Giriş - MASHT

advertisement
FİZİK
6. ve 7. Sınıf
Giriş
Altıncı ve yedinci sınıfta okutulan fizik dersi müfredat programı öğrencilerin psişik yeteneklerini göz önüne alınarak daha
yoğun bir düzeyde yazılmıştır. Öğrenciler altıncı ve yedinci sınıf fizik dersinde, fizik kanunları ve olayları hakkında esas bilgiler
edinecektir. Fizik dersinde öğrencilere doğa olaylarının nasıl değişeceğini ve doğa olaylarından nasıl yararlanılacağı hakkında, insanın
önemini ve rolünü öğreneceklerdir. Bu şekilde öğrenciler kesin olarak yaşam ortamının korunması, enerji tasarrufu, çalışma alışkanlığı
ve beceri kazanırlar.
Fizik dersinde edindikler bilgiler öğrencilere kimya, biyoloji vb. doğa bilimler için sağlam bir temel de kurmuş olurlar.
Fizik ve diğer doğa bilimler yardımıyla insanın kişisel, kültürel ve mesleki yapısının yükselmesinde güçlü bir rol
oynamaktadır.
UZAK HEDEFLER
Fizik müfredat programının amacı.
Öğrenciler:
1.
2.
3.
4.
5.
Fizik olayların niteliklerini betimlemeleri ve anlatabilmeleri;
Farklı fiziksel büyüklükleri ölçmede yetenek ve alışkanlık kazanmaları;
Pratik ve deneysel çalışma alışkanlığı kazanmaları;
Grup ve ekip çalışma alışkanlığını geliştirmeleri;
Yaşam ortamının, enerji tasarrufunun ölçülü bir şekilde çıkar edinilmesinde sağlam bir tutum kazanmaları gerekir.
GENEL VE ÖZEL HEDEFLER
v Öğrenciler:
1. Fiziksel olayları betimlemelerini, fiziğin konusunu, özelliğini ve özel niteliklerini, fiziksel büyüklüklerin birimlerini ve
aralarındaki ilişkiyi bilmeleri gerekir.
·
·
·
·
Madde, molekül, atom, elektron, iyon, gibi özel parçacıklardan oluştuğunu açıklayabilmeleri;
Gözlemlerden edinilen bilgiler yardımıyla maddenin özelliklerini açıklamak için erirlik, difüzyon, yoğunluk gibi maddenin
parçacık özelliklerini, basit modellerle açıklayabilmeleri;
Kuvvetin cisimlerde ve fiziksel sistemlerde değişiklik meydana getirebileceğini, buna karşılık cisimlerin genel özellikleri ve
enerjileri değişmeyeceğini kalacağını bilmeleri;
Enerjinin farklı şekilleri olduğunu, bir cisimden bir başka cisme akabileceğini ve şekil değiştirebileceğini bilmeleri gerekir.
2. Termik, periyodik, elektrik gibi birçok fiziksel olayın, maddenin parçacık özelliğine dayanarak açıklanabileceğini
bilmeleri gerekir.
·
·
·
·
·
Maddenin fiziksel hallerini, yüzey gerilim ve kılcal olayların nedeni olan moleküler arası kuvvetler olduğunu bilmeleri,
Enerjinin farklı şekilleri olduğunu, bir cisimden bir başka cisme akabilir ve şekil değiştirdiğini bilmeleri,
Günlük hayattan periyodik hareket, titreşim ve dalga hareketti ile ilgili örnekler verebilmeleri,
A
Sembolik olarak iş ( A = F · s ), güç ( P =
), ohm kanunu ( U = U · I ) dalgaların hızı ( c = l · f ), elektriksel enerjisi ( E =
t
U I t ) ,v.b. gibi bağıntıları yazabilmeleri, bu bağıntıları problemlerin çözümünde kullanabilmeleri,
Gözlemelere dayanarak enerjinin bir cisimden başka bir cisme akabileceğini ve şekil değiştirebileceğini, nitel ve nicel olarak
açıklayabilmeleri örneğin dalga hareketinin ortamın yoğunluğuna göre, ya da cisimlerin yüksekliğe (gözlem-referans
çerçevesine) göre hızını, gergin bir telin uzunluğuna bağlı olarak verdiği ses şiddetinin değişimi gibi fiziksel olaylar arasındaki
ilişkileri açıklayabilmeler;
3. Fiziksel büyüklüklerin ölçülmesinde edindikleri bilgi ve becerileri doğru olarak günlük hayatta ve problemlerin
çözümünde uygulayabilmeleri.
·
Dinamometre, manometre ve barometre gibi kuvvetölçer, basınçölçer aygıtları ve birimlerini; elektriksel direnç, güç gibi
büyüklükleri ölçen elektriksel aygıtları ayrıca bir elektrik devresinde akımın kollara ayrılmasını örneklerle gösterebilmeleri;
·
·
·
Zaman, kütle, uzunluk, kuvvet, iş ve güç gibi fiziksel büyüklükleri ölçmek ve cisimler arası etkileşmenin büyüklükleri olan
hız, kuvvet, potansiyel ve kinetik enerji gibi fiziksel büyüklükleri hesaplamasını bilmeleri,
Kuvvetin sonucu olan mekanik işi ve gücü deneysel olarak göstermesi, sesin meydana gelmesini pratik örneklerle
benimsemeleri;
Termometre, kütle, hız, uzaklık, elektriksel yük miktarı, elektrik, gerilim (voltaj) ve elektriksel direnç gibi enerji boyutlu
fizikisel büyüklüklerin nasıl ölçüldüğünü bilmeleri gerekir.
4. Fiziksel olayları doğru bir şekilde açıklamak için teorik ve deneysel bilgilerden yararlanmaları.
·
·
·
Katı sıvı ve gaz halindeki cisimler arasındaki farkı ve benzerlikleri, maddenin moleküler yapısını göz önünde bulundurarak
açıklamaları;
Bir sistemde kuvvet, basınç ve sıcaklık gibi etkenlerin önemini anlamaları ve belirlemeleri,
Cisimler dış kuvvetlerin ya da enerji değişiminin etkisinde ne gibi değişiklere uğrayacağını saptamaları ve tahmin etmeleri;
örneğin kuvvetleri, uzaklıkları ve basit makineleri karşılaştırmaları ve tahmin etmeleri gerekir.
5. Derse karşı tutumunu geliştirmesi
·
·
Fizik dersin sunduğu öncelikleri ve sınırları anlamaları,
Kişisel hareketlerde yapıcı, saygılı, hoşgörülü, alçak gönüllü, eleştirel düşünme yeteneğine sahip olmaları gerekir.
PROGRAM İÇERİĞİ
6. SINIF
KATEGORİLER
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
ALT
KATEGORİLER
I.1.
CİSİMLER VE
ÖZELLİKLERİ
PROGRAM
İÇERİĞİ
I.1.1. Madde ve
cisimlerin hareketi
1. Madde ve
maddenin parçacık
yapısı.
2. Maddenin fiziki
halleri:
a) katı cisimler ve
özellikleri
b) gazlar ve
özellikleri.
3 . Ölçme ve hatta
a) uzunlukların
ölçülmesi,
b) hacmin ölçülmesi
c) kütlenin ölçülmesi
KAZANIMLAR
DERSLER ARASI
İLİŞKİ
Öğrenciler:
1. Fiziğin tüm
kavramlarını dilini ve
terminolojisini
bilmeleri;
2. Madde küçük
parçacıklardan,
molekülerde meydana
geldiğini öğrenmeleri;
3. Madde kavramını
ve fiziki halleri
tanımaları, ayrıca katı
sıvı ve gaz halindeki
cisimleri ayırt
edebilmeleri;
4 . Uzunluk, yüzey,
hacim ve kütle gibi
fiziksel büyüklükleri
ölçebilmeleri;
5. Her ölçmede hata
yapıldığını bilmeleri
ve hataların ortalama
değerini nasıl
bulunacağını
Maddenin parçacık
yapısı - moleküler ve
atomlar, kimya,
biyoloji, tıp,
astronomi vb.bilim
dalarında birçok
olayın
açıklanmasında yaygı
olarak
kullanılmaktadır
bilmeleri gerekir.
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.1.
HAREKET
I.1.2. Kuvvet ve
Öğrenciler:
hareket
1. Cisimlerin hareket
1. Hareket ve denge
ve denge hallerini
2. Yol ve yörünge
ayırt edebilmeleri;
3. Hız.
2. Cisimlerin hareket
4. Zamanın ölçülmesi.
halleri yol, hız ve
zaman gibi üç
fiziki büyüklük ile
betimlendiğini
bilmeleri;
3. Cisimleri hareket
yörüngeleri düz ya
da bir eğri çizgi
şeklinde olduğunu
bilmeleri;
4. Zamanı
ölçebilmeleri ve
zaman birimlerini
bilmeleri gerekir.
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.1.
CİSİMLER ARASI
ETKİLEŞME VE
KUVVET
I.1.3. Kuvvet
Öğrenciler
ve
:
hareket
1.
1. Kuvvet ve
cisimlerin şekil
değiştirmesi.
Kuvvetin
2.
dinamometre ile
Öğrenciler:
1. Etkilerine göre ad
alan kuvvetlerin
var olduğunu
bilmeleri;
2. Kuvvetleri
dinamometre ile
Mekaniğin basit bir
tanımı olsa bile
hareket kavramı
biyoloji bilimi ve
doğal ve teknik
bilimler için önemli
bir kavramdır.
Büyüme süreci
biyolojide hareket
kavramıyla açıklanır.
Kuvvet kavramı doğa
bilimlerinde olduğu
gibi teknikte ve
günlük hayatımızda
da önemli bir yeri
vardır.
Kuvvet kavramı,
doğa bilimlerinde
olduğu gibi teknikte
ve günlük
yaşantımızda
kullanılan çok önemli
bir fiziksel kavramdır
ölçülmesi.
2. Kuvvetin hareket
eden cisimlere
3.
etkisi.
3. Kuvvetin cisimlere
yaptıkları etki ve
tepki kuvvetleri.
4. Serbest düşme
4.
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.2.
CİSİMER VE
ÖZELLİKLERİ
I.2.4. İş ve enerji
1. Mekanik iş
2. Basit makineler.
Kaldıraç, eğik
düzlem, makaralar.
3. Sürtünme
kuvvetler.
4. İş ve ısı
5. Güç
6. İş ısı ve enerji
7. Enerji kaynakları
ve çeşitleri
8. Enerjinin farklı
enerjilere
dönüşümü.
ölçmesini
bilmeleri;
3. Kuvvet cisimlerin
şeklini, hızını ve
hareket
doğrultusunu
değiştirdiğini
bilmeleri gerekir.
Öğrenciler:
1. İş, enerji ve
sıcaklık ile ilgili
esas kavramları ve
aralarındaki
ilişkileri
anlamaları;
2. Herhangi bir basit
makinenin yapı
elemanlarını ve
çalışmasını
bilmeleri;
3. Çeşitli örneklerle,
deneysel olarak
mekanik işi
gerçekleştirmeleri
gerekir.
Konum ve hareket
kavramları tüm doğa
bilimlerinde, teknikte
ve yaşam ortamımızın
her yerinde
karşılaştığımız çok
önemli kavramlardır.
Demek oluyor ki söz
konusu kavramlar
biyoloji ve kimya ile
yakın bağları vardır;
korumamız gereken
yaşam ortamımıza
etki eden önemli
kavramlardır.
II.
DÜZENSİZ
HAREKETLER VE
TERMİK
OLAYLAR
II.1.
MADDENİN
MOLEKÜLER
KİNETİK YAPISI
II.1.5. Isı olayları
5. Isı kaynakları
6. Cisimlerin
sıcaklığı.
Termometre ile
cisimlerin
sıcaklığının
ölçülmesi.
7. Katı, sıvı ve gaz
halindeki
cisimlerin
genişlemesi ve
büzülmesi.
8. Suyun
buharlaşması.
Suyun kaynaması
ve yoğunlaşması.
Su buharı ve iş. Su
buharı ve enerji.
9. Isı transferi.
Öğrenciler :
1. Sıcak ve soğuk
cisimleri ayırt
edebilmeleri,
ayrıca birkaç
cismin sıcaklığını
termometre ile
ölçebilmeleri;
2. Isı kaynakları
hakkında bilgi
sahibi olmaları;
3. Isı sıcak bir
cisimden soğuk bir
cisme geçtiğini
öğrenmeleri;
4. Sıcaklık farkı
büyük olduğu vakit
ısı alış verişi transferinin de
büyük olacağını
öğrenmeleri;
5. Bazı cisimlerin
ısıyı iyi ilettiğini,
bazılarının ise
(yalıtkanların) iyi
iletmediğini
bilmeleri gerekir.
Termik olaylar
yeryüzünün bazı
kısımlarına etki
ederek hava
sıcaklığının artmasına
yada azalmasına
neden olur.
Rüzgarların ve
yağışların meydana
gelmesi termik
olayların bir
nedenidir.
Termik olaylar
biyoloji, kimya ve
yaşam ortamının
korunmasında da çok
önemli yeri vardır.
Ayrıca termik olaylar
tarım ve beslenme
endüstrisini de
yakından ilgilendirir.
III.
ELEKTRİK VE
MAGNETİZMA
III.1.
MADDENİN
MAGNETİK VE
ELEKTRİK
ÖZELLİKLERİ
III.1.6. Elektrik ve
manyetik olaylar
1.Cisimlerin
elektriklenmesi.
Elektrik yüklerinin
elektroskopla ve
elektrometre ile
ölçülmesi
2. Yüklü cisimler
arasındaki çekimi ve
itme kuvvetleri.
3. Elektrik akım
kaynakları. Galvanik
elementler, batarya,
akü, volta pili.
4. Elektrik devresi.
5. Elektrik akımın
uygulaması. Elektrik
akımının evlerdeki
aygıtlarda kullanımı
ve korunması.
6. Atmosferdeki
elektrik yükleri.
Yıldırım.
7. Elektrik akımın
enerjisi ve gücü.
8. Doğal mıknatıslar.
Pusula ve Yer’in
manyetik alanı.
Öğrenciler :
1. Cisimlerin
sürtünme, değme
ve etki ile
elektriklenme
çeşitlerini
adlandırmaları;
2. “Pozitif” ve
“negatif” olmak
üzere iki farklı
elektrik yükünün
var olduğunu,
elektrikli yükler
arasında çekici ve
itici kuvvetlerin
olduğunu
bilmeleri;
3. Elektrik yük
miktarı
elektroskopla
ölçüldüğünü
bilmeleri, ayrıca
elektroskop ve
elektrometreyi
yapabilmeleri;
4. Batarya, elektrik
santrali gibi
elektrik
kaynaklarını
adlandırmaları;
Elektrik ve manyetik
olaylar, doğa
bilimlerini, tekniği ve
yaşam ortamı ile o
kadar iç içedir ki
yaşam ortamımızı söz
konusu kavramlar
olmadan düşünmek
olanaksızdır.
5. Elektrik akımını iyi
ileten ve iyi
iletmeyen
iletkenleri ayırt
edebilmeleri;
6. Verilen şema
yardımıyla bir
elektrik devresini
çizebilmeleri,
ayrıca elektrik
devresini önemli
parçalarını
adlandırmaları;
7. Deneysel olarak
elektrik enerjisinin
(elektrik direnci
yardımıyla) ısı
enerjisine
dönüşümünü
gösterebilmeleri
gerekir.
7. SINIF
KATEGORİLER
ALT
KATEGORİLER
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.1.
CİSİMLER VE
ÖZELLİKLERİ
PROGRAM
İÇERİĞİ
I.1.2. Denge
halindeki
gazlar ve
sıvılar
1. Basınç
kuvveti ve
basınç.
2. Atmosfer
basıncı.
Basıncın
ölçülmesi
3. Sıvı ve
gazlarda
basıncın
iletilmesi.
4. Hidrostatik
basınç.
5. Bileşik
kaplar.
6. Kaldırma
kuvveti.
Arşimet
kanunu.
7. Kapalı
kaplardaki
gazların
KAZANIMLAR
Öğrenciler:
1. Basınç kuvvetinin tanımını ve
birkaç örnekle betimleyebilmeleri;
2. Yüzeye ve dik kuvvete bağlı ve
deneysel olarak basınç kuvvetinin
bağımlılığını anlatabilmeleri;
3. Sıvı derinliğine ve yoğunluğuna
bağlı olarak hidrostatik basıncın
nasıl değiştiğini anlatabilmeleri;
4. Barometre ve manometre gibi
basınç ölçer aygıtları doğru
kullanmaları ve sayısal değerleri
doğru okuyabilmeleri;
5. Suya dalma, yüzme ve su trafiğini
günlük yaşamda ayırt edebilmeleri
gerekir.
DERSLER
ARASI İLİŞKİ
Basınç kavramı
teknikte,
astronomide, doğa
bilimlerinde,
bununla birlikte
biyoloji ve
kimyada önemli
bir fiziksel
niceliktir. Aynı
şekilde basınç
kavramının önemi
coğrafyada ve
agronomi
biliminde de önemi
büyüktür.
Biyolojide
bitkilerin besleyici
maddeleri, suyla
birlikte, en yüksek
yapraklara kadar
taşıdıklarını,
osmoz basıncı ile
açıklanır.
basıncı ve
ölçülmesi
8. Yüzey
gerilimi. Kılcal
olaylar.
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.1.
CİSİMLER VE
ÖZELLİKLERİ
I.1.3. İş ve
enerji
1. Kuvvet
2. İş sıcaklık
ve enerji
3. Güç ve
motorlar.
I.
CİSİMERİN
KONUMU VE
HAREKETİ
I.2.
Uniform
(tekdüze)
ortamlarda
periyodik olaylar
I.2.4. Titreşim
ve dalgalar.
Ses
1. Dalga ve
Öğrenciler:
1. İş, enerji ısı kavramlarını ve
aralarındaki ilişkileri anlamaları;
2. Örneklerle deneysel olarak mekanik
işi anlatabilmeleri;
3. Konkre örneklerle iş ve enerji
arasındaki ilişkiyi anlatabilmeleri
gerekir.
Öğrenciler :
1. Maddesel ortamlarda titreşim ve
dalgaların oluş şeklini, dalga
çeşitlerini ve niteliklerini (frekans,
hız, periyot ve dalga uzunluğu)
Cisimlerin konumu
ve hareketi
kavramı tüm doğa
bilimlerini, tekniği
ve yaşam
ortamımızı
ilgilendiren bir
kavramdır. Söz
konusu kavramlar
biyoloji ve kimya
bilimlerini
yakından
ilgilendirir; ayrıca
korumamız
gereken hayat
ortamına da etki
eden önemli bir
kavramdır.
Söz konusu ders
birimleri tüm doğa
bilimleri, tekniği
özellikle
II.
DÜZENSİZ
HAREKETLER
VE TERMİK
OLAYLAR
II.1.
MADDENİN
MOLEKÜLER
KİNETİK
YAPISI
çeşitleri.
Dalgaların bazı
önemli
özellikleri.
2. Dalgaların
yayılması ve
hızı.
3. Dalgaların
yansıması ve
kırılması
4. Ses ve sesin
meydana
gelişi. Ses
kaynakları.
5. Sesin
önemli
özellikleri.
anlamaları;
2. Dalgaların kırılabilir ve
yansıyabilir özelliklerini
anlatabilmeleri;
3. Ses dalgaları bir çeşit mekanik
dalga (su dalgalarına benzer)
olduğunu anlatabilmeleri;
4. Dalga kaynağından uzaklaştığımız
vakit ses şiddetinin azaldığını,
yaklaştığımız vakit ise ses
şiddetinin artığını anlatabilmeleri
gerekir.
II.1.1.
Maddenin
yapısı.
Öğrenciler:
1. Maddenin parçacık yapısını
tanımaları; madde molekülerden,
atomlardan ve başka küçük
parçacıklardan yapıldığını
anlamaları;
2. Molekülerin hareket etiğine ve
moleküller arasında boşluk
bulunduğunu gösteren bir örnek
betimlemeleri;
1. Maddenin
parçacık
yapısı
(moleküler ve
atomlar)
2. Moleküler
enformatiği ve
yaşam ortamımızı
yakından
ilgilendirir.
İnsanlar ve canlı
varlıklar arlarında
dalgalar yardımıyla
anlaşırlar. Aynı
şekilde dalgalar
yardımıyla
malzemelerin
bilimsel teknik
araştırmaları
dalgalar yardımıyla
gerçekleşmektedir.
Dalgalar inşatta
endüstride ve
tarımda da
kullanılmaktadır.
Maddenin
parçacık yapısı
kimyada,
biyolojide, tıpta,
astronomide v.b.
bilim dalarında
geniş uygulama
alanı bulmuştur.
Difüzyon olayı da
arası
etkileşmele
r.
3. Maddenin
yoğunluğu.
4. Difüzyon
olayı.
III.
MADDENİN
ELEKTRİK VE
MAGNETİK
NİTELİKLERİ
III.
MADDENİN
ELEKTRİK VE
MAGNETİK
ÖZELLİKLERİ
III.1.5.
Elektrik
akımı
1. Atomun
elektriksel
yapısı.
2. Doğru
akım.
3. Akım
şiddeti.
Akım
şiddetinin
ölçülmesi.
Ampermetr
e.
4. Elektriksel
gerilim.
Elektriksel
gerilimin
ölçülmesi.
Voltmetre.
5. Elektriksel
direnç.
3. Difüzyon olayının moleküler
hareketin bir neticesi olduğunu
betimlemeleri gerekir.
Öğrenciler :
1. Verilen şema yardımıyla
elektrik devresini çizebilmeleri
ve devre parçalarını
söyleyebilmeleri;
2. Elektrik direnç yardımıyla
elektrik enerjisinin ısı
enerjisine dönüşümünü
deneysel olarak
gerçekleştirmeleri;
3. Voltmetre,ampermetre,ohm
metre ve vatmetre ile
elektriksel nicelikleri
ölçebilmeleri, ayrıca sözlü ve
yazılı olarak gerilim ile akım
şiddeti arasındaki matematik
bağıntıyı ( U = R · I )
anlatabilmeleri;
4. Deneysel ve şematik olarak
dirençlerin seri, paralel
bağlantılarını ayrıca elektrik
akımının enerji ifadesini
aynı şekilde
kimyada,
biyolojide,
tarımda vb. bilim
alanlarında
uygulama alanı
bulmuştur.
Söz konusu ders
birimleri doğa
bilimlerinde,
teknikte ve günlük
yaşantımızda o
kadar çok
uygulama alanı
bulmuştur ki
yaşam
düşünülemez.
Dirençlerin
bağlanması.
6. Ohm
kanunu
7. Elektrik
akımının
kollara
ayrılması.
Kirşhov
kanunları.
8. Elektrik
akımın
yaptığı iş
ve güç
kullanabilmeleri gerekir.
METODOLOJİK YÖNERGE
Deneyimler göstermektedir ki değişik yöntemlerle yapılan eğitim süreci çok daha etkin ve başarılıdır. Bu nedenle
fizik dersi eğitimi de değişik yöntemler yapılmalıdır. Burada yalnız en çok kullanılan kimi yöntemlerden söz edilecektir.
Fizik dersinin gerçekleşmesinde en çok kullanılan yöntemler aşağıda verilmiştir.
·
Sözlü anlatım metodu
· Diyalog metodu. (Diyalog metoduna öğretmenin etkin olma metodu de dahildir).
· Deneysel yöntem (Öğretmen dersi deney yaparak açıklar )
· Deney yapma metodu
Yukarıda belirtilen yöntemlerden başka eğitimde başka yöntem ve teknikler de kullanılır. Örneğin öğrencilerin grup ve
ekip çalışmalarında çok verimli olan “Öğrenci merkezli eğitim” ve “Etkili öğretim metodu” (interaktif metodu )
kullanılmaktadır. Fizik öğretmeni “Öğrenci merkezli eğitim ” ve “Etkili öğretim metodu” tekniklerini kullanmak
zorundadır.
Her iki metodun beraberce kullanılması çok başarılı sonuçlar vermektedir; Çünkü öğrencilerde fizik dersine karşı
olan ilgi ve sevgiyi yükseltir. Öğrenciler edindikleri somut (konkre) ve pratik bilgilerin uygulaması olarak problemlerin
çözümünde gösterirler. Bu da öğrencilerin beleğinde zor silinen hatıralara neden olur.
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme öğrenci bilgisini bir ölçütle karşılaştırılıp bir karara varılması işlemidir. Öğrencinin başarısının
değerlendirmede öncelikle öğrencinin müfredat programıyla öngörülen genel ve özel amaçlara ne derece yaklaştığını,
davranışların ne kadarını benimsediğinin ve fizik dersinin önemini ne derece anladığının bir saptamasıdır
Derlendirmenin amacı başvurulan öğretim yöntemlerin, öğrenci başarısının, belirli yöntem ve tekniklerle
belirtilen davranışların ne kadarını kazandığının saptanmasıdır
Eğitimde değerlendirme, öğrencinin eksikliklerini saptamak, başarılarını tespit etmek, başvurulan öğretim
yöntemlerin etkinliğini, öğrenciden çok öğretimi ilgilendirir. Öğretmenin işini kolaylaştırmak için aşağıda belirtilen
teknikler önerilir.
·
Etkinliğe göre değerlendirme
Öğretmen öğrenciyi bir arkadaş olarak kabul etmelidir. Öğretmen öğrenciyle konuşarak eğitim sürecine
katılmalıdır. Bu şekilde öğretmen öğrencinin bilgi düzeyini değerlendirebilir ve derse kaşı ilgiyi artırabilir. Yanız bu
şekilde öğrenci derste sürekli olarak etkin olabilir. Fizik olaylarını kavrayabilir. Farklı öğrenciler aynı bir problem
hakkında değişik sonuçlara varabilir.
·
Sözlü değerlendirme
Bazı öğrenciler sürekli olarak hazırlıklı olmalarına karşın çekingendirler, gerektiğinden fazla etkin değildirler ve
konuşmalara katılmazlar. Bu nedenle öğretmen bu öğrencileri çağırmalı ve onları sözlü olarak sormalı.Yalnız bu şekilde
öğretmen söz konusu öğrencilerin bilgi düzeyi hakkında fikir sahibi olabilir. Söz konusu bilgi yoklaması da sınıfta ikili
konuşma şeklinde gerçekleşir.
Test sorularla yapılan bilgi yoklamasında, öğretmen öğrencilere dersin ne derecede kavrandığını içeren sorular
sorar. Bu yöntem öğretmenin testleri iyi olarak hazırlamasına verdiği öneme bağlıdır. Öğretmen test sorularını
hazırlarken öğrencilerin “dersi tanıma”, ”anlama”, “uygulama”, “analiz ve sentez” yapma düzeyi adı verilen Blum
kriterlerini göz önünde bulundurmalıdır. Öğrencilerin bilgi düzeylerini saptamak amacıyla birinci yarı yılda iki, ikinci
yarı yılda da iki olmak üzere toplam dört test sınavı düzenlenir.
·
Okulda ve evde problem çözme değerlendirmesi
7. sınıf müfredat programına göre “tekrarlama” ve “ev çalışması” problemlerin çözümleri öngörülmüştür. Problemlerin
çözümünde öğrenciler sürekli olarak “siyah tahta”da ya da defterlerinde problemleri çözmeleri gerekir. Öğrencilerin söz
konusu etkinliği bilgi değerlendirmesi olarak alınmalıdır.
·
Test çözme değerlendirmesi
Bir sınıftaki öğrencilerin test sınavı ile ilgili bilgi değerlendirmesi öğretmene, öğrencilerin ders hakkında ne derecede
bilgi edindiklerine olanak sağlar. Test metodu öğretmenin testleri hazırlama süresini yakından ilgilendirir. Test soruları
ne kadar dikkatli hazırlanırsa elde edilecek sonuçlar da o derece başarılı olur. Test soruları hazırlanırken Blum’un
kriterleri “tanıma düzeyi, anlama, uygulama, analiz ve sentez”. göz önünde bulundurulmalıdır. Her yarıyılda öğretmen
birer test soru hazırlamalıdır. Test soruların amacı öğrencilerin ders hakkındaki kavrama becerilerinin saptamasıdır.
·
Okuldaki laboratuvar etkinlikleri
Fizik laboratuvarı var olan okullarda öğretmen müfredat programına göre deneyler gerçekleştirir ya da herhangi bir
fiziksel büyüklüğün ya da olayın ölçümünü yapar. Laboratuvar çalışmaları sırasında bazı öğrenciler çalışmalarda daha
etkindir. Bu öğrenciler deneyleri bağımsız olarak yapabilirler, öğretmene de deneylerde ya da ölçme işlemlerinde
yardımcı olurlar. Öğrencilerin bu tür davranışları öğretmen tarafından değerlendirilmelidir.
·
Öğrencilerin okulda ve evde bağımsız çalışmaları
Öğrencilerin bilgi değerlendirmesi pratik ve gruplar halindeki çalışmalarla da yapılır. Öğrenciler öğretmenin verdiği fizik
araçlarını yapımını, evde kendi başlarına gerçekleştirirler.
Sözlü değerlendirme
Bazı öğrenciler derse hazırlıklı gelmelerine karşın derste etkin değildirler ve ikili konuşmalara katılmazlar,
çekingendirler. Bu nedenle öğretmen söz konusu öğrencilerlerin bilgilerini anlayabilmek için yanına çağırması ve klasik
olarak bilgi yoklaması yapması gerekir. Klasik sorma yöntemi de ikili konuşma şeklinde olmalıdır ve tüm sınıfın
katılmamasına dikat edilmesi gerekir.
Sınıftaki etkinliğe göre değerlendirme
Altıncı sınıf müfredat programına göre yapılan problemlerin çözümü sırasında bazı öğrenciler derste sürekli olarak
etkindirler. Öğretmenin sorduğu soruları öğrenci tahtaya çıkıp ya da defterinde çözer. Öğrencilerin söz konusu
özelliklerini öğretmen bilgi bakımından göz önünde bulundurması ve değerlendirmesi gerekir.
Yazılı sınav değerlendirmesi
Altınıcı sınıf fizik dersi müfredat programına göre 38 ders tekrarlama, pratik ve laboratuvar çalışmaları için ön
görülmüştür. Öğretmen öğrencilere derste çözülmüş ya da çözülmemiş sorular sorar. Öğretmenin sınavda çözülmemiş
soru ve problemlerin sormasının amacı öğrencilerin dersi anlayıp anlamadığını öğrenmesi ve değerlendirmesidir. Yalnız
bu şekilde öğrencilerin öğrenme, dersi anlama ve düşünme şekli anlaşılmış olur.
Test sınavı değerlendirmesi
Bir sınıftaki öğrencilerin test sınavı ile ilgili bilgi değerlendirmesi öğretmene, öğrencilerin ders hakkında ne derecede
bilgi edindiklerine olanak sağlar. Test metodu öğretmenin testleri hazırlama süresini yakından ilgilendirir. Test soruları
ne kadar dikkatlı hazırlanırsa elde edilecek sonuçlar da o derece başarılı olur. Test soruları hazırlanırken Blum’un
kriterleri göz önünde bulundurulmalıdır. Blum’un kriterleri: Dersi tanıma düzeyi (kognitif), anlama, uygulama, analiz ve
sentez. Her yarı yılda öğretmen birer test soru hazırlamalıdır. Test soruların amacı öğrencilerin ders hakkındaki kavrama
becerilerinin saptamasıdır.
Okuldaki laboratuvar etkinlikleri
Fizik laboratuvarı var olan okullarda öğretmen müfredat programına göre deneyleri gerçekleştirir, herhangi bir fiziksel
büyüklüğün ya da olayın ölçmelerini yapar. Laboratuvardaki çalışmalar sırasında bazı öğrenciler çalışmalarda daha
etkindir. Bu öğrenciler deneyleri bağımsız olarak yapabilirler, öğretmene de deney ya da ölçme işlemlerinde yardımcı
olurlar. Öğrencileri bu tür davranışları öğretmen tarafından değerlendirilmelidir.
Öğrencilerin bağımsız çalışmaları
Öğrencilerin bilgi değerlendirmesi pratik ve gruplar halindeki çalışmalarla da yapılır. Öğrenciler öğretmenin verdiği fizik
araçlarını yapımını, evde kendi başlarına gerçekleştirirler. Örneğin: Elektroskop, elektrometre ya da her hangi bir basit
aygıtın yapımı gibi.
Öğrencilerin bilgi değrlendirmesini, etkinlik ve bağımsız çalışmaları oluşturmalıdır.
Download