Bülten MAYIS 2011

ĐSTANBUL TĐCARET ODASI
Bilişim Teknolojileri ve e-Ticaret Şubesi
MAYIS 2011
2011
ĐÇĐNDEKĐLER
ĐSTANBUL TĐCARET ODASI
BĐLĐŞĐM TEKNOLOJĐLERĐ ve
e-TĐCARET ŞUBESĐ
BĐLĐŞĐM VE
e-TĐCARET BÜLTENĐ
PERAKENDE VE LOJĐSTĐK ĐÇĐN
TEKNOLOJĐ
TÜRKÇE ÇEVRĐMĐÇĐ BĐLĐM HABERCĐLĐĞĐ
KURSU
Mayıs 2011
Her ayın ilk haftası Đstanbul Ticaret
Odası Web Sitesinde Yayınlanır.
BĐLĐM YARIŞMASINDA 8 TÜRK PROJESĐ
E-TĐCARETTE YENĐ YASA
İLETİŞİM
BĐLĐŞĐMDE MESLEK STANDARTLARI
Reşadiye Caddesi 34112 Eminönü
- Đstanbul
Tel
Faks
e-mail
KAĞITSIZ E-ĐHALE DÖNEMĐ
: 0212 455 64 20-21
: 0212 455 64 47
: bilisim@ito.org.tr
Kaynak belirtilen haberlerde geçen
her türlü ifade, bilgi ve yorumların
sorumluluğu haber kaynağına ait
olup ĐTO sorumluluk kabul etmez.
2
PERAKENDE VE LOJĐSTĐK ĐÇĐN TEKNOLOJĐ
Farklı olma, hız ve çevikliğin en çok önem taşıdığı sektörlerden biri olan perakende
sektörü, süreçlerinde de teknolojiyi en çok kullanan ve teknolojinin en çok değiştirdiği
sektörlerden biri. Sektör, maliyetlerini düşürmek, doğru ürün, süreç ve risk yönetimi
uygulamak, çeşitlenen perakende kanallarında etkin olabilmek, doğru bir tedarik
zinciri oluşturmak, müşteriyi tanımak ve yönetmek, müşterinin beklentilerine uygun
ürün ve hizmetler sunmak gibi pek çok konuda bilişim çözümlerinin getirdiği iş
modellerini kullanıyor. Lojistik sektöründe ise malların hareketinin planlamasından,
evrakların hazırlanmasına sevkiyat, teslimat, mal bedellerinin tahsilinden, iade mallar
gibi lojistikle ilgili bütün lojistik süreçlerde bilgi teknolojilerinin kullanımı operasyonel
verimlilik açısından önem taşıyor. Araç ve yük takibi, ürünün zamanında ulaştırılması
ve tüm bu süreçler esnasında anlık veri akışını yönetmesi gereken sektör için bilişim
teknolojileri olmazsa olmazlar arasında yer alıyor. Büyümek ve gelişmek için teknoloji
yatırımlarının önemini anlayan iki sektör için de farklılaşmanın yolu teknoloji
yatırımlarından geçiyor.
BT HABER
3
TÜRKÇE ÇEVRĐMĐÇĐ BĐLĐM HABERCĐLĐĞĐ KURSU
Dünya Bilim Habercileri Federasyonu’nun (WFSJ) Bilim ve Gelişim Ağı (ScieDev.Net)
ile birlikte yürüttüğü bir proje olan Çevrimiçi Bilim Haberciliği Kursu’nun TÜBĐTAK
desteğiyle artık Türkçesi de var.
Đlk bilim yazarlarından biri olan William Laurence bilim gazetecilerini “Prometheus’un
torunları” diye tanımlıyor. Ona göre Prometheus ateşi nasıl Olimpos’tan halka
indirdiyse, bilim gazetecileri de bilimi laboratuvardan alıp halka sunar. Bilim
gazetecisi bilimle halkı buluşturan önemli bir köprü görevi görür. Ülkemizde görece
yeni bir uzmanlık alanı olan ve bu anlamda önemli bir rol üstlenen bilim
gazetecilerine ayrılan kaynaklar hayli kısıtlıdır.
Dünya Bilim Habercileri Federasyonu’nun (WFSJ) Bilim ve Gelişim Ağı (ScieDev.Net)
ile birlikte yürüttüğü bir proje olan Çevrimiçi Bilim Haberciliği Kursu’nun artık Türkçesi
de var. TÜBĐTAK Bilim ve Toplum Dairesi Popüler Bilim Yayınları Müdürlüğü’nce
dilimize kazandırılan bu kurs, yazı yazma konusunda temel becerilerden bilim
gazeteciliğinin inceliklerine kadar birçok konuyu ele alıyor.
Kurs profesyonel gazetecilere, gazetecilik öğrencilerine ve öğretmenlerine yönelik
hazırlanmış olsa da, internet günlüklerinde (yani blog sitelerinde) bilimsel gelişmelere
yer vermek isteyen ve bilim çevreleriyle iletişimde olan herkesin yararlanabileceği
ipuçları da barındırıyor.
TÜBĐTAK
4
BĐLĐM YARIŞMASINDA 8 TÜRK PROJESĐ
8 – 13 Mayıs tarihleri arasında Los Angeles’ta düzenlenecek olan 62. Intel
Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı’nda (ISEF) Türkiye’yi temsil edecek projeler
belirlendi. Bu yıl yarışmada ülkemizi TÜBĐTAK ve INEPO tarafından seçilen 8 farklı
proje temsil edecek.
Intel’in Amerika Birleşik Devletleri’nde düzenlediği geleneksel Intel Uluslararası Bilim
ve Mühendislik Fuarı’nda (ISEF) bu yıl Türkiye’yi temsil edecek proje ve ekipler belli
oldu. Bu yıl 62.si düzenlenen ISEF’te Türkiye 6’sı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik
Araştırma Kurumu (TÜBĐTAK), 2’si de INEPO tarafından seçilen toplam 8 proje ile
temsil edilecek. Türkiye’nin genç bilim insanları, 8-13 Mayıs 2011 tarihleri arasında
ABD’nin Los Angeles kentinde düzenlenecek fuarda, dünyanın dört bir yanından
gelen akranları ile buluşacak, birbirinden ilginç ve işlevsel projeleriyle Türkiye’ye ödül
getirmek için mücadele edecek.
Bu yıl Intel ISEF’te yarışacak Türk projeleri arasında sağlığa yararlı antibakteriyel
yüzeyler için özel olarak üretilen düşük maliyetli bir kaplama yöntemi, Anka adlı yeni
bir şifreleme modeli, süt ürünlerine antipatisi olan çocuklar için yoğurt özelliği taşıyan
ekonomik sindirimi kolay sahlepsiz dondurma, antioksidan maddelerden üretilen
boyar maddelerden sağlığa zarar vermeyen çocuk mobilya boyaları gibi birbirinden
ilginç projeler yer alıyor.
Türkiye geçtiğimiz yıllarda da ISEF’ten ödüllerle döndü. 2009 yılında yarışan beş
Türk ekibinden ikisi, Takım Projeleri Büyük Ödülü ve Özel Ödül olmak üzere iki farklı
5
ödüle layık görülmüştü. 2010 yılında da 59 ülkeden katılan yaklaşık 1600 öğrenciyle
karşı mücadele eden gençlerimizin 7 projesinden 3’ü Türkiye’ye ödül getirdi
VE TEKNOLOJĐ
E-TĐCARETTE YENĐ YASA
Gartner, 2015’e kadar şirket gelirlerinin yüzde 50’sinin çevrimiçi satışlar, sosyal
medya ve mobil uygulamalardan elde edilmesini bekliyor. Bu e-ticaret sektörünün
tüm dünyada önümüzdeki yıllarda daha da gelişeceğini gösteriyor. Geçtiğimiz
günlerde meclisten geçen ve 2012 yılı ile birlikte uygulanmaya başlayacak olan yeni
Türk Ticaret Kanunu, birçok işlemin elektronik ortamda gerçekleştirilmesine olanak
tanıyor. Yeni yasada e-ticareti ilgilendiren maddeler de yer alıyor. Sektör yetkililerine
göre yasada bazı eksiklikler olmasına rağmen e-ticaretin önü daha da açılacak ve
pazar daha hızlı bir gelişim gösterecek.
35 milyon internet kullanıcısıyla Avrupa’nın bu anlamda en büyük 5’inci ülkesi olan
Türkiye de, 2010’da 15.2 milyar TL’ye ulaşan ve 2011’de yüzde 40-50 arasında bir
büyüme yaşaması beklenen e-ticaret hacmiyle de büyük bir pazar potansiyeli taşıyor.
Türkiye’de artık geleneksel yöntemlerin yanında e-ticaret artık şirketlerin kârlılığını
ve büyümeleri artırmalarını sağlayacak zorunlu bir yatırım alanı olarak görülürken,
tüketici tarafında e-ticaret algısında da pozitif yönde ilerleme var. Đnternet kullanımı
ve internette güvenliğin seviyesinin artmasıyla doğru orantılı olarak e-ticaret kullanımı
6
da artıyor. Ocak 2011 itibariyle Türkiye’de 3D Secure kullanımı yasa ile zorunlu hale
gelmişti. 3D Secure’un da devreye girmesiyle Türkiye’de internet üzerinden alışveriş
yapanların memnuniyet oranının yükseldiği belirtiliyor. 2011’de büyük perakende
mağazalarının e-ticarete yönelecekleri ve e-ticarette dikeye kaymalar görüleceği
diğer bir öngörü.
Yeni şirketler e-ticaret yatırımı yapıyor
E-ticaretteki ivmeyi BKM’nin açıkladığı 2011 e-ticaret verileri de doğruluyor. Mart ayı
sonu itibariyle yerli ve yabancı kredi kartları ile farklı elektronik ticaret sitelerinden
yaptığımız harcamaların işlem adedi geçtiğimiz yılın aynı dönemine oranla yüzde 40
oranında artarak 28 milyon 96 bin 690 adedi buldu. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine
göre yüzde 45 oranında artan e-ticaret cirosu ise 4 milyar 843 milyon 500 bin TL’ye
ulaştı. E-ticaret harcamalarının sunduğu kolaylıklar sayesinde alışverişler hız
kazandı. BKM verilerine göre e-ticaret sitelerinden 2011’in ilk üç ayı boyunca
dakikada ortalama 217 adet işlem yapıldı. BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal’a göre,
internet erişimine sahip olan kullanıcı sayısındaki artış, yeni şirketlerin e-ticaret
yatırımı
yapması,
mevcut
şirketlerin
altyapılarındaki
iyileştirmeler,
tanıtım
faaliyetlerindeki artış, internet alışverişindeki fiyat ve kolaylık avantajı e-ticaret
hacminin artmasını sağlayacak.
“Değişikler, her şirket gibi sektörümüzdeki şirketleri de etkileyecek”
Peki yine ticaret yasası ve düzenlemeler sektörü nasıl etkileyecek? ElektronikTicaret
Đşletmecileri Derneği (ETĐD) Başkanı Hakan Orhun, bu konuda şunları söylüyor:
“Yeni TTK ile beraber şirketlerin internet sitesi sahip olma zorunluluğu ve bunun da
bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine sunması, Türkiye’deki Internet kullanımını
artıracak. Bu, e-ticaret sektörünü olumlu etkileyecek. Çünkü, Türkiye’de çok önemli
bir kullanıcı sayısı olmasına rağmen internet, henüz kullanıcıların gözünde bir hayat
biçimi haline gelememiştir. E-devlet projeleri ve şirketlerin internet siteleri ile beraber
Internet bir eğlence aracı olmaktan ziyade kişilerin bilgiye hızlıca erişebildiği onların
hayatını kolaylaştıran bir unsur olacak. Bunun dışında ticaret yapış şekli ve şirket
yönetimleri ile ilgili değişikler, her şirket gibi sektörümüzdeki şirketleri de etkileyecek.
Ancak, Internetten satış yapan şirketler, tüm işlemlerini çevrimiçi sistemler üzerinde
kurduğundan uyum süreci daha kısa olacaktır. Genel kurul, yönetim kurulu
7
toplantılarının çevrimiçi yapılabilmesi ise sektörümüzde çok önemli olan hızlı karar
alabilmeyi pozitif yönde etkileyecektir.”
BT HABER
BĐLĐŞĐMDE MESLEK STANDARTLARI
Bilişim sektöründe meslek standartlarının belirlenmesi ve sertifikasyon hizmetlerinin
verilmesi konusunda Türkiye’de önemli bir adım atıldı. TÜBĐDER’in (Bilişim Sektörü
Derneği), bilişim sektöründe test ve sertifikasyonu sağlayan kurum olmasını
sağlayacak “Mesleki Bilgi ve Beceri, Sınava ve Belgelendirme Merkezleri (VOC Test
Merkezleri) Projesi” hayata geçiyor.
AB destekli bu proje çerçevesinde Donanım Bakım Teknisyeni ve Ağ Teknolojileri
Uzmanı alanlarında yasal mesleki standart ve sertifikasyonları TÜBĐDER oluşturacak.
Đki yıl içinde tamamlanması planlanan bu proje 380 bin avro bütçeli olacak ve bunun
300 bin avrosu AB tarafından hibe edilecek.
VOC Test Merkezi Projesi’nin, TÜBĐDER’in yasalara ve mesleki standartlara dayalı
bir sektör birliği oluşturma vizyonu ile örtüştüğünü belirten TÜBĐDER Başkanı Erkin
Fındık, bu konuda gerçekleşen çalışma aşamaları konusunda şu bilgileri verdi:
8
“Đstanbul Ticaret Odası koordinatörlüğünde gerçekleştirdiğimiz mesleki standartların
belirlenmesi çalışmaları sonucunda, bilişim sektörünün meslek haritası oluşturuldu ve
standartların belirleneceği 19 meslek dalı belirlendi. TÜBĐDER, bu meslek dallarının
içerisinden,
özellikle
bilişim
bayi
kanalını
ilgilendiren
altı
meslek
dalının
standartlarının belirlenmesi konusunda görev aldı. Bu konuda Meslek Yeterlilik
Kurumu’nun attığı bir sonraki adım, meslek standartlarının, yeterliklerinin belirlenmesi
ve bu yeterliliklere göre sınav merkezlerinin açılması için AB destekli hibe projesi
olan VOC – Test Merkezi Projesi oldu. TÜBĐDER’in VOC – Test Merkezleri ile ilgili
yaptığı başvuru, Mesleki Finans ve Đhale Birimi tarafından kabul edildi ve sözleşme
imzalandı. Bu sözleşme, TÜBĐDER’in bu konuda belgelendirme kuruluşu olması
yönünde önemli bir adım oldu. TÜBĐDER, başvuruyu yaparken de, proje ortağı olarak
TÜBĐFED (Bilişim Sektörü Dernekleri Federasyonu), iştirakçi olarak da Çizgi-Tagem’i
belirledi.”
TÜBĐFED Yönetim Kurulu Başkanı Rüştü Arseven, sektörel standartların belirlenmesi
konusunda TÜBĐDER’in ortağı olmaktan büyük memnunluk duyduklarını belirterek,
test merkezlerinin Anadolu’ya açılması konusunda TÜBĐDER’e gerekli destekleri
sunacaklarını açıkladı. Anadolu’da açılması hedeflenen test merkezi sayısının ise 8
ila 12 arasında olacağı belirtiliyor.
Projeyi koordine edecek olan Çizgi-Tagem adına konuşan Niyazi Saral ise nitelikli ve
belgeli iş gücü ile ulusal yeterlilik sisteminin önemine vurgu yaparak, test
merkezlerinde internet tabanlı test teknolojisinin kullanılacağını kaydetti ve şu bilgileri
verdi:
“TÜBĐDER’in ana faaliyet konularından biri olan sektörün ve özellikle de bilişim bayi
kanalının sorunlarını çözebilmek, haksız rekabetin engellenmesi ancak yasal bir
düzenleme ile mümkün. TÜBĐDER diğer bilişim STK’ları ile görüşerek mesleki
standartların oluşturulması, sektöre girişin asgari sertifikasyon ile sınırlandırılması
tüm bilişim işletmelerinin üye olacağı bir ‘Sektör Birliği’ yapısının kurulması için 2010
yılında bir yasa tasarısı üzerinde çalışarak temel bir metin oluşturuldu. Bu metnin son
hali Mayıs ayına kadar diğer bilişim STK’larıyla birlikte yapılacak bir çalıştay ile
belirlenecek ve yasal düzenlemeler için girişimlerde bulunulacak. Bu çalışmada,
mesleki standartların yasal olarak belirlenmesi büyük önem taşıyor. Bilişim sektörüne
ait mesleklerin yasal tanımlamaları ve standartlarının olmaması, bu konuda yapılacak
yasal girişimlerin önünde duran önemli bir engel olarak bulunmaktaydı. TÜBĐDER, iki
9
yıl sürecek projenin sonunda ‘Donanım Bakım Teknisyeni’ ve ‘Ağ Teknolojileri’ bilişim
meslek dallarına ait ikişer seviyede meslek standartlarını, yeterliliklerini belirleyerek,
sertifikasyon için bir test merkezi açacak. Daha da önemlisi, bu çalışmanın bilişim
meslek dallarında diğer belirlenen standartlar ile birleşerek TÜBĐDER’in bu konuda
yapacağı yasal girişimlere altyapı sağlaması olacak.”
BT HABER
KAĞITSIZ E-ĐHALE DÖNEMĐ
E-devlet dönüşümü kapsamında Başbakanlığın öncelikli 11 e-devlet projesinden biri
olan EKAP (Elektronik Kamu Alımları Platformu) projesi uygulamaya kondu ve
resmen e-ihale dönemi başlamış oldu. Kamu Đhale Kurumu’nun EKAP projesi
kapsamında ihalelerde e-imza kullanılarak yılda 50 milyar TL tasarruf yapılması
planlanıyor.
Kamu Đhale Kurumu’nun EKAP projesiyle ihalenin yayınlanması, tekliflerin toplanması
ve sonuç bilgilerinin yayınlanması gibi tüm süreçler, elektronik imza yardımıyla
sayısal ortamda gerçekleştiriliyor ve süreç çok daha sağlıklı işliyor. Türkiye’de yılda
150 bin ihale yapılıyor ve yaklaşık 25 bin şirket ihaleye katılıyor. Tüm bu ihalelerin
sayısal ortamda yapılması yüzde 20 tasarruf sağlanması anlamına geliyor ve yılda 50
milyar TL tasarruf edileceği tahmin ediliyor. Çünkü bu sistem kamu ve sektörün yüz
yüze gelmesini engelliyor, tüm süreç sayısal ortamda şeffaf bir şekilde işliyor.
BT HABER
10
ĐTO YAYINLARI (2010)
2010-5 Đstanbul’da Kırk Yıllık 40 Lezzet Durağı (=Forty Years Old 40 Taste Havens in Đstanbul
(küçük boy)
2010-6 Türk Yan Sanayi Borsası Üye Profil Araştırması (Türkçe-Đng)
2010-7 Edebiyatımızda Ticaret ve Tacirler
2010-8 Haberlerden Yansıyan ĐTO
2010-9 Fiyat Đndeksleri (Aylık)
2010-10 Makroekonomik Göstergeler (3 aylık)
2010-11 Osmanlı’dan Cumhuriyete Özel Girişimciliğe Yönelik Devlet Politikaları
2010-12 Büyümenin Yolu Afrika’dan Geçiyor
2010-16 Şehbender Raporlarına Göre I.Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Ticareti
2010-18 Avrupa Birliği’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları’na Türkiye’nin de Dahil Edilmesi
2010-19 Dünyada ve Türkiye’de e-Đhracat Uygulamaları
2010-20 Mesleki ve Teknik Ortaöğretimde Finansman Harcamalar ve Maliyet
2010-22 Güneş Kollektörü Uygulamaları
2010-23 Đstanbul Kentiçi Ulaşımında Servis Taşımacılığı
2010-25 ABD Deneyimi Işığında Emek Piyasası Reformu ve Đşsizliği Azaltıcı Politikalar
2010-26 Ekonomik Rapor
2010-28 Kurumsallaşma ve Kriz Yönetimi
2010-30 Đşletmelerde Kurumsallaşma ve Kurumsal Đletişimin Önemi
2010-31 Dünyada Ve Türkiye’de Mikro Finansman Ve Yoksulluğun Azaltılması- Teori Ve
Uygulamalar
2010-34 Kaybolan Meslekler ve Son Ustalar
2010-35 Global Krizde Türk Yan Sanayi Borsası’nın Genel Durumu ve Beklentileri
2010-36 Gelişen Çin Turizm Pazarı ve Türkiye
2010-37 ĐTO Kurumsal Tanıtım Kitapçığı
2010-38 The Đstanbul Chamber of Commerce: an institution devoted to development of Turkey
2010-47 Aile Kültürünün Aile Đşletmesi Kültürü Üzerindeki Etkisi
2010-48 Osmanlı Gümüş Damgaları
2010-51 Mikroekonomi ve Makroekonomi Düzeyinde Küresel Rekabet Gücünü Etkileyen Faktörler
ve Stratejiler
2010-50 Nobel’in Đzinde Đktisat Kuramının Gelişimi
2010-52 Yolu Đstanbul’dan Geçen Kervan’ın Sarayları
2010-54 Đstanbul’un Đslami Hazineleri (Arapça)
2010-55 Kurumlarla Yakın Ekonomi Tarihi
2010-66 Gökyüzünden Đstanbul Đbadethaneleri (=Temples of Đstanbul from sky)
2010-68 Ticaret ve Hayat
2010-69 Bacıyân-ı Rûm’dan Günümüze Türk Kadınının Đktisadî Hayattaki Yeri
2010-73 Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Dönüşüm
2010-74 KOBĐ’ler için Çin Halk Cumhuriyeti Rehberi
2010-78 Şehristan Đstanbul: Seyyahların Hayal Şehri
2010-72 AB’ ye Uyum Sürecinde Türkiye’de Büyükbaş Hayvancılık
2010-73 Ortadoğu ve Kuzey Afrika Ülkelerinde Ekonomik Dönüşüm
2010-74 KOBĐ’ler için Çin Halk Cumhuriyeti Rehberi
2010-75 The Grand Bazaar: Đstanbul from past to present
2010-97 Osmanlı Ticaret ve Sanayi Albümü
2010-83 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 1: Sorularla ATR Dolaşım Belgesi
2010-84 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 2: Sorularla: EUR.1 EUR-MED Dolaşım Belgesi
2010-85 Dış Ticaret Bilgilendirme Dizisi 3: Sorularla ABC Menşe Şehadetnamesi ve
Form A Belgesi
2010-80 Avrupa Birliğinin Girişimcilik Politikası: KOBĐ Yaklaşımı ve Türkiye
2010-81 Đslam Ülkeleri Arasındaki Ticaretin Geliştirilmesi
11