7.Çevre Þûrasý BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:88 BAÐCILAR BELEDÝYESÝ KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:88 7.Çevre Þûrasý Yayýn Sorumlusu Cafer SEZGÝN Yayýn Kurulu Kerim AYTEKÝN - Yalçýn LÝMON Faik IÞIM - Ekrem KAFTAN Hakký ÇÝÇEK - Kenan GÜLTÜRK KÜLTÜR YAYINLARI DÝZÝSÝ NO:88 Tasarým Pýnar SARISALTUN Baský Seçil Ofset Ltd. Þti. 100. Yýl Mah. Mas-sit Matb. Sitesi 4. Cad. No:77 Baðcýlar-Ýstanbul Tel: 0212. 629 06 15(Pbx) Fax: 0212. 629 20 20 www.secilofset.com AÐUSTOS 2007 ÖNSÖZ S evgili çevre dostlarý, çevre sorunlarýna ilginizden dolayý hepinize teþekkür ediyor, saygýlar sunuyorum. Yaþadýðýmýz ortamý güzelleþtirmenin bakýmlý ve saðlýklý hale getirmenin çok önemli bir görev olduðunu bilen ve bu konuda duyarlý olan tüm Baðcýlar halkýna bu alandaki çalýþmalarýnda baþarýlar diliyorum. Bizim Belediye olarak hedefimiz yaþadýðýmýz kenti dünya standartlarýnda bir belde haline getirmek bu alandaki tüm geliþmeleri ve güzellikleri Baðcýlarýmýza taþýmaktýr. Bu konuda yardýmýný alacaðýmýz kendileriyle iþbirliði yapacaðým kimselerde siz çevre dostlarý olacaktýr. Çevre sorunlarýyla ilgili birçok çalýþmamýz vardýr. Ýlçemizi modern bir kent haline getirebilmek için elimizden geleni yapýyoruz . Bu çalýþmalarýmýzdan biri de ÇEVRE ÞÜRASI’dýr. Çevre sorunlarýna duyarlý siz hemþehrilerimizi senede iki defa toplantýya çaðýrýyor geniþ katýlýmlý bir platform oluþturarak çevre sorunlarýný enine boyuna tartýþýyoruz. Bu toplantýlara çok sayýda insanýmýz katýlýyor bunlar arasýnda gençlerimizin yoðun katýlýmý en dikkat çekici husus oluyor. Bu da bizi gelecek adýna ümitlendiyor. Gençlerimiz toplantýya katýlýyor görüþ ve düþüncelerini serbestçe söylüyorlar. Bu toplantýlarda konuþuluyor ileri sürülen görüþ ve teklifler iþte bu kitapçýkta olduðu gibi bir araya toplanýyor ve basýlarak herkesin istifadesine sunuluyor. Bu vesile ile tüm katýlýmcýlara teþekkür ediyor emeði geçen tüm görevlilerimizi kutluyorum. Herkesin çevre konusuna ilgisi devam ettiði sürece problemlerimiz en kýsa sürelerde çözümleneceðine hiç þüphe yoktur. Bu sebeple herkesin ilgisini devam ettirmesini diliyor herkesi kutluyor ve baþarýlar diliyorum. Lokman ÇAÐIRICI Belediye Baþkaný 7. ÇEVRE ÞÛRASI Yer: Baðcýlar Belediyesi Halk Sarayý Yeni Mahalle, Dökümcüler Cad. No:8 Baðcýlar Tarih: 1 Haziran 2007 (Perþembe) Saat: 10:00 Sunucu Sayýn Kaymakamým, gönüllerimizin baþkaný, Sayýn Fayzullah Kýyýklýk, Baðcýlar Belediye Baþkanýmýz Sayýn Lokman Çaðýrýcý, Ýlçe Milli Eðitim Müdürümüz Sayýn Kadir Kuþ, Çevre Kulübü Baþkaný Sayýn Nurhan Ererman ve protokol üyelerimiz, deðerli öðretmenlerimiz, ve sevgili çevreci arkadaþlar, Çevre Þuramýza hoþgeþdiniz. Söyledik ya Ýstanbul dünyanýn baþkenti ve Baðcýlar Ýstanbul'un en büyük ilçelerinden 3. büyük ilçesi. 750 bin nüfusa sahip bir ilçe. Dedim aceba Baðcýlar'da her gün ne kadar çöp çýkýyor? Hesap ettim, dedim ki; 750 bin insan var. 5'e bölersek 150 bin yapar. Yani 150 bin aile 6 var. Her aile 5 kiþi. Her aileden bir günde bir çöp çýksa, Baðcýlar'da 1 gün içinde 150.000 çöp çýkar. 150 bin poþet çöp. Akýllara zarar bir rakam ama, bunu Baðcýlar belediyesi bu 150.000 poþet çöpü hiç bir zaman sokaklarda býrakmadý ve her gün topladý. Bu sebeple Baðcýlar Belediyesi'ne teþekkür ediyoruz. Arkadaþlar Baðcýlar Belediyesi'nin çevreyle ilgili inanýlmaz büyük çalýþmalarý var. Ayný zamanda Baðcýlar Belediyesi'nin bu büyük temposu Baðcýlar Belediyesinin çehresini deðiþtirdi. O sebeple, Baðcýlar Belediyesine yeniden çok teþekkür ediyoruz. Evet kýymetli arkadaþlar, Diðer bazý ilçelerde çevrenin belki adý bile anýlmýyor. Buralarda çevre temizliðiyle alakalý tek bir proje bile söylenmiyor. Bu konular unutuldu. Deðerli konuklar þimdi Çevre Kulübü Baþkanýmýz Sayýn Nurhan Ererman'ý sizlere hitap etmek üzere kürsüye davet ediyorum. 7 Nurhan Ererman (Çevre Kulübü Baþkaný) Sayýn Kaymakamým, Sayýn Belediye Baþkanlarým, kýymetli davetliler Çevre Þûramýza hepiniz hoþgeldiniz. Çevre bizim dünümüz, bugünümüz ve yarýnýmýz, saðlýðýmýz umudumuz, sevincimiz, kederimiz, hayatýn tek kaynaðýdýr. Biz onunla varýz. O bize deðil, biz ona muhtacýz. O bizim için bir nefes, içtiðimiz su, sofralarýmýzýn bereketi, çocuklarýmýzýn geleceði. Öyle cömertki, karþýlýksýz sunmuþtur bunlarý bizlere. Parlak gökyüzü, beyaz bulutlar, göller, denizler. Gölgesinde oturulan aðaçlar. Her tatta, kokuda meyvalar. Adeta baðrýndan bereket fýþkýrýyor. Gözümüzü okþayan çimenlere serilmiþ binbir rek ve kokudaki çiçekler, cývýl cývýl ötüþen kuþlar, 8 kelebekler ne güzel bir manzarasýnýz. Cennet bahçelerini aratmaz tablolar sunar bizlere. Verdiði bunca hediyeye bir teþekkür, bir minnet gerekmez mi? Bu çok zor deðil. Sadece korumak, gözetmek, sahip çýkmak gerekiyor. Belki de en kolayý hiç kirletmemek. Önce, düþüncede baþlar, Bu çok zor bir ifade, sadece korumak gerek dedik ya, bu sadece düþüncede baþlýyor. Çevre bilincinde sorumluluk, önce düþüncede baþlar, yüreklerde olgunlaþýr, faaliyetlerle meyva verir. Ýstiyorsak bu saydýklarýmý, gelin hepimiz elele verelim. Baðcýlarýmýzý daha temiz, daha güzel, yaþanabilir, özlediðimiz hale getirelim. Çevreyi temiz tutmakla yarýnlarýmýza ve çocuklarýmýza da sahip çýkalým. Sözlerime son verirken, çalýþmalarýmýzda bizlere emekleri çok olan Onursal Baþkanýmýz Feyzullah Beye, Belediye Baþkanýmýz Lokman Çaðýrýcý Beyefendiye ve çalýþma ekibine ve bütün belediye çalýþanlarýna ve buraya gelen bütün çevreci gönül dostlarýna sonsuz teþekkürlerimi sunar, saygýlarýmý sunarým. 9 Kadir Kuþ (Ýlçe Milli Eðitim Müdürü) Sayýn Kaymakamým, deðerli baþkanlarým, meclis üyesi arkadaþlarým, güzide baþkan yardýmcýlarý ve görevlileri, deðerli yönetici arkadaþlarým, öðretmen arkadaþlarým ve sevgili öðrenciler, hepinizi saygýyla selamlýyorum. Hakikaten böyle güzel bir mekanda, çok güzel, örnek bir insan olan deðerli onursal Baþkanýmýzýn ortaya çýkardýðý bu güzellikler içerisinde güzel þeylere imza atmaya devam ediliyor. Bugüne kadar, sayýlamayacak kadar etkinlikler yapýldý. Bu etkinliklerin bir çok kýsmýnda belediyemiz Milli Eðitim'i de ortak program içerisine aldý. Destek oldu. Milli Eðitim'e bu kadar destek veren ve Milli Eðitim Müdürlüðü ile daha 10 çok, itiraf etmek gerekir ki, Milli Eðitim’e önem veren ve Milli Eðitim açýsýndan hizmetleri olan Sayýn Onursal Baþkanýmýza ve her defasýnda bizi þereflendiren, onurlandýran, örnek aldýðýmýz Sayýn Kaymakamýmýza, hepinize teþekkür ediyorum. Ben çok fazla vaktinizi almayacaðým. Çünkü; Sabýrsýzlýkla bekleyen, hazýrlýk yapan, sunular sunacak olan kýymetli, sevgili öðrencilerimiz var. Ve ayrýca, konuþmalarýndan müstefid olacaðýmýz Kaymakamýmýz, Belediye Baþkanlarýmýz var. Ben sadece 3 þey hatýrlatýp, sözlerime son vereceðim. 3 þeyi çok iyi deðerlendirmek lazým. Çünkü; Gittiði zaman geri gelmiyor. Bunlardan birisi,Zaman. Zaman çok önemli bir kavram. Zamanýmýzý çok iyi deðerlendirmemiz lazým. Diðer bir husus fýrsat. Fýrsatlar iyi deðerlendirilmeli. Böyle deðerli bir belediye var ekibi var. Böyle bir salon var. Böyle bir gençlik var. Böyle bir memleket var. Fýrsatlarý çok ama çok iyi deðerlendirmemiz lazým. Fýrsatlar elden kaçtýðý zaman bir daha gelmez. Bir de aðýzdan çýkan sözler çok önemli. Kiminle, nerede, neyi, niçin, nasýl, ne zaman konuþuyoruz? Çok dikkat etmemiz lazým. Hepinize saygýlar sunuyorum. 11 Lokman Çaðýrýcý (Belediye Baþkaný) Sayýn Kaymakamým, Sayýn Baþkaným, Milli Eðitim Müdürüm, Çevre Kulübü Baþkaným, çevreci arkadaþlarýmýz, çevre konusunda gerçekten emeði geçen müþavir arkadaþlarým baþta olmak üzere, okul müdürlerim ve sizler genç kardeþlerim hepinizi saygý, sevgi ve hürmetle selamlýyorum. Baðcýlar'da bugüne kadar neler yaþandý? Belki burada biz sorumluluðu yaþýyla eþdeðer 15 yýl. O, Baðcýlar insanýný seviyordu, Baðcýlar insaný da onu seviyordu ki, 4 dönem kendilerini bu göreve layýk gördüler. Hep ilkleri yaþadýk ama ilkler olduðu yerde ilk olarak kalmadý. Gerek 12 bayýndýrlýk faaliyetleri olsun, gerekse sosyal ve kültürel faaliyetler olsun hep artarak devam etti. Ýþte bunlardan bir tanesi de Çevre faaliyetimiz idi. Baðcýlar 1992'de köy görünümünde bir yer deðil, gerçekten bir köydü. Ama aðacý olmayan bir köydü. Yeþilliði yeteri kadar olmayan bir köydü. 150 bin civarýnda bir aðaç dikerek, burayý gerçekten bugün henüz binalarýn boylarýný geçmemeiþ olsa bile, bir süre sonra binalarýn da boyunu geçecek aðaçlar noktasýnda güzelleþtirildi. Çevreyle ilgili söylenecek çok þey var belki ama, çevre yaþanýlabilecek bir hale gelirse çevre olur. Bu noktada güzel adýmlar atýldý ve güzel bir noktaya gelindi. Ama, yeterli deðil. Ýnþaallah bundan sonra da siz genç kardeþlerimizin, inþaallah okullarýndan güzel bir baþarýyla mezun olduktan sonra da, hayata atýldýklarýnda da daha farklý görebilecekleri bir çevre edinmek zorundayýz. Baðcýlar'da bugüne kadar çok güzel þeyler yapýldý. Güzel olmayan hiç bir þey yapýlmadý. Bunu 15 yýlýn sonunda da Baðcýlar halký takdir ediyor. Baþkanýmýzýn 15 yýllýk emeðini takdir ediyor. Ýnþaallah bunu 22 Temmuzda resmileþtirecekler. Ben þunu söylemek istiyorum; Güzel olan her þey olduðu gibi yerinde kalmayacak, artýrýlarak devam edecek. Ýnsanýyla, kentiyle modern bir Baðcýlar olmuþtur. Yeterli deðil tekrar söylüyorum ama. Daha güzel Baðcýlar'da inþaallah yerel manada tamamlanmýþ olan hizmetleri hükümet nezdindeki eksiklikleri de Ankara'da tamamlamak Baþkanýmýza nasip olur diyorum. Hepinize saygýlar sunuyorum. 13 Feyzullah Kýyýklýk (Baðcýlar Onursal Belediye Baþkaný) Sayýn Kaymakamýmýz, Belediye Baþkanýmýz, Ýlçe Milli Eðitim Müdürümüz, Sevgili panelistlerimiz, Çevre Kulüp Baþkanýmýz, hepinizi Allah'ýn selamýyla selamlýyorum. Allah'ýn selamý, rahmeti, bereketi üzerinize olsun. Sevgili hocalarýmýz ve sevgili gençler, eðer beni 5 dakika sessiz dinleyebilecek durumdaysanýz, bazý þeyler söylemek istiyorum. Demin çocuklarýmýzýn eserlerini gördük. Aklýmdan geçen þuydu; Türkiye'de basýn bir çok þeyleri gök yüzüne çýkartýyor, ama bir çok þeyleri de hiç görmüyor. Keþke, þu Baðcýlar'ýn gençlerinin, çocuklarýnýn neler 14 yaptýðýný gelip þurada görseler de, sadece örnek olarak þu ülkeye gösterseler diye düþünüyorum. Ama göstermiyorlar. Niye? Arkadaþlar þunu söyleyeyim; Bunu aklýnýzdann hiç çýkartmayýn. Kimseye düþman olmak için deðil, kimsenin kalbini kýrmak için deðil, ama maalesef, Türkiye'yi sadece Beþiktaþ, Þiþli, Niþantaþý ve Beyoðlu'ndan ve bir de Kadýköy'ün Moda'sýndan gören insanlar çok fazla. Ve Türkiye'nin idaresi de oralarýn gibi idare olarak kabul ediliyor. Samimi olarak söylüyorum, Sizin samimiyetinizi, þu çocuklarýmýzýn samimiyetini bir çok yerlerde bulamazsýnýz. Ama ne yazýkki bu samimiyet ülke geline hiç bir zaman yaydýrýlmýyor. Ben tebrik ederim, bir sürü eserler vermiþsiniz. Bu eserleri veren çocuklarýmýza, þu olaya bakýn aþaðý yukarý 7-8 lisemiz çevre ile ilgili duyarlý çocuklarýmýz burada fikirlerini söyleyecekler. Bu da hiç bir þey ifade etmiyor bizim basýnýmýzda. Ama, çok üzüldüðüm bir þey var; Veliler bunu nasýl yapýyor? Öðretmenler bunu nasýl hazmediyor bilmiyorum. Çocuklarýmýzýn bir lisede namaz kýlmasý Türkiye’de yeri yerinden oynatýyor. Peki çocuklarýmýz orada bali mi çekmeliydi? Veya…. bakýn, yahudi olsun, hiristiyan olsun, müslüman olsun, hangi dinden olursa olsun. Gerçekten kendi inancýna tam olarak baðlanmýþsa, o insanlardan topluma zarar gelmez. Ben size baþýmdan geçen bir olayý anlatmak istiyorum. Bunu iyi dinleyin. Öðrenciyim, üniversitede öðrenciyim. O dönemde maalesef, üniversitelerde çok yanlýþ þeyler oluyor. Ve öðrenciler kimlik kontrolü yapýyorlar. Benim kimlik kontrolümde, o zamanlar hem Yüksek Ýslam Enstitüsü'nde okuyorum, yýl 1970 Sayýn Kaymakamým. Hem Ýslam Enstisünde öðrenciyim, hem Hukuk Fakültesinde öðrenciyim ve iki tane kimlik kartý çýktý. Bu çok büyük suç olmuþ olacak ki, beni, bizim fakültenin hemen alt katýnda, daha sonra zannediyorum, kantin olarak kullanýlan yer Halk Mahkemesinin kurulduðu yerdi. Ben orada mahkemeye çekildim ve olmayacak þeyler baþýmýza geldi. Aradan yýllar geçti. Ama oradan çýktýðýmda bir ay kalmýþtým çünkü, hastanede deðil, bir yurtta yatmýþtým. Hastaneye de kimse kimseyi götürmüyor. Kendi kendime söz vermiþtim; Beni bu hale getiren adamlarý bulursam öldüreceðim. Çocukluk, gençlik, yani insan tabi o anda öyle düþünüyor. Ama tabi aradan yýllar geçti. 1976 yýlýnda ben askere gittim. Kýsa dönem askerlik yapýyoruz. Ve askerlik yaparken, yanýmdaki bir adam çok dikkatimi çekti. Almanya’da 15 mühendislik yapýyormuþ, biraz sesinden, dikkatlice araþtýrýnca, beni orada mahkemeye çekenlerden birisi olduðunu anladým. Tabi sora sora sora, hakikaten o adam oymuþ. Sonra Avrupa’ya gitmiþ, ne komünistliði kalmýþ, ne sosyalistliði kalmýþ, orada da zengin olmuþ. Dedim ki o asker arkadaþýmýza; Bizim mangada, askerde bölükler olur, takýmlar olur, mangalar olur. O bizim mangada. 10 kiþilik mangamýzda o arkadaþ da. Beni tanýdýn mý dedim? “Yok tanýyamadým” dedi. Peki sen hukuk Fakültesindemiydi..? En sonunda, dedim ki; "Sen falancasýn, senin kod adýn da þu. O zaman da beni hesaba çeken de sensin. Ve o cezayý veren de sensin. Ve ben seni öldüreceðim. Adam bir hafta uyuyamamýþ ve adam bir hafta hiç bir þey yemedi. Kendisi daha sonra söylüyor. Tam üç kilo vermiþ o zaman. Adam yaptýðýný biliyor, bir de o dönem Türkiye'de maalesef bu. Sonra dedim ki; Bak arkadaþ, bu bir þakaydý. Ama þunu hissetmeni istiyorum; O gün sen beni, Türkiye’de geriye Türkiye'yi götürüyor diye öldürmek istiyordun. Ve sen beni iþte, sermayenin uþaðý diye ilan etmiþtin. Ha þimdi sen de semayedar olmuþsun. Zengin olmak kötü bir þey deðil. Keþke herkes zengin olsa. Ama onu kötü yolda kullanmak veya kötü yola kullanmak çok kötü. Yoksa zenginlik niye kötü olsun? O gün sen beni öldürseydi, bugün belki bir insan olmayacaktý ama sen yaniden zengin olunca ne düþünecektin aceba dedim. Ben seni öldüremem. Çünkü; Sen insansýn. Bizim inancýmýza göre de, hangi dinden olursa olsun, bir insaný öldürmek bütün alemi öldürmek gibi Allah kabul etmiþtir. Madem sonunda arkadaþýz. Þunu demek istiyorum; Ýnanan, hangi dinden olursa olsun, hakiki inanýyorsa, o insandan topluma zarar gelmez. Topluma zarar vermez. Ve bundan dolayý kocunmak da çok yersiz. Ama olabilir tabi, herkes kendi.inandýðý þeyleri söyleyecektir.Tabiat bu. Þu þey de çok önemli; Keþke gelseler, þunlarýn fotoðraflarýný çekseler ve topluma örnek diye gösterseler. Bakýn arkadaþlar, bizi aydan kimse gelip, Merih'ten kimse gelip ülkemizi yok etmeyecek. Dünyayý da yok etmeyecek, edecek mi? Gerçi, bazen çocuk filmlerinde veya sinemalarda, iþte baþka yerlerden gelip burayý zapteden silahlý insanlar gösterilir ama ben bunlara inanmýyorum. Böyle bir þey yok. Bu ülkeyi yok edecek olan da insanoðlunun bizzat kendisidir, var edecek olan da. Çok acý þeyler yaþadýk biz. Geçen yýl belediye baþkanlarýyla yurt dýþýna gittik. Yurt dýþý bizim gibi deðil çocuklar, oradaki insanlar. Oradaki insanlar biraz daha demokrasiye aykýrý yaþýyorlar. Mesela; Sigarayý istediðin yerde içirmiyorlar. Ýstediðin yere levha koydurmuyorlar. Elindeki izmariti istediðin yere attýrmýyorlar 16 sana. Veya çikletin kaðýdýný da attýrmýyorlar. Halbuki insanlarý bu kadar sýkmaya gerek var mý? Deðil mi? Bir belediye baþkaný arkadaþýmýz arabanýn arkasýnda sigara içti ve sigarayý oraya attý. Ben de gördüm. Bu, belediye baþkaný. Dedim ki, arkadaþ onu oradan al. Aldý ayaðýyla güzelce ezdi, arabanýn altýna doðru güzelce fýrlattý. Almýþ oldu böylece. Ben dedim aþaðý inip bunu buradan alacaksýn. Ve almadý. Ben kendim aldým ve arabanýn küllüðüne attým. Arkadaþlar, biz belediye baþkanlarý olarak bu kadar duyarsýz olursak, bu ülke kolay kolay kalkýnmaz. Arkadaþýmýza bu dokunmuþ, kendini küçük düþürdüðümü söylemiþ, halbuki bana göre yanlýþý yapmak küçük düþmektir. Hatýrlatmak küçük düþürmek deðil. Ben Belediye Baþkanlýðýndan istifa ettim. Temayül yoklamalarý yapýlýyor. Tabi Belediye Baþkanlarý da temayüle katýlýyor. Diyormuþ ki, benden zýrnýk oy çýkmaz Feyzullah Kýyýklýk'a. Niye biliyormusunuz? Feyzullah Kýyýklýk demiþ ki; Arkadaþ bunu buradan al. Þunu söylemek istiyorum; Sayýn Kaymakamým sizi biraz yordum. Çocuklar, bu ülkeyi hiç kimse gelip kurtarmayacak. Bu ülkeyi hiç kimse de geriletmeyecek. Bakýn, eðer biz adam gibi adam olursak, yolumuzu yordamýmýzý öðrenirsek, burayý gül bahçesi yapacak olan bizleriz. Ama biz adam gibi adam olmaz da, buranýn deðerini bilmezsek, burayý berbat edecek olan da yine bizleriz. Siz seçiminizi ona göre yapýn. 17 Hep derler ki; “Kendi düþen aðlamaz”. Yalan, öyle aðlýyor ki arkadaþ, öyle aðlýyor ki, aklýn durur. Onun için biz ne düþelim, ne düþürelim ne de aðlýyalým. Siz þu hareketlerinizle düþmeyeceðinizi gösteriyorsunuz. Çevrenize sahip çýkýn, kendinize sahip çýkýn, þu ülkeyi zengin, mutlu, huzurlu insanlarýn yaþadýðý bir ülke haline getirelim. Aslýnda ülkemiz çok güzel. Akþam bir program vardý. Ya NTV’de, ya da CNN TÜRK’te. “Beyaz Þow” seyrettiniz mi? Orada, bakýn bir kadýn bir þey diyor; Bir Avrupalý bana ne diyor biliyormusunuz? “Ýstanbul çok emin bir yerdir”. Rahatça gezebiliyoruz. Bura çok güzel diyor. Tabi bizimkiler bunu hiç kabul etmediði için önce karþý çýktýlar, sonra o bayan iddia etti ve kabul ettirdi. Þunu demek istiyorum; Ýstanbul güzel bir yer arkadaþlar. Ve dünyanýn bütün þehirlerinden de emin bir þehir. Biz bunun deðerini pek bilmiyoruz. Bazen, çok kötü gösteriyoruz. Ancak, gelin ne kötü gösterelim, ne de övelim. Ama, kýymetini ve deðerini bilelim. Baðcýlar'ýn kýymetini deðerini bilelim, hiç kimse bilmese, Baðcýlar halký olarak bilelim. Göreceksiniz, 3-5 yýl sonra Türkiye’nin her þeyi deðiþir. Bir kiþi dünyayý deðiþtirir arkadaþlar bir kiþi. Siz þurada kaç kiþisiniz? Ýstanbul deðil, size Türkiye bile, dünya bile az gelir. Bunu iyi bilin. Ve ben Baðcýlar'ýn bu genç yavrularýndan çok ümitvarým. Ben inþaallah, Belediye Baþkanlýðýndan ayrýldým. Lokman Bey yapacak. Ben aday olurum veya olmam. Ama ben her gün burada sizlerle birlikte olmak istiyorum. Ve en azýndan Baðcýlar'ý belediyecilikte gerçekten örnek olmuþtur. Diðer konularda da Türkiye'ye örnek olmasýný istiyorum. Ha, gazeteciler, televizyonlar bugün gelmez, sizi belki resme almazlar ama, bir gün mutlaka geleceklerdir. Çünkü; Burasý merkez olacak. Buna inanýyorum. Bu çocuklarýmýza teþekkür ediyorum. Çevre Kulübü Baþkanýmýzdan da bir istirhamým var; Biz Çevre Kulübünü yýllardýr, Baðcýlar'da kurduk devam ettiriyoruz. Bundan böyle Çevre Kulübü'nde daha önce çalýþmýþ olan herkesi mutlaka ziyaret edin ve çalýþmalarýnýza mutlaka katýn. Ayný zamanda daha önce Çevre Kulüp Baþkanlýðý yapmýþ olanlarý da, onursal baþkanlarýnýz olarak devamlý yanýnýzda bulundurun ve elele verin, omuz omuza verin, önce Baðcýlar’ý, sonra Ýstanbul’u, sonra da Türkiye’yi kurtaralým. Niye olmasýn? Sizi tebrik ediyorum. Ve gözlerinizden öpüyorum. Allah'a emanet olun. Sunucu Gönüllerimizin Baþkanýna çok teþekkür ediyoruz. Kýymetli dostlar, orta 2’den bu yana bir kere yere çöp atmadým. Orta ikiden bu yana þöyle bir 7-8 sene geçmiþ. Neden? Çünkü; Benim öðretmenim bana yere çöp 18 atýlmayacaðýný öðretti. Nasýl öðretti? “Çocuklar yere çöp atmayýn, ha..!” diye deðil. Biz yere çöp attýðýmýzda, öðretmenimiz giderdi yerden o çöpü alýrdý. Sonra giderdi, çöp kutusuna atardý. Bir gün sýnýfa gelmiþ, bu alkýþlar öðretmenime yalnýz yanlýþ anlamayýn. Bir gün sýnýfa gelmiþ, yerler çöp dolu. Hepimizi tahtaya kaldýrdý. Dadi ki; “Kýpýrdayaný döverim” Elinde de uzun bir sopasý vardý. Ve bütün sýralarýn altýndaki yerleri teker teker topladý. Ve senelerdir hep ayný þeyi yaparým. Biri yere çöp attýðýnda arkasýndan koþarým, çöpü alýrým, götürür derim ki; Düþürdünüz. Adamýn biri elinde çöp poþeti yolda giderken gördüm, kenara attý. Arkasýndan koþtum, aldým götürdüm. Dedim abi bunu düþürdünüz. “Çok teþekkür ederim, yahu çok saðol” dedi. O da çaktýrmýyopr. Zannetti ki, hakikaten düþürdüðünü zannettim. Usul ziyadesiyle elzem. Usulü bilmek lazým. Yolda gidiyorum, adamýn biri çerezi yemiþ, yolun içine atýyor. Tabi arabasýna atar mý? Çöpü poþetin içine doldurmuþ, dýþarý þöyle býraktý. Arkasýndan koþtum, koþtum, yetiþtim arabaya. Araba gidiyor. Ben de arkasýndan, adam ýþýklarda durdu. Gittim, býraktým, düþürdünüz dedim. Arkadaþlar, aman ha!.. düþürmeyin. O düþerse siz de düþersiniz. Çünkü; Bizim evimizin içine biz eðer sigara izmariti atmayorsak, çünkü; sigara içmiyoruz, ondan dolayý olabilir belki. Evimizin içine, halýmýzýn üzerine çöpümüzü atmýyorsak, bileceðiz ki; Baðcýlar'daki toprak bizim halýmýz. Baðcýlar'daki o bordürler bizim sehpamýz. Bunu düþünmemiz lazým. Eðer bunu düþünürsek, kendi evimiz olarak görürsek inþaallah, Baðcýlar þimdikinden daha temiz olur diyor ve Baðcýlarýmýzýn kýymetli kaymakamý Sayýn Ýrfan Balkanlýoðlu'nu konuþmalarýný yapmalarý için kürsüye davet ediyorum. 19 Ýrfan Balkanlýoðlu Baðcýlar Kaymakamý Deðerli Baþkanlarým, tabi iki tane Baþkanýmýz var. Milli Eðitim Müdürüm, Okul Müdürlerim, mesai arkadaþlarým, sevgili öðrenciler hepinizi saygýyla selamlýyorum. Deðerli arkadaþlar, bir yerde güzel bir söz okumuþtum ve onu kaydetmiþtim. “Ýnsanlar para kazanmak için önce saðlýklarýný kaybederler, sonra da saðlýklarýný geri kazanmak için paralarýný harcarlar.” Þimdi biz kýsa sürede zengin olalým, kalkýnalým, geliþelim, sanayileþelim diye çevremizi kaybettik. Paramýz oldu ama çevreyi kaybettik. Þimdi çevreyi yeniden kazanmak için çok büyük masraflar 20 yapmak zorundayýz. Çevrenin önemi konusunda epey konuþmalar dinlediniz, makaleler okudunuz. Ben o konuyu tekrar, çevrenin bir insan yaþamý için, daha doðrusu, canlý yaþamý için ne kadar önemli olduðunu örnekleriyle izah edecek deðilim. Arkadaþlarýmýz zaten size panelist sýfatýyla, her biri ayrý konuda detaylý bilgiler verecektir. Ancak, Baðcýlar’daki bu çabayý ben kutlamak istiyorum. Ele aldýklarý her konuyu detaylý, ciddi ve özüne yönelik çözmeye çalýþýyorlar. Þimdi bakýnýz burada bir çok öðrenci arkadaþýmýz çevre konusunda hazýrlýk yapmýþlar, birazdan size bu konuyu sunacaklar. Çocuklarýmýz toplum karþýsýna çýkýp, fikirlerini serbestçe ifade ediyorlar. Bu büyük bir olay. Bunlarý belki biz farketmiyoruz. Belki bize çok basit bir olay gibi geliyor ama, bu, çocuklarýmýz için çok önemli þeyler. Bir çocuk müsameresinde rol alýp, hayatýný çok ünlü bir tiyatrocu olarak geçiren insanlar var. Toplum karþýsýna çýkýp, güzelce fikrini ifade etmeye fýrsat vermek, belediyemizin öðrencilerimize sunduðu en güzel hizmetlerden birisi de budur diye düþünüyorum. Ayrýca, Baðcýlar’da 150.000 öðrencimiz var. 150 bin. Bir vilayet nüfusu. Ve her biri deðiþik ailelerden geliyor. Þayet biz bu öðrencilerimizi ciddi anlamda çevre konusunda bilinçlendirebilirsek, Çevrenin önemi konusunda çocuklarýmýz iyi eðitim alabilirlerse, olay bitmiþ demektir. Artýk, büyüklerden iþ geçti. Ýþ çocuklarda. Çocuklar büyükleri eðitecekler. Çocuklar müdahele edecekler. Anne babalarýný artýk çocuklar eðitecek. Bu konuda Milli Eðitim’in ve Belediye’nin çabasýný yürekten kutluyorum. Görev alan bütün arkadaþlara da teþekkür ediyorum, saygýlar sunuyorum. Sunucu Bizler de Sayýn Kaymakamýmýz Ýrfan Balkanlýoðlu Beye çok teþekkür ediyoruz. Deðerli arkadaþlar, þûraya geçelim artýk. Bu þuurlu arkadaþlarýmýz, az önce vurgu yapmýþtýk. Ziyadesiyle elzem mevzulardan bahsedecekler size. Evet, deðerli arkadaþlar, kýymetli Baþkanlarýmýz, Milli Eðitim Müdürümüz ve Kaymakamýmýzýn bir baþka yerde toplantýlarý varmýþ. O sebeple sizden müsade istiyorlar. Bir baþka etkinliðe de katýlabilmeleri için. Kendilerine, programýmýza katýldýklarý için çok teþekkür ediyor, saygýlarýmýzý sunuyoruz. Arkadaþlar, aman dikkatli konuþun, kitapçýk haline getiriliyor bu konuþmalar. Daha sonra Baþkanýmýz onlarý teker teker okuyacak. 21 Baþkanýmýza çok teþekkür ediyoruz. Saðolsunlar, varolsunlar. Arkadaþlar, Baþkanlarýmýz gittiler, bizbize kaldýk. Þimdi oturalým, gençler olarak konuþalým. Baðcýlar, daha temiz, daha yaþanýlabilir, daha huzurlu nasýl olabilir? Arkadaþlarýmýz bununla alakalý sunularýný hazýrladýlar. Ben þimdi bütün konularý ve onun mukabilinde kimlerin bu sunumlarýný gerçekleþtireceðini okumak istiyorum. “Küresel Isýnma” konusu: Þu anda dünyanýn gündeminde olan Küresel ýsýnmayý Ahi Evren Lisesi'nden Yasemin Akpýnar yapýyor. “Çöpün Azaltýlmasý” konusu: Barbaros Lisesi’nden Neslihan Gürel yapýyor. “Atýklarýn Geri Kazanýmý” konusunu; Gazi Lisesi’nden Ayþe Arslan yapýyor. “Temizlenirken Kirlettiðimiz Çevre”yi, Dündar Uçar Lisesi’nden Ahmet Altun yapýyor. “Okullarda Çevre Eðitimi ve Bilinci”ni, Mahmutbey Lisesi’nden Melike Yaðýz yapýyor. “Varolan Çevrenin Yaþatýlmasý” konusunu; Nermin Bilimli Anadolu Teknik Lisesi'nden Hikmet Arat ve Emine Kýlýç yapýyor. Ve son olarak, “Deðerlerimiz arasýndan Çevre” konusunu da; Baðcýlar Anadolu Teknik Lise’nden Selçuk Öztürk yapýyor. 22 Arkadaþlar, burada arkadaþlarýmýz konuþurken, ya da mikrofondan herhangi bir ses çýkarken siz dinleme moduna geçiyorsunuz Þuurlu gençler olarak. Zaten büyüklerimiz pür dikkat kardeþlerimizi dinliyorlar. Evet, þimdi sunularýmýza geçeceðiz. Arkadaþlar isterseniz orada konuþabilirsiniz, isterseniz kürsüye gelebilirsiniz. Neyi tercih ediyorsunuz? Kürsü mü. O sebeple, “Küresel Isýnma” konusunu Ahi Evren Lisesinden Nermin Akpýnar yapacak. Arkadaþlar iki þey daha hatýrlatacaðým. Birincisi; Arkadaþýmýz konuþurken lütfen sükunet haline girelim. Bir Arap atasözünde der ki; “Essükûtü hayrün mineddýr” Mealen; Sükût etmek dýrdýr etmekten hayýrlýdýr. Bir de ikincisi, arkadaþlar, sunum yapýlýrken lütfen, programýn sonuna kadar salondan ayrýlmayalým. Teþekkürler. 23 KÜRESEL ISINMA Nermin Akpýnar Ahi Evren Lisesi Sayýn protokol üyeleri, deðerli öðretmenlerim ve sevgili çevreci arkadaþlarým. Öncelikle hepinizi saygý ve sevgiyle selamlýyorum. Ben sizlere dünyanýn büyük bir sorunu olan küresel ýsýnmayla ilgili bir sunum yapacaðým. Bizler, bu soruna çözüm bulmak istiyorsak ilk olarak küresel ýsýnmayý tam anlamýyla bilmemiz gerekir. Bu nedenle sözlerime küresel ýsýnmanýn ne olduðunu anlatarak baþlamak istiyorum. 24 KÜRESEL ISINMA NEDÝR? Ýnsanlar tarafýndan atmosfere salýnan gazlarýn sera etkisi yaratmasý sonucunda dünya yüzeyinde sýcaklýðýn artmasýna küresel ýsýnma denir. Öyleyse, Küresel ýsýnmanýn ortaya çýkmasýna neden olan etmenler nedir; Bu etmenlerden birincisi Sera etkisidir. Peki, Sera etkisi nedir? Endüstriyel alanlarýn artmasý, fosil yakýtlarýn tüketimi, atmosferde karbondioksit miktarýný giderek arttýrmaktadýr. Böylece, dünya güneþin altýna park edilmiþ bir arabanýn içi gibi ýsýnýr. Sera etkisi denilen bu olay sonucu, iklimlerde deðiþiklikler, buzullarýn erimesi, þiddetli kasýrgalar ortaya çýkar. Bugün uygun tarým alaný olan Akdeniz Bölgesi gibi yerlerin çölleþeceði, Sibirya gibi yerlerin uygun tarým alanlarý olacaðý, Buz daðlarýnýn erimesiyle de büyük felaketlerin olabileceði düþünülmektedir. Filtresiz fabrika bacalarýndan ve otomobillerin eksozlarýndan çýkan gazlar sera etkisine neden olur. Ýkinci etmen ise iklim deðiþikliðidir. Küresel ýsýnmaya baðlý iklim deðiþikliði ile kar örtüsünün, kara ve deniz buýzlarýnýn erimesi, deniz yüzeyinin yükselmesi, iklim kuþaklarýnýn yer derðiþtirmesi, þiddetli hava olaylarýnýn, taþkýnlarýn ve sellerin daha sýk oluþmasý ve etkilerinin kuvvetlenmesi, kuraklýk, erozyon, çölleþme, salgýn hastalýklar, tarým zararlarý gibi insan yaþamýný ve saðlýðýný, sosyo ekonomik sektörleri, ve ekolojik sistemleri doðrudan, ya da dolaylý olarak etkileyebilecek önemli sonuçlarýn olabileceði öngörülmektedir. Ýþte bu resimler ayný zamanda yakýn zamanlarda görülen iklim deðiþikliðini yansýtmaktadýr. Susuzluk artýk bir gerçek. Küresel ýsýnma ve yanlýþ sulama teknikleri özellikle Akdeniz Bölgesindeki kuraklýðýn þiddetini daha da artýrýyor. Bu yýl Ýç Anadolu, Güneydoðu ve kýsmen de Doðu Anadolu'da kuraklýk nedeniyle hasat dönemi verimsiz geçti. Yapýlan tüm öngörüler 2025’te Özellikle, Türkiye, Mýsýr ve Suriye’de küresel ýsýnmayla beraber yaðýþ miktarýnýn %25 düþeceðini ve çölleþmenin en üst seviyeye ulaþacaðýný öngörüyor. Barajlar Kaynaklarý tüketiyor. Ýspanya, Fransa Türkiye. Akdenizde en fazla baraj yapan ülkeler arasýnda sayýlýyoruz. Ýspanya 1.300 barajýyla ilk sýrada. Þu anda Türkiye’de 86 büyük ölçekli, 125 küçük baraj planlama ve yapým aþamasýnda. Her geçen gün artan su talebini karþýlamak için daha fazla sulama amaçlý baraj yapýlmasý ise, su kaynaklarýnýn tükenmesine yol açýyor. 25 Peki, bu nedenler doðrultusunda bizi nasýl bir dünya bekliyor? Küresel ýsýnma sonucunda dünya ýsýnýyor. Fok balýklarýnýn doðal çevresi yok oluyor, ýsýnan denizler yüzünden erkek kaplumbaða kalmýyor. Göçmen kuþlarýn soyu tükeniyor, göç dönemleri deðiþiyor. Kutup ayýlarýnýn nesli tükeniyor. Kutuplardaki buzullar eriyor, karbondioksit seviyesi balýklarýn solunumunu ve üremesini zorlaþtýrýyor. Þiddetli kuraklýk ve çölleþme oluþuyor. Bitki türleri azalýyor, deniz suyu seviyesi yükseliyor. Antartikada yeni deniz canlýlarý görülüyor. Everest’in buz içindeki gaz miktarý azalýyor. Kýyý kesimlerde toprak kayýplarý artýyor ve sular çekiliyor. Sýcaklýklardan kýþ turizmi yapýlamayacak, yaz turizmi kuzeye kayacak. Dünyanýn bazý bölgelerinde kasýrgalar, seller ve taþkýnýn þiddeti ve sýklýðý artýyor. Kýþýn sýcaklýklar artýyor, ilkbahar erken geliyor, sonbahar gecikiyor. Peki, bu felaketlere bir son diyebilmek için Baðcýlar Halký olarak yapýlabilecekler nelerdir? Evde en çok kullanýlan 5 ampülü en az enerji tüketen cinslerle deðiþtirmeliyiz. Evlerdeki ikinci televizyonlarý teke indirmeliyiz. Klimalarýn filtrelerini 3 ayda bir deðiþtirmeliyiz. Kirlenen filtreler hava akýþýný yavaþlatacaðýndan cihaz daha fazla enerji harcayacaktýr. Ýþ yerinize veya evinize alacaðýnýz yeni ekipmanlarýn mutlaka enerji tasarrufu fazla olanlarýný tercih ediniz. Su kullanýmýzdaki savurganlýk hem enerji tüketimini, hem de su tüketimini artýrmaktadýr. Ekili hobi bahçenizi mutlaka küçültün. Sulama gerektirmeyen alanlarý büyültün. Az sulama gerektiren bitkiler dikin. Aðaç dikin. Her aðaç atmosferden önemli ölçüde sera gazý emer. Aracýnýzý hortumla deðil de, bir kova su ile yýkayýn. Evinizde ve iþ yerinizde kullanmadýðýnýz zamanlarda televizyon, radyo, bilgisayar gibi elektronik cihazlarýn fiþlerini çekin. Yakýn mesafelere yürüyün. Uzun mesafeler için metro ve tramvayý tercih edin. Tüketimi azaltýn, aracýnýzý düþük hýzda kullanýn. Para sizin olabilir ama dünya hepimizin. Biz halk olarak üzerimize düþen görevleri yaptýðýmýzda, eminim ki; Küresel ýsýnmanýn önüne geçebiliriz. 26 Peki, devlet olarak küresel ýsýnmaya karþý yapýlabilecek olanlar nelerdir? Öncelikle, Türkiyenin gerçekçi olarak sera gazý deðerlerini belirlemek, hidrolik enerjiden en fazla þekilde yararlanmak, boþ arazileri aðaçlandýrmak, ýsýnma amaçlý yakýtlarý kontrol etmektir. Orman yangýnlarýný kontrol etmek, rüzgar enerjisi, güneþ enerjisi, jeo-termal enerji ve diðer yenilenebilir enerji kaynaklarýný teþvik etmek, termik santrallerde iyi yakma metodlarýný geliþtirmek ve kaliteli yakýt kullanmak. Bu güzellikleri kaybetmemek dileðiyle teþekkür ederim. 27 ÇÖPÜN AZALTILMASI Neslihan Gürel Barbaros Lisesi Sevgili çevre dostlarý, öncelikle hepinizi selamlýyorum. Ülkemizde kentleþme hýzý sanayileþme hýzýndan yüksektir. Bu durum, köyden kente göçü hýzlandýrmakta, kentsel nüfusun artmasýna neden olmaktadýr. Köyden kente göçün yoðun olmasý, çarpýk kentleþme, trafik, eðitim, saðlýk, çevre kirliliði ve hava kirliliði gibi sorunlara neden olabilmektedir. Ne yazýkki meydana gelen hýzlý ve plansýz kentleþmenin ekolojik dengeye 28 verdiði zarar her geçen gün artmaktadýr. Kent çevresinde yer alan sanayi kuruluþlarý ve kentli yerleþmecilerin bilinçsiz tüketimi çevreyi olumsuz yönde etkilemektedir. Bütün dünyada olduðu gibi ülkemizde de özellikle büyük yerleþim birimlerinde çöpler karþýlaþýlan en büyük sorunlardan biridir. Ülkemizdeki evsel katý atýklarýn yaklaþýk olarak %68’ini organik atýklar, kalan kýsmýný ise kaðýt, karton, tekstil, plastik, deri, metal, aðaç, cam ve kül gibi maddelerin oluþturduðu tespit edilmiþtir. Uygun koþullar altýnda biriktirilemeyen katý atýklar bir çok hastalýk taþýyýcý canlý organizma için uygun bir geliþme ortamý oluþturmakta, yer altý ve yüzeysel su kirliliðine, haþerelerin üremesine, çevreye kötü kokularýn yayýlmasýna, görüntü kirliliðine ve çeþitli hayvanlar vasýtasýyla mikroplarýn yayýlmasýna neden olmaktadýr. Bu nedenle çöplerin toplanmasý, depolanmasý veya berteraf edilmesi iþlemlerinin bir plan çerçevesinde ele alýnmasý önem arzetmektedir. Bu atýklarýn deðerlendirilmesine ve ve geri kazanýlmasýna ise, çevreyle uyumlu atýk yönetimi denilmektedir. Katý atýklarýn yönetimi Az atýk üretilmesi, atýklarýn geri kazanýlmasý, atýklarýn çevreye zarar vernmeden berteraf edilmesi olarak üç temel ilkeden oluþmaktadýr. Çöpü kaynaðýnda azaltmak atýk yönetiminin en önemli unsurudur. Çöpü kaynaðýnda azaltmak için bilinçli üretimle çöp üretimini azaltmalýyýz. Bunun için ambalajýn bir çöp deðil, ayný zamanda bir hammadde olduðu unutulmamalý, yeniden kazanýmý mümkün olan malzeme ayrýlarak toplanmalýdýr. Alýnan ürünlerin geri dönüþümlü olmasýna dikkat edilmelidir. Günlük hayatta kaðýtlar tutumlu kullanýlmalý, kullanýlmýþ kaðýtlar geri kazanýlmalýdýr. 1 ton kullanýlmýþ kaðýdýn geri kazanýlmasý 16 adet çam aðacýnýn, 1 ton kullanýlmýþ gazete kaðýdýnýn geri kazanýlmasý ise 8 adet çam aðacýnýn kesilmesine engel olacaktýr. Bir büro elemaný yýlda 81 kilo yüksek vasýflý kaðýdý çöpe atmaktadýr. Ýnsanlarýn birbirine gönderdiði mektuplarýn % 44’ü okunmamaktadýr. Yalnýz 100 bin aile gereksiz yazýþmalarý durdurursa her yýl 150 bin aðaç kesilmekten kurtulacaktýr. Bir kere kullanýlýp atýlan poþetler yerine sürekli kullanabileceðimiz bez torba, sepet ve fileler tercih edilmelidir. Çöplere atýlan pillerin içindeki kimyasal maddeler maalesef topraða veya suya karýþarak bizlere zehir olarak geri dönecektir. Çöpü kaynaðýnda 29 azaltmanýn yaný sýra, çöplerin düzenli depolanmasý ve geri kazanýlmasý konularý da oldukça önemlidir. Usulüne uygun depolanmayan çöpler facialara neden olabilmekte, çöp depolama alanlarýnda yanma ve patlamalar görülebilmektedir. Ancak, ne yazýkki, ülkemizdeki belediyelerin çok azýnda düzenli depolama yapýlmaktadýr. Atýklarýn geri dönüþüm ya da tekrar kullanýmlarýnýn saðlanmasý, ya da özelliklerine göre içerisindeki bileþenlerin fiziksel, kimyasal veya bio-kimyasal yöntemlerle baþka ürünlere veya enerjiye çevrilmesi iþlemi olan geri kazanýmlarýnýn saðlanmasý önemlidir. Türkiye’de çöp miktarýnýn yaklaþýk %15-20 sini geri kazanýlabilir nitelikli atýklar oluþturmaktadýr. Geri kazaným sayesinde doðal kaynaklarýmýz korunur. Enerji tasarrufu saðlanýr, ekonomiye katký saðlanýr, çöplüðe giden atýk miktarý azalýr. Geleceðe yatýrým yapýlýr. Her atýk çöp deðildir Deðerlendirilebilir evsel atýklar arasýnda cam þiþenin geri dönüþümünü görmekteyiz. Deðerlendirilebilir atýklarýn genel çöpten ayrý, temiz olarak toplanmasý ve cinslerine göre ayrýlmalarý geri kazaným sürecinin ilk aþamasýný oluþturmaktadýr. Bir cam þiþe doðada 4000 yýl, plastik 1000 yýl, çiklet 5 yýl, bira kutusu 10-100 yýl, sigara filtresi 2 yýl süreyle yok olmamaktadýr. Renklerine göre ayrýlan cam þiþe ve kavanozlar, diðer cam atýklar kýrýlarak cam tozu haline getirilmekte, cam tozu; Kum, kireç taþý, ve soda külü ile karýþtýrýlarak yüksek sýcaklýkta þekillendirilmekte, deðerli ürünlere dönüþtürülebilmektedir. Geri dönen her 1 ton cam için, yaklaþýk 100 litre petrol tasarrufu saðlanmýþ olacaktýr. Plastik ambalajlar ise, geri kazanýmýn diðer önemli ayaðýný oluþturmaktadýr. Plastikler, doðada parçalanma süresi en uzun olan maddelerdir. Bu nedenle, bu maddelerin mümkün olduðunca ayrý biriktirilip, geri kazanýlmalarý saðlanmalýdýr. Geri kazanýmla metal ve plastikte yeni üretime kýyasla önemli oranda enerji tasarrufu saðlanmaktadýr. Plastik ambalaj atýklarý yýkanýp granül haline dönüþtürülerek ikincil ürün üretiminde ham madde olarak kullanýlmaktadýr. Bunlarýn kullaným yeri bazan pis su borusu, elyaf dolgu malzemesi, sera örtüsü, plastik torba, marley olurken, bazen de otomotiv sektöründe araba yedek parçasý olmaktadýr. Türkiye’de üretim ve tüketim sonucunda oluþan katý atýklarýn uygun koþullar altýnda biriktirilmeleri, toplanmalarý ve zararsýz hale getirilmeleri görevi yerel yönetimlere býrakýlmýþtýr. Katý atýklarla mücadelenin ulusal bir 30 bilinçle topyekün yapýlmasýnýn gerektiði ve bu mücadelede toplumun hemen her kesimine görevler düþtüðü unutulmamalýdýr. Teþekkür ederim. 31 ATIKLARIN GERÝ KAZANILMASI Ayþe Aslan Gazi Lisesi Deðerli büyüklerim, deðerli arkadaþlarým, hepiniz hoþgeldiniz. Ben sizlere atýklarýn geri kazanýlmasý ve tekrar kullanýlmasý baþlýklý bir sunum yapacaðým. Tabii kaynaklarýn sýnýrsýz olmadýðý, dikkatlice kullanýlmadýðý takdirde bir gün bu kaynaklarýn tükeneceði þüphesizdir. Kaynak israfýný önlemenin 32 yanýnda, hayat standartlarýný yükseltme çabalarý ve ortaya çýkan enerji krizi ile bu gerçeði gören geliþmiþ ülkeler atýklarýn geri kazanýlmasý ve tekrar kullanýlmasý için yöntemler aramýþ ve geliþtirmiþlerdir. Ayný gerçeðin ýþýðý altýnda Avrupa Ekonomik Topluluðu'na üye ülkelerde atýklarýn geri kazanýlmasý þartýný getirmiþtir. (Curi, Kocasoy, l982) Kalkýnma çabasýnda olan ve ekonomik zorluklarla karþý karþýya bulunan geliþmekte olan ülkelerin de, tabii kaynaklarýndan uzun vadede ve maksimum bir þekilde faydalanabilmeleri için atýk israfýna son vermeleri, ekonomik deðeri olan maddeleri geri kazanma ve tekrar kullanma yöntemlerini araþtýrmalarý gerekmektedir. Demir, çelik, bakýr, kurþun, kaðýt, plastik, kauçuk, cam gibi maddelerin geri kazanýlmasý ve tekrar kullanýlmasý, tabii kaynaklarýmýzýn tükenmesini önleyeceði gibi, ülke ihtiyaçlarýný karþýlayabilmek için ithal edilen hurda malzemeye ödenen döviz miktarýný da azaltacak, kullanýlan enerjiden büyük ölçüde tasarruf edilecektir. En az yukarýda sayýlanlar kadar önemli olan diðer bir husus da uzaklaþtýrýlacak katý atýk miktarlarýndaki büyük azalma ve dolayýsýyla çevre kirliliðinin önemli ölçüde önlenmesidir. Özellikle katý atýklarý düzenli bir þekilde bertaraf edebilmek için yeterli alan bulunmayan ülkeler için katý atýk miktarýnýn ve hacminin azalmasý büyük bir avantajdýr. Araþtýrmalara göre metallerin geri kazanýlmasý için harcanan enerji, metallerinin madenlerden çýkartýlmasý için gereken enerjiden çok daha azdýr. Þöyle ki; geri kazanýlmýþ metalden 1 ton alüminyum yapmak için gereken enerji, cevherden yapýlacak alüminyum için harcanan enerjinin %4’üdür. Ayný þekilde bakýr bileþimlerin, geri kazanýlmasý için gereken enerji, bu metalin madenlerden çýkartýlmasý için gereken enerjinin sadece % 13 ve demir/çelik için % 19’u kadardýr. (Lyons ve Tonkin, 1975). Ayný þekilde l ton kullanýlmýþ kaðýdýn geri kazanýlmasý ile 17 aðaç kurtarýlmakta, 4100 kilovat saatlik enerji tasarruf edilmektedir ki, bu miktar bir ailenin ortalama olarak l yýlda kullandýklarý elektrik enerjisidir. Atýklarýn önemli bir miktarý geri dönüþtürülerek ve yeniden kullanýlabilir malzemeler yapýlmaktadýr. Örneðin; atýklar içindeki cam, metal, plastik ve kaðýt/karton gibi atýklar çeþitli iþlemlerden geçirilerek yeni bir hammadde olarak deðerlendirilebilmektedir. Bu atýklarýn hammadde gibi kullanýlarak 33 þiþe, kutu, plastik, kaðýt, gübre gibi yeni bir maddeye dönüþtürülmelerine geri dönüþüm denir. Saðlýklý bir geri dönüþüm sisteminin ilk basamaðý ise bu malzemelerin kaynaðýnda ayýrmak sureti ile toplanýlmasýdýr. Geri dönüþtürülebilir nitelikteki bu atýklar normal çöple karýþtýðýnda bu malzemelerden üretilen ikincil malzemeler çok daha düþük nitelikte olmakta ve temizlik iþlemlerinde sorunlar olabilmektedir. Bu yüzden geri dönüþüm iþleminin en önemli basamaðýný kaynakta ayýrma ve ayrý toplama oluþturur. Hangi Maddeler Geri Dönüþtürülebilir? Çöpün içindeki geri dönüþtürülebilir malzemelerin önemli bir miktarýný yiyecek ve içecek ambalajlarýnda kullanýlan metal plastik ve cam atýklar ile kaðýt ve karton oluþturmaktadýr. Bunun yanýnda kemik, tekstil parçalarý da özel ayýrma tesislerinde geri dönüþtürülebilmektedir. Geri Dönüþüm Sisteminin 5 Temel Basamaðý: 1-Kaynakta Ayýrma; Deðerlendirilebilir nitelikli atýklarý çöple karýþmadan oluþtuklarý kaynakta ayýrarak biriktirme. 2-Deðerlendirilebilir Atýklarý Ayrý Toplama; Bu iþlem deðerlendirilebilir atýklarýn çöple karýþmadan temiz bir þekilde ayrý toplanmasýný saðlar. 3-Sýnýflama; Bu iþlem kaynaðýnda ayrý toplanan malzemelerin cam, metal, plastik ve kaðýt bazýnda sýnýflara ayrýlmasýný saðlar. 4-Deðerlendirme; Temiz ayrýlmýþ kullanýlmýþ malzemelerin ekonomiðe geri dönüþüm iþlemidir. Bu iþlemde malzeme kimyasal ve fiziksel olarak deðiþime uðrayarak yeni bir malzeme olarak ekonomiye geri döner. 5-Yeni Ürünü Ekonomiye Kazandýrma; Geri dönüþtürülen ürünün yeniden kullanýma sunulmasýdýr. Geri Dönüþüm Niçin Önemlidir? 1- Doðal Kaynaklarýmýz Korunur; Doðal kaynaklarýmýz dünya nüfusunun artmasý ve tüketim alýþkanlýklarýnýn deðiþmesi nedeni ile her geçen gün azalmaktadýr. Bu 34 nedenle malzeme tüketimini azaltmak, deðerlendirilebilir nitelikli atýklarý geri dönüþtürmek sureti ile doðal kaynaklarýmýzý verimli kullanmak zorundayýz. Bu nedenle geri dönüþüm, doðal kaynaklarýmýzýn korunmasý ve verimli kullanýlmasý için son derece önemli bir iþlemdir. Örneðin; kaðýdýn geri dönüþümü ile ormanlarda aðaçlarýn daha az kesilmesini saðlamýþ oluruz. Benzer þekilde plastik atýklarýnýn geri dönüþümü ile petrolden tasarruf saðlanabilir. 2- Enerji Tasarrufu Saðlanýr; Geri dönüþüm malzeme üretiminde endüstriyel iþlem sayýsýný azaltmak suretiyle enerji tasarrufu saðlar. Örneðin; metal içecek kutularýnýn geri dönüþümü iþleminde bu metaller direkt olarak eritilerek yeni ürün haline dönüþtürüldüðünde bu metallerin üretimi için kullanýlan maden cevheri ve bu cevherin saflaþtýrýlma iþlemlerine gerek olmadan üretim gerçekleþtirilebilmektedir. Bu þekilde bir alüminyum kutunun geri dönüþümünden % 96 oranýnda enerji tasarrufu saðlanabilir. Benzer þekilde katý atýklarda, ayrýlan kaðýdýn yeniden iþleme sokulmasý için gerekli olan enerji normal iþlemler için gerekli olanýn % 50’si kadardýr. Ayný þekilde cam ve plastik atýklarýn da geri dönüþümünden önemli oranda enerji tasarrufu saðlanabilir. 3- Atýk Miktarý Azalýr; Geri dönüþümün uygulanmasý ile çöplere giden atýk miktarýnda azalma saðlanarak, bu atýklarýn taþýnmasý ve depolanmasý iþlemleri için daha az miktarda alan ve daha az enerji kullanýlmýþ olur. Evsel atýklar için bu azalma aðýrlýk olarak fazla olmamakla birlikte hacimsel olarak bakýldýðýnda oldukça önemli bir oran teþkil etmektedir. 4- Geri Dönüþüm Geleceðe ve Ekonomiye Yatýrým Demektir; Geri dönüþüm uzun vadede verimli bir ekonomik yatýrýmdýr. Hammaddenin azalmasý ve doðal kaynaklarýn hýzla tükenmesi sonucunda ekonomik problemler ortaya çýkabilecek ve iþte bu noktada geri dönüþüm ekonomi üzerinde olumlu yapacaktýr. Yeni iþ imkanlarý saðlayacak ve gelecek kuþaklara doðal kaynaklardan yararlanma olanaðý saðlayacaktýr. Tüm bunlarýn ötesinde geri dönüþüm doðal kaynaklarýn en verimli þekilde kullanýlmasýný saðlayacak, gelecek kuþaklara potansiyel kaynaklarýn mümkün olabilen en fazla miktarýný býrakabilecek en önemli katý atýk yönetim biçimidir. Teþekkürler. 35 36 TEMÝZLENÝRKEN KÝRLETTÝÐÝMÝZ ÇEVRE Ahmet Altun Dündar Uçar Lisesi Öncelikle, herkese hoþgeldiniz demek istiyorum. Ve sunumuma baþlamak istiyorum. Hepimizin amacý ayný. Temizlemek. Bahçe duvarlarýna asýlan halýlarýn kurumalarý esnasýnda süzülen sularýn bir kýsmý buharlaþarak havayla temas eder ve alana kötü kokular saçar. Bir kýsmý da topraða karýþýr. Su pis su olduðu için ve deterjan da barýndýðý için toprak altý canlýlarýn ve bitkilerin ölümlerine yol açmaktadýr. Bu nedenle halýlar bahçe duvarlarýna asýlmamalýdýr. 37 Binalarýn yýkýmý sonucu ortaya çýkan molozlarýn taþýnmamasý, çevrede oynayan ve çeþitli amaçlarla dolaþan insanlarýn ve yetiþkinlere zarar verebilmekte ve hatta onlarýn ölümlerine yol açabilmektedir. Bu sebeplerden dolayý, yýkým sebebiyle oluþan molozlar zamanýnda yýkým yerlerinden uzaklaþtýrýlmalý. Açýkta bulunan çöpler etrafa çok pis kokular saçar ve sinek gibi canlýlarý kendine çeker. Bu tür canlýlar mikrop taþiyýcý canlýlar olduklarý için, insanlarý ýsýrmalarý sonucunda mikroplarý insan vücuduna bulaþtýrmakta ve hastalanmalarýna sebep olmaktadýrlar. Bunun yanýsýra ayrýca, sokakta bulunan baþýboþ hayvanlarýn çöpleri karýþtýrmasý sonucu mikroplar daha hýzlý bir þekilde yayýlmaktadýr. Bu nedenle çöpler çöp kutusuna atýlmalý ve çöp kutu kapaklarý kapatýlmalýdýr. Sizce nasýl topyekün bir temizliðe imza atabiliriz? Bir fikriniz var mý? Gün içinde birçok mikroba maruz kalan halýlarýn yýkanmasý sonucu oluþan pis sular çevreye zarar vermektedir. Halýlar yýkanýrken, ya halý yýkama makinalarýnda yýkanmalý, veyahutta halý yýkama iþleriyle uðraþan ve temizlik iþi yapan iþletmelere verilmelidir. Sokak ortasýnda yýkanan halýlar, görüntü kirliliðinin yaný sýra, kirli ve deterjanlý sular çevreye yayýlarak buralarda yaþayan insan ve canlýlara zarar vernektedir. Atýk su borularý su çýkýþýný kanalizasyona deðil de sokaða veya bahçeye yapmakta çevre kirliliðine ve çevredeki doluþan çocuklarýn hastalanmalarýna sebep olmaktadýr. Bunu önlemek için atýk su borularý gerektiðince topraðýn altýndan geçirilmelidir. Yeryüzündeki son aðaç kesildiðinde, son ýrmak kirlendiðinde, son defa global ýsýnma sözkonusu olmadan geçen günde geçmiþi hatýrlamak istiyorsak eðer, 38 1-Halkýmýzý bilinçlendirmeliyiz. 2-Çevre sorunlarýna karþý önlemler almalýyýz. 3-Geri dönüþüme önem vermeliyiz. 4-Estetik algýlarýmýzý geliþtirmeli, güzel ve doðruyu öðrenmeliyiz. Son olarak, düþünmede, öðrenmede sorunlarýn farkýna varmalý ve insan olduðumuzu asla unutmamalýyýz. Herkese teþekkür ediyorum. 39 OKULLARDA ÇEVRE EÐÝTÝMÝ VE BÝLÝNCÝ Melike Yaðýz Mahmutbey Lisesi Hepiniz hoþ geldiniz. Sizlere sunacaðým konu, okullarda çevre eðitimi ve bilinci. Öncelikle konumuzda geçen terimleri açýklamakla baþlamak istiyorum, Okul, sosyal bir kurumdur. Girdisi ve çýktýsý insandýr. Girdiyi çevreden alýr, belirli bir eðitim sürecinden sonra ürününü tekrar çevreye verir. Bu yüzden çevreyle sýký bir iliþki 40 içindedir. Bu iþbirliðinin tam olarak gerçekleþtiði kurumlarda kurum tam olarak amacýna ulaþýr, gerçekleþmediði kurumlarda ise kurum tam olarak amacýna ulaþamaz, sorunlar ortaya çýkar. Eðitim, kiþide olumlu yönde davranýþ deðiþikliði yapmaktýr. Eðitim- öðretim faaliyetlerinin en önemli amacý, bir ülkenin geleceði olan çocuklarý iyi bir insan ve iyi bir vatandaþ olarak yetiþtirmektir. Çevre Eðitimi ise, bireylerde çevre bilincinin geliþtirilmesi, çevreye duyarlý, olumlu, kalýcý davranýþ deðiþikliklerinin kazandýrýlmasý ve doðal, tarihi kültürel deðerlerin korunmasý için aktif katýlýmýn saðlanmasý olarak tanýmlanýr. Bu baðlamda okullardaki çevre eðitimi ve bilinci denilince, okulun sosyal bir kurum olarak görevini yerine getirmesi ve bu görevlerinden biri olan çevre eðitimini vermesi gerekir. Temel görevi eðitim-öðretim olan okulun çevre eðitimi görevini de yerine getirmesi, öðrencileri önce eðitmesi sonra da öðretmesi, sonuç olarak kiþiye davranýþ deðiþikliðini kazandýrmasý gerekir. Bu davranýþlarý öðrencinin sadece okulun herhangi bir alanýnda yapmasý deðil, bulunduðu tüm ortamlarda yapmasýdýr. Ancak, o zaman davranýþa dönüþmüþ demektir. Unutulmamalýdýr ki en güzel ve en ucuz temizlik kirletmemektir. Her þeyden önce kirletmemek öncelikli amacýmýzdýr. Ancak, insanlarýn yaþamýný sürdürdüðü ortamlarda kirlenmenin olmamasý mümkün deðildir. Bu gerçekten hareketle, þunu ifade etmek isterim ki; Söylediklerimizin uygulanabilir olmasý gerekir, yani çevre kirlenecek diye zorunlu ihtiyaçlarýmýzý göz ardý edemeyiz. Aradaki fark; ihtiyaçlarýmýzý karþýlarken gereksiz çevre kirliliði, görüntü kirliliði ve gürültü kirliliði yapmamaktýr. Þöyle ifade edersem daha iyi anlaþýlýr; sýnýflar kirlenecek diye öðrencilerin sýnýfa alýnmamasý doðru bir yaklaþým olmaz. Okullarýn çevre eðitimindeki görevi, öðrenim verdikleri kiþilerde çevre bilincini oluþturmak ve onlarýn çevrelerine karþý duyarlý bireyler olarak yetiþmelerini saðlamaktýr. Böylelikle okul içinde ve yaþadýklarý bölgelerde çevre kirliliðinin önlenmesinde ve oluþan her türlü çevre sorununun ortadan kaldýrýlmasýnda düþünen, sorgulayan ve hesap soran, ayný zamanda çevrenin iyileþtirilmesi için fiilen çaba sarf eden bir nesil yetiþtirmektir. 41 Sonuç olarak þunu söylemek istiyorum; Toplum olarak çözümünü bilmediðimiz hiçbir sorunumuz yok, yani çöpün yere atýlmasýnýn yanlýþ olduðunu biliyoruz ama yinede yere çöp atýyoruz. Tek eksiðimiz bu bilgimizi davranýþa dönüþtüremiyoruz. Bu durumu istersek düzeltebiliriz þu anda bulunduðumuz salonun kullanýmýndan baþlayabiliriz. Sunumlardan sonra sanýrým belediyemizin yemek ikramý var. Orada da bu söylediklerimizi uygulayalým lütfen. Burada yapacaðýmýz davranýþlarýn hangilerinin doðru, hangilerinin yanlýþ olduðunu herkes çok iyi biliyor… slogan toplumu olmayalým, söylediklerimizi uygulayalým þu sözle özetlersek “Ayinesi iþtir kiþinin, lâfa bakýlmaz” yani söylediklerimizden çok uyguladýklarýmýz, yaptýklarýmýz daha önemlidir. Þu hatýrlatmada da bulunmak istiyorum þu salona geldiðimiz gibi çýkmayalým. Burada sunulmuþ sunulardan ders alarak, yapýlmasý gereken þeyleri yapacak biri olarak çýkalým. Beni dinlediðiniz için hepinize ayrý ayrý teþekkür ediyorum... Þimdi slayt gösterimizi izliyoruz. Hepinize teþekkür ediyorum. Sunucu Biz de çevreci Mahmutbey Lisesi’ni kutluyoruz. Yani, felaket bir çevrecilik. Babamla yolda gidiyoruz, takside, ben fýndýk kýrýyorum. Ceviz, fýndýk falan kýrýyorum, babam da taksiciye yediriyor. Sonra da cevizin, fýndýðýn çöpünü aþaðýya atýyorum. Diyor ki; “Aslýnda ben çevreciyim de bakma atýyorum.” Arkadan dedim, baba sen imitasyon çevrecisin, bilse kýzardý ama bilmiyor. Durum, vaziyet böyle arkadaþlar. Arkadaþlar, acýktýk biliyorum. Ayný zamanda Cuma namazýna gitmek isteyen erkek arkadaþlarýmýz da çarçabuk bitsin de gidip abdestlerimizi alalým, huþu ile namaz kýlalým, sonra da gazeteciler gelsin bizi çeksin diyorlar. Bununla alakalý minimini minnacýk bir þey söyleyeceðim. Vaktiyle bir milletvekili ne yapsa, ne etse basýna kendini sevdiremiyor, ne yapayým, ne edeyim? Bir ayakkabý icat ediyor. Su üzerinde yürüyen ayakkabý. Neyse giyiyor ayakkabýlarýný. Gazetecileri çaðýrýyor tabi. Ýþte bütün Boðaz gazeteci kaynýyor. Basýn ordusu gelmiþ, sonra, diyor “Hani siz beni beðenmiyordunuz ya, bakýn ben ne icat ettim”. Suyun üstüne atlýyor, Boðazý yürüyerek geçiyor. Ertesi gün manþetlerde. Manþetlerde þöyle yazýyor; “Milletvekili yüzme bilmiyordu, denizi yürüyerek geçti”. Basýn bunu hep yapýyor arkadaþlar. 42 Size minimini minnacýk bir örnek vereyim; Papa gitmiþ Newyork’a. Gazeteciler tabi, “Efendim þuraya gidecekmisiniz, buraya gidecekmisiniz? Falancaya uðrayacakmýsýnýz, filancaya inanacakmýsýnýz?” diye soruyorlar. Oradan biri de giriyor, diyor ki; Affedersiniz, nahoþ bir soru; “Efendim pavyona da gidecek misiniz?” diyor. Papa da þaþýrýyor, diyor “Newyork’da pavyon var mý?” Ertesi gün manþetlerde; “Papa Newyork’a iner inmez pavyonu sordu”. Yani gazeteciler böyle. Tabi hepsini de ayný kefeye koymuyoruz. Orada da gazeteci sayýlan bir abimiz var. Bize böyle bakýyor. Arkadaþlar, aslýnda bu tür sunumlar yapýlmasý güzel. Gayet hoþ. Keþke, bir dahaki seneye çýkan kitapçýkta böyle ufak ufak anekdotlar da yazsa. “Þöyle resimler, böyle resimler çýktý” diye. Dedik ve artýk þûraya yeniden geçelim. Abdurrahman ve Nermin Bilimli Anadolu Teknik Lisesi öðrencisi, Hikmet Arat ve Emine Kýlýç arkadaþlar “Var olan Çevrenin Yaþatýlmasý” konusunu iþleyecekler. Ama bir þartlarý var; Bizi dinlesinler diyorlar. Arkadaþlar sükûnetle dinliyoruz hep beraber. 43 VAR OLAN ÇEVRENÝN YAÞATILMASI Hikmet Arat & Emine Kýlýç A.N.Bilimli Anadolu Tekn. Lisesi Emine KILIÇ Deðerli büyüklerim, sevgili arkadaþlar, Abdurrahman ve Nermin Bilimli Anadolu Teknik Lisesi olarak bugün sizlere var olan çevrenin korunmasý hakkýnda bilgiler vereceðiz. 44 DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ Ýnsanlarýn sürekli yaþadýklarý yere çevre denir. Daðlar, ovalar, çayýrlar, ormanlar, göller, denizler, ýrmaklar, doðal çevreyi oluþturur. Doðal Çevrenin korunmasý amacý ile 1972 yýlýnda Ýsveç'in Stockholm kentinde Birleþmiþ Milletler Çevre Konferansý toplandý. Bu toplantýda çevre sorunlarý ele alýndý. Çevre kirlenmesine karþý üye ülkeler ortak çözüm yollarý aradýlar. Birleþmiþ Milletler Çevre Konferansýnda 5 Haziran gününün Dünya Çevre Günü olmasý kararlaþtýrýldý. Her yýl Birleþmiþ Milletler'e üye ülkelerde 5 Haziran Dünya Çevre Günü olarak deðerlendirilir. Hikmet ARAT Ülkemizde bu amaçla 1978 yýlýnda Türkiye Çevre Sorunlarý Vakfý, daha sonra Çevre Müsteþarlýðý kuruldu. Baþbakanlýða baðlý Çevre Müsteþarlýðý 5-11 Haziran tarihleri arasýný Çevre Koruma Haftasý olarak kabul etti. Çevre Koruma Haftasýnda okullarda öðrencilere doðal çevrenin korunmasý gereði öðretilir. Hafta boyunca radyo ve televizyonda halka çevre kirlenmesi ile ilgili bilgiler verilir. Alýnmasý gerekli önlemler anlatýlýr. Gazete ve dergilerde doðal çevrenin korunmasýna iliþkin yazýlara yer verilir. Emine KILIÇ Doðal çevrenin kirlenmesi bütün ülkelerin ortak sorunudur. Çevre kirlenmesi hepimizin günlük yaþayýþýný etkileyen bir olaydýr. Uygarlýðýn geliþmesi, endüstrileþme sonucu fabrikalarda insan gücüne gereksinme arttý. Kýrlarda, köylerde, doðal çevrede yaþayan insanlar kentlere göçtü. Kent nüfusu önemli ölçüde çoðaldý. Kentlerde nüfusun artýþý ve endüstrileþme ile birlikte çevre sorunlarý ortaya çýktý. Bu sorunun en önemlisi çevre kirlenmesidir. Hikmet ARAT Baþlýca çevre sorunlarý su, hava ve toprak kirlenmesidir. SUYUN CANLILAR ÝÇÝN ÖNEMÝ Canlýlarýn hayatlarýný devam ettirebilmeleri için suya ihtiyaçlarý vardýr. Hücrenin büyük bir bölümü (2/3) sudan meydana gelmiþtir. Hücrede 45 meydana gelen biyokimyasal olaylar için su gereklidir. Ayrýca dünyanýn ¾ ü suyla kaplýdýr. Bu sularýn ancak %0,003 ü içilecek niteliktedir. Ýçilecek su kaynaklarý, yer yüzü sularý/baraj, göl, gölet) ve yer altý sularý (kaynar, artezyenler)dýr. SU KÝRLÝLÝÐÝNÝN SEBEPLERÝ •Endüstriyel kuruluþlarca býrakýlan artýklar (petrol,boya,deterjan,aðýr metaller, kanalizasyon...) •Tarýmda kullanýlan zehirler ve fazla kullanýlan gübreler •Hayvansal ve evsel artýklar •Sulara býrakýlan kurþun,civa •Laðýmlarýn sulara karýþmasý SU KÝRLÝLÝÐÝNÝN ÖNLENMESÝ •Arýtma tesisleri kurulmalý ve özenle iþletilmeli •Belirli yerlerde nüfus artýþýnýn önüne geçilmeli •Ýnsanlar bilinçlendirilmeli •Su kaynaklarýnýn korunmasý için iyi politikalar geliþtirilmeli, plan ve programlar yapýlmalý •Hava ve toprak kirliliðine sebep olan faktörler ortadan kaldýrýlmalýdýr Emine KILIÇ HAVANIN CANLILAR ÝÇÝN ÖNEMÝ Hava, canlýlar için vazgeçilmez bir ihtiyaçtýr. Özellikle havada bulunan oksijen canlýlarda besinlerin yýkýmýnda rol oynadýðýndan çok önemlidir. Havada bulunan gazlarýn; %78’i Azot %21’i Oksijen %1’i Diðer gazlardan oluþur. HAVA KÝRLÝLÝÐÝ VE ÝNSAN SAÐLIÐINA ETKÝLERÝ Hava kirliliðine sebep olan etkenler þunlardýr; •Sanayiden çevreye býrakýlan gazlar •Araçlarýn egzosundan çýkan gazlar •Fosil yakýtlardan (petrol, kömür vs.)çýkan gazlar •Fosil yakýtlarýn yanmasý sonucu ortaya çýkan karbondioksit, azot 46 oksitleri, kükürt oksitleri asit yaðmurlarýna neden olur. •Hava kirliliðinin zararlarý bitki, hayvan ve insanlara daha fazladýr. Ýnsanlarda hava kirliliði; •Solunum yolu rahatsýzlýklarý •Astým-bronþite •Vücudun savunma mekanizmasýnýn zayýflamasýna neden olur. ÝLÝMÝZDE HAVA KÝRLÝLÝÐÝNÝN DURUMU Hava kirliliðinin en büyük sebeplerinden biri ucuz ama kalitesiz yakýt kullanýmý. Ucuz yakýtlarýn kullanýmý en çok büyük þehirlerde olduðu için büyük þehirlerdeki hava kirliliði oranýnda yüksek oluyor. Ancak son yýllarda bu þehirlerde doðal gaza geçme çalýþmalarý baþlatýldýðý için bu oranda sevindirici bir azalma görmekteyiz. HAVA KRÝLÝLÝÐÝNÝN ÖNLENMESÝ ÝÇÝN NELER YAPILABÝLÝR? •Hava kirliliðinin en önemli nedenlerinden olan fosil yakýtlar olabildiðince az kullanýlmalýdýr. Bunun yerine doðalgaz, güneþ enerjisi, jeotermal enerji vb. enerjilerin kullanýmý yaygýnlaþtýrýlmalýdýr. •Karayolu taþýmacýlýðý yerine demiryolu ve deniz taþýmacýlýðýna aðýrlýk verilmelidir.Büyük kentlerde toplu taþýma hizmetleri yaygýnlaþtýrýlmalýdýr. Böylece otomobil egzoslarýnýn neden olduðu kirlilik azaltýlabilir. •Sanayi kuruluþlarýnýn atýklarýný havaya vermeleri önlenmelidir. •Yeþil alanlar arttýrýlmalý, orman yangýnlarý önlenmelidir. •Ozon tabakasýna zarar veren maddeler kullanýlmalýdýr. Hikmet ARAT TOPRAÐIN CANLILAR ÝÇÝN ÖNEMÝ Yeryüzünün en üst tabakasýný oluþturan örtüye toprak denir. Toprak tüm canlýlarýn besin ve hayat kaynaðýdýr. Bitkiler; Ýnsan ve hayvanlarýn, toprak da bitkilerin besin kaynaðýdýr. Çünkü bitkiler ihtiyaç duyduðu inorganik besin ve suyu topraktan alýrlar. Topraðýn canlýlara saðladýðý faydalardan biri de yer altý sularýnýn süzülerek canlýlarýn kullanabileceði hale getirilmesidir. (doðal arýtma) 47 TOPRAK KÝRLÝLÝÐÝ •Toprak kirliliðine neden olan baþlýca etmenler; •Ev, iþ yeri ve hastahane atýklarý, •Radyoaktif atýklar, •Hava kirliliði sonucu oluþan asit yaðmurlarý, •Gereksiz yere ve aþýrý miktarda yapay gübre, tarým ilacý vb. kullanýlmasý. •Tarýmda gereksiz yere ya da aþýrý hormon kullanýmý •Sularýn kirlenmesi. Su kirliliði toprak kirliliðine neden olurken, toprak kirliliði de özellikle yer altý sularýnýn kirlenmesine neden olur. TOPRAK KÝRLÝLÝÐÝNÝN ÖNLENMESÝ ÝÇÝN NELER YAPILABÝLÝR? Toprak kirliliðinin önlenmesi için yapýlabilecek bazý þeyler þunlardýr; •Verimli tarým alanlarý aþýrý sulanmamalý, verimli tarým alanlarý topraklarýnda yerleþim ve sanayi alanlarý kurulmamalý yeþil alanlar arttýrýlmalýdýr. •Ev ve sanayi atýklarý topraða zarar vermeyecek þekilde toplanýp depolanmalý ve toplanmalýdýr. •Yapay gübre ve tarým ilaçlarýnýn kullanýlmasýnda yanlýþ uygulamalar önlenmelidir. •Nükleer enerji kullanýmý bilinçli þekilde yapýlmalýdýr. Emine KILIÇ SES KÝRLÝLÝÐÝ Sanayileþme ve modern teknolojinin geliþmesiyle ortaya çýkan çevre sorunlarýndan biri de ses kirliliðidir. Gürültü de denilen ses kirliliði, istenmeyen ve dinleyene bir anlam ifade etmeyen sesler ya da insaný rahatsýz eden düzensiz ve yüksek seslerdir. Ses kirliliðinin yaratan önemli etmenler; •Sanayileþme •Plansýz kentleþme •Hýzlý nüfus artýþý •Ekonomik yetersizlikler •Ýnsanlara, gürültü ve gürültünün yaratacaðý sonuçlarý konusunda yeterli ve etkili eðitimin verilmemiþ olmasýdýr. SES KÝRLÝLÝÐÝNÝN ÖNLENMESÝ ÝÇÝN NELER YAPILABÝLÝR? •Ses kirliliði aþaðýdaki uygulamalarla önlenebilir; 48 •Otomobil kullanýmýný azaltacak önlemler alýnmalýdýr. •Ev ve iþ yerlerinde ses geçirmeyen camlar(ýsýcam gibi) kullanýlmalýdýr. •Eðlence yerleri vb. ortamlarda yüksek sesle müzik çalýnmasý engellenmelidir. •Gürültü yapan kuruluþlar þehirlerin dýþýnda kurulmalýdýr. Hikmet ARAT RADRASYON Radyoaktif element denilen bazý elementlerin atom çekirdeðinin kendiliðinden parçalanarak etrafa yaydýðý alfa, beta ve gama ýþýnlarýna radrasyon denir. Çevreye yayýlan bu ýþýnlar, canlý hücreleri doðrudan etkileyerek mutasyon denilen genlerdeki bozulmaya neden olur. Çok yoðun olmayan radrasyon, canlýnýn bazý özelliklerinin deðiþmesine neden olurken yoðun radrasyon, canlýnýn ölümüne neden olabilir. Örneðin; 1945’te Japonya’ya atýlan atom bombasýn, atýldýktan sonra 7 gün içinde, vücutlarýnýn tamamý 10 saniye radrasyon almýþ insanlarýn %90’ý hiçbir yara ve yanýk izi olmadan öldü. 26 Nisan 1986’da Çernobil’deki nükleer kazanýn; ani ölümler, gebe kadýnlarda düþük olaylarý kan kanseri, sakat doðumlar gibi olumsuz etkileri oldu. Bir çevredeki belli bir dozun üzerinde olan radrasyon, canlýnýn vücut hücrelerini etkileyerek doku ve organlarda bozulmalara, anormalliklere, üreme hücrelerini etkileyerek doðacak yavrularda sakatlýklara neden olur. Uzun süre radrasyon etkisinde kalmanýn yaratacaðý sonuçlar aþaðýdaki gibi sýralanabilir; RADRASYONUN ETKÝLERÝ •Kanser oluþmasý •Ömrün kýsalmasý •Katarakt oluþmasý, RADRASYONUN ÖNLENMESÝ ÝÇÝN NELER YAPILABÝLÝR? •Özel giysiler(kurþun önlük, özel maske)kullanýlmalýdýr. •Radrasyon kaynaðýndan uzak durulmalý, en kýsa sürede radrasyonlu ortam terk edilmelidir. •Radrasyonlu cihazlarla yapýlan teþhis ve tedaviye sýk sýk baþvurulmamalýdýr. 49 Emine KILIÇ DOÐAL ÇEVRENÝN KORUNMASÝ ÝÇÝN ALINACAK ÖNLEMLER Doðal çevrenin korunmasý : Bu konuda alýnabilecek belli baþlý önlemler þunlardýr: •Akar ve durgun sular, insan ve hayvan artýklarý ile kirletilmemeli, •Biriken çöpler hemen kaldýrýlmalý, •Zararlý hayvanlarýn, böceklerin özellikle, karasinek ve sivrisineklerin üreyip çoðalmalarý engellenmeli, •Kanalizasyon borularýndaki patlamalar hemen ilgililere bildirilmeli. •Yakýtlarýn tam yakýlmasý saðlanmalýdýr. Böylece hem enerji kaybý, hem de hava kirliliði önlenmiþ olur. Doðal çevrenin kirletilmesi yasalarýmýza göre suçtur. Bu suçu iþleyenlere para ve hapis cezalarý verilir. Doðal çevre bizim çevremizdir. Biz doðayý korudukça doða da bizleri korur. Havaya, suya, topraða karýþan kimyasal artýklar doðayý etkiliyor. Bu artýklarýn çoðalmasý insan saðlýðýný bozuyor. Kýsaca çevre sorunlarý, saðlýmýzla yakýndan ilgili bir konudur. Bulunduðumuz yeri kirletmeyelim. Doðal çevrenin güzelliklerini korumak hepimizin görevidir. Bu konuda giriþilen çalýþma ve çabalara katýlalým. Soluduðumuz havanýn, içtiðimiz ve kullandýðýmýz sularýn, bulunduðumuz yerin temiz olmasýný istiyorsak çevre kirlenmesine engel olalým. Saðlýmýza uygun bir çevrede yaþamak için doðal çevremizi koruyalým. Ýþte 2070 yýlýnda yazýlmýþ bir mektup; “Yýl;2070. Elli yaþýna henüz bastým. Görüntüm 85 yaþýndaki bir insanýnki gibi. Yeterince su içemediðim için böbrek sorunlarý yaþýyorum. Korkarým ki, yaþamak için çok vaktim yok. Ben bu topluluktaki en yaþlý insaným. 5 yaþýnda bir çocuk olduðum günleri hatýrlýyorum. O zamanlar her þey çok farklýydý. Parklarda pek çok aðaçlar, evlerde güzel bahçeler vardý. Ve ben yarým saat boyunca büyük bir zevkle duþ alýrdým. Bu günlerde ise cildimizi temizlemek için mineral yaðlý havlularý kullanýyoruz. Eskiden kadýnlarýn güzel saçlarý vardý. Þimdi ise baþýmýzý su kullanmadan temiz tutmamýz gerektiði için týraþ etmek zorundayýz. 50 Eskiden benim babam arabasýný hortumdan akan suyla yýkardý. Þimdi ise benim oðlum suyun bu þekilde ziyan edilebileceðine bir türlü inanamýyor. Eskiden “Sokaklarda, posterlerde, radyoda ve televizyonda suyu duyarlý kullan” uyarýlarý olduðunu hatýrlýyorum. Ama hiç kimse bu uyarýlarý önemsemedi. Suyun sonsuza dek var olacaðýný sandýk. Þimdi ise tüm nehirler, göller, barajlar ve yer altýndaki su yataklarý ya kurudu, ya da kirlendi. Sanayi hemen hemen durma noktasýna geldi ve iþsizlik büyük oranlara ulaþtý. Yegane iþ alaný; Deniz suyunun tuzunu çýkarýp kullanýlabilir hale getiren fabrikalar. Ve iþçiler maaþlarýnýn bir bölümünü içme suyu olarak alýyorlar. Sokaklarda eli silahlý haydutlarýn bir bidon su için insanlara saldýrmalarý çok yaygýnlaþtý. Yiyeceklerin %80’i sentetik. Eskiden yetiþkin bir insanýn günde 8 bardak su içmesi tavsiye edilirdi. Þimdi ise benim sadece yarým bardak su içmeme müsade ediliyor. Biz þimdi bir kere giyilip atýlan giysileri giymek zorundayýz ve bu da çöp miktarýný arttýrýyor. Biz þimdi kanalizasyon sistemi susuzluktan çalýþmadýðý için fosseptik kullanýyoruz. Nüfusun dýþ görünümü korkunç. Susuzluk nedeniyle kýrýþýk, sýska, ultraviole ýþýnlarý sebebiyle yaralarla dolu vücutlar. Þimdi ozon tabakasý kalmadýðý için bu ýþýnlar çok daha kuvvetli. Cilt kanseri, mide, barsak enfeksiyonlarý ve idrar sistemi sorunlarý ölümlerin ana sebepleri. Cildin aþýrý kurumasý nedeniyle 20 yaþýndaki bir genç 40 yaþýnda gibi görünüyor. Bilim adamlarý araþtýrdýlar. Ancak bu soruna bir çare bulamadýlar. Su üretilemiyor. Aðaç ve sebze olmadýðý için oksijen de azaldý. Ve bu yüzden yeni neslin zeka kapasitesi ciddi bir þekilde zarar görüyor. Pek çok erkekte sperm oluþum morfolojisi deðiþti. Bunun sonucunda da bebekler kusurlu, mutasyonla ve fiziksel sakatlýklarla doðuyorlar. Devlet, soluduðumuz hava için bize para ödetiyor. Eriþkin baþýna günde 137 metreküp soluyoruz. Bu parayý ödeyemeyen insanlar, güneþ enerjisiyle çalýþtýrýlan, büyük mekanik akciðerlerle havalandýrýlan bölgelerden kovuluyorlar. Soluduðumuz hava kaliteli deðil. Ama en azýndan nefes alabiliyoruz. Ortalama insan ömrü 35 yýl. Hala biraz yeþil alaný olan, nehirleri akan bölgeler silahlý askerler tarafýndan korunuyor. Su altýn ve elmasdan çok deðerli bir hazine haline geldi. Yaþadýðým yere nadiren yaðmur yaðdýðý için hiç aðaç yok. Bazan yaðýþ 51 beklerken asit yaðmurlarý yaðýyor. Mevsimler ciddi bir þekilde 20 yüzyýlýn çevreye zarar veren sanayisi, atomik deneyler ve çevreye yaydýklarý kirlerden etkilendiler. O zamanlar çevreyle ilgilenmemiz konusunda uyarýldýk ama, hiç kimse dikkate almadý. Oðlum benden gençliðimden söz etmemi istediði zaman ona, yeþil tarlalarýn, çiçeklerin güzelliðini, yaðmuru, nehirlerde yüzmenin, balýk avlamanýn, içebildiðimiz kadar su içebilmenin ne büyük bir zevk olduðunu ve insanlarýn ne kadar saðlýklý olduklarýný anlatýyorum. O bana “Babacýðým, þimdi neden su yok” diye soruyor. Ýþte o zaman boðazým düðümleniyor. Kendimi suçlu hissetmekten bir türlü kurtaramýyorum. Çünkü; Ben de o, yaþadýðý çevreyi kirleterek tahrip olmasýna sebep olan, tüm uyarýlara kulaðýný týkayan nesle aidim. Þimdi ise bizim çocuklarýmýz bunun bedelini ödüyorlar. Yeryüzünde þimdi, doðanýn tahribatýnýn dönüþü olmayan bir seviyeye ulaþmasýndan dolayý kýsa süre içinde yaþamýn mümkün olmayacaðýna kesinlikle inanýyorum. Ne kadar çok isterdim; Geriye dönüp, insanoðluna bunlarý anlatmayý, henüz daha dünya gezegenimizi kurtarmaya zamanýmýz varken. Hikmet ARAT Sevgili Arkadaþlar! 1972 yýlýnda Ýsveç'in Stockholm kentinde yapýlan Birleþmiþ Milletler Çevre Konferansýnda alýnan bir kararla, 5 Haziran günü Dünya Çevre Günü olarak kabul edildi. Haziran ayýnýn ikinci haftasý ile baþlayan haftayý, okullarýmýzda Çevre Koruma Haftasý olarak kutlamaktayýz. Sanayileþme ve kentlerdeki nüfus yoðunluklarý, çevre sorunlarýnýn artmasýna sebep olmuþtur. Bütün ülkelerin ortak sorunu haline gelen çevre kirlenmesi, günümüzde insan saðlýðýný tehdit eder boyutlara ulaþmýþtýr. Ölümlere neden olan solunum yolu hastalýklarýnýn çoðu hava kirliliði sonucunda olmaktadýr. Balýklar, çevre kirlenmesinden en çok zarar gören canlýlarýn baþýnda gelir. Sanayi atýklarý, spreyler, yakýtlarla ortaya çýkan dumanlar, petrol ve ilaç atýklarý, plastik ürünler, suni gübreler ve çöpler, çevre kirlenmesine sebep olan en önemli etkenlerdendir. 52 Çevre kirlenmesini, insanýn doðaya verdiði zarar olarak da tanýmlayabiliriz. Doðanýn korunmasýný ve tahribatýnýn engellenmesi zorunludur. Gelecek nesillere iyi bir çevre býrakmak için kirlenmeleri mutlaka önlemek, yeþil alanlarý ve hayvanlarý koruyup çoðaltmak gerekir. Bilinçsizce saða sola attýðýmýz plastik ürünlerin doðada 400 yýl kadar çürümeden kalabildiðini söylersek, karþý karþýya kaldýðýmýz tehlikenin boyutlarýný biraz olsun anlayabiliriz. Çevrenin kirlenmesini önlemek için üzerimize düþen görevleri mutlaka yapmalýyýz. Hepinize güzel ve temiz bir çevrede, mutlu ve saðlýklý bir ömür dilerim... Sunucu Abdurrahman ve Nermin Bilimli Anadolu Teknik Lisesi öðrencilerine çok teþekkür ediyoruz. Þimdiye kadarki en fazla tessüriyetimizi zirveye çýkaran sunumdu. O sebeple artý olarak bir alkýþ daha alalým kendilerine. Geçen yýlki, yani 6. Çevre Þûrasý’nda konuþulanlarýn, söylenilen her sözün kayda alýnmýþ olduðu bir eser bu eser. Onunla alakalý bir þiir zikredilmiþ. Onu da sizinle paylaþmak istiyorum. “Ýlk yapraklarý yeþeriyordu aðacýn, tomurcuk tomurcuk, tek tek, “Alayým mý onlarý elinden?” dedi, kýraðý sürünerek. Saçtan týrnaða titreyip aðaç, “Hayýr” dedi, yalvararak. Çiçek açýncaya kadar onlarý rahat býrak. Tomurcuklandý çiçekleri aðacýn, ötüþtü bütün kuþlar. “Alayým mý onlarý elinden?” dedi esintili rüzgar. “Hayýr” dedi sallanýrken aðaç, istemeden yaprak yaprak. “Çiçek açýncaya kadar onlarý rahat býrak”. Yaz ortasý sýcaðýnda aðaç meyvesini verdi. Çocuk dedi; “Artýk toplayabilirmiyim yemiþlerini?” Eðerken yapraklarýný aðaç, “Tabi” dedi. “Toplayabilirsin, al hepsini, hepsi senin için” Evet, dünyanýn bütün nimetleri sizin için. Allah’ýn bahþettiði bu bütün nimetlerin hepsi sizin ellerinizde, sizin için tahsis edilmiþ. Siz ve biz ne yapýyoruz? Elimizin tersiyle itiyoruz. Diyoruz ki; “Ýstemiyoruz nimetlerini, biz sýkýntý istiyoruz, biz cefa istiyoruz...” Tamam çekin, amenna ona bir þey diyemem. Ama unutmayýn ki; Yarýn siz öleceksiniz. Ve sizden sonra gelen nesil sizin hakkýnýzda iyi þeyler düþünmeyecek ha. Ben, ceddimi 53 rahmetle anýyorum. Allah onlardan razý olsun diyorum. Saðolsunlar ki, bana böyle bir nimet býrakmýþlar, böyle bir vatan býrakmýþlar. Eðer biz devam edersek bu halimize, kendi neslimize ne emanet edeceðiz biliyormusunuz? Susuz bir dünya. Ýnsanlar su olmadýðýndan dolayý, aðaçlarýn yeþerememesinden dolayý oksijen problemi çekecekler. Ozon tabakasýndan bahsediliyor. Bazýlarý da iþin bilim-kurgusunda. “Efendim, uzay aracý geçerken Ozon Tabakasý’ný da deldi geçti” diyorlar. Öyle deðil iþte. Ozon tabakasý, az önce arkadaþlarýmýz anlattý. Ýncele, incele ne olacak? Yok olacak. Güneþin bütün ýþýnlarý insanlarýn üzerinde. Hiç bir þekilde filitre edilmeyecek. Bakýn; Yaratan bize bir filitre vermiþ. Atmosfer vermiþ, Bizim dünya üzerinde yaptýðýmýz þeyler deðil sadece dünyayý, Atmosferi bile etkiliyor. Aman arkadaþlar, kendinizi düþünün, kendinizi düþünün yeter. Yarýn öbür gün ced olarak, kendi evlatlarýnýzýn sizin hakkýnýzda düþünecekleri þeyleri düþünün. Ve ona göre hareket edin. Diyerek, Baðcýlar Anadolu Teknik Lisesi öðrencisi Rasih Selçuk Öztürk’ü buraya davet edeceðim. Kendisi “Deðerlerimiz açýsýndan Çevre” konulu bir konuþma yapacaklar. Arkadaþlar, bunun ardýndan sizlere söz vereceðiz. Çok kýsa olacak bu konuþmalar. Çok kýsa bir þekilde. Bir kaç isim alacaðýz. Burada kendilerinin isimlerini alacaðýz, sonra buraya davet edeceðiz. Ve bu toplantýda gerçekleþtirilen sunumlarla alakalý tessüriyetlerini paylaþacak bu arkadaþlarýmýz. Þu arka tarafta ben isimlerini alacaðým gençlerin. Birkaç genç olacak sadece. Ve bununla beraber, bundan sonraki yemeði de hatýrlattýktan sonra þunu diyeceðim; Sükûnetle dinleyin lütfen. 54 TEMEL DEÐERLERÝMÝZ AÇISINDAN ÇEVRE Rasih Selçuk Baðcýlar Anadolu Tekn. Lisesi Sayýn büyüklerim ve deðerli arkadaþlarým, önce sizi Baðcýlar ATL olarak saygýyla selamlýyor, sonra size “Temel Deðerler Açýsýndan Çevre” baþlýklý sunumumu sunmak istiyorum. Temel Deðerler Açýsýndan Çevre •En büyük çevre olarak kainatý ve bu kainatta da, bizim yaklaþýk 10 bin yýldýr yaþadýðýmýz yeryüzünü kabul edebiliriz. Ýçinde yaþadýðýmýz dünya 55 kimi zaman insanlar tarafýndan güzelce muhafaza edilmiþ, kimi zaman da yine insanlar tarafýndan içinden çýkýlamaz felaketlere sürüklenmiþtir. •Parlak yýldýzlarý, bereketli bulutlarý ve tertemiz havasýyla gökyüzü; engin denizleri, ýrmaklarý, yüce daðlarý, çeþit çeþit madenleri, zümrüt gibi ormanlarý, türlü bitki ve hayvanlarýyla yeryüzü bize Allah’ýn en deðerli armaðanýdýr. Tabaný rengarenk halýlar, tavaný parlak avizelerle süslü bir ev görünümündeki dünya insanlýk aleminin ortak meskenidir. •En büyük çevre olarak kainatý ve bu kainatta da bizim yaklaþýk on bin yýldýr yaþadýðýmýz yeryüzünü kabul edebiliriz. ÝNSAN VE ÇEVRE •Ýnsan, varlýk aleminde Allah’ýn en deðerli yaratýðýdýr. Sahip olduðu akýl ve irade ile diðer varlýklardan üstün ve onlara hakimdir. Yeryüzünde Allah’ýn halifesi ve irade sahibi yegâne muhatabýdýr. •Allah insaný yaratmýþ ve her þeyi onun hizmetine sunmuþtur. Allah Kur’an-ý Kerim’de þöyle buyurmaktadýr; “Sizi ve hayvanlarýnýzý yararlandýrmak için topraðý yardýkça, oradan ekinler, üzüm baðlarý, sebzeler, zeytin ve hurma aðaçlarý, iri ve sýk aðaçlý bahçeler, meyveler ve çayýrlar bitirdik” Hac 18 •Ýnsanýn yaþadýðý çevre ile birlikte kimlik kazandýðý þahsiyetinin sosyal ve siyasi þartlar kadar içinde yaþadýðý þehir veya kasaba ile þekillendiði bilinen bir gerçek. Hatta her gün bir arada yaþadýðý insanlarýn bulunduðu semtler bahçeli veya yüksek katlý evler bunlara baðlý olarak geliþen komþu-akraba iliþkileri de kimlik ve kiþiliðin oluþmasýnda çok etkili unsurlardýr. Medeni bir insan topluluðu maddi ve manevi kültür deðerleriyle takdire þayan bir seviye kazanýr. •Ýnsanlar kýtlýk korkusuyla yýllarca aþýrý üretim yapma ihtiyacý hissetmiþlerdir. •Üretim ve tüketim çýlgýnlýðý ve kýtlýk korkusu yaþama kaynaðýný oluþturan tabii çevre ile sosyal çevre de tahribe uðramaktadýr. Meydana geldiði ortamdan taþýcý, büyük yayýlma gücüne sahip bir olgu olan çevre bozulmasý, günümüzde bir dünya problemi haline gelmiþ bulunmaktadýr. Çevre Meselesi Nedir? •Ýnsanýn mý çevre meselesi var? 56 •Yoksa çevrenin mi bazý “ÖZEL ÝNSAN” tipinden kaynaklanan problemleri var? ÇEVRE KÝMÝN PROBLEMÝ? •Tabiatýn ve hayvanlarýn çevre, fakirlik ve terör meselesi yoktur. •Tabiatýn denge kanunlarýnýn sýnýrlarý kemirilince tepkileri ortaya çýkar. •Bu tepki insana zarar verici seviyeye ulaþýnca buna “ÇEVRE PROBLEMÝ” deniyor. Çevrenin bozulmasý Baþlangýçte her þey kendi asliyeti, ve temizliði üzereyken, insanlarýn üremesi, istek ve ihtiyaçlarýnýn artmasý, bunlara cevap verebilmek için çevre faktörü göz önüne alýnmadan giriþilen üretim ve inþa faaliyetleri zamanla çevrenin tahrip ve kirlenmesine sebep olmuþ, yangýnlar harpler, bitki ve hayvanlara karþý giriþilen katliamlarla bu tahribat ve kirletme artmýþ. Sanayi inkilabýyla daha da hýzlanarak günümüzdeki dayanýlmaz boyutlara ulaþmýþtýr. ÇEVRENÝN BOZULMA SEBEPLERÝ •CEHALET Kirletme ve tahribatýn hemen veya ileride insan hayatý ve saðlýðý için doðrudan veya dolaylý olarak ne büyük tehlikeler doðurabileceðini düþünüp, hesap edemeyenler çevreye büyük zarar vermektedirler. •DÜÞMANLIK Çevreyi kirletip, tahrip eden önemli unsurlardan birisi de harplerdir. Düþmanlýk, menfaat ve rekabet neticesi ortaya çýkan soðuk ve sýcak harpler, birleþik kimyevi ve nükleer silahlarýn kullanýmý ve denenmesi, ekolojik dengeyi bozmakta, bitki ve canlýlarý tahrip etmekte, olumsuz tesiri kalýtým yoluyla nesiller boyu sürmektedir. •BENCÝLLÝK VE ÝSRAF Sýnýrlý ve çok kere yenilenemez olan dünya kaynaklarýna, baþkalarýný ve gelecek nesilleri düþünmeden sýrf zevk ve gösteriþ gibi nefsani duygularý tatmin için kullanmak çevre probleminin baþta gelen amillerindendir. Ýsraf ekonomisinin ortaya koyduðu bu tüketim hýrsý korkunç bir yangýn gibi her þeyi yiyip bitirmekte, geriye daðlar gibi atýk ve enkaz býrakmaktadýr. Allah, nimetleri þuursuzca tüketmeyi, yani israf etmeyi yasaklamýþtýr. 57 “Yiyiniz içiniz fakat israf etmeyiniz. Çünkü Allah israf edenleri sevmez”( A’raf 31)ayetiyle insanlarýn ellerindeki nimetleri yanlýþ þekilde kullanmamasýný emretmiþtir. •ÝLGÝSÝZLÝK Çevrenin tahribi ve kirletilmesine karþý ilgisizlik kirletenlere cüret vermektedir. Kendi en ufak çýkarlarýný korumada fevkalade hassas davrananlar, ne yazýkki, dünyanýn kirlenmesi karþýsýnda ayný hassasiyeti göstermemektedirler. Bilhassa sanayi ikkýlabýndan sonra dünyamýzý en çok kirletenler sanayileþmiþ zengin ülkelerdir. Ýnsanlar kendi hemcinslerini ve hayvanlarý öldürüyor hatta iþkence yapýyorlar. O zaman kaynak-mesele insandýr. •Peygamber (s.a.s.) Efendimiz kiþinin haklý bir sebebi olmadan bir kuþu, hatta küçük bir canlýyý öldürmesi durumunda, öldürülen canlýnýn kendisini öldüreni Allah'a þikayet edeceðini belirterek, bunu yapanlarýn Allah’a hesap vereceklerini bildirmiþtir. •Toprak çölleþip, son aðaç kuruduðunda anlayacaksýnýz banknotlarýn para etmediðini (Kýzýlderili sözü) ÇARELER 1-Eðitim: Maddi-manevi kirlenme ve tahribatýn ana sebeplerinden birisi cehalet olduðuna göre, insanlarý çevre konusunda eðitmek de çözümlerin baþýnda gelir. Problemin ve çözüm yollarýnýn dini uslüp içinde sunulmasýnýn insan ruhunda meydana getirdiði müsbet tesir inkar edilemez. Ýnsan davranýþlarýnýn ibadet atmosferi içinde yönlendirilmesinin büyük çapta pratik faydalarý vardýr. Mesela mezarlýklardaki aðaçlarýn kesilmemesindeki en büyük amil inanç amilidir. 2-Temizlik: Günahsýz ve tertemiz olarak geldikleri dünyadan kendilerini, dünyalarýný kirletenler Allah katýnda kabul görmezler. Peygamber (A.S.) þöyle buyurmuþlardýr; “Allah temizdir, ancak, temizi sever” 3-Aðaçlandýrma ve yeþili koruma: Havanýn temizlenmesinde, yaðmurun yaðmasýnda, topraðýn korunmasýnda, rengarenk çiçek ve yapraklarý, çeþit çeþit meyveleri, ferahlatýcý gölge ve manzaralarýyla yeryüzünün cennete çevrilmesinde aðaç ve yeþilliðin rolü aþikardýr. 58 4-Takip ve cezalandýrma: Çevreye karþý iþlenen her suç bütün insanlýða karþý iþlenmiþ sayýlýr. Zira çevre insanlýðýn müþterek mirasýdýr. Çevreye karþý iþlenen suçlarýn ve verilecek cezalarýn inceden Ýnceye tespiti yapýlýp, suçlularýn takibi için özel çevre koruma teþkilatý veya çevre polisi ihdas edilmelidir. 5-Düzenli þehirleþme ve alt yapý: Çevre kirliliðinin en önemli sebeplerinden biri de, az geliþmiþlik, emniyet, iklim ve coðrafi þartlar v.s. yüzünden þehirlere akýn ve plansýz yerleþimdir. Ýslam tarihinde þehirlerin fevkalade temiz ve bakýmlý olduðuna dair de ilginç misaller vardýr. Kurtuba Avrupa’nýn bile en geniþ ve modern þehri idi. 300 hamam ve 50 hastahaneye sahipti. Avrupa þehirleri karanlýk ve pislik içinde yüzerken, Kurtuba’nýn caddeleri öküz arabalarýyla muntazaman temizleniyor, evlerin duvarlarýna tespit olunan lambalarla aydýnlanýyordu. Müslüman milletlerin tarihleri incelendiðinde, Müslümanlarýn tabiatla ve tabiattaki canlýlarla uyum içinde yaþamaya önem verdikleri görülmektedir. Hayvanlar için bile vakýf ve hastaneler kurulmasý, aciz hayvanlarýn bu vakýf ve hastanelerde ölünceye kadar bakýmlarýnýn yapýlmasý bunun en güzel örneklerindendir. •Akýlsýz canlýlarda beslenme yetersizliði ortaya çýkýnca ölümün çanlarý kapýyý çalar.(Ölen ölür kalan saðlar bizimdir.) •Ýnsanda bu besin yetersizliði ortaya çýkýnca adýna FAKÝRLÝK deniyor. •Tabiat dengelerini kemirmek (çevre meselesi) ve zayýflarýný yaþatmamak (fakirlik) bazýlarýnýn liyakatsizliðinin ürünüdür. •Nükleer patlamalar, teknolojik aktiviteler; depremleri ve çevre meselelerini ne kadar tetikleyicidir? •Bugünkü istenmeyen sonuçlar; insanlýðýn teknolojik ve ilmi alanda yanlýþ tercih ve kullanýmlarýn ürünüdür. •Ýnsan iyi bir çevrede yaþadýkça haz; ondan yoksun kalýnca da üzüntü duyar. •Belki “çevre ihtiyacý”ný diðer ihtiyaçlardan farklý kýlan þey, saðladýðý haz ve elem dönemlerinin insan ömürleri ile kýyaslanabilir büyüklükte olmasýdýr: Ýnsanlýk, çevrenin aþýrý derecede bozulmadýðý, çevre ihtiyacýný alabildiðine tatmin edebildiði haz dönemi boyunca - yani “üretim amacýyla tüketim” dönemi boyunca - sunî ve lüks olan ihtiyaçlarýný tatmin edecek üretimlere yönelmiþtir. Böylece, gittikçe hýzlanan bir israf ve çevre problemleri neticesinde çaðdaþ bir ihtiyaç varlýðýný hissettirmeye baþlamýþtýr. 59 •Çünkü kýtlaþan kaliteli çevre dolayýsýyla insanlýk çevre ihtiyacý bakýmýndan bir tatminsizlik yani “elem dönemine” girmiþtir. Sunumumuzu Merhum, Üstad Necip Fazýl Kýsakürek’in konumuzla da ilgili olan bir þiiriyle bitirmek istiyoruz. Baþýboþ Vatanýmda sular akar, baþýboþ; Herkes, birbirini kakar, baþýboþ. Bozkýrlardan topal bir tren geçer; Çocuk, merkep, öküz bakar, baþýboþ. Yanmaz da yürekler, güneþe atsan; Bir kibrit, bir orman yakar, baþýboþ. Tarih, kutuplara kaçmýþ bir fener, Buz denizlerinde çakar baþýboþ. Yirmi dokuz harfte sözde aydýnlar, Yafta yazar, isim takar, baþýboþ. Allah'ým sen acý bu saf millete! Akþam yatar, sabah kalkar, baþýboþ... Necip Fazýl Kýsakürek Sunucu Yirmi dokuz harfte sözde aydýnlar, Yafta yazar, isim takar, baþýboþ. Allah’ým sen acý bu saf millete! Akþam yatar, sabah kalkar, baþýboþ Arkadaþlar sunumlarýmýzý böylece nihayete erdirdik. Ama ve fakat ve lakin program bittimi? Yok bitmedi. “Bir þiir de ben okuyabilirmiyim” diyor. Ama ve fakat Hakký Bey hayýr, olmaz diyor. Sorularýmýzý alacaðýz. Zamanýmýz dar olduðu için, biliyorsunuz bir yere daha yetiþmemiz lazým. Önce Ahi Evren Lisesi’nden Sema Aktürk arkadaþýmýza söz vereceðiz. Bulunduðu yere mikrofonu uzatacaðýz. 60 Sema Aktürk Ahi Evren Lisesi Deðerli öðretmenlerim ve sevgili arkadaþlarým, öncelikle, hepiniz çevre gönüllüleri arkadaþlarýmýzýn düzenlemiþ olduðu Çevre Þûrasý’na hoþgeldiniz demek isterim. Eminim ki; Hepinize sorulmuþtur “Çevrenizi nasýl korursunuz” diye. Ve hepimiz de genellikle þu cevaplarý veririz; “Yere çöp atmayýz, çöplerimizi çöp kutularýna atarýz ve böylece de çevremizi temiz tutarýz” Ama sadece bunlarýn yeterli olmadýðýný hepimiz de, bu 7 arkadaþýmýzýn sunduðu sunumlardan gördük. Hepsi, Küresel Isýnma, Çöplerin nasýl arýtýlmasý gerektiðini, okullarda çevre eðitiminin nasýl olmasý gerektiðini birer birer anlattýlar. Ve çok da güzel bunu hepimize takdim ettiler. Öncelikle çok teþekkür ederim. Ayrýca, bildiðiniz gibi dinimizin temel esaslarýndan bir tanesi de temizliktir. Þöyle bir bakacak olursak, Peygamber Efendimiz (S.A.V.)’in buyurduðu gibi; Dinimizin temeli temizliktir. Ýnsanlar abdest alýrken bile, sýnýrlý bir þekilde az su kullandýðý takdirde bu daha büyük bir sevaba ulaþmaktýr. Sizden sadece tek bir þey istiyorum; Öyle bir duruma geldiðinizi düþünün ki, gözlerinizi kapatýn, bir çamura batmýþsýnýz ve parmaðýnýzýn ucunu temizleyebilecek kadar bile bir damla suyu bulamadýðýnýzý düþünün. Bu 61 durumda nasýl bir çevrede bulunduðunuzu düþünün. Çocuklarýnýza nasýl temiz ber çevre býrakacaðýnýzý düþünün. Hepiniz, eminim ki; Evinizden çýkarken elinizi yüzünüzü yýkýyor, diþlerinizi fýrçalýyorsunuzdur. Bunlarý yapmadan insanlarýn içine ne kadar temizlikle çýkacaðýnýzý düþünün. Hepinize çok çok teþekkür ederim. Sunucu Biz de Ahi Evren Lisesi öðrencisi Sema aktürk arkadaþýmýza çok teþekkür ediyor, Ceren Yalçýn arkadaþýmýza söz veriyoruz. Ama en fazla 1 dakika. Ceren Yalçýn Arkadaþlar, hepiniz hoþgeldiniz. Öncelikle, çevreyi deðiþtirmek istiyorsak, mutlaka kendi çevremizden baþlamalýyýz. Ben diyorum ki; Elimizde yeterince fýrsat ve zamanýmýz var. Niçin bu fýrsatýmýzý ve zamanýmýzý boþa harcayalým? Þu an yaþadýðýmýz çevreyi, temiz bir çevreyi ilerki nesillere daha iyi bir þekilde aktarmak istiyorsak, elimizden geldiðince fýrsatýmýzý ve zamanýmýzý iyi yönde kullanmalýyýz. Bir de diyorum ki; Temiz bir çevrede yaþýyoruz. Niçin bu temiz çevreyi kirletiyoruz. Az önce arkadaþýmýz dedi; Kendimiz temiz bir þekilde çevreye çýkýyoruz. Mutlaka elimizi yüzümüzü yýkayýp, diþlerimizi fýrçalayarak toplum içine çýkýyoruz. Siz kirli bir þekilde toplum içine çýktýðýnýz zaman kendinizi ne kadar rahat hissedebilirsiniz? Yürüyorsunuz ve yerde çöp var. sizce ne kadar rahat? O çöpe basýyorsunuz siz. Ne kadar rahat hissedersiniz? Ýðrenmezmisiniz? “Bu çevrede ben mi yaþýyorum, aman Allahým!.. bunu insanoðlu mu yapýyor” dersiniz. Temiz bir çevreyi ilerki nesillere aktarmak istiyorsak eðer, bence hepimiz elele vermeliyiz. Küresel ýsýnmayla çevre kirliliðine son. Sinan Aydemir Az önce arkadaþýmýz boþ arazilerde aðaç dikilmesini söyledi. Þunu görüyoruz ki; boþ arazi diye bir arazi kalmadý. Çünkü; iki üç ay sonra diktiðimiz aðaçlar yok oluyor. Biz farkýna varmasak da görüyoruz. Bunlarýn yerine konutlar dikiyoruz. Bunun için ne yapmalýyýz? Biz doðayý ve çevreyi sadece posterlerde görmek istemiyoruz. Bunu aslýyla yaþamak istiyoruz. Bunun gerçeðini yaþamak istiyoruz. 62 Bir de halý yýkama konusunda, annelerimiz, büyüklerimiz kapýlarda halý yýkamayý ezeldenberi yaþamýþlar ve devam ettiriyorlar. Ve bununla ilgili imkanlardan bir de ülkemizde ekonomi sýkýntýsý var. Bir halýnýn tane baþýna 25 milyondan yýkanmasý var. Bu da olmadýðý için ben de belediyeden þunu istiyorum; Halý yýkama tesisleri kurulsun. Bu tesislerde ise, büyüklerimiz, annelerimiz bu gibi yerlerde halýlarýný yýkasýn diyorum. Eðer bu olursa bu tür sorunlar kalmaz diye düþünüyorum. Teþekkür ediyorum. Sunucu Barbaros Lisesi'nden Sinan Aydemir arkadaþýmýz, “Halýlarýmýzý yýkayabileceðimiz, temizlik yapabileceðimiz ortak alanlar bize tahsis edilirse memnun oluruz” diyor. Mahmutbey Lisesinden Pýnar Yýldýrým konuþacak. Pýnar Yýldýrým Arkadaþlar, önce ben Mahmutbey Lisesi adýna Baðcýlar Belediyesi’ne çok teþekkür ediyorum. Böyle bir günü bize sunduklarý için. Ben size þöyle bir þey söylemek istiyorum; Afrika ülkelerini hepimiz biliyoruz. Hepimiz dýþarýdan onlara acýyoruz, onlar için üzülüyoruz. Ama onlar için, onlarýn yerinde bizim olabileceðimizi hiç düþünmüyoruz. Onlar, üzerlerine geceyi örterken, bizler ipek yorganlarad uyuyoruz belki. Onlar suyu içmek için ararken, biz eðlencelerde kullanýyoruz belki. Ama biz, yarým saat sular kesildiðinde hayatýmýz resmen felç oluyor. Hiç bunlarý düþündük mü arkadaþlar? Hiç geleceðimizi düþündük mü? Hep biz þu aný yaþadýk. Hep bu an için yaþadýk. Ve bu aný bildik. Hiç geleceðimizi düþünmedik. Teþekkürler. Selin Yýlmaz Ýlkönce, bana söz verdiðiniz için teþekkür ediyorum. Bir arý, günde 10.000 tane çiçekten bal toplamaktadýr. Türkiye'de yaklaþýk olarak %20 veya %25 oranýnda arý yok olmuþtur. Bunun sonucunda ölen arýlar sebebiyle çiçekler tozlaþamamaktadýr. Ve çiçekler yok oluþ dönemine girmiþtir. Peki o zaman biz arýlar konusunda bir þey yapamazmýyýz? Bunlarýn sebebi küresel ýsýnmadýr. Sizlere bir örnek daha vermek gerekirse, bu da sudur. Çünkü; gitgide ev baþýna düþen su miktarý 190 metreküp iken, maalesef 63 %20 azalmýþ ve 150 metreküp olmuþtur. Bu sebeple sularý boþa akýtmamak gerekmez mi? Her saniyede düþen bir damla su yýlda 8 ton sudur. Çok teþekkür ederim. Faik Iþým Baþkan Müþaviri Deðerli hocalarýmýz, saygýdeðer öðrenciler, çok sýkýldýnýz biliyorum. Çok ufacýk bir kaç hatýrlatma yapacaðým; Biliyorsunuz baþkanlarýmýz ayrýldýlar. Onlarýn baþka bir programlarý vardý. Bir arkadaþýmýz halý yýkamayla ilgili tesislerden bahsetti. Ben þunu söyleyeyim; Baðcýlar Belediyesi, Baðcýlar'daki bütün oto yýkama yerlerine ayný zamanda halý yýkama yeri olarak da tahsis edilmiþ. Bir de arkadaþlar halý bugünden yarýna hergün yýkanacak bir nesne deðil. Aslýnda halýlarýn yýkamalarýn kuru yýkatma sistemleri de var. Elektrikli süpürgelerle. Bunlarý aileler biraz daha o aleti tanýyýp da kullansalar sanýyorum bu sorunlar ortadan kalkar. Arkadaþlar, bugün Çecvre Haftamýzýn ilk etkinliklerini yaptýk. Þu elimdeki kitapçýktan dýþarýda hepinize verilecek. Özellikle þunu istiyoruz; Bu taraftan çok ses geliyor. Ben susayým, isterseniz siz konuþun. Siz susunca ben konuþurum olur mu arkadaþlar? Þimdi bu kitapçýklardan hepinize verilecek arkadaþlar. Milli Eðitimimizle, Kaymakamlýðýmýzla, bütün öðretmenlerimizle, bütün diðer sivil toplum kurumlarýmýzla birlikte güzel bir çevre Haftasý hazýrladýk. Çok çalýþtýk, çok emek verdik ve hakikaten çok da para harcanýyor. Bakýn dolu dolu bir hafta yaptýk. Þurada tam 8 günlük program var. Bugün sergiyi açtýk, ne oldu? Orada kalacak. Geçen yýl açtýk sergi, orada kaldý arkadaþlar. Bakýnýz burada bütün okullardan öðrenci arkadaþlarýmýz var. Biz istiyoruz ki; Ailelerinizi, arkadaþlarýnýzý, komþularýnýzý, sýnýf arkadaþlarýnýzý, öðretmenlerinizi alýn, burasý sürekli açýk, bu sergiyi bir kaç gün gezebilirsiniz. Gelin, sergiyi gezin. Burada kanaat ve düþüncelerinizi de muýtlaka bize iletin. Belediye’ye menfi veya müsbet düþüncelerinizi iletin. Bu çok önemli. Ýkinci, Yarýn, biliyorsunuz hergün programlarýmýz var. Vakit almamak için tek tek saymýyorum. Hepsi burada var. Biz bunlara mutlaka katýlalým. Ve Belediyemiz, Belediye Baþkanýmýz bu konuda hakikaten çok önemli, kayda deðer ekonomik ve manevi deðeri büyük ödüller de veriyor. 64 Bunlardan azami derecede istifade etmenizi istiyoruz. Arkadaþlar, çevre katýlýmcýlýktýr. Çevrenin bir diðer tanýmý da bu. Eðer katýlýmcýysanýz, sorumluysanýz, sorumlu hissediyorsanýz kendinizi biz baþarýrýrz bu iþ yoksa. Geldim, dinledim, gidiyorum. Aldým, götürdüm, rafa koyuyorum. Olmuyor arkadaþlar. Mutlaka gereðini yapmak lazým. Biz 3 aydýr bu bir haftanýn hazýrlýðýný yapýyoruz. Mutlaka öðrencilerimizin, velilerimizin, Bütün Baðcýlar’daki halkýn iyi deðerlendirmesini istiyoruz. Bu konuda kitapçýklar hepinize verilecek. Yukarýda yemek ikramý yapýlacak. Yemekten sonra ilgili arkadaþlarýmýz, biz öðrencilerimizin münferit ayrýlýp gitmelerini istemiyoruz. Burada öðretmenleriniz var. Onlardan izinsiz herhangi bir þey yapmayýn ve izinsiz ayrýlmayýn arkadaþlar. Bunun bizim üzerimizde sorumluluðu var. Deðerli arkadaþlar, bir baþka konu da; Sunum yapan bütün arkadaþlarýmýzýn sunumlarýnýzýn birer nüshasýný bize verecekler. Çünkü; kitapçýðýný hazýrlayacaðýz. CD’leri de aldýk sanýyorum. Onlarý da alacaðýz. Burada konuþulan, yapýlan bütün etkinlikleri biz kitapçýk haline getireceðiz, sunum yapan arkadaþlarýmýzýn okullarý baþta olmak üzere, bütün okullarýmýza ve bütün halkýmýza daðýtacaðýz. Bunu da bilgilerinize sunuyorum. Buraya gelip katýldýnýz, bizi sabýrla dinlediniz, baþta Milli Eðitim Müdürümüze, öðretmenlerimize ve hepinize teþekkür ediyorum. Ufacýk bir þey daha var; Sunum yapan okullara birer set hediye edeceðiz, toplu fotoðraf alacaðýz. Sonra hep beraber yemeðe çýkacaðýz. Hepinize çok teþekkür ediyorum. Saðolun varolun. Sunucu Öncelikle Çevre Kulübü üyelerini sahneye davet etmek istiyoruz. Çevre Kulübü üyelerini buraya alalým. Ve bununla beraber, sunum yapan okullarýmýzýn, lütfen kapýlarý kapatalým, çok az bir þey kaldý. Kapýlarý kapatalým lütfen. Sunum yapan okullarýn müdürlerini ve müdür yardýmcýlarýný, ya da görevli öðretmenlerini sahneye davet edeceðiz. Ve kendilerine dünya ve Türk klasiklerinden oluþan birer kitap kolisi takdim edeceðiz. Okullarýna Baðcýlar Belediyesi'nin bir hediyesi olacak. Meclis Üyemiz Sayýn Necati Durmuþ Beyefendiyi, Halkla Ýliþkiler Müdürümüz Sayýn Hakký Çiçek Beyefendiyi, Eðitim ve Kültür Müdürümüz Sayýn Kenan Gültürk beyefendiyi, deðerli hocalarýmýzý ve büyüklerimizi sahneye davet ediyoruz. 65 Sunum Yapan okullarýmýz; Ahi Evren Lisesi, Barbaros Lisesi, Gazi Lisesi, Dündar Uçar Lisesi, Mahmutbey Lisesi, A&Nermin Bilimli Anadolu Teknik Lisesi, Baðcýlar Anadolu Teknik Lisesi öðrencilerinin deðerli hocalarýný sahneye davet ettik. Þimdi kendilerine müdürümüz hediye takdim edecek. Dünya ve Türk Klasiklerinden oluþan bir kitap kolisi okullarýmýza hediye edilecek. Ayný zamanda, Baðcýlar Ailesi fotoðrafý çekeceðiz. Çevre Kulübü üyeleri, sunum yapan okullarýn öðrencileri, sunum yapan kardeþlerimiz ve öðretmenlerimizden oluþan bir kadro ile fotoðraf alacaðýz. Evet arkadaþlar, huzurlarýnýzda çevreci ekip. Hep beraber “peynir” diyoruz ve resim çekiliyoruz. Deðerli misafirlerimiz bugün bizleri yalnýz býrakmayýp, buraya kadar gelerek, çevreye ne kadar deðer verdiðinizi gösterdiniz. Çok teþekkür ediyoruz. Saðolun, varolun. 66 ÇEVRE KULUBÜ MECLÝSÝ YÖNETÝM KURULU 0102030405060708091011121314151617181920212223- Nurhan Erarman Hülya Çiçen Selver Altýntren Saadet Sel Nuran Okur Nuran Yamaç Beyaz Yavuz Belgin Karasu Osman Sever Fatma Çevik Kadriye Pektaþ Nurdane Kamas Muhterem Arcan Ýpek Kurnaz Saadet Gökçe Sevim Gökan Gülsün Baðcýoðlu Ayþe Eren Birgül Terzi Yelda Çýplak Gökhan Ceyhan Semra Güvengez Melike Özhal 24252627282930313233343536373839404142434445- Muhata Çiçek Gökhan Aralýk Elif Turan Beytullah Çiçen Tuba Sancak Semih Gürçay Eda Deligöz Sedef Gürleyen Nur Kýtay EceUyanýk Hasan Alýcý Sinan Aydemir Ayfer Avcý Deniz Þahin Fýrat Karaman Erhan Kaya Merve Koca Nihan Albayrak Emre Canbatar Selçuk Ünal Esma Nur Dayý Naile Kösebýyýkoðlu 67 T.C. BAÐCILAR BELEDÝYE BAÞKANLIÐI ÇEVRE KULÜBÜ KURULUÞ YÖNETMELÝÐÝ AMAÇ Madde:1- Bu yönetmeliðin amacý, Baðcýlar Belediye'since kurulacak olan “ÇEVRE KULÜBÜ” kuruluþ ve çalýþma esaslarýný belirlemektir. KAPSAM Madde:2- Bu yönetmelik, Baðcýlar Belediyesi Çevre Kulübü'nün ilgili birimlerini kapsar. DAYANAK Madde:3- Bu yönetmelik, 1580 sayýlý Belediyeler Yasasý,15. maddesinin, umuma ait olan yerlerin temizliði, çevreye ve saðlýða zarar veren þeylerin giderilmesi ve çevrenin korunmasýný amir, 1-10-2123 nolu fýkralarýna istinaden hazýrlanmýþtýr. TANIMLAR Madde:4- Bu yönetmelikte geçen, a) Belediye; Baðcýlar Belediyesi'ni, b) Çevre kulübü; Baðcýlar Belediyesi Çevre kulübünü, c) Gönüllü denetçiler; Çevre Kulübü, Gönüllü Çevre Denetçilerini d) Genel Kurul; Çevre Kulübü Genel Kurulunu, e) Yürütme Kurulu; Çevre Kulübü Yürütme Kurulunun ifade eder. YÜRÜTME VE YÜRÜRLÜK Madde:5- Bu yönetmelik, Baðcýlar Belediye Meclisi'nin kabulünden 68 sonra yürürlüðe girer ve bu yönetmelik hükümlerini Baðcýlar Belediye Baþkanlýðý yürütür. ÇEVRE KULÜBÜ GENEL KURULUNUN OLUÞUMU Madde:6- Çevre Kulübü üyeleri, her mahalleden muhtar, mahalledeki resmi ve özel eðitim Kurumlarýnýn müdürleri, varsa saðlýk ocaðý müdürü ve mahalledeki mevcut camilerin imamlarýndan oluþacak bir kurul tarafýndan önerilen isimler arasýndan, belediyemizce seçilen 45 kiþiden oluþur. Bu üyeler Çevre genel Kurulunu oluþtururlar. Baðcýlar Belediye Baþkaný, Baþkan yardýmcýlarý ve birim müdürleri kulübün tabii üyeleridir.Genel Kurul üyeliðinin süresi 1 yýldýr. Genel kurul,her yýl Kasým ayýnda toplanýr. Genel Kurul, kendi üyeleri arasýndan seçilen, 1 Baþkan, 1 Baþkan Yardýmcýsý 2 de katipten oluþan bir baþkanlýk divanýnca yönetilir. GENEL KURULUN GÖREVLERÝ Madde:7a) Çevre kulübü Yürütme Kurulunu seçmek, b) Çevre konusunda izlenecek çalýþma programlarýný tespit etmek, KULÜP ÜYELÝÐÝNE SEÇÝLME ÞARTLARI Madde:8a) Baðcýlar'da ikamet etmek, b) Çevre olumsuzluklarý konusunda duyarlý olmak, c) Üyelik baþvuru formunu doldurmak. 69 KULÜP ÜYELÝÐÝNÝN SONA ERMESÝ Madde:9a) Üyenin yazýlý talebi ile, b) Yönetmelik ve içtüzük hükümlerine muhalefet hallerinde de, yürütme Kurulu kararý ile üyelik sona erer. ÇEVRE KULÜBÜ YÜRÜTME KURULU Madde :10- Çevre Kulübü Yürütme Kurulu, Çevre kulübü Genel Kurulu tarafýndan seçilen 9 kiþiden oluþur. Seçilen bu üyeler, seçimi müteakip kendi aralarýndan, 1 Baþkan, 2 Baþkan yardýmcýsý 1 de Sekreter seçerler. Bir kiþi, Çevre Kulübü Yürütme Kurulu Baþkanlýðýna en çok 2 dönem seçilebilir. ÇEVRE KULÜBÜ'NÜN GÖREVLERÝ Madde :11a)Ýlçe sýnýrlarý içerisinde çevre kirliliðine mani olmak, b)Yanlýþ ve sorumsuz tutumlardan dolayý zarar gören çevrenin ýslahýnda yardýmcý olmak ve katýlýmda bulunmak, c)Halkýmýzda, özellikle gençlerimiz ve çocuklarýmýzda çevre bilincinin oluþmasýný saðlamak, d)Her türlü çevre olumsuzluklarý konusunda halký aydýnlatmak, uyarmak ve bilinçlendirmek. Bunu temin için eðitici broþürler, filmler, slaytlar, CD'ler hazýrlamak, hazýrlatmak, ilgili kurum ve kuruluþlardan temin ederek halka daðýtmak, e)Çevre temizliði, çevre koruma,çevre kirliliðiyle mücadele gibi konularda seminerler, konferanslar, panel ve açýk oturumlar düzenlemek, f)Çevrenin korunmasý konusunda kampanyalar, yarýþmalar düzenleyerek halký teþvik etmek, g)Çevre konusunda, levha, pankart, afiþ v.s. hazýrlatýp asýlmasýný saðlayarak, halký bilinçlendirmek, h)Çevrenin güzelleþtirilmesi ve estetik kazandýrýlmasý için çalýþmalar yapmak, 70 i)Diðer çevreci kuruluþlarla istiþareler ve iþ birliði yapmak. GÖNÜLLÜ ÇEVRE DENETÇÝLERÝ Madde:12- Gönüllü Çevre Denetçileri, Çevre kulübü Yürütme Kurulunca, Çevre Kurulu üyeleri arasýndan, çevre kirliliði konusunda bilgi ve birikimi bulunan üyelerden seçilir. GÖNÜLLÜ ÇEVRE DENETÇÝLERÝNÝN GÖREVLERÝ Madde:13a) Çevresindeki olumsuzluklarý tespit etmek ve ilgili formu doldurmak, b) Bu formu derhal Çevre Kulübü Yönetim Kurulu'na iletmek, c) Acil hallerde durumu telefonla da Çevre Kulübü yetkililerine bildirmek. GÖNÜLLÜ ÇEVRE DENETÇÝLERÝNÝN EÐÝTÝMÝ VE BÝLGÝLENDÝRÝLMESÝ Madde:14- Gönüllü Çevre denetçileri, Çevre Kulübü'nün organizesiyle görevlerini nasýl yerine getirecekleri ve görevin ifasý sýrasýnda nelere dikkat edecekleri hususunda eðitime tabi tutulurlar. GÖNÜLLÜ ÇEVRE DENETÇÝSÝNÝN GÖREVÝNÝN SONA ERDÝRÝLMESÝ Madde:15- Görevini kötüye kullandýðý ve bir gönüllü çevre denetçisine yakýþmayan tavýrlar sergilediði tespit edilen Gönüllü Çevre Denetçisinin kartý elinden alýnarak yetkisi sona erdirilir. 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80