ET VE SÜT KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NAKİT VE KIYMETLİ EVRAK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatının nakit ve diğer kıymetli evraklarını güvenli bir şekilde muhafaza etmektir. Kapsam MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik hükümleri, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatının nakit ve kıymetli evraklarının muhafazası ile görevli olanların görev, yetki ve sorumluluklarını kapsar. Tanımlar MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Depozite makbuzu: Bir sözleşmeden dolayı doğabilecek zararlara karşı verilen teminata karşılık alınan makbuzu, b) İbra senedi: Alacaklının, alacağından tamamen veya kısmen vazgeçtiğini belirten, borçlusunu borçtan ve sorumluluktan kurtaran, ibrayı imzası ile tevsik eden belgeyi, c) İpotek: Kişisel bir alacağı temin etmek için kurulan ve kıymetli evraka bağlanmayan bir rehin hakkını, ç) Kefalet senedi: Bir kişi veya kurumun borcunu ödeyeceğine ilişkin olarak üçüncü bir kişinin alacaklıya güvence vermesini, d) Kıymetli evrak: Hakkın senede bağlı olduğu ve hakkın senetsiz olarak ileri sürülemediği ve devrin mümkün olmadığı senetleri, e) Kurum: Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatını, f) Muhasebe: Merkezde Mali işler ve Muhasebe Dairesi Başkanlığı, taşrada ise Muhasebe Şefliğini, g) Nazım hesapları: Kıymetli evrakın muhasebe kayıtlarına alındığı hesabı, ğ) Sözleşme: Hukuksal sonuç doğurmak amacıyla iki ya da daha çok kişinin ya da kuruluşun karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarıyla gerçekleşen işlem, akit, mukavele, kontratı, h) Tapu senedi: Bir taşınmazın üstündeki mülkiyet hakkını gösteren belgeyi, ı) Taşra teşkilatı: Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğünün; müessese, kombina, işletme, fabrika, soğuk depo, depo tesis ile bağlı ortaklığı ve iştiraklerini, i) Teminat mektubu: Bir banka tarafından Kurum adına bir malın, hizmetin ya da bir işin yapılması hususunda verilen garanti belgesini, 1 j) Ticari senet: Satılan bir mal ve hizmetin tutarları peşin ödenmeyip gelecek bir tarihte ödenmesi için düzenlenen bir belgeyi, k) Vezne kasası: Günlük ihtiyacı karşılayacak kadar paranın muhafaza edildiği kasayı, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Muhafazaya Tabi Nakit ve Kıymetler MADDE 4- (1) Muhafazaya tabi nakit ve kıymetli evraklar şunlardır: a) Paralar (Türk Parası ve yabancı paralar). b) Türk Ticaret Kanununa göre kıymetli evrak sayılan hisse senetleri, tahvil ve bono kuponları, ipotekli borç ve irat senetleri, kambiyo senetleri (poliçe, bono, çek), teminat mektupları, kefaletnameler, sigorta poliçeleri. c) İdarenin leh ve aleyhine taahhüt veya kefaleti, hak veya ibrayı içeren taahhütname ve sözleşmelerin asıl nüshaları. ç) Protokoller, senet ve teminat mektupları, çek karneleri ve Türk Ticaret Kanununa göre kıymetli evrak sayılan diğer değerli evraklar. Muhafaza yerleri ve nitelikleri MADDE 5- (1) 4 üncü maddede belirtilen kıymetli evraklar çift anahtarlı, yangına ve her çeşit tehlikeye dayanıklı kasalarda muhafaza edilir. MADDE 6- (1) Kurumun muhasebe birimlerinde nakit ve kıymetli evrak muhafazası için kasa ve vezne odası bulunması mecburidir. Vezne kasasında bulundurulacak limit Genel Müdürlükçe tespit edilir ve gün sonunda bu limitten fazlası vezne kasasında bulundurulmaz. MADDE 7- (1) Nakit ve kıymetli evrakların muhafaza edilmesine mahsus kasalarda şu nitelikler aranır: a) Yangına, kırılmaya ve çalınmaya karşı dayanıklı olmalıdır. b) Çift ve yedek anahtarlı şekilde mevcut olmalıdır. c) Bütün anahtarlar kasayı yapan fabrikaca imal edilmiş olmalıdır. ç) Kilit ve tesisat ile cidarlarında pas ve karınca (konak) bulunmaması, kaybolan anahtarın fazla olarak imal edilmesi veya kaybolan anahtarın başkaları tarafından bulunup saklanmış olması ihmalleri göz önünde tutularak anahtarı kaybolan kasa, Kurum tarafından kilidi değiştirilmedikçe nakit ve kıymetli evrakların muhafazasında kullanılmaz. d) Kasanın açık bulunduğu saatlerde vezne odasına görevleri gereğince yetkili kılınan amir veya görevlilerden başkasının girmesi yasaktır. Veznedarlar kasa işleriyle uğraştıkları sırada herhangi bir sebeple meşgul edilemezler. Veznedarlar sayıp teslim aldıkları veya ödemek üzere hazırladıkları paraları gişe bankının yanına veya dışardan alınması muhtemel yerlere koyamazlar. 2 Muhafaza personeli MADDE 8- (1) Muhasebe ve vezne servisinde görevli personelin unvan ve adetleri iş hacmine göre kadrolarla tespit edilir. Bu personelin memur/sözleşmeli memur olmaları şarttır ve iş yoğunluğuna göre konumu ile ilgili ek görevler verilebilir. Muhafaza personelinin görev ve sorumlulukları MADDE 9- (1) Muhafaza personelinin başlıca görevleri şunlardır: a) Kendilerine tevdi edilen para ve her çeşit değerleri sorumlulukları altında saklamak ve korumak. b) Tahsil ve tediye işlerini yaparken gerekli bütün ihtimamı ve dikkati sarf etmek, tahsil ve tediye fişlerindeki imzaları kontrol etmek. c) İhtilafları ve şikayetleri nezaketle halletmek, halledemediklerini derhal amirlerine duyurmak. ç) Usulüne göre düzenlenmiş ve imza edilmiş kasa fiş karşılığında para tediye ve tahsilatını yapmak, kasa döküm defterini fiş döküm ve teslim föyünü tutmak. d) Vezneye görevliden başka kimseyi sokmamak, vezne mahallini acil ihtiyacı dışında amirine haber vermeden terk etmemek. e) Amirince verilen diğer vezne işlerini yapmak. f) Kasalarda personel ve üçüncü kişilere ait hiçbir şekilde şahsi ve kıymetli evrak bulundurmamak. g) Her iş günü bitiminde tahsilatın sonu alınınca muhasip tahsilat şefi ve memuru tarafından kasa mevcudunu saymak ve tutanağa bağlamak. MADDE 10- (1) Muhafaza personelinin başlıca sorumlulukları şunlardır: a) Muhafaza ile görevli personel kendilerine teslim olunan değerleri korumakla sorumludurlar. b) Nakitle uğraşan personel bu işe başlatılmadan önce uygun bir süre nazari ve tatbiki bir eğitimden geçirilir. Görevleri ile ilgili kanun, yönetmelik, yönerge vs. okumaları sağlanır. Bunları okuduklarına dair kendilerinden alınan bir yazı özlük dosyalarına konulur. Kanun, yönetmelik, yönerge vs. bilmemek sorumluluk yönünde mazeret sayılmaz. Tek başına muhafaza ile görevli olanlar bunların kaybından şahsen sorumludurlar. Tahsil ve tediye işlemleri MADDE 11- (1) Veznelerin tahsil ve tediye işlemleri, ilgili personelce düzenlenen tahsil ve tediye fişleri veya tediye fişleri eki olarak işlem görecek tahsil ve tediye listeleri ödeme emri vermeye yetkili ödeme amirlerinin imzalamasından sonra yapılır. Sözlü emirle para tahsil ve tediye edilemez. (2) Yazılı belgeler olmaksızın veya bu belgelerde ödeme veya tahsil emri vermeye yetkili imzalar bulunmaksızın tediye ve tahsilat yapan veznedar sorumlu tutulacağı gibi yürürlükteki mevzuat ve usullere uymadan tahsil ve tediye emri veren amirler de aynı şekilde sorumludurlar. 3 MADDE 12- (1) Para tahsili için fişi alan veznedar; a) Fişin işlem günü tarihini taşıyıp taşımadığı, b) Meblağın rakam ve yazı ile belirtilmiş olup olmadığı, bunların birbirine uyup uymadığı, c) Fişte, ilgili serviste imzaya yetkili bir sorumlusunun imzasının bulunup bulunmadığı, ç) Fişe bağlı belgelerde yazılı para miktarıyla fişte yazılı miktarların birbirine uygun olup olmadığı, bunlarda görünür bir kazıntı silinti veya tahrifat bulunup bulunmadığı, fişe eklerin tam yazılıp yazılmadığı ve eklenip eklenmediği, hususlarını tetkik etmekle yükümlü olup aksine davranıştan sorumludur. (2) Yukarıdaki ve benzeri hususlar veznedar tarafından incelendikten sonra para tahsil edilir. Bu hususların birinin eksikliği halinde veznedar, fişi ilgili servise tamamlanması için geri gönderir. Belgeler tamamlandıktan sonra veznedar tarafından “tahsil edilmiştir” damgası vurularak imza işlemleri tamamlanır. Birinci imzaya yetkili personel, fişi imzalamadan evvel fiş üzerindeki “tahsil edilmiştir” damgası ile veznedarın imzasının bulunup bulunmadığını da incelemesi şarttır. MADDE 13- (1) Tediye fişi ve bunun gibi belgeler birimin birinci ve ikinci dereceden imzaya yetkili amirleri tarafından imzalandıktan sonra ödeme yapılmak üzere vezneye gönderilir. (2) Tediye için tediye fişini alan veznedar ödemeden önce: a) Fişin işlem günü tarihini taşıyıp taşımadığı, b) Fişte birinci ve ikinci derecede imzaya yetkili amirlerin imzalarının bulunup bulunmadığı, c) Rakam ve yazı ile belirtilmiş meblağın birbirine uygun olup olmadığı, ç) Fişe bağlı belgelerde yazılı para miktarıyla fişte yazılı miktarların birbirine uygun olup olmadığı, bunlarda görünür bir kazıntı, silinti veya tahrifat bulunup bulunmadığı fiş eklerinin yazılıp yazılmadığı, d) Tediye alacak kişi ve kurumun kamuya ait borç durumu hakkında meri mevzuata göre sorgulama yapılıp yapılmadığı, e) Bu şartlardan birisinin bulunmaması veya noksan olması halinde ödeme yapılmaması, noksanlıkların tamamlanması, hatalı olan yönleri düzeltilmek üzere belgelerin ilgili servise gönderilmesi, hususlarını dikkatle araştırmak ve kontrol etmekle yükümlü olup aksine davranıştan sorumludur. (3) Veznedar ödeme yapılan kişiden kimlik ve yetki belgesini ibraz etmesini talep eder. (4) Parayı alacak olana önce fişi ve diğer ödeme belgesini imza ettirir ve ödemeyi ondan sonra yapar. (5) Ödeyeceği parayı alacak olanın önünde sayar, parayı alacak şahıs da aldığı parayı veznedarın önünde sayar. Veznedarın yanından ayrıldıktan sonra noksanlıklar nazarı itibara alınmaz. Ödemeden sonra veznedar Fişe “Ödenmiştir” damgasını vurur ve imza eder. Çekle yapılan ödemeler MADDE 14- (1) Birimlerin kasalarında yeteri kadar para bulunmaması halinde alacaklara ödenmesi gereken paranın, birimin hesabı bulunan bankadan çek kesmek suretiyle tediyesi yapılabilir. Bu gibi çekler usulüne göre tanzim edilip ilgililerin imzasından geçtikten sonra imza edilmiş tediye fişine ekli olarak vezneye gönderilir. Çeki kesen servis, çekin dip koçanına çeki 4 alacak şahsın imzasını alır. Çek vezneye geldikten sonra veznedar ilgili tetkikatı yapar, şahsın imzasını alır ve çeki ilgiliye verir. Kasa fişlerini düzenlemeye yetkili servisler MADDE 15- (1) Kasa işlemlerinin dayanağı olan tahsil, tediye fişleri ile çekler muhasebe birimlerince düzenlenir. Bunlardan başka hiçbir servis kasa fişi veya çek düzenleyemez. Kasa fişlerinin ve eklerinin muhasebeye verilmesi MADDE 16- (1) Veznede işlem gören fişler ve benzeri belgeler vezne kapanıncaya kadar veznede muhafaza edilir. Vezne kapandıktan sonra muhasebe servisine teslim edilir. Kasanın açık bulunacağı saatler MADDE 17- (1) Kasa günlük mesai saatlerinde açık bulundurulur. Mesai saatleri dışında zorunlu hallerde kasanın açılması süresi ve kapanması merkezde ilgili daire başkanı, kombina/depo teşkilatında işyeri müdürünün emrine bağlıdır. Zorunlu olarak dışarıda yapılan tahsil ve tediyeler MADDE 18- (1) Bankalardan, resmi kuruluşlardan, diğer özel veya tüzel kişilerden tahsil edilecek paralar, tahsildar bulunmayan birimlerde veznedar veya bu görev kendisine verilen personel tarafından tahsil edilir. Tahsil veya tediye edilecek paranın çek, fatura, dekont, makbuz, yazı veya benzeri geçerli belgelerden birine dayanması gerekir. Bankalardan veya başka yerlerden alınacak paranın miktarına göre birim amiri görevini yapan kimse tarafından gerekli her türlü tedbirlerin alınması şarttır. Kasanın kapanışı ve yapılacak işlemler MADDE 19- (1) Veznedar ve muhasebe sevisince ayrı ayrı çıkarılan kasa mevcudu üzerinde uygunluk sağlandığı takdirde kasa yevmiye defterinin kapanış kayıtları yapılır, kaydı tutan personel, veznedar, vezne işleri ile ilgili servisin birinci derecedeki amiri ve birim amiri tarafından imza edilir. Kasa eksik ve fazlalıkları için yapılacak işlemler MADDE 20- (1) Kasanın sayılması ve kontrolü sonunda eksiklik ve fazlalık görüldüğü takdirde derhal hatanın nerden geldiği bulunup düzeltilir. Eksik ve fazlalık düzeltilmesi mümkün olmadığı takdirde tutanakla tespit edilir. Durum birim amirlerine bildirilmekle beraber eksik veya fazlalık bilahare tetkik edilmek üzere kasa eksik veya fazlalığı hesabında gösterilir. Kasa döküm defteri MADDE 21- (1) Kasada mevcut meblağı, kupür cinsi ve adet olarak gösteren ve veznedar tarafından elektronik ortamda tutulan deftere “Kasa Döküm Defteri” denir. Veznedar, günlük tahsil ve tediye fişlerini standart hale getirilmiş kasa defteri dökümünü alır. Kasa kapandıktan sonra bu döküme kaydedilmiş olan tahsil ve tediye fişleri ile eklerini muhasebe servisindeki ilgili memura teslim eder. O günkü kasa işlemlerinin tamamlanmasından sonra elde edilen yekün, rakamla ve yazı ile ilgili servisin birinci derecedeki amiri ve birim amiri tarafından imza edilir. 5 Kasanın kontrolü MADDE 22- (1) Birim amiri, yardımcısı veya muhasebe yetkilisi gerekli gördükleri hallerde ve belirsiz zamanlarda kasadaki mevcutları kontrol etmekle yükümlüdürler. Sayım MADDE 23- (1) Tek ve ortak muhafaza ile görevli olanların sayıma tabi kıymetleri teslim alırken dikkat edecekleri hususlar aşağıda gösterilmiştir: a) Kağıt paralar teker teker sayılır. b) Madeni paralar adet, kese ve torbalar teşkil ettirmek suretiyle sayılır. c) Hisse senedi, tahvil, bono, kupon gibi kıymetler teker teker sayılır, ayrıca hisse senedi, tahvil ve bono üzerindeki kupon adedi ve numaraları tespit olunur. Mühürlü olan kıymetlerin mühürlerinin bozulup bozulmadığına dikkat edilir. ç) Her cins senetler ve kıymetli evrak teker teker sayılır, giriş ve çıkışlar muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırılır. d) Çek karneleri, karne adetleri ve yaprak adedi göz önünde tutularak teselsül numaralarına göre tasnif edilmek suretiyle sayılır. Numaraların teselsül etmesine dikkat edilir. MADDE 24- (1) Devirde, kasa mevcudunun tümünün Yönetmelik esaslarını göre sayılması ve tutanağa geçirilmesi zorunludur. Bu tutanaklarda teslim alanın, teslim edenin birim amirinin veya seçeceği bir yetkilinin imzası bulunur ve diğer kıymetlerin sayım devri de yukarıdaki hesaplara göre yapılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kıymetli evrak defteri MADDE 25- (1) Muhasebeden sorumlu olan birim, kıymetli evrak defterini elektronik ortamda tutar. Bu defter kıymetli evrak ile ilgili aşağıda belirtilen bilgileri kapsar: a) Sıra numarası b) Tarihi c) Özet halinde izahatı ç) Miktarı d) Müddeti e) Cinsi f) İz bedeli (2) Gelen kıymetli evrak hiç beklemeden kayda alınır. İlgili birim, kendisine gelen kıymetli evrakı hemen mahsuplaştırır. (3) Kıymetli evrak yevmiye defteri dökümü ile kıymetli evrak kasasındaki mevcudun uyumlu olup olmadığının ilgili servisin birinci derecede sorumlu amiri tarafından her ay kontrol edilmesi zorunludur. 6 Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 26- (1) Yönetim Kurulunun 27/08/1973 tarih ve 398 sayılı kararı ile kabul edilen Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü Kıymetli Evrak Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük MADDE 27- (1) Bu Yönetmelik, Yönetim Kurulunun 29/12/2016 tarihli ve 67 sayılı Kararı ile onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Yürütme MADDE 28- (1) Bu Yönetmeliğin hükümleri Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğünce yürütülür. 7