KPSS T A R İH -1 0 DENEME SINAVI facebook : Kpss Kaynak Arşivi - KPSS Doküman Arşivi TIKLAYIN: facebook: Kpss Kaynak Arşivi Kpss Doküman Arşivi 1 . DENEME 5. 1. I. D e vle t II. Boy T opkapı S arayı sa d e ce d e vle tin yö n e tild iğ i b ir ye r de ğ il, çe şitli e ğ itim ku ru m la rın ın b u lu n du ğ u bü yü k bir o ku l idi. S a ra y d a e ğ itim v e re n bu k u ru m la r a ra s ın d a ; III. M ille t I. h a re m , II. e n d eru n , III. şe h za d e g â n Y u k a rıd ak i k a v ra m la rd a n h an g ile ri İs la m iy e t Ö n c e s i T ü rk d e v le tle rin d e il (el)'in k a rş ılığ ı o la ra k k u lla n ılm ış tır? A) Y a ln ız I B) Y a ln ız I D) I ve I C) Y a ln ız I u n s u rla rın d a n h an g ile ri y e r alır? A ) Y a ln ız I E) I, II ve I B) Y a ln ız II D) II ve III 6. 2. B) T ıra z C) Hilat D) K o tu z E) Ç e tr O s m a n lı D e v le ti'n d e b ir g ö re v e a ta n a n , a y lık için ç ık a rıla n p ad iş a h b u y ru ğ u n a v e rile n isim a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? a ş a ğ ıd a k ile rd a n h an g is i y e r a lm a z ? H u tb e E) I, II ve III b ağ la n a n n işan v e a y rıc a lık v e rile n k im s e le r T ü rk le rin İs la m 'a g irişi ile b irlik te k u lla n ım ı y a y g ın la ş a n h ü k ü m d a rlık a la m e tle ri a ra s ın d a A) C) Y a ln ız III A) Ferm an B) A d a le tn a m e C) B e ra t D) Fetva E) H a tt-ı H ü m ayu n I. V e rg ile rin h a zin e ye a kta rılm a sı sağ la n m ıştır. 7. II. 3. T ü rk iy e S e lç u k lu D e v le ti'n d e ö rfî d av a la ra bakan K a p ıku lu a ske rle rin in m aaşları d ü ze n li bir şe kild e ö denm iştir. kişi a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? III. T oprağın boş kalm ası ö nlenm iştir. A) D a rü 'l- A dl B) E m ir-i Dad g e tird iğ i fa y d a la r a ra s ın d a y e r a lır? C) D ivan-ı M e z a lim A ) Y a ln ız I D) K a d ıle ş k e r E) K adi'l - K u d a t Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri tım a r s is te m in in D) I ve III 8. 4. B) Y a ln ız II I. S ü le y m a n (K a n u n i) D ö n e m i'n d e F ra n s ızla ra k a p itü la s y o n v e rilm e s in in n ed e n le ri a ra s ın d a ; C) Y a ln ız I E) I, II ve A ra y ış y ılları o la ra k d a a d la n d ırıla n D u ra k la m a D ö n e m i'n d e , s o ru n la ra ç ö zü m b u lm a k için y a p ıla n ıs la h a tla rın g en e l ö ze llik le ri a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? I. A k d e n iz tic a re tin i ca n la n d ırm a k, II. A v ru p a 'n ın siya si b irliğ in i p a rça la m a k, III. A) Isla h a tçıla rın h a ya tıyla sınırlıdır. B) Batı e tkisin e açıktır. C) A s k e rî a la n d a yo ğ u nlaşm ıştır. D) S o ru n la rın g e rçe k ne d en i so rg u la n m a m ıştır. E) Baskı ve şid d e t po litika la rı yö n te m o la ra k m illiy e tç ilik a kım ın a en g el o lm ak a m a ç la rın d a n h an g ile ri y e r a lır? A ) Y a ln ız I D) II v e III B) Y a ln ız II C) I ve II E) I, II ve III be n im se n m iştir. 1 . DENEME 9. O sm an lI D evleti X V III. y ü zyıld a d e vle t b ü tçe sin d e 13. İtaly a n la rın 1911'de g e rç e k le ş tird ik le ri T ra b lu s g a rp iş g a lin e d e s te k v e re n le r a ra s ın d a ; o lu şa n açığı ka p a tm a k a m a cıyla g ü n ü m ü z h a zine b o n o s u n a b e n z e r b ir şe kild e esh a m a d ıyla iç I. İngiltere, II. R u sya , a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? III. F ransa A) A b d ü lm e cit d e v le tle rin d e n h an g ile ri y e r a lır? B) III. O sm an A ) Y a ln ız I C) I. A b d ü lh a m it D) III. A h m e t E) III. S elim b o rç la n m a y a gitm iştir. Bu u y g u la m a y ı b aş la tan O s m a n lı p ad iş a h ı B) Y a ln ız II D) I ve III C) Y a ln ız II E) I, II ve III 10. • M üslüm a n ve g a yrim ü slim le rin d a va la rın a 14. M u s ta fa K e m a l'in "A k d e n iz B oğazı B irle şik K u vve tle r H a re k â t Ş u b e si M ü d ü rlü ğ ü " g ö re v in d e b u lu n d u ğ u b a km a k için kurulm uştur. s a v a ş , a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? • B aşkanı kadı olan bu m a h ke m e le rin üyeleri M üslüm a n ve g a yrim ü slim le rd e n m eyd a n a A) I. B alkan Savaşı gelm iştir. B) K a fka s C e p h e si S a va şla rı C) T ra b lu sg a rp Savaşı D) Ç a n a k k a le C e p h e si S a va şla rı E) S u riye - F ilistin C e p h e si S a va şla rı O s m a n lı D e v le ti'n d e X IX . y ü z y ıld a a ç ılan ve y u k a rıd a ö ze llik le ri v e rile n m a h k e m e n in adı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? A) C e m a a t M ah ke m e le ri B) K o n s o lo s lu k M ah ke m e le ri C) N iz a m iy e M ah ke m e le ri D) T ica re t M ah ke m e le ri E) Ş e riye M ah ke m e le ri 15. O s m a n lı D evleti I. D ü n y a S a v a ş ı'n d a a ş a ğ ıd a k i h an gi c e p h e d e k i s a v a ş la rd a n s o n ra to p ra k k a za n c ı e ld e e tm iş tir? 11. II. M a h m u t D ö n e m i'n d e (1808 - 1839) m e rk e zî o to rite y i g ü ç le n d ire b ilm e k için; I. Â y a n la rla S e n e d -i İttifak'ın im za la nm a sı, II. Y eniçeri O ca ğ ın ın ka ld ırılm a sı, III. Â y a n lığ ın ka ld ırılm a sı ç a lış m a la rın d a n h an g ile ri y a p ılm ış tır? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II M a ke d o n ya C ephesi B) Ç a n a k k a le C ephesi C) K a fka s C ephesi D) S u riye - F ilistin C ephesi E) Irak - M usul C ephesi C) Y a ln ız I E) I, II ve III 16. 12. A) O s m a n lı D e v le ti'n d e m o d ern m a n a d a ^ b ele d iye te ş k ila tı a ş a ğ ıd ak i p ad iş a h la rd a n h an gisi O s m a n lı D e v le ti'n in son d ere c e a ğ ır ş a rtla r ta ş ıy a n M o n d ro s A te ş k e s A n la ş m a s ı'n ı im za la m a s ın d a ; d ö n e m in d e o lu ş tu ru lm u ş tu r? I. W ilso n İlke le ri'n in ya ra ttığ ı iyim s e r hava, A) III. S elim II. İn g ilizle re d u yu la n gü ve n, B) II. M ah m u t III. B u lg a rista n 'ın sa va şta n çe kilm e si C) S u lta n A b d ü lm e cit g e liş m e le rin d e n h an g ile ri y e r a lır? D) S u lta n A b d ü la z iz A ) Y a ln ız I E) II. A b d ü lh a m it D) II ve III B) Y a ln ız II C) I ve I E) I, II ve III 1 . DENEME 17. M u s tafa K e m a l'in 9. O rd u M ü fe ttiş i (3. O rd u 21. a ra s ın d a ; I. I. H avza G e n elge si, II. A m a s y a G e n elge si, III. E rzurum K o n g resi A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) I ve II e tra fın ın dağ ve n e h irle rle çevrili oluşu, II. H ila fe t ku ru m u n u ya ln ızla ştırm a , III. M illî M ü ca d e le 'n in bu kentten y ü rü tü lm ü ş olm ası g e liş m e le rin d e n h a n g ile rin in y e r aldığı g e liş m e le rd e n h a n g ile ri y e r a lır? 18. A n k a ra 'n ın 13 E kim 1923'te a lın a n k a ra rla b a ş k e n t y a p ılm a s ın ın n ed e n le ri a ra s ın d a ; M ü fe ttiş i) u n v a n ın ı ta ş ırk e n y ü rü ttü ğ ü e tk in lik le r s ö y le n e b ilir? C) Y a ln ız III A ) Y a ln ız I E) I, II ve III B) Y a ln ız II D ) I ve III C) Y a ln ız III E) I, II ve III I.TB M M D ö n e m i'n d e ç ık a rıla n k a n u n la r a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? A) M en-i M ü s k ira t Kanunu B) M en-i İsrafat K a nunu C) N isa b -ı M üza ke re Kanunu D) İzale-i Ş e k a ve t Kanunu E) H iyanet-i V a ta n iye Kanunu 22. A ta tü rk D ö n e m i e k o n o m i p o litik a la rın d a n d e v le tç ilik ilk e sin in b e n im s e n m e s in in n ed e n le ri ara s ın d a ; I. Teşvik-i S a n a yi K a n u n u 'n u n başarısı, II. d ü n ya e ko n o m ik krizinin etkileri, III. te k n ik e le m a n sıkın tısı ve te k n ik bilgi e ksikliğ i g e liş m e le rd e n h an g ile ri y e r alır? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) II ve III 19. C) Y a ln ız I E) I, II ve III M illî M ü c a d e le D ö n e m i'n d e g ö s te rd ik le ri k a h ra m a n lık la rd a n ö tü rü "İstikla l M ad a lya sı" ile ö d ü lle n d irile n y e rle r a ra s ın d a ; I. İnebolu, II. K a h ra m a n m a ra ş, III. G a z ia n te p 23. a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? ş e h irle rin d e n h an g ile ri y e r alır? A ) Y a ln ız I D) I ve II 20. A ta tü rk D ö n e m i'n d e a ç ılan b a n k a la r a ra s ın d a B) Y a ln ız II C) Y a ln ız I E) I, II ve III A) E m lak ve E ytam B ankası B) S a n a yi M aadin B ankası C) D e n izb a n k D) V a kıfb a n k E) İş B ankası B ü yü k T aa rru z s o n ra s ı T B M M ile İtila f D e vletleri te m s ilc ile ri a ra s ın d a im za la n a n M u d a n y a A te ş k e s A n la ş m a s ı'n ın d o ğ u rd u ğ u s o n u ç la r a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? A) D oğu T ra kya ve İstanbul sa va ş ya p ılm a d a n ku rtarılm ıştır. B) T ürk-Y u n a n savaşı so n a erm iştir. C) O sm an lı D e vle ti hu ku ken yo k sa yılm ıştır. D) İn g ilte re B a şb a ka n ı Lloyd G e o rg e g ö re vin d e n a y rılm a k z o ru n d a kalm ıştır. E) B o ğ a z la r B ö lg e si'n in y ö n e tim i başkanı T ürk olan ulu sla ra ra sı b ir ko m isyo n u n yö n e tim in e b ırakılm ıştır. 24. L o zan A n tla ş m a s ı'n ın im za la n m a s ın d a n s o n ra T ü rk iy e 'n in k a tıld ığ ı ilk u lu s la ra ra s ı k o n fe ra n s a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? A) M on trö B o ğ a zla r S ö zle şm e si B) B riand - K e llogg Paktı C) C e n e vre S ila h sızla n m a K onferansı D) B alkan A ntantı E) S a d a b a t Paktı 1 . DENEME 25. • T ü rkista n M illî B irliğ in in ilk ku ru cu su ve başkanı olan, • T ürk v e Tatar Tarihi adlı kitabı ile ta n ın a n kişi a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is id ir? 26. A) Z eki V elidi Togan B) İsm ail G aspıralı C) Y u s u f A kçu ra D) Sadri M aksu d i A rsal E) Z iya G ö ka lp B irle ş m iş M ille tle r T eş k ila tın ın te m e lle ri A B D B a ş k a n ı R o o s v e lt ile İn g ilte re B a ş b a k a n ı C h u rch ill ta ra fın d a n ilan e d ile n h an g i b ild iri ile a tılm ış tır? 27. A) S ch u m a n B ildirisi B) K u rtu la n A vru p a Ü ze rin e Bildiri C) A tla n tik B ildirisi D) B a lfo u r B ildirisi E) İnsan v e Y u rtta ş H akları B ildirisi H in d is ta n v e H in d is ta n b a ğ ım s ızlık h a re k e tin in s iyasi v e ru h an i lideri M a h a tm a G a n d h i ile ilgili olarak; I. D oğum günü olan 2 E kim ta rih i "D ü n ya Ş id d e te H a yır G ü n ü" o la ra k kutlanır. II. III. P a s if D ire n iş İlkesinin sim g e ism idir. 1948'de uğradığı silahlı saldırı so n u cu hayatını kaybetm iştir. ö z e llik le rin d e n h an g ile ri d o ğ ru d u r? A ) Y a ln ız I D) II ve III B) Y a ln ız II C) I ve II E) I, II ve III 1 . DENEME - ÇÖZÜMLER 1. İslamiyet Öncesi Türklerde bugünkü anlamıyla devlet, "il" (el) kelimesi ile ifade edilmiştir. Yine İslam öncesinde boylar "bod" kavramıyla ifade edilmiştir. 5. Millet kavramı ise boyların birleşm esiyle oluşan budun kav­ ramı ile ifade edilmiştir. Cevap 2. Enderun: Resmi daireler ve okulların bulunduğu bölümdür. Burada devlete sadrazam , vezir, ordu komutanı, vali gibi yöneticiler yetiştirilmektedir. a Harem: Padişahın özel hayatının geçtiği bölümdür. Ayrıca bu bölüm de padişahın kızları, cariyeleri, hizm etkarları kal­ falar denetim inde eğitim almaktadır. Türklerin İslam'a girişiyle birlikte kullandıkları hüküm darlık alam etlerinden bazıları: Hutbe: Cum a ve bayram namazları esnasında hükümdarın adının, unvan ve lakaplarının "hatip" tarafından zikredilerek kendisine dua edilmesidir. Şehzadegân M ektebi: Osmanlı şehzadelerinin eğitim gör­ düğü kurumdur. Bu okul Topkapı Sarayı'nın harem kısmındadır. Cevap Tıraz: Abbasi halifelerinin hükümdara gönderdikleri elbisedir. Hilat: Abbasi halifeleri tarafından tıraz ile birlikte " külah, kemer, kılıç, at, eğer takımı, askeri mızıka, bayrak, para" gibi mal ve eşyaların hüküm dara gönderilmesidir. 6. Çetr: Saltanat şem siyesidir ve Abbasi halifesi tarafından hükümdara gönderilirdi. 3. e Osmanlı Devleti'nde bir göreve atanan, aylık bağlanan, ni­ şan ve ayrıcalık verilen kim seler için çıkarılan padişah buy­ ruğuna Berat ismi verilir. Diğer seçeneklerde ye r alan; Kotuz ise börke takılan at tüyüdür ve Türkler İslamiyet'i benim sem eden önce de hüküm darlık alameti olarak kotuzu kullanmışlardır. Cevap 1474 yılında Fatih Sultan M ehm et tarafından yapımı başla­ tılan ve zam anla çeşitli bölüm ler eklenerek genişletilen Topkapı Sarayı'nda eğitim veren kurum lardan bazıları: Ferman - Hatt-ı Hümayun: Padişahın herhangi bir konuda tuğra veya nişanını taşıyan yazılı emirdir. Adaletnam e: Devlet mem urlarının görevlerini kötüye kul­ lanmaları ve kanunlara aykırı hareket etm eleri durum unda, halkı zulm e karşı korum ak am acıyla padişah tarafından ya­ yınlanan belgedir. Fetva: İslam hukuku ile ilgili bir sorunun dinsel hukuk kural­ larına göre çözümünü açıklayan, şeyhülislam veya müftü tarafından verilen dini belge. d Türkiye Selçuklu Devleti'nde örfi yargıya verilen isim Darü'l Adl (adalet evi)'dir. Emir-i Dad: Örfi hukukun başında bulunan kişi (adalet ba­ kanı), Divan-ı Mezalim: Hükümdarın başkanlığında toplanan ağır siyasi suçların görüşülüp karara bağlandığı divan, Kadıleşker: Türkiye Selçuklularında ordu m ensuplarının davalarına bakmakla görevli kişi, Kadi'l- Kudat: Atam ası sultan tarafından yapılan, kadıla­ rın atamasını ve denetim ini yapan, şeri hukukun başındaki görevlidir. Cevap B Cevap C 7. Tım ar Sistem i: Osmanlı mali sistem inde bir kısım asker ve m em ura geçim, hizm et veya m asraflarına karşılık belirli böl­ gelerin vergi kaynaklarının tahsil edilmesidir. Tım ar sistem i uygulamasıyla; • Hazineye yük olm adan güçlü ordular kurularak ülkenin iç ve dış güvenlik sorunları çözülmüştür. • 4. I. Süleym an (Kanuni) Dönemi (1520-1566)'nde Fransızlara kapitülasyon verilm esinin nedenleri arasında; • • Hristiyan İttifakını parçalam ak yer alır. M illiyetçilik akımı ise 1789 Fransız İhtilali ile ortaya çıkm ıştır ve Osmanlı Devleti'ni 19. yy. da etkilemiştir. Bu yüzden 16. yy. da Fransızlara verilen kapitülasyonda m illiyetçilik akım ı­ na mani olm ak gibi bir neden söz konusu değildir. Birçok yöneticinin maaşı hazineye yük olm adan karşı­ lanmıştır. Katolik bir ülke olan Fransa'yı Osmanlı Devleti'nin yanına çekerek Avrupa'da Türkler aleyhine oluşan Göçebeler yerleşik hayata geçirilmiş, böylece göçebe­ lerin yerleşik halkla çatışmaları engellenmiştir. Coğrafi Keşifler ile canlılığını yitiren A kdeniz ticaretini canlandırm ak, • • Ülke bayındır hale getirilmiştir. • Üretim de süreklilik sağlanm ış va toprağın boş kalması engellenmiştir. I. ve II. öncüldeki bilgiler ise yanlıştır. Çünkü tım ar toprak­ larının gelirleri toplandığı bölgenin ihtiyaçlarını karşılam ak için kullanılırdı. Buradan hazineye para akışı söz konusu değildir. Ayrıca kapıkulu ordusunun maaşı ise m erkez hazineden ödenirdi. Cevap C Cevap C 1 . DENEME - ÇÖZÜMLER 8. Osmanlı Devleti'nde 1579 Sokullu M ehm et Paşa'nın ölümü ile başlayan ve 1699 Karlofça Antlaşm ası'nın imzalanması arasından geçen dönem "Duraklam a Dönemi" olarak ad­ landırılır. Bu yüzyılda sorunlara çözüm bulm ak için yapılan ıslahatların genel özellikleri: 11. II. M ahm ut merkezi otoriteyi güçlendirm ek amacıyla; • 1808 yılında âyanlarla Sened-i İttifak'ı imzalamıştır. Böylece âyanları bir merkezde toplayıp, devletin eyaletler üzerindeki etkisini güçlendirm eyi ve ıslahat­ ların başarılı olmasını amaçlamıştır. Fakat zamanla • Yapılan Islahatlar kişilere bağlı kalmıştır. Islahatçıların âyanların artan gücünü merkezi otorite için sakıncalı hayatıyla sınırlıdır. Devamlılığı olm adığı için sonuca bulan II. M ahm ut âyanlığı ortadan kaldırmıştır. ulaşılamamıştır. • • • 1826 yılında ise yeniliklerin ve ıslahatların önündeki Sorunların gerçek nedeni sorgulanm amıştır. en büyük engel olan Yeniçeri Ocağını kaldırarak devlet Baskı ve şiddet yoluyla devlet otoritesi sağlanm ak is­ yönetim indeki otoritesini yeniden güçlendirmiştir. tenmiştir. Ancak bu yöntem ıslahatların halk tarafından benim senm esine engel olmuştur. • Yapılan ıslahatlar daha çok askeri alanda yapılmıştır. • Islahatlara yeniçeri, devlet adamları, saray kadınları ve ulema engel olm aya çalışmıştır. A ncak bu dönem de Avrupa'daki gelişm eler takip edilm em iş ve Avrupa'dan geri kalındığı kabul edilmemiştir. Bu yüzden XVII. yy. ıslahatları için "Batı'nın etkisine açıktır." dem ek yanlış olur. Osmanlı Devleti Batı'nın üstünlüğünü ise 1718'de imzaladğı Pasarofça Antlaşm ası ile kabul etmiştir. Cevap B 9. Osmanlı Devleti, XVII. yüzyılda devlet bütçesinde olu­ şan açığı kapatm ak am acıyla günüm üz hazine bonosuna benzer bir şekilde esham adıyla iç borçlanm aya gitm iş­ tir. Esham Senetlerini düzenleyen Osmanlı Padişahı III. Mustafa'dır. Bu uygulamayı başlatan ise I. Abdülhamit'tir. Cevap C 10. Nizam iye M ahkem eleri Tanzimat Dönemi'nde M üslüm anla­ rın va gayrim üslim lerin davalarına bakm ak için kurulmuştur. Başkanı kadı olup üyeleri Müslüman va gayrim üslim lerden m eydana gelmiştir. Hukuk ve cinayet davalarıyla ticaret m ahkem elerinin yetkileri dışında kalan davalara bakmıştır. D iğer seçeneklerde: Cem aat M ahkem eleri: Müslüman olm ayanların özel hukuk alanındaki davalarına kendi dinlerine göre bakıldığı m ah­ kemedir. Cevap e 12. Osmanlı Devleti'nde belediyecilik anlam ında ilk ka­ nun II. Beyazit Dönem i'nde yapılmıştır. A ncak Tanzimat Dönemi'nde iltizam sisteminin kaldırılm ası ve il genel m ec­ lislerinin açılm asıyla birlikte modern m anada ilk belediye teşkilatı 1850 yılında Galata-Beyoğlu bölgesinde Sultan Abdülm ecit (1839-1861) Dönemi'nde kurulmuştur. Cevap C 13. İtalyanların 1911'de Trablusgarp'ı işgal etm esine İngilte­ re ve Fransa İtalya'yı kendi yanlarına çekm ek için destek vermiştir. Rusya ise 1909 Racconigi Antlaşm ası'yla Boğaz­ lardaki Rus egem eliğini kabul etmesi üzerine İtalya'ya bu işgalde destek vermiştir. Cevap e 14. Mustafa Kemal; I. Balkan Savaşı sırasında A kdeniz Boğa­ zı Birleşik Kuvvetler Harekât Şubesi M üdürlüğü görevinde bulunmuştur. Diğer seçeneklerde yer alan; Kafkas Cephesi'nde 16. Kolordu komutanı olarak, Trablusgarp Cephesi'nde gönüllü subay olarak, Çanakkale Cephesi'nde 19. Tümen Komutanı olarak, Suriye - Filistin Cephesi'nde Yıldırım Orduları Grup Kom u­ tanı olarak görev yapmıştır. Cevap a Konsolosluk M ahkem eleri: Kapitülasyonlardan yararla­ nan yabancı devletlerin, kendi vatandaşları arasında çıkan anlaşm azlıkları çözüm lem ekle görevlidir. Ticaret M ahkem eleri: O sm anlılar ile yabancı ülkelerin va­ tandaşları arasındaki anlaşm azlıkları çözm ekle görevlidir. 1897'de yabancı üyelerin katılm asıyla Karma Ticaret M ah­ kemesi adını almıştır. 15. Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'nda toprak kazancı sağladığı tek cephe KAFKASYA olmuştur. Şeriye M ahkem eleri: Tanzimat'tan önce M üslüm anlar ara­ sındaki bütün davalara, gayrim üslim lerin sadece hukuk ala­ nındaki anlaşm azlıklarına, Osmanlı tebası ile yabancı dev­ letlerin tebaası arasındaki davalar bakar iken Tanzimat'tan sonra M üslüm anların evlenme, boşanm a ve miras hukuku ile ilgili davalara bakacak şekilde yetkileri daraltılmıştır. 1917 M art'ında Rusya'da ihtilal çıkması üzerine Ruslar Doğu Anadolu Bölgesi'ni boşalttılar. Önce taraflar arasın­ da Erzincan Ateşkes Antlaşm ası imzalandı sonra 3 Mart 1918'de Brest-Litowsk Antlaşm ası imzalandı. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti doğuda işgal edilen yerleri kurtarm ak­ la kalmamış, 1878 Berlin Antlaşm ası ile Rusya'ya bıraktığı Kars, Ardahan, Batum'u (Elviye-i Selase) geri almıştır. Cevap C Cevap C 1 . DENEME-ÇÖZÜMLER 16. Osmanlı Devleti'nin M ondros Ateşkes Anlaşm asını im zala­ masında; • Bulgaristan'ın savaştan çekilm esi ile Osm anlı-Alm an kara bağlantısının kesilmesi, 21. 13 Ekim 1923'te alınan kararla Ankara'nın başkent ilan edil­ m esinin nedenleri arasında; • etrafının dağ ve nehirlerle çevrili oluşu, • sınırlardan uzak ve iç bölgelerde oluşuyla, güvenlik açısından elverişli durumu, • W ilson İlkeleri'nin yarattığı iyim ser hava, • • Savaşın bittiği günlerde İngiltere başkanı L. George'un • m erkezî konumu, "Biz Türkleri ne başkentinden ne de çoğunlukta olduk­ • TBM M'nin burada açılm ış oluşu, ları Anadolu ve Rumeli topraklarından mahrum etmek • Millî Mücadele'nin bu kentten yönetilm iş oluşu (Ahde vefa duygusu) için dövüşüyoruz." açıklaması üzerine İngiltere'ye duyulan güven etkili olmuştur. ulaşım ve iletişim im kânlarının elverişliliği, • Hilafet kurumunu yalnızlaştırm ak ve sem bolik bir hale getirm ek düşüncesi ye r alır. Cevap e Cevap 17. M ustafa Kemal'in 9. Ordu M üfettişi olarak yürüttüğü etkinlik­ ler arasında Havza G enelgesi (28 Mayıs 1919) ve Am asya G enelgesi (22 Haziran 1919) yer alır. Fakat M ustafa Ke­ mal 23 Temmuz 1919'da toplanan Erzurum Kongresi'ni 8-9 Temmuz gecesi askerlik m esleğinden istifa ettiği için sivil olarak yürütmüştür. Cevap d e 22. C um huriyet Dönemi'nde devletçilik özellikle 1930'dan sonra uygulanmıştır. Devletçi ekonom ik politikanın benim senm e­ sinde; • teknik eleman sıkıntısı, • teknik bilgi eksikliği, • serm aye yetersizliği, • Teşvik-i Sanayi Kanunu'ndan istenilen sonucun alına­ maması, 18. 23 Nisan 1920'de açılan ve 1 Nisan 1923'e kadar görev ya­ pan I. Meclis • 14 Eylül 1920 Men-i M üskirat Kanunu (içkinin yasak­ • 1929 dünya ekonom ik kirizi gibi gelişm eler etkili olmuştur. Cevap d lanm asına dair kanun) • 25 Kasım 1920 Men-i İsrafat Kanunu (israfı önlemeye dair kanun) • 5 Eylül 1920 Nisab-ı Müzakere kanunu (Meclis iç 23. Atatürk Dönemi'nde açılan bankalar arasında; 1924 ^ İş Bankası 1925 ^ Sanayii M aadin Bankası 1926 ^ Emlak ve Eytam Bankası 1930 ^ M erkez Bankası 1933 ^ Süm erbank tüzüğüyle ilgilidir.) • 29 Nisan 1920 Hıyanet-ı Vataniye Kanunu çıkartmıştır. İzale-i Şekavet Kanunu (Eşkıyalığın önlenm esi) ise 18 Ekim 1923'te yani 11 Ağustos 1923 - 1 Ekim 1927 tarihleri arasın­ da görev yapan II. Meclis tarafından çıkarılmıştır. Cevap Belediyeler (İller) Bankası 1935 ^ Etibank d 19. M illî Mücadele Dönemi'nde gösterdikleri kahram anlıktan ötürü İnebolu, Kahram anm araş ve Gaziantep'e istiklâl ma­ dalyası verilmiştir. Cevap 1933 ^ e 20. 11 Ekim 1922'de TBMM ve İtilaf Devletleri (İngiltere, Fransa ve İtalya) arasında imzalanan M udanya Ateşkes Antlaş­ ması ile Türk-Yunan savaşı sona ermiştir, Doğu Trakya ve İstanbul savaş yapılm adan kurtarılmıştır, İngiltere Başkanı Lloyd G eorge görevinden ayrılm ak zorunda kalmıştır, İstan­ bul ve Boğazların yönetim inin TBMM Hükûmeti'ne bırakıl­ ması ile de Osmanlı Devleti hukuken son bulmuştur. E seçeneğinde ye r alan Boğazlar ve bölgesinin yönetim in­ den sorum lu başkanı Türk olan uluslararası komisyonun kurulması ise Lozan Barış Antlaşm ası'nın doğurduğu bir sonuçtur. 1937 ^ Denizbank 1938 ^ Halkbank yer alır. Fakat Vakıfbank 1954 yılında Dem okrat Parti Dönemi'nde kurulmuştur. C ev a p d 24. Lozan B arış A n tla şm a sı 24 Tem m uz 1923'te im za la n m ış ­ tır. Lozan'ın im za la nm a sın d an so n ra T ürkiye 'n in katıldığı uluslararası ilk ko n fera n s M art 1928'de katıldığı C e n e v­ re S ila h sızla n m a K onferansı'dır. D iğ e r se çe n e kle rd e y e r alan g e lişm elere Türkiye; Briand-Kellogg Paktına = 27 Ağustos 1928'de, Balkan Antantına = 9 Şubat 1934'te, Montrö Boğazlar Sözleşm esi'ne = 20 Temmuz 1936'da, Sadabat Paktına = 8 Temmuz 1937'de katılmıştır. Cevap C Cevap e 1 . DENEME - ÇÖZÜMLER 25. Zeki Veli Togan 10 Aralık 1890 'da Başkurdistan'da doğdu. 1909 yılında "Türk Tarihi ve Arap Edebiyatı Tarihi M uallimi" oldu. 1911 sonlarında Türk ve Tatar Tarihi adlı kitabı ya­ yınladı. Bu çalışmaları sonucunda Kazan Üniversitesi A r­ keoloji ve Tarih Cem iyetine üye seçildi. Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkm ası üzerine Türklerin durum unun düzelmesi için mücadele verdi ve Basmacı Harekatı'nın içinde yer aldı. Türkistan Milli Birliğinin kurucusu ve ilk başkanı oldu. Cevap a 26. Birleşm iş M illetler Teşkilatının tem elleri ABD Başkanı Roo­ sevelt ile İngiltere Başkanı Churchill arasında gerçekleşen görüşm elerden sonra yayım lanan Antlantik bildirisi ile atıl­ m ıştır (14 Ağustos 1941). Diğer seçeneklerde yer alan; • Schum a Bildirisi: Alm anya ve Fransa arasında köm ür-çelik birliğinin kurullmasını sağlayan bildirgedir. Avrupa Birliğinin temelleri bu bildiri ile atılmıştır. • Kurtulan Avrupa Üzerine Bildiri: II. Dünya Savaşı'nın sonunun yaklaşm ası üzerine toplanan Yalta Konferansında ilan edilmiştir. II. Dünya Savaşı'nın Av­ rupa üzerindeki olum suzlukları silinm eye çalışılmıştır. • Balfour Bildirisi: Filistin'de bir Yahudi devleti olan • İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi: 26 Ağustos İsrail'in kurulmasını am aç edinen bildiridir. 1789'da Fransız Devrimi'nin temelini oluşturan bildiri­ dir. Cevap C 27. Hindistan Bağım sızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri Gandhi 2 Ekim 1869 günü Porbandar'da dünyaya gelmiştir. Gandhi, Hindistan ve dünyada, yüce ruh anlam ına gelen m ahatm a ve baba adlarıyla anılır. Hindistan'da resm î olarak "Ulus'un Babası" ilan edilm iştir ve doğum günü olan 2 Ekim "Gandhi Jayanti" adıyla millî tatil olarak kutlanır. Birleşmiş M illetlerde 2007'de 2 Ekim gününü "Dünya Şiddete Hayır Günü" ilan etmiştir. Gandhi, gerçek ve kötülüğe karşı aktif am a şiddet unsuru içermeyen pasif direniş ilkesinin sim gesi olmuştur. 30 O cak 1948'de bir Brahman tarafından uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürülmüştür. Cevap e KPSS TARİH -1 0 DENEME SINAVI facebook : Kpss Kaynak Arşivi - KPSS Doküman Arşivi 2 . DENEME 4. • İlk T ürk d e vle t te şkila tın ın o lu ştu ru lm a sı • B ilin en ilk h ü kü m d a rın ın Teom an olm ası • O s m a n lı D e v le ti'n d e A ltı B ö lü k H a lk ı o la ra k da b ilin e n k a p ık u lu s ü v a rile ri iç in d e ; O rdunun ilk kez onlu siste m e göre te şkilatlanm ası Y u k a rıd a k i ö z e llik le r a ş a ğ ıd ak i İs la m iy e t Ö n c e s i I. sipah, II. garip, III. cebeci a s k e rle rin d e n h an g ile ri y e r alır? A) G ö k tü rk le r B) H u n la r C) U yg u rla r D) H a za rla r E) A v a rla r A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II 5. C) Y a ln ız III E) I, II ve III O s m a n lı D e v le ti'n in Y ü k s e lm e D ö n e m i'y le ilgili o la ra k a ş a ğ ıd a v e rile n e ş le ş tirm e le rd e n h an gisi a ra s ın d a b ir ilişki k u ru la m a z ? A) K a ra d e n iz'in T ürk gölü o lm a s ı- K ırım 'ın alınm ası 2. K a ş g a rlı M a h m u t'u n o rta y a ko y d u ğ u B) D iv a n -ı L ü g a ti't- T ü rk adlı e s e rle ilgili o la ra k B a h a ra t Yolu'nun h a kim iye t altın a a lın m a s ı— M ısır S eferi a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i d o ğ ru d e ğ ild ir? C) A) A n s ik lo p e d ik sö zlü k o lm a n ite liğ i ta şım a B) A b b a s î halifesi E l-M u kte d î B illa h 'a su n u lm a C) S a g u , ko şu k ve sav gibi nazım şe kille rin i içerm e D) T ürk dü n yası ile ilgili harita içe rm e E) K a ra h a n lıla r D ö n e m i'n d e o rta ya kon u la n ilk O sm an lı d o n a n m a sın ın H a çlıla r ta ra fın d a n ilk kez ya kılm a sı — P re ve ze D e n iz S avaşı D) B a tı'ya karşı p a s if b ir p o litika izle n m esi — Cem S u lta n O layı E) A vu stu rya 'n ın O sm an lı ü stü n lü ğ ü n ü kabul e tm e si — 1533 İstanbul A n tla şm a sı T ü rk -İs la m e seri o lm a 3. S e lç u k lu la r za m a n ın d a K a y s e ri'd e ku ru la n A h i 6. te ş k ila tın ın y a n ın d a A h i E v ra n 'ın eşi F a tm a Bacı lid e rliğ in d e T ü rk m e n h an ım la rın ın d a kendi a ra la rın d a ö rg ü tle n e re k k u rm u ş o ld u k la rı kadın te ş k ila tı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? A) B a cıya n -ı Rum B) A n a d o lu K a d ın la rı M üd a fa a -i H ukuk C e m iye ti C) Terakki-i M u h a d d e ra t D) G a ziya n -ı Rum E) M ekka ri Taifesi I. K a za ske r II. D e fte rd a r III. M üd e rris Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri O s m a n lı D e v le ti'n d e e ğ itim , ö ğ retim ve y a rg ı g ö re v le rin i y ü rü te n ilm iye s ın ıfın a m e n s u p tu r? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) I ve III Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi C) Y a ln ız III E) I, II ve III 2 . DENEME 7. 10. • O sm an lı iktisadi h a ya tın d a , g e çim in i tic a re t ve z a n a a tla sa ğ la m a k, bir dü kkâ n a çm a k için ve rile n • izin A) Kırım E ksik re ka b e t şa rtla rın d a n dolayı fiy a tla ra m ü d a ­ B) Y u n a n ista n C) S ırb ista n D) K aradağ E) R o m an ya h ale edilm esi • F ra n s ız İhtilali'yle b irlikte ortaya çıkan m illiyetçilik akım ı d o ğ ru ltu su n d a O s m a n lı'n ın elind en çıkan y e rle r a ra s ın d a a ş a ğ ıd ak ile rd e n h angisi b u lu n m a z? D e vle te ait m u ka ta a d e n ile n işle tm e le rin (m aden, orm a n vb .) üç yıllığ ın a kira la nm a sı • Koyun v e keçi ü ze rin d e n a lın a n vergi O s m a n lı D e v le ti'n in e k o n o m ik h a y a tıy la ilgili a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is in in a ç ık la m a s ı y u k a rıd a y o k tu r? A ) N arh B) G e d ik D) İltizam C) A ğnam 11. II. A b d ü lh a m it ta ra fın d a n 23 A ra lık 1876'da y ü rü rlü ğ e k o y u la n K a n u n u e s a s i için E) M alikâ ne a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i s ö y le n e m e z ? A) H ü kû m e t p a d işa h a karşı sorum ludur. B) P a rla m e n to ç ift m eclisten oluşur. C) A n a y a s a c ılık fa a liye tle ri başlam ıştır. D) H alk kısıtlı o lsa da ilk d e fa se çm e ve se çilm e hakkını e ld e etm iştir. E) 8. XV II. y ü z y ıld a O sm an lı D e vle ti'n d e y a şa n a n isyanlar, M eb u sa n M eclisin in üyeleri d ö rt yıld a bir ya p ıla n s e çim le rle belirlenir. d e v le t k u ru m la rın d a ki bo zu lm a la r, s a va şla rd a h e d efle n e n b a şa rın ın ka za n ıla m a m a sı d e vle tin eski g ü c ü n d e o lm a d ığ ın ın g ö ste rg e le riyd i. G e re k bu a ksa klıkla rı g id e rm e k g e re kse d e vle te eski güçlü d ö n e m le rin i y a ş a ta b ilm e k için bazı d ü z e n le m e le r 12. yapılm ıştır. I. Y a p ılan bu d ü ze n le m e le r; I. askerî, II. m ali, III. eğitim II. B o ğ a zla r so ru n u n u n o rta ya ç ı k m a s ı^ H ü n kâ r İs­ III. O sm a n lı'n ın A vru p a d e vle ti s a y ılm a s ı^ B a lta Li­ kelesi A n tla şm a sı m anı A n tla şm a sı a la n la rın d a n h an g ile rin i k a p s a r? A ) I, II v e III E rm eni s o ru n u n u n ulu sla ra ra sı statü k a z a n m a s ı^ B erlin A n tla şm a sı B) I ve II D) Y a ln ız II IV. Y u n a n ista n 'ın b a ğ ım sızlığ ın ı ka za n m a sı ^ Edirne A n tla şm a sı C) Y a ln ız III V. E) Y a ln ız I S ırb ista n 'ın ö ze rk hâle g e lm e si ^ B ü kre ş A n tla ş ­ m ası 19.yy. O s m a n lı D e v le ti'y le ilgili y u k a rıd a k i e ş le ş tirm e le rd e n h an g ile ri d o ğ ru d e ğ ild ir? A ) Y a ln ız III B) I ve III D) III ve IV 9. C) II ve IV E) III ve V D iv a n ıh ü m a y u n u k a ld ıra ra k y e rin e M e c lis -i V ü k e la y ı o lu ş tu ra n O s m a n lı p ad iş a h ı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? A) III. S elim B) II. A b d ü lh a m it C) A b d ü lm e cit D) A b d ü la z iz E) II. M ah m u t 13. O s m a n lı D e v le ti'n in I. B a lk a n S a v a ş ı'n d a m ü c a d e le e ttiğ i d e v le tle r a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? A ) K a ra d ağ B) S ırb ista n D ) R o m an ya C) Y u n a n ista n E) B u lg a rista n 2 . DENEME 14. İtila f D e v le tle ri I. D ü n y a S a v a ş ı'n d a R u s y a 'y a 17. 23 N isan 1 920'd e aç ılan T B M M 'y e karşı y a rd ım u la ş tırm a k a m a c ıy la ; a y a k la n m a la rın y a ş a n m a s ın d a ; I. Ç a n a kka le , I. II. Irak, II. III. K a fka s İn g ilizle rin, B o ğ a zla r'ın h e r iki y a k a s ın a y e rle ş ­ m ek iste m e le ri, III. c e p h e le rin d e n h a n g ile rin i a ç m ış tır? A ) Y a ln ız I a zın lıkla rın ayrı b ire r d e vle t ku rm a k iste m e le ri, B) I ve II D) Y a ln ız II O sm an lı H ü kû m e ti'n in ve İtila f D e vle tle rin in M illî M ü ca d e le 'n in pad işa h ve h a life ye karşı ya p ıld ığ ı C) Y a ln ız III şe klin d e ki p ro p a g a n d ala rı E) I, II ve III s e b e p le rin d e n h a n g ile rin in e tk is in d e n s ö z e d ile b ilir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) II ve III 15. 30 E kim 1 918'd e im za la n a n M o n d ro s A te ş k e s 18. C) Y a ln ız III E) I, II ve III A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i M illî M ü c a d e le A n la ş m a s ı'n d a n s o n ra A n a d o lu 'd a k i iş g a lle re D ö n e m i'n d e d ü ze n li o rd u y a g e ç iş ç a lışm a ları te p k i olarak; a ra s ın d a y e r a lm a z? I. Vatan v e H ü rriye t C e m iye ti, A) II. H ü rriye t v e İtila f Fırkası, III. M illî K o n g re C e m iye ti, IV. T ra kya P aşaeli M üd a fa a -i H u ku k C e m iye ti K u va yım illiye g id e rle rin in M illî S a vu n m a B a ka n lığ ı ta ra fın d a n ka rşıla n m a sı ve halkın y a rd ım la rın ın m ülki id a re le rce ka yıt altın a a lınm ası B) S u b a y Y e tiştirm e M e rke zle rin in açılm ası ve s e fe rb e rlik ilan e d ile re k a ske re alın m a ku ru lu ş la rın d a n h a n g ile ri o rta y a ç ık m ış tır? işle m le rin in ba şla tılm a sı A ) I v e II B) I ve III C) I ve IV C) D) III ve IV E rkan-ı H a rbiye V e ka le tin in ka ld ırılm a sı E) I, III ve IV D) İsm et B ey'in B ile cik'te dü ze nli ordu ça lışm a la rın ı b a şla tm a sı E) Batı C e p h e si'n in ikiye a yrılm a sı, ku ze yin e Batı C e p h e si K o m u tan ı sıfa tıyla A lb a y İsm et B ey'in, g ü n e yin e R e fe t (B e le ) B ey'in ko m u ta n o larak ata nm a sı 16. E rz u ru m v e S iv a s K o n g re le rin in o rta k ö zellik le ri a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? A) B) C) D) E) Y u rd u n h e r b ö lg e sin de n ge le n te m silcile rin 19. Lozan A n tla ş m a s ı'n d a n sonra; ka tılım ıy la to p la n m a sı I. Hatay, M usta fa K e m a l'in ko n g re başka nlığ ı ya p m a sı II. M usul, M a n d a v e h im a ye n in red d e d ilm e si III. b o rçla r M eb u sa n M eclisin in to p la n m a sı g e re ktiğ in in s o ru n la rın d a n h an g ile ri T ü rk iy e ile F ra n s a vu rg u la n m a sı a ra s ın d a g ö rü ş m e ko n u s u o lm u ş tu r? A z ın lık la ra d a h a ö n ce ta n ın m ış olan h aklara A ) Y a ln ız I karşı gelin m e si B) Y a ln ız II D) I ve III C) Y a ln ız III E) I, II ve III 2 . DENEME 20. M u s ta fa K em al P a ş a 'n ın te ş v ik iy le 12 A ğ u s to s 23. vicd a n ın ın e m rin e u ym a kta serbesttir. B iz d in e saygı ku ru c u la rı a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r g ö steririz. D ü şü n ü şe karşı değiliz. B iz sa d e ce, din işlerini m ille t ve d e vle t işle riyle ka rıştırm a m a ya a lm a z? 21. A ta tü rk 'ü n "D in b ir vicd a n m eselesidir. H erkes, 193 0'd a k u ru la n S e rb e s t C u m h u riy e t F ırk a sın ın çalışıyor, ka ste ve fiile d a ya na n ta a s s u p k â r A) Ali Fethi O kya r B) N uri C o n ke r ilk e le rd e n h a n g is iy le d o ğ ru d a n ilg ilid ir? C) Nuri D e m irağ A) İn kıla pçılık D) A h m e t A ğaoğlu B) D e vle tçilik E) M e h m e t Em in Y u rd a kul C) L a iklik D) M illiye tçilik E) B a ğ ım sızlık h a re ke tle rd e n sa kın ıyo ru z. " s ö zü a ş a ğ ıd ak i 1925'te y a ş a n a n g e liş m e le r a ra s ın d a 24. 8 T em m u z 1 937'd e im za la n a n S a d a b a t Paktı için a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i s ö y le n e m e z ? A) A) 29 E kim 'in C u m h u riye t B ayram ı o la ra k ku tla n m a sın ın ya sa la şm a sı B) T ürkiye , İran, Irak, A fg a n ista n a ra sın d a im za la nm ıştır. Laik c u m h u riy e t re jim in e karşı ilk isyanın B) çıka rılm a sı İm za la n m a sın d a İta lya 'n ın D oğu A k d e n iz ve O rta D o ğ u 'ya y ö n e lm e p olitikası etkili olm uştur. C) Teşvik-i S a n a yi K a n u n u 'n u n çıka rılm a sı C) T ah ra n 'd a im za la nm ıştır. D) Takrir-i S ü kû n K a n u n u 'n u n çıka rılm a sı D) T ü rkiye 'n in g ü n e y sınırı kesin lik ka zanm ıştır. E) A ş a r v e rg isin in ka ld ırılm a sı E) 1980'de İran - Irak S a va şı'n ın b a şla m a sıyla ta m a m e n g e çe rliliğ in i yitirm iştir. 25. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i II. D ü n y a S a v a ş ı D ö n e m i'y le ilgili d e ğ ild ir? 22. A) R u sya 'da B o lşe vik İhtilali ya şa n dı. B) A B D ta ra fın d a n H iro şim a ve N a g a za ki'ye atom A ta tü rk D ö n e m i'n d e ç a ğ d a ş d ü n ya ile b ü tü n le ş m e d o ğ ru ltu s u n d a ; I. m iladi ta kvim in in k u lla n ılm a ya b a şla n m a sı, II. ulu sla ra ra sı u zu n lu k ve a ğ ırlık b irim le rin in kabul b om bası atıldı. C) M ih v e r D e vle tle re sa va ş ilan eden de vle tle rin e d ilm esi, III. B irle şm iş M ille tle re üye o la ra k kabul e d ilm e sin e hafta ta tilin in cu m a g ü n ü n d e n p a za r g ü n ü n e a lın ­ m ası ka ra r verdi. D) ç a lış m a la rın d a n h an g ile ri y a p ılm ış tır? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II Y a lta K o n fe ra n sı'n d a A B D , İn g ilte re ve S S C B ; B irle şm iş M ille tle ri resm e n ku rm a k için S an F ra n cisco K o n fe ra n sı to p la nd ı. C) Y a ln ız III E) I, II ve III E) A lm a n ya , B a rb a ro ssa H arekâtı ile S S C B 'yi altı ay içe risin d e te slim a lm ayı düşü nd ü . 2 . DENEME 26. S o ğ u k S a v a ş D ö n e m i'n d e Batı B lo ku içind e y a ş a n a n g e liş m e le r a ra s ın d a a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i y e r a lm a z ? 27. A) N A T O 'nun kurulm ası B) B a lfo u r D e kla ra syo n u 'n u n ya yım la n m a sı C) M arsh a ll P la n ı'n ın ha zırla n m a sı D) A v ru p a K o n se yin in kurulm ası E) A v ru p a E ko n o m ik T op lu lu ğ u n u n kurulm ası A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i Y u m u ş a m a D ö n e m i'n d e b ilim v e te k n o lo ji a la n ın d a y a ş a n a n g eliş m e le rd e n biri d eğ ild ir? A) Rus ko z m o n o t Yuri G a g arin Vostok-1 uzay a ra c ıy la ilk ke z uza ya gid e n insan oldu. B) C) A m e rika lı a s tro n o t Neil A m stro n g aya indi. İlk uzay yü rü yü şü A le x y L e o ne v ta ra fın d a n g e rçe kle ştirild i. D) İlk ka lp nakli C h irstia n B e rn a rd ta ra fın d a n g e rçe kle ştirild i. E) D N A 'n ın yapısı çözüldü. 2 . DENEME - ÇÖZÜMLER 1. Orta Asya'da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafın­ dan kurulmuştur. Ötüken'i başkent yapmışlardır. Asya Hun Devleti'nin ilk hükümdarı Teoman (Tuman)'dır. Türklerde ilk ordu teşkilatını Asya Hun hükümdarı Mete Han kurmuştur. Onun kurduğu ordu onlu sistem e göre teşkilatlanmıştır. 5. Göktürkler, Türk adını bir devlet adı olarak kullanarak ku­ rulan ilk Türk devletidir. Uygurlar, yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir. Hazarlar, M useviliği benimseyen ilk ve tek Türk devletidir. Avarlar, İstanbul'u kuşatan ilk Türk devletidir. Cevap B Osmanlı Devleti'nde Yükselme Dönemi 1453'te İstanbul'un fethiyle başlar, 1579'da Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'nın ölümüyle sona erer. Karadeniz, II. Mehmet (Fatih) Dönemi'nde Kırım'ın alınmasıyla Türk gölü haline gelmiştir. Baharat Yolu, I. Selim'in (Yavuz) Mısır Seferi sonunda Osmanlı egemenli­ ği altına girmiştir. II. Bayezid Dönemi'nde Cem Sultan Ola­ yı yaşandığı için Batı'ya karşı pasif bir politika izlenmiştir. Avusturya'nın Osmanlı'nın üstünlüğünü kabul etmesi ise I. Süleyman (Kanuni) Dönemi'nde imzalanan İstanbul (İbrahim Paşa) Antlaşması'yla (1533) ilgilidir. Zira antlaşmaya göre Avusturya kralı protokolde Osmanlı sadrazamına denk sayıl­ mıştır. Osmanlı donanmasının Haçlılar tarafından ilk kez ya­ kılması 1571 İnebahtı Deniz Savaşı'yla ilgildir. Preveze Deniz Savaşı'yla (1538) Akdeniz Türk gölü haline gelmiştir. Ayrıca Preveze'nin yıl dönümü olan 27 Eylül, günümüzde "Donanma Günü" olarak kutlanmaktadır. Cevap C 2. Orta Asya'da kurulan ilk Türk-İslam devleti Karahanlılardır. Türk- İslam sentezinin ilk örneklerini de Karahanlılar ortaya koymuştur. Dolayısıyla ilk Türk-İslam eserleri de bu dönem ­ dedir. A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan ifadeler Kaşgarlı Mahm ut'un ortaya koyduğu Divan-ı Lügati't-Türk adlı eserin özellikleriyle ilgilidir. A ncak E seçeneğinde ye r alan "İlk Türk-İslam eseri olm a" ifadesi Yusuf Has Hacip'in ortaya koyduğu Kutadgu Bilig'le ilgilidir. Cevap 6. Osmanlı Devleti'nde eğitim, öğretim ve yargı görevini ilmiye sınıfına m ensup kişiler üstlenmiştir. Bu sınıfa şeyhülislam, kazasker, kadı, müderris, imam, müezzin ve nakibüleşraf gibi kişiler m ensuptu. Defterdar ise kalemiye sınıfının men­ supları arasında yer alır. Cevap d e 7. Gedik, Osmanlı iktisadi hayatında, geçimini, ticaret ve za­ naatla sağlamak, bir dükkan açm ak için verilen izin, Narh, eksik rekabet şartlarından dolayı fiyatlara müdahale edilmesi, 3. Selçuklular zam anında Kayseri'de kurulan Ahi teşkilatının yanında Ahi Evran'ın eşi Fatma Bacı liderliğinde Türkmen hanım larının da kendi aralarında örgütlenerek kurmuş oldukları teşkilatın adı Bacıyan-ı Rum'dur. Anadolu Ka­ dınları M üdafaa-i Hukuk Cem iyeti Millî Mücadele Hazırlık Dönem i'nde Sivas Kongresi'nden sonra Kasım 1919'da ku­ rulan cemiyetin adıdır. Terakki-i M uhadderat, ilk kadın der­ gisidir. Gaziyan-ı Rum, Anadolu'ya gaza yapm ak için gelen Türkm en topluluklarına verilen isimdir. M ekkari Taifesi ise ticaret yolları üzerinde taşım acılığı meslek edinen kişilere verilen isimdir. Cevap 4. a Osmanlı Devleti'nde kapıkulu süvarilerine Altı Bölük Halkı da denilmiştir. Sipah, silahtar, sağ-sol garipler, sağ-sol ulufeciler bu Altı Bölük Halkı içinde yer alır. Cebeciler ise ka­ pıkulu piyadeleri içinde yer alır. Kapıkulu askerlerinin silah bakım ve onarım ıyla ilgilenirlerdi. Cevap d İltizam , devlete ait m ukataa denilen işletm elerin (maden, orman vb.) üç yıllığına kiralanması, Ağnam , koyun ve keçi üzerinden alınan vergi. Malikâne sistem inde m ukataa m âlikaneciye öm ür boyu ki­ ralanmıştır. Ayrıca m âlikane Osmanlı Devleti'nde üstün hiz­ met karşılığı devlet adam larına verilen toprakların isimidir. Cevap 8. e Osmanlı Devleti'nde yenileşm e hareketleri 17.yy.da başla­ mıştır. 17.yy. ıslahatların genel özellikleri: • Genel olarak askerî ve mali alanlarda ıslahat yapılmıştır. • Sorunlara köklü çözüm bulunamamıştır. • Avrupa'daki bilimsel ve teknik gelişm eler göz önüne alınmamıştır. • Çıkarları zedelenen kesim ler (yeniçeriler, devlet adam ­ ları, saray kadınları, ulema) tarafından engellenm eye çalışılmıştır. • Islahatlar genelde kuvvet ve şiddete dayalı olarak ya­ pılmıştır. • Islahatlar, ıslahatçıların öm rüyle sınırlı kalmıştır. şeklinde özetlenebilir. 2 . DENEME-ÇÖZÜMLER I. Ahmet, Kuyucu Murat Paşa, II. Osm an (Genç), IV. Murat, Tarhuncu Ahm et Paşa, Köprülü M ehm et Paşa ve Köprülü Fazıl Ahm et Paşa bu dönem in ıslahatçı devlet adamlarıdır. Eğitim alanındaki ıslahatlara 18.yy.dan itibaren rastlam ak mümkündür. Zira 18.yy.da askerî eğitim de Avrupa örnek alınarak ıslahatlar yapılmıştır. 14. İtilaf Devletleri Boğazlar üzerinden Rusya'ya askerî ve eko­ nomik yardım ulaştırm ak am acıyla Çanakkale Cephesi'ni; Kafkaslar üzerinden Rusya'ya yardım ulaştırm ak amacıyla da Irak Cephesi'ni açmıştır. Kafkas Cephesi'ni İtilaf Devlet­ leri değil Osmanlı Devleti açmıştır. Cevap B Cevap B 9. Divanıhümayun Orhan Bey zam anında kurulmuştur. Diva­ nıhüm ayunu kaldırarak yerine Meclis-i Vükelayı oluşturan O smanlı padişahı II. Mahmut'tur. Cevap e 10. Fransız İhtilali 1789'da yaşanan bir gelişmedir. Fransız İhtilali'yle ortaya çıkan m illiyetçilik akımı Osmanlı Devleti'ni özellikle Balkanlar'da olum suz yönde etkilemiştir. Bu çer­ çevede 1878 Berlin Antlaşm ası'yla Sırbistan, Karadağ ve Romanya, 1829 Edirne Antlaşm ası'yla Yunanistan, 1908'de Bulgaristan, 1913'te de Arnavutluk bağım sızlığını kazan­ mıştır. Kırım, 1774'te Rusya ile imzalanan Küçük Kaynar­ ca Antlaşm ası'yla bağım sız olmuştur. Dolayısıyla Kırım'ın O sm anlı'nın elinden çıkm ası Fransız İhtilali'nden önce ya­ şanan bir gelişmedir. Cevap a 15. M ondros Ateşkesi 30 Ekim 1918'de Osmanlı Devleti adına Bahriye Nazırı R auf Orbay ile İtilaflar adına İngiliz Amiral Caltrophe arasında Limni Adası'nın M ondros liman kentin­ de Agem em non Zırhlısı'nda imzalanmıştır. M ondros sonra­ sı Anadolu'da gerçekleşen işgallere Türk halkı direniş cem i­ yetlerini kurarak tepki göstermiştir. Yararlı Cemiyetler; Trakya Paşaeli M üdafaa-i Hukuk Cemiyeti İzmir M üdafaa-i Hukuk Cemiyeti İzmir Reddi İlhak Cem iyeti Trabzon M üdafaa-i Hukuk Cem iyeti Doğu Anadolu M üdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kilikyalılar Cemiyeti Millî Kongre Cemiyeti 11. II. Abdülham it Dönemi 1876-1909 yılları arasını kapsar. Bu dönem de Türk tarihinin ilk anayasası olan Kanunuesasi 23 Aralık 1876'da yürürlüğe girmiştir. A, B, D ve E seçe­ neklerinde yer alan ifadeler Kanunuesasi'yle ilgilidir. Ancak C seçeneğinde yer alan "Anayasacılık faaliyetleri başlam ış­ tır." ifadesi 1839'da ilan edilen Tanzimat Ferm anı'yla ilgilidir. Anayasacılık faaliyetlerini anayasal düzenle karıştırm am ak gerekir. Zira Kanunuesasi'yle anayasal düzene geçilmiştir. Cevap C Millî M üdafa (MM) Grubu Gizli Karakol Cem iyeti Felah Grubu Anadolu Kadınları M üdafaa-i Vatan Cemiyeti şeklinde özetlenebilir. Hürriyet ve İtilaf Fırkası 1911'de kuulmuş olup Millî Mücadele'nin karşısında yer almıştır. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti ise M ustafa Kemal Paşa tarafından 1905'te Şam 'da kurulmuştur. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti Mondros sonrasında kurulan cem iyetler arasında yer almaz. Cevap d 12. III. öncülde yer alan "O sm anlı'nın Avrupa devleti sayıl­ ması" ifadesi Balta Limanı Antlaşm ası'yla (1838) değil, 1856'da imzalanan Paris Antlaşm ası'yla ilgilidir. V. öncül­ de yer alan "Sırbistan'ın özerk hâle gelm esi" ifadesi Bük­ reş Antlaşm ası'yla (1812) değil, 1829'da imzalanan Edirne Antlaşm ası'yla ilgilidir. Cevap e 13. Osmanlı Devleti I. Balkan Savaşı'nda Karadağ, Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan ile mücadele etmiştir. Ayrıca I. Balkan Savaşı Karadağ'ın 8 Ekim 1912'de O sm anlı'ya sal­ dırm asıyla başlamıştır. Rom anya ise I. Balkan Savaşı'nda olm ayıp II. Balkan Savaşı'nda yer alan devlettir. Cevap 16. Erzurum Kongresi 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919'da, Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919'da düzenlenm iştir. B, C, D ve E seçeneklerinde ye r alan ifadeler Erzurum ve Sivas Kong­ relerinin ortak özellikleri arasında yer alır. Ancak A seçene­ ğinde ye r alan "Yurdun her bölgesinden gelen temsilcilerin katılımıyla toplanm ası" ifadesi sadece Sivas Kongresi'yle ilgilidir. Zira Sivas Kongresi her boyutuyla ulusal bir nite­ lik taşır. A ncak Erzurum Kongresi toplanış biçimi itibarıyla bölgesel, alınan kararlar itibarıyla da ulusal bir nitelik taşır. d Cevap a 2 . DENEME - ÇÖZÜMLER 17. 23 Nisan 1920'de açılan TBM M 'ye karşı çıkan isyanların sebepleri; 22. Atatürk Dönem i'nde çağdaş dünya ile bütünleşm e doğrul­ tusunda; uzun süren savaşların halkı yıpratm ası ve asker kaçak­ larının artması, miladi takvimin kabulü, M edeni Kanun'un kabulü, İtilaf Devletlerinin ve İstanbul Hükûmeti'nin kışkırtmaları, uluslararası rakam ların kabulü, Kuvayım illiye birliklerinin disiplinsiz hareketleri, uluslararası uzunluk ve ağırlık birimlerinin kabulü, azınlıkların bağım sız devlet kurm ak istemeleri, düzenli ordunun kurulm asından rahatsızlık duyanların olması, İngilizlerin Boğazlar'ın her iki yakasında da tam pon böl­ ge oluşturm ak istemeleri, bağım sızlık duygusundan yoksun kişilerin faaliyetleri, bazı ailelerin otorite boşluğundan yararlanm ak istemesi şeklinde özetlenebilir. Cevap e hafta tatilinin cuma gününden pazar gününe alınması vb. çalışmaları yapılmıştır. Cevap e 23. Atatürk'ün soru paragrafında ye r alan sözünde geçen "Din, bir vicdan meselesidir. Herkes, vicdanının emrine uymakta serbesttir." ifadesi doğrultusunda laiklik ilkesine ulaşm am ız mümkündür. Zira laiklik din, inanç ve vicdan hürriyetlerine saygılıdır. Cevap C 18. Erkan-ı Harbiye Vekaleti 3 Mart 1924'te kaldırılmıştır. C um ­ huriyet Dönemi gelişm eleri arasındadır. Dolayısıyla Millî Mücadele Dönem i'nde düzenli orduya geçiş çalışmaları arasında ye r almaz. Ayrıca Erkan-ı Harbiye Vekaletinin ye ­ rine G enelkurm ay Başkanlığı ve Millî Savunm a Bakanlığı kurulmuştur. Cevap C 19. Lozan Barış Antlaşm ası 24 Temmuz 1923'te im zalanm ış­ tır. 23 Ağustos 1923'te de TBMM tarafından onaylanmıştır. Lozan'dan sonraki süreçte yabancı okullar, Bozkurt-Lotus Olayı, Adana-M ersin dem ir yolları, borçlar ve Hatay Fransa'yla sorun teşkil eden konular arasında yer alır. A n ­ cak Musul, Türkiye'nin İngiltere'yle yaşadığı bir sorundur. 24. İtalya'nın Doğu A kdeniz ve Orta Doğu'ya yönelm esi politi­ kası sonucunda Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında 8 Temmuz 1937'de Tahran'da Sadabat Paktı im zalanm ış­ tır. Bu Pakt 1980 - 1988 İran-Irak Savaşı'nın başlamasıyla tam am en geçerliliğini yitirmiştir. Türkiye'nin güney sınırının kesinlik kazanması ise Hatay'ın 1939'da ana vatana katıl­ masıyla ilgilidir. Cevap d 25. Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkm ası (1917) I. Dünya Savaşı'yla ilgilidir. II. Dünya Savaşı 1939 - 1945 yılları arasını kapsar. Bu çerçevede; Cevap d 20. Serbest Cum huriyet Fırkası, 1929 dünya ekonom ik kri­ zinin etkisi ve M ustafa Kemal Paşa'nın teşvikleriyle Ali Fethi O kyar tarafından 12 Ağustos 1930'da kurulmuştur. Partinin kurucuları arasında Nuri Conker, Ahm et Ağaoğlu, M ehm et Emin Yurdakul da ye r almıştır. Bu parti Türkiye Cum huriyeti'nin ikinci muhalefet partisidir. Nuri Demirağ ise 1945'te kurulan Millî Kalkınm a Partisinin kurucusudur. • ABD'nin Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası atması ^ 1945, • Yalta Konferansı ^ • San Francisco Konferansı ^ • Barbarossa Harekâtı ^ 1945, 1945, 1941 gelişm eleri yaşanmıştır. Cevap a Cevap C 21. 29 Ekim'in C um huriyet Bayramı olarak kutlanmasının yasallaşm ası ^ 19 Nisan 1925 26. Balfour Deklarasyonu İngiltere Dışişleri Bakanı A.Jam es Balfour tarafından Filistin topraklarında bir İsrail devletinin kurulması doğrultusunda 1917'de yayımlanm ıştır. Dolayı­ sıyla bu deklarasyon Soğuk Savaş Dönemi'yle ilgili değildir. Cevap B Laik cum huriyet rejimine karşı ilk isyanın çıkması (Şeyh Sait İsyanı) ^ 13 Şubat 1925 Takrir-i Sükûn Kanunu'nun çıkarılm ası ^ Aşar Vergisi'nin kaldırılması ^ 4 Mart 1925 17 Şubat 1925 Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun çıkarılması ^ 28 Mayıs 1927 Cevap C 27. DNA'nın yapısının çözülmesi 1953'tedir. Dolayısıyla Yum u­ şama Dönem i'nde bilim ve teknoloji alanında yaşanan ge­ lişm eler arasında değil, Soğuk Savaş Dönemi gelişm eleri arasındadır. Cevap e Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi KPSS T A R İH -1 0 DENEME SINAVI facebook : Kpss Kaynak Arşivi - KPSS Doküman Arşivi 3 . DENEME 1. 2. İlk T ürk d e v le tle rin e ait ku rg a n la rd a ö n e m li sa n a t 4. D ö n e m i'n d e , A ş a ğ ıd a k i k u rg a n la rın h a n g is in d e "A ltın Elbiseli I. Ş eyh B e d re dd in İsya n ı'n ın çıkm ası, II. İlk d e n iz sa va şın ın V e n e d ik'le ya p ılm a sı, III. A n a d o lu T ürk siyasi b irliğini sa ğ la m a A) Esik B) P a zırık C) N o in -u la g e liş m e le rin d e n h an g ile ri y a ş a n m ış tır? D) Ş ip o vo A ) Y a ln ız I E) K a ta n d a ça lışm a la rın ın ta m a m la n m a sı A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i B ü y ü k S e lç u k lu D evleti 5. k u ru lu ş a m a ç la rı a ra s ın d a y e r a lm a z ? A) B) B) Y a ln ız II D) I ve II D ö n e m i'n d e ku ru la n N iza m iy e M e d re s e le rin in A) D in a dam ı ihtiyacını ka rşıla m a k D) B ilim insanı y e tiştirm e k E) Y ıkıcı v e bö lü cü fa a liye tle ri e n g e lle m e k K ara m a n o ğ u lla rı B eyliği'ne kesin o larak son verilm esi D e v le tin yö n e tim k a d e m e le rin e m e m u r C) C) Y a ln ız III E) I, II ve III A ş a ğ ıd a kile rd e n h angisi O sm an lı D evleti'n de II. B ayezid D ö nem i gelişm eleri a ra s ın d a y e r a lm a z ? B a b a İshak İsya n ı'n a karşı m üca d e le e tm e k y e tiş tirm e k 3. O s m a n lı D e v le ti'n d e I. M e h m e t (Ç e le b i) e s e rle rin e ratlanm ıştır. B) C em S u lta n O la yı'n ın ya şa n m a sı C) S a fe vile r'le Ç a ld ıra n S a va şı'n ın ya p ılm a sı D) Ş a h ku lu İsya n ı'n ın ya şa n m a sı E) İsp a nya 'd a ki M üslüm a n ve Y a h u d ile re ya rd ım yo lla n m a sı M oğ ol İm p a ra to rlu ğ u 'n u n p a rç a la n m a s ıy la Ç in 'd e v e D oğu T ü rk is ta n 'd a k u ru la n d e v le tle r a ş a ğ ıd a k ile rin h an g is in d e d o ğ ru v e rilm iş tir? Çin D oğu T ürkista n A) İlh a n lıla r A ltın O rda B) K u b ila y H anlığı Ç a ğ a tay Hanlığı C) A ltın O rda İlh a n lıla r D) Ç a ğ a ta y H anlığı İlh a n lıla r E) K u b ila y H anlığı A ltın O rda 6. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i O s m a n lı h u k u k s is te m iy le ilgili b ir k a v ra m d e ğ ild ir? A) K azasker B) K a d i'l-ku d a t C) M ecelle D) Kanunnam e E) Kadı 3 . DENEME 7. O s m a n lI D e v le ti'n d e T ü rk m u s ik is in e b ü y ü k 10. ka tk ıla rı o lu p, N e v e k â r m a k a m ın ı b ulan v e "Tuti-i O s m a n lı D evleti; I. S ırb ista n, s a n a tç ı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is id ir? II. A rn a vu tlu k, A) K a ra ca oğ la n III. M a ke d o n ya B) Nedim to p ra k la rın d a n h an g ile rin i B a lk a n S a v a ş la rı'n d a C) A ş ık Ö m e r D) Baki E) Itri I. K a n u n u e sasi II. S e n e d -i İttifak b a ğ ım s ızlığ ın ı k a za n m ış tır? III. Isla h a t F erm an ı A) 1812 B) 1809 C) 1829 D) 1878 E) 1838 I. K ü çü k M ecm u a II. A yd e d e III. Ü m it M ucize-i G u ye m " isim li es e rin b es te c is i olan k a y b e tm iş tir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III 8. 11. O s m a n lı D evleti im za la d ığ ı a ş a ğ ıd a k i a n tla ş m a la rd a n h a n g is iy le b ird e n ç o k d e v le t Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri Batılı d e v le tle rin iç iş le rim iz e k a rış m a s ın ı e n g e lle m e k için y a p ıla n d ü z e n le m e le rd ir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III 9. 12. • M ülkiye M ekte b in i kurdu. • K a im e -i N a kd iye a d ıyla ilk ka ğ ıt parayı bastırdı. • İl G enel M e clisle rin i kurdu. Y u k a rıd ak i ıs la h a tla rı g e rç e k le ş tire n O s m a n lı p ad iş a h ı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is id ir? A ) II. M a h m u t B) III. S e lim C) A b d ü lm e c it Y u k a rıd ak i d erg ile rd e n h an g ile ri M illî M ü c a d e le 'y i d e s te k le m e k a m a c ıy la ç ık a rılm ış tır? A ) Y a ln ız I D) A b d ü la z iz B) Y a ln ız II C) I ve II E) II. A b d ü lh a m it D) II ve III E) I, II ve III 3 . DENEME 13. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is iy le İs ta n b u l H ü kû m e ti 16. aç ık ç a y o k s a y ılm ış tır? A) A m a s y a G ö rü şm e le ri B) H a v z a G e nelgesi C) K o m u ta n la r Toplantısı D) S a m su n R a p o ru E) T B M M 'n in açılm ası S a ka rya M eyd a n M u h a re b e si'n d e n so n ra F ra n sa 'yla ya p ıla n A n k a ra A n tla ş m a s ı'y la G ü n e y C ephesi k a p a n a ra k F ra n sa işgal ettiği to p ra kla rı b o şaltm ıştır. B u n a göre; I. İtila f D e vle tle ri a ra sın d a g ö rü ş a yrılığ ı ya şa n d ığ ı, II. Y u n a n ista n 'ın işgal ettiği to p ra kla rı bo şa lttığ ı, III. K u rtu lu ş S a va şı'n ın so n a erdiği s o n u ç la rın d a n h a n g ile rin e u la ş ıla b ilir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve III 14. M u s tafa K e m a l A ta tü rk 'ü n T em sil H e y e tiy le 17. C) I ve II E) I, II ve III A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i L o za n A n tla ş m a s ı'n ın k a p s a m ın d a d e ğ ild ir? A n k a ra 'y a g e le re k A n k a ra 'y ı M illî M ü c a d e le 'n in m e rk e zi s e ç m e s in d e , A) I. B) u la şım a e lve rişli o lm ası, B ütün a zın lıkla rın T ü rk va ta n d a şı sa yılm a sı Y abancı o ku lla rın T ürk ka n u n la rın a g ö re eğitim ya p m a sı II. işgal e d ilm e m iş o lm ası, III. Batı C e p h e si'n e ya kın olm ası C) B o ğ a zla rın b a şınd a bir T ürk'ü n b u lu n du ğ u ulu sla ra ra sı b ir ko m isyo n u n y ö n e tim in e d u ru m la rın d a n h an g ile ri etkili o lm u ş tu r? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) I v e III bırakılm ası C) I ve II D) A s k e r b u lu n d u rm a m a k şa rtıyla S a kız, S isa m , N ike rya ve M idilli a d a la rın ın Y u n a n ista n 'a E) I, II ve III bırakılm ası 15. K u rtulu ş S a v a ş ı'n d a a şağıd aki s a vaşlard an E) K a fka sya sın ırın ın ke sin lik ka za n m a sı 18. h an gileri s ırasıyla R u m S ın dığ ı ve S u b a y la r S avaşı I. H alk F ırkasının kurulm ası o la ra k adla n d ırılm ış tır? II. İzm ir İktisa t K o n g resi A) I. İnönü - S a ka rya III. A n k a ra 'n ın b a şke n t ilan edilm esi B) B a ş k o m u ta n lık - S a ka rya Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri C u m h u riy e t'in C) II. İnönü - S a ka rya ila n ın d a n ö n c e m e y d a n a g ele n g e liş m e le rd ir? D) S a k a ry a - B a şko m u ta n lık A ) Y a ln ız I E) II. İnönü - I. İnönü B) Y a ln ız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III 3 . DENEME 19. M usta fa K em al A ta tü rk h e rke se o ku m a -ya zm a 22. a m a çla m ıştır. Bu d o ğ ru ltu d a ; I. T ürk h a rfle rin in kabul ed ilm esi, II. T ürk Tarih K u ru m u n u n ku ru lm a sı, III. M ille t M e kte p le rin in açılm ası A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i A ta tü rk D ö n e m i'n d e b a ş b a k a n lık y a p m ış tır? ö ğ re tile re k b ilg isizliğ in o rta d a n ka ld ırılm a sın ı A) Fethi O kya r B) R ecep P eker C) R efik S a yd a m D) Ş e m se d d in G ü n alta y E) Ş ü krü S a ra ço ğlu ç a lış m a la rın d a n h an g ile ri g e rç e k le ş tirilm iş tir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) I ve III C) I ve II E ) I, II ve III 23. Ç e le b ilik , d e rv iş lik , s e y itlik v e b a b a lık g ibi u n v a n la rın y a s a k la n m a s ı a ş a ğ ıd ak i in k ıla p la rd a n h a n g is iy le g e rç e k le ş m iş tir? 20. S a lta n a tın k a ld ırılm a sıyla , d e vle t başka nlığ ı sorunu o rta y a çıkm ıştır. Bu s o ru n a ş a ğ ıd a k ile rd e n h a n g is iy le ç ö zü m e k a v u ş m u ş tu r? A) C u m h u riye t'in ilanı B) 1924 A n a ya sa sı'n ın kabulü C) Teşkilat-ı E sa siye 'n in kabulü D) Ç o k partili ha ya ta g e çilm esi E) H a lifeliğin ka ld ırılm a sı 24. A) K ılık-K ıya fe t Kanunu B) Tekke, za viye ve tü rb e le rin kap a tılm a sı C) S o ya d ı K a nunu D) T ürk M edeni Kanunu E) Ş e r'iye ve E vkâ f V e ka le tin in ka ld ırılm a sı M u s ta fa K e m a l P a ş a ile ilgili a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i d o ğ ru d e ğ ild ir? A) En b ü yü k e se rim o la ra k n ite le n d ird iğ i e se r "N utuk"tur. B) A n ka ra 'y a g e ld iğ in d e "A n ka ra Z ira a t O ku lu "n d a ya n i b u g ün kü "D e vle t M ete o ro lo ji İşleri G enel M üd ü rlü ğ ü "n d e ko n a kla m ıştır. 21. İn a n ç la r v ic d a n la rd a ve m a b e tle rd e ka lm alı, m addi C) h ayatın v e d ü n ya n ın işle rin e ka rıştırılm a m a lıd ır. A ta tü rk 'ü n bu s ö zü a ş a ğ ıd a k i ilk e le rd e n D) M o n d ro s A te şke si'n d e n so n ra İsta n b u l'd a Fethi E) A m a sya G e n e lg e si'n d e n sonra, Erzurum B e y'le "M in b e r" g a ze te sin i çıkarm ıştır. h a n g is iy le d o ğ ru d a n ilg ilid ir? A ) H alkçılık B) L a iklik D ) M illiye tçilik C) C u m h u riye tçilik E) Laiklik S a ka rya M eydan M uhare b esi'n d e n sonra "M areşallik" rütbesi ile "G azilik" unvanını alm ıştır. K o n g re si'n d e n ö n ce a ske rlik m e sle ğ in d e n istifa etm iştir. 3 . DENEME 25. İki bü yü k sa v a ş a ra sın d a A vru p a 'd a e ko n o m ik ve sosyal a la n la rd a ö n e m li g e liş m e le r ya şa n dı. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i bu s ü re ç te y a ş a n a n g e liş m e le rd e n biri d e ğ ild ir? A) M a n d a te r rejim A vru p a 'd a da u yg u la n m a ya B) S o v y e t R usya "B e ş Y ıllık P lan" uyg u la m a sı ile başlandı. sa n a yisin i g e liştirdi. C) B irçok A v ru p a ü lke sin d e e m e klilik ve işsizlik sig o rta sı gibi so sya l p o litik a la r u yg u la n m a ya başlandı. D) A v ru p a 'd a n A B D 'ye ya p ıla n g ö çle r a za lırke n A v ru p a içindeki g ö çle r hızlandı. E) İn g ilte re 'n in sa va ş ö n ce sin d e ki refah d ü ze yin e y e n id e n u la şm a ça b a la rı başarılı o lam adı. 26. I. H ayat S ahası - A lm a n ya II. B izim D e n iz - İtalya III. Yeni D ü zen - F ransa Y u ka rıd a İkinci D ü n ya S a va şı'n ın ç ıkm a sın d a ö n e m li rol o yn a ya n p o litik a la r v e bu p o litikaları izleyen d e v ­ le tle r eşleştirilm iştir. Bu eşleştirm elerden hangileri doğru du r? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) II v e III 27. C) I ve II E) I, II ve III S S C B k o m ü n is t p artile rin ik tid a rd a o ld u ğ u ü lk e le rle b ağ la rın ı d ah a d a g ü ç le n d irm e k için; I. C o m in fo rm , II. C o m eco n , III. V a rşo va Paktı o lu ş u m la rın ı g e rç e k le ş tird i. Bu o lu ş u m la rd a n h a n g ile rin in D oğu B lo ku ü lkeleri a ra s ın d a k o lle k tif s a v u n m a v e a s k e rî iş b irliği am a ç lı ku ru ld u ğ u s a v u n u la b ilir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız III D ) I v e III C) I ve II E) II ve III 3 . DENEME-ÇÖZÜMLER 1. Altın Elbiseli Adam Kazakistan topraklarında bulunan Esik kurganında bulunmuştur. Cevap 8. Sened-i İttifak (1808) Osmanlı Devleti'nde padişah II. M ah­ mut ile Âyanlar arasında yapılmıştır. Sened-i İttifak'ta Avru­ pa etkisi ve baskısı yoktur. a Cevap 2. Baba İshak İsyanı Türkiye Selçuklu Devleti Dönemi'nde Anadolu'da çıkan bir isyandır. Bu isyanın Büyük Selçuklu Devleti Dönemi'nde kurulan N izam iye M edreseleri'yle bir ilişkisi bulunmamaktadır. Cevap 3. a Moğol İm paratoluğu parçalandıktan sonra Çin'de Kubilay Han tarafından Kubilay Hanlığı, Doğu Türkistan'da Çağatay Han tarafından Çağatay Hanlığı, Karadeniz'in kuzeyinde Batu Han tarafından Altın Orda, İran'da Hülagu Han tarafın­ dan da İlhanlılar kurulmuştur. Cevap B 4. I. M ehm et (Çelebi) Dönemi 1413 - 1421 yılları arasını kap­ sar. Bu dönem de dini ve sosyal içerikli Şeyh Bedreddin İsyanı çıkm ış ve bastırılmıştır. Ayrıca Şehzade M ustafa İs­ yanı da çıkmıştır. Bu dönem de Osmanlı Devleti ilk deniz savaşını Venedik'le gerçekleştirm iş ancak başarılı olam a­ mıştır. Anadolu Türk siyasi birliği tamam lanm am ıştır. Zira I. Mehmet, Fetret Devri'ne (1402 - 1413) son vererek padi­ şah olm uştur. Anadolu Türk siyasi birliğinin tamam lanması sonraki süreçle ilgilidir. Cevap 5. d II. Bayezid Dönemi 1481-1512 yılları arasını kapsar. Safeviler'le Çaldıran Savaşı'nın (1514) yapılması I. Selim (Yavuz) Dönemi gelişm eleri arasındadır. Cevap C 6. Kadi'l-Kudat, ilk Türk-İslam devletleri dönem inde baş kadı­ ya verilen isimdir. Osmanlı hukuk sistem inde Kadi'l-Kudat bulunmamaktadır. 9. d Abdülmecit Dönemi 1839 - 1861 yılları arasını kapsar. Mekteb-i Mülkiyenin açılması, kaime-i nakdiye adı verilen kağıt paranın basılması ve il genel meclislerinin kurulması bu dönemdedir. Cevap C 10. Osmanlı Devleti Sırbistan'ı 1878 Berlin Antlaşm ası'yla kay­ betmiştir. A rnavutluk ve M akedonya Balkan Savaşları'yla O smanlı topraklarından ayrılmıştır. Cevap d 11. Berlin Antaşm ası'yla Sırbistan, Karadağ ve Rom anya O s­ manlı Devleti'nden ayrılarak bağım sız olmuştur. Edirne Antlaşm ası'yla Yunanistan bağım sızlığını kazanmıştır. Bükreş Antlaşm ası, Kale-i Sultaniye Antlaşm ası ve Balta Lim anı Antlaşm ası'nda bağım sızlığını kazanan herhangi bir devlet yoktur. Cevap d 12. Aydede ve Ümit dergileri Millî Mücadele aleyhinde faaliyet gösteren dergilerdir. Küçük Mecmua, Ziya Gökalp önderli­ ğinde çıkarılan yararlı bir dergidir. Cevap a 13. TBMM 23 Nisan 1920'de açılmıştır. Meclis açıldıktan sonra M ustafa Kemal Paşa meclise 24 Nisan'da bir önerge sun­ muştur. Bu önergede ye r alan "TBMM üstünde hiçbir güç yoktur." maddesi İstanbul Hükûmeti'nin açıkca yok sayıldı­ ğının kanıtıdır. Cevap e 14. Temsil Heyeti 27 Aralık 1919'da gelmiştir. Temsil Heyetinin Ankara'ya gelm esiyle Millî Mücadele'nin yeri m erkezî A nka­ ra olmuştur. Ankara'nın m erkez olarak seçilm esinde: İşgal edilm em iş olması, Coğrafi konumu, Cevap B Ulaşım ve haberleşm e açısından elverişli olması, İstanbul'daki faaliyetleri yakından takip etme düşüncesi, Batı Cephesi'ne yakın olması, 7. XX. Kolordu'nun denetim inde olması Asıl adı Buhurizade M ustafa olan Itri 1640 - 1712 yılları ara­ sında yaşamıştır. Türk m üziğine büyük katkılar sağlamıştır. gibi durum lar etkili olmuştur. Cevap Cevap e e 3. DENEME-ÇÖZÜMLER 15. Kurtuluş Savaşı'nda Rum Sındığı adı verilen savaş Baş­ kom utanlık M eydan M uharebesi'dir. Subaylar Savaşı diye adlandırılan savaş ise Sakarya M eydan M uharebesi'dir. Cevap B 16. Ankara Antlaşm ası 20 Ekim 1921'de TBMM ile Fransa ara­ sında Sakarya M eydan M uharebesi'nden sonra im zalan­ mıştır. Bu antlaşmayla, • G üney Cephesi kapanmıştır. • Fransa TBM M'yi tanıyan ilk İtilaf Devleti olmuştur. • İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılığı yaşanmıştır. Zira Fransa İngiltere'yi yalnız bırakmıştır. Yunanistan'ın işgal ettiği yerleri boşaltması ve Kurtuluş Savaşı'nın sona erm esi ise Büyük Taarruz sonrasında 11 Ekim 1922'de im zalanan M udanya Ateşkes Anlaşm ası'yladır. Cevap 21. Laiklik din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır. Ayrıca laiklik toplum sal hayatı düzenleyen hukuk kurallarının akla, mantığa, bilime dayandırılm ası ve kişisel vicdan hürriyetinin sağlanmasıdır. Laiklik her türlü inanca saygılı olmayı gerek­ tirir. Laiklik ilkesinin benim senm esiyle bütün vatadandaşların din, vicdan ve inanç hürriyeti anayasal olarak güvence altına alınmış, dini duyguların istism ar edilm esine engel olunmuştur. Aynı zam anda devletin tüm inançlara karşı eşit mesafede durması sağlanm ış ve böylece insanlar inaçlarına ve düşüncelerine bakılmaksızın kanun önünde eşit hâle getirilmiştir. Dolayısıyla soruda yer alan Atatürk'ün sözü la­ iklik ilkeleriyle ilgilidir. Cevap B 22. Fethi O kyar 22.11.1924 - 04.03.1925 tarihleri arasında, Recep Peker 06.08.1946 - 09.09.1947 tarihleri arasında, Refik Saydam 25.01.1939 - 08.07.1942 tarihleri arasında, a Şem seddin Günaltay 16.01.1949 - 22.05.1950 tarihleri ara­ sında, 17. Kafkasya sınırı Sakarya Savaşı'ndan sonra Azerbaycan, Erm enistan ve Gürcistan'la yapılan Kars Antlaşm ası'yla ke­ sinlik kazanmıştır. Cevap e Şükrü Saraçoğlu 09.07.1942 - 05.08.1946 tarihleri arasın­ da başbakanlık yapmıştır. Atatürk Dönemi 1923 - 1938 yıl­ ları arasını kapsar. Cevap a 18. Halk Fırkasının kurulması ^ İzmir İktisat Kongresi ^ 9 Eylül 1923 17 Şubat - 4 M art 1923 Ankara'nın başkent yapılması ^ Cevap 13 Ekim 1923 e 19. Harf inkılabının yapılması (1 Kasım 1928), Millet M ektep­ lerinin açılması (1928) Atatürk Dönemi'nde okur-yazar ora­ nını artırm ak am acıyla yapılan çalışm alar arasında yer alır. Türk Tarih Kurumu (15 Nisan 1931) Türk tarihinin zenginliği­ ni bilimsel yönem lerle ortaya koym ak am acıyla kurulmuştur. Cevap 23. Bu unvanlar tekke, zaviye ve türbelerin 30 Kasım 1925 tari­ hinde kapatılm asıyla yasaklanmıştır. Cevap B 24. Mustafa Kemal Paşa "en büyük eserim" olarak "Türkiye Cumhuriyeti"ni nitelendirmiştir. Nutuk Atatürk'ün 1919 - 1927 yılları arasını kapsayan gelişmeleri anlattığı önemli bir eserdir. d Cevap a 20. Saltanat 1 Kasım 1922'de kaldırılmıştır. Saltanatın kaldırıl­ masıyla devlet başkanı sorunu ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu durum rejim tartışmalarını da beraberinde getirmiştir. Cum ­ huriyet 29 Ekim 1923'te ilan edilmiştir. Cumhuriyet'in ilanıyla: • Devlet başkanı sorunu çözülmüştür. • Rejim tartışlam aları sona ermiştir. • Kabine sistem ine geçilmiştir. Türkiye C um huriyeti'nin ilk Cum hurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa, ilk Meclis Başkanı Ali Fethi Bey, ilk Başbakanı ise İsmet İnönü olmuştur. Cevap a 25. M andater rejim I.Dünya Savaşı'ndan galip çıkan devletlerin sömürgeci hedeflerine ulaşm ak için gündem e getirdikleri bir yönetim tarzıydı. Geri kalmış ülkeleri gelişm iş ülkelerin yönetim inde geliştirm e m askesiyle o ülkelerin ye r altı ve yer üstü zenginliklerini yağm alam aya yönelik bu politika Avrupa'da değil Orta Doğu'da uygulandı. Fransa, Suriye ve Lübnan'da, İngiltere de Irak, Filistin ve Ürdün'de m andater rejim yönetim i kurdu. Cevap a 3 . DENEME - ÇÖZÜMLER 26. Hayat Sahası: Nazilerin ele geçirm eyi hedefledikleri toprak ve kaynaklarla Alman ırkının refah seviyesini yükseltm eyi am açlayan politikasıdır. Yeni Düzen: Japonya'nın Batılı ülkeleri Asya'dan atmayı ve kıtaya egemen olmayı hedefleyen politikasıdır. Bizim Deniz: İlk Çağ'da Akdeniz Havzasına Roma İmparatorluğu egemendi ve egemenliklerini “Bizim Deniz” (Nane Nostrom) kavramı ifade ediyorlardı. Mussoli'nin öncülüğünde İtalya'da iktidara gelen faşistlerin de Akdeniz'e egemen olmak için uyguladıkları yayılmacı politikadır. Bu açıklam alardan da anlaşılacağı gibi temel ortak özel­ likleri söm ürgecilik olan ve II. Dünya Savaşı'nın çıkm asında önemli rol oynayan bu politikalardan Hayat Sahası A l­ manya, Bizim Deniz İtalya, Yeni Düzen ise Fransa değil Japonya tarafından uygulandı. Cevap C 27. Com inform komünist partilerin ideolojik sorunları ele al­ m ak için, Com econ da komünist rejimle yönetilen ül­ keler arasında ekonom ik iş birliğini sağlam ak amacıyla oluşturalan birliklerdi. Varşova Paktı ise aynı ülkelerin askerî am açlarla bir araya geldikleri oluşumdu. Cevap B KPSS TARİH -1 0 DENEME SINAVI facebook : Kpss Kaynak Arşivi - KPSS Doküman Arşivi 4 . DENEME 1. O rta A s y a T ü rk le rin d e G ö k Tanrı d in in d e; I. 4. k u rg a n la ra ölen kişinin d e ğ erli e şyalarını ko ym a la rı, II. ö ld ü k te n s o n ra iyilerin u çm a ğ a kö tü le rin ta m u ya I. Z a y ıf B iza n s s ın ırın d a kurulm ası II. A b b a si h a life sin in d e steğ in i alm ası III. G a za ve cih a t anlayışı g id e c e k le rin e ina n m a la rı, Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri O s m a n lı B e y liğ i’nin III. ö le n in a rd ın d a n yu ğ d e n ile n ce n a ze tö re n i b ü y ü m e s in in n e d e n le rin d e n biri d e ğ ild ir? ya p m a la rı A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II C) I ve III e y le m le rin d e n h an g ile ri ö lü m d e n s o n ra k i y a ş a m a D) II ve III in a n ıld ığ ın ı g ö s terir? A) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D ) I v e III C) I ve II E ) I, II ve III 5. 2. E) I, II ve III O sm a n lı D evleti, K u ru lu ş ve Y ü k s e liş D ö n e m le rin d e A n a d o lu T ürk siya si b irliğ in i s a ğ la m a ya yö n e lik fa a liy e tle rd e bulunm uştur. K a ra h a n lıla r İslam iyeti kabul e tm e le rin e rağm en eski T ürk k ü ltü rü n ü korum uşlardır. A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i bu d o ğ ru ltu d a y a p ıla n Bu d u ru m a; I. fa a liy e tle rd e n biri d e ğ ild ir? ülkeyi d o ğ u-b a tı ş e klin d e ikiye a yıra ra k A) G e rm iya n to p ra kla rın ın ç e yiz yo lu ile alınm ası B) 1461 T ra b zo n 'u n Fethi C) 1473 O tlu kb e li S avaşı D) 1515 T urn a d ağ S avaşı E) H a m ito ğ u lla rı B eyliğ i'n in to p ra kla rın ın b ir y ö n e tm e le ri, II. e ğ itim i g e liş tirm e k için m e d re se le r a çm a la rı, III. h ü k ü m d a rla rın han, ha ka n, kağan gibi u n va n la r ku lla n m a la rı u y g u la m a la rın d a n h an g ile ri ö rn e k g ö s te rile b ilir? kısm ın ın satın alınm ası A) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I v e III C) I ve II E) II ve III 6. 3. I. K a rd e ş Katli Yasası d e ğ ild ir? II. İltim asın ya yg ın la şm a sı A) D ivan-ı K e b ir III. Ş e h z a d e le rin s a n ca ğ a g itm e m e si B) Fih-i M afih Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri O s m a n lı D e v le ti'n d e C) M a k a la t A ş a ğ ıd a k i e s e rle rd e n h an g is i M e v la n a ’y a ait m e rk e zi o to rite n in b o zu lm a s ın a n ed en o lm u ş tu r? A ) Y a ln ız I D) M e ktu b a t E) M eca lis'i S a b a B) Y a ln ız II D) II ve III C) Y a ln ız III E) I, II ve III 4 . DENEME 7. 10. I. Ş e yh ü lisla m I. A v ru p a 'd a n ya ra rla n ılm a sı II. S a d ra zam II. K işisel kalm ası III. Y eniçeri Ağası III. Y ü k s e lm e D ö n e m i'n d e ki g ü ce te k ra r u laşm a dü şü n ce si Y u k a n d a k i O s m a n lı d e v le t y ö n e tic ile rin d e n h an g ile ri d e v ş irm e kök e n li o la m a z ? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri O s m a n lı D e v le ti'n d e 17. ve 18. yy. ıs la h a tla rın ın o rta k ö zellik le ri C) Y a ln ız III a ra s ın d a y e r alır? D) II ve III E) I, II ve III A) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II 11. C) Y a ln ız III E) I, II ve III 1856 P a ris B a rış K o n fe ra n s ı’n da alınan ; 8. I. I. Ş e h za d e O sm an lı D evleti A vru p a d e vle ti sa yıla ca k ve A vru p a h u ku ku n d a n y a ra rla n a ca k, II. S ubaşı III. İm am II. O sm an lı D evleti ve R u sya K a ra d e n iz'd e d o n a n m a b u lu n d u rm a ya ca k ve te rsa n e a ça m a ya ca k, O s m a n lı D e v le ti’n d e y u k a rıd a v e rile n kişilerin iş le ttik le ri d irlik to p ra ğ ı a ş a ğ ıd a k ile rd e n III. h an g is in d e d o ğ ru o la ra k v e rilm iş tir? Has Zeam et A) I III B) II I C) III II D) I II E) II III O sm an lı D e vle ti'n in to p ra k b ü tün lü ğ ü A vrupalı d e vle tle rin g a ra n tö rlü ğ ü n d e o la ca k T ım a r k a ra rla rın d a n h an g ile ri O s m a n lı D e v le ti’nin g ü ç s ü zlü ğ ü n ü n g ö s te rg e s id ir? A ) Y a ln ız I II B) Y a ln ız II D) II ve III C) Y a ln ız III E) I, II ve III II 12. 9. I. Bab-ı M eşiha t II. Reji İdaresi III. S a n a yi-i N e fise M ektebi A ş a ğ ıd a k i k a v ra m v e a ç ık la m a la rıy la ilgili O s m a n lı D e v le ti’n de y u k a rıd a v e rile n k u ru m la rın e ş le ş tirm e le rd e n h an g is i y a n lış tır? fa a liy e t a la n la rı a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is in d e doğ ru A) M ü lte z im : S a liy a n e s iz e y a le tle rd e ve rg i to p la yan v e rilm iş tir? E ğ itim görevli Y ö n e tim E ko no m i M ukataa: G eliri d o ğ ru d a n h a zin e ye gid e n to p ra k A) I II III çeşidi B) II III I C) Bac: T ü cca rla rd a n a lın a n a lım -sa tım ve rg isi C) II I III D) Ehl-i Hibre: Ticari a n la şm a zlıkla rd a g ö rü ş D) III II I E) III I II B) be lirten bilirkişi E) N akkaş: M in ya tü r sa n a tçıla rın a ve rile n isim 4 . DENEME 13. O s m a n lI D e v le ti’nde; I. M e m le k e t S a n d ıkla rı, II. Bank-ı O sm an i, III. Z ira a t B ankası 16. IX. O rd u M ü fe ttiş i o la ra k S a m s u n 'a g ö n d e rile n M u s tafa K em al P a ş a 'n ın re s m î g ö re v le ri a ra s ın d a ; k u ru m la rın d a n h an g ile ri y a b a n c ı s e rm a y e y le I. P o n tu s Rum çe te le rin in isya n la rın ı ö n le m e k, II. U lusal c e m iye tle ri o rta d a n ka ld ırm a k, III. U lusal K u rtu lu ş M ü ca d e le si'n i b a şla tm a k a m a ç la rın d a n h an g ile ri y e r alır? a ç ılm a m ış tır? A ) Y a ln ız I A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II B) Y a ln ız II D) I ve II D ) I v e III 14. C) Y a ln ız III C) Y a ln ız III E) I, II ve III E ) I, II ve III O s m a n lı D e v le ti’n d e d e m o k ra tik le ş m e h a re k e tle riy le ilgili a ş a ğ ıd ak i ifa d e le rd e n h an gisi y a n lış tır? A) 17. • D e m o k ra tik le şm e h a re ke tle ri S e n e d -i İttifak ile B) C) D) E) H ukuk ü stü nlüğ ü kavram ı T an zim a t F erm anı ile • S iva s'ta m illî b ir ko n g re n in to p la n m a sı ge re ktiğ i başlam ıştır. • M illî b ir kurulun o lu ştu ru lm a sı ge re ktiğ i M e m u riy e tte din ayrım ı Isla h a t F erm anı ile Y u k a rıd a k i ö z e llik le r a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is in in ka ldırılm ıştır. k a p s a m ın d a d ır? Y ö n e tim şekli d e ğ işikliğ i I. M e şru tiye t'le A) A m a sya G ö rü şm e le ri g e rçe kle şm iştir. B) B ilecik G ö rü şm e le ri II. M e ş ru tiy e t D ö n e m i'n d e siyasi p a rtilerin C) E rzurum Kongresi kurulm ası ile halk ilk ke z g e n e l yö n e tim e D) H avza G e n e lg e si E) A m a sya Tam im i katılm ıştır. 15. M illî M ü ca d e le 'n in a m a ç, yö n te m ve g e re kçe sin in b e lirle nd iğ i başlam ıştır. M o n d ro s A te ş k e s A n la ş m a s ı'n d a n so n ra a zın lıkla r ta ra fın d a n m illî v a rlığ a zararlı c e m iy e tle r kurulm uş, bu c e m iy e tle rin fa a liye tle rin i e n g e lle m e k için de m illî 18. M u sta fa K e m a l P a şa 24 N isan 192 0'd e m e clise b ir c e m iy e tle r kurulm uştur. ö n e rg e verm iştir. A ş a ğ ıd a v e rile n za ra rlı c e m iy e te karşı k urulan Bu ö n e rg e d e k i; m illî c e m iy e t e ş le ş tirm e le rin d e n h an g is i y a n lış tır? I. Z ararlı Yararlı A) M avri M ira R edd-i İlhak B) H ınçak İzm ir M üd a fa a -i H ukuk C) A ra ra tlıla r D oğu A n a d o lu II. H ü kû m e t ku rm a k zo runludur. M ecliste to p la n a n ulusal iradeyi ulusun y a z g ıs ın a e g e m e n kılm ak esastır. III. P a d işa h -h a life m eclisin d a h a so n ra alacağı ka ra rla ra u ygun ye rin i alır. M üd a fa a -i H ukuk D) T aşnaksütyûn K ilikya lıla r E) Y u nan K o m ite si ve T ra kya P aşaeli T ra kya K om itesi ifa d e le rin d e n h an g ile ri y e n i b ir d e v le t d ü ze n in in k u ru la c a ğ ın ın g ö s te rg e le rin d e n d ir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II C) I ve III E) II ve III 4 . DENEME 19. M u s ta fa K em al P a ş a a ş a ğ ıd a k i s a v a ş la rd a n 22. 20 O c a k 1 921'd e kabul e d ile n Teşkilat-ı h an g is in in s o n u c u n d a h erh a n g i b ir rü tb e v e y a E s a s iy e 'n in b irinci m a d d e s in d e y e r alan, san a lm a m ış tır? "H â kim iye t, ka yıtsız ş a rts ız m illetindir. İdare usulü A) halkın m u ka d d e ra tın a b izza t ve bilfiil id a re etm esi B üyük T aarruz e sa sın a da ya nır." h ü km ü A ta tü rk 'ü n ; B) E skişe h ir-K ü ta h ya C) S a ka rya D) Ç a n a k k a le E) T ra b lu sg a rp I. halkçılık, II. cu m h u riye tçilik, III. laiklik ilk e le rin d e n h a n g ile riy le iliş k ile n d irile b ilir? A) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve II 20. C) Y a ln ız III E) I, II ve III K u rtu lu ş S a v a şı'n d a ki m üca d e le le rin d e n dolayı A n te p 'e G azi, M a ra ş'a K a h ra m a n , U rfa 'ya Şanlı 23. unvanı verilm iştir. I. A n te p , M ara ş v e U rfa ş e h irle rin e bu u n v a n la rı A) Erkan-ı H a rbiye U m u m iye Reisliği B) G enel K u rm a y B aşkanlığı C) M usta fa K e m a l P aşa D) T ü rk iy e B üyük M ille t M eclisi E) B a k a n la r Kurulu S a n d le r R aporu, so ru n u n ç ö zü m ü n e olu m lu ka tkıd a bulunm uştur. a ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i v e rm iş tir? II. 2 Eylül 1938'de H atay C u m h u riye ti ku ru lm u ş, C u m h u rb a şka n lığ ın a T ayfur S ö km e n g etirilm iştir. III. A ta tü rk 'ü n ö lü m ü n d e n so n ra a n a va ta n a (T ü rkiye 'ye ) katılm ıştır. Y u k a rıd a k ile rd e n h an g ile ri H a tay s o ru n u n u n ç ö zü m s ü re c iy le ilgili d o ğ ru b ir b ilg id ir? A ) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) I ve III 21. M u s ta fa K e m a l'in “S iya si ve a s k e rî z a fe rle r ne k a d a r b ü yü k o lu rla rsa o lsu n , e ko n o m ik za fe rle rle ta ç la n d ırılm a z s a kaza n ılan za fe rle r kısa sü re d e s ö n e r.” s ö zü yle; I. M usul petrol g e lirle rin in % 1 0 'n u n T ü rkiye 'ye 24. A) A n ka ra 'yı II. T B M M b a şke n t yapm ıştır. B) I. Beş Y ıllık S a n a yi P lanı'nı u y g u la m a k için Teşvik-i S a n a yi K a n u n u çıkarılm ıştır. C) N a stu ri A ya kla n m a sı M usul so ru n u n d a o rtaya çıkm ıştır. II. M isak-ı İktisadi ilke sin in b e n im se n m e si, III. K a b o ta j K a n u n u 'n u n kabul edilm esi D) ya p ıla n b ir devrim dir. E) B) Y a ln ız II C) Y a ln ız III E) II ve III E rkan-ı H a rbiye U m u m iye R e isliğ in in ka ld ırılm a sı c u m h u riy e tç ilik ilkesi d o ğ ru ltu su n d a g e liş m e le rin d e n h an g ile ri b ağ d a ş ır? D) I ve II E) I, II ve III A ş a ğ ıd a k i ifa d e le rd e n h an g is i y a n lış tır? b ıra kılm a sı, A ) Y a ln ız I C) Y a ln ız III M etre ve kilo g ram ın k u lla n ılm a ya b a şla n m a sıyla e ko n o m ik fa a liy e tle rd e u lu sla ra ra sı sta n d a rtla ra ulaşılm ıştır. 4 . DENEME 25. II. D ü n ya S a v a ş ı'n d a n so n ra d ü n ya d a siya si, a ske rî v e e k o n o m ik a m a çlı k u ru m la r kurulm uştur. B u n a g öre, I. COMECON, II. M arshall Planı, III. IM F o lu ş u m la rın d a n h an g ile ri e k o n o m ik a m a ç lıd ır? A) Y a ln ız I B) Y a ln ız II D) II v e III 26. C) Y a ln ız III E) I, II ve III A ş a ğ ıd a k ile rd e n h an g is i A v ru p a B irliğ i ile ilgili k u ru m v e o lu ş u m la rd a n biri d e ğ ild ir? 27. A) T ürk İşbirliği ve K a lkın m a A jansı B) M a a s tric h t K riterleri C) K o p e n h a g K riterleri D) G ü m rü k Birliği E) İle rlem e R aporu “ II. D ü n ya S a v a ş ı'n d a n so n ra A B D lid e rliğ in de ki Batı B loku ile S S C B lid e rliğ in d e ki D oğu Bloku e k o n o m ile rin i d ü z e lte b ilm e k için kontrol a ltında, d a r b ö lg e de b ir sa va şa ih tiya ç duydular. Bu a m a ç d o ğ ru ltu s u n d a 1950 y ılın d a K ore S avaş'ı ç ık a rtıld ı.” d iy e n b ir tarih ç in in bu fik rin i a ş a ğ ıd ak i g e liş m e le rd e n h an g is i d e s te k le r? A) A B D v e S S C B 'n in II. D ü n ya S a v a ş ı'n d a m ütte fik B) S S C B 'n in Ja p o n ya 'ya sa ld ırm a k için A B D ile olm ası an la şm a sı C) K o re 'n in A v ru p a c o ğ ra fya sın d a n uzak olm ası D) K o re 'n in d oğu ve batı diye ikiye ayrılm ası E) R u sya 'nın BM G ü ve n lik K o n se yi'n d e K o re 'ye a s k e r se vk e d ilm e si kararını ve to e tm e m e si Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi 4 . DENEME-ÇÖZÜMLER 1. Kurganlara ölenle birlikte herhangi bir eşya konuluyorsa bu durum ahiret inancının göstergesidir. 6. Cennet ve cehennem, kıyamet günü ve ruhlar alemi kav­ ramları öldükten sonra yaşam a inanıldığının göstergesidir. Ayrıca ölen kişinin mum yalanması da ahiret inancının ka­ nıtıdır. Fatih'in getirm iş olduğu Kardeş Katli Yasası başa geçen pa­ dişahın otoritesini, dolayısıyla m erkez otoriteyi artırmıştır. İltimasın (adam kayırm a) yaygınlaşm ası işin ehli olmayan kişilerin önemli kademelere gelm esinde etkili olm uştur ki bu durum da m erkezî otoritenin bozulm asında etkilidir. Lalalarıyla birlikte sancaklara gönderilen şehzadeler dev­ let yönetm eyi, ordu sevk ve idare etmeyi, m uktedir olm a­ yı öğreniyordu. Bu uygulama kaldırılınca sarayda Kafes Usulü'ne göre yetiştirilen şehzadeler bu eğitimden mahrum kaldılar. Devlet yönetm e tecrübesi olmayan şehzadelerin padişah olması Osmanlı m erkez otoritesini bozmuştur. Ölenin ardından yapılan cenaze töreni her inanç sistem in­ de görülebilir. Yuğ töreninin varlığı öldükten sonra yaşam a inanıldığının göstergesi değildir. Cevap C Cevap 2. Ülkeyi ikiye bölerek yönetm ek ve han, hakan, kağan gibi unvanları kullanm ak Orta Asya kültüründe bulunmaktadır. M edrese kavramı Türkler İslamiyeti kabul ettikten sonra Türk kültürüne girmiştir. Cevap 3. 7. d d Sadrazam ve Yeniçeri Ağası devşirm e usulüne göre Balkanlar'daki Hristiyan ailelerden toplanan çocukların Enderun'da yetiştirilm esiyle O sm anlı'da görev alırlardı. Sadece devşir­ me asıllı kişiler sadrazam olabilir sonucuna ulaşılamaz. Zira devşirm e asıllı olm ayıp sadrazam olanlar da olmuştur. Ancak Şeyhülislam medresede eğitim alırdı. Bu nedenle devşirm e kökenliler Şeyhülislam olamazdı. M akalat Hacı Bektaş Veli'ye ait bir eserdir. Cevap C Cevap 4. 5. Osmanlı Devleti'nin büyüme nedenleri arasında, zayıflam ış olan Bizans sınırında kurulm uş olması, gaza ve cihat anla­ yışı, iskân politikası, hoşgörülü politika, merkeziyetçi anla­ yış, yetenekli padişahlar, Türkm en göçleriyle beslenmesi, ahilerin desteğini alması şeklinde özetlenebilir. a 8. • Şehzadeler geliri 100 bin akçenin üzerinde olan Has topraklarını alırlardı. 1258'de İlhanlı hükümdarı Hülagu Han, Abbasi Devleti'ne son verince Abbasi halifesi M em lûklülere sığınmıştır. Mem lûklülerin him ayesine m uhtaç bir durum da bulunan Abbasi halifesinin Osmanlı Beyliği'ne herhangi bir yardım da bulunması söz konusu olamaz. • Subaşılar geliri 20 bin ile 100 bin akçe arasında geliri olan Zeam et topraklarını alırlardı. • İm am lar ise geliri 3 bin ile 20 bin akçe arasında değişen Tım ar alırlardı. Cevap B Cevap Anadolu Türk siyasi birliğini sağlam ak dem ek Anadolu coğ­ rafyasında Osmanlı Devleti'nden başka herhangi bir Türk devletinin ya da beyliğinin kalmaması demektir. Osmanlı Devleti bu doğrultuda Türk kökenli devletler olan; • Germ iyanoğulları'nın, • Akkoyunlu Devleti'nin, • Dulkadiroğulları'nın, • Ham itoğulları'nın Anadolu'daki faaliyetlerine son ver­ miştir. A ncak Trabzon Rum İm paratorluğu Türk kökenli bir dev­ let değildir. Her ne kadar bu devletin ortadan kaldırılması da Osmanlı tarafından yapılsa da yapılan eylem en fazla Anadolu siyasi birliğini sağlam aya yönelik bir faaliyet olarak değerlendirilebilir. 9. d Mültezimler, saliyaneli eyaletlerde İltizam Usulü'ne göre vergi toplayan kişilerdir. Saliyanesiz eyaletlerde Dirlik S is­ temi uygulanırdı. Cevapa 10. Islahatlarda Avrupa'dan yararlanılm ası 18. yüzyıl Islahatla­ rının bir özelliğidir. Yükselm e Dönem i'ndeki güce tekrar ulaşma düşüncesi 17. yüzyıla ait bir özelliktir. Ancak her iki yüzyıl ıslahatlarının ortak bir özelliği; yapılan ıslahat çalışm alarının kişisel kalması, toplum ve devlet kad­ roları tarafından benim senip genele yayılmam asıdır. CevapB Cevap B 4 . DENEME-ÇÖZÜMLER 11. Kırım Savaşı'nda (1853-1856 Osm anlı-Rus Savaşı) Osmanlı Devleti'nin kazanan devlet olmasına rağmen yenilen devlet Rusya gibi Karadeniz'de donanma bulunduramayarak, ter­ sane açamayacak olması güçsüzlüğünün göstergesidir. Ay­ rıca Osmanlı Devleti kendi topraklarını koruyamacak kadar güçsüz olduğunu, im paratorluk topraklarının bütünlüğünü sağlamayı Avrupalı devletlere bırakmasıyla kabul etmiştir. Cevap d 12. Bab-ı M eşihat makam ının kurulm asıyla Şeyhülislam yönetim alanında pasifize edilmiştir. Reji İdaresi tütün ekimini, hasatını ve pazarlam asını ya­ 17. Soruda verilen öncüllerin tamamı Am asya Genelgesi'nin kapsam ında yer alır. Cevap e 18. Hükûmet devletin yürütm e organıdır. "Hükûm et kurmak zorunludur." ifadesi aslında yeni bir devlet kurulacağının göstergesidir. Bu yeni kurulacak devletin ulusal egem enlik ilkesini benim seyeceğini ifade etmesi kişisel egemenliğe dayanan Osmanlı Devleti'nden farklı bir yapıda yeni bir dev­ letin kurulacağının başka bir göstergesidir. Cevap d pan ticari bir şirkettir. Sanayi-i Nefise Mektebi, Osm an Hamdi Bey'in eğitim ile ilgili açtığı güzel sanatlar akademisidir. Cevap e 19. M ustafa Kemal Paşa; Trablusgarp Savaşı'ndan sonra bin­ başı rütbesi, Çanakkale Savaşları devam ederken albay, savaş sonrasında generallik rütbesi, Sakarya Savaşı'ndan sonra gazilik unvanı ve m areşallik rütbesi, Eskişehir-Kütahya Savaşları'ndan sonra başkom utanlık unvanını almıştır. 13. • M em leket Sandıkları 1863'te M ithat Paşa tarafından kurulmuştur. • Bank-ı Osm ani 1856 yılında İngiliz serm ayesiyle kurul­ muştur. • Ziraat Bankası 1888 yılında II. Abdülham it Dönemi'nde kurulmuştur. Şunu da belirtm ekte fayda var; M emleket Sandıkları Ziraat Bankasının tem elini oluşturmuştur. Cevap Cevap 20. 1921'de Antep'e Gazi, 1973'te M araş'a Kahraman, 1984'te Urfa'ya Şanlı unvanlarını veren kurum Türkiye Büyük Millet Meclisidir. d Cevap 14. Osmanlı D evleti'nde halk ilk kez genel yönetim e 23 Aralık 1876'da Kanunuesasi'nin yürürlüğe girmesi sonucunda ilan edilen I. M eşrutiyet'le katılmıştır. M ebusan M eclisine halk tarafından seçilen milletvekilleri padişahın yanında yöneti­ me katılmıştır. II. Meşrutiyet Dönem i'nde siyasi partilerin kurulm asıyla Os­ manlı Devleti ilk defa çok partili hayata geçmiştir. Cevap a e 15. Hınçak Cem iyeti Erm eniler tarafından kurulm uş olan millî varlığa zararlı azınlık cem iyetleri arasındadır. Burdan hare­ ketle İzmir M üdafaa-i Hukuk Cem iyeti Erm enilere karşı de­ ğil, Rum lara karşı kurulm uş olan bir cemiyettir. Hınçak Ce­ miyetinin faaliyetlerine karşı kurulm uş olan cemiyet Doğu Anadolu M üdafaa-i Hukuk Cemiyetidir. d 21. Şeyh Sait İsyanı'ndan sonra 1926 yılında İngilizlerle yapı­ lan Ankara Antlaşm ası ile Musul ve çevresi Irak yönetim ine bırakılmıştır. Bu olayda herhangi bir askerî başarı yoktur. Aksine siyaseten bir başarısızlık vardır. O nedenle petrol gelirlerinin %10'nu Türkiye Cum huriyeti'ne bırakılması M us­ tafa Kemal'in soruda verilen bu sözüyle bağdaşmaz. Misak-ı İktisadi 17 Şubat - 4 M art 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi'nde kabul edilmiştir. M ustafa Kemal Paşa soruda yer alan sözünü zaten İzmir İktisat Kongresi'nde söylemiştir. Kabotaj Kanunu (1 Temmuz 1926), kendi liman ve karasu­ larım ızda yolcu ve yük taşım a hakkının elde edilmesidir. Bu durum Kurtuluş Savaşı'nda kazanılan zaferleri taçlandıran ekonom ik bir başarıdır. Cevap B Cevap 16. Pontus Rum çetelerinin Samsun ve çevresindeki isyanları­ nı bastırmak ve ulusal cemiyetlerin siyasi yapılanmalarını ortadan kaldırmak amacıyla Mustafa Kemal Paşa İstanbul Hükûmeti tarafından IX. Ordu Müfettişi olarak görevlendirildi. İşgal güçleriyle iş birliği yapan ve U lusal M ücadele'nin düş­ manı olan İstanbul Hükûmeti M ustafa Kemal Paşa'yı Ulusal Mücadele'yi başlatması amacıyla Anadolu'ya gönderm esi söz konusu olamaz. Cevap d e 22. Cum huriyet, halkın kendi kendini yönetm esine verilen isim ­ dir. Dolayısıyla soruda yer alan "Egem enlik kayıtsız şartsız m illetindir..." ifadesi Atatürk'ün cum huriyetçilik ve halkçılık ilkeleriyle; egemenliğin ilahi kaynaklı değil, halka ait olduğu­ nu kabul etmesi boyutuyla da laiklik ilkesiyle ilgilidir. Cevap e 4. DENEME-ÇÖZÜMLER 23. M illetler Cem iyeti görevlisi Sandler, hazırladığı rapor ile Hatay'da Türk nüfusunun diğer uluslara göre çoğunlukta olduğunu belirtmiştir. Hatay Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen'dir. Hatay anavatan Türkiye'ye Atatürk'ün ölümünden sonra Haziran 1939'da katılmıştır. Cevap e 24. Teşvik-i Sanayi Kanunu 28 M ayıs 1927'de özel sektörü teş­ vik etm ek amacıyla çıkartılm ış bir kanundur. Özel sektör bu teşvik yasasına ragmen Uşak'ta sadece bir şeker fabrikası açabilince, devlet sanayi yatırım larını kendi eliyle yapm aya karar verdi. Bu am aç doğrultusunda 1933 yılında I. Beş Y ıl­ lık Sanayi Planı'nı hazırlam ış ve 1934 yılında uygulamaya koymuştur. Cevap B 25. CAM ECON , komünist ülkeler arasında ekonom ik işbirliği ve dayanışm a amacıyla 25 O cak 1949'da kurulmuştur. ABD Dışişleri Bakanı General George Marshall adıyla anı­ lan ve Batı Bloku ülkelerine ekonom ik yardım yapm ak am a­ cıyla oluşturulan plana Marshall Planı denir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra W ashington'da kurulan Ulusla­ rarası Para Fonu (IMF) üye ülkelere kredi verm eyi ve ulus­ lararası para politikalarını belirlemeyi hedeflemiştir. Cevap e 26. TİKA (Türk İşbirliği ve Kalkınm a İdaresi Ajansı) Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye'ye komşu ülkelerin ekono­ mik, teknik, sosyal, kültürel ve eğitim alanlarında işbirliğini geliştirm ek amacıyla 1992 yılında kurulmuştur. Diğer kav­ ramların tümü Avrupa Birliği ile ilgilidir. Cevap a 27. Birleşm iş M illetlerin Güvenlik Konseyi daimi üyeleri Fransa, İngiltere, Rusya, Çin ve ABD'dir. Bu ülkelerin veto yetkisi vardır. Genel Kurulda alınan bir karar Güvenlik Konseyinin bu beş daimi üyesi tarafından sadece biri tarafından veto edilse bile alınan karar geçersiz kabul edilirdi. Bu neden­ le Sovyet Rusya'nın Güvenlik Konseyi temsilcisi istese Kore'ye asker sevk edilm esi kararını veto edebilirdi. Ancak kararı veto etm em ek ve aynı zam anda kararı destekliyor görüntüsünden de sıyrılm ak için Genel Kuruldaki oylamaya katılmamıştır. Cevap e KPSS T A R İH -1 0 DENEME SINAVI facebook : Kpss Kaynak Arşivi - KPSS Doküman Arşivi 5 . DENEME 1. Türk sanatının ilk evresinin ürünleri büyük binalar ve 4. eserler değil, altın işlemeli kılıçlar, altın ve gümüş ke­ m er tokaları, küpeler, ok mahfazaları, altın-tunç hey­ kelciklerdir. Türk sanatının ilk evresinde sanatın bu şekilde geliş­ 2. Yaşayış şeklinin etkisi B) Yerleşik hayatın yaygın olması C) Uygarlıklar arası etkileşimin zor olması D) Güçlü devletlerin kurulamaması E) Savaşların uzun sürmesi I. Coğrafi konumu II. M erkezi otoritenin sağlam olması III. Adaletli ve hoşgörülü bir politika takip edilmesi faktörlerinden hangilerinin etkisi olduğu söylenebi­ mesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Osmanlı Beyliği'nin kısa sürede gelişmesinde, lir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II ve III İslamiyet öncesinde Türkler ev olarak çadırları kullan­ mıştır. Çadır geleneği değişik yönlerden Türk kültürü üzerinde günümüze kadar etkisini sürdürmüştür. Bu etkilerden biri de dini mimari eserlerde kendisini gös­ 3. 5. Osmanlı Beyliği'nin Bizans'a karşı gaza ve cihat duy­ termiştir. gusu ile mücadele ederek başarılı bir iskân siyaseti Türk - İslam devletlerinde görülen aşağıdaki eser­ uygulanmasa, lerden hangisinde çadır sanatının etkisi açıkça gö­ I. Rumeli'ye yerleşmesi rülmüştür? II. Sınırlarını genişletmesi A) Cami III. Türk birliğinin sağlanması B) Kervansaray faktörlerinden hangilerinin etkisi olmuştur? C) Kümbet A) Yalnız I B) Yalnız II D) Şifahane D) E) E) Bedesten I ve II C) Yalnız III I, II ve III Anadolu Selçuklu Devleti'nde, 6. I. Kervansaray II. İm aret III. Bedesten kuruluşlarından hangilerinden halk, her hangi bir ödem e yapm adan karşılıksız yararlanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I, II ve III II ve III İlmiye sınıfının aşağıdaki üyelerinden hangisi hiye­ rarşik sıraya göre diğerlerinden daha üstündür? C) I ve II A) Kazasker B) Şeyhülislam C) Kadı D) Müderris E) N o ter 5 . DENEME 7. 8. Osmanlı devlet adam larının, AvrupalIların azınlık­ lli Kongre Cemiyeti, Doktor Esat Işık tarafından 29 11. ları kışkırtarak, Osmanlı Devleti'nin içişlerine karış­ Kasım 1919'da İstanbul'da kurulmuş, yararlı bir cemi­ m alarını önlem ek için aşağıdaki faaliyetlerden han­ yettir. gisini gerçekleştirdikleri söylenem ez? Bu cemiyetin savunduğu, A) Azınlıklara yönetim e katılma hakkının tanın­ I. ması II. B) Azınlıkların haklarının anayasa ile güvence al­ Ülkenin haklarını korumak Kuvayı Milliye'yi ortak amaçlarına doğru yönel­ mek tına alınması III. Bütün kurum, dernek ve fırkaları birleştirmek C) Sened-i İttifak Belgesi'nin imzalanması fikirlerinden hangileri cemiyetin bölgesel olm aktan D) M eşrutiyet yönetim ine geçilmesi çok ulusal amaçları gerçekleştirm ek için kuruldu­ E) Islahat Fermanı'nın yayınlanması ğunu göstermektedir? A) Yalnız I B) Yaln ız II D) E) I ve II C) Yalnız III I, II ve III Osmanlı Devleti'nde lonca, esnaflar arasında daya­ nışmayı sağlayan bir teşkilattır. A vrupa'da meydana gelen aşağıdaki gelişmelerden 12. hangisi loncaların dağılmasında etkili olmuştur? Milli Mücadele sırasında bazı Türk aydınları Halifelik ve Saltanat'ın dokunulmazlığını koruyarak İngiltere ya da Amerika'nın himayesinde yaşamayı en uygun A) Fransız İhtilali B) Sanayi İnkılâbı C) Reform hareketleri D) Rönesans hareketleri E) Protestanlığın güçlenmesi yol olarak görüyorlardı. Buna göre bazı aydınların, I. M illi egemenlik II. Bağımsızlık III. Mandacılık ilkelerinden hangilerini benimsedikleri söylene­ mez? 9. Rusya'nın I. Dünya Savaşı'ndan çekilmesi, I. İstanbul Antlaşması II. Sykes-Picot Antlaşması III. Brest-Litowsk Antlaşması savaş sırasında imzalanan yukarıdaki antlaşm alar­ dan hangilerinde değişikliğe neden olmuştur? 13. A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I ve II C) Yalnız III I, II ve III Amasya Genelgesi'nde Sivas'ta ulusal bir kongrenin acele olarak toplanması istenmiştir. Bu amaçla Os­ manlı illerinin her livasından, parti anlaşmazlıkları A) Yalnız I B) Yaln ız II D) E) I ve II C) Yalnız III I, II ve III göz önünde tutulm adan, yetenekli ve ulusun inancını sağlamış üç kişinin yola çıkması gerekmektedir. Tem ­ silciler M üdafaa-i Hukuk ve Redd-i İlhak dernekleri ve belediyeler tarafından seçilir. 10. M illî mücadele dönem inde faaliyet gösteren aşağı­ Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisinin doğru daki kuruluşlardan hangisinin Kurtuluş Savaşı'na olduğu söylenem ez? olum lu katkısı olduğu söylenem ez? A) Redd-i İlhak B) Seyyar Jandarma Müfrezeleri C) Kuvayı İnzibatiye D) Kuvay-ı Seyyare E) Kuvay-ı Milliye A) M illi mücadele için hazırlık yapılmaktadır. B) Kongreye halkın güvenini kazanan kişilerin ka­ tılması istenmiştir. C) Kongreye siyasi partilerde kayıtlı olanların ka­ tılması istenmiştir. D) Kongreye milli mücadele yanlılarının katılması sağlanmaya çalışılmıştır. E) Ulusal bir kongrenin yapılması planlanmıştır. 5 . DENEME 14. I. Tekalif-i Milliye Kanunları II. Takrir-i Sükûn Kanunu III. Hıyanet-i Vataniye Kanunu 17. Mustafa Kemal Atatürk bir açıklamasında “Gerçek, Osmanlı Devleti'nin ve halifeliğin ortadan kalktığını düşünerek yeni tem ellere dayalı, yeni bir devlet kur­ maktı. Ama durumu olduğu gibi söylemek, amacın Yukarıdaki yasalardan hangilerinin uygulanmasında büsbütün yitirilmesine yol açabilirdi" değerlendirm e­ İstiklal M ahkem elerinden yararlanılm ıştır? sini yapmıştır. A) Yalnız I B) Yalnız II M ustafa Kemal'in böyle bir politika takip etm esinin C) Yalnız III nedeni aşağıdakilerden hangisidir? D) 15. I ve II E) I, II ve III A) Uygun bir ortam oluşturarak tepkileri azaltmak B) İstanbul Hükümeti'nden çekinmesi C) İtilaf Devletlerinin baskısının artacağı endişesi D) Savaşta başarı elde etm enin güç olması E) Osmanlı Devleti'nin yıkılmasını istememesi - Batum'daki egemenlik hakkı Gürcistan'a aittir. - Türkiye terim i Misakımilli ile çizilen sınırları - Kapitülasyonlar kaldırılacaktır. M ondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında “İş­ gale uğramamış Türk toprakları bir bütündür parça­ lanamaz." kararı, Erzurum Kongresi 18. Sivas Kongresi III. Misak-ı Milli kapsamaktadır. gelişm elerinden hangilerinde yer almıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I ve II C) Yalnız III gelişmeleri I, II ve III A) 16. aşağıdaki antlaşm alardan hangisinin kapsamında yer alır? Lozan Antlaşması B) Moskova Antlaşması C) Gümrü Antlaşması D) M udanya Ateşkes Antlaşması E) Ankara Antlaşması Erzurum Kongresi'ni takiben Mustafa Kemal Paşa'nın amacı, en kısa zamanda Anadolu'da millet temsilcile­ rinden oluşan bir meclis toplam ak ve bu meclisin ku­ racağı hüküm et ile milli mücadeleyi bir merkezden idare etm ekti. M ustafa Kemal'in bu amaca ulaşmak için aşağıdaki faaliyetlerden hangisini gerçekleştirdiği söylene­ 19. mez? Aşağıdakilerden hangisi Son Osmanlı Mebusan M eclisi'nde ele alınarak karara bağlanan konular A) Temsil Heyeti'ne ulusal bir nitelik kazandırması B) Amasya genelgesi'nin yayınlanması C) Milli Cemiyetlerin birleştirilmesi D) TBM M 'nin açılması arasında yer alm az? Patrikhane B) Azınlıklar C) Kapitülasyonlar D) Batı Trakya E) Boğazlar A) E) Sivas Kongresi'nin düzenlenmesi 5 . DENEME 20. A tatü rk 1922 yılında Türkiye Büyük M ille t Meclisi'ni 23. 27 Ekim 1923 tarihinde Fethi Okyar Hükümetinin çe­ açarken yaptığı konuşmada şunları söylemiştir; kilmesi üzerine Bakanlar Kurulu oluşturulamamış, "Efendiler! Yetişecek çocuklarımıza ve gençlerimize, hüküm et bunalımı ortaya çıkmıştır. görecekleri tahsilin hududu ne olursa olsun en evvel H üküm et bunalım ının ortaya çıkmasında, Türkiye'nin istiklaline, kendi benliğine düşman olan I. Meclis hükümeti sistemi II. Bakanlar Kurulunun oluşturulma biçimi III. İki dereceli seçim sistemi bütün etkenlerle mücadele etm e lüzumu öğretilm e­ lidir." Buna göre A tatü rk eğitim ve öğretim alanında, I. Bağımsızlık II. Milliyetçilik III. Devletçilik uygulam alarından hangilerinin etkisi olduğu söyle­ nebilir? ilkelerinden hangilerine öncelik verilmesini istemiş­ A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I ve II C) Yalnız III I, II ve III tir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I, II ve III I ve II C) Yalnız III 24. Aşağıdakilerden hangisi 13 Ekim 1921 tarihinde ya­ pılan Kars Antlaşması'nın sonuçlarından biri değil­ d ir? 21. Aşağıdakilerden hangisi, Kurtuluş Savaşı'nda Fransa'nın m üttefikleriyle görüş ayrılığına düştü­ A) Nahçıvan Bölgesi'ne özerklik verilmesi B) Kafkas Cumhuriyetleri'nin Türkiye'nin kabul et­ mediği bir antlaşmayı tanımaması ğünü gösterm ektedir? C) A) TBM M hükümetiyle Ankara Antlaşması'nı yap­ Kars ve dolaylarının yeniden Türkiye toprakla­ rına katılması ması D) Boğazların ticarete açılması ve İstanbul'un gü­ B) Sykes-Picot Antlaşması'nı imzalaması venliğinin sağlanması konusunda görüş birli­ C) Paris Barış Konferansı'na katılması ğine varılması D) Osmanlı borçları sorununda taraf olması E) Yabancı okullar sorununu Türkiye ile görüşmek E) Kapitülasyonların kaldırılması gerektiğinin Kaf­ kas Cumhuriyetleri tarafından benimsenmesi istemesi 22. A tatü rk D önem i'nde M illi Eğitim Bakanlığı Öğretim Birliği Yasası'nın uygulanmasında kolaylık sağlamak am acıyla, 25. Aşağıdaki antlaşm alardan hangisinde "Boğazlar Ko­ misyonu" kaldırılıp Türkiye'ye Boğazlar ve çevre­ sinde asker bulundurm a hakkı verilerek Boğazlarda I. Medreseler Türk egemenliğini ve kontrolünü esas alan bir dü­ II. Mecelle zenlem e yapılmıştır? III. Kadı yetiştiren okullar kurum larından hangilerini kapatm ıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) E) I ve III I, II ve III C) I ve II A) Lozan B) M ontrö C) Londra D) Paris E) Uşi 5 . DENEME 26. Aşağıdakilerden hangisi 1937'de Türkiye, Irak, İran ve Afganistan arasında imzalanmış, çok taraflı böl­ gesel bir antlaşmadır? A) Sadabat Paktı B) Küçük Antant C) Kellogg Paktı D) Balkan Antantı E) Locarno Paktı Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi 27. Fransa, 1935'te Suriye ve Lübnan üzerindeki m an­ dasını kaldırması Türkiye'ye açısında aşağıdaki so­ runlardan hangisinin gündem e gelmesinde etkili ol­ muştur? A) Musul B) Boğazlar C) Hatay D) Azınlıklar E) Borçlar 5. DENEME - ÇÖZÜMLER 1. Türk sanatının ilk evresinde taşınabilir malzemeden 8. bir sanat anlayışı vardır. Bu duruma sebep yaşam Sanayi inkılabı ile Avrupa da üretilen malların Os­ manlı topraklarında ucuza satılması küçük el tezgah­ şeklimizin göçebe hayat olmasıdır. ları ve atölyelerimizin kapanmasına ve loncaların dağılmasına sebep olmuştur. Cevap:A Cevap:B 2. Türk- İslam Devletlerinde kümbetlerin üzeri kubbeli ya da üçgen yapılı olduğundan çadır sanatının etki­ sin göstermektedir. 9. Rusya'nın I. Dünya Savaşından çekilmesi gizli anlaş­ malardan İstanbul ve Sykes-Picot Antlaşmalarının Cevap:C içeriğinde değişikliğe sebep olmuştur. Brest-Litowsk Sovyet Rusya ile Osmanlı Devleti arasında imzalan­ mıştır. 3. Kervansaray ve im aretler sosyal devlet anlayışımızın Cevap:D gereğidir. Bedesten ise kapalı çarşı özelliği gösterir. Cevap:C 10. Kuvay-ı İnzibatiye; Halifelik Ordusu anlamına gelen ve I. TBMM ye karşı isyan çıkaran kuruluştur. Cevap:C 4. Osmanlı Beyliğinin kısa sürede gelişmesinde Bizans sınırında kurulması yani coğrafi konumu, merkezi otoritenin sağlam olması, adaletli ve hoşgörülü bir politika takip edilmesinin etkisi olmuştur. 11. İçeriğinde bölge ismi barındırmadığı için 3 öncülün­ de ulusal amaç taşıdığı söylenebilir. Cevap E Cevap:E 5. Osmanlı Beyliği'nin Bizans'a karşı gaza ve cihat duygusu ile mücadele ederek başarılı bir iskân siya­ seti uygulanması Rumeli'ye yerleşmesinde ve sınır­ 12. Mandater sistemi savunmaları milli egemenlik ve bağımsızlık konusunda tavize işarettir larını genişletmesinde etkili olmuştur. .Cevap:D Cevap D 13. 6. Şeyhülislam protokolde sadrazama denk olup ilmiye Kongre partiler üstü bir amaç edindiği için ve birlik beraberliği bozmama çabasıyla siyasi partilerden de­ sınıfının hiyerarşik amiridir. lege istememektedir. Cevap:C Cevap:B 7. Senedi-i İttifak II. M ahm ut döneminde ayanlar ile yapılan bir sözleşmedir. Azınlıklar ile alakalandırılamaz. 14. 3 yasaya da ivme kazandırabilme adına istiklal mah­ kemelerinden faydalanılmıştır. Cevap:E Cevap:E 5. DENEME - ÇÖZÜMLER 15. M illi sınırlar içinde vatının bir bütün olduğu ve par­ 22. çalanamaz kararı Erzurum Kongresi, Sivas Kongresi, ve Misak-ı M illi kararları içerisinde yer almıştır. Mecelle Osmanlı Devletinin aile hukukudur. Eğitim ile doğrudan alakalandırılamaz. Cevap:D Cevap:E 23. Meclis hüküm eti sistemi ve bakanların meclisten tek tek seçilmesi hüküm et bunalımını ortaya çıkarmıştır. 16. Cevap:D Amasya Genelgesinde milli mücadeleyi tek merkez­ den yönetebilm e çabası yoktur. Bu sonraki sürece bırakılmıştır. Cevap:B 24. Kafkas Cumhuriyetleri ile imzalanan Kars Antlaşma­ sından Kars ve dolayları ile ilgili bir gündem yoktur. Cevap:C 17. İlk hedefin milli mücadelede bağımsızlık olmasından dolayı ortamın müsaitsizliği ve tepki almama düşün­ cesi yeni devletle ilgili söylemlerden kaçınmamıza 25. M ontrö Boğazlar Sözleşmesi ile "Boğazlar Komisyo­ nu" kaldırılıp Türkiye'ye Boğazlar ve çevresinde as­ sebep olmuştur. ker bulundurma hakkı verilerek Boğazlarda Türk Cevap:A egemenliğini ve kontrolünü esas alan bir düzenleme yapıldı. Cevap B 18. Üç kararında geçtiği anlaşma Moskova Antlaşması­ dır. Cevap:B 26. Sadabat Paktı; Türkiye, Irak, İran ve Afganistan arasında imzalanmış, çok taraflı bölgesel bir antlaş­ madır. 19. Cevap A Patrikhane Lozan Barış Antlaşmasın da gündeme gelecektir. Misakımilli de patrikhane ile ilgili her­ hangi bir karar yoktur. Cevap:A 27. Fransa, 1935'te Suriye ve Lübnan üzerindeki man­ dasını kaldırdı. 9 Kasım 1936'da Suriye ile bir ant­ laşma yaparak İskenderun dahil bölgedeki, bütün 20. Mustafa Kemal in yaptığı bu konuşmada M illiyetçilik ve Bağımsızlığa vurgu yapılmıştır. Ekonomik anlam­ da devletçilik ile ilgili herhangi bir söylem yoktur. Cevap:D 21. Fransa Ankara Antlaşmasını imzalayarak TBMM yi tanımış işgal ettiği güney illerinden çekilmiştir. ( Ha­ tay hariç ) Bu durum itilaflar arasında yaşanan görüş ayrılığına kesin kanıttır. Cevap:A yetki ve haklarını Suriye Hükümeti'ne devretti. Bu durum Türkiye'nin Hatay sorunu gündeme getirm e­ sinde etkili olmuştur. Cevap C 6 . DENEME 1. Türklerde hüküm darlığın hukuksal kaynağının ta n ­ rısal olduğuna inanılması; 4. I. Halkın hükümdara bağlılığının artması II. Yönetimdeki hanedan dışında başka bir hane­ A) Berlin Antlaşması danın saltanat mücadelesine katılmaması B) Pasarofça Antlaşması Hayatın her alanında dini kuralların geçerli ol­ C) Küçük Kaynarca Antlaşması D) Ziştovi Antlaşması E) Yaş Antlaşması I. Belgrat II. Karlofça III. Serav III. ması durum larından hangilerinin ortaya çıkmasında e t­ kili olm uştur? 2. "Kırım'a bağımsızlık verilecek, sadece dini açıdan Os­ manlı halifesine bağlı kalacak " kararı aşağıdaki ant­ laşmalardan hangisinde yer almıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III E) I,II ve III C) I ve II UNESCO'nun korum a altına aldığı A nadolu'daki ilk külliye olan Divriği Külliyesi aşağıdakilerden hangi­ sine aittir? A) M engücekliler B) Artuklular C) Saltuklular D) Danişm entliler E) Aydınoğulları 5. 3. Türk - i slam D evletleri'nde kullanılan paraların; I. Ağırlığı II. Basıldığı maden III. Basıldığı bölge niteliklerinden hangileri paranın değerini belirle­ mede dikkate alınmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III C) Yalnız III Yukarıdaki antlaşm alardan hangilerinin Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalandığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II ve III 6 . DENEME 6. Osmanlı D evleti'nde devşirme yoluyla toplanan ki­ şiler, I. Oğlanlar Ocağı II. Enderun III. Medrese 9. Avrupa'yı yakından gören, devletin gidişini beğenme­ yen ve yapılan yenilikleri yeterli görmeyen Türk ay­ dınları, Avrupa'da olduğu gibi Osmanlı Devleti'nde de halkın yönetim e katılmasını savunmuşlardır. Bu düşünceyi savunarak Osmanlı D evleti'nde halkın ilk kez padişahın yanında yönetim e katımsını sağla­ yan cem iyet aşağıdakilerden hangisidir? eğitim kurum larından hangilerinde eğitilerek devle­ tin hizm etine alınmışlardır? 7. A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III C) Yalnız III Osmanlı Devleti'nde tım ar sistemi sayesinde hizm et­ lerin büyük bölümü merkezî hazineden para öden­ meden yürütülm üştür. 10. Askerlik II. Güvenlik III. Eğitim B) İttih a t Terakki C) İttihad-ı Muhamm edi D) H ürriyet ve İtilaf E) Halaskar-ı Zabitan Balkan Savaşları sonunda Osmanlı Devleti, Bulgaris­ Bu antlaşm aların ortak özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer alır? alanlarından hangilerinde hazineden harcama ya­ pılmadan işlerin yürütülm esine katkı sağlamıştır? 8. Genç Osmanlılar tan ile İstanbul, Yunanistan ile Atina Antlaşması im­ zalanmıştır. Buna göre Tımar sistemi, I. A) A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III C) Yalnız III Tanzimat Döneminde medreselerin yanında batılı tarzda eğitim kurumları açılmıştır. Ayrıca klasik mah­ kemelerin dışında Avrupa'daki m ahkemeler örnek alınarak yeni mahkemeler açılmıştır. Bu durum , I. Eğitim ve hukuk alanında ikilik yaşanması II. Medreselerden mezun olanların iş alanlarının 11. A) Türk azınlığının haklarının belirlenmesi B) Londra Antlaşması kararlarının onaylanması C) Kırım'ın Rusya'ya ait olduğunun kabul edilmesi D) Bosna - Hersek'in bağımsızlığının onaylanması E) Slav birliğinin gerçekleşmesini sağlaması XIX. yüzyılda sanayinin gelişmesi hammadde ve pazar ihtiyacını arttırm ıştır. Bu durum un aşağıdaki gelişmelerden hangisinin o r­ taya çıkmasında e tk ili olduğu söylenemez? A) Uluslararası ithalat ve ihracat oranı hızla düş­ mesi daralması III. B) I.Dünya Savaşı'nın çıkması C) Büyük devletlerarasında hammadde ve pazar D) İngiltere ile Almanya arasında ekonomik reka­ E) Sömürgeciliğin hız kazanması Modern yargılama tekniklerinin gelişmesi durum larından hangilerinin ortaya çıkmasında e t­ kili olm uştur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III bulma yarışının başlaması C) Yalnız III betin hız kazanması 6 . DENEME 12. Bölgesel savunmayı amaçlamış olan m illi cem iyet­ ler, I. Kurtuluş Savaşı'nın örgütlenmesi II. Kongrelerin düzenlenmesi III. Silahlı direnişin başlaması durum larından hangilerinin önem li rol oynamışlardır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III 14. Belli bir otoriteye bağlı olmayan, askerlik tekniğini bilmeyen Kuvay-ı M illiye birlikleri, düzenli ve güçlü Yunan ordusuna karşı yeterince başarılı olamamıştır. Aşağıdaki savaşlardan hangisinde alınan yenilgi yu­ karıda verilen b ilgile ri doğrular n ite likte dir? gerçekleşmesinde A) Kütahya-Eskişehir Muharebeleri B) Gediz Savaşı C) Yalnız III C) Aslıhanlar Savaşı D) I. İnönü Savaşı E) I. Balkan Savaşı 15. Amasya Genelgesi'nde "M ille tin bağımsızlığını yine m illetin azim ve kararı kurtaracaktır." kararı yer al­ mıştır. Bu kararın alınmasında, 13. 1930 yılında para arzını kontrol etm ek para politika­ sını yönetm ekle görevli Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kuruldu. Daha önce Türkiye'nin para po liti­ kası, imtiyaz sözleşmesi uyarınca yabancı bir banka olan Osmanlı Bankası tarafından yönetilm ekteydi. Merkez Bankası'nın kurulmasıyla Türkiye Cumhuri­ yeti, ekonomik ve mali bağımsızlığını sınırlayan en­ gellerden kurtulm uştur. I. İstanbul Hükümeti'ne güvenilmemesi II. Halkın iradesini yönetim e hakim kılmak III. M illi mücadelenin yöntem ini belirlemek durum lardan hangilerinin dikkate alındığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III C) I ve III Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisinin doğru olduğu söylenemez? A) Osmanlı Bankası hem Osmanlı Devleti hem de bir süre Türkiye'nin para politikasını yönetm iş­ tir. B) Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın kurul­ ması ekonomik bağımsızlığın sağlanmasına kat­ kıda bulunmuştur. C) Atatürk Dönemi'nde yabancı bankalar ve şir­ E) Sivas Kongresi'nde hiçbir siyasi partinin amaçlarına hizm et edilmeyeceğine dair yem in edilmesi, I. Ulusal birliği sağlamak II. Olumsuz propagandaları etkisiz hale getirm ek kası uygulanmaya çalışılmıştır. III. Çok partili siyasi hayata karşı çıkmak Türkiye'nin para politikasının yabancı bir banka durum larından hangileriyle açıklanabilir? ketlerin kurulması desteklenmiştir. D) 16. Atatürk Dönemi'nde milli bir ekonomi politi­ tarafından yürütülm esi mali bağımsızlığa zarar A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III E) I,II ve III vermiştir. C) I ve II Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi 6 . DENEME 17. T ürkiye'nin Misak-ı M illi'd e belirlenen hedeflere ulaşılmasında aşağıdaki askeri ve siyasi başarılar­ dan hangisinin etkisi olduğu söylenemez? A) Büyük Taarruz B) Berlin Antlaşması C) Lozan Antlaşması 20. "Hıristiyan unsurlara (azınlıklara) siyasi hâkimiyeti­ mizi ve sosyal dengemizi bozucu haklar verilemez." kararı, I. Erzurum Kongresi II. Sivas Kongresi III. Amasya Görüşmeleri hangilerinde alınan kararlar arasında yer alır? 18. D) Gümrü Antlaşması E) Sakarya Savaşı - Birinci İnönü Savaşı'ndan sonra Anlaşma Devlet­ lerinin Londra Konferansını düzenlemesi - Sakarya Savaşı'ndan sonra 22 M art 1922'de An­ laşma Devletlerinin TBMM'ye yeni barış şartlarını 21. A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III - Batı Anadolu'da Türklerin çoğunlukta olduğunu ispatlayan bir rapordur. - Doğu Anadolu'da Ermenilere göre Türklerin ço­ ğunlukta olduğu ispatlayan bir rapordur. bildirmesi İtila f D evletlerinin yukarıdaki faa liye tleri gerçekleş­ tirm elerin de , I. Sevr Antlaşması'nı TBMM 'ye kabul ettirm e II. TBMM Hüküm eti'nin Yunanlılara karşı askeri III. Yukarıdaki özelliklere sahip raporlar aşağıdaki şık­ lardan hanginde doğru olarak bir arada verilm iştir? başarılar elde etmesi A) M ilne Raporu-Amiral Bristol Raporu İstanbul Hükümeti'nin aldığı tedbirler B) Amiral Bristol Raporu-Harbord Raporu C) Sandler Raporu-Amiral Bristol Raporu durum larından hangilerinin rolü olduğu söylenebi­ lir? 19. C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III C) Yalnız III D) Amiral Bristol Raporu- Samsun Raporu E) Samsun Raporu-Milne Raporu Son Osmanlı Mebusan M eclisi'nde kabul edilen M isakı M illi ilkleri kapsamında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Türklerin oturduğu yerler, hiçbir sebeple ayrılık kabul etmez bir bütündür. B) Kars, Ardahan, Batum için gerekirse halkın oyuna başvurulmalıdır. C) D) 22. Kurtuluş Savaşı sırasında TBM M Hüküm eti ile Sov­ ye t Rusya arasında ilişkilerin gelişmesinde, I. Düşmanlarının ortak olması II. Sınırların karşılıklı güvenliğinin sağlanmak is­ tenmesi İstanbul Hükümeti sorumluluklarını yerine ge­ tirmezse geçici bir hüküm et kurulacaktır. III. Azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki Müslü- durum larından hangilerin etkisi olm uştur? manlara verilen haklar kadar güvenlik altına alı­ Karşılıklı tanınma ihtiyacı A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I,II ve III nacaktır. E) Siyasi, adli, mali gelişmemize engel olan her türlü sınırlamalar kaldırılacaktır. C) Y alnız III 6 . DENEME 23. 24. Aşağıdakilerden hangisi m illi ekonom i ilkesinin uy­ gulanmasını kolaylaştırmaya yönelik çalışmalar ara­ sında yer almaz? A) Düyun-u Umumiye İdaresi 26. II. Dünya Savaşı sırasında İngiltere Başbakanı W ins­ to n Churchill ile o sırada henüz savaşa girmem iş olan ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt arasında Kanada yapılan görüşm eler sonunda 14 Ağustos 1941 'de yayınlanan ortak belge aşağıdakilerden hangisidir? B) Kabotaj Yasası C) Kapitülasyonların kaldırılması A) Wilson İlkeleri D) Merkez Bankası'nın kurulması B) A tlantik Bildirisi E) Teşvik-i Sanayi Yasası C) İnsan Hakları Bildirisi D) Amiral Bristol Raporu E) Samsun Raporu Saltanatın kaldırılması ile, - Ulusal egemenliğin sağlanması için önemli adım atıldı. - Din ve devlet işlerinin bir kişinin elinde bulunma­ sına son verildi Buna göre Salatanın kaldırılması, I. Cumhuriyetçilik II. Laiklik III. Devletçilik İlkelerinden hangilerinin yerleştirilm esini kolaylaş­ tırm ıştır? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I,II ve III 27. 25 . 1930'lardan dünyanın en güçlü savunma hattını kurmaya karar vererek M aginot Hattı'nı Oluşturan devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) Rusya B) Almanya C) İngiltere D) Fransa E) Avusturya 7 Aralık 1941 'de ABD'nin Pasifik üstünlüğünü sim­ geleyen Hawaii takım adalarından H onolulu'daki deniz ve hava üssü Pearl Harlbour'a saldırarak ADB II. Dünya Savaşı'na girmesine sebep olan devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) Rusya B) Çin C) Japonya D) Kore E) Vietnam 6 . DENEME-ÇÖZÜMLER 1. Türklerde hükümdara devlet yönetm e yetkisinin 8. Paragrafta üç öncülde yorum lanabilir. Eğitim ve tanrı tarafından verildiğine olan inanç(kut inancı) hukukta yaşanan ikilem, modern yargılama ve iş hanedanlar arası taht kavgasını engellemiş ve halkın alanlarının daraltması. kağana olan bağlılığını arttırm ıştır. Cevap:E Cevap: C 2. Divriği Külliyesi Anadolu'da kurulan ilk Türk beylikle­ rinden Mengüceklilere aittir. 9. I. M eşrutiyetin ilanı ile halkın yönetim de söz sahibi olmasında etkili olan cemiyet Genç Osmanlılardır. Cevap:A Cevap: A 3. Paranın oluşumunda kullanılan maden ve doğal olarak ağırlığı değerinin tespitinde yol göstericidir. 10. Cevap:D Balkan Savaşları sonunda imzalanan ikili antlaşmala­ rın en belirgin ortak özelliği Türk azınlığı haklarını belirlemiş olmalarıdır. 4. "Kırım'a bağımsızlık verilecek, sadece dini açıdan Cevap: A Osmanlı halifesine bağlı kalacak " kararı 1174 yılında yapılan Küçük Kaynarca Antlaşması'nda yer almıştır. Cevap C 11. 5. Sanayinin gelişmesi ve üretim artışı ithalat- ihracat oranını düşürmez arttırır. Belgrat ve Karlofça antlaşmaları Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında imzalanmıştır. Serav Antlaşması Cevap: A İran ile imzalanmıştır. Cevap D 6. Devşirme yoluyla toplanan kişiler medreselerde 12. eğitim görmez, Acemi Oğlanlar Ocağı ve Enderun'da eğitim alabilirlerdi. lli cemiyetlerimiz, kongrelerin düzenlenmesin de, silahlı mücadelenin başlamasında ve doğal olarak kurtuluş savaşının örgütlenmesinde etkili olmuşlar­ dır. Cevap: D Cevap: E 7. Tımar sistemi sayesinde hazineden para harcamada güçlü bir askeri birlik oluşturulmuş ve bu askerler bulunduğu bölgenin güvenliğini sağlamıştır. Bu to p ­ rak sisteminin eğitim üzerinde doğrudan bir etkisi 13. Atatürk Döneminde yabancı bankalar ve şirketler değil, aksine yerli banka ve şirketlerin kurulması desteklenecek. yoktur. Cevap: C Cevap: D 6 . DENEME-ÇÖZÜMLER 14. Gediz Savaşı Kuvayımilliye birliklerinin yetersizliğini 20. ortaya koyan en belirgin muharebe olmuştur. Bu yenilgiden sonra düzenli orduya geçiş kararı alınmış­ Erzurum ve Sivas Kongrelerinde ayrıca Amasya görüşmelerinde azınlık hakları ile ilgili karar vardır. Cevap: E tır. Cevap: B 21. Batı Anadolu ile ilgili haklılığını ortaya koyan rapor Amiral Bristol, Doğu Anadolu ile ilgili ise Harbord raporudur. Cevap: B 15. M illetin bağımsızlığını yine m illetin azim ve kararı kurtaracaktır kararı soruda geçen üç öncülüde doğ­ 22. rulamaktadır. TBMM-Sovyet Rusya ilişkilerinin gelişmesinde üç öncülde etkili olmuştur. Cevap: E Cevap : E 16. kararı ulusal birliği sağlamak ve bunu engelleyecek Düyun-ı Umumiye idaresi Osmanlı maliyesini Avru­ palıların tekeline olan bağımsızlığımızı zedeleyen bir propagandaları etkisiz kılmayı amaçlamıştır. kuruldur. Siyasi partilerin amaçlarına hizmet edilmeyeceği 23. Cevap:A Cevap: C 24. Saltanatın kaldırılması halk idaresini güçlendirmesi yönü ile Cumhuriyetçilik, din-devlet işlerini ayırması ile laiklik ilkesi ile alakalandırılır. Cevap: D 17. Berlin Antlaşması 93 Harbi'nden sonra(1877-1878) 25. Fransız generalleri, 1930'larda dünyanın en güçlü Rusya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanmış bir savunma hattını kurmaya karar vererek M aginot antlaşmadır. Hattı'nı oluşturmuşlardır. Cevap: B Cevap D 26. II. Dünya Savaşı sırasında İngiltere Başbakanı W ins­ ton Churchill ile o sırada henüz savaşa girmemiş 18. olan ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt arasında Kanada yapılan görüşmeler sonunda 14 Ağustos İtilaf devletleri bu iki gelişmede de Sevr Barışı'nı 1941 'de yayınlanan ortak belgenin adı A tlantik Bil- Türklere kabul ettirebilm e çabasına girm iştir. İki ge­ dirisi'dir. lişmede Yunanlılara karşı aldığı askeri başarılardan sonradır. Cevap B Cevap: D 27. 7 Aralık 1941 'de ABD'nin Pasifik üstünlüğünü sim­ geleyen Hawaii takımadalarından olan Honolulu'daki deniz ve hava üssü Pearl Harlbour'a saldırarak ABD'nin II. Dünya Savaşı'na girmesine sebep olan 19. Mebusan Meclisi Osmanlı Devleti'nin kendi kurum udur ve alınan Misakı M illi kararlarından İstanbul Hükümeti ne yönelik olumsuz bir söylem yoktur. Cevap: C ülke Japonya'dır. Cevap C 7 . DENEME 1. İslam iyet öncesi Türk ta rih in i araştırm ak ama­ cıyla; 4. I. II. Mehmet II. I. Süleyman I. Macaristan, III. Abdülmecit II. İspanya, Yukarıda verilen Osmanlı sultanlarından hangi­ leri dönem inde saray d e ğ işikliğ i meydana gel­ m iştir? III. İran devletlerinin hangilerinin arşivlerinden yararla­ nılabilir? A) Yalnız I B) D) I ve III Yalnız II A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) II ve III 5. Osmanlı Devleti’nde devşirm elerin eğitim g ör­ düğü saray okulu aşağıdakilerden hangisidir? A) Darülm uallimat C) Enderun 2. C) Yalnız III E) I, II ve III Karahanlı Devleti, Gazneli saldırıları ve taht kavga­ ları nedeniyle zayıflam a sürecine girm iş ve devlet Moğollar tarafından sona erdirilmiştir. B) Darülfünun D) Hendesehane E) İstihkam Okulu Yalnız yukarıdaki b ilg i dikkate alındığında I. Moğollarla Karahanlılar çağdaş devlettir. II. Karahanlı Devleti’nin yıkılışında veraset siste­ minin etkisi vardır. 6. Osmanlı Devleti’nde I. cizye III. Gazneli ve Moğollar müttefik devletlerdir. II. haraç yargılarından hangilerine ulaşılabilir? III. öşür A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III vergilerinden hangilerinin ürün üzerinden to p ­ landığı söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 7. 3. Mesnevi, Divan-ı Kebir g ibi eserleri kaleme alan ve eserlerinde daha çok Farsçayı kullanan Türk - İslam düşünürü aşağıdakilerden hangisidir? A) Yunus Emre B) Hacı Bektaş Veli C) Mevlana D) Caca Bey E) İbn-i Bibi I. Sanayi-i Nefise II. Baytar C) Yalnız III E) I, II ve III III. Sı byan IV. Şehzadegan Yukarıda verilen Osmanlı eğitim kurum larından hangilerinin yenileşm e çabalarının sonucunda kurulduğu savunulam az? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve IV E) III ve IV 7 . DENEME 8. 13. I. Ali Kuşçu II. Kadızade-i Rumi III. Molla Lütfi OsmanlI Devleti’ndeki yukarıdaki düşü n ü rle r­ den hangilerinin po zitif ilim lerle uğraştığı sö y­ lenebilir? A) Teşkilat-ı Esasiye A) Yalnız I D) Meni Müskirat B) Yalnız II D) I ve II B) İstiklal Marşının kabulü C) Firariler Kanunu C) Yalnız III E) Nisab-ı Müzakere E) I, II ve III 14. 9. I. Orduyu siyasetten ayırm a çalışmaları XVII. yüzyılda tım ar sistem inin bozulmaya baş­ lamasıyla; II. Seçmen yaşının 18’den 22’ye çıkarılması I. askeri II. iktisadi Yukarıdaki gelişm elerden hangileri cu m h u ri­ y e tç ilik ilkesi ile iliş k ile n d irile b ilir? III. Kadınlara siyasi hakların tanınması III. zirai A) Yalnız I alanlarından hangilerinde d üşünülm üştür? A) Yalnız I ıslahat B) Yalnız II D) II ve III yapılması B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III E) II ve III C) I ve II E) I, II ve III 15. 10. I. TBMM Dönemi’nde yayım lanan aşağıdaki yasalardan hangisinin mali kaynak yaratma amacına yö n e lik olduğu savunulabilir? Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda merkezi otoritesini artırm ak am acıyla ıslahatlar gerçekleştirm iştir. Aşağıdaki ıslahatlardan hangisinin bu amaca yö n e lik olduğu savunulam az? Ulusal bağımsızlık, ulusal b irlik ve beraberlik, insan ve insanlık sevgisi gibi anlayışlar aşağı­ daki A tatürk ilkelerinden hangisini bütünlem ektedir? A) Cum huriyetçilik B) Laiklik C) Milliyetçilik D) Devletçilik E) İnkılapçılık A) Posta Teşkilatının kurulması B) Takvim-i Vekayinin çıkarılması C) Sanayi-i Nefise Mektebinin açılması 16. D) Vilayet Nizamnamesinin yayımlanması E) Edirne-Varna-Kırım arasında telgraf döşenmesi I. Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması II. Halifeliğin kaldırılması III. Türk Tarih Kurumunun açılması Yukarıdaki inkılapların k ro n o lo jik sırası aşağıdakilerden hangisidir? A) II - III - I 11. Türk tarihinde ilk kez ço k p a rtili hayata hangi yıl g e çilm iştir? A) 1876 B) 1909 C) 1920 D) 1923 Yayımladığı raporda ilk kez K uvayım illiye te ri­ m ini kullanan ve mücadelenin ulusal hâle geti­ rilm esinden bahseden yararlı cem iyet aşağıdakilerden hangisidir? A) Kilikyalılar C) I - II - III E) III - I - II E) 1946 17. 12. B) III - II - I D) II - I - I Atatürk “ Mektep istemiyorsunuz. Halbuki millet onu istiyor. Bırakınız artık bu millet, bu m em leket evladı yetişsin. Medreseler açılmayacaktır. Millete mektep lazım dır.” demiştir. Aşağıdakilerden hangisinin, A ta tü rk’ün bu sözü d oğrultusunda g e rçe kle ştirild iğ i savunulabilir? A) Türk Dil Kurumunun açılması B) Trakya Paşaeli B) Millet Mekteplerinin açılması C) Millî Kongre C) Yeni Türk harflerinin kabulü D) Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk D) Medeni Kanun’un kabulü E) Trabzon Müdafaa-i Hukuk E) Halifeliğin Kaldırılması 7 . DENEME 18. - Kabine sistemine geçilmiştir. - Cumhurbaşkanı oluşturulmuştur. ve 23. Başbakanlık makamları Yukarıda verilen gelişm eler hangi inkılap so n u ­ cu g e rçekle ştirilm iştir? Irak sınırının; I. Lozan, II. Haliç, III. Londra (1921) konferanslarından savunulabilir? A) Saltanatın Kaldırılması B) Cum huriyetin ilanı A) Yalnız I C) Halifeliğin kaldırılması hangilerinde B) Yalnız II D) I ve II tartışıldığı C) Yalnız III E) II ve III D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü E) Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması 24. 19. Aşağıdakilerden hangisinin ekonom i alanındaki gelişm elerden biri olduğu savunulam az? Uluslararası barışı korum ak adına yapılan aşağırdaki anlaşmalardan hangisine T ürkiye’nin üyeliği bulunm am aktadır? A) Merkez Bankasının açılması A) Litvinov Protokolü B) Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması B) Briand-Kellog Paktı C) İzmir İktisat Kongresinin toplanması C) Locarno Paktı D) I. Beş Yıllık Sanayi Planının uygulam aya ko­ nulması D) Sadabat Paktı E) Balkan Antantı E) Yüksek Ziraat Enstitüsünün kurulması 20. I. Miladi Takvimin kabul edilmesi II. Ö ğretim de birliğin sağlanması 25. III. Uluslararası saat usulüne geçilmesi Yukarıdaki gelişm elerden hangilerinin T ü rki­ ye ’nin devletlerarası uyumu sağlamaya yö n e lik olduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III 21. Türkistan M illî B irliğ i’nin kurucusu ve ilk baş­ kanı olan ve Basmacı Hareketinde Enver Paşa ile çalışan ord in a ryü s profesör aşağıdakilerden h angisidir? A) Yusuf Akçura B) Halil İnalcık C) Fuat Köprülü D) Zeki Velidi Togan C) Yalnız III E) İsmail Gaspı ralı E) I, II ve III Ordu m ensuplarının siyasi partilere üye olam a­ yacaklarına dair kanun hangi yıl çıkarılm ıştır? A) 1923 B) 1924 C) 1925 D) 1926 E) 1927 26. II. Dünya Savaşı’ndan sonra ABD hangi d o k trin ­ le ilk kez dünya siyasetine müdahale etm iştir? A) Trum an B) Nixon D) Monreo 22. C) Eisenhover E) Brejnev Şeyhlik, dedelik, dervişlik, se yitlik g ibi ayrıcalık bildiren unvanların kaldırılm asının hangi inkılap sonucunda g e rçe kle ştirild iğ i savunulabilir? A) Soyadı Kanunu’nun kabul edilmesi B) Tekke, zaviye ve türbelerin kaldırılması C) Kılık - kıyafet düzenlemesinin yapılması Kıbrıs Türk Barış Harekatı aşağıdaki hüküm et­ lerin hangisi dönem inde g e rçe kle ştirilm iştir? D) Saltanatın kaldırılması A) İnönü E) Anayasaya altı ilkenin konulması 27. B) Menderes D) Ecevit C) Demirel E) Özal 7 . DENEME - ÇÖZÜMLER 1. İslamiyet öncesi Türk tarihini araştırm ak için önce­ likle Çin kaynaklarına bakılmalıdır. Çünkü Türk ke­ limesine ilk olarak Çin kaynaklarında rastlanılm ış­ tır. İslamiyet öncesi Türk tarihini araştırm ak için y i­ ne İran kaynaklarından yararlanılabilir. İslamiyet öncesinde İran ile mücadele içerisine girişilmiştir. Hunların Avrupa’ya göçünden sonra Macaristan yöresinde devlet kuran Avrupa Hunlarının tarihini araştırm ak am acıyla Macar kaynaklarından da ya­ rarlanılabilir. Ancak İslamiyet öncesi Türklerin İspanya’ya gittiği savunulamaz. 4. II. Mehmet Dönemi’nde Topkapı Sarayına geçil­ miştir. Topkapı Sarayı Osmanlı tarihinde en uzun süre kullanılan saraydır. Abdülm ecit Dönemi’nde ise Dolmabahçe Sarayı inşa edilm iş ve Tanzim at Dönem i’nde ve O sm anlının son dönem lerinde bu saray yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. Ancak III. Mehmet Dönemi’nde saray değişikliği olm am ış­ tır. CEVAP: D CEVAP: D 5. 2. Soruda, Karahanlı Devleti’nin Moğol devleti tara­ fından yıkıldığı söyleniyor. Dolayısıyla Moğollarla Karahanlılar çağdaş yani aynı dönem yaşam ış devletlerdir yorum una erişilebilir (I). Karahanlı Dev­ leti’nin zayıflamasında yine taht kavgalarının etki­ sinden bahsediliyor (II). Ancak G aznelilerle Moğol­ ların ittifak yaptığı ile ilgili bilgi bulunmamaktadır. Osmanlı Devleti’nde devşirmelerin eğitim gördüğü yer Enderundur. Fatih Dönem i’nde geliştirilen okul II. Meşrutiyet Dönem i’nde kaldırılmıştır. Enderuna alınan devşirm elere İslam hukuku ve Türk kültürü öğretilirdi. Devşirmeler ilmiye sınıfına girem ezler onlar kalemiye ve seyfiye sınıfına mensupturlar. CEVAP: C CEVAP: D 6. 3. Mesnevi ve Divan-ı Kebir gibi eserleri kaleme alan ve eserlerini daha çok Farsça kaleme alan Türkiye Selçukluları Dönemi’nde yaşam ış düşünür Mevlana’dır. CEVAP: C Osmanlı Devleti’nde ürün üzerinden alınan vergiler öşür ve haraç vergileridir. Ö şür Müslümanlardan 1/10 oranında alınan ürün vergisidir. Haraç ise gayrim üslim lerden 1/5 oranında alınan ürün vergi­ sidir. Tanzim at Dönem i’nde vergide eşitlik getiril­ mesi çalışmaları neticesinde bu ayrım da ortadan kaldırılmıştır. Ancak cizye gayrim üslim lerden aske­ re gitmemeleri karşılığında alınan vergidir. Islahat Fermanı ile kaldırılmıştır. CEVAP: D 7 . DENEME-ÇÖZÜMLER 7. OsmanlI Devleti XIX. yüzyılda tüm alanlarda ısla­ hat girişim inde bulunmuştur. Eğitim alanında da II. Mahmut, Tanzim at ve İstibdat dönem lerinde köklü ıslahat süreci başlamıştır. İptidaiye, rüştiye, sultani, Darülmaarrif, Sanayi-i Nefise (I), Darülmuallimin ve Darülmuallimat, Baytar (II), Mekteb-i Mülkiye gibi okullar açılmıştır. Ancak Sıbyan mektepleri klasik dönem yaygın eğitim kurumudur. Şehzadegan ise yine klasik dönem saray eğitim kurumudur. 10. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde otoriteyi artır­ mak için; - İlk resmi gazete olan Posta teşkilatı kurulmuş - Takvim-i Vekayi gazetesi çıkarılmış - Edirne - Varna - Kırım arasında telgraf hattı döşenmiş - Vilayet Nizamnamesi yayım lanmış Ancak, Osman Hamdi Bey tarafından açılan Sanayi-i Nefise Mektebi, Güzel Sanatlar okulu olup merkezi otoriteyi artırm aya yönelik olduğu savunu­ CEVAP: E lamaz. CEVAP: C 8. Ali Kuşçu: Fatih Sultan M ehm et’in İstanbul’un fethinden sonra İstanbul’a davet edilmiştir. İstan­ bul’da Astronomi ve Matematik biliminin kurucusu­ dur. Gök cisim lerinin dünyaya uzaklığını hesapla­ yıp ayın haritasını çıkarmıştır. 11. Kadızade-i Rum i: Bursa’da doğm uş olan Kadızade-i Rumi II. Murat dönemi bilginlerindendir. Ma­ tem atik, astronom i alanlarıyla ilgilenmiş olup Uluğ Bey zam anında Sem erkant’a gitmiş, gözlemevi ve medresenin baş mühendisliğini yapmıştır. Türk tarihinde çok partili hayata 1909’da Kanunuesasi’de yapılan değişiklikle geçilmiştir. İlk kez siyasi partilerin kurulmasına izin verilm iştir ve bu karar sonucunda Hürriyet ve İtilaf, Osmanlı Demokrat, Ahali Ahrar ve İttihat ve Terakki gibi partiler kurul­ muştur. 1946 yılında ise Türkiye Cum huriyeti’nde çok partili yaşam a geçilmiştir. CEVAP: B Molla Lütfi, Fatih Dönemi’nde yaşam ış ünlü m ate­ matikçidir. Bilimleri tasniflediği Mevzuat'ul Ulum ad ­ lı eseri kaleme almıştır. CEVAP: E 12. Millî Kongre Cemiyeti, İstanbul’da Dr. Esat Işık tarafından kurulmuş olup, Millî M ücadele’nin ulusal bir şekilde yürütülm esini ve basın - yayın yoluyla dünyaya duyurulmasını amaçlamıştır. Aynı za­ manda bu cemiyetin yayımladığı Dr. Esat Işık ra­ porunda ilk kez Kuvayımilliye fikrinden bahsedil­ miştir. 9. CEVAP: C Osmanlı Devleti’nde tım ar sistemiyle; - Hazineden para maaşları ödendi. harcanmadan görevlilerinin - Toprak gelirleriyle atlı asker yetiştirildi. - Tım ar bölgesinde güvenlik sağlandı. - Tarım sal üretim sürekli hâle geldi. - Devlet otoritesinin her bölgede hissedilmesi sağlandı. • - Devlete yük olmadan büyük bir ordu oluşturul­ du. Men-i Müskirat Kanunu ile içki ve tütün kulla­ nımı konusunda denetim sağlanmış • Men-i İsrafat Kanunuyla halkın tasarruf etmesi amaçlanmıştır. 13. Bu nedenle tım ar sistemi bozulunca askerî, iktisadi ve zirai alanda yenileşm e çalışmaları uygulanm ış­ tır. CEVAP: E I. TBM M Millî M ücadele’ye mali kaynak sağlaya­ bilm ek amacıyla; Aynı zam anda Ağnam Vergisi’nin Artırılmasına Yönelik Kanun çıkarılarak mali kaynak sağlanmaya çalışılmıştır. CEVAP: D 7 . DENEME - ÇÖZÜMLER 14. 19. Cum huriyetçilik ilkesi sonucu: • • • Atatürk Dönemi’nde Erkan-ı Harbiye Nezareti kaldırılarak ordu ile siyaset birbirinden ayrılmıştır. • 1926 yılında Kabotaj Kanunu çıkarılarak deniz­ 1934 yılında kadınlara milletvekili seçm e ve • 1930 yılında Merkez Bankası kurulmuştur. seçilebilm e hakkı verilmiştir. • 1923 yılında İzmir İktisat Kongresi düzenlene­ rek millî ekonomi politikaları belirlenmiştir. • 1934 yılında I. Beş Yıllık Kalkınma Planı uygu­ lanmıştır. ler millileştirilmiştir. halifelik kaldırılmıştır. Seçmen yaşının 18’den 22’ye çıkarılması tam tersi rejimi zedeleyen bir durumdur. Çünkü halkın yön­ temi katılımını azaltmaktadır. CEVAP: E CEVAP: D 15. Milliyetçilik ilkesi, ulusal bağımsızlık, birlik ve bera­ berlik insan ve insanlık sevgisi, vatan bilinci gibi anlayışları kapsamaktadır. Laiklik tem elde din - devlet ayrımı, vicdan özgürlü­ ğü demektir. Cum huriyetçilik, halkın doğrudan y ö ­ netime katılmasıdır. Devletçilik, devlet eliyle eko­ nomik faaliyetlerin yürütülmesidir. İnkılapçılık, sürekli yenileşm e bütünler. 20. 1925’te Miladi T akvim ’e geçilerek Türkiye, Batı ile uyumu yakalam aya çalışmıştır. Yine 1925’te Türkiye uluslararası saat düzenine geçerek uluslararası uyumu yakalamıştır. Ancak 3 Mart 1924 Öğretim Birliğine İlişkin Kanun’un ya­ yım lanması ülke içerisindeki eğitim kurumlarını M EB’e bağlam aya yöneliktir. çağdaşlaşmayı CEVAP: C CEVAP: D 16. 3 Mart 1924 - Halifeliğin kaldırılması 30 Kasım 1925 - Tekke, zaviye ve türbelerin kapa­ tılması 12 Nisan 1931 - Türk Tarih Kurumunun kurulması CEVAP: D 21. 17. “ Mektep istemiyorsunuz. Halbuki millet onu istiyor. Bırakınız artık bu millet, bu m emleket evladı yetiş­ sin. M edreseler açılmayacaktır. Millete mektep la­ zım dır.” Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda Millet Mektepleri açılmıştır. Millet Mektepleri halka yeni Türk harflerini benim setmeye çalışm ış ve okuma yazm a oranını yükseltmeyi amaçlamıştır. 19 Aralık 1924’te çıkarılan yasa ile asker olanların görevde oldukları süre zarfında milletvekili olam a­ yacakları kabul edilmiştir. Böylece ordu ile siyaset birbirinden ayrılmış, cum ­ huriyetçilik ilkesi de güçlendirilmiştir. CEVAP: B CEVAP: B 18. 29 Ekim 1920’de Cumhuriyetin ilanıyla birlikte; • Kabine sistemine geçilmiştir. • Cumhurbaşkanı kurulmuştur. • Devlet başkanlığı ve rejim sorunları çözülm üş­ tür. Şeyhlik, dervişlik, dedelik, müritlik gibi ayrıcalık belirten unsurlar 30 Kasım 1925’te Tekke, zaviye ve Türbelerin kapatılması kanunu sonucu yasak­ lanmıştır. Böylece toplumsal eşitliği de sağlam a yolunda adım atılmıştır. CEVAP: B CEVAP: B ve başbakanlık 22. makamları 7 . DENEME - ÇÖZÜMLER 23. Irak Sorunu öncelikle Lozan Barış Antlaşm ası’nda ele alınm ış ancak İngiltere ve Türkiye Cumhuriyeti’nin geri adım atması sonucu görüşm eler daha sonraya ertelenmiştir. 1924 yılında bu sorunu çözm ek için Haliç Konferansında bir araya gelen taraflar, burada da bir sonuca varamamışlardır. Bunun üzerine İngiltere Musul’a asker çıkartm ış ve Türkiye’nin müdahale edem em esi sonucu 1926 Ankara Antlaşm ası’yla Musul İngiltere m andasın­ daki Irak’a bırakılmıştır. 26. Trum an Doktrini: II. Dünya Savaşı sonrasında SSCB’nin Türkiye ve Yunanistan sınırlarını tehditi üzerine ABD Başkanı Trum an’ın önerisiyle Am eri­ kan Kongresi bu ülkelere askeri yardım yapılm ası­ na karar vermiştir. ABD II. Dünya Savaşı’ndan son­ ra ilk kez Truman Doktrini ile dünya siyasetine m ü­ dahale etmiştir. Nixon Doktrini: Vietnam savaşlarında ağır kayıplar veren ABD, savaştan sonra politikasını değiştirm iş­ tir. 1 O cak 1969’da göreve gelen Nixon’un yabancı ülkelerdeki ABD birliklerinin sayısını azaltıp, bunun yerine küçük devletlere yapılan ekonom ik ve askeri yardımları artırmayı öngören doktrinidir. CEVAP: D Eisenhower Doktrini: Orta Doğu’nun SSCB’nin kontrolüne girmesini önlem ek ve bölge halkını AB D ’nin yanına çekmek am acıyla yayım lanm ıştır (1957). Monreo Doktrini: Avrupa’nın Am erika’ya karışm a­ sını engellemeyi, buna karşılık da Am erika’nın Av­ rupa sorunlarından ve diplom asisinden uzak dur­ masını hedefleyen bir doktrindir (1823) Brejnev Doktrini: Soğuk Savaş Dönemi’nde Sovyetler Birliği’nin dış politikasını belirleyen bir dokt­ rindir (13 Kasım 1968) 24. Türkiye dünya barışını korum ak için; • 1928’de Briand Kellog Paktına • 1929’da Litvinov Protokolüne • 1934 Balkan Antantı’na • 1937 Sadabat Paktına üye olmuştur. CEVAP: A Türkiye Locarno ve Küçük Antant’ta yer alm am ış­ tır. CEVAP: C 27. Kıbrıs Barış Harekatı; Kıbrısta EOKA örgütünün Enosisi gerçekleştirm ek amacı ile yaptığı darbenin ardından 20 Tem m uz 1974 tarihinde Türkiye Cum huriyeti’nin Kıbrıs üze­ rindeki garantörlük yetkisine dayanarak gerçekleş­ tirdiği askeri harekattır. Dönemin başbakanı Bülent Ecevit’tir. 25. cevap: d Türkistan Millî Birliği’nin Kurucusu ve ilk başkanı olan ve Basmacı Hareketinde Enver Paşa ile çalı­ şan ordinaryüs profesör Zeki Velidi T ogan’dır. Kendisi 1939’dan itibaren İstanbul Üniversitesi’nde Umumi Türk Tarihi Kürsüsünü kurmuş olup bir dö­ nem Basmacı Hareketinin içinde yer almıştır. CEVAP: D Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi 8 . DENEME 1. Aşağıdakilerden hangisi A varlarla ilg ili doğru bir b ilgi değildir? 6. A) İstanbul’u ilk kez kuşatan Türk devletidir. B) Üzengiyi Avrupa’ya tanıtmışlardır. XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti’nde Silah Tacirleri ve Kaplum bağa Terbiyecisi adlı tablolarıyla ta­ nınan ve m üzecilik çalışmalarını başlatan kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) Osman Hamdi Bey C) G öktürk baskısı ile Avrupa’ya göç etmişlerdir. D) Museviliği benimsemişlerdir. B) Şeker Ahmet Paşa E) Macaristan C) İtrî ve Romanya çevresinde devlet D) Dede Efendi kurmuşlardır. E) Nefî 2. T ürk - İran m ücadelelerinin anlatıldığı ve Firdevsi’nin kaleme aldığı Şehname adlı eser aşa­ ğıdaki hüküm darlardan hangisine sunulm uş­ tur? 7. A) Melikşah B) Gazneli Mahmut E) Satuk Buğra Han 4. A) Yalnız I T ürk - İslam devletlerinde saray ile halk ara­ sındaki ilişkile ri düzenlem ekle görevli kişilere verilen unvan aşağıdakilerden hangisidir? B) Ç eşnigir D) Kapıcıbaşı I. Murat II. I. Ahmet 8. II. Mahm ut’un “Tebaam dan Müslümanları camide, Hristiyanları kilisede, Musevileri havrada görmek isterim.” sözünün aşağıdaki akımlardan hangi­ sine yö n e lik olduğu savunulabilir? padişahlarından hangileri dönem inde d e ğ işikli­ ğe uğradığı söylenebilir? B) Yalnız II D) II ve III 5. C) I ve II E) II ve III E) Camedar III. VI. Mehmet A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) Hacip Osmanlı Devleti’nde veraset sistem inin, I. 1830 İhtilalleri Yukarıdaki gelişm elerden hangilerinin Osmanlı dem okratikleşm e hareketlerine etkisinin olduğu savunulam az? D) Alp Arslan A) Serhenk Alm anya’nın siyasi birliğini kurması II. III. 1848 İhtillalleri C) Kutalmışoğlu Süleyman Şah 3. I. A) İslamcılık B) Turancılık C) O sm anlıcılık D) Türkçülük E) Adem-i Merkeziyetçilik C) I ve II E) I, II ve III Aşağıdakilerden hangisi Divanıhüm ayun üyesi olan sadrazamın özellikleri arasında bulunm az? A) Mühimme defterlerinin kaydını tutması B) Padişahın mührünü taşıması C) Orduyu kom uta etmesi 9. I. Mecellenin hazırlanm a çalışmaları II. Batı tarzı mahkemelerin açılması III. İlk Osmanlı bankasının kurulması Yukarıdaki gelişm elerden hangilerinin Tanzimat Dönemi’nde gerçekleştiği söylenebilir? D) Fatih’ten itibaren divana başkanlık etmesi E) Yükselme Döneminden itibaren Enderun’dan yetişenlerin tercih edilmesi A ) Y a ln ız I D ) I v e II B ) Y a ln ız II C ) Y a ln ız III E ) I, II v e III 8. DENEME 10. I. Dünya Savaşı başladığında Osmanlı Devleti tarafsızlığını ilan etm iş ancak 1914’ün sonlarında Alm anya’nın yanında savaşa katılmıştır. 14. Aşağıdakilerden hangisi Alm anya’nın Osmanlı D evleti’ni yanında görm ek istem esinin nedenle­ ri arasında yer alm az? sinin önem ini belirtm ek amacıyla söylenm iştir? A) Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması A) O rta Doğu petrollerinden yararlanm ak B) Kılık Kıyafet düzenlemesi B) Halifeliğin gücünden faydalanm ak C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabulü C) Cephe sayısını artırmak D) Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun’un kabulü D) O sm anlının teknolojik gelişm elerini takip etmek E) Saltanatın kaldırılması E) O sm anlının insan gücünden yararlanm ak 15. 11. A ta tü rk’ün “ Biz her bakımdan medeni olmalıyız. Turan kıyafetlerini araştırıp ortaya çıkarm aya gerek yoktur. Çağdaş ve uluslararası görünüm bizim için uygundur.” sözü aşağıdaki inkılaplardan hangi­ - Millî güçler tek elde toplanmıştır. - Tam bağımsızlıktan taviz verilmeyeceği bir kez daha vurgulanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi doğrudan D evletçilik ilkesi d oğrultusunda açılan kurum lardan biri d e ğ ild ir? A) Süm erbank B) Karabük Demir - Çelik Fabrikası Yukarıda özellikleri verilen M illî Mücadele Ha­ zırlık Dönemi gelişm esi aşağıdakilerden hangi­ sid ir? C) İş Bankası A) Am asya Genelgesi B) Havza Genelgesi E) Denizbank C) Erzurum Kongresi D) Sivas Kongresi D) Maden Tetkik Arama Enstitüsü E) Am asya Protokolü 16. Aşağıdakilerden hangisinin 17 Şubat 1926’da kabul edilen Medeni Kanun’un kapsamında yer aldığı savunulam az? A) Resmi nikah zorunluluğu B) Miras bölüşümünde eşitlik 12. I. Ağnam Vergisinin artırılması C) Yerli sanayicinin desteklenmesi II. İstiklal Marşının kabulü D) Patrikhanenin siyasi yetkilerinin elinden alın­ ması III. Mustafa verilmesi Kem al’e başkomutanlık E) Kadınların istediği mesleği seçebilmesi Yukarıda verilenlerin k ro n o lo jik aşağıdakilerden hangisidir? A) I - II - III yetkisinin B) III - I - II D) I - III - I sıralaması C) III - II - I 17. E) II - I - III Aşağıdakilerden hangisi C um huriyet Dönemi gelişm eleri arasında yer alm az? A) Kızılay’ın kurulması B) Merkez Bankasının açılması C) Milletlerarası rakamların kabulü D) Millet Mekteplerinin kurulması E) Kadınların devlet yönetim ine katılması 13. Mustafa Kemal’ in mareşal rütbesiyle katıldığı muharebe aşağıdakilerden hangisidir? A) Gediz Taarruzu 18. Mustafa Kemal’ in N utuk adlı eserinde aşağıdaki olaylardan hangisi yer almaz? A) Sivas Kongresi B) I. İnönü B) Am asya Mülakatı C) Eskişehir - Kütahya C) T B M M ’nin açılması D) Sakarya D) Halifeliğin kaldırılması E) Büyük Taarruz E) Soyadı Kanunu’nun kabulü 8 . DENEME 19. Atatürk Dönemi’nde köycülük siyaseti doğrultusun­ da pek çok girişim gerçekleştirilmiştir. 24. 1923 - 1930 yılları arası Türk dış politikasında, I. Bozkurt Lotus davası Aşağıdakilerden hangisinin bu siyaset ile ilg ili yapılan girişim lerden b iri olduğu söylenem ez? II. Musul A) Aşar vergisi kaldırılmıştır. B) Toprak reformu yapılm aya çalışılmıştır. gelişm elerinden hangileri T ürkiye ile Fransa arasında gerginliğe neden olm uştur? C) Ziraat Bankası kurulmuştur. A) Yalnız I III. Razgrat D) Zirai Donatım Kurumu açılmıştır. B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) I, II ve III E) Tarım Kredi Kooperatifleri kurulmuştur. 25. 20. I. Türk Dil Kurumunun açılması II. Harf İnkılabının yapılması III. İcra ve İflas Kanunu’nun kabulü II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan Pakistan ve Hindistan arasında sorun hâline gelen ve sonrasında B irleşm iş M illetlerin konuya dâhil olduğu bölge aşağıdakilerden hangisidir? A) Tibet Yukarıdaki gelişm elerden hangisinin dilde sadeleşm eye etkisinin olduğu savunulam az? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III B) Keşmir D) Sibirya C) Huzistan E) Vietnam C) Yalnız III E) II ve III 26. I. Türkiye II. İngiltere III. Bulgaristan 21. Yukarıda verilen ülkelerden hangileri ABD ’nin Marshall Planı d oğrultusunda herhangi b ir yar­ dım alm am ıştır? Türk Dil ve Tarih kurum larının açılması aşağı­ daki ilkelerden hangisinin gelişm esine ortam hazırlam ıştır? A) Yalnız I A) Milliyetçilik B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III E) II ve III B) Akılcılık - Bilimsellik C) Cum huriyetçilik D) İnkılapçılık 27. E) Halkçılık Aşağıdaki devletlerden hangisinin Paktına üyeliği bulunm am aktadır? A) Dem okratik Alm anya B) Romanya 22. - “ Devletin dini İslam’dır.” maddesinin anayasa­ dan çıkarılması C) Polonya - Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması E) Bulgaristan Yukarıdaki gelişm elerde aşağıdaki ilkelerden hangisi temel alınm ıştır? A) İnkılapçılık B) Laiklik C) Cum huriyetçilik D) Milliyetçilik E) Devletçilik 23. Yunanistan ile yaşanan aşağıdaki sorunlardan hangisi A tatürk Dönemi’nde meydana gelm iş­ tir? A) Kardak Kayalıkları B) Nüfus Mübadelesi C) Kıbrıs Sorunu D) Karasularının 6 milden 12 mile çıkarılması E) Yunan F-16 uçaklarının Türk hava sahasını ih­ lal etmesi D) İspanya Varşova 8. DENEME-ÇÖZÜMLER 1. Avarlar, Göktürk baskısı ile Avrupa’ya göç etm işler ve bugünkü Macaristan ve Romanya çevresinde devletlerini kurmuşlardır. Avarlar Slavları tek bir ça­ tı altında birleştirm işler ve Avrupa’ya üzengiyi ta ­ nıtmışlardır. Üzengiyi kullanan Avrupalılar ordula­ rında atları daha etkin kullanm aya başlamışlardır. Avarlar aynı zam anda İstanbul’u kuşatan ilk Türk devletidir. Ancak Museviliği seçen Avarlar değil Hazarlardır. 4. CEVAP: D Osmanlı Devleti, kurulduğu ilk zam anlardan itiba­ ren diğer Türk devletlerine göre daha merkeziyetçi bir siyaset izlemiş ve I. Murat Dönem i’nde veraset sistem inde değişikliğe giderek “ülke, padişah ve oğullarınındır.” anlayışını getirmiştir. Veraset sis­ temi yine II. Mehmet Dönemi’nde kardeş katli uy­ gulamasının getirilm esiyle değişikliğe uğramıştır. Veraset sistemi son kez I. Ahm et Dönemi’nde de­ ğişikliğe uğram ış ve “ülke, hanedanın en yaşlı ve en olgun m ensubunundur.” anlayışı getirilmiştir. VI. Mehmet ise Osmanlı Devleti’nin son padişahı­ dır. CEVAP: C 2. Türk İran mücadelelerinin anlatıldığı Firdevsî’nin Şehname adlı eseri Gazneli M ahm ut’a sunulm uş­ tur. Bu eserde tarih öncesi çağlardan Sasani Dev­ leti’nin sonlarına kadar olan İran tarihi anlatılmaktadı r. 5. CEVAP: B Sadrazam, Divanıhümayun üyeleri arasında proto­ kol bakımından en üst sırada yer alır. Padişahın m utlak vekildir. Padişahın mührünü kullanarak or­ duyu kom uta edebilir. Enderunda yetişir ve dev­ şirme asıllıdır. Fatih Dönemi’nden sonra divana başkanlık etmiştir. Ancak mühimme defterleri di­ vandaki katipler tarafından tutulurdu. CEVAP: A 3. Türk İslam devletlerinde saray ile halk arasında iletişimi sağlayan görevlilere hacip denilmektedir. Hacipler halkın şikayetlerini dinler ve sultana iletir­ lerdi. Haciplerin yazdıkları eserler öğüt verici nite­ likte olurdu. Çeşnigir, hükümdarın yiyecekleri ile ilgilenirdi. Serhenk, hükümdarın önünden giden ve yolları açan görevlidir. Kapıcıbaşı, sarayın günlük hizmetlerini yürüten görevlidir. Camedar, sarayın terzisidir. CEVAP: C 6. XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti’nde Silah Tacirleri ve Kaplum bağa Terbiyecisi adlı yapıtları olan sanatçı Osman Hamdi Bey’dir. Osman Hamdi Bey, Sanayi­ i Nefise Mektebinin kurucuları arasındadır. Şeker Ahm et Paşa ilk resim sergisini açmıştır. Itri ve Dede Efendi Osmanlı Devleti’nde müzik ile ça­ lışm alar yapmıştır. Nefî, divan edebiyatının hiciv ustalarından biridir. CEVAP: A 8 . DENEME-ÇÖZÜMLER 7. O sm anlIda demokratikleşm e hareketleri 1808 Sened-i İttifakla başlamış, 1839’da Tanzim at ve 1856’da Islahat fermanlarının ilan edilm esiyle de­ vam etmiştir. 1876’da ise Türk tarihinin ilk anaya­ sası olan Kanun-ı Esasi ilan edilerek meşruti sis­ tem e geçilmiştir. Osmanlı demokratikleşm e hare­ ketleri Avrupa’da meydana gelen gelişm elerle de paralellik gösterir. 1830 ihtilalleri ile Avrupa’da meşruti yönetim ler yaygınlaşm ış ve liberalizm ge­ lişmiştir. O sm anlıda Tanzim at Ferm anı’nın ilanında etkili olmuştur. 1848 İhtilalleri sonucunda ise yine Avrupa’da anayasacılık hareketleri yaygınlık ka­ zanm ış ve sosyalizm gelişmiştir. Bu ihtilal ise Isla­ hat Ferm anı’nın ilan edilm esinde etkili olmuştur. Ancak Alm anya’nın siyasi birliğini tamamlaması 10. Alm anya’nın Osmanlı Devleti’ni I. Dünya Savaşı’nda yanında görm ek istemesinin nedenleri ara­ sında, - Osmanlının ulaşmak elindeki Orta Doğu petrollerine - Halifenin gücünden yararlanm ak - Savaşı geniş alanlara yayarak cephe sayısını artırmak - Osmanlının insan gücünden yararlanm ak bulunur. Ancak Osmanlının teknolojik gelişm elerini takip etme amacı yer almaz. CEVAP: D demokratikleşm e hareketlerini etkilem emiş, Avru­ pa’daki güç dengesi değişmiştir. CEVAP: A 11. 8. II. M ahm ut’un bu sözü O sm anlıcılık düşüncesi doğrultusunda söylenmiştir. O sm anlıcılık resmi ola­ rak Tanzim at ve Meşrutiyet dönem lerinde uygu­ lanmıştır. Amacı dağılmayı önlem ek için dil, din, ırk, m ezhep ayrımı gözetilmeksizin herkesin eşit görüldüğü ve ortak bir Osmanlı toplum u yaratm a Soruda tanım laması yapılan gelişm e Sivas Kongresi’dir. Sivas Kongresi 4 - 7 Eylül 1919’da top­ lanmıştır. Alınan kararlar arasında;; - Erzurum Kongresi kararları kabul edilmiştir. - M anda Himaye son kez reddedilmiştir. - Millî güçler tek elde toplanmıştır. - Tem silciler Kurulu, Ali Fuat Paşayı Batı Cep­ hesine atayarak yürütm e yetkisini kullanmıştır. CEVAP: D fikridir. CEVAP: C 12. I. TBMM açıldığında ilk icraatı 1920’de Ağnam vergisini 4 kat artırm ak olmuştur. Bu kararla meclis mali kaynak yaratm aya çalışmıştır. Mustafa Ke­ m al’e başkomutanlık yetkisinin verilmesi Ağustos 1921’de gerçekleşmiştir. İstiklâl M arşı’nın kabulü ise Mart 1921’de gerçekleşmiştir. Dolayısıyla kro­ nolojik sıra I-II-III olmalıdır. CEVAP: A 9. Tanzim at Dönemi 1839 - 1876 yılları arasındadır. Bu dönemde; - Mecelle hazırlanm aya başlam ıştır (I) - Batı tarzı Nizamiye Mahkemeleri açılm ıştır (II) - Bank-ı Dersaadet adında ilk Osmanlı Bankası açılm ıştır (III) - Jandarm a Teşkilatının kurulması - Darülmuallim ve Darülmuallimatın açılması - 13. İlk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval’in y a ­ yımlanması - Memleket Sandıklarının açılması Dönemi gelişm eleri arasındadır. Tanzim at Mustafa Kemal, Sakarya Meydan Muharebesi’nden sonra mareşal rütbesi almıştır. Büyük Taarruz’a ise mareşal olarak katılmıştır. Fevzi Çakmak ise Büyük Taarruz’dan sonra mareşal rütbesi al­ mıştır. CEVAP: E CEVAP: E 8 . DENEME - ÇÖZÜMLER 14. Atatürk’ün bu sözü, kılık kıyafet devrimine yönelik­ tir. 1925’teki Şapka İnkılabı ile inkılapçılık ilkesi doğrultusunda adım atılmıştır. 18. Mustafa Kem al’in Nutuk adlı eserinde 1919 - 1927 yılları arası dönemde Mustafa Kemal ve silah ar­ kadaşlarının faaliyetleri anlatılmıştır. Eserde, Milli Mücadele Hazırlık ve M uharebeler Dönemi, Lozan Antlaşması ve 1927’ye kadarki iç ve dış politik ge ­ lişm eler yer almaktadır. Sivas Kongresi, Amasya Mülakatı, TBM M ’nin açılması, Halifeliğin kaldırıl­ ması gibi konular eserde yer almaktadır. Ancak Soyadı Kanunu’nun kabulü 1934’te gerçekleştiril­ diğinden Nutuk’ta yer almaz. CEVAP: B 15. Cumhuriyet Dönem i’nde devletçilik ilkesi 1930’dan CEVAP: E sonra uygulanmaya başlanmıştır. Devletçilik ilkesi doğrultusunda, - Etibank, Sümerbank, Denizbank, Merkez Ban­ kası gibi kurum lar kurulmuş, - Yeni madenleri keşfetm ek am acıyla Maden Tetkik Aram a Enstitüsü açılmış, - I. Beş Yıllık Sanayi Planı kapsam ında ise Ka­ rabük Demir Çelik Fabrikası açılmıştır. 19. Ancak İşbankası 1924’te kurulmuş ilk özel banka­ dır. Devletçilik ilkesi ile ilişkilendirilemez. CEVAP: C Atatürk Dönemi’nde köycülük siyaseti çerçevesin­ de pek çok girişim başlatılmıştır. Köylüyü rahatlat­ mak amacıyla aşar vergisi kaldırılmış, Zirai Dona­ tım kurumu açılmış, Tarım Kredi Kooperatifleri ku­ rulmuş, Yüksek Ziraat Enstitüsü kurulmuştur. T op­ rak reformu am acına ulaşamamıştır. Fakat köycü­ lük siyaseti doğrultusunda yapılan bir girişimdir. Ancak Ziraat Bankası 1888’de Osmanlının İstibdat Dönem i’nde çiftçiyi kalkındırma amaçlı kurulm uş­ tur. CEVAP: C 16. 17 Şubat 1926’da kabul edilen Medeni Kanun ile 20. • resmi nikah zorunluluğu getirilmiş, • miras bölüşüm ünde eşitlik sağlanmış, • kadınların sosyal ve ekonom ik hayata katılımı sağlanm ış • patrikhanelerin siyasi yetkileri elinden alınm ış­ tır. Ancak yerli sanayicinin desteklenm esi Teşvik-i Sanayi kanununu ile sağlanm aya çalışılmıştır. CEVAP: C CEVAP: C 21. 17. Soruda verilen Merkez Bankasının açılması (1930), Milletlerarası rakamların kabulü (1928), Millet Mekteplerinin kurulması (1928), Kadınların devlet yönetim ine katılması (1934) Cumhuriyet Dönemi gelişmeleri arasında yer almaktadır. Ancak Kızılay, 1877’de Hilal-i Ahm er Cemiyeti adıyla ku­ rulmuştur. CEVAP: A Cumhuriyetin ilk yıllarında dilde sadeleşm e hareke­ ti başlatılmıştır. İlk adım olarak da 1928’de Yeni Türk Harflerinin Tatbiki Hakkında Kanun ile harf in­ kılabı yapılm ış ve 1932’de Türk Dil Kurumu kurul­ muştur. Aynı dönemde İktisadi M üesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun çı­ karılmış ve Türkçe geliştirilmeye çalışılmıştır. An­ cak İcra ve İflas Kanunu’nun kabulü dilde sade­ leşmeyi amaçlamaz. Türk Dil ve Tarih kurumlarının açılması temelde m illiyetçilik ilkesinin geliştirilmesine ortam hazırla­ mıştır. Türk Dil kurumu ile Türkçe geliştirilm eye ça­ lışılmıştır. Türkçenin dünya dilleri arasında yerini almasını sağlamak ve Türkçeye bilimsel terim ler kazandırmak amaçları bulunur. Türk Tarih Kurumu amacı ise Türk tarihinin Osmanlıdan ibaret olm adı­ ğı daha köklü bir tarihi geçmişi bulunduğunu ispat amaçlı kurulmuştur. CEVAP: A 8 . DENEME-ÇÖZÜMLER 22. Soruda “Devletin dini İslam ’dır.” maddesinin ana­ yasadan çıkarılması ve tekke, zaviye ve türbelerin kapatılmasının dayandığı ilke sorulmuştur. Bu iki inkılap hareketi de laiklik ilkesi doğrultusunda ger­ çekleştirilmiştir. CEVAP: B 23. Yunanistan ile Türkiye 1923-30 yılları arasında Nüfus Mübadelesi ile ilgili gerginlik yaşam ışlar an­ cak 1930 Ahali Antlaşmasından sonra kardeş ülke haline gelmişlerdir. Atatürk Dönem i’nde nüfus m ü­ badelesi sorunu çözüldükten sonra Yunanistan dış politikada Türkiye’yi desteklemiştir. Türkiye’nin Mil­ letler Cemiyetine girm esine destek veren Yunanis­ tan, Balkan Antantının kurulm asında da Türkiye’yi desteklemiştir. Ancak Kıbrıs sorunu Demokrat Parti Dönemi’nde 1954’te, Kardak Kayalıkları krizi 1996’da, deniz mili sorunu 1980’lerde, Yunan F16’larının Türk uçaklarını taciz etmesi de yine son dönem lerde yoğunlaşmıştır. CEVAP: B 24. 1923-30 yılları arasında Fransa ile Türkiye arasın­ da Bozkurt Lotus gemileri kazaları ve davaları, O sm anlıdan kalan borçlar, Vagon Lee, Hatay’ın ana vatana katılması, Adana Mersin demiryolları ve yabancı okullar mesele haline gelm iş ve iki ülke arası gerginleşm iştir. Ancak Musul meselesi İngil­ tere ile Razgrad olayı ise Bulgaristan ile sorun ol­ muştur. CEVAP A 25. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Hindistan ve Pakistan bağımsız olmuştur. Bu iki ülke bağımsız olduktan sonra aralarında Keşmir meselesi ortaya çıkmıştır. Her iki ülke de bu bölgeyi alm ak için birbirleriyle mücadele etmişlerdir. Konu Birleşmiş Milletlere gitmiştir. Kurum, plesibit yani halk oylaması yapıl­ masını istemiştir. Hindistan Doğu Blokuna, Pakis­ tan ise Batı Blokuna yaklaşmıştır. CEVAP: B 26. ABD ’nin başlattığı Marshall yardım ından, İngiltere, Fransa, Batı Almanya, Yunanistan, Türkiye, İtalya, Norveç, İsveç gibi Avrupalı devletler yararlanmıştır. Ancak bazı Doğu Avrupa ülkeleri, Bulgaristan, Romanya, Ukrayna Marshall yardımlarını alm am ış­ lardır. Doğu Avrupa ülkeleri SSCB önderliğinde CO M ECO N’u kurmuşlardır. CEVAP: C 27. Varşova Paktı 14 Mayıs 1955’te sosyalist ülkeler arasında dayanışm a ve işbirliği sağlam ak am acıyla kurulmuştur. Bu iş birliğinin amacı Batı Alm anya ve diğer Batı blokundan gelebilecek saldırılara karşı önlem almaktır. Pakta, Bulgaristan, Yugoslavya, Demokratik Almanya, Macaristan ve Polonya gibi ülkeler katılmıştır. Ancak İspanya Varşova Paktına üye değildir. CEVAP: D 9 . DENEME 1. İslam iyet öncesi Türklerin, 5. I. Maden işlemede ilerlemeleri II. O rta Asya dışına göç etmeleri Aşağıdakilerden hangisinin Osmanlı m edrese­ lerinde verilen eğitim alanlarından b iri olduğu söylenem ez? A) Kuran III. Yaygın yaşam şeklinin göçebelik olması A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 2. Farabi II. İbn-i Sina C) I ve III 6. B) Yalnız II D) I ve II I. İmarethane II. Medrese B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III doğrudan C) Yalnız III E) II ve III E) I, II ve III 7. Yukarıdakilerden hangilerinin olduğu söylenebilir? D) I ve II Fetva A) Yalnız I III. Cami A) Yalnız I Berat II. Yukarıdaki belgelerden hangileri padişahın iradesine bağlıdır? bilginlerinden hangileri eserleriyle A vrupa’daki Rönesans hareketlerine kaynaklık etm iştir? 3. I. III. Ferman III. Firdevsi A) Yalnız I C) Resim E) Matematik E) I, II ve III T ürk İslam Devletleri Dönemi’nde yetişen, I. B) Hukuk D) T ıp durum larından hangilerinin Türk ta rih in in araş­ tırılm asını g ü çle ştird iğ i savunulabilir? B) Yalnız II külliyeye dâhil - Divanıhüm ayun’a intikal eden davalara bakan görevlidir. - Kadı ve müderrislerin atama, tayin ve azil işlemlerini gerçekleştirir. Yukarıda özellikleri verilen Divanıhümayun üyesi aşağıdakilerden hangisidir? C) Yalnız III E) I, II ve A) Reis’ül Küttap B) Nişancı C) Sadrazam D) Kazasker E) Defterdar 4. Aşağıdakilerden hangisi tım ar arazilerinin y ö ­ netim i ile ilg ili olduğu savunulam az? A) Toprak mülkiyetinin toprağı işleyene ait olması B) Köylüden verginin ürün üzerinden alınması C) Toprağını iki yıl üst üste ekmeyen köylüden çiftbozan vergisi alınması 8. Uluğ Bey Rasathanesinde öğrenim gören, Muhtasar-ı fil Hisab adlı eseri bulunan ve XV. yüzyıl Osmanlı Dönemi’nde yaşam ış astronom i b ilgini aşağıdakilerden hangisidir? A) Takıyuddin Mehmet D) Tım ar sahibinin cebelû adında asker beslemesi B) Ali Kuşçu E) Toprağın işletmesinin babadan oğula geçebil­ C) Sabuncuoğlu Şerafettin mesi D) Matrakçı Nasuh E) Kadızade-i Rumi 9 . DENEME 9. OsmanlI Devleti’nin ilk kez savaş tazm inatı ödediği barış antlaşm ası aşağıdakilerden han­ g isid ir? 15. Aşağıdakilerden hangisi Lozan Antlaşm ası’nın kapsamında yer aldığı savunulam az? A) Kapitülasyonların kaldırılması A) Karlofça B) Azınlıkların Türk vatandaşlığına alınması B) Prut C) Musul’un Irak’a bırakılması C) Küçük Kaynarca D) Savaş tazminatı D) Berlin E) Türk - Yunan Sınırı E) Edirne 10. A d lî mahlasını kullanan Osmanlı Sultanı aşağıdakilerden hangisidir? A) I. Süleyman 16. B) IV. Murat C) II. Mahmut D) Abdülm ecit Buna göre aşağıdaki antlaşm alardan hangisi­ nin imzalanmasının bu amaca y ö n e lik olduğu savunulam az? E) II. Mehmet 11. 28 O cak 1920’de Osmanlı M ebuslar Meclisinde kabul edilen Misakımilli ile “Vatan bir bütündür, parçalanam az.” ilkesi kabul edilmiştir. I. Rönesans ile özgür düşüncenin yayılması II. Sanayi İnkılabı ile buharlı makinaların kullanıl­ ması A) Lozan B) Moskova D) Ankara C) Kars E) Mondros III. Barutun ateşli silahlarda kullanılması Yukarıdaki gelişm elerin hangileriyle Osmanlı Devleti’nde tica ri im tiyazların artış g österdiği savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III 17. E) II ve III Aşağıdakilerden hangisi C um huriyet’ in ilanının sonuçları arasında yer almaz? A) Cumhurbaşkanı oluşturulmuştur. 12. Başbakanlık XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti’nde yaşanan Mısır sorununa aşağıdaki ülkelerden hangisi dâhil olm am ıştır? C) Halifelik kaldırılmıştır. A) İngiltere E) Devletin rejimi belirlenmiştir. B) Prusya D) İran 13. ve makamları B) Ankara başkent ilan edilmiştir. D) Kabine sistem ine geçilmiştir. C) Avusturya E) Rusya M illî Mücadele sürecinde bölgesel faaliyet yü rü ­ ten ve Sivas Kongresi’nden sonra ulusal hâle gelen cem iyetler aşağıdaki gelişm elerin hangi­ sinden sonra kurulm uşlardır? 18. I. Anayasa Mahkemesi kurulmuştur. II. Seçimlerin dört yılda bir yapılm asına karar verilmiştir. III. Atatürk ilkeleri temel ilke olarak kabul edilmiştir. B) Mustafa Kem al’in Sam sun’a çıkışı Yukarıdakilerden hangileri 1924 Anayasasının özellikleri arasında yer almaz? C) Mondros Ateşkesi’nin imzalanması A) Yalnız I A) İzmir’in işgali D) M isakım illi’nin ilanı B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III E) İstanbul’un işgali 14. Erzurum K ongresi’nin ulusal n ite lik kazanma­ sında; I. Doğu illerinden katılımın gerçekleşmesi 19. Aşağıdakilerden hangisi C um huriyetçilik ilkesi ile ilişkile n d irile m e z? II. M anda ve himayenin reddedilmesi A) I. Beş Yıllık Sanayi Planı’nın kabulü III. Dış politika esaslarının belirlenmesi B) Rejimin belirlenmesi durum larından hangileri etkili o lm uştur? C) Saltanatın kaldırılması A ) Y a ln ız I D) Orduyu siyasetten ayırma çalışmaları B ) Y a ln ız II D ) II v e III C ) Y a ln ız III E) I, II v e III E) Çok partili hayata geçiş denemeleri 9 . DENEME 20. Aşağıdakilerden hangisi, M illet M ekteplerinin ku ruluş amaçları arasında yer almaz? 25. A) 16 - 30 yaş herkesi okur - yazar yapm ak Aşağıdakilerden hangisi, II. Dünya Savaşı’nın T ürkiye’y i etkileyen sonuçları arasında yer al­ maz? B) Latin Harflerini uygulamak amacıyla kanun ha­ zırlam ak A) Nüfus artış hızının azalması C) Vatandaşlık sıfatlarının gerektirdiği ana bilgileri C) Karaborsacılık faaliyetlerinin artması B) CHP iktidarının zayıflaması verm ek D) Hatay’ın ana vatana katılması D) Yeni harfleri tanıtmak E) Dış ticaret hacminin düşmesi E) Batı’yı tanıyan bireyler yetiştirm ek 26. 21. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Orta Doğu’da pek çok manda yönetimi kurulmuştur. Yeni Türk devletinde sanayi kuruluşlarını des­ teklem ek amacıyla, Aşağıdaki ülkelerden hangisinde İngiliz manda yönetim inin kurulduğu söylenem ez? I. Sanayi Maadin Bankası A) Irak II. Maden Tetkik Aram a Enstitüsü B) Suriye D) Filistin C) Ürdün E) Mısır III. Ziraat Bankası kurum larından hangileri açılm ıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) II ve III 27. Kıbrıs Türk Federe Devleti kaç yılında ku rul­ m uştur? A) 1970 B) 1975 D) 1983 22. I. Belediye seçimlerine katılma II. Mal ediminde eşiyle ortak olma III. Evlilik akdini bozma IV. Vekillik seçim lerine katılma Kadınların elde e ttiğ i yukarıdaki hakların kro n o ­ lo jik sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? A) I - III - IV - II B) I - IV - III - II C) III - I - IV - II D) III - II - I - IV E) IV - I - II - III 23. T ürkiye C um huriyeti’nde, bireyler arasında ortak bir kü ltü r yaratm a düşüncesi aşağıdaki kanunlardan daha çok hangisiyle amaçlanmış­ tır? A) Türk Tarih Kurumunun açılması B) Soyadı Kanunu’nun kabulü C) Latin Harflerinin kabulü D) Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması E) Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim kurumlarının tek elde toplanması 24. Aşağıdaki gelişm elerden hangisi M usul’un Irak’a verilm esinde etkili olduğu savunulam az? A) Haliç Konferansı’ndan beklenilenlerin gerçek­ leşmemesi B) İngiltere’nin Musul’u işgal etmesi C) Şeyh Sait İsyanının çıkması D) M illetler Cemiyetinin İngiltere lehine karar ver­ mesi E) T ürkiye’nin Kore’ye asker göndermesi C) 1979 E) 1990 9. DENEME-ÇÖZÜMLER 1. Orta A sya’daki Türklerde yaygın yaşam şekli gö ­ 4. çebeliktir. Göçebe yaşam tarzında, temel geçim kaynağı da hayvancılıktır. Göçebe olduklarından savaşçılık ve maden işlemeciliği de gelişmiştir. Yaygın yaşam şekli göçebelik olduğundan yazılı kültüre geç geçilmiştir. Bu nedenle de Türk tarihini araştırm ak zorlaşmıştır. İslamiyet öncesi Türkler, nüfus artışı, otlak ve mera yetersizliği, boylararası rekabet ve dış baskılar neticesinde O rta Asya dışı­ na göç etmişlerdir. Bu durum da Türk tarihi hak­ kında kesin bilgi edinilmesini güçleştirmiştir. Ancak maden işlemeciliğinde ileri gidilmesi Türk tarihinin araştırılmasını güçleştiren bir gelişm e değildir. Tım ar toprakları, m aaş karşılığı devlet m em urları­ na verilen arazilerdir. Tım ar sisteminde, köylü üre­ tir ve ürettiğinin vergisini tım ar sahibine verirdi. T ı­ mar sahibi ise aldığı vergilerle hem geçimini sağlar hem de devlet için cebelû denilen atlı asker yetişti­ rirdi. Toprağını 2 yıl üst üste ekmeyenden çift bo­ zan vergisi alınırdı. Toprağın işlenmesi babadan oğula geçebilirdi ancak toprağın mülkiyeti kişilere değil her zaman devlete aitti. CEVAP: A CEVAP: D 2. Farabi, İslam dünyasında pozitif ilimleri yerleştir­ miştir. Aristo’dan sonra Aristo mantığını en iyi kul­ lanan bilim insanıdır. Bu nedenle ona Muallim-i Sani yani İkinci Öğretmen denilmiştir. Batı’da AlPharabus olarak bilinir. Eserleriyle Rönesans’a kaynaklık etmiştir. 5. İbn-i Sina, tıp alanında çalışm alar yapmıştır. El Kanun fit Tıb adlı eseri kaleme almıştır. Eserleriyle Rönesansa kaynaklık etmiştir. Osmanlı Devleti medreselerinde XVII. yüzyıla kadar pozitif ve dini ilim ler birlikte okutulurdu. XVII. yüzyıla kadar m edreselerde tıp, matematik, hadis ve kuran eğitimi, İslam hukuku gibi dersler gösterilirmiştir. Ancak resim ve heykel medreselerde oku­ tulan dersler arasında yer almaz. Resim ve heykel 1882’de açılan Sanayi-i Nefise Mektebinin m üfre­ datına girmiştir. CEVAP: C Ancak Firdevsi, edebiyat alanında eserler yapmış, Şehname adlı eseri kaleme almış ve bu eserini Gazneli M ahmut’a sunmuştur. Rönesans hareket­ lerine etkisi bulunmaz. CEVAP: D 3. İmarethane, ihtiyaç vakıf kuruluşudur. sahiplerine yem ek dağıtan Medrese, dini eğitim verilen kurumdur. Camiler, temel eğitim in de verildiği ibadathanelerdir. Bu üç yapı da külliyeler içerisinde bulunmaktadır. CEVAP: E 6. Padişahın örfi hukuk alanına ferman, kanunname ve beratlar girmektedir. Ferman ve kanunname padişahın doğrudan yasa yapm a yetkileri arasında gösterilir. Beratlar ise atam a belgeleridir. Bu belge­ ler devlet adam larının atanm alarında kullanılır ya da yabancı uyruklu tüccarların Osmanlı ülkesinde ticaret yapmalarının müsaadesi verilirdi. Ancak fet­ va verm e yetkisi şeyhülislam a aittir. CEVAP: D 9. DENEME - ÇÖZÜMLER 7. Divanıhümayuna intikal eden davalara bakan ve kadı ve müderrislerin atamalarını gerçekleştiren d i­ van üyesi kazaskerdir. Kazasker sınırların geniş­ lemesine bağlı olarak Anadolu ve Rumeli olarak ikiye ayrılmıştır. İlmiye sınıfına m ensuptur ve m ed­ reseden yetişir. 10. Osmanlı Devleti’nde Adlî mahlasını II. Mahmut kullanmıştır. Kanuni Sultan Süleym an’ın kullandığı mahlas, M uhibbi’dir. Fatih Sultan Mehmet, Adlî mahlasını kullanmıştır. CEVAP: C Reis’ül Küttap, kalemiye sınıfına mensuptur, Enderundan yetişir ve XVII. yüzyıldan sonra devletin dış işlerini yürütmüştür. Sadrazam, divanda protokol bakımından en ön sırada yer alır. Padişahın mutlak vekilidir. Serdarıekrem rütbesiyle sefere gidebilir ve padişahın m üh­ rünü kullanırdı. İstanbul’un genel düzeninden de sorum lu olan sadrazam seyfiye sınıfına mensuptur ve enderundan yetişir. 11. Nişancı, örfi hukuk uzmanıdır. Kalemiye sınıfına m ensuptur ve enderundan yetişir. Padişahın fer­ man ve beratlarını kaleme alır ve tuğrasını çekerdi. Sanayi Devrimi ile buharlı makinaların kullanılm a­ sıyla seri üretime geçilm iş ve söm ürgecilik hareket­ leri başlamıştır. Bununla birlikte sömürgeci devlet­ ler Osmanlı Devleti’nden ticari imtiyaz yani kapitü­ lasyon almaya başlam ışlar ya da aldıkları kapitü­ lasyonları sürekli hale getirm eye çalışmışlardır. Ancak Rönesans ile Avrupa’da özgür düşünce yayılm ış ve kilisenin düşünce dünyasında etkisi azalmıştır. Ticari imtiyazların yaygınlaşm asıyla ilgili bir durum söz konusu değildir. Barutun ateşli silah­ larda kullanılmasıyla Avrupa’da derebeylik rejimi Defterdar ise kalemiye sınıfı m ensubudur ve enderundan yetişirdi. Devletin mali işlerini yürütm ekle görevliydi. Defterdar sayısı da sınırların genişle­ mesine bağlı olarak artırılmıştır. sona ermiştir. CEVAP: B CEVAP: D 8. Uluğ Bey rasathanesinde öğrenim gören, Muhtasar-ı fil Hisab adlı eseri kaleme alan Osmanlı Dö­ nemi yaşam ış bilgin Kadızade-i Rum i’dir. Ali Kuşçu, O sm anlıda matematiği kuran bilim insa­ nıdır. 12. Takıyuddin Mehmet, III. Murat Dönemi’nde yaşa­ mıştır. Osmanlıdaki ilk rasathanenin kuruluşunda etkili olmuştur. Sabuncuoğlu Şerafettin, tıp alanında çalışm alar yapmıştır. Cerahiyet’ül Haniyye adlı eseri kaleme almıştır. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yaşanan Mısır sorununda müdahil ülkeler arasında, İngiltere, Prusya, Piyomente, Rusya ve Avusturya - Maca­ ristan devletleri bulunmaktadır. Fransa soruna doğ­ rudan müdahale etm em iş ancak isyan sürecinde Kavalalı Mehmet Ali Paşayı desteklemiştir. İran bu isyanda herhangi tarafta yer almamıştır. CEVAP: D Matrakçı Nasuh, minyatür ustası ve matematik bilginidir. CEVAP: E 9. Osmanlı Devleti’nin ilk kez savaş tazminatı ödediği anlaşm a 1774 Küçük Kaynarca Antlaşm ası’dır. Bu anlaşm aya göre, - Kırım, bağımsız olacak ancak halkı dini bakım ­ dan halifeye bağlı kalacak, - Osmanlı Devleti, ödeyecek, Rusya’ya savaş tazminatı - Osmanlı Ortodoksları Rusya tarafından himaye edilebilecek, - Rusya, kapitülasyonlardan faydalanabilecek - Rusya, İstanbul’da daimi elçi bulundurabilecek maddeleri kabul edilmiştir. 13. Bölgesel cemiyetler, W ilson ilkelerine dayanarak 1918 Mondros Ateşkes Antlaşm asından sonra ku­ rulmuştur. Cem iyetler bölgesel faaliyet gösterm iş­ lerdir. Sivas Kongresi’nden sonra ulusal hale gel­ mişlerdir. CEVAP: C CEVAP: C Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Döküman Arşivi https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi 9. DENEME - ÇÖZÜMLER 14. 23 Tem m uz 1919’da toplanan Erzurum Kongresi bölgesel faaliyet yürütm üş ancak aldığı kararlar yönünden ulusal nitelik kazanmıştır. Erzurum Kongresi, Doğu İlleri Müdafaa-i Hukuk ve Trabzon Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri ve Kazım Karabekir’in girişimleri ile toplanmıştır. Kongrede, manda ve himayenin reddedilmesiyle tam bağım sızlık yönün­ de adım atılırken, Mebusan Meclisinin açılması yönündeki kararla ulusal egem enlik ile ilgili kararlar da alınmıştır. Sömürge amacı taşım ayan devletler­ 16. le işbirliğine gidilebilir m addesiyle de dış politika esasları belirlenmiştir. Bu m addeler kongrenin ulu­ sal nitelikte olduğunu göstermektedir. 28 O cak 1920’de kabul edilen Misakımilli ile Milli Mücadele’nin temel programı belirlenmiştir. Son Osmanlı Mebusan Meclisinde kabul edilen “Vatan bir bütündür, parçalanam az.” ilkesi doğrultusunda yapılan anlaşm alar da bu ilkeye uygun olarak im ­ zalanmıştır. Ekim 1921 Ankara Antlaşması, Mart 1921 Moskova Antlaşması, Ekim 1921 Kars Ant­ laşması ve 24 Tem m uz 1923 Lozan Antlaşması Misakımilli esas alınarak yapılan antlaşmalardır. Ancak 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Ateş­ kes Anlaşm ası’nın M isakım illi’ye yönelik olduğu savunulamaz. CEVAP: E Kongrede alınan kararlar arasında, - Vatan bir bütündür, parçalanamaz. - Her türlü yabancı işgaline ve müdahalesine karşı millet hep birlikte direniş ve savunm aya geçecektir. - İstanbul Hükûmeti vatanın bağımsızlığını sağ­ layam azsa geçici bir hükûmet kurulacaktır. Bu hükûmet milli kongre tarafından seçilecektir. Kongre toplanm am ış ise, bu seçimi Tem silciler Kurulu yapacaktır. - Kuva-yi Milliye'yi etkili, milli iradeyi hakim kıl­ m ak esastır. - Azınlıklara siyasi hakimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez. A n­ cak bu vatandaşların canları, malları ve ırzları her türlü saldırıdan korunacaktır. - Manda ve himaye kabul olunamaz. - Milli irade ve toplanan ulusal güçler padişahlık ve halifelik makamını kurtaracaktır. - Mebuslar Meclisi'nin derhal toplanm asına ve hükûmetin yaptığı işlerin milletçe kontrolüne çalışılacaktır. - Söm ürgecilik amacı taşımayan devletlerden teknik, sanayi ve ekonom ik yardım kabul edile­ bilir maddeleri yer alır. 17. CEVAP: B 18. Lozan Antlaşması 24 Tem m uz 1923’te TBM M tarafından onaylanmıştır. Konferansa Türkiye ile birlikte, İngiltere, Yunanistan, Fransa, İtalya, Ja­ ponya, Romanya ve Yugoslavya devletleri katıl­ mıştır. Bulgaristan ve Sovyet Rusya sadece bo­ ğazlar konulu görüşm elere katılmıştır. Lozan Ant­ laşmasının kapsamında, kapitülasyonlar, azınlıklar, patrikhane, savaş tazminatı, Irak, Suriye ve Yuna­ nistan sınırları görüşülmüştür. Ancak Lozan’da Musul konusunda herhangi bir karara varılam am ış­ tır. CEVAP: C 1924 Anayasası, 20 Nisan 1924’te kabul edilmiştir. 1924 Anayasası ilk haliyle laik bir anayasa değildir. 1928’deki değişikliklerle “Devletin dini İslam’dır.” maddesi kaldırılm ış ve vekillerin yemin şekli de değiştirilmiştir. 1937’de ise anayasaya altı temel il­ ke girmiştir. 1924 Anayasasında seçimlerin dört yılda bir yapılması, çift dereceli seçim usulü de be­ nimsenmiştir. Ancak Anayasa Mahkemesinin ku­ rulması 1961 Anayasasında yer almıştır. CEVAP: A CEVAP: D 15. Cum huriyet 29 Ekim 1923’te ilan edilmiştir. cum hu­ riyetin ilanıyla birlikte Teşkilat-ı Esasiye’de değişik­ liğe gidilm iş ve cum hurbaşkanlığı ve başbakanlık makamları oluşturulmuştur. Kabine sistemine geçi­ lerek meclis hükümeti sistemine son verilm iş ve devletin rejimi belirlenmiştir. Cumhuriyet fikriyle uyuşmadığı için 3 Mart 1924’te de halifelik kaldı­ rılmıştır. Ancak Ankara 13 Ekim 1923’te cum huri­ yetin ilanından önce başkent yapılmıştır. 19. 1 Kasım 1922’de saltanatın kaldırılması cum huri­ yetçilik ilkesi ile ilişkilendirilir. Saltanatın kaldırılm a­ sı ile cumhuriyetin ilanına zemin hazırlanmıştır. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilanı ile rejim belirlen­ miştir. 3 Mart 1924’te Erkan-ı Harbiye Nezareti kaldırılm ış böylece ordu siyasetten ayrılmıştır. O r­ dunun siyasetten ayrılması cum huriyetçilik ilkesiyle ilişkilendirilir. Çok partili hayata geçiş denemeleri de cum huriyetçilik ilkesi ile ilişkilendirilebilir. Ancak I. Beş Yıllık Sanayi Planı’nın hazırlanması ve uygu­ lanması devletçilik ilkesine yönelik yapılan çalış­ m alar arasında gösterilebilir. CEVAP: A 9. DENEME - ÇÖZÜMLER 20. 1 Kasım 1928’de Yeni Türk harfleri kabul edilmiş ve bu harfleri halka benim setm ek am acıyla 24 Ka­ sım 1928’de Millet Mektepleri Talimatnam esi ile Millet Mektepleri kurulmuştur. Kuruluş amaçları arasında, - herkesi okur - yazar yapmak, - vatandaşlık sıfatlarının gerektirdiği ana bilgileri vermek, - Batı’yı tanıyan bireyler yetiştirm ek gibi amaçları bulunur. Ancak Millet Mekteplerinin kuruluş amaçları ara­ sında Latin harflerini uygulamak am acıyla kanun hazırlam ak bulunmaz. 24. CEVAP: E 25. CEVAP: B 21. Yeni Türk devletinde sanayicileri ve sanayi kuru­ luşlarının desteklem ek amacıyla 1925’te Sanayi ve Maadin Bankası kurulmuştur. Ancak bu banka da ­ ha sonra Süm erbank’a katılmıştır. 1930 sonrası devletçilik politikasının uygulanmasıyla yeni m a­ denleri keşfetmek amacıyla 1935’te Maden Tetkik Aram a Enstitüsü açılmıştır. Sonrasında ise sanayi­ cileri desteklem ek için Etibank kurulmuştur. Ancak Ziraat Bankası çiftçiyi kalkındırmak amacıyla 1888’de Osmanlı Devleti İstibdat Dönem i’nde ku­ rulmuştur. II. Dünya Savaşı’nın Türkiye’yi etkileyen sonuçları arasında, - Genç nüfusun silah altına alınması nedeniyle nüfus artış hızı azalmıştır, - Ekonomik sıkıntıların aşılamam asından CHP iktidarı zayıflamıştır, - Piyasada mamul mal sıkıntısı çekildiğinden karaborsacılık faaliyetleri artmıştır. - İthalat azaldığından dış ticaret hacmi de düş­ müştür. Ancak Hatay 1939’da ana vatana katılmıştır. CEVAP: D 26. CEVAP: C 22. Musul, 1926 Ankara Antlaşması ile İngiliz m anda­ sındaki Irak’a bırakılmıştır. M usul’un Irak’a bırakıl­ ması sürecinde İngiltere’nin daha önce bölgeyi iş­ gal etm iş olması, Türkiye’de Şeyh Sait isyanının çıkması, Haliç Konferansı’ndan beklenilenlerin gerçekleşmem esi ve M illetler Cemiyetinin İngiltere taraftarı politika izlemesi etkili olmuştur. Ancak Türkiye’nin Kore’ye asker göndermesi 1950’de gerçekleşmiştir. 1917 W ilson İlkeleri ile söm ürgecilik sona erdirilmeye çalışılm ış ancak Paris Barış Konferansı’nda m anda ve himaye kabul edilerek dünya üzerinde pek çok yerde m anda yönetim leri kurulmuştur. O r­ ta Doğu’da ise Irak, Mısır, Filistin ve Ürdün devlet­ leri İngiltere m andasında kurulmuştur. Suriye ve Lübnan ise Fransız m andasında kurulmuştur. CEVAP: B Kadınların belediye seçim lerine katılması 1930, Mal edinim inde eşiyle ortak olma 2002, Evlilik akdini bozma 1926, Vekillik seçimlerine katılabilmeleri ise 1934 yılında gerçekleşmiştir. Dolayısıyla doğru kronolojik sıra III-I-IV-II olmalıdır. CEVAP: C 27. Kıbrıs Türk Federe Devleti, 1974 Kıbrıs Barış Harekatı sonrasında 1975’te kurulmuştur. 1967’de kurulan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi meclisinin kararı ile kurulan Kıbrıs Türk Federe Devleti,1983’te Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olarak ku­ rulmuştur. CEVAP B 23. Türkiye Cum huriyeti’nde kültür birliği yaratm ak ve ortak ülkü etrafında birleşmek am acıyla ilk ve en önemli adım 3 Mart 1924’te Tevhid-i Tedrisat Ka­ nununun kabulüdür. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim ve öğretimde birlik sağlanmıştır. Laik esaslı bir kanun olan bu kanun ile eğitim kurum larında di­ ni ögeler kaldırılmış ve m edreseler kapatılmıştır. CEVAP: E 1 0 . DENEME 1. 5. I. Ok ve yay kullanmaları II. Ordu millet anlayışının görülmesi III. Süvarilerin bulunması Yukarıda verilenlerden hangileri ilk Türk devlet­ lerinin ordu özelikleri arasında yer aldığı söyle­ nebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III A) İhtisap B) Narh D) Menzil C) Mekkari E) Pençik C) I ve II E) I, II ve III 6. 2. Osmanlı Devleti’nde üretilen malların belli standartlara uygun olmasını sağlayan kanunla­ rın genel adı aşağıdakilerden hangisidir? A li Şir Nevai tarafından kaleme alınıp ve Türkçe ve Farsçanın karşılaştırıldığı eser aşağıdakilerden hangisidir? Osmanlı Devleti’nde; I. Beylerbeyi, II. Müderris, III. Kazasker görevlilerinden hangileri görm ek zorundadır? A) Divan-ı Lügatit Türk A) Yalnız I B) Divan-ı Hikm et medresede B) Yalnız II D) II ve III eğitim C) I ve II E) I, II ve III C) Muhakemetül Lugateyn D) Zic E) Atabet’ül Hakayık 7. 3. Aşağıdakilerden hangisi sivil m im ari eserlere örnek gösterilem ez? A) Kümbet B) Çeşme D) İmarethane Osmanlı Im paratorluğu’nda; I. Resm adı verilen vergi kayıtlarının tutulması, II. Mühimme defterlerinin tutulması III. Taşranın güvenliğinin sağlanması C) Bedesten işlem lerinin hangilerini kalem iye sınıfı yerine getirird i? E) Saray A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III 4. C) I ve III E) I, II ve III Osmanlı Devleti’nde; I. Kapitülasyonlar verilmesi, II. Kanunname hazırlama, 8. III. Medrese kurma B ) Y a ln ız II D ) I v e III Vakanüvis II. Hattat III. Müstensih faaliyetlerinden hangileri II. Mehmet ve I. Sü­ leyman dönem lerinin ortak özelliğidir? A ) Y a ln ız I I. C ) II v e III E) I, II v e III Yukarıda verilenlerden hangileri Osmanlı Devle ti’nde sadece resmi tarih yazıcılığı ile ilg ilid ir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) I ve III 1 0 . DENEME 9. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde; I. yönetim, II. hukuk, A) İrade-i Milliye alanlarının hangilerinde reform hareketlerinin yoğunlaştığı söylenebilir? C) Anadolu Ajansı B) Yalnız II D) I ve II B) Hakim iyet-i Milliye D) Küçük Mecmua C) Yalnız III E) Peyam-ı Sabah E) I, II ve III Osmanlı Devleti’nde azınlık isyanlarının artm a­ sı; 14. Muharrem Kararnamesi, I. Fevzi Çakm ak’a Mareşallik rütbesinin verilmesi II. Halepa Fermanı, II. Kurtuluş Savaşı’nın askeri safhasının tam am ­ lanması III. Fransa’nın Zonguldak’ı boşaltması belgelerinden hangilerinin ilanına ortam hazır­ lam ıştır? hangileri yer alm aktadır? A) Yalnız I A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve II E) I, II ve III 15. Balkan Savaşları’nın I. Kıta Sahanlığı II. Adalar B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) II ve III Aşağıdakilerden hangisi Londra ve Lozan kon­ feranslarının ortak özelliklerinden birid ir? A) TBM M yetkilerinin doğrudan davet edilmesi B) İtalya’nın girişimiyle yapılması III. Batı Trakya Türkleri C) Sevr Barış Antlaşm ası’nda değişikliğe gidilmesi sonuçlarından hangileri günüm üzde de sorun olarak devam etm ektedir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III 12. Büyük Taarruz’un sonuçları arasında; I. III. Islahat Fermanı 11. Diyarbakır’da Ziya Gökalp tarafından çıkartılan ve M illî Mücadele’y i destekleyen yayın aşağıdakilerden hangisidir? III. askeri A) Yalnız I 10. 13. B) Batıcılık E) Yunanistan’ın savaş tazminatı ödemesi C) I ve II E) I, II ve III Aşağıdaki fik ir akım larından hangisi liberal bir ekonom ik model ve yerel yönetim lerin destek­ lenm esini savunm uştur? A) Adem-i Merkeziyet D) İtilaf Devletleri’nin M isakım illi’yi tanıması 16. Aşağıdakilerden hangisi C um huriyet’ in ilanının b ir sonucu d e ğ ild ir? A) Devlet başkanlığı sorunu ortaya çıkmıştır. C) Panislamizm B) Cumhurbaşkanı oluşturulmuştur. ve Başbakanlık D) O sm anlıcılık C) Kabine sistem ine geçilmiştir. E) Ulusçuluk D) Cum huriyetçilik ilkesi uygulanm aya başlamıştır. E) Ulusal irade resmiyet kazanmıştır. makamları 1 0 . DENEME 17. OsmanlI Devleti’nden alınan nişan, rütbe ve madalyaların kullanım ını yasaklayan kanun aşağıdakilerden hangisidir? 22. Türk kadınına; I. kendi soyadını kullanabilme, II. belediye başkanını seçme, A) Soyadı Kanunu III. istediği okula girebilm e hakkının verilmesi B) Şapka Kanunu gelişm elerinin kro n o lo jik sıralaması aşağıdakilerden hangisi doğru olarak ve rilm iştir? C) Nisab-ı Müzakere Kanunu D) G üm rük Tarife Kanunu A) I, II, III E) Takrir-i Sükun Kanunu 18. B) II, I, III D) III, I, II I. Maden Tetkik Arama Enstitüsü II. Elektrik İşleri Etüt İdaresi C) III, II, I E) II, III, I III. Vakıfbank Yukarıdakilerden hangileri A ta tü rk Dönemi’nde kurulm uştur? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II E) II ve III 23. Aşağıdakilerden hangisi, A tatürk özelliklerinden biri d e ğ ild ir? ilkelerinin A) Türk toplum unun ihtiyaçlarından doğması 19. I. Toprak reformu II. Özel banka kurulması B) Dış devletlerin baskısıyla uygulanması C) Özenti ve taklitçiliğe yer vermemesi III. Teşvik-i Sanayi Kanunu D) Türk milletinin karakterine uygun olması Y ukarıdaki çalışm alardan hangilerinde bekleni­ len sonuç alınam am ıştır? A) Yalnız I B) I ve II D) II ve III 20. E) Çağdaş ülkeleri örnek alması C) I ve III E) I, II ve III Aşağıdakilerden hangisi 1924 Anayasası’nın özelliklerinden biri d e ğ ild ir? A) Yüksek mahkemenin kurulmasının sağlanması B) Türk Devleti’nin ikinci anayasası olması C) Seçimlerin dört yılda bir yapılmasının öngörül­ mesi D) İkinci TBM M tarafından kabul edilmesi E) Atatürk ilkelerine yer verilmesi 24. 21. Halkçılık ile ilgili; I. Cum huriyetçilikle yakından ilgilidir. II. Belli bir grubun yönetim de söz sahibi olmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi 3 Mart 1924 yılında gerçekleştirilen inkılaplardan biri d e ğ ild ir? III. Milliyetçilikle bütünleşir. A) Erkan-ı Harbiye Vekâleti’nin kaldırılması V. B) Evkaf ve Şer’iye Vekâleti’nin kaldırılması yargılarından hangilerine ulaşılabilir? C) Tevhid-i Tedrisat Yasası’nın çıkarılması D) Hanedanın yurtdışına çıkarılması E) Harf inkılabının yapılması IV. Kanun önünde eşitliğin kabulü anlamındadır. Devletin resmi bir dininin olmasını gerektirir. A ) III v e V B ) IV v e V D ) I, III v e IV C ) I, II v e IV E ) II, III v e IV 1 0 . DENEME 25. II. Dünya Savaşı sürecinde Ispanya’da 3 yıl süren iç savaşı kazanarak iktidara gelen m illi­ yetçi lider aşağıdakilerden hangisidir? A) Adolf Hitler B) Franco C) Mussolini D) Salazar E) Alfonso 26. Osmanlı Devleti’ne ait olan; I. Trablusgarp II. Suriye III. Mısır bölgelerinden hangileri Ingiliz söm ürgesi hâline ge tirilm iştir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 27. C) Yalnız III E) I, II ve III A vrupa B irliğ i’nin oluşm asında; I. Schuman Bildirisi II. Roma Antlaşması III. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu İttifak, b ild iri ve antlaşm alarından hangilerinin etkisi olduğu savunulabilir? A ) Y a ln ız I B ) Y a ln ız II D ) I v e III C ) Y a ln ız III E) I, II v e III 10. DENEME-ÇÖZÜMLER 1. İlk Türk devletlerinde ordu hareket kabiliyeti yüksek bir özelik gösterirdi. O k ve yay kullanmaları ve or­ duların süvarilerden oluşması buna örnek gösteri­ lebilir. Düzenli orduya sahip olmaları ve ordu millet anlayışının bulunması ilk Türk devletlerindeki ordu özelikleri arasında gösterilebilir. 5. Osmanlı Devleti’nde üretilen malların belli standart­ lara uygun olmasını sağlayan kanunların genel adı ihtisap kanunlarıdır. Narh, fiyat aralığı, Mekkari, ticaret yolları üzerinde taşımacılığı m eslek edinmiş grup, Menzil, ticaret yollarında güvenliği sağlayan sistem, Pençik, sa­ vaş esirlerinin beşte birinin devşirilip eğitilmesidir. CEVAP: E CEVAP: A 2. Ali Şir Nevai tarafından kaleme alınan ve Türkçe ve Farsçanın karşılaştırılmasının yapıldığı eser Muhakemetül Lugateyn’dir. Önemli dil bilim eserleri arasında bulunur. Ali Şir Nevai Tim ur Devleti Dönem i’nde yaşamıştır. 6. CEVAP: C 3. Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfı mensupları m ed­ rese çıkışlı olm ak zorundadır. İlmiye sınıfı m ensup­ ları şunlardır; • Kazasker • Şeyhülislam • Müderris • Kadı • İmam - müftü Beylerbeyi seyfiye sınıfı mensubu olup, Enderun çıkışlı da olabilir. Kümbet dini mimariye örnektir. Anıt mezar anlam ı­ na gelir. Kubbeli mimari özeliğini göstermektedir. CEVAP: D Ancak çeşme, bedesten, imarethane ve saray daha çok sivil mimari özeliği gösterir. Bunun yanında kale, sur, tersane, kışla, hisar gibi yerler ise askeri mimari özeliği göstermektedir. CEVAP: A 7. 4. II. Mehmet (Fatih) ve I. Süleyman (Kanuni) dönem ­ lerinin ortak özelliği şunlardır: Sahnı Seman (Fatih) ve Sahnı Süleyman (Kanuni) medreseleri kurdurulmuştur. Fatih Dönemi’nde Venediklilere, Kanuni Dönem i’nde Fransızlara kapitülasyon hakkı verilmiştir. Her ikisi de Kanunnam eler yayım lanarak devlet otoritesini güçlü tutmuşlardır. CEVAP: E Osmanlı toplumu yönetenler ve yönetilenler olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Yönetenler sınıfı da kendi içinde; Seyfiye, İlmiye ve Kalemiye olarak ayrılır. Kalemiye sınıfının özellikleri arasında;; • Bürokratik işlerin yürütülmesi • Resm adı verilen vergi kayıtlarının tutulması • Önemli kararların yazıldığı mühimme defterle­ rinin kaydıdır. Bu sınıfa m ensup kişiler; Defterdar, Nişancı, Reisülküttap ve Defter Em inliği’dir. CEVAP: B 10. DENEME-ÇÖZÜMLER 8. V akanüvis: Osmanlı Devleti’nde resmi tarih yazan kişilere verilen isimdir. 11. Hattat: İslami bir sanat dalı olan hat sanatını ger­ çekleştiren kişidir. M üstensih: Osmanlı Devleti’nde el yazması eserle­ ri yazıyla çoğaltan kişilere verilen isimdir. CEVAP: A 9. XIX. yüzyıl Osmanlı ıslahat hareketleri yönetim ve hukuk alanında yoğunlaşm ıştır. Bu dönem de Batı tarzı m ahkem eler kurulmuş, insan haklarını gelişti­ rici ferm anlar (Tanzim at - Islahat) ilan edilmiş, 1876’da Anayasa ilan edilmiştir. Yönetim alanında ise Divanıhümayun kaldırılıp, Bakanlık sistemi geti­ rilmiş yine 1876’da M eşrutiyet’in ilanı ile devlet re­ jimi değiştirilmiştir. Balkan Savaşları’ndan sonra Osmanlı Devleti Balkan devletlerinden Yunanistan’a G irit’i, G ökçe­ ada ve Bozcaada haricindeki tüm Ege adalarını ve Batı Trakya’nın güney kısmını, Bulgaristan’a ise Batı Trakya’nın kuzey kısmını bırakmıştır. Bilindiği üzere Osmanlı Devleti Batı Trakya’da yoğun Türk nüfusuna sahipti. Balkan Savaşları’ndan sonra bu nüfus Anadolu coğrafyasına hareket etm iş ve Ana­ dolu’daki Türk ve Müslüman nüfus yoğunluğu art­ mıştır. Ancak Batı T rakya’da bir kısım Türk nüfus kalmış, günüm üzde de hâlâ Bulgaristan ve Yuna­ nistan içinde Türkler azınlık statüsünde olduğun­ dan bu durum sorun oluşturmaktadır. Ege adaları­ nın Yunanistan’a verilm esi yine bu devletle adalar ve kıta sahanlığı sorunun günümüzde hâlâ devam etmesine neden olmuştur. CEVAP: E 12. Bu dönem de askeri ıslahatlar da yapılm ış ancak daha çok hukuk ve yönetim alanıyla ilgilenilmiştir. Askeri ıslahatlar daha çok X. yüzyılda gerçekleşti­ rilmiştir. CEVAP: D Osmanlı Devleti’nin dağılmasının önlenmeye ça­ lışmak için ortaya bazı fikir akımları atılmıştır. Bu fikir akımlarından bir tanesi olan Adem-i M erkezi­ yetçilik düşüncesinin temelini Prens Sebahattin atmıştır. Merkezi yönetimin yerine yerinden yöne­ timin olmasını savunan düşünce akım ında ekono­ mik model olarak Liberalizm savunulmuştur. CEVAP: A 10. Fransız İhtilali sonucu yaşanan azınlık isyanlarına karşı devlet birtakım tedbirlere başvurmuştur. Azın­ lık isyanlarını önleyebilm ek amacıyla; • 1839 Tanzim at Fermanı ilan edilm iş Osmanlı vatandaşlığı esası benimsenm iş ve eşitlik prensibiyle hareket edilmiştir. • 1856’da Islahat Fermanı ile gayrim üslim lere birtakım yeni haklar verilmiştir. • 1878 Halepa Fermanı ile G irit’li Rumların O s­ m anlı’dan kopması engellenm eye çalışılmıştır. • Yine 1876 Kanunuesasi ilan edilm iş ve meşruti yönetim e geçilmiştir. Ancak yapılan tüm çabalar başarısızlıkla sonuç­ lanmıştır. Muharrem Kararnamesi devletin iflasının açıklandığı belgedir. CEVAP: D 13. Diyarbakır’da Ziya G ökalp tarafından çıkartılan ve Millî Mücadeleyi destekleyen yayın K ü ç ü k M ecm u a ’dır. Irade-i M illiy e : Heyet-i Tem siliye’nin Sivas’ta bulunduğu günlerde çıkarılmış ve 1922 tarihine kadar yayın hayatına devam etmiştir. H a kim iye t-i M illiye : 10 O cak 1920’de Ankara’da yayın hayatına başlayan ve T B M M ’nin yarı resmi yayın organıdır. A n a d o lu A ja n sı: Mustafa Kem al’in isteği ve onayı ile kurulmuştur. Kurucuları arasında Halide Edip Adıvar ve Yunus Nadi bulunmaktadır. Peyam -ı Sabah: 1875’te yayın hayatına başlam ış­ tır. Millî Mücadele dönem inde TBM M karşıtı yayın yapmıştır. CEVAP: D 10. DENEME-ÇÖZÜMLER 14. 26 Ağustos 1922 tarihli Büyük T aarruz’un sonuçları arasında; 17. Kurtuluş Savaşı’nın askeri safhasının tam am ­ lanması Fevzi Çakm ak’a “ Mareşallik” unvanının veril­ mesi 1934 tarihli Soyadı Kanunu ile herkesin bir soyadı­ nın olması zorunluluğu getirilmiştir. Bu kanun çer­ çevesinde Osmanlı Dönemi’nden gelen nişan, rüt­ be ve madalyaların kullanımı yasaklanm ış ve top­ lumsal eşitlik sağlanm aya çalışılmıştır. CEVAP: A İsmet İnönü’ye “ Korgenerallik” rütbesinin veril­ mesi Kurtuluş Savaşı’nın başarıyla sonuçlanması 18. Mudanya Ateşkesi’nin imzalanması yer almaktadır. I. Maden Tetkik Aram a Enstitüsü - 1935 II. Elektrik İşleri Etüt İdaresi - 1935 III. Vakıfbank - 1945 Fransa’nın Zonguldak’ı boşaltması II. İnönü Muha­ rebesi sonucunda yer almaktadır. Soruda Atatürk Dönemi kurumları istenmiştir. Bu nedenle doğru cevap I. ve II. öncüllerdir. CEVAP: D CEVAP: C 15. Soruda Londra ve Lozan konferanslarının ortak özelliği sorulmuştur. • Londra Konferansı’na TBM M doğrudan çağırılmamıştır. • Lozan Konferansı ise İtalya’nın değil savaşan devletlerinin girişimleriyle yapılmıştır. • İtilaf Devletleri Londra Konferansı’nda değil, Lozan Konferansı’nda M isakım illi’yi tanım ışlar­ dır. • 19. Toprak Reform u: Atatürk tarafından 1929 yılında gerçekleştirilmiş, ancak otoritesini kaybetm ek is­ temeyen ve toprak ağaları, aşiretler bu reforma karşı çıkmış ve uygulanm asına engel olmuşlardır. Bu nedenle toprak reformu başarısız olmuştur. Teşvik-i Sanayi Kanunu ise özel girişimcilerin desteklenerek sanayinin geliştirilmesi kanunudur. Ancak bu kanunda serm aye yetersizliği, teknik eleman eksikliği ve 1929 Dünya Ekonomik Krizi sonucu başarısız olmuştur. Yunanistan’ın savaş tazminatı ödemesi Lozan Konferansı’nda kabul edilmiştir. Her iki konferansta da Sevr Barış Antlaşm ası’nda değişikliğe gidilmiştir. Londra Konferansı Sevr Ant­ laşm ası’nda değişikliğe gidildiği için dağılmıştır. Ancak Lozan Konferansı’nda İtilaflar her ne kadar Sevr’i değiştirilip kabul ettirm eye çalışm ışlarsa da Türk milleti bağımsızlığından taviz vermemiştir. Türkiye Cum huriyeti’nde kurulan ilk özel banka ise 1924 tarihli İş Bankası’dır. CEVAP: C Örneğin Lozan’ın hükmü Sevr’i değişikliğe gidilmiş halidir. CEVAP: C 20. 1924 Anayasası şu özelliklere sahiptir; • Türk Devleti’nin ikinci anayasasıdır. • II. TBM M tarafından kabul edilmiştir. • 1928 yılından itibaren laik bir anayasadır. • Atatürk ilkelerini 1937 yılında bünyesine alm ış­ tır. • 16 . Cum huriyet’in ilanıyla kabine sistemine geçilmiş, Cumhurbaşkanı ve Başbakanlık makamları oluştu­ rulmuş, Cum huriyetçilik ilkesi uygulanm aya baş­ lanmış ve ulusal irade resmiyet kazanmıştır. Ancak devlet başkanlığı sorunu Cum huriyet’in ilanıyla çö­ züme kavuşturulmuştur. CEVAP: A • Kabine Sistemi ve çift dereceli seçim sistemini (1946’ya kadar) kullanmıştır. Seçimlerin dört yılda bir yapılmasını öngörm üş­ tür. • En uzun süre yürürlükte kalan anayasadır. Yüksek Mahkeme ise 1961 Anayasası’nın içeriği­ dir. CEVAP: A 10. DENEME - ÇÖZÜMLER 21. Türkiye’de 3 Mart 1924 tarihinde Halifelik kaldırıl­ mıştır. Aynı gün yapılan inkılap hareketleri içerisin­ 25. de; • Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılarak yerine Millî Savunma Bakanlığı’nın kurulması • Şer’iye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılarak yerine Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün kurulması • Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitim ve öğreti­ min birleştirilmesi • Osmanlı hanedanına mensup kişilerin dışına çıkarılması gerçekleştirilmiştir. İspanyol iç savaşı cum huriyetçiler ile milliyetçiler arasında m eydana gelmiştir. Bu iç savaşta cum hu­ riyetçileri İngiltere ve Fransa desteklerken m illiyet­ çileri ise Alm anya ve İtalya desteklemiştir. Savaşı milliyetçiler kazanmış ve General Franco ülke yö­ netimini ele geçirmiştir. Soğuk Savaş Dönemi’nde Batı ile sıcak ilişkiler geliştirmeyi başaran General Franco’nun iktidarı 1975’e kadar sürmüştür. CEVAP: B yurt CEVAP: E 22. Türk kadınına verilen hakların kronolojik sıralaması; • İstediği okula girebilme hakkının verilmesi • Kendi soyadını kullanm a hakkının verilmesi • Belediye başkanı seçme hakkının verilmesi olarak sıralanabilir. 26. CEVAP: C Osmanlı Devleti 1882’de M ısır’ı, 1918’de I. Dünya Savaşı sırasında Suriye’yi, Trablusgarp’ı ise 1912’de Uşi Antlaşması ile kaybetmiştir. Sykes Picot gizli antlaşm asına göre Suriye ve Lübnan Fransız m andasında, Musul hariç Irak ve Filistin İngiliz mandasında kalacaktı. Mısır ise 1882’den 1922’ye kadar İngiliz yönetim i altında kalmıştır. 1922’den itibaren de bağımsız Mısır kurulmuştur. CEVAP: C 23. Atatürk ilkelerinin özellikleri arasında; • Türk toplum unun ihtiyaçların doğması, • Özenti ve taklitçiliğe yer vermemesi • Türk milletinin karakterine uygun olması • Çağdaş ülkeleri örnek alması gösterilebilir. Ancak Atatürk ilkelerinin dış ülkelerin baskısıyla oluşturulması söz konusu değildir. CEVAP: B 27. 24. Halkçılık ilkesi eşitliğe dayanmaktadır. Halkçılık ilkesi Milliyetçilik ve Cum huriyetçilik ilkeleriyle ilişkilendirilir. Çünkü Cum huriyet yönetimi cinsiyet ve ırk ayrımı gözetilmeksizin Türk milletinin eşitliğini be­ nimser. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Fransa ekonomik kalkınm a amaçlı Shuman Bildirisini yayımlamıştır. Shuman Bildirisi Avrupa Birliğine atılan ilk adımdır ve bu bildiriye göre Avrupa Kömür ve Çelik Toplu­ luğu kurulmuştur. Bu topluluk daha sonra Roma Antlaşması ile Avrupa Ekonomik Topluluğuna dö­ nüşm üş ve günüm üzdeki Avrupa Birliğinin temelleri atılmıştır. CEVAP E CEVAP: D TIKLAYIN: face book: Kpss Kaynak Arşivi Kpss Döküman Arşivi