kadın çalışmaları anabilim dalı

KADIN ÇALIŞMALARI ANABİLİM
DALI
Kadın Çalışmaları (tezsiz) Yüksek Lisans Programı
Programın getireceği yararlar
Kadın çalışmaları yüksek lisans programı kapsamında öğrenciler felsefe, sosyoloji, siyasal
bilgiler, ekonomi, hukuk, halk sağlığı, demografi, sosyal hizmetler, iletişim, tarih gibi kadın
çalışmaları alanlarındaki dersleri alacaklar, ayrıca kadın çalışmaları alanda kantitatif ve
kalitatif araştırma yöntemlerini uygulamayı öğreneceklerdir. Kadın sorunlarının
multifaktöryel orijinli doğasından dolayı böylesi bir eğitim alan kişiler kadın sorunlarını
entegre bir yaklaşım şeklinde ele alabilecekleri tanımlayıcı araştırmalar yapabilecekler,
toplum tabanlı kontrol programları yürütebileceklerdir. Açılacak yüksek lisans programı
kadın çalışmaları alanında nitelikli akademisyen yetiştirerek bu konuda bilimsel bilgi
üretimine katkı sağlayacaktır, daha da önemlisi eğitim alan kişiler kadın konusunda hizmet
sunan kamu kurumlarında veya sivil toplum kuruluşlarında veya toplum tabanlı projelerde
görev alabilecekler, uzun dönemde Türkiye’de kadın sorunlarının çözümünde de önemli
katkılar sağlayacaklardır.
Program için Manisa İlinde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü,
Milli Eğitim Müdürlüğü gibi kadına yönelik hizmet sunan kamu kurumlarında hizmet
sunanların da programı alması durumunda hizmet kalitesinin de artması beklenmektedir.
Çünkü akademik eğitim alan kişiler, kurumlarında multidisipliner yaklaşımla entegre toplum
tabanlı hizmet modellerini planlayabilecek, sunulan hizmetlerde kanıta dayalı yeni
düzenlemeler yapabilecek, sunulan hizmetlerin etkililiğini değerlendirip tekrar planlama
yapabileceklerdir.
1
Amaç
i- Kadın çalışmaları alanında multidisipliner eğitim almış, kadın çalışmaları alanında
araştırma yürütme, toplum tabanlı proje yürütme becerisine sahip akademik insan
gücü yetiştirilmesi ve bilgi birikimine katkıda bulunulması ve
ii- Kadın çalışmaları alanında hizmet sunan kişilerin de programa alınması ile kamu
kurumlarının ve sivil toplum kuruluşlarının hizmet kalitesini ve akademik bilgi üretme
kapasitesinin artırılması amaçlanmaktadır.
7. Önerilen programa öğrenci kabul koşulları
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ
LİSANSÜSTÜ EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ
24 Ağustos 2011 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 28035
MADDE 6 – (1) Yüksek lisans eğitimine öğrenci kabulüne ilişkin esaslar şunlardır:
a) Yüksek lisans programlarına kaydolabilmek için adayların; bir lisans diplomasına sahip
olmaları, Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından merkezi olarak yapılan
Akademik Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı'ndan (ALES) başvurduğu programın puan türünde
55 standart puandan az olmamak üzere puana sahip bulunmaları gerekir. Yabancı uyruklu
öğrenci kabulü ile ilgili esaslar Senato tarafından belirlenir.
b) Yabancı dilden başarılı olmak için adayların Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye
Tespit Sınavından (KPDS) veya Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı'ndan (ÜDS) en
az 40 puan almaları gerekir. Hazırlık sınıfının zorunlu olduğu programlarda bu şart aranmaz.
Yabancı dile dayalı öğretim yapan anabilim dallarında yüksek lisans için yabancı dilden 80
almaları gerekir. Üniversitelerarası Kurulca geçerliliği kabul edilmiş yabancı dil sınavlarının
herhangi birinden eşdeğer puan alanlar yabancı dil şartını yerine getirmiş sayılırlar.
c) Tezsiz yüksek lisans programlarında yabancı dil koşulu aranmaz.
ç) Tezli yüksek lisans programları giriş sınavlarında başarı notunun en az 65 olması gerekir.
Başarı notu, ilgili ALES notunun % 50'sinin, lisans başarı notunun % 35'inin ve mülakat sınav
notunun % 15'inin toplamıdır.
d) Tezsiz yüksek lisans programları giriş sınavlarında başarı notunun en az 65 olması gerekir.
Başarı notu, ilgili ALES notunun % 60'ının ve lisans başarı notunun % 40'ının toplamıdır.
23.01.2013 tarih 28.537 sayılı resmi gazetede yönetmelik değişikliği ile “tezsiz yüksek lisans
programlarında öğrenci kabulünde lisans başarı notları esas alınır” kararı alınmıştır. Bu karara
göre, kadın çalışmalrı yüksek lisans (tezsiz) programına öğrenci kabulünde bir lisans
diplomasına sahip olup, program için başvuran kişilerin lisans başarı ortalamalarına göre
sıralama yapılacaktır. Programa alınması planlanan kişi sayısından daha fazla başvuran kişi
varsa, sıralamada üst sıralarda yer alan kişiler programa kabul edilecektir.
2
8. Yüksek lisans derecesi almak için gerekli olan toplam kredi
sayısı
Bu program toplam otuz altı krediden az olmamak koşuluyla en az on iki adet ders ile dönem
projesi dersinden oluşur. Dönem projesi dersi kredisiz olup, başarılı ya da başarısız olarak
değerlendirilir. Öğrenci, dönem projesinin alındığı yarıyılda dönem projesine kayıt yaptırmak
ve yarıyıl sonunda yazılı bir rapor vermek zorundadır.
Önerilen yüksek lisans programının ders programı, zorunlu ve seçmeli dersleri, ders içerikleri
derslerin kredileri AKTS kredileri aşağıda tablo halinde verilmiştir.
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
Ders Programı
KADIN ÇALIŞMALARI ANABİLİM DALI
KADIN ÇALIŞMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (TEZSİZ)
DERS PROGRAMI
KOD
KAD
5111
KAD
5211
KAD
5221
KAD
5231
KAD
5241
KOD
KAD
5112
KAD
5212
KAD
5222
KAD
5232
KAD
5242
KAD
5252
KAD
5262
KAD
5272
I. YARIYIL DERSLERİ / GÜZ DÖNEMİ
DERS ADI
Z/S
T
U
K
A
Feminist teoriler
Z
3
0
3
6
Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
Kadın ve Ekonomi
S
3
0
3
6
Feminizm ve Siyaset Felsefesi
S
3
0
3
6
Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Politika
S
3
0
3
6
Z/S
T
U
K
A
Kadın Çalışmalarında Niteliksel Araştırma Yöntemleri
Z
2
2
3
6
Üreme sağlığı
S
3
0
3
6
Kadın ve Şiddet
S
3
0
3
6
Göç Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
Karşılaştırmalı Kamu Politikalarında Toplumsal Cinsiyet ve
Şiddet
S
3
0
3
6
Eskiçağ’da Kadın ve İktidar
S
3
0
3
6
Eskiçağ’da Aile ve Cinsiyet
S
3
0
3
6
Uluslararası Siyaset ve Kadın
S
3
0
3
6
II. YARIYIL DERSLERİ / BAHAR DÖNEMİ
DERS ADI
3
III. YARIYIL DERSLERİ / BAHAR DÖNEMİ
KOD
KAD
5113
KAD
5213
KAD
5223
KAD
5233
KAD
5243
KAD
5253
KAD
5263
KAD
5273
KAD
5283
KAD
5293
KAD
5294
KAD
5295
KAD
5114
Z/S
T
U
K
A
Niceliksel Araştırma yöntemleri ve veri analizi
Z
2
2
3
6
Cinsiyet ve bulaşıcı olmayan hastalıklar
S
3
0
3
6
Cinsiyet temelli bütçeleme
S
3
0
3
6
Siyasal Düşünceler Tarihinde Kadın
S
3
0
3
6
Cumhuriyet Döneminde Türk Kadını
S
3
0
3
6
Türk Devlet, Toplum ve Aile Yapısı İçinde Türk Kadını
S
3
0
3
6
Toplumsal cinsiyet ve spor
S
3
0
3
6
Olimpiyatlar ve Kadın
S
3
0
3
6
Medya ve Kadın
S
3
0
3
6
Kent Alanında Güvenlik ve Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
3
0
3
6
3
0
3
6
S
Edebi Metinlere Kadının Yansıması
S
Türk Edebiyatında Kadın Şair ve Yazarlar
Proje
Z
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
Zorunlu Dersler
KADIN ÇALIŞMALARI ANABİLİM DALI
KADIN ÇALIŞMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI (TEZSİZ)
ZORUNLU DERSLER
KOD
KAD
5111
KAD
5112
KAD
5113
KAD
5114
DERS ADI
Yarıyıl
T
U
K
A
I
3
0
3
6
II
2
2
3
6
Niceliksel Araştırma yöntemleri ve veri analizi
III
2
2
3
6
Proje
III
Feminist teoriler
Kadın
Çalışmalarında
Yöntemleri
Niteliksel
4
Araştırma
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
Seçmeli Dersler
KADIN ÇALIŞMALARI ANABİLİM DALI
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
SEÇMELİ DERSLER
KOD
KAD
5211
KAD
5221
KAD
5231
KAD
5241
KAD
5212
KAD
5222
Yarıyıl
T
U
K
A
Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
Kadın ve Ekonomi
S
3
0
3
6
Feminizm ve Siyaset Felsefesi
S
3
0
3
6
Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Politika
S
3
0
3
6
Üreme sağlığı
S
3
0
3
6
Kadın ve Şiddet
S
3
0
3
6
KAD
5232
Göç Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
KAD
5242
Karşılaştırmalı Kamu Politikalarında Toplumsal
Cinsiyet ve Şiddet
S
3
0
3
6
KAD
5252
Eskiçağ’da Kadın ve İktidar
S
3
0
3
6
KAD
5262
Eskiçağ’da Aile ve Cinsiyet
S
3
0
3
6
KAD
5272
Uluslararası Siyaset ve Kadın
S
3
0
3
6
KAD
5213
Cinsiyet ve bulaşıcı olmayan hastalıklar
S
3
0
3
6
Cinsiyet temelli bütçeleme
S
3
0
3
6
Siyasal Düşünceler Tarihinde Kadın
S
3
0
3
6
Cumhuriyet Döneminde Türk Kadını
S
3
0
3
6
Türk Devlet, Toplum ve Aile Yapısı İçinde Türk
Kadını
S
3
0
3
6
Toplumsal cinsiyet ve spor
S
3
0
3
6
Olimpiyatlar ve Kadın
S
3
0
3
6
Medya ve Kadın
S
3
0
3
6
Kent Alanında Güvenlik ve Toplumsal Cinsiyet
S
3
0
3
6
3
0
3
6
3
0
3
6
KAD
5223
KAD
5233
KAD
5243
KAD
5253
KAD
5263
KAD
5273
KAD
5283
KAD
5293
KAD
5294
KAD
5295
DERS ADI
Edebi Metinlere Kadının Yansıması
Türk Edebiyatında Kadın Şair ve Yazarlar
5
S
S
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programı (Tezsiz)
Ders Tanıtımı ve İçerikleri
DERS TANITIMI VE İÇERİKLERİ
KOD
Feminist Teoriler
KAD
5111
Amaç: Bu dersin amacı feminist teorilerin felsefi ardalanını kavramak ve
tartışmaktır. Bu yolla eleştirel bir bakış açısı kazanma hedeflenir.
İçerik: Bu ders kapsamında öncelikli olarak feminizmin temel kavramları, felsefefeminizm ilişkisi ele alınıp incelenmektedir. Felsefe-feminizm ilişkisinde
feminizmin felsefi köklerinin ne olduğu sorusu üzerinde durulmaktır. Son olarak
da çağdaş feminist teoriler tartışılmaktadır.
Toplumsal Cinsiyet
KAD
5211
Amaç: Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerinin tarihsel ve toplumsal kurgular
olduğunu ve bu nedenle uygulamaya konacak sosyal ve siyasal eşitlik programları
ile ortadan kaldırılabileceğini kavramalarını sağlamaktır.
İçerik: Bu derste toplumsal cinsiyet ve ataerkillikle ilişkisi, tarihsel süreç içinde
dönüşümü, liberal, Marksist ve postmodern perspektiflerden bakılarak
incelenecektir. Günümüz toplumlarında kadın ve erkeğe biçilen toplumsal cinsiyet
rollerinin özel ve kamusal yaşamda nasıl yeniden üretildiği beden, mekan, dil
kullanımı üzerine yapılan çalışmalardan yararlanılarak tartışılacaktır.
Kadın ve ekonomi
Amaç: İktisat ve ekonomiye Feminist teori açısından bakmak ve Neo-Klasik
İktisadın eleştirisiyle, kadın emeğinin ekonomiye katkısını neden ve nasıl
görünmez kılındığını analiz etmektir.
KAD
5221
İçerik: Ekonominin toplumsal cinsiyetçi analizi, sadece işgücü piyasasındaki
ayrımcılığın incelenmesiyle sınırlı değildir. Feministler, kadın emeğinin
özgünlüğüne ve kadın emeğinin değersizleştirilmesine vurgu yapar. Zira kadın ve
erkeklerin herhangi bir ekonomideki eşitsiz konumuna ilişkin en yaygın ve en
dirençli olgulardan bir tanesi cinsiyete dayalı işbölümü olarak ortaya çıkar.
Kadınları özel alana, eviçi üretim ve bakım emeğine, erkekleri kamusal alana, iş
piyasasına ait kılan patriyarkal sistem, feminist teorinin işaret ikiliktir. Kadın
işi/erkek işi şeklindeki bölünme, dünyanın her bölgesinde, her türlü gelişmişlik
düzeyinde, tüm politik sistemlerde ve her türlü dini, kültürel ve toplumsal
çevrelerde varlığını sürdürmektedir. Kadınlar iş seçimi, ücret, işe giriş, kariyer,
işyeri eğitimi, işten çıkartılma, işyeri deneyimleri ve çalışma koşulları açısından
erkeklere göre ikincil konumdadır ve ayrımcılığa uğramaktadır. Feministlerin
karşılıksız emek olarak kavramsallaştırdıkları bakım emeği ve eviçi üretim ile
ücretli kadın emeği arasındaki karşılıklı ilişki merkeze alındığında, işgücü
6
piyasalarının cinsiyet temelli tabakalaşmanın neden varlığını ısrarla sürdürdüğü
ortaya çıkmaktadır. Hanehalkı ya da ailedeki iktidar ilişkileri ve cinsiyete dayalı
işbölümünün de patriyarka ve kapitalizm arasındaki etkileşim çerçevesinde ele
alınması yine Feministlerin katkıları arasındadır. Feminist teorinin katkılarının
yanısıra, cinsiyete dayalı ayrımcılığın nedenlerini irdeleyen diğer teorik
yaklaşımlar arasında Neo-Klasik Beşeri Sermaye modeli ile Becker?ın modeli,
Kurumcu İktisat ve İşgücü Piyasası Segragasyonu yaklaşımları da sayılabilir. Bu
dersde ekonomi, özellikle işgücü piyasası ve aile toplumsal cinsiyet ve
görünmeyen kadın emeği açısından analiz edilecektir.
Feminizm ve Siyaset Felsefesi
KAD
5231
Amaç: Derse giren öğrencilerin feminist teorinin günümüz demokrasisi
sorunlarını tanımlama ve çözümleme sürecindeki önemini fark etmeleri, öte
yandan feminist teoriyi daha geniş bir çerçevede değerlendirmelerini sağlamak
amaçlanmakta bu doğrultuda ulusal uluslararası teorileri anlama amaçlanmaktadır.
İçerik: Siyaset teorisindeki güncel tartışmaların feminist bakış açısından yeniden
ele alınması: demokrasi, katılım, eşitlik ve farklılık, yurttaşlık, kimlik, gibi temel
siyaset bilimi kavramlarına feminist kuramın yaklaşımları ortaya konulacaktır.
Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Politika
KAD
5241
Amaç: Bu dersin amacı, sosyal politikaları ve onun uygulamalarını toplumsal
cinsiyet açısından ulusal ve uluslararası ölçekte, disiplinler arası yaklaşımla analiz
edebilen; bunun için gerekli teorik ve yöntemsel bilgiye sahip öğrenciler
yetiştirmektir.
İçerik: Sosyal politikaların toplumsal cinsiyet açısından yöntemsel/ kavramsal ve
yerel/küresel örneklerle gözden geçirilmesi. Soysal politikalar ve uygulamalar
feminist teori açısından gözden geçirilecek, bu alanın belli başlı kavram ve
konuları çeşitli ülke örnekleriyle ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Kadın Çalışmalarında Niteliksel Araştırma Yöntemleri
KAD
5112
Amaç: Öğrencilerin kadın çalışmalarında niteliksel yöntemlerin araştırmalara
nasıl kullanıldığını kavraması ve bu yöntemlerden biri olan Söylem Analizini
hassas gruplardan olan kadın araştırmalarında nasıl kullanacaklarının
değerlendirmesidir.
İçerik: Bu derste, niteliksel kadın çalışmalarının temel kavramlaştırmaları
incelenecek, niteliksel araştırma ve niceliksel araştırma ayırımı üzerinde durulacak
ve Söylem Analizi yönteminin temel kavramları ve özellikleri incelenecektir.
KAD
5212
Üreme sağlığı
Amaç: Öğrencilere toplumsal düzeyde üreme sağlığı hizmetlerinin yönetimi
7
konusunda bilgi ve beceri kazandırılması amaçlanmaktadır
İçerik:Üreme sağlığı kavramı, üreme sağlığı ölçütleri, üreme sağlığı konusunda
uluslar arası toplantılar ve yaptırımlar, ulusal ve uluslar arası üreme sağlığı verileri
ve veri kaynakları, demografik evrim teorisi, Türkiye’de nüfus politikaları,
doğurganlıkta eğilimler, doğum öncesi izlem-doğum ve doğum sonrası izlemde
risk yaklaşımı, düşükler, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, aile planlaması
konularında dersler verilecektir. Ders kapsamında ayrıca temelde Sağlık Bakanlığı
olmak üzere kamu/özel kuruluşlar /STKlar tarafından sunulan üreme sağlığı
hizmetleri, programları da ele alınacaktır.
Kadın ve Şiddet
KAD
5222
Amaç: Öğrencilerin cinsiyet temelli şiddet, şiddet türleri, sıklığı, sağlık üzerine
etkilerini, şiddetle mücadelede uluslararası ve ulusal düzeyde mevcut
mekanizmaları ve kadına yönelik şiddet sonrası hizmetler konularında bilgi
kazanmaları amaçlanmaktadır.
İçerik: Cinsiyet temelli şiddet tanım, türleri; cinsiyet temelli şiddetin nedenleri;
Dünya’dakadına , Türkiye’de ve Manisa’da cinsiyet temelli şiddet şiddet sıklığı;
Kadına şiddetin sağlık üzerine etkileri; şiddetle mücadelede uluslararası araçlar;
aile içi kadına yönelik şiddetle mücadelede mevcut ulusal mekanizmalar; kadına
yönelik şiddeti ile ilgili yasal haklar; kadına yönelik şiddet sonrası hizmetler.
Göç Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet
Amaç: İç göçler ve küresel göç hareketlerini toplumsal cinsiyet bakış açısı ile ele
alarak, bu konudaki yeni yaklaşımlar, tartışmalar ve farklı bakış açılarının bir
arada ele alındığı bir içerikle yürütmektir.
KAD
5232
İçerik: İç ve dış göçlerin dinamiğinde meydana gelen değişmler göç ve toplumsal
cinsiyet konusunu bir biri ile ile ilişkili olarak ele almayı gerektiren toplumsal,
psikolojik, sosyal psikolojik ve kültürel sonuçlar yaratmıştır. Günümüzde göçler
toplumsal cinsiyete de bağlı olarak karmaşıklaşmakta ve ulus devletlerin sınırları
ve modern toplumu yeniden düşünmeyi gerektiren yeni boyutlar kazanmaktadır.
Bu derste iç ve uluslararası göçlerin, toplumsal cinsiyet bağlamı içinde yeniden
sorgulanması ve yeni kavramlar ve yaklaşımlar çerçevesinde tartışılması
amaçlanmaktadır.
Karşılaştırmalı Kamu Politikalarında Toplumsal Cinsiyet ve Şiddet
KAD
5242
Amaç: Derse giren öğrencilerin kamu politikaların da toplumsal cinsiyet ve şiddet
bağlamında ulusal ve uluslararası uygulamalar ve yansımalarını öğrenme, öte
yandan ayrımcılık, gelenekler, şiddetin hukuki ve toplumsal sonuçlarının kamu
politik tercihlerini etkilemesi ele alınacaktır.
İçerik: Türkiye ve dünyada kamu politika uygulamalarında toplumsal cinsiyet
eşitsizlikleri, konu ile ilgili teori ve feminist bakış açısı ile şiddet, adalet, hak ve
8
hukuk bağlamında kolluk uygulamaları bunların toplumsal cinsiyet açısından
politik tercihleri etkilemesi ortaya konulacaktır.
Eskiçağ’da Kadın ve İktidar
KAD
5252
Aile, toplum hayatı ve yönetim içerisinde, eskiçağda kadınların hakları,
sorumluluk alanları ele alınacaktır. Erkeklere oranla sayıları az olsa da, (genel
anlamda büyük bir liste oluşturabilecek sayıda) eskiçağda devlet yönetmiş, devlet
yönetiminde rol oynamış muktedir kadınların, yönetim kudretini nasıl
kullandıklarına dair örnekler değerlendirilecektir. Bu ders, günümüz kadınlarına
girişimcilik, liderlik ve siyaset konularında fikir vererek, temel oluşturması
düşünülmektedir.
Eskiçağ’da Aile ve Cinsiyet
KAD
5262
Kadın, erkek, çocuk ve aile, insanoğlunun varoluşuyla ortaya çıkan kavramlardır.
Tarihin erken dönemlerinden itibaren cinsiyet ve aile bireylerinin toplumdaki
yeri, hak ve sorumlulukları, birbirleriyle olan ilişkileri ve toplumdan topluma,
Eskiçağ’da dönemden döneme değişen cinsiyet algıları üzerinde durulacaktır.
Uluslararası Siyaset ve Kadın
Temel Haklar ve Uluslararası Sözleşmeler
KAD
5272
Amaç: Bu dersin amacı insan hakları kuramının kadın hakları bakış açısından ele
alınmasıdır. Kadınların insan hakları, genel insan hakları çerçevesinin gelişimine
kıyaslayabilmekdir.
İçerik: Bu derste toplumsal cinsiyet, kadının insan hakları, kadınlara karşı
ayrımcılık, kadın erkek eşitliği, ev içi şiddet, kadınların adalete erişimi gibi
kavramlar analiz edilecektir. Dünyada ve Türkiye’de kadın hakları hareketinin ve
feminizmin gelişimi de ele alınacaktır. Kadınların insan haklarına ilişkin ihlaller
ve örnek kararlar incelenecektir
Niceliksel Araştırma yöntemleri ve veri analizi
KAD
5113
Amaç: Kadın çalışmaları alanında saha/anket araştırmasının planlanması,
uygulanması ve verilerinin analizi, bulgularının yorumlanması ve rapor yazımı
konusunda yeterlilik kazandırmak
İçerik: Ders kapsamında araştırma sorusunun oluşturulması, kaynak tarama,
literatür özetleme, örnek seçimi, anket hazırlama, saha araştırma yönetme, SPSS
for Windows istatistik paket programını kullanarak veri girişi, veri düzeltme, veri
analiz, rapor yazımı konusunda teorik ve uygulama dersleri yer alacaktır.
9
Cinsiyet ve bulaşıcı olmayan hastalıklar
KAD
5213
Amaç: Gelişmekte olan ülkelerde bulaşıcı olmayan hastalıkların giderek artan
önemini kavratmak, bu hastalıklar açısından toplum tabanlı hastalık kontrol
programlarının planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesi konusunda bilgi
kazandırmak, bulaşıcı olmayan hastalıklar açısından kadınlara özel
riskler/öncelikli hizmet alanları tartışmak
İçerik: Ders kapsamında bulaşıcı olmayan hastalıkların yükü ve bu konuda
sunulan önleyici/tedavi edici ve rehabilite edici hizmetlerin kalitesini
değerlendirmede hangi epidemiyolojik ölçütlerin kullanıldığı, veri kaynakları,
Dünyada ve Türkiye’de durum, eğilimler ve projeksiyonlar, toplum tabanlı
bulaşıcı hastalık kontrol programları için uluslararası deneyimler, Türkiye’de
bulaşıcı olmayan hastalıklara yönelik hizmetlerin neler olduğu, hizmet kalitesi ve
veri kaynakları konusunda dersler anlatılacaktır. Konular kadınlara özel
riskler/öncelikli hizmet alanları açısından ele alınacaktır.
Cinsiyet temelli bütçeleme
Amaç: Kamusal ihtiyaçların temini için düzenlenen bütçelerin ve bütçelerle
uyumlu olarak yürütülen politikaların, toplumun her bir kesimini üzerindeki farklı
etkilerini ortaya koyarak,
toplumsal cinsiyete ilişkin konuların hükümet
politikaları ve bütçeleme sürecindeki analizini yapmaktır.
KAD
5223
İçerik: Günümüzde kamu hizmetlerinde etkinliğin nasıl sağlanabileceği
konusunda
teoride pek çok yöntem ve yaklaşım geliştirilmiştir. kamu
hizmetlerinde etkinliği, toplumu oluşturan bireylerin ihtiyaçlarındaki farklılığı
dikkate alan bir kamusal hizmet mekanizmasıyla elde edebilmek, böylece sosyal
hedeflere ulaşabilmek için ulusal ve uluslararası kuruluşlarca çeşitli kuram, strateji
ve yaklaşımlar belirlenmektedir. Günümüzde bunlardan en belirgin olanları ve
üzerinde önemle durulanları, toplumsal cinsiyet eşitliği, toplumsal cinsiyet eşitliği
duyarlılığının tüm ana plan ve programlara dahil edilmesi (gender mainstreaming)
ve toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme anlayışıdır.
Bu dersde söz konusu kavramlar incelenmekte ve bu kavramların kamusal hizmet
mekanizması ile bağlantısı irdelenmekte, dünya uygulamaları araştırılmakta ve
toplumsal cinsiyete duyarlı bütçelemenin ülkemiz açısından uygulanabilirliği
değerlendirilmektedir
Siyasal Düşünceler Tarihinde Kadın
KAD
5233
Amaç: Siyasal düşünceler tarihine feminist bir okumanın yapılacağı bu ders,
Antik Yunan’dan başlayarak günümüze kadar, kadının toplumsal konumu
hakkında nasıl bir düşünce geleneğine sahip olunduğunu açığa çıkartma amacını
taşımaktadır.
10
İçerik: Antik Yunan’dan 19. Yüzyıla siyasal düşünceler tarihinin toplumsal
cinsiyet ilişkileri bağlamında eleştirel okuması ve değerlendirilmesi.
Cumhuriyet Döneminde Türk Kadını
Amaç: Türk Kadınının Cumhuriyet ile başlayan süreçte gelişme dönemlerini
ayrıntıları ile ele alıp incelemektir.
KAD
5243
İçerik: Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinden itibaren başlayan kadının
statüsündeki yenilik çalışmaları ve gayretlerinden konu ele alınarak Türkiye
Cumhuriyeti ile Türk kadınına tanınan haklar ayrıntılarıyla ele alınıp
incelenecektir. Atatürk dönemi ile daha sonraki süreçte bütün gelişmeler
günümüze kadar ele alınacaktır. Türk kadınına tanınan haklar(medeni kanun,
seçme ve seçilme hakkı vb.)
olumlu, olumsuz gelişmeler, başarılar, sıkıntılar, karşılaşılan zorluklar vb. gibi
konuların tartışılarak ortaya konması ve dünya ülkelerindeki kadınların durumları
ile karşılaştırma yapmak bu dersin amacını ve içeriğini oluşturacaktır.
Türk Devlet, Toplum ve Aile Yapısı İçinde Türk Kadını
KAD
5253
Amaç: Türk devlet, toplum ve aile yapısı içinde Türk kadınının statüsünü
ayrıntıları ile ele alıp incelemektir.
İçerik: Türk kadınının Türk devlet, toplum ve aile yapısı içindeki durumu, statüsü,
etkisi, rolü incelenecektir. Bunun içinde Eski Türklerden itibaren konu ele alınarak
günümüze kadar olan süreç ele alınacaktır. İslamiyet öncesi ve sonrası Türk
kadının devlet, toplum ve aile içindeki yeri ve önemi tartışılarak eşitlik, hukuk,
devlet idaresi, aile içi, toplum hayatı gibi konulardaki durumu ortaya konularak
karşılaştırma yapılacaktır. Bunun sonucunda günümüz itibarıyla Türk kadınının
geldiği nokta üzerinde durulacaktır. Dolayısıyla dersin içeriği oldukça geniş bir
alanı kapsamaktadır.
Toplumsal Cinsiyet ve Spor
KAD
5263
Amaç : Spor ortamındaki ve toplumsal cinsiyete dayalı sosyal ilişkileri
anlayabilmek ve bu konuda yapılan ulusal ve uluslar arası literatürdeki bilimsel
çalışmaları takip edebilmektir.
İçerik: Sosya-kültürel bir değişken olarak görülen toplumsal cinsiyet kavramının
açıklanarak spor kavramı ile ilişkisinin açıklanması. Sporun toplumsal yaşantı
üzerindeki etkileri temel alınarak toplumsal cinsiyet ve rolleri detaylı olarak
işlenmesi.
Olimpiyatlar ve Kadın
KAD
5273
Amaç: Kadının Spor endüstrisi içerisindeki, lider, yönetici, sporcu, seyirci,
sponsor, müşteri, izleyici vb. rollerinin toplumsal katkılarını incelemektir.
İçerik: Dünyanın en büyük ve prestijli spor organizasyonu olarak kabul edilen
11
Olimpiyat Oyunlarında kadının tarihsel süreç içerisindeki rolü ve yerinin çok
boyutlu incelenmesidir.
Medya ve Kadın
Amaç: Öğrencilerin, medyanın toplumsal cinsiyet rollerinin pekiştirilmesi
açısından önemini kavramalarını sağlamaktır.
KAD
5283
İçerik: Medyanın izleyici/dinleyici/kullanıcılar üzerindeki etkisi kitle iletişim
kuramları üzerinden tartışıldıktan sonra toplumsal cinsiyet rollerinin
medyada(gazete, dergi, televizyon, sinema, internet oyunları vb.) nasıl temsil
edildiği; kadın ve erkeklerin medyayı kullanırken kendilerine biçilen rolü nasıl
içselleştirdiği niteliksel ve niceliksel araştırma yöntemleri yardımı ile yapılacak
analizlerle incelenecektir.
Kent Alanında Güvenlik ve Toplumsal Cinsiyet
KAD
5293
Amaç: Bu dersin amacı, kent, kentsel alan, kamu ve özel alanlarda güvenlik
teorileri, suç, suç algısı, mağduriyet, konularında toplumsal cinsiyet açısından
güvenlik politikalarının oluşturulması ve uygulaması konularını ulusal ve
uluslararası ölçekte, disiplinler arası yaklaşımla analiz edebilen; bunun için gerekli
teorik ve yöntemsel bilgiye sahip öğrenciler yetiştirmektir.
İçerik: Kentsel alandaki güvenlik politikaların toplumsal cinsiyet açısından
yöntemsel/ kavramsal ve yerel/uluslararası örneklerle gözden geçirilmesi. Kentsel
alandaki güvenlik politika ve uygulamalarının feminist teori açısından gözden
geçirilerek, bu alanın belli başlı kavram ve konuları çeşitli ülke örnekleriyle ortaya
konulacaktır.
Türk Edebiyatında Kadın Şair ve Yazarlar
Amaç: Kadın çalışmaları kapsamında edebiyat dünyası içinde kadının yerini
belirlemek. Kadın ediplerimizi ve eserlerini tanıtarak onların duygu, düşünce ve
hayâl dünyalarını çözümlemeye çalışmak. Türk kadınının edebiyatımıza katkısını
ortaya koymak.
KAD
5294
İçerik: İlk kadın şairlerimizin yetişmeye başladığı klasik Türk edebiyatı
döneminden yola çıkarak, Tanzimat ve Servet-i Fünûn Dönemleriyle Milli
Edebiyat Hareketinin geliştiği devirlerden Cumhuriyet Dönemine ve çağımıza
uzanan bir çizgide edebiyat dünyası içinde boy göstermiş kadın şair ve
yazarlarımız incelenecektir. Özellikle her bir dönemden ikişer üçer kadın
edebiyatçımız bazı eserleri bağlamında değerlendirilecektir.
Edebi Metinlere Kadının Yansıması
KAD
5295
Amaç: “Her edebî eser yazıldığı toplumun bir ölçüde aynasıdır” görüşünden
hareketle, kadının değişik dönemlerde Türk toplumu içindeki algılanışını edebî
eserler bağlamında tespit etmeye çalışmak. Edebî metinlerdeki kadın imgesinin
12
ve kadına bakış açısının niteliklerini incelemek.
KAD
5114
İçerik: Farklı dönemlere ait destan, şiir, hikâye, roman gibi seçilmiş temel edebî
metinler içinde karşımıza çıkan kadınla ilgili imge, motif, tasvir, düşünce ve
tasavvurlar incelenecektir. Bu eserlerdeki kadın tip ve karakterler analiz edilerek
Türk toplumunun değişik tarihî evrelerinde edebiyatımıza yansıyan kadın
portreleri tespit edilmeye çalışılacaktır. Metinler içinde eserin yazarının ve genel
olarak eserin yazıldığı dönemde toplumun kadına bakış açısı irdelenecektir.
Böylece başlangıçtan günümüze uzanan süreçte Türk toplumunda kadının
algılanışındaki değişim ve farklılıkların edebî eselere yansıması ortaya konmuş
olacaktır.
Proje kapsamında öğrenciler kadın çalışmaları programında yer alan konulardan
herhangi birini seçebilirler. Proje kapsamında öğrencinin araştırma sorusu
oluşturma, kaynak tarama, kaynak özetleme, veri analizi, rapor yazımı ve rapor
sunumu konusunda beceri kazanması amaçlanmaktadır.
9. Önerilen yüksek lisans programında görev alacak öğretim
üyeleri
Kadın Çalışmaları Yüksek Lisans Programında (Tezsiz)
Görev Alacak Öğretim Üyeleri
KAD
5111
KAD
5211
KAD
5221
KAD
5231
KAD
5241
KAD
5112
Feminist teoriler
Yrd Doç Dr Aylin Çankaya
Toplumsal Cinsiyet
Kadın ve Ekonomi
Yrd Doç Gülten Uçan
Yrd Doç Dr Saliha Altıparmak
Doç Dr Tülin Canbay
Feminizm ve Siyaset Felsefesi
Yrd Doç Dr Buğra Özer
Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Politika
Yrd Doç Dr Buğra Özer
Kadın Çalışmalarında Niteliksel
Araştırma Yöntemleri
Yrd Doç Dr Dilara Şeker
KAD
5212
Üreme sağlığı
KAD
5222
Kadın ve Şiddet
Prof Dr Gönül Dinç Horasan
Yrd Doç Dr Fatma Eskicioğlu
Yrd Doç Dr Saliha Altıparmak
Yrd Doç Gülten Uçan
Göç Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet
Yrd Doç Dr Dilara Şeker
Karşılaştırmalı Kamu Politikalarında
Toplumsal Cinsiyet ve Şiddet
Yrd Doç Dr Güven Şeker
Eskiçağ’da Kadın ve İktidar
Doç Dr Hatice Erdemir
Eskiçağ’da Aile ve Cinsiyet
Doç Dr Hatice Erdemir
KAD
5232
KAD
5242
KAD
5252
KAD
13
5262
KAD
5272
KAD
5113
KAD
5213
KAD
5223
KAD
5233
KAD
5243
KAD
5253
KAD
5263
KAD
5273
KAD
5283
KAD
5293
KAD
5294
KAD
5295
Uluslararası Siyaset ve Kadın
Yrd Doç Dr Murat Ortanca
Niceliksel Araştırma yöntemleri ve veri
analizi
Cinsiyet temelli bütçeleme
Prof Dr Gönül Dinç Horasan
Yrd Doç Dr Saliha Altıparmak
Prof Dr Gönül Dinç Horasan
Doç Dr Ayşın Şakar Coşkun
Doç Dr Tülin Canbay
Siyasal Düşünceler Tarihinde Kadın
Yrd Doç Dr Buğra Özer
Cumhuriyet Döneminde Türk Kadını
Doç Dr Şayan Ulusan
Türk Devlet, Toplum ve Aile Yapısı
İçinde Türk Kadını
Doç Dr Şayan Ulusan
Toplumsal cinsiyet ve spor
Yrd Doç Dr Selhan Özbey
Olimpiyatlar ve Kadın
Yrd Doç Dr Selhan Özbey
Medya ve Kadın
Yrd Doç Gülten Uçan
Kent Alanında Güvenlik ve Toplumsal
Yrd Doç Dr Güven Şeker
Cinsiyet ve bulaşıcı olmayan hastalıklar
Cinsiyet
Edebi Metinlere Kadının Yansıması
Yrd Doç Dr Yasemin Ertek Morkoç
Türk Edebiyatında Kadın Şair ve
Yrd Doç Dr Yasemin Ertek Morkoç
Yazarlar
14