Sayın Bakanım, Sayın Başkanlar, Arap Bankalar Birliği`nin Sayın

Arap-Türk Bankacılık ve Finans Forumu
Hüseyin Aydın
Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
İstanbul, 29 Şubat 2012
Sayın Başbakan Yardımcım, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
Sayın Başkanı, Arap Bankalar Birliği ve Arap Bankacılar Birliği Sayın
Başkanları, Sayın Konuklar, Sayın Meslektaşlarım, Basınımızın Değerli
Temsilcileri hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Finansal kurumlarımız arasındaki ikili ve bölgesel işbirliğinin geliştirilmesini
amaçlayan bu toplantıya katılmaktan mutluluk ve onur duyduğumu ifade etmek
isterim. Hükümetlerimiz nezdinde siyasi alanda oluşturulan ve ortak
çıkarlarımıza dayalı olarak geliştirilen yapıcı ilişkilerin ticarete ve finansal sektöre
de olumlu yansıdığı ve işlerimizi geliştirdiği aşikardır.
Bulunduğumuz coğrafyada tarih boyunca süregelen ilişkilerin ve sınır ticaretinin
henüz arzu edilen düzeyde olmadığını biliyoruz. Bölgemiz yüksek bir büyüme
potansiyeline sahiptir. Bu potansiyelin harekete geçirilerek ekonomik faaliyetin
büyütülmesi ve bölge insanının refahının artırılması için kapsamlı hem siyasi
hem de ekonomik alanda reformlara, yatırımlara ve kaynağa ihtiyaç vardır. Bu
süreçte finansal kurumlarımıza da çok önemli görev ve sorumluluklar
düşmektedir. Esasen bölgedeki ekonomik ilişkilerin finansmanında bankalarımız
arasında var olan yakın ilişkilerin daha da geliştirilmesi ve bölgesel bir nitelik
kazanması yolunda süreç başlamıştır. Bu tür birliktelikler sürecin hızlanmasına
çok önemli katkılar sağlayacaktır.
Bu aşamada, bir bankacı gözüyle değerlendirmem gerekirse, ekonomik ilişkilerin
sürdürülebilir başarıyı yakalaması için güçlü demokrasilere, istikrarı temin eden
makroekonomik zemine, büyüme potansiyeline, uluslararası ilişkileri ve
yatırımları özendiren ekonomi politikası uygulamalarına, genel kabul gören
hukuki düzenlemelere ve sağlıklı işleyen finansal sektöre gereksinim vardır.
Yakın dönemde yaşadıklarımız, belirttiğim bu hususlarda ilerleme sağlayan
ülkelerin daha hızlı büyüdüklerini, zenginleştiklerini ve rekabetçi bir yapı
kazandıklarını göstermektedir. Bizlere düşen görev, ortak çıkarlarımızın olduğu
alanlarda oluşturacağımız çalışma grupları ile bu konulardaki iyi örnekleri
belirleyerek, tecrübelerimizi paylaşmak yoluyla daha iyi bir yatırım ve faaliyet
ortamının yaratılmasına katkı sağlamak olmalıdır.
Uluslararası ekonomik işbirliğinde Türkiye her zaman güvenilir ve güçlü bir
ortaktır. Gelişmekte olan piyasalar içinde bir sınıflama yapıldığında Türkiye’nin
ekonomik yapısı, ekonomi politikası, piyasaları, üretim gücü, üretim birimlerinin
özellikleri, dünya standartlarına yaklaşımı, altyapısı, sosyal ve ekonomik hayatı
düzenleyen kuralları ve kurumlarıyla pek çok açıdan olumlu özellikler gösterdiği
görülecektir. Türkiye’nin bu özellikleri son on yılda daha iyi anlaşılmaya ve
görülmeye başlanmıştır.
Hüseyin Aydın TBB YK Başkanı, TBB-ABB, 290212
1
Türkiye ile bölge ülkeleri arasındaki ekonomik ve bankacılık faaliyeti giderek
artan bir ivmeye sahiptir. Arap Bankalar Birliği’ne üye ülkeler esas alınarak
yapılan analize göre, Türkiye de dahil edildiğinde, 3 trilyon dolar tutarında,
büyük ölçekte bir ekonomik büyüklüğe ve hemen hemen aynı büyüklükte
bankacılık aktifine ulaşılmaktadır. Türkiye ile bu ülkeler arasındaki dış ticaret
hacmi son 10 yılda 5 milyar dolardan 34 milyar dolara yükselmiştir. Bu hacim
Türkiye’nin toplam dış ticaret hacminin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturmaktadır.
2011 yılında Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye girişi içinde bu
ülkelerden gelen yatırımların payı yüzde 2 dolayındadır. Finansal sektör
açısından bakıldığında bu ülkelerde Türkiye’de yerleşik bankalara ait 14 şube, 1
temsilcilik ve 1 ortaklık vardır. Türkiye’de faaliyet gösteren bu ülkelere ait 7
banka vardır. Bu bankaların toplam aktifleri, geçen yılın son çeyreği itibariyle 24
milyar dolar, sektördeki payı ise yüzde 3,5 düzeyindedir. Yakın dönemde,
özellikle bankacılık alanındaki ilişkilerin, karşılıklı yatırımlar ve krediler yoluyla
çok daha anlamlı büyüklüklere ulaşacağına inanıyorum.
Uluslararası karşılaştırmalara göre, Türkiye’de henüz küçük ölçekte olan
bankacılık sektörü yüksek bir büyüme potansiyeline sahiptir. Bankacılık
sektörünün toplam aktifleri 2011 sonunda 645 milyar dolar, özkaynaklar ise 77
milyar dolar düzeyindedir. Toplam aktiflerin milli gelire oranı yüzde 95’tir.
Sermaye yeterliliği oranı ise yüzde 16,5 düzeyindedir.
Bilanço yapısı son derece dengeli ve yönetilebilir nitelikte risk dağılımına
sahiptir. Toplam aktiflerin yüzde 56’sı kredilerden yüzde 23’ü ise menkul
kıymetler portföyünden oluşmaktadır. Krediler geniş bir risk yelpazesinde
dağılmıştır. Kredilerde risklerin gerçekleşme oranı yüzde 3’ün altındadır.
Aktiflerin finansmanında mevduat yüzde 57 oranında paya sahiptir. Yurtdışından
sağlanan kaynaklar artmaktadır ancak toplam aktiflere oranı yüzde 14 ile düşük
bir düzeydedir. Özkaynak karlılığı yüzde 14 civarındadır.
Gerek karlılık gerekse büyüme potansiyeli yabancı yatırımcıların ilgisini
çekmektedir. Borsada işlem gören hisseler dışarıda tutulduğunda özkaynakların
yüzde 24’ü yurtdışında yerleşik ortaklara aittir. Bu oran 2000’li yılların başında
yüzde 4 düzeyindeydi. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda hisseleri işlem
gören finansal kurumların piyasa değeri 78 milyar dolardır ve toplam piyasa
değerinin yüzde 33’ünü oluşturmaktadır.
Yakın gelecekte, finansal sektör istikrar içinde büyümeye devam edecek,
Türkiye’nin ve bölgesel ekonomik ilişkilerin finansmanına daha fazla katkı
yapacaktır. Türkiye Bankalar Birliği olarak Arap Bankalar Birliği ve üye ülkeler ile
işbirliğinin geliştirilmesini önemsiyoruz ve bu yöndeki çabaları destekliyoruz. Bu
çabanın bölgemiz, işadamlarımız ve toplumlarımız için önemli faydalar
sağlayacağına; ticareti, yatırımı, üretimi, turizmi ve finansal ilişkileri
büyüteceğine inanıyorum. Özel sektör girişimcilerinin inisiyatifinin de
katılmasıyla, sürecin hem daha hızlı olması hem de uzun soluklu hale gelmesi
mümkün olabilecektir.
Sizleri İstanbul’da görmekten duyduğumuz memnuniyeti bir kez daha ifade
etmek istiyorum. Beni dinlediğiniz için teşekkürlerimi sunarım.
Hüseyin Aydın TBB YK Başkanı, TBB-ABB, 290212
2