Uluslararası İlişkilerde Değişim Süreci Video Ders

advertisement
Uluslararası İlişkilerde Değişim Süreci Video Ders Anlatımı
Salı, 02 Ağustos 2011 04:59 - Son Güncelleme Pazar, 29 Kasım 2015 07:14
IV. ÜNİTE: YUMUŞAMA DÖNEMİ VE SONRASI
A. ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE DEĞİŞİM SÜRECİ
"SOVYET KOMÜNİST PARTİSİNİN 20. KONGRESİNİN RAPORU"NDAN (1956)
SSCB, dış politikasında devletlerin rejimlerine bakılmaksızın barış içinde birlikte var olma
siyasetini sabırlı bir şekilde uygulamalıdır. Ayrıca uluslararası alanda başlayan iyi ilişkiler sürekli
bir barışa dönüştürülmelidir. Bu amaçla halkların güvenliği ve barışı için aktif bir şekilde
çalışmalar yapmak politikamızın bir parçası olmalıdır. (...)
Dünyanın iki büyük gücü SSCB ve ABD arasında kalıcı dostluğun sağlanması dünya barışının
güçlenmesi için önemlidir. (...) İki ülke arasındaki ilişkiler karşılıklı barışın beş ilkesine göre
belirlenmelidir. Bu ilkeler; karşılıklı olarak toprak bütünlüğüne ve egemenlik haklarına saygı
göstermek, devletlerin içişlerine karışılmaması, karşılıklı çıkarlara dayalı eşitlik, siyasi ve
ekonomik iş birliği...
"NIXON - KISSINGER DOKTRİNİNDEN (1968) ABD yönetimi olarak SSCB ile ilişkilerimiz şu üç
ilkeye göre düzenlenecektir.(...)
Realizm ilkesi: (...) iki ülkenin birçok alanda farklı çıkarları olduğunun da farkmdayız.(....) Ortak
çıkarlarımız doğrultusun­da antlaşmalar yapmaya hazırız.
ölçü ilkesi: iki devletten birisi dünyada oluşan krizlerden tek taraflı avantaj elde etmeye
kalkışırsa iki devlet arasındaki ilişkiler sürdürülemez.(...) Başka devletleri zarara uğratacak
anlaşmaları desteklemediğimiz gibi ilişkilerde eşitlik ilkesini benimsiyoruz.
Bağlantılılık ilkesi: Dünyanın farklı bölgelerinde birbirine bağlı sorunların çözümü için ABD
1/3
Uluslararası İlişkilerde Değişim Süreci Video Ders Anlatımı
Salı, 02 Ağustos 2011 04:59 - Son Güncelleme Pazar, 29 Kasım 2015 07:14
olarak sadece askerî alanlarda değil bütün alanlarda görüşmeler yapılmasını savunuyoruz.
George LANGLOIS, 20. Yüzyıl Tarihi, s. 286-298'den derlenmiştir.
"Yumuşama (detant)" uluslararası ilişkilerde, Blokların gerginliği azaltmak için karşılıklı
görüşmeleri tercih ettiği bir dönemdir. Bu dönemde izlenen politikalarla Doğu-Batı ilişkilerinde
çatışma ve gerginlik nispeten azaltılmıştır. Yumuşama politikası, barışa varacak yakınlaşma,
anlaşma ve iş birliği aşamalarından oluşmaktadır.
Yumuşama politikasının ortaya çıkmasında konvansiyonel silahlardan nükleer silahlara geçiş,
önemli etken oldu. 1950'li KONVANSİYONEL SİLAHLAR yılların sonlarına doğru SSCB ve
ABD'nin nükleer silahlanma Nükleer, biyolojik (bakteriyolojik) ve yarışında birbirine denk
güçler hâline gelmesi, dünyayı bir nükleer savaş eşiğine getirdi. Her iki devletin de çıkması
muhtemel bir savaşta aynı şekilde zarar görecek olmaları, savaşa yol açacak çatışmaları
engellemeyi zorunlu kıldı. Bu sebeple ABD Başkanı John Fitzgerald Kennedy ve SSCB Başkanı
Nikita Kruşçev ,1961 yılında bir araya gelerek yumuşama sürecini başlattılar. Bu süreçte
Bloklar, silahsızlanma ve bazı silahlarda sınırlandırma yolunu seçtiler.
Yumuşama politikasına giden diğer bir sebep ise Bloklar içinde yaşanan siyasi gelişmeler oldu.
Soğuk Savaş Döneminde bahsedildiği gibi Doğu Bloku içinde SSCB ile Çin arasında
başlangıçtan beri devam eden güven bunalımı,Çin-ABD yakınlaşmasında ve Bloklar arasındaki
ilişkilerin başlamasında etkili oldu. Yugoslavya ve Romanya'nın SSCB güdümünden kurtulmak
istemesi ve Batı ile diplomatik ilişkilere girmesi Doğu Blokunda SSCB'nin gücünün kırılması
anlamını taşımaktaydı. 1968'de SSCB'nin Varşova Paktına bağlı güçleri kullanarak
Çekoslovakya'yı işgali, Doğu Blokunda tepkilere yol açtı. ABD'nin dünyadaki siyasi gelişmeler
karşısında müttefiklerine danışmadan hareket etmesi, Batı Bloku içinde de görüş ayrılıklarına
neden oldu. Ardından Fransa'nın NATO'nun askerî kanadından çekilmesi de Batı Blokunda
sarsıntılar meydana getirdi.
KONVANSİYONEL SİLAHLAR
Nükleer, biyolojik (bakteriyolojik) ve yarışında birbirine denk güçler hâline gelmesi, dünyayı bir kimyasal silahlar dışında, kara, deniz ve hava ordularınca kullanılan her türlü klasik silahlar.
Yüzyıllardır kullanılan konvansiyonel türdeki silahların günü­müzde en çok kullanılanları, top,
tank, tüfek, gemi ve denizaltı, nükleer bomba taşımayan uçak ve füzelerdir.
Ana Britannica, c. XIX, s. 364-365'ten özetlenmiştir.
2/3
Uluslararası İlişkilerde Değişim Süreci Video Ders Anlatımı
Salı, 02 Ağustos 2011 04:59 - Son Güncelleme Pazar, 29 Kasım 2015 07:14
SSCB-ÇİN ÇATIŞMASI
1950'lerin sonlarına doğru SSCB ile Çin arasında bir uyuşmazlık ortaya çıktı. 1962'den itibaren
iki ülke sınırında çatışmalar başladı. SSCB-Çin arasındaki sınır konusu 1969'da ele alınmasına
rağmen çözülemedi. Aynı yılın mart ayında Usuri Nehri'nde Çin-SSCB çatışması yaşandı.
Dr. Rifat UÇAROL, Siyasi Tarih, s. 675
3/3
Download