— 22 — b) Dünya ödemeler dengesi : I. 19 — 1967 yılında dünya ödemeler sistemi rezerv paralarını sarsan geniş ölçüdeki spekülatif hareketle Amerika Birleşik Devletlerinde yılın ilk dokuz aymda dış ticaret dengesi fazlası bir yıl önceki orana nazar ye çıkışı da mutedil bir seyir izlemişti. Yılın son üç ayında dış ticaret dengesi fazlası büyük ölçüde gerilemiş Ibir ^milyar dolar değerinde altın yabancı memleketlere intikal etmiştir. Bu hareketler sebebiyle toplam açık 3,4 Amerika sermaye çıikışını durdurmak ımaksadiyle bâzı tedbirlere müracaat 'Zorunluğunu duymuştur. 'ödemeler temel dengesi 1967 yılında beşinci defa olarak açık vermeye devam 'eden ingiltere'de ise ticaret mu Ibir açık vermiştir. Yılın ilk altı ayında önemli ölçüde kısa vadeli sermayenin ımemîekete girmiş olmasına rağm zentesmdeki zorluklar 1968 yılının ilk altı ayında da devam letmiştir. İki rezerv parası üzerindeki geniş spekü altın ihtiyatlarının 1,6 milyar dolar 'eksilmesine yol açmıştır. 1967 yılı ile >cari yıl içinde Ortak Pazar memleketlerinin toplam ödemeler dengesi, büyük ölçüdeki sermay bir fazlalık kaydetmiştir. Bu fazlalığın başlıca selbeibi, yıl boyunca devamlı olarak artışlar göstermeye devam muvazenesindeki 5 milyar dolan aşan büyük fazlalıktır. 1968 yılı içinde Topluluğa dâhil Fransa'nın, 1967 yı yük ölçüdeki döviz kaybı, 1968 yılı sonlarına doğru frankın muadelet fiyatını tehdideden geniş spekülatif har dış ticaret dengesi büyük ölçüde fazlalık: göstermeye devam eden Federal Almanya'ya dışardan ve özellikle F r girmiştir. Oelişme halindeki ülkelerin toplam ödemeler dengesi 1967 yılında yarım 'milyar dolar civarında bir artış gö laşık olarak 1/5 milyar açı'k veren bu ülkelere geçen yıl dışardan ıgelen 2 milyar dolara yakın sermaye akımı, fazlalık sağlamasını 'mümkün kılmıştır.