İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Disiplinlerarası Uçak ve Uzay Mühendisliği Programı 2005-2006 Bahar Dönemi Doktora Yeterlik Aerotermodinamik Alan Sınavı 12 Mayıs 2006 Soru 1 D çapındaki boru akışının içine d çapında bir disk yerleştirilmektedir. Diskten yeterince uzak bölgede akış hızı U ve yoğunluğu ρ dur. Akış sıkıştırılamaz ise, diskin arkasındaki basıncın akım ayrılması bölgesinin üstündeki ve altındaki basınca eşit olduğu durumda, diski yerinde sabit tutabilmek için uygulanması gereken kuvveti U, D, d ve ρ cinsinden elde ediniz. 1 2 D d Soru 2 Bir lüleden atmosfere açılan hava lüle çıkışındaki düşey plakaya çarpmaktadır (Bkz. şekil). Bu plakayı yerinde tutabilmek için 12N’luk yatay bir kuvvet uygulanmaktadır. Basınç ölçerde okunan basıncı belirleyin. Akışı sıkıştırılamaz ve sürtünmesiz kabul edilmektedir. Soru 3 Kalınlığı 30 cm olan bir tuğla duvarın boyutları 5m X 10m dir. Duvarın iç yüzey sıcaklığı 30 oC ve dış yüzey sıcaklığı ise 3 oC dir. Duvarın ısı iletim katsayısı 0.78 W/moC ve çevre sıcaklığı To=0 oC ise ve (bulduğunuz her büyüklüğün birimlerini mutlaka yazarak) a) Duvardan birim zamanda geçen ısı geçişi miktarını hesaplayınız. b) Duvarın ısı geçişi sırasında toplam entropi üretimini hesaplayınız. c) Duvardan ısı geçişi ile ilgili tersinmezliği (yok olan ekserji) hesaplayınız. Soru 4 α hücum açısında sesüstü akışa maruz kalan bir düz levhanın üst kısmında sabit pu ve alt kısmında sabit pl basınç dağılımı olduğuna göre (pl> pu) basınç merkezinin yerini hesaplayınız. (Not: veter uzunluğunu c ve derinliği 1 birim olarak alınız. xcp =−(hücum kenarına göre moment / normal kuvvet)) Soru 5 Şekilde görüldüğü gibi küt bir füze deniz seviyesinde (T1=273K, p1=1.013bar) yatay olarak Mach sayısı M=2 ‘de seyretmektedir. Füzenin durma noktasındaki (stagnation point, şekildeki O noktası) sıcaklık ve basıncı hesaplayınız (Ekteki Tablo A1 ve Tablo A2 ‘den yararlanılabilir. 1 O 2 Soru 6 Birbirine karışmayan iki akışkan, birbirine paralel ve birbirinden 2h uzaklıkta iki paralel ve sonsuz plaka arasında akmaktadır (Bkz. şekil). Üst plaka U hızı ile hareket ederken alt plaka sabit kalmaktadır. Üstte akan akışkan h kalınlığında ve ρ1, µ1 yoğunluk ve viskozite değerlerine, altta akan akışkan h kalınlığında ve ρ2, µ2 yoğunluk ve viskozite değerlerine sahiptir. İki akışkan bölgesi için de hız profillerini (u1(y) ve u2(y)) belirleyin. Ayrıca plakalar arasındaki akışın hacimsel debisini (Q) bulun. (ρ1<ρ2 olarak verilmektedir.) Sabit levha Soru 7 φ ( x, y ) = e x + e y fonksiyonu ve (x,y)=(1,1) noktası verilmiştir. 1. ∂φ / ∂x ve ∂φ / ∂y ’nin bu noktadaki tam değeri nedir? 2. ∆x = ∆y = 0.1 için birinci mertebe ileri fark ile bu noktadaki yaklaşık ∂φ / ∂x ve ∂φ / ∂y değerlerini bulup yüzde izafi hatayı hesaplayınız. 3. ∆x = ∆y = 0.1 için birinci mertebe geri fark ile bu noktadaki yaklaşık ∂φ / ∂x ve ∂φ / ∂y değerlerini bulup yüzde izafi hatayı hesaplayınız. 4. ∆x = ∆y = 0.1 için ikinci mertebe merkezi fark ile bu noktadaki yaklaşık ∂φ / ∂x ve ∂φ / ∂y değerlerini bulup yüzde izafi hatayı hesaplayınız. Soru 8 Uzun dikdörtgen çubuğun daimi hal sıcaklıkları üç nodal noktada şekildeki gibi verilmiştir. Çubuk içinde hacimsel ısı üretimi 5x107 W/m3 ve termal kondüktivite 20 W/m.K dir. İki kenar 300 K de muhafaza edilmekte ve diğer iki kenar yalıtılmıştır. a) 1, 2 ve 3 nolu sıcaklıkları bulunuz? 5 mm 1 2 398 5 mm nodlardaki 348.5 b) Çubuktan yapılan birim uzunluk ve birim zamanda ısı geçişini bulunuz? 300 K 3 374.6