 % 788 İntifa Senedi Sahiplerine (100 Adet) İsabet Eden Kazanç (TL) 1 TL Nominal Değerli Adi Hisseye İsabet Eden Kazanç (TL) 1 TL Nominal Değerli Adi Hisseye İsabet Eden Kazanç (%) B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 93 D İ P N O T L A R 37. İlişkili taraf açıklamaları 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla alacak ve borç ilişkisi ve ilgili dönemler itibarıyla yapılan işlemler yeniden düzenlenerek aşağıda İlişkili taraflardan olan ticari alacaklar genellikle satış işlemlerin- verilmiştir. den kaynaklanmaktadır ve yaklaşık vadeleri 51 gündür (31 Aralık 2007: 47). Alacaklar teminatsızdır ve faiz işletilmemektedir. İlişkili taraflara olan ticari borçlar genellikle alım işlemlerinden doğmaktadır ve yaklaşık vadeleri 35 gündür. Borçlara faiz işletilmemektedir. 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 1.891.203 1.746.105 Akbank T.A.Ş Bankası’ndaki Mevduatlar Vadesiz Mevduat Vadeli Mevduat Kredi Kartı Alacakları 608.331 674.138 4.925.420 412.352 7.424.954 2.832.595 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 30.040.000 34.439.922 29.157 288.643 30.069.157 34.728.565 Finansal Borçlar Akbank T.A.Ş. Ak Finansal Kiralama A.Ş. 94 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 37. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) 31 Aralık 2008 Alacaklar Borçlar Kısa Vadeli Kısa Vadeli Ticari İlişkili Taraflarla Olan Bakiyeler Ticari Ticari Olmayan Ticari Olmayan 1.628.086 435.291 6.992.735 1.334.067 Ana Ortaklar Bridgestone Corporation Ana Ortaklar Tarafından Yönetilen Diğer Şirketler - - 13.423.085 - 3.036.066 21.397 - - Kordsa Global End.İpk Kord Bezi San.Tic.A.Ş. - 92.862 3.325.278 365.633 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. - - 2.928.909 43.489 - - 1.014.817 - 1.158.975 - - - Bridgestone Singapore Pte. Ltd. Temsa San.ve Tic. A.Ş. Bimsa Uluslar arası İş.Bilgi ve Yön. Sis.A.Ş. Birlas Mot.Spor Otom.San.ve Tic. A.Ş. Diğer 592.592 10.071 2.050.062 622.976 6.415.719 559.621 29.734.886 2.366.165 31 Aralık 2007 Alacaklar Borçlar Kısa Vadeli Kısa Vadeli Ticari İlişkili Taraflarla Olan Bakiyeler Ticari Ticari Olmayan Ticari Olmayan 5.887.023 439.311 1.941.032 1.323.315 6.567.774 - - - - - 15.605.225 - Ortaklar Bridgestone Corporation Ana Ortaklar Tarafından Yönetilen Diğer Şirketler Exsa Export San.Mamulleri Satış ve Arş. A.Ş. Bridgestone Singapore Pte. Ltd. 2.279.137 15.774 67.426 Beksa Çelik Kord San. Ve Tic. A.Ş. - - 4.839.659 Kordsa Global End.İpk Kord Bezi San.Tic.A.Ş. - 78.430 4.318.740 9.969 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. - 27.255 3.056.557 23.465 Temsa San.ve Tic. A.Ş. Bimsa Uluslar arası İş.Bilgi ve Yön. Sis.A.Ş. - 83 619.147 - Birlas Mot.Spor Otom.San.ve Tic. A.Ş 780.061 30.051 - - Carrefoursa 712.466 - - - Diğer 103.910 - 1.265.661 146.791 16.330.371 590.904 31.713.447 1.503.540 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 95 - Temsa San.ve Tic. A.Ş. Birlas Mot.Spor Otom.San.ve Tic. A.Ş. - Akbank T.A.Ş. - 496.428 3.581.707 132.421.310 - Exsa UK Limited 198.120.401 - Vista Turizm ve Seyahat A.Ş 7.254.937 132.373 5.568.372 - 30.019 874.556 8.671.474 15.565.391 - - 40.409 35.833.117 - 1.021.549 - Aksigorta A.Ş. 204.820 53.146.158 4.452.361 - Carrefoursa Diğer - Bimsa Uluslar arası İş.Bilgi ve Yön. Sis.A.Ş. 8.221.215 - Bridgestone Carbon Black Co. L. - 6.775.560 Bridgestone (Shenyang) Steel Cord Co. Bridgestone Europe SA./N.V. 18.953.207 Beksa Çelik Kord San. Ve Tic. A.Ş. Naklog Lojistik ve Servis Hiz. Tic. Ltd. Şti. 23.102.554 - 129.780.658 Kordsa Glb End.İpl Kordbezi San. Tic.A.Ş. Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Bridgestone Singapore Pte. Ltd. Ana Ortak Tarafından Yönetilen Diğer Şirketler 6.834.846 Bridgestone Corporation Hizmet Alımları Stok Mal ve Alımları H. Ö. Sabancı Holding A.Ş. Ortaklar İlişkili Taraflarla Olan İşlemler 37. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) D İ P N O T L A R Alınan 28.537 119.513.882 28.537 - - - - - - - - - - - - - - - - - Faizler 137.084 - - - - 1.608.849 - - 6.864.735 11.131.159 - 161.624 - - - - - 99.610.431 - Satışlar 11.143 286.114 7.151.561 - - - 28.824 - - - - 157.647 - - - - - - - - 88.500 Kira Gideri 48.523 7.103.038 - - - - - - - - - - - - - - - - - Faizler Verilen 1 Ocak-31 Aralık 2008 255.199 - - - - 255.199 - - - - - - - - - - - - - - Geliri Komisyon 4.725.025 353.038 - 3.276.821 - - 204.075 - - 865.126 25.965 - - - - - - - - - Gideri Komisyon Diğer 1.200.284 25.866 - - - - - - - - 119.810 - - - - 351.485 72.978 - 630.145 - Satışlar 97 - Temsa San.ve Tic. A.Ş. Birlas Mot.Spor Otom.San.ve Tic. A.Ş. - Aksigorta A.Ş. Vista Turizm ve Seyahat A.Ş. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 28.366 230.434.711 123.133.063 203.095.986 28.366 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 205.624 - 97.995.401 - - - 1.803.758 - - 2.827.899 8.694.202 - 111.585 - - - - - 118.796.242 - Faizler 3.330.076 - 380.687 2.524.399 1.994.364 7.237.826 110.773 4.808.287 - 60.246 350.361 7.320.607 15.837.439 - 204.037 729.664 28.913.072 - 49.203.483 127.742 Satışlar Alınan 2.277.781 64.216 2.213.565 - - - - - - - - - - - - - - - - - - Faizler Verilen 1 Ocak-31 Aralık 2007 2.115.622 Akbank T.A.Ş. Diğer - Exsa Export San.Mamulleri Satış ve Arş. A.Ş. 1.029.825 - Carrefoursa Exsa UK Limited - Bimsa Uluslar arası İş.Bilgi ve Yön. Sis.A.Ş. 4.613.490 - Bridgestone Europe SA./N.V. Bridgestone Carbon Black Co. L. - Naklog Lojistik ve Servis Hiz. Tic. Ltd. Şti. 1.148.401 52.339.518 Bridgestone (Shenyang) Steel Cord Co. 25.008.911 Beksa Çelik Kord San. Ve Tic. A.Ş. - 111.366.819 Kordsa Glb End.İpl Kordbezi San. Tic.A.Ş. Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. Bridgestone Singapore Pte. Ltd. 5.473.400 Bridgestone Corporation Ana Ortak Tarafından Yönetilen Diğer Şirketler - Alımları Alımları Mal ve Hizmet Stok H. Ö. Sabancı Holding A.Ş. Ortaklar İlişkili Taraflarla Olan İşlemler 37. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) D İ P N O T L A R 249.020 14.370 - - - - 14.910 - - - - 153.127 - - - - - - - - 66.613 Kira Gideri 608.882 - - - 328.680 - 280.202 - - - - - - - - - - - - - - Geliri Komisyon 10.845.191 51.291 - 10.137.144 76.801 - - 171.690 - - 404.928 3.337 - - - - - - - - - Gideri Komisyon 2.204.060 64.623 - - - - - - - - - 221.665 - 20.705 - 150.791 431.990 100.239 - 1.214.047 - Satışlar Diğer D İ P N O T L A R 37. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Dönem içersinde üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar aşağıdaki gibidir: Ücretler ve Diğer Kısa Vadeli Faydalar 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 2.344.802 2.245.928 Dönem içerisinde üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar yeniden düzenlenmiştir. 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi oluşturması riski, kredi riski olarak tanımlanır. Şirket yönetimi kredi riskini karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Şirketin tahsilat riski, a. Sermaye risk yönetimi esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Şirket müşterilerine tanıdığı kredi limitlerini alınan teminatları göz önünde Şirket, sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekli- bulundurarak belirlemektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Şirket liğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal dengesini en verimli şekilde kullanarak kârını artırmayı hedefle- pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne mektedir. alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar, Şirket politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak Şirket’in sermaye yapısı Not: 8’de açıklanan kredileri de içeren değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı borçlar, nakit ve nakit benzerleri ve Not:27’de açıklanan ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Not 10). çıkarılmış sermaye, yedekler ve geçmiş yıl kazançlarını içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Ticari alacaklar, çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış, çok Şirket’in genel stratejisi 2007 yılından beri aynı şekilde devam yeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmak- etmektedir. ta, gerekli görüldüğü durumlarda alacaklar sigortalanmaktadır. sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak baki- b. Finansal risk faktörleri Şirket faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır.Şirketin risk yönetimi programı genel olarak mali piyasalardaki belirsizliğin, Şirket finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. b.1 Kredi riski yönetimi Finansal aracın taraflarından birinin sözleşmeye bağlı yükümlülüğünü yerine getirememesi nedeniyle Şirket’e finansal bir kayıp 98 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 99 1.894.361 (1.894.361) - - Vadesi Geçmiş (Brüt Defter Değeri) Değer Düşüklüğü (-) Net Değerin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı Vadesi Geçmemiş (Brüt Defter Değeri) Değer Düşüklüğü (-) Net Değerin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı E. Bilanço Dışı Kredi Riski İçeren Unsurlar Alacaklar B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 (**) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri ve ipoteklerden oluşmaktadır. (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - 4.249.123 - 7.980.574 - 4.093.386 718.307 - Defter Değerleri D. Değer Düşüklüğüne Uğrayan Varlıkların Net Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı Uğramamış Varlıkların Net Defter Değeri C. Vadesi Geçmiş Ancak Değer Düşüklüğüne Varlıkların Defter Değeri Geçmiş Veya Değer Düşüklüğüne Uğramış Sayılacak Finansal B. Koşulları Yeniden Görüşülmüş Bulunan, Aksi Takdirde Vadesi Finansal Varlıkların Net Defter Değeri A. Vadesi Geçmemiş ya da Değer Düşüklüğüne Uğramamış 121.446.559 82.211.627 490.000 Azami Riskin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı (**) 10.622.832 133.520.619 11.341.139 Raporlama Tarihi İtibariyle Maruz Kalınan Azami Kredi Riski (*) 31 Aralık 2008 Diğer Taraf Ticari Alacaklar İlişkili Taraf Finansal Araç Türleri İtibariyle Maruz Kalınan Kredi Riskleri b.1 Kredi riski yönetimi (devamı) 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) D İ P N O T L A R - - - - - - - - - - - 559.621 - 559.621 İlişkili Taraf - - - - - (15.216) 15.216 - - - - 5.377.460 - 5.377.460 Diğer Taraf Diğer Alacaklar - - - - - - - - - - - - - 2.363.974 Bankalardaki Mevduat - - - - - - - - - - - - - - Türev Araçlar - - - - - - - - - - - - - - Diğer (946.588) - - Vadesi Geçmiş (Brüt Defter Değeri) Değer Düşüklüğü (-) Net Değerin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı Vadesi Geçmemiş (Brüt Defter Değeri) Değer Düşüklüğü (-) Net Değerin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı E. Bilanço Dışı Kredi Riski İçeren Unsurlar Alacaklar (**) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri ve ipoteklerden oluşmaktadır. (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 946.588 395.819 - 3.329.927 - 1.083.251 364.033 - Defter Değerleri D. Değer Düşüklüğüne Uğrayan Varlıkların Net Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı Uğramamış Varlıkların Net Defter Değeri C. Vadesi Geçmiş Ancak Değer Düşüklüğüne Varlıkların Defter Değeri Geçmiş Veya Değer Düşüklüğüne Uğramış Sayılacak Finansal B. Koşulları Yeniden Görüşülmüş Bulunan, Aksi Takdirde Vadesi Finansal Varlıkların Net Defter Değeri A. Vadesi Geçmemiş ya da Değer Düşüklüğüne Uğramamış 111.142.831 60.600.284 490.000 Azami Riskin Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı (**) 16.378.690 115.556.009 16.742.723 Raporlama Tarihi İtibariyle Maruz Kalınan Azami Kredi Riski (*) 31 Aralık 2007 Diğer Taraf Ticari Alacaklar İlişkili Taraf Finansal Araç Türleri İtibariyle Maruz Kalınan Kredi Riskleri b.1 Kredi riski yönetimi (devamı) 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) D İ P N O T L A R - - - - - - - - - - - 590.904 - 590.904 İlişkili Taraf - - - - - - (15.216) 15.216 - - - - - - Diğer Taraf Diğer Alacaklar - - - - - - - - - - - - - 3.625.704 Bankalardaki Mevduat - - - - - - - - - - - - - - Türev Araçlar - - - - - - - - - - - - - - Diğer 101 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı 2 0 0 8 395.819 4.640.578 Toplam Vadesi Geçen Alacaklar 946.588 Vadesi Üzerinden 1-5 Yıl Geçmiş - 249.100 Vadesi Üzerinden 3-12 Ay Geçmiş Vadesini 5 Yıldan Fazla Geçmiş 708.350 2.736.540 Ticari Alacaklar 4.249.123 Vadesi Üzerinden 1-3 Ay Geçmiş Vadesi Üzerinden 1-30 Gün Geçmiş 31 Aralık 2007 Teminat, vs ile Güvence Altına Alınmış Kısmı 10.590.242 1.891.361 Vadesi Üzerinden 1-5 Yıl Geçmiş Toplam Vadesi Geçen Alacaklar 131.930 Vadesi Üzerinden 3-12 Ay Geçmiş - 1.812.251 Vadesini 5 Yıldan Fazla Geçmiş 6.754.700 Vadesi Üzerinden 1-3 Ay Geçmiş Ticari Alacaklar Vadesi Üzerinden 1-30 Gün Geçmiş 31 Aralık 2008 Vadesi geçen alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir b.1 Kredi riski yönetimi (devamı) Alacaklar Alacaklar - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Bankalardaki Mevduat - - Diğer Alacaklar Bankalardaki Mevduat Diğer Alacaklar 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) D İ P N O T L A R - - - - - - - Türev Araçlar - - - - - - - Türev Araçlar - - - - - - - Diğer - - - - - - - Diğer 395.819 4.640.578 - 946.588 249.100 708.350 2.736.540 Toplam 4.249.123 10.590.242 - 1.891.361 131.930 1.812.251 6.754.700 Toplam D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) b.1 Kredi riski yönetimi (devamı) Bilanço tarihi itibariyle, vadesi geçmiş ticari alacaklardan karşılık ayrılmamış olanlara ilişkin alınan teminatlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Nominal Nominal Değeri Değeri 3.839.179 388.547 396.946 7.050 12.998 222 4.249.123 395.819 Alınan Teminatlar İpotekler DBS Limiti b.2 Likidite risk yönetimi Aşağıdaki tablo, Şirket’in türev niteliğinde olmayan ve olan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Türev Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk, yönetim kuruluna olmayan finansal yükümlülükler iskonto edilmeden ve ödemesi aittir. Yönetim kurulu, Şirket yönetiminin kısa, orta ve uzun gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konu- vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite su yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya riski yönetimi oluşturmuştur. Şirket, likidite riskini tahmini ve fiili dahil edilmiştir. Alacaklar veya borçlar sabit olmadığı zaman nakit akımlarını düzenli olarak takip etmek ve finansal varlık ve açıklanan tutar, rapor tarihindeki getiri eğrilerinden elde edilen yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların faiz oranı kullanılarak belirlenir. ve borçlanma rezervinin devamını sağlamak suretiyle yönetir. 31 Aralık 2008 Sözleşme Uyarınca Sözleşme Uyarınca Vadeler Nakit Çıkışlar 3 Aydan 3-12 1-5 Yıl 5 Yıldan Defter Değeri Toplamı (I+II+III+IV) Kısa (I) Ay Arası (II) Arası (III) Uzun (IV) 208.278.674 224.385.252 69.404.939 40.149.248 114.831.065 - - - - - - - Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler Banka Kredileri Borçlanma Senedi İhraçları Finansal Kiralama Yükümlülükleri 29.156 29.156 29.156 - - - Ticari Borçlar 65.898.890 66.002.178 66.000.879 1.299 - - Diğer Borçlar 9.534.492 9.534.492 9.534.492 - - - 1.507.423 1.507.423 1.507.423 - - - 285.248.635 301.458.501 146.476.889 40.150.547 114.831.065 - Çalışanlara Sağlanan Faydalar Toplam Yükümlülük 102 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) b.2 Likidite risk yönetimi (devamı) 31 Aralık 2007 Sözleşme Uyarınca Nakit Çıkışlar Sözleşme Uyarınca Vadeler 3 Aydan 3-12 1-5 Yıl 5 Yıldan Uzun (IV) Defter Değeri Toplamı (I+II+III+IV) Kısa (I) Ay Arası (II) Arası (III) 64.668.607 66.766.499 30.031.651 36.734.848 - - Türev Olmayan Finansal Yükümlülükler Banka Kredileri Borçlanma Senedi İhraçları - - - - - - 288.643 288.643 176.451 112.192 - - Ticari Borçlar 67.286.455 67.390.683 67.390.683 - - - Diğer Borçlar 8.918.598 8.918.598 8.918.598 - - - Finansal Kiralama Yükümlülükleri Çalışanlara Sağlanan Faydalar Toplam Yükümlülük 1.595.019 1.595.019 1.595.019 - - - 142.757.322 144.959.442 108.112.402 36.847.040 - - b.3 Piyasa riski yönetimi b.3.1 Kur riski yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Şirket, döviz kurundaki ve faiz oranındaki Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Şirket vermektedir. Şirket’in yabancı para cinsinden parasal ve parasal düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına olmayan varlıklarının ve parasal ve parasal olmayan yükümlülükle- göre ölçülmektedir. Cari yılda Şirket’in maruz kaldığı piyasa rinin bilanço tarihi itibariyle dağılımı aşağıdaki gibidir riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye gore bir değişiklik olmamıştır. 31 Aralık 2008 TL Karşılığı (Fonksiyonel 1. Ticari Alacak 2 a. Parasal Finansal Varlıklar 2 b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar ABD Para Birimi) Doları Avro Yen GBP 16.384.521 3.346.666 4.277.991 - 987.518 1.237.732 665.988 104.848 8.528 2.717 - - - - - 465.584 306.820 738 - 4. Dönen Varlıklar 18.087.837 4.319.474 4.383.577 8.528 990.235 5. Ticari Alacaklar - - - - - 6 a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - - 3. Diğer - - - - 7. Diğer 14.511 9.595 - - 8. Duran Varlıklar 14.511 9.595 - - - 18.102.348 4.329.069 4.383.577 8.528 990.235 6 b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 9. Toplam Varlıklar B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 103 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) b.3.1 Kur riski yönetimi (devamı) 31 Aralık 2008 TL Karşılığı 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12 a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12 b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler Kısa Vadeli Yükümlülükler 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler (Fonksiyonel ABD Para birimi) Doları Avro Yen GBP 2.968.333 1.423.277 304.456 7.356.300 18.722 - - - - - 1.954.834 664.867 280.391 12.399.623 64.598 - - - - - 4.923.167 2.088.144 584.847 19.755.923 83.320 - - - - - 106.672.562 - 49.828.364 - - 16 a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - - - - 16 b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - - 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler 106.672.562 - 49.828.364 - - 18. Toplam Yükümlülükler 111.595.729 2.088.144 50.413.211 19.755.923 83.320 - - - - - - - - - - (93.493.381) 2.240.925 (46.029.635) (19.747.395) 906.915 (93.973.476) 1.924.510 (46.030.372) (19.747.395) 906.915 Toplam Gerçeğe Uygun Değeri - - - - - 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı - - - - - 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı - - - - - 19. Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık / Yükümlülük Pozisyonu (19a-19b) 19 b. Pasif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı 20. Net Yabancı Para Varlık Yükümlülük Pozisyonu 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / Yükümlülük Pozisyonu (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 22. Döviz Hedge’i Için Kullanılan Finansal Araçların 25. İhracat (*) 250.390.103 39.253.210 98.562.271 - 4.690.468 26. İthalat (*) 372.707.311 208.167.196 33.159.771 3.152.725.479 31.401 * İhracat ve ithalat dövizli bakiyelerinde satışların ve alımların vadeden arındırılması dikkate alınmamıştır. İhracatların TL karşılıklarında ihracat tarihlerindeki kurlar dikkate alınmıştır. İthalatların TL karşılığının hesaplanmasında yıllık ortalama kur kullanılmıştır. 104 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) b.3.1 Kur riski yönetimi (devamı) 31 Aralık 2007 TL Karşılığı (Fonksiyonel 1. Ticari Alacak 2 a. Parasal Finansal Varlıklar 2 b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar ABD Para birimi) Doları Avro Yen GBP 8.063.769 1.837.527 3.463.689 - - 927.619 412.174 252.192 1.581.955 - - - - - - 11.168 8.987 410 - - 4. Dönen Varlıklar 9.002.556 2.258.688 3.716.291 1.581.955 - 5. Ticari Alacaklar - - - - - 6 a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - - 6 b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - - - - 7. Diğer - - - - - 3. Diğer 8. Duran Varlıklar 9. Toplam Varlıklar - - - - - 9.002.556 2.258.688 3.716.291 1.581.955 - 3.215.784 2.038.843 390.877 16.797.928 - 41.267.713 - 24.130.343 - - 212.743 109.220 50.014 - - - - - - - 44.696.240 2.148.063 24.571.234 16.797.928 - 14. Ticari Borçlar - - - - - 15. Finansal Yükümlülükler - - - - - 16 a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - - - - 16 b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - - 17. Uzun Vadeli Yükümlülükler - - - - - 44.696.240 2.148.063 24.571.234 16.797.928 - - - - - 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12 a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12 b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. Kısa Vadeli Yükümlülükler 18. Toplam Yükümlülükler 19. Bilanço Dışı Türev Araçların Net Varlık / Yükümlülük Pozisyonu (19a-19b) 19 a. Aktif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı - 19 b. Pasif Karakterli Bilanço Dışı Döviz Cinsinden Türev Ürünlerin Tutarı 20. Net Yabancı Para Varlık Yükümlülük Pozisyonu - - - - - (35.693.684) 110.627 (20.854.943) (15.215.973) - 101.638 (20.855.353) (15.215.973) - 21. Parasal Kalemler Net Yabancı Para Varlık / Yükümlülük (35.704.852) Pozisyonu (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 22. Döviz Hedge’i İçin Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri - - - - - 23. Döviz Varlıkların Hedge Edilen Kısmının Tutarı - - - - - 24. Döviz Yükümlülüklerin Hedge Edilen Kısmının Tutarı - - - - - 253.090.769 32.782.546 114.812.970 - 5.194.606 277.093.588 159.350.992 22.341.771 2.603.656.825 581.080 25. İhracat (*) 26. İthalat (*) * İhracat ve ithalat dövizli bakiyelerinde satışların ve alımların vadeden arındırılması dikkate alınmamıştır. İhracatların TL karşılıklarında ihracat tarihlerindeki kurlar dikkate alınmıştır. İthalatların TL karşılığının hesaplanmasında yıllık ortalama kur kullanılmıştır. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 105 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) dir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Şirket içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece yıl sonundaki açık yabancı b.3.1 Kur riski yönetimi (devamı) para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yıl sonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Kur riskine duyarlılık Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Şirket içindeki yurt dışı Şirket, başlıca ABD Doları; Avro; GBP ve Japon Yeni cinsinden kur faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların riskine maruz kalmaktadır. fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, kâr/zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki Aşağıdaki tablo Şirket’in ABD Doları; Avro; GBP ve Japon Yeni kur- artışı ifade eder. larındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermekte 31 Aralık 2008 Kâr / ( Zarar) Yabancı Paranın Yabancı Paranın Değer Kazanması Değer Kaybetmesi 338.895 (338.895) ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 1 - ABD Doları Net Varlık / Yükümlülüğü 2- ABD Doları Riskinden Korunan Kısım (-) 3- ABD Doları Net Etki (1+2) - - 338.895 (338.895) (9.854.024) 9.854.024 ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 4 - Avro Net Varlık / Yükümlülük 5 - Avro Riskinden Korunan Kısım (-) 6- Avro Net Etki (4+5) - - (9.854.024) 9.854.024 (33.041) 33.041 JPY’nin TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 7- JPY Döviz Net Varlık / Yükümlülüğü 8- JPY Döviz Kuru Riskinden Korunan Kısım (-) 9- JPY Net Etki (7+8) - - (33.041) 33.041 198.832 (198.832) GBP‘nin TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 10- GBP Döviz Net Varlık / Yükümlülüğü 11- GBP Döviz Kuru Riskinden Korunan Kısım (-) 12 GBP Net Etki (10+11) TOPLAM (3 + 6 + 9 + 12) 106 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 - - 198.832 (198.832) (9.349.338) 9.349.338 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) b.3.1 Kur riski yönetimi (devamı) Kur riskine duyarlılık (devamı) 31 Aralık 2007 Kâr / ( Zarar) Yabancı Paranın Yabancı Paranın Değer Kazanması Değer Kaybetmesi ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 12.885 1 - ABD Doları Net Varlık / Yükümlülüğü (12.885) - 2- ABD Doları Riskinden Korunan Kısım (-) - 12.885 3- ABD Doları Net Etki (1+2) (12.885) ABD Doları’nın TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde (3.566.612) 4 - Avro Net Varlık / Yükümlülük 3.566.612 - 5 - Avro Riskinden Korunan Kısım (-) - (3.566.612) 6- Avro Net Etki (4+5) 3.566.612 JPY’nin TL Karşısında % 10 Değerlenmesi Halinde 7- JPY Döviz Net Varlık / Yükümlülüğü 8- JPY Döviz Kuru Riskinden Korunan Kısım (-) (15.640) 15.640 - - (15.640) 9- JPY Net Etki (7+8) 15.640 (3.569.367) TOPLAM (3 + 6 + 9 + 12) 3.569.367 b.3.2 Faiz oranı riski yönetimi Şirket’in sabit ve değişken faiz oranları üzerinden borçlanması, Şirket’i faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Faiz oranı duyarlılığı Şirket’in faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir 31 Aralık 2008 31 Aralık 2007 Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr/Zarara Yansıtılan Varlıklar - - Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar - - 84.189.662 136.151.245 SABİT FAİZLİ FİNANSAL ARAÇLAR Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler Değişken Faizli Finansal Araçlar Finansal Varlıklar Finansal Yükümlülükler B R İ S A 608.331 674.138 119.022.562 35.189.924 F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 107 D İ P N O T L A R 38. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) (50.000.000) Avro cinsinden yatırım kredisi (31 Aralık 2007: 20.000.000 Avro; ihracat kredisi) Euribor’a endekslidir. Raporlama tarihinde Euribor faiz oranlarında %0,5’lik bir düşüş/yükseliş b.3.2 Faiz oranı riski yönetimi (devamı) olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda Şirket’in net kârı 250.000 Avro değerinde artacak/azalacaktır (1 Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde türevsel Ocak-31 Aralık 2007: 100.000 Avro). olmayan enstrümanların maruz kaldığı faiz oranı riskleri baz alınarak belirlenmiştir. Değişken faizli yükümlülüklerin Şirket’in kullandığı TL cinsinden değişken faizli kredilerinin tutarı analizinde yıl sonundaki bakiyenin tüm yıl boyunca var olduğu raporlama tarihinde 12.350.000 TL’dir (31 Aralık 2007:750.000 varsayımı kullanılmiştır. Şirket yönetimi, TL faiz oranlarında TL). Bu kredilerin faiz oranlarında %1’lik bir düşüş/yükseliş %1’lik ve yabancı para cinsinden borçlanma oranında %0,5’lik olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda bir dalgalanma beklemektedir. Şirket’in kârı 123.500 TL değerinde artacak/azalacaktır (1 Ocak31 Aralık 2007: 7.500 TL). Raporlama tarihinde TL faiz oranlarında %1’lik ve Euribor faiz oranlarında %0,5’lik bir düşüş/yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda: Şirket’in kullandığı 39. Finansal araçlar Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değerleri İtfa Edilmiş İtfa Edilmiş Değe- Gerçeğe Uygun Değer rinden Gösterilen Farkı Kâr ve Zarara Y Krediler ve Değerinden Gösterilen Defter Finansal Varlıklar ansıtılan Varlıklar Alacaklar Finansal Yükümlülükler Değeri Dipnot 2.364.999 - - - 2.364.999 6 Finansal Yatırımlar - 608.331 - - 608.331 7 Ticari Alacaklar - - 144.861.758 - 144.861.758 10 İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - - 559.621 - 559.621 11 Finansal Borçlar - - - Ticari Borçlar - - - 65.898.890 65.898.890 10 İlişkili Taraflardan Diğer Borçlar - - - 2.366.165 2.366.165 11 31 Aralık 2008 Finansal varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yükümlülükler Grup, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir. 108 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 208.307.830 208.307.830 8 D İ P N O T L A R 39. Finansal araçlar (devamı) Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değerleri (devamı) İtfa Edilmiş Değe- İtfa Edilmiş Gerçeğe Uygun Değer rinden Gösterilen Farkı Kâr ve Zarara Krediler ve Değerinden Gösterilen Defter Finansal Varlıklar Yansıtılan varlıklar Alacaklar Finansal Yükümlülükler Değeri Dipnot 3.626.011 - - - 3.626.011 Finansal Yatırımlar - 350.138 - - Ticari Alacaklar - - 132.298.732 İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - - Finansal Borçlar - Ticari Borçlar - İlişkili Taraflardan Diğer Borçlar - 31 Aralık 2007 Finansal Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri 6 350.138 7 - 132.298.732 10 590.904 - 590.904 11 - - 64.957.250 64.957.250 8 - - 67.286.455 67.286.455 10 - - 1.503.540 1.503.540 11 Finansal Yükümlülükler Grup, finansal araçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerini yansıttığını düşünmektedir. Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri Türev araçları haricindeki diğer finansal varlık ve yükümlülük- aşağıdaki gibi belirlenir: lerin gerçeğe uygun değeri genel kabul görmüş fiyatlama modelleri çerçevesinde belirlenir. Söz konusu modeller, gözlemle- Standart vade ve koşullarda, aktif likit bir piyasada işlem gören nebilen veri piyasa işlemlerinden kaynaklanan fiyatları esas alan finansal varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri kote indirgenmiş nakit akımlarını temel alır. edilmiş piyasa fiyatı üzerinden belirlenir. 40. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Şirket’in üretim faaliyetlerine, 5 Şubat 2009 tarihinden 12 Şubat 2009 tarihine ve 24 Şubat 2009 tarihinden 3 Mart 2009 tarihine kadar ara verilmiştir. 41. Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gereken diğer hususlar Şirket’in 31 Aralık 2008 ve 31 Aralık 2007 tarihleri itibariyle ve sona eren döneme ait gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özkay- 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren oniki aylık ara nak değişim tablosunda, Tebliğ uyarınca hazırlanan aynı tarihli dönemlere ait finansal tabloları SPK’nın 9 Nisan 2008 tarihinde finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlaması açısından yayımlamış olduğu Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal aşağıdaki sınıflandırmalar yapılmıştır. Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) esas alınarak ilk kez 31 Aralık 2008 tarihinde sona eren oniki aylık dönemde hazırlanmıştır. Şirket’in Tebliğ uyarınca hazırlamış olduğu, 31 Aralık 2007 tarihi itibariyle sona eren bilançosu ve 31 Aralık 2007 tarihinde B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 109 D İ P N O T L A R 41. Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gereken diğer hususlar (devamı) 31 Aralık 2007 Daha önce Seri XI, No:29’a Raporlanan Sınıflamalar Uygun Hazırlanmış 275.600.112 - 275.600.112 4.388.501 (4.388.501) - - 3.626.011 3.626.011 VARLIKLAR Dönen Varlıklar Hazır Değerler Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan Alacaklar Diğer Alacaklar Stoklar Diğer Dönen Varlıklar Cari Olmayan / Duran Varlıklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Diğer Duran Varlıklar Toplam varlıklar - 350.138 350.138 116.402.617 15.896.115 132.298.732 16.118.259 (16.118.259) - 1.041.676 (450.772) 590.904 130.000.945 (6.611.117) 123.389.828 7.648.114 7.696.385 15.344.499 329.304.640 - 329.304.640 13.260 (13.260) - - 13.260 13.260 312.144.444 (2.259.548) 309.884.896 17.146.936 - 17.146.936 - 2.259.548 2.259.548 604.904.752 - 604.904.752 149.830.198 - 149.830.198 64.668.607 288.643 64.957.250 288.643 (288.643) - KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (Net) Ticari Borçlar 36.476.726 30.809.729 67.286.455 İlişkili Taraflara Borçlar 32.936.370 (32.936.370) - Alınan Avanslar Diğer Borçlar Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü Borç Karşılıkları (212.743) - - 8.918.598 8.918.598 - 1.666.481 1.666.481 6.733.357 (1.666.481) 5.066.876 - 1.599.230 1.599.230 8.513.752 (8.178.444) 335.308 17.941.250 - 17.941.250 Finansal Borçlar - - - Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (Net) - - - 15.480.108 (15.480.108) - - 15.480.108 15.480.108 2.461.142 - 2.461.142 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Borç Karşılıkları Kıdem Tazminatı Karşılığı Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 110 212.743 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 D İ P N O T L A R 41. Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gereken diğer hususlar (devamı) 31 Aralık 2007 Daha önce Seri XI, No:29’a Raporlanan Sınıflamalar Uygun Hazırlanmış 437.133.304 - 437.133.304 7.441.875 - 7.441.875 ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye 4.903 - 4.903 352.660.701 - 352.660.701 14.289.522 (14.289.522) - 227.916 (227.916) - Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler - 14.289.522 14.289.522 Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları - 227.916 227.916 Net Dönem Kârı/Zararı 62.508.387 - 62.508.387 TOPLAM KAYNAKLAR 604.904.752 - 604.904.752 Hisse Senedi İhraç Primleri Özsermaye Enflasyon Düzeltmesi Farkları Yasal Yedekler Olağanüstü Yedekler Nakit ve Nakit Benzerleri: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Hazır terilen 6.611.117 TL tutarındaki verilen sipariş avansları “Diğer Değerler” içerisinde gösterilen 4.388.501 TL’nin 3.626.011 TL’si Dönen Varlıkların” içerisinde gösterilmiştir. 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “ Nakit ve Nakit Benzerleri” kalemi içerisinde, Diğer Alacaklar-Uzun Vadeli : 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda 350.138 TL’si “Finansal Yatırımlar” kalemi içerisinde, 412.352 “Uzun Vadeli Ticari Alacaklar” içerisinde gösterilen 13.260 TL TL’si “Ticari Alacaklar” içerisinde gösterilmiştir. tutarındaki “Verilen Depozito” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “Diğer Alacak- Ticari Alacaklar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Ticari Alacaklar” lar” kalemi içerisinde gösterilmiştir. içerisinde gösterilen 43.592 TL 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “Diğer Dönen Diğer Duran Varlıklar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Maddi Varlıklar” kalemi içerisinde, gösterilmiştir. Duran Varlıklar” içerisinde gösterilen 2.259.548 TL tutarındaki maddi duran varlık alımları için verilen avanslar 31 Aralık 2008 İlişkili Taraflardan Alacaklar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “İliş- tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde kili Taraflardan Alacaklar” içerisinde gösterilen 16.118.259 TL’nin “Diğer Duran Varlıklar” kalemi içerisinde gösterilmiştir. 15.527.355 TL’si 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “Ticari Alacaklar” içerisinde, Finansal Borçlar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Finansal Kira- 590.904 TL’si “Diğer Alacaklar” kalemi içerisinde gösterilmiştir. lama İşlemlerinden Borçlar” içerisinde gösterilen 288.643 TL, 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bil- Diğer Alacaklar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “ Diğer Alacak- giler içerisinde “Finansal Borçlar“ kalemi içerisinde gösterilmiştir. lar” içerisinde gösterilen 955.486 TL tutarındaki personelden alacaklar ve 86.190 TL diğer alacaklar “ Diğer Dönen Varlıkların” Ticari Borçlar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Ticari Borçlar” içerisinde gösterilmiştir. içerisinde gösterilen 623.253 TL tutarındaki “Alınan Depozito ve Teminatlar” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı su- Stoklar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda Stoklar” içerisinde gös nulan finansal bilgiler içerisinde “Diğer Borçlar “ kalemi içerisinde gösterilmiştir. B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 111 D İ P N O T L A R 41. Finansal tabloların önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gereken diğer hususlar (devamı) İlişkili Taraflardan Borçlar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “İlişkili Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda Taraflara Borçlar” kaleminde gösterilen 32.936.370 TL’nin “Alınan Avanslar” içerisinde gösterilen 212.743 TL tutarındaki 31.432.982 TL’si 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı kalem, 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan sunulan finansal bilgiler içerisinde “Ticari Borçlar” kalemi içerisin- finansal bilgiler içerisinde “Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler” de 1.503.388 TL’si “Diğer Borçlar” içerisinde gösterilmiştir. kalemi içerisinde gösterilmiştir. Diğer Borçlar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Diğer Kısa Vadeli Kıdem Tazminatı Karşılığı: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda Yükümlülükler” kaleminde gösterilen 4.194.835 TL tutarında 15.480.108 TL tutarındaki uzun vadeli “Borç Karşılıkları” içeri- “ödenecek vergi ve harçlar”; 2.596.970 TL tutarında “Ödenecek sinde gösterilen karşılıklar 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile kar- SSK primleri; 1.595.019 TL tutarında “Personele Borçlar” 4.211 şılaştırmalı sunulan mali bilgiler içerisinde “Çalışanlara Sağlanan TL tutarında “Ödenecek Bireysel Emeklilik Sigorta Primi” ve 152 Faydalara İlişkin Karşılıklar” kalemi içerisinde gösterilmiştir. TL “Diğer Çeşitli Yükümlülükler” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “Diğer Borçlar” Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler: 31 Aralık 2007 tarihli kalemi içerisinde gösterilmiştir. bilançoda 14.289.522 TL tutarındaki “Yasal Yedekler” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan mali bilgiler Diğer borçlar: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “ Diğer Borçlar” içerisinde “Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” kalemi içerisinde içerisinde gösterilen 1.599.230 TL tutarındaki personele borçlar , gösterilmiştir. 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırılmalı sunulan finansal bilgiler içersinde “Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar” Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda kalemi içerisinde gösterilmiştir. 227.916 TL tutarındaki “Olağanüstü Yedekler” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan mali bilgiler içerisinde Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü: 31 Aralık 2007 tarihli bilançoda “Borç Karşılıkları” içerisinde gösterilen 1.666.481 TL tutarındaki “Vergi Karşılığı” 31 Aralık 2008 tarihli bilanço ile karşılaştırmalı sunulan finansal bilgiler içerisinde “Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü” kalemi içerisinde gösterilmiştir. 112 B R İ S A F A A L İ Y E T R A P O R U 2 0 0 8 “Geçmiş Yıllar Kâr/Zararları” kalemi içerisinde gösterilmiştir.