E-TİCARET: DİJİTAL PAZARLAR VE DİJİTAL ÜRÜNLER Araştırma Görevlisi: PH.D Mehmet Necati Cizrelioğulları Bilindiği gibi “ticaret” ifadesi kavramsal olarak “mal veya hizmetin satın alınması ve satılması” işlemlerini kapsamaktadır. Bu sürecin elektronik ortamda yani internet üzerinde yapılması e-ticaret kavramını ortaya çıkarmıştır. Yani e- ticaret mal ve hizmetlerin internet üzerinden alım ve satımı işlemidir. Ticaret öncesi firmaların elektronik ortamda bilgilenmesi ve araştırma yürütmesi Firmaların elektronik ortamda buluşması Ödeme sürecinin yerine getirilmesi Taahhüdün yerine getirilmesi, mal veya hizmetin müşteriye teslimi Satış sonrası, bakım, destek vb. hizmetlerin temin edilmesi E-Ticaret, mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış, sigorta, dağıtım ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden yapılmasına olanak sağlar. E-ticaret ile daha esnek yapıya kavuşan, tedarikçileri ile daha yakın çalışan, müşterilerin beklenti ve ihtiyaçlarına daha hızlı cevap veren firmalar global ölçekte değişim yaşamamaktadır. E-ticaret, firmalara en iyi tedarikçiyi seçme ve bütün dünyaya satış yapma imkanı sunmaktadır. İnternet üzerinden alışveriş yapma, aranılan ürün ya da hizmeti, çarşı pazar dolaşıp yorulmadan pek çok alternatifi bir arada görerek kısa sürede bulma ve satın alma imkanı sağlar. Bu sayede alışveriş için harcanan zamandan sağlanan tasarruf, kazanılan vaktin başka alanlarda daha verimli bir şekilde kullanılmasını mümkün kılar. İnternet üzerinde uçak, tren veya otel odası rezervasyonu, online bilet alımı gibi işlemler zaman kaybetmeden kolayca gerçekleştirilebilir. Kitap, CD, bilgisayar, hediyelik eşya, yiyecek, giyecek ve daha birçok ürün, satıldığı yere gitmeye gerek kalmadan internet üzerindeki mağazalardan sipariş edilebilir. • Yeni bir pazar • Düşük maliyetler / giderler • Daha etkin bir çözüm Neden ? • İşinizde rekabetçi ortama uyum göstermenizi sağlar ! 1.Aynı anda her yerde olma E- ticaret her zaman her yerdedir.Bu evdeki, işyerindeki bilgisayarınızdan ve hatta mobil e-ticaret kullanarak arabanızdan alışveriş yapma olanağını sağlar. Müşterinin bakış açısıyla, her yerde olmak işlem maliyetlerini azaltmaktadır. İş yapmak amacıyla pazara gitmek için artık zaman ve para harcamak gerekli değildir ve satın almak için az düşünce çabası gerekmektedir. 2. Küresel Erişim E-ticaret teknolojisi, geleneksel ticaretten çok daha uygun ve daha etkin maliyetle kültürel ve ulusal sınırlar ötesine ticari işlemler yapılmasını sağlar. Geleneksel ticaretin büyük bir kısmı yerel veya bölgeseldir- yerel satış noktaları yerel veya ulusal ticari ürünleri kapsar. Örneğin, Televizyon, radyo istasyonları ve gazeteler ulusal kitleleri çekebilmek güçlü fakat sınırlı ulusal ağlara sahiptir; ancak ulusal sınırların dışında küresel kitleye kolaylıkla ulaşamayan ulusal ve yerel kurumlardır. 3. Evrensel Standartlar E- ticareti yönetecek internetin teknik standartları evrensel standartlardır. Bu teknik standartlar, dünyadaki tüm uluslar tarafından paylaşılır ve herhangi bir bilgisayarın kullandığı teknolojik platformdan bağımsız olarak diğer bir bilgisayarla bağlantı kurmasına olanak tanır. Evrensel teknik standartları pazara giriş maliyetlerini büyük oranda azaltır. Aynı zamanda tüketiciler için arama maliyetleri azaltır. 4. Zenginlik Mesajın içeriğini ve karmaşıklığını ifade eder. Geleneksel pazarlar, ulusal satış güçleri ve küçük perakende mağazaları büyük zenginliğe sahiptir. 5. Enformasyon Yoğunluğu İnternet ve Web enformasyon yoğunluğunu artırmıştır. E-ticaret teknolojileri enformasyonun güncelliğini, doğruluğunu ve zamanlılığını artırırken, enformasyonun toplanması, saklanması ve işlenmesi ve iletişim maliyetlerini azaltmıştır. E-ticari piyasalarındaki enformasyon yoğunluğu fiyatları ve maliyetleri daha şeffaf hale getirmiştir. • Fiyat şeffaflığı, piyasadaki farklı fiyatların müşteriler tarafından kolayca bulunmasını tanımlar • maliyet şeffaflığı; ürünün satıcıya olan gerçek maliyetinin keşfedilmesini tanımlar. 7. Kişileştirme/ Özelleştirme - Teknoloji kişiselleştirilmiş mesajların grupların yanı sıra kişililere de gönderilmesine olanak tanımaktadır. - Satıcılar, pazarlama mesajlarının kişinin ismini, ilgi alanlarını ve geçmiş satım alımlarına göre düzenleyerek kişiselleştirme hedefleyebilir. - Teknoloji ayrıca ürün veya hizmeti kullanıcının tercihlerine ve önceki davranışına göre değiştirerek özelleştirmeye izin verir. 8. Sosyal Teknoloji Kullanıcı içerikli nesil ve sosyal ağları kapsar. Önceki teknolojilerin tersine, internet ve e-ticaret teknolojileri, kullanıcılarına metin, video, müzik ve fotoğraf formunda içeriklerini oluşturmasına ve kendi kişisel arkadaşlarıyla paylaşmasına izin vererek çok daha fazla sosyallik içerir. Dijital Pazarlar İnternet enformasyon asimetrisini azaltmıştır. • Dijital pazarlarda, tüketiciler ve tedarikçiler ürün için istenen fiyatı görebilirler ve bu mantıkla dijital pazarların geleneksel pazarlara göre daha şeffaf olmaktadır… Dijital pazarlar çok esnek ve etkindir, çünkü işletmeler azaltılmış araştırma ve işlem maliyetleriyle, düşürülmüş fiyat değiştirme maliyetleri, daha fazla fiyat bölümlendirme ve piyasa koşullarına göre aktif olarak fiyat değiştirme olanaklarıyla faaliyette bulunurlar. Dinamik fiyatlandırma, müşterinin karakteristik özelliklerine veya satıcının tedarik durumuna göre ürünün fiyatının değişmesidir. Dijital Ürünler Dijital ağ üzerinden dağıtımı yapılan ürünlerdir. •Müzik parçaları,video, Hollywood filmleri, yazılım, gazeteler, dergiler ve kitapların tümü dijital ürünlerdir. Bunlar depolanabilmekte, dağıtılabilmekte ve satılabilmektedir… İşletmeden tüketiciye elektronik ticaret (B2C) İşletmeden işletmeye elektronik ticaret (B2B) Tüketiciden tüketiciye elektronik ticaret (C2C) Perakende, ürün ve hizmetlerin bireysel alışveriş yapanlara sunulmasını içerir. •Hepsiburada.com gibi siteler buna örnek olarak gösterilebilir. İşletmeden işletmeye ticaret yapılan E Ticaret modelidir. Bu türü kullanan işletmeler son kullanıcıya bir ürün satışı gerçekleştirmezler. • Örnek vermek gerekirse; hastane cihazları satan bir üreticinin, cihazlarının hastane tarafından satın alınması gibi. Veya toptan satış gerçekleştiren üreticinin, ürünlerini toptan olarak mağazalara dükkanlara satması gibi. Tüketiciden tüketiciye işlem yapılan bir E Ticaret modelidir. Gittigidiyor.com, eBay.com vb. siteler buna örnek olarak gösterilebilir. •Örneğin, dev açık artırma Web sitesi ebay insanlara kendi ürünlerini diğer tüketicilere ürününü sabit bir fiyattan veya en yüksek fiyattan açık artırmasıyla satmalarına olanak verir… PORTAL TOPLULUK SAĞLAYICILAR HİZMET SAĞLAYICILAR PAZAR OLUŞTURUCULARI E-PEREKENDECİ İÇERİK SAĞLAYICI İŞLEM ARACILARI Dijital Bilgi Toplama ve Analizi • Müşteri bulma, mevcut müşterileri portföyde bulundurma ve müşteri profilini tanımlama • Hedefe Yönelik Pazarlama • Güncel Pazar araştırmaları İnternet Üzerinden Reklam Uygulamaları Elektronik Pazar kavramı ve Temelleri E-Pazarlama; • tanıtım • müşteri ilişkileri ve haberleşme • Pazar analizi • marka oluşturma • . ..... gibi tüm faaliyetlerin internet üzerinden yapılmasını içerir. E-Pazarlama, güzel görünümlü web sayfaları yapmaktan çok, müşterilerle on-line haberleşme ve internet araçlarını kullanarak onlarla B2C ya da B2B türü e-ticaret yapma yollarını arar ve bu konularla uğraşır. Kısacası E-Pazarlama; on-line işinizde müşteri kapmak ve mevcutları korumak için yapılacak tüm faaliyetler olarak tanımlanabilir. İki örgüt arasında faturalama, sevkiyat programları veya satın alma emirleri gibi Standart ticari işlemlerinin bilgisayardan bilgisayara değiştirilmesine olanak verir. EDI Temelde satın alma siparişleri, faturalama ve sevkiyat bildirimi gibi belgelerin değişiminin otomasyonunu sağlar. 1. İşletme 2. İşletme Sipariş ve elektronik fatura bilgileri iki şirket arasında otomatik gerçekleşiyor.