SAĞLIK V AŞIRI TERLEMEYE KESİN ÇÖZÜM ücudumuzdaki ter bezleri, sempatik sinir sistemi denilen, irademiz dışı çalışan bir mekanizma tarafından kontrol ediliyor. Vücudumuzda yer alan yaklaşık 5 milyon ter bezi, vücut ısımızı ayarlamakla görevli. Terleme konusunda görevli bir diğer önemli alan ise beynimizde yer alan hipotalamus. Ter bezleri, sinir sistemimizin kontrolünde faaliyetlerini sürdürürken, burada oluşan anormallikler ve fazla çalışma durumları, terlemeyi artırıcı etki göstererek fazla terlemeyle sonuçlanabiliyor. Özel TOBB ETÜ Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Dakak, zaman zaman rahatsız edici seviyeye ulaşan ve tıp literatüründe “Hiperhidrozis” olarak anılan terlemenin tedavi yöntemlerini TOBB Ekonomik Forum Dergisi’ne anlattı. Dakak, kalıcı çözüm için cerrahi tedavinin gerekliliğini vurgulayarak sorularımızı şöyle yanıtladı: Aşırı terleme nedir? Toplumda görülme sıklığı ne orandadır? Terleme fizyolojik bir olaydır. Ancak Hiperhidrozis yani aşırı terleme kişisel açıdan istenmeyen bir durumdur. En sık olarak ellerde, koltuk altında ve yüzde görülür. Bu hastalar toplum içinde tokalaş- İnsan vücudunda oluşan her madde gibi ter de işlevsiz değil. Tıp literatüründe “Hiperhidrozis” olarak anılan terlemenin, insan vücudunda ısıyı dengeleme gibi önemli bir görevi bulunuyor. Özel TOBB ETÜ Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Dakak, aşırı terlemeden rahatsızlık duyan kişilerin bu şikâyetlerine farklı tedavi yöntemleriyle çözüm bulunduğunu, gerçekleştirilen tedavi süreçlerinin gündelik hayatı etkiler boyutta olmadığını söyledi. 22 EKONOMİK FORUM Cerrahi tedavide uygulanan yöntem nedir? Cerrahi tedavide uygulanan yöntem Endoskopik Torakal Sempatik Blokaj’dır (ETS). Blokaj tipi olarak, koagülasyon, kesme ve klips koyma gibi değişik yöntemler kullanılabilir. İşlem endoskopik olduğu için koltuk altından açılan iki küçük port yoluyla yapılır, yani her iki koltuk altından ardışık girilerek yapılır. İstenirse tek taraflı da yapılabilir. İşlemde yapılan şey, endoskopik kamerayla bölgeye girilmesi ve terlemeyi düzenleyen sempatik sinire klips konularak sinirin klipsle sıkıştırılmasıdır. Ya da tercihen sempatik sinir elektrokoter ile yakılır veya kesilebilir. Ameliyat süresi 30 dakikadır ve ameliyat genel anestezi altında yapılır. Yüzde yüz başarılı olan bir tedavi şekli midir? Başarı oranlarını, el terlemesinde % 90-95, koltuk altı terlemesinde % 85-90, yüz terlemesinde ise % 90 civarı olarak verebilirim. Hatta bu verilere ilaveten ayak terlemesinde ve yüz kızarmasında da %25 azalma görüldüğünü söyleyebilirim. maktan, dans etmekten kaçınır. Ellerdeki ıslaklık iş yapmalarına engel olur. Sürekli ellerini kurulama, koltuk altlarındaki ıslaklığı kontrol etme ihtiyacı duyar. Kendilerini hoş olmayan bir durumda hisseder. Aşırı terleme toplumda %2-3 oranında görülüyor. Hastaların %30-65’inde ailesel öykü mevcut. Aşırı terleme çoğunlukla koltuk altı bölgesini tutsa da %80 oranında el, ayak ve yüz gibi birden çok bölgede de de görülebilir. Tedavi seçenekleri nelerdir? Aşırı terlemede lokal, sistemik ve cerrahi olmak üzere değişik tedavi yöntemleri var. Lokal ve sistemik tedavinin cerrahi tedaviye üstünlüğü yok. Hafif el terlemesinde krem ve losyonlar, orta derece terlemede iyontoforez ve botox uygulanabilir. Bu tedavi seçenekleri dermatologlar veya estetik cerrahlar tarafından uygulanabilir, ancak kesin ve kalıcı düzelme cerrahi tedaviyle sağğlanır. n Özel TOBB ETÜ Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Dakak, aşırı terleme sorununun tedavi sonucunda %90-95 oranında çözüme kavuştuğunu belirtti. Bu işlemi yaptırdıktan sonra, sonuç başarılı ise hastanın vücudundaki bütün terleme duruyor mu? Hayır, yapılan bu cerrahi işlemle tüm vücuttaki terleme durmaz. Ameliyat sonrası hastanın sadece aşırı terleme olan bölgelerinin terlemesi durur. Vücudun diğer bölgelerinde terleme devam eder. Bu noktada şunu da belirtmeliyim ki, endoskopik olarak yapılan ameliyat, yan etkisi düşük ve güvenli bir yöntemdir. Ancak tabii ki oluşabilecek bazı yan etkiler de mevcuttur. Kesin olarak her hastada görülmemekle birlikte bunları şöyle sıralayabilirim: Refleks terleme, cilt kuruluğu, tadımsal terleme (baharatlı yiyeceklerin yenmesi esnasında belirginleşen terleme), nabız sayısında azalma, horner sendromu (göz kapağının düşmesi), ameliyat yerinde ağrı, hafif güçsüzlük. Bunlardan en rahatsız edici olanı refleks terlemedir. Refleks terleme %12 oranda görülür. Bazı hastalarda, vücudun gösterdiği tepki olarak, karın, bel, kalça ve bacaklarda terlemenin artması tepk şeklinde gözlenebilir. şekl Ameliyatın en cazip yanı, ameliyat sonrası sadece 8-10 saat, bazen de en fazla 24 saat hastanede kalınması. Ameliyattan b 48 saat sonra uçakla seyahat edilebilir ve hatta duş bile alınabilir. Hastalar ameliyattan yedi gün sonra işlerine dönebilir. Herkes bu ameliyatı olabilir mi? Maalesef Endoskopik Torakal Sempatik Blokaj (ETS) bazı hasta gruplarında yapılamaz. Bu hasta gruplarını şöyle sıralayabiliriz: ◆ Genel vücut terlemesi olanlar, ◆ Gece terlemesi olanlar, ◆ Daha önce akciğer ameliyatı geçirenler, ◆ Akciğer zarında yapışma olanlar. EKONOMİK FORUM 23i