M. Meclisi B : 49 15 . 2 . 1971 O :2 Bu konudaki görüşlerimizi daha önceki yıl­ Bunun böyle olacağını, 1968 de ifade et- I| ların bütçelerinde etraflıca açıkladığımız için, mistik. Hükümet, aynea döviz kaynaklarının konu üzerinde daha fazla durmadan, işçi dö­ beklenen ölçüde gelişmediğini, buna karşılık vizleri konusuna geçmek istiyorum. spekülatif gayeli ithal taleplerinin genişledi­ Ödemeler dengemizin önemli bir kalemi de ğini, spekülatif kazanç amaciyle kredi kulla­ işçi dövizleridir. Bu vesile ile Millî Güven Par­ nımının da büyük ölçüde arttığını aynı sayfa­ tisi Grupu adına, yurt hasreti ve çoğu zaman da aynen itiraf etmektedir. aile hasreti içinde ahlâkları ve çalışkanlıklaYabancı sermaye ve kâr transferleri, dış riyle milletimizi şerefle temsil ederek Türk ödemeler dengemizin önemli bir diğer kalemi, ekonomisine, en çok mıuhtacolduğu alanda en üzerinde durulması gereken bir diğer kalemi. büyük yardımı yapan yurt dışındaki işçi vaArkadaşlar, 1971 programında Hükümet, tandaşlarıımızı huzurunuzda saygiyle anmak son yıllarda kâr transferlerinin devamlı bir isterim. artış gösterdiğini kabul etmektedir (Sayfa 23). 1970 de işçi dövizleri, plândaki hedefin 100 Devlet Plânlama Teşkilâtı, yabancı şirketle­ milyon dolar kadar üstüne çıkmıştır. 1971 rin kâr transferindeki hızlı artışın, özellikle yılı için yıllık programın öngördüğü miktar, yabancı petrol şirketleri tarafından, Petrol 262 milyon dolardır ve plân hedefinin yakla­ Kanununa göre yurt dışına çıkarılan döviz şık olarak 100 milyon dolar üstündedir. miktariyle ilgili olduğunu da tesbit etmiş ve Demek ki, bu kalemde işçilerimiz milletimi­ raporuna dercetmiştir. zin yüzünü güldürmüştür. İkinci Plân döneminde, yabancı sermaye îşçi dövizlerinin ekonomimize ve iktidara girişleri, plândaki tahminin altında kalmış, bu­ döviz sıkıntısının en ağır olduğu bir dönemde na mukabil dışarıya kâr transferleri maalesef ne kadar büyük kolaylıklar sağladığını gös­ plândaki tahminleri aşmıştır. Plânda, son üç termek için küçük bir mukayese yapmak kâfi­ yılda Türkiye'ye 130 milyon dolar yabancı ser­ dir. maye girmesi ve daha önce Petrol Kanununa, 1961 - 1965 yıllan arasında 5 yılda Türki­ Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanununa veya ye'ye işçi dövizi olarak giren miktar, 79 mil­ Türk parasının kıymetini koruma mevzuatına yon dolardan ibarettir. Onu takilbeden son 5 göre girmiş olan çeşitli yabancı sermayenin yılda giren işçi dövizi miktarı; 700 milyon dışarıya 81 milyon dolar kâr transferi yapması dolan aşmıştır. Bu çok büyük bir ferahlık sağ­ öngörülüyor. Gerçekte, 130 milyon dolar ye­ lamak gerekir iken, ne yazık ki başka kalem­ rine sadece 69 milyon dolar sermaye girmiş, lerde görülen dikkatsizlikler, ihmaller yüzün­ kâr olarak da 81 milyon dolar yerine 97 mil­ den dış ödeme dengemiz, bu müstesna imkânın yon dolar, yani girişler tahminin yarısı civa­ sağladığı kolaylıklardan yeteri kadar yararlanrında, çıkışlar ise tahminin üstündedir. Yaban­ mamıışitır. cı sermaye ve kâr transferi kalemlerindeki Gurbetteki işçilerimizin alınteri ile kazanı­ aleyhte farkler, girişteki azlık, çıkıştaki faz­ lan bu dövizin bir zerresini dahi spekülatif lalık toplanınca bu iki kalemde plânla gerçek vurgunlar, gösteriş masraftan, lüks ithalât durum arasında son üç yılda dış ödemeler den­ veya lüks eğlence turizmi için sarf etmeye hak­ gemiz aleyhine 77 milyon dolarlık bir fark gö­ kı olmadığını Hükümete bir defa daha, bu mil­ rülmektedir. Bu rakamlardan çıkan sonuçlar let kürsüsünden, hatırlatmayı vazife sayıyorum. şunlardır : Bu vesileyle, yurt dışındaki işçilerimizin a) Kalkınmada yabancı sermayeye fazla maddi ve mânevi ihtiyaçlariyle daha yakından bel bağlanmamalıdır; ilgilenmenin, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve b) Kâr transferlerinin hızla artışını fren­ hükümetler için, bir kadirşinaslık borcu olduğu­ lemek için tedbirler alınmalıdır; nu arz etmek isterim, işveren ülkede İşçileri­ c) Kalkınma ve dış ödeme dengesi bakı­ mizin haklarını savunacak yeterli, etkili, şef­ mından yararlı olmıyacak yabancı sermaye ya­ katli bir teşkilât kurulmasına zaruret vardır. tırımlarına, kesin olarak iltifat etmemek şart­ Teşkilât var, ama yetersiz. tır. — 56 —