KAVRAM HARİTASI TEKNİĞİ Kavram: Benzer düşünce, olay, nesne ve insanları gruplandırmak için kullanılan bir kategori olarak tanımlanır. Öğretmen gibi belirli bir kavramdan söz ederken, burada birbirine benzeyen insanlar kategorisine işaret ediyoruz demektir. Öğretici olan insanlar kategorisi. Kavram Haritası Tekniğinin Ortaya Çıkışı Kavram Haritası ilk önce anlamlı öğrenme için 1984 yılında Novak ve Gowin tarafından önerilmiştir. Kavram haritası,insanların nasıl öğrendikleri ile anlamlı öğrenme konuları arasında köprü kuran bir öğrenme,öğretme stratejisidir. . Yapısının da bir hiyerarşisi vardır. Genel kavramlar, özel kavramların üzerinde (daha yüksek) yer alırlar. Kavram haritasında bazı kavramlar ve bunları birbirine bağlayan bağlar mevcuttur. Kavramlar daire veya oval elipslerle çevrilir ve bağlar da doğru parçaları ile gösterilirler. Kavram haritasının ortaya atılıp geliştirilmesinde alışılagelmiş (bilinen) üç ana düşünce bulunmaktadır. Eğitim aracı, öğrenci öğrenme aracı ve değerlendirme aracı. Kavram Haritaları Niçin Yararlıdır? • Kavram haritası yöntemini diğerlerinden üstün kılan öncelikli avantajı, esas fikirlerin görsel sunumunu elde edilebilir kılmasıdır. • Öğrenmeyi gözle görülür biçimde arttırır. • Öğrenilmesi, öğretilmesi ve kullanılması kolaydır. • Farklı öğrenme şekillerine ve öğrenciler arasındaki diğer bireysel farklılıklara hitap eder. • Öğrenciler okul yılları süresince, kavram haritaları oluşturmayı öğrendikçe kavramları ayrı ayrı ve kopuk düşünmekten çok, kavramlar arasında bağlantılar kurmaya alışacaklardır. Kavram Haritaları Nasıl Oluşturulur? Öğretilecek konunun kavramları listelenir. Kavramlar listesinden en genel veya en üst düzeyde olan sözcük ayrı bir sayfanın başına yazılır. Bu bir kavram olabileceği gibi bir tema da olabilir. Bundan sonra öğretilmek istenen ilişkili kavramlar aşamalı bir düzende sayfaya yerleştirilir. Kavramlar haritadaki değer sözcüklerden kolayca ayırt edilebilmelidir. Bunun için kavramlar kutu veya yuvarlak içine alınır. Kavram haritasında iki kavram arasındaki ilişkiyi göstermek üzere iki kutu bir çizgi ile bağlanır. İlişki bu çizginin üzerine birkaç kelimelik bir ibareyle yazılır. Bazı hallerde ilişkinin yönü önemli olduğu için belirtilecek ilişki yönü ok ile gösterilir. Kavram haritası gereğinden fazla şişirilmemelidir. Harita başlangıçta basit tutulmalıdır. Tüm harita genelinde oradan oraya atlanmamalıdır, güçlü temeli olmayan başlıklar seçilmemelidir. Kavram haritaları, ders öncesi öğrencinin hazırbulunuşluk düzeylerini arttırır. Konu öncesi öğrencinin beyninde kavramlar canlanır, eşleşir. Bu sayede işlenen konu ezberden daha kalıcı olur. Beyin fırtınası tekniği için de yardımcı olur. Basitten karmaşığa gitmesi, konunun beyinde şematik bir şekilde tutulması da öğrenmeyi daha kalıcı kılar. Kavram haritaları; Bir konunun öğretiminde, Öğrenmeyi kolaylaştırmada, Öğrenme sürecini kontrol etmede ve kavram yanılgılarını ortaya çıkarmada, Değerlendirme yapmada kullanılabilir.