Ticaret dünyasında yeni suç ve cezalar Ticaret

Ticaret dünyasında yeni suç ve cezalar
15.11.2007 / Bumin Doğrusöz / Yorum
Ticaret Kanunu Tasarısı yasalaşma yolunda hızla ilerliyor. Ticari yaşam ve şirketler dünyası
açısından çok büyük önem taşıyan bu tasarı, hem ticari yaşantı hem de şirketler için pek çok
yenilik ve zorunluluk getiriyor, kuralları katılaştırıyor ve ticari hayat için pek çok yeni suç
ihdas ediyor.
Bu yazımızda Ticaret Kanunu ile ihdas edilen suçları bir liste olarak duyurmak istiyoruz.
Tasarının 562. maddesinde yer alan bu suçların listesinde ve yaptırımında, bize göre biraz
aşırıya kaçılmış, taraflar arasında özel hukuk ilişkisine bırakılması ve özel hukuk yaptırımı
olan “tazminat” yaptırımına bağlanması gereken pek çok konu, gereksiz yere ceza hukukuna
taşınmış gibidir. Liste bugünkü hali ticari yaşantıyı disipline etmek adına ceza yargısının iş
yükünü de önemli ölçüde artıracaktır.
Tabloya bakanlar cezaları bilmek için adli para cezasının tutarını da bilmek isteyebilirler.
Yeni Türk Ceza Kanunu'na göre sanığa uygulanacak adli para cezasının her bir günlük
tutarını, 20 ila 100 YTL arasında olmak üzere hâkim belirleyecektir. Ancak bu cezanın
verilebilmesi ceza mahkemesinde belki birkaç yıl yargılanmayı gerektirecek ve mahkûmiyet
halinde sabıka kaydı oluşacaktır.
Listede yer alan fiillerin en azından adli suç olmaktan çıkartılıp, kabahat türüne, yani idari
para cezasına dönüştürülmesinde yarar vardır.
Ayrıca suçlara ilişkin maddenin yeri de yanlıştır. Madde beşinci kısımdan önce
düzenlendiğinden, sanki bu suçlar beşinci kısımda düzenlenen paylı komandit şirketler ile
altıncı kısımda düzenlenen limitet şirketler tarafından işlenirse yaptırım uygulanmayacakmış
gibi bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle 562. maddenin şirketler ile ilgili hükümlerin
sonuna veya tasarının en sonunda yer alan son hükümlere taşınması gerekmektedir.
Tasarı ile oluşturulan yeni suçlar listesini, suçları ayrı ayrı incelemeye ilerideki yazılarıma
bırakarak aşağıda sunuyorum.
Yeni Türk Ceza Kununu ile suç olarak ihdası öngörülen fiiler Öngörülen ceza
- Defter tutma yükümlülüğünü yerine getirmemek (md.64/1) 200 güne kadar adli para
- Ticari işletmeyle ilgili gönderilen her türlü belgenin kopyasını saklamamak (md.64/2) 200
güne kadar adli para cezası
Defterlerin açılış ve kapanışlarını notere onaylattırmamak (md. 64/3) 200 güne kadar adli para
cezası
- Defterlerin usulüne uygun tutmamak (md. 65) 200 güne kadar adli para cezası
- Hileli envanter çıkartmak (md. 66) 200 güne kadar adli para cezası
- Belgelerin basılı ortamda ibraz etmemek (md. 86) 200 güne kadar adli para cezası
- Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu'nca belirlenmiş standartlara uymamak (md. 88) 100
günden 300 güne kadar adli para cezası
- Bağlı şirket yönetim kurulunun, faaliyet yılının ilk 3 ayı içinde bağlı şirketler hakkında
gerekli raporu düzenlememesi (md. 199) 2 yıla kadar hapis ve adli para
- Şirketi denetlemeye yetkili bakanlık görevlilerine şirketin defter, belge ve bilgilerin
sunulmaması veya bunların görev yapmalarının engellenmesi (md.21) Üç aydan iki yıla kadar
hapis
- Şirket kurucularının gerçeğe aykırı beyanname tanzimleri (md. 349) 300 günden az
olmamak üzere adli para cezası
- Şirket kuruluşunda kuruluş denetçisinin gerçeğe aykırı rapor tanzimi (md. 351) 300 günden
az olmamak üzere adli para cezası
- Pay sahiplerinin mutat ticari gerekler dışında şirkete borçlanması (md. 358) 300 günden az
olmamak üzere adli para cezası
- Yönetim kurulu üyelerinin kendisinin veya yakınlarının ve bunların ortağı oldukları şahıs
şirketleri ile en az yüzde 20’sine iştirak ettikleri sermaye şirketlerinin şirkete borçlanması
veya şirketin bunlar lehine teminat, garanti vermesi, kefil olması (md. 395) 300 günden az
olmamak üzere adli para cezası
- Anonim Şirketin ve topluluğun finansal tablolarını düzenlemekle yükümlü ana şirketin,
yönetim kurulu faaliyet raporunu, denetçi raporunu, mali tabloları ve genel kurul kararını ilan
ettirmemesi (md. 524) 200 günden az olmamak üzere adli para
- Görevleri dolayısıyla defter ve belgeleri inceleyenlerin öğrendikleri iş ve işletme sırlarını
açıklamaları (md. 527) 1-3 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para
- Şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, azaltılması veya menkul kıymet ihracıyla ile belge ve
taahhütnamelerinin Kanuna veya gerçeğe aykırı olması (md. 549) 1 yıldan 3 yıla kadar hapis
- Taahhüt olunmamış veya ödenmemiş sermayeyi taahhüt edilmiş veya ödenmiş gibi
göstermek (md.549) 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası
- Sermaye taahhüdünde bulunanların ödeme yeterliliğinin olmadığını bilerek taahhüde onay
vermek (md. 550) 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası
- Ayni sermaye veya devralınacak işletme veya ayınlara emsaline nazaran yüksek fiyat takdir
etmek veya bunların durumlarını farklı göstermek (md. 551) 3 ay-2 yıla kadar hapis
- Şirket kurmak veya sermaye artırımı amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izinsiz olarak
halktan para toplamak (md. 552) 6 aya kadar hapis
- Anonim, Limited ve Paylı Komandit şirketlerde Kanunun 1524. maddesi uyarınca web
sayfasını oluşturmamak 6 aya kadar hapis ve 100-300 gün kadar adli para
- Web sayfasına konulması gereken bilgileri koymamak 3 aya kadar hapis ve 100 güne kadar
adli para cezası
Kaynak: http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=83584&ForArsiv=1