ABD Ülke Etüdü

AMERİKA BİRLEŞİK
DEVLETLERİ
ÜLKE RAPORU
Eylül 2013
E.K.
AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ
1
I. ÜLKENİN GENEL BİLGİLERİ
Resmi Adı
:
Amerika Birleşik Devletleri (ABD)
Yönetim Şekli
:
Federal Cumhuriyet.
50 Eyalet ve bir Federal Bölgeden oluşur.
Coğrafi Konumu
:
Kuzey Amerika’da Meksika ile Kanada arasında geniş
yer tutar.
Yüzölçümü
:
9.159.115 km2 (%18,6 ekilebilir alan)
Nüfusu
:
315,3 Milyon ( 2012)
Başkenti
:
Washington D.C. (5.700.000)
Başlıca Şehirleri
:
New York, Los Angeles, Chicago, Dallas-Forth Worth,
Houston, Philadelphia, Washington D.C., Miami,
Atlanta, Boston-Cambridge-Quincy
Zaman Ayarı
:
Merkez
Standart
Zamanı:
GMT’den
6
saat,
Türkiye’den 8 saat geridir.
Başlıca Sektörler
:
ABD son derece zengin tabiî kaynaklara sahiptir.
Geniş alanlara yayılan verimli topraklarında, tarım ve
ormancılık öne çıkar, maden yatakları çok çeşitlidir.
Ülkede gelişmiş sanayi dalları olarak motorlu taşıtlar,
bilgi iletişim sektörü, uzay ve havacılık, kimyasallar
sayılabilir.
Dili
:
İngilizce
Dini
:
Hıristiyan %75, Musevi %1,7, Budist %0,7, Müslüman
%0,6
Para Birimi
:
Amerikan Doları ($)
Üyesi Olduğu Uluslar
:
APEC, ASEAN, CERN, EAPC, EBRD, FAO, IAEA, G-
arası Kuruluşlar
5, G-7, G-10, NAFTA, UN, OSCE, NATO, WTO, UN
SEC. COUNC., OECD, IMF, WB, ICC, ILO, WHO,
UNCTAD
2
II. DEMOGRAFİK GÖSTERGELER
Nüfus
315.3 milyon
Yaklaşık 200.000
(çoğunluğu yüksek okul mezunu)
33,7 kişi/km2
Türk Nüfus
Nüfus Yoğunluğu
15–64 Yaşın Nüfusa Oranı
% 66.7
Internet Kullanıcıları
% 81
OECD Gelir Grubu
Beklenen Yaşam Süresi
Yüksek
78 Yıl
CO2 Emisyonu (kişibaşı metrik
ton)
İşgücü
İşsizliğin toplam işgücüne oranı
17
159 Milyon
%9
Kaynak: World Bank, İhracat Bilgi Platformu, CIA Factbook
III. EKONOMİK GÖSTERGELER
YILLAR
GSYİH (Trilyon $)
(Gayri
Safi
Yurtiçi
Hasıla)
GSYİH Dünya Sıralaması
Kişi Başına GSYİH ($)
Reel GSYİH Büyüme
Hızı(%)
Enflasyon Oranı (%)
Para birimi:
Amerikan Doları – USD
($)
2008
2009
2010
2011
2012
14.2
13.8
14.4
14.9
15.6
1
1
1
1
1
46.760
45.305
46.612
48.112
49.965
0
-4
3
2
2.2
4
0
2
3
2.1
1 USD $ = 2.0075 TL
1 Euro € = 1.3266 USD $
(11.09.2013)
Kaynak : World Bank, OANDA.com
3
IV. BİR BAKIŞTA AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
ABD, 315 milyonu aşan nüfusu ve 15 trilyon Dolar’ı (2012 tahmini) geçen GSYİH
ile dünyanın en önemli pazarlarından biridir. Ülke dünyanın en büyük ithalatçısı
olma özelliğinin dışında, dünyanın en büyük doğrudan yabancı sermaye kaynağı
konumu ve barındırdığı tüketim potansiyeli ile hem gelişmiş hem de gelişmekte
olan ülkelerin yöneldiği bir hedef pazardır. ABD ekonomisi, dünya ekonomisini
birebir etkileme gücüne sahip olması nedeniyle dünyada önemli ve belirleyici bir
ekonomidir.
-
Sektörlerin GSYİH’a Katma Değer Oranı:
Tarım :
Sanayi :
Hizmetler:
%1
% 20
% 79
Kaynak : World Bank
-
Global Markaları
Uluslararası marka değerlendirme ve derecelendirme kuruluşu Brand Finance'ın
"Dünyanın En Değerli Beş Yüz Markası: Global 500, 2013" başlıklı çalışmasının
verileri göre ABD’nin 184 markası dünyanın en değerli 500 markasının
içerisindedir. Aynı çalışmanın ilk 10’nunda 9 markası yer alırken, ilk 20’de 13
markası bulunmaktadır. İlk 10’da yer alan markalar ve piyasa değerleri aşağıdaki
gibidir.
Marka
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Apple
Google
Microsoft
Walmart
IBM
General Elec.
Amazon
Coca-Cola
Verizon
Marka Değeri
87 Milyar USD
52 Milyar USD
45 Milyar USD
42 Milyar USD
37 Milyar USD
37 Milyar USD
36 Milyar USD
34 Milyar USD
30 Milyar USD
4
Sektör
Bilişim Teknolojileri
Bilişim Teknolojileri
Bilişim Teknolojileri
HızlıTükt., Perakende
Bilişim Teknolojileri
Elektronik
e-Ticaret
Hızlı Tüketim
Bilgi İletişim Teknolo.
V. GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ (TRİLYON $)
YILLAR
İHRACATI
İTHALATI
2007
1.6
2.3
TİCARET
HACMİ
3.9
TİCARET
DENGESİ
- 0.7
2008
1.8
2.5
4.3
- 0.7
2009
1.5
1.9
3.4
- 0.4
2010
1.8
2.3
4.1
- 0.5
2011
2.1
2.6
4.7
- 0.5
2012
2.2
2.8
5
-0.6
Kaynak: World Bank, International Trade Center
Başlıca İhracat
Yaptığı Ülkeler
:
Kanada % 18.9; Meksika % 14; Çin % 7.2;
Japonya % 4.5 (2012)
Başlıca İthalat
Yaptığı Ülkeler
:
Çin % 19; Kanada % 14.1; Meksika % 12;
Japonya % 6.4; Almanya % 4.4 (2012)
Başlıca İhraç Ürünleri
:
Başlıca İthal Ürünleri
:
Tarım ürünleri, Endüstriyel Maddeler (Organik
Kimyasallar),
sanayi
ürünleri
(uçak,
transistörler, motorlu araç parçaları, bilgisayar,
haberleşme araçları), tüketim malzemeleri
(otomobil, ilaç)
Tarımsal ürünler, Endüstriyel Maddeler (ham
petrol), Sanayi Ürünleri (bilgisayar, haberleşme
araçları, motorlu taşıt parçaları, ofis makineleri,
elektrikli
motorlar)
Tüketim
Malzemeleri
(otomobil,
hazır
giyim,
ilaç,
mobilya,
oyuncaklar)
Kaynak: CIA factbook
5
VI. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ
TÜRKİYE - ABD TİCARİ İLİŞKİLERİ
(Milyar ABD Doları)
Türkiye’nin Türkiye’nin
Ticaret
İhracatı
İthalatı
Hacmi
Yıllar
Ticaret
Dengesi
2000
3.1
3.8
6.9
-0.7
2005
4.9
5.3
10.2
-0.4
2006
5.1
6.2
11.3
-1.1
2007
3.8
7.3
11.2
-3.5
2008
4.3
11.9
16.2
-7.6
2009
3.2
8.5
11.7
-5.3
2010
3.7
12.4
16.1
-8.7
2011
4.5
16.1
20.6
-11.6
2012
5.6
14.1
19.7
-8.5
3.3
8.1
11.4
-4.8
2013
(Ocak – Temmuz)
Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir,
Kaynak : Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK)
TÜRKİYE-ABD
DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ
(Milyar ABD Doları)
İhracat
20
İthalat
15
10
5
0
2000
2005
2006
2007
2008
6
2009
2010
2011
2012
Türkiye’nin ABD’ye İhracatında İlk 10 Ürün Grubu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Demir/çelik döküntü ve hurdaları, bunların külçeleri
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
Diğer hava taşıtları, uzay araçları
Pamuk (kardesiz, taranmamıs)
Taşkömürü; taşkömüründen elde edilen briketler, topak vb. katı yakıtlar
Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar
(dozlandırılmış)
Nişastacılık, şeker pancarı, şeker ve içki sanayinin artık ve posaları
Soya fasülyesi
Tıp, cerrahı, disçilik, veterinerlik alet ve cihazları
Turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri
Türkiye’nin ABD’den İthalatında İlk 10 Ürün Grubu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar
Yontulmaya, inşaata elverişli işlenmiş taşlar (Kayagan hariç)
Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm.
Turbojetler, turbo-propeller, diğer gaz türbinleri
Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası
Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş, bürülmüş, çekilmiş)
Yatak çarşafı, masa örtülen, tuvalet, mutfak bezleri
Demir/çelik filmasın (sıcak haddelenmiş, rulo halinde)
Traktörler
Balon, hava gemisi, planör vb. diğer hava taşıtlarının akşam ve
parçaları
VII. YATIRIM İLİŞKİLERİ
2009 yılında ABD Başkanı Barack H. Obama’nın ilk kez kullandığı “Model Ortaklık”
kavramı temelinde ikili ilişkiler hızla ilerlemektedir. 2007 yılında 4,2 milyar dolarlık
bir seviyeye ulaşan ABD kaynaklı uluslararası doğrudan yatırımlar, 2010 yılında 323
milyon dolar olarak gerçekleşirken, 2011 yılında önemli bir artışla 1 milyar 403
milyon dolar olmuştur. OECD’nin verilerine göre, 2011 yılında ABD’den dünyaya
yapılan
uluslararası
doğrudan
yatırım
çıkışı
yaklaşık
406.2
milyar
dolar
seviyesindedir. Türkiye’nin ABD kaynaklı uluslararası doğrudan yatırımlardaki payı
geçtiğimiz yıla göre %275.7 artmıştır.
Söz konusu yatırımlar sektörel açıdan incelendiğinde enerji sektörü ilk sırada yer
alırken bu sektörü mali aracı kuruluşların faaliyetleri takip etmiştir. 2011 yılında
enerji sektöründeki Eti Elektrik Üretim A.Ş.’nin ortağı olan Cogentrix Energy Inc. en
7
önemli ABD menşeli yatırımcıdır. Gittigidiyor.com’un çoğunluk hisselerinin ABD
merkezli Ebay’e 217.5 milyon dolara satışı ve Deniz Emeklilik’in %99,9 hissesinin
Amerikan firması MetLife’a 231.7 milyon dolara bedelle satışı işlemleri 2011 yılında
gerçekleşen ve ödemeler dengesine ABD kaynaklı sermaye girişi olarak yansıyan
önemli birleşme ve satın alma işlemleridir. Türkiye’de 2011 yılında; şirket, şube
kuruluşu veya hisse devri yoluyla 152 adet şirket ABD sermayeli olmuştur. Genel
toplamda ise ABD sermayeli şirket sayısı 1.200 civarındadır.
ABD’deki Türk yatırımları ise sınırlı seviyede olup, Amerikan pazarı Türk
yatırımcıların hedef Pazar listesinde yavaş yavaş yukarılara tırmanmaktadır.
Amerika’da yaşayan Türk kökenli girişimcilerimizin gerçekleştirdikleri yatırımlar
dışında, Mavi Jeans, Little Big, İstikbal Mobilya, Güllüoğlu, Sarar, Sarkuysan gibi
markalarımız ABD pazarında tutunmayı başararak önemli işlere imza atmaktadır.
Ayrıca, Türkiye’de imalatı yapılan Ford Connect yine ABD’de tercih edilen önemli bir
marka haline gelmiştir.
VIII. İKİLİ ANLAŞMALAR
•
Ticaret ve Seyrüsefain Muahedenamesi ( 1929 )
•
Savunma ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması – SEİA ( 1980 )
•
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması ( 1985 )
•
Ana Hibe Anlaşması ( 1991 )
•
Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması ( 1994 )
•
Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma
Anlaşması ( 1996 )
•
Gümrük İşbirliği Anlaşması ( 1996 )
•
Ticaret ve Yatırım İlişkilerinin Geliştirilmesine İlişkin Anlaşma ( 1999 )
•
6.Dönem Ortak Komite Toplantısı Ortak Bildirisi (2000 )
•
I.Dönem Ticaret ve Yatırım Konseyi Ortak Bildirisi ( 2000 )
•
II. Dönem Ticaret ve Yatırım Konseyi Ortak Bildirisi ( 2001 )
•
Ekonomik Ortaklık Komisyonu I.Dönem Toplantısı ( 26–27 Şubat 2002 )
•
III. Dönem Ticaret ve Yatırım Konseyi Ortak Bildirisi ( 25 Nisan 2002 )
•
Karşılıklı Kalite Güvence Hizmetlerine İlişkin Anlaşma ( 09 Aralık 2003 )
•
Bilim ve Teknoloji Anlaşması (20 Ekim 2010)
8
IX. TEMSİLCİLİK ADRESLERİ
WASHINGTON BÜYÜKELÇİLİĞİ
Adres: 2525 Massachusetts Avenue, N.W. Washington, D.C. 20008
Telefon: 00 1 202 612 67 00 (9 HAT) 00 1 202 612 67 01
Faks: 00 1 202 612 67 44
embassy.washingtondc@mfa.gov.tr
http://vasington.be.mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: District of Columbia, Maryland, Virginia, West Virginia
TURKUNO NEW YORK D.T.
Adres: 821,UN Plaza 10th Floor New York, N.Y. 10017
Telefon: 00 1-212 949 01 50-4 hat 00 1-212 949 01 57
Faks: 00 1-212 949 00 86 00 1-212 949 42 67
Turdel.un@mfa.gov.tr
http://turkuno.dt.mfa.gov.tr
HOUSTON BAŞKONSOLOSLUĞU
Adres: 1990 Post Oak Boulevard Suite 1300 Houston Texas 77056-3813
Telefon: 00 1 -713-622 58 49/ 00 1 -713-622 03 24 /00 1 -713-622 32 05 /00 1 713-622 32 76
Faks: 00 1 -713-623 66 39
consulate.houston@mfa.gov.tr
http://houston.bk.mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Teksas, Arkansas, Louisiana, Oklahoma, Alabama, Missisipi,
Tenessee ve New Mexico
LOS ANGELES BAŞKONSOLOSLUĞU
Adres: 6300 Wilshire Blvd.,Suite 2010, Los Angeles, CA 90048
Telefon: 00 1 323 655 88 32 / 655 80 39 00 1 323 655 80 56 / 655 83 29
Faks: 00 1 323 655 86 81
consulate.losangeles@mfa.gov.tr
http://losangeles.bk.mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Alaska, Arizona, Colorado, Idaho, California, Montana, Nevada,
9
Oregan, Utah, Washington, Wyoming Eyaletleri, Hawaii ve Pasifik Adaları
NEW YORK BAŞKONSOLOSLUĞU
Adres: 821 UNITED NATIONS PLAZA NEW YORK, NY 10017 U.S.A
Telefon: Santral: 00 1 212 450 91 36 00 1 212 949 01 60-61-62(Hafta içi mesai
saatlerinde) 00 1 212 450 91 65 (Mesai saatleri dışında Türkevi Danışma) 00 1
212 450 91 66 (Mesai saatleri dışında Türkevi Danışma)
Faks: 00 1 212 983 12 93
consulate.newyork@mfa.gov.tr
http://newyork.bk.mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Connecticut, Delaware, Florida, Georgia, Kentucky, New Jersey,
New York , North Carolina , Pennsylvania, South Carolina, Puerto Rico Eyaletleri
CHICAGO BAŞKONSOLOSLUĞU
Adres: 455 North Cityfront Plaza Drive NBC Tower, Unit: 2900 Chicago, IL 60611
Telefon: 00 1 312 263 06 44, 263 12 95, 00 1 312 263 30 85, 263 30 86 Çağrı
Merkezi: 1-888 566 76 56
Faks: 00 1 312 263 14 49
consulate.chicago@mfa.gov.tr
http://www.sikago.bk.mfa.gov.tr
Görev Bölgesi:
Illinois,Iowa,Minnesota,Michigan,Kansas,Missouri,Ohio,Nebraska, North Dakota,
South Dakota,Wisconsin,Indiana Eyaletleri
BOSTON BAŞKONSOLOSLUĞU
Adres: 31 Saint James Avenue,Suite #840, Boston, MA 02116, USA
Telefon: +1 617 451 1329 (Geçici Ofis)
consulate.boston@mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Massachusetts, Maine, New Hampshire, Rhode Island, Vermont
Eyaletleri
10
X. FAYDALI LİNKLER
Siyasi
http://www.usa.gov/
http://www.house.gov/
http://www.senate.gov/
http://www.whitehouse.gov/
http://www.supremecourt.gov/
Ekonomik
http://infousa.state.gov/government/forpolicy/oecon.html
http://www.bea.gov/
http://www.cia.gov.tr
http://www.doingbusiness.org/data/exploreeconomies/united-states/
http://www.treasury.gov/Pages/default.aspx
11