AV. NİHAT KILIÇ Necatibey Caddesi 27/12 Kızılay

DAVACI : TÜRK YEREL HİZMET SEN
VEKİLİ : AV. NİHAT KILIÇ
Necatibey Caddesi 27/12 Kızılay-Çankaya / ANKARA
DAVALI : BEYŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI /Beyşehir / KONYAVEKİLİ :
AV. ALİ KABLAN Beyşehir Belediye Başkanlığı Binası Beyşehir/KONYA
DAVANIN ÖZETİ : Davalı idare ile Bem-Bir Sen arasında 13.06.2014 tarihinde imzalanan
Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin "sözleşme aidatları" başlıklı 6. maddesinin; hukuka
aykırı olduğu, idare ile yetkili memur sendikası arasında yapılmış olan toplu iş
sözleşmesinden idarede çalışan sendika üyelerinin de yasanın öngördüğü bir biçimde eşit
şekilde yararlanmasının en yasal hakkı olduğu, idari işlemlerin yargısal denetiminde Anayasa,
Yasa, kamu yararı amacı ve hizmet gereklerine aykırı olarak tesis edildiklerinin tespit edilmesi
halinde bu işlemlerin idari yargı yerlerince iptal edileceklerinin kuşkusuz olduğu, personel
arasında iç barış ve huzurun sağlanması, çalışma ahenginin bozulmaması ancak bu şekilde
sağlanabileceği, işlemin dayanışma aidatı yönünden haksız rekabeti öngördüğü, üyeleri istifa
etmeye zorladığı, sendikal faaliyetlerin sekteye uğradığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi
istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ :Sosyal Denge Tazminatı sözleşmelerinin sözleşme özgürlüğü
kapsamında imzalanan sözleşmeler olduğu, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu
Sözleşme Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yapıldığı, tesis edilen işlemde hukuka aykırı bir
durum olmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Konya 1. İdare Mahkemesi'nce dava dosyası incelenerek işin gereği
görüşüldü; Dava; davalı idare ile Bem-Bir Sen arasında 13.06.2014 tarihinde imzalanan Sosyal
Denge Tazminatı Sözleşmesi'nin "sözleşme aidatları" başlıklı 6.maddesinin iptali istemiyle
açılmıştır. 11.4.2012 tarih ve 28261 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6289 sayılı Kanun'un
33. maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen Ek 15. maddesinde,
belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam
edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebileceği, sosyal denge tazminatının
ödenebilecek aylık tutarının, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme
Kanunu'na göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutarı geçmemek üzere ilgili
belediye ve il özel idaresi ile ilgili belediye ve il özel idaresinde en çok üyeye sahip kamu
görevlileri sendikası arasında anılan Kanunda öngörülen hükümler çerçevesinde yapılabilecek
sözleşmeyle belirleneceği hükmüne yer verilmiştir. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları
ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun 28. maddesinde, toplu sözleşmenin; kamu görevlilerinin mali
ve sosyal haklarını düzenleyen mevcut mevzuat hükümleri dikkate alınarak kamu
görevlilerine uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve
tazminatlar, ek ödeme, toplu sözleşme ikramiyesi, fazla çalışma ücreti, harcırah, ikramiye,
doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ve
diğer mali ve sosyal hakları kapsadığı, toplu sözleşme ikramiyesi hariç olmak üzere toplu
sözleşme hükümlerinin uygulanmasında sendika üyesi olan ve sendika üyesi olmayan kamu
görevlileri arasında ayrım yapılamayacağı; "Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması" başlıklı
32. maddesinde; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 15. maddesi hükümleri
çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının
teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince
karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını
belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya
sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye
başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç
ay içerisinde sözleşme yapılabileceği, bu sözleşmenin bu Kanunun uygulanması bakımından
toplu sözleşme sayılmayacağı ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'na
başvurulamayacağı hükme bağlanmıştır. Dosyanın incelenmesinden, Beyşehir Belediye
Başkanlığı ile yetkili sendika arasında Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesi'nin imzalandığı,
anılan sözleşmede yer alan "Sözleşme Aidatları" başlıklı 6. maddesinde; "İşveren sözleşme
aidat olarak sendika üyesi çalışanlardan her ay memur taban aylığının %1'i oranında, yetkili
sendika dışındaki sendikalara üye olanlar taban aylığının % 1'inin 3 katı dayanışma aidatı
olarak, sendika üyesi olamayan çalışanlardan her ay memur taban aylığının % 3'ü oranında
sözleşme aidatını, sosyal denge yardımı ödenen aylarda her ayı kapsayacak şekilde keser ve
sendika hesabına yatırır." kuralına yer verildiği, bunun üzerine davacı sendika tarafından
bahsi geçen sözleşme maddesinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı
anlaşılmaktadır. Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinden, Sosyal Denge Tazminatı
Sözleşmesi'nin konusunun, toplu sözleşmelerde belirlenen tavanı aşmamak kaydıyla ilgili
kurum ve kuruluşlarda çalışan kamu görevlilerine ödenecek sosyal denge tazminatını
belirlemek olduğu, Kanun'un 28. maddesinde belirtildiği şekilde sendika üyesi olan ve
sendika üyesi olmayan kamu görevlileri arasında ayrım yapılamayacağı, aksine bir yorumun
sosyal denge tazminatının adaletli bir ücret dağılımı yoluyla ekonomik ve sosyal barışı
sağlama amacına ve Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu, kaldı ki Kanun'un 32.
maddesinde böyle bir ayrım yapılmasına imkan sağlayan bir düzenlemenin bulunmadığı gibi
sosyal denge sözleşmesinde ancak, Kamu İşvereni Heyeti Başkanı ile Belediye ve Özel İdare
Çalışanları Birliği Sendikası temsilcisi arasında imzalanan "Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin
Mali ve Sosyal Haklara Dair Toplu Sözleşmesi'nin 5. maddesinde tespit edilen, görev yapılan
birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya
görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre bir farklılığa gidilebileceği, bunun dışında
sendika üyesi olan yada sendika üyesi olmayan ile başka bir sendikaya üye olanlar arasında
bir ayrıma gidilemeyeceği." sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır. Bu durumda, Sosyal Denge
Tazminatı Sözleşmesi'nde taraf olan sendikanın dışında kalan sendikaların üyesi olan ve hiçbir
sendikaya üye olmayan kamu görevlilerinden dayanışma aidatı veya başka adlar altında farklı
oranlar üzerinden ödenti (aidat) alınmasına ilişkin hükümlerin, sosyal denge tazminatının
ödenmesinde aynı kadro veya pozisyonlarda bulunan kamu görevlileri arasında ayrım
(eşitsizlik) yaratacağı açık olduğundan, davalı İdare ile yetkili sendika arasında imzalanan
Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesi'nin 6. maddesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, aşağıda ayrıntısı gösterilen 161,70-TL
yargılama giderinin ve yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen
750,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta avansının
kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, kararın tebliğ
tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere
28/10/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan
OSMAN DİNLER 38031
Üye
FATİH ÇETİN 107158
Üye
HÜSEYİN BABAOĞLU 118417