İşte Osmanlı`nın çökmesine neden olan anlaşma ! Türkiye ile

İşte Osmanlı'nın çökmesine neden olan anlaşma !
Türkiye ile Almanya arasında 2 Ağustos 1914’te imzalanan “İttifak Anlaşması”nın
mevcudiyeti bilinirdi ama orijinal metni ile Alman İmparatoru Wilhelm’in onay belgeleri
bugüne kadar ortaya çıkmamıştı. Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde önceki gün açılan
“Muahedeler”, yani “anlaşmalar” bölümündeki 463 adet evrak arasında Osmanlı
İmparatorluğu’nun çökmesine sebep olan bu “uğursuz” anlaşma da var. Anlaşmayı Gazete
Habertürk yazarı Murat Bardakçı yazdı
İstanbul'’daki Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde önceki gün yeni ve çok önemli bir bölüm
araştırmacıların hizmetine açıldı: “Muahedeler”, yani “anlaşmalar” bölümü, yahut arşivcilik
deyimi ile “fon”u..
“Muahedeler fonu”nda Osmanlı İmparatorluğu’nun asırlar boyunca çeşitli ülkelerle yaptığı
463 adet anlaşmanın imzalı orijinal nüshaları bulunuyor ve bu anlaşmalardan bazıları, son
dönem Osmanlı Tarihi ile ilgili birçok bahsin yeniden ele alınmasını gerektirecek derecede
önem taşıyor.
Meselâ, Türkiye ile Almanya arasında 2 Ağustos 1914’te imzalanan ama şimdiye kadar
“gizli” ve “uğursuz” diye bilinen Fransızca olarak kaleme alınmış meşhur “İttifak
Anlaşması”...
Türkiye ile Almanya arasında 2 Ağustos’ta İstanbul’da imzalanan “gizli” ve “uğursuz”
anlaşmanın ilk ve son sayfaları. Anlaşmanın altında Sadrazam Said Halim Paşa ile
İstanbul’daki Alman Büyükelçisi Baron Wangenheim’ın imzaları var.
TEK DEĞİL, BİRÇOK ANLAŞMA VAR
Osmanlı Devleti’nin sadrazamı, yani başbakanı Said Halim Paşa ile İstanbul’daki Alman
Büyükelçisi Baron Hans Von Wangenheim tarafından Said Halim Paşa’nın Yeniköy’deki
yalısında imzalanan anlaşma hakkında bugüne kadar çok şey söylenmiş, 1919’dan itibaren
bazı maddeleri tam olarak olmasa bile meâlen yayınlanmış ama orijinal metin ile Alman
İmparatoru İkinci Wilhelm’in Berlin’de imzalayıp gönderdiği onay belgesinin aslı ortaya
çıkmamıştı.
Osmanlı Arşivleri’nin araştırmacılara iki gün önce açılan “Muahedeler” fonundaki 463 adet
evrak arasında yeralan “MHD. 437/9/2” numaralı belge, işte hep merak edilen bu
“uğursuz” anlaşmanın aslı ve hemen yanında Alman İmparatoru’nun gönderdiği onay
belgesinin orijinali var! 2 Ağustos Anlaşması’nın bazı maddelerinde değişiklikler yapılması
maksadı ile imzalanmış diğer anlaşmalar, bunların onay belgeleri ve Said Halim Paşa’nın
ardından sadrazam olan Talât Paşa’nın yine Almanlar ile yaptığı ve maddelerinde “gizli
tutulacağı” ibâresinin yazılı olduğu diğer anlaşmalar da arşivde aynı serinin içerisinde
yeralıyorlar.
Alman İmparatoru İkinci Wilhelm’in, Türkiye ile Almanya arasında yapılmış gizli bir
anlaşmayı tasdik belgesi.
HERŞEY YENİDEN YAZILMALI
Sekiz maddelik anlaşmanın tam metnini burada vermeme gerek yok, kısaca söyleyeyim:
Türkiye ile Almanya arasında sıkı bir ittifak kuruluyordu, üçüncü ülkenin anlaşmanın
taraflarından birine saldırması hâlinde bu saldırı diğer tarafa da yapılmış olarak
değerlendirilecekti, Türkiye’deki Alman askerî heyeti savaş durumunda Türkiye’nin emrine
verilecek, Almanya ayrıca bir Rus tehlikesine karşı Türkiye’ye silâhlı destek sağlayacaktı.
Osmanlı Arşivleri’nde yeni açılan fondaki belgeler arasında bu uğursuz anlaşmadan sonra
yakın tarihin yeniden yazılmasını gerektirecek daha neler var, neler...
Anlaşmanın imzalanmasından bir hafta sonra, 9 Ağustos 1914’te Osmanlı Hükümeti’nin
anlaşma ile ilgili kararı.
HABER VERİLEREK IMZALANMIŞ
Birkaç örnek vereyim: Şimdiye kadar yayınlarda genellikle anlaşmanın İttihad ve Terakki’nin
başta Enver Paşa olmak üzere önde gelen birkaç lideri tarafından padişaha ve hükümete
haber verilmeden gizlice imzalandığı ve bu işin bir oldu-bittiye getirildiği ileri sürülürdü...
Ortaya yeni çıkan belgeler bu iddiaların tamamının yanlış olduğunu, zamanın hükümdarı
Sultan Reşad’ın Said Halim Paşa’ya anlaşmaları imzalaması için önceden yetki belgesi
verdiğini, konunun hükümette her yönü ile görüşüldüğünü, hattâ Almanlar’ın ittifak
anlaşmalarına dayanarak Türkiye’nin askerî ve siyasî işlerine müdahalelerine göz
yumulmaması konusunda bile karar alındığını gösteriyor.
Ama, netice malûm: Anlaşmayı imzalamamızdan üç ay sonra Dünya Savaşı’na girdik ve
imparatorluğumuz dört sene sonra gümbür gümbür yıkıldı!
Yukarıda da söyledim: Osmanlı Arşivleri’nde araştırmaya yeni açılan bu belgeler sayesinde
Birinci Dünya Savaşı’na girişimizin gerçek öyküsü artık kaleme alınabilecek ve belge
yokluğundan dolayı düşülen bazı hatalar rahatça tashih edilebilecek, hattâ ben de
kitaplarımdaki bazı belirsizlikler ile yanlışları düzeltebileceğim...
BU DA, TÜRKİYE'NİN TESLİM VE İŞGAL BELGESİ OLAN MONDROS MÜTAREKESİ'NİN ASIL
NÜSHASI
Yahya Kemal’in “1918” isimli gayet içli bir şiiri vardır ve şiirin sonlarına doğru “Ateş ve kanla
siler bir gün ordumuz lekeyi / Bu, insanoğluna bir şeyn (leke) olan Mütareke’yi” der...
Şiir, Birinci Dünya Savaşı’nın cephelerinde ardarda yenilmemizden sonra 30 Ekim 1918’de
imzalamak zorunda kaldığımız Mondros Mütarekesi’nin sebep olduğu hüzünle yazılmıştır.
Şair, bu mütarekenin insanoğlu için bir “leke” olduğu ama ordumuzun günün birinde bu
lekeyi temizleyeceği inancını ümidle ifade etmektedir...
Yahya Kemal’in ümidi dört sene sonra hakikat olacak ve ordumuz 30 Ağustos 1922’de
mütarekeyi şairin söylediği gibi kan ve ateşle ortadan kaldıracaktır!
Osmanlı Arşivleri’nde “HR-SYS 2305/85” numaralı dosyada 14 adet evrak, daha doğ- rusu
Türk Tarihi’nin en acı belgelerinden biri bulunuyor: Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşünün
resmî belgesi olan Mondros Mütarekesi’nin orijinali...
Bu 14 adet evrakın yedi adedi mütarekenin Türkçe tercümesi, ikisi o zamanın resmî gazetesi
olan Takvim-i Vekayî’de yayınlanmış metin, geri kalan beş sayfa ise orijinal İngilizcesi...
İngilizce metnin son sayfasında ıslak imzalar var: Mütarekeyi müttefikler adına imzalayan
Akdeniz’deki İngiliz Filosu Başkumandanı Amiral Somerset Arthur Gough-Calthorpe’un,
Osmanlı İmparatorluğu adına da Denizcilik Bakanı Rauf Bey’in, yani Rauf Orbay’ın, Dışişleri
Müsteşarı Reşad Hikmet ile Kurmay Binbaşı Sadullah Beyler’in imzaları...
YAHYA KEMAL’IN HÜZNÜ
İlk maddesi “Çanakkale ve İstanbul Boğazları’nın açılıp Karadeniz’e geçişin sağlanması, bu
boğazlardaki kalelerin müttefikler tarafından işgali...” diye başlayan anlaşmada Türk
Ordusu’nun ve bütün askerî varlığımızın derhal teslim olması kabul ediliyor, meşhur yedinci
maddede de “Müttefikler kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durumun ortaya çıkması
hâlinde herhangi bir stratejik noktayı işgal etme hakkına sahiptirler” deniyor.
Anadolu’nun birçok bölgesi ve İstanbul işte bu maddeye dayanılarak işgal edilmişti!
Yahya Kemal’in hüznünü belki sizler de hissedebilirsiniz diye düşünerek Osmanlı
İmparatorluğu’nun teslim olmasının, yıkılışının, çöküşünün ve ortadan kalkmasının belgesi
olan Mondros Mütarekesi’nin pek bilinmeyen orijinal metninin imza sayfasını burada
yayınlıyorum.
[status draft]
[nogallery]
[geotag on]
[publicize off|twitter|facebook]
[category araştırma]
[tags TARİH, Osmanlı, anlaşma]