BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İşletme Enstitü Anabilim Dalı (Doktora) Tez Başlığı Marka Değerini Oluşturan Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli İle Analizi: Seyahat Acentaları Üzerine Bir Araştırma Tez Yazarı HİLAL UYGURTÜRK Danışman Doç.Dr. Ramazan AKSOY Mezuniyet Yılı 2014 Anahtar Kelimeler Marka Değeri ve Boyutları, Tekrar Satın Alma Kararı, Seyahat Acentası, Yapısal Eşitlik Modeli, Anket. Özet Turizm sektörü içerisinde faaliyet gösteren seyahat acentalarında, sunulan ürünlerin yanı sıra tüketici beklentilerinin ve tercihlerinin de farklılıklar göstererek sürekli artması, rekabeti her geçen gün daha da arttırmaktadır. Rekabetin yoğun olduğu bir ortamda seyahat acentalarının yaşamlarını sürdürebilmeleri, farklı olabilmeleri, rakiplerine karşı üstünlük sağlamaları ve müşteri bağlılığı yaratabilmeleri için yoğun çaba sarf etmeleri gerekmektedir. Günümüzde acentalar bu amaçlarını gerçekleştirebilmek için marka ve değer yaratma gibi soyut kavramlara odaklanmışlardır. Marka, acentaların bugünkü prestijinden ya da değerinden çok gelecekteki konumunu ve değerini belirleyecek önemli bir unsurdur. İşletmelerde marka stratejilerinin temel yapısını, tüketici algıları ve tercihleri oluşturduğu için tüketici temelli marka değeri ölçümü gerçekleştirilmelidir. Ancak marka değeri ölçümleri genellikle işletmeler için finansal temelli olarak gerçekleştirilmektedir. Bu anlamda, tüketici temelli marka değeri ölçümü bu çalışmanın genel çerçevesini oluşturmaktadır. Seyahat acentaları müşterileri ile tüketici temelli marka değeri ve boyutları arasındaki ilişkilerin tespit edilmesi ve konunun "karar " boyutunda araştırılması Türkiye’de akademik olarak henüz yeterince çalışılmış bir konu değildir. Bu çalışmada, literatürdeki eksikliği tamamlayabilmek için,tüketici temelli marka değeri ve boyutları ile A grubu seyahat acentaları müşterilerinin tekrar satın alma kararları arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmada kullanılan veriler İstanbul'da faaliyet gösteren üç farklı A grubu seyahat acentasından hizmet satın alan müşterilerden elde edilmiştir. Örneklem büyüklüğü 428 olarak belirlenmiştir. Çalışmada ilk olarak anket ile elde edilen verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Daha sonra araştırma modeli yapısal eşitlik modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda marka değerinin ve marka değeri boyutlarından marka çağrışımı, algılanan kalite ve marka bağlılığının müşterilerin tekrar satın alma kararları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Marka farkındalığı boyutunun ise tekrar satın alma kararı üzerinde etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.