MAHLE Aftermarket ürün tanıtımı Elektronik kontrollü termostatlar Geleneksel sıcaklık ayarı: Önce emniyet Bir binek araç motorundaki yanma işlemi, yaklaşık 110 °C’lik çalışma sıcaklığı seviyesinde mükemmel bir şekilde gerçekleşir. Ancak motorun tam yükte çalışması için belli bir güç rezervine gerek duyulduğundan, geleneksel termostatlar yaklaşık 90 °C motor sıcaklığında bile düzenleyici olarak müdahale eder ve soğutma sıvısı devridaimini açarlar. Güvenlik nedenlerinden dolayı motor, sürekli olarak ideal sıcaklığın altındaki bir sıcaklık seviyesinde tutulur. İşte yıllardır ilgili motor tipine göre uyarlanarak çalışmakta olan bu teknoloji, günümüzde de hâlâ güvenilir bir şekilde görevini yerine getirmektedir. Ancak günlük yaşantıda görülebilecek çeşitli sürüş durumlarına ve motorun çalışma koşullarına optimum seviyede reaksiyon gösterebilmek adına, geleneksel termostatların geliştirilmesine devam edilmektedir. Günümüzde yeni teknolojiler, motor verimliliğinin artırılmasına ve yanma işlemi kalitesinin optimum çalışma koşullarına yaklaştırılmasına katkı sağlamaktadır. Elektronik kontrollü termostat Daha fazla verimlilik için güvenli bir seçim Binek araç motorlarının çalışma sıcaklığını risksiz bir şekilde yüksek seviyede sabit tutmak ve böylece yanma işlemi ve bu işleme bağlı olan tüm etkenleri optimum seviyeye çekmek için, yeni bir termostat teknolojisi geliştirilmiştir: Elektronik kontrollü termostat. Bu tür termostatlarda soğutma sıvısı devridaiminin geleneksel tarzdaki düzenleme işlemi, genleşme elemanı olarak görev yapan bir vaks maddesi yardımıyla desteklenmektedir. Bu elektronik kontrollü, entegre ısıtma elemanı, gerekli olduğunda devreye alınmaktadır. Böylece motoru çeşitli yük ve çalışma koşullarında optimum seviyede tutabilmek için, termostatın motor sıcaklığına daha çabuk etki etmesi sağlanmaktadır. Bu durumun birçok olumlu etkisi vardır: Daha yüksek malzeme çalışma yüzeyi ve bileşen sıcaklıkları sayesinde optimum seviyede yanma işlemi Motor yağının daha yüksek viskozitesi sayesinde daha düşük yakıt tüketimi ve böylece sürtünmenin azaltılması Daha iyi yanma işlemi sayesinde daha düşük egzoz gazı emisyonu Daha düşük soğutma sıvısı sıcaklığı yardımıyla tam yükte daha yüksek performans Yüksek soğutma sıvısı sıcaklığı ve daha iyi yolcu kabini ısıtma performansı sayesinde daha fazla konfor Ne zaman ve nasıl ısıtılacağı, motor kontrol ünitesinde kayıtlı olan bir işletim kartografisinde tanımlanmıştır. 0 10 20 30 40 Yü 50 60 k( %) 70 100 160 80 180 90 100 200 150 90 80 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 70 Soğutma sıvısı sıcaklığı (°C) Bir spor sedanın işletim kartografisi 110 120 130 at) /sa km ( ı z t hı 140 ı Taş © Behr Thermot-tronik GmbH Bir sportif sedanın tipik işletim kartografisi: Soğutma sıvısı sıcaklığını, her çalışma koşulunda optimum seviyeye ayarlamak için, motor kontrol ünitesinde kayıtlı önceden tanımlanmış çeşitli “eğer-öyleyse dizinleri” (referans değerleri) bulunmaktadır. Yük ve taşıt hızı değerlerinden ideal soğutma sıvısı sıcaklığı elde edilir. ikisi bir arada: Bir elektronik kontrollü termostat nasıl çalışır Bir elektronik kontrollü termostat normal çalışma seviyesinde, geleneksel bir termostat gibi çalışır: Genleşme elemanının vaks maddesi, soğutma sıvısı tarafından sarılı durumdadır. Sıcaklık yükseldikçe genleşme elemanının (vaks) hacmi ısınmayla artar ve bu arada bir pistonu harekete geçirir; bu da yine soğutma sıvısı akış miktarını artırır. Isı düşmeye başlayınca bir yay, pistonu başlangıç konumu yönüne doğru bastırır ve böylece akan soğutma sıvısı miktarını azaltır ya da soğutma sıvısı devridaimini kapatır. Elektronik kontrollü termostatın konstrüksiyonu Elektronik bağlantıları ve vaks elemanına entegre edilmiş ısıtma direncinin görüldüğü bir elektronik kontrollü termostatın kesiti. Yük altındayken, elektronik kontrollü termostatta diğer bir ısı kaynağı da kullanıma alınır: Öncelikle, hafızada tutulan işletim kartografisinin koşulları yerine getirildiğinde, genleşme elemanına entegre edilmiş olan ısıtma direnci, motor yönetim sistemi tarafından etkinleştirilir. Bu ilave ısı kaynağı ile vaks maddesinin genleşmesi daha da artar, soğutma sıvısı daha fazla akmaya başlar ve motor sıcaklığını yeniden optimum seviyeye getirir. Fiş Isıtma direnci Supap tablası Sıkıştırma yayı Gövde (çalışma elemanı) Elastomer jak Çalışma pistonu Kılavuz (baypas valfı) Gövde muhafazası © Behr Thermot-tronik GmbH Simülasyon ve sistematik yanlış bilgilendirme Aşırı ısınma nedeniyle oluşabilecek hasarları önlemek için, sistem sürücünün performans talebine uygun olarak (örneğin gaz pedalına daha güçlü basması durumunda), aslında ısının artmamasına karşın, daha yüksek bir soğutma sıvısı sıcaklığını koruyucu önlem olarak simüle eder. Bilinçli olarak yaratılmış bu (yanlış) bilgi, soğutma sıvısı akışını artırmak için genleşme elemanını ve bununla birlikte termostatın supap tablasını doğru konuma getirir. Böylece tam yüke rağmen optimum seviyede sıcaklığın sağlanması için gerekli olan koşullar karşılanmış olur. Tam tersi durumlar için de sistem hazırlıklıdır: Örneğin yokuş aşağı sürüşlerde gaz pedalı kullanılmıyorsa, ortam sıcaklığının düşmeye başlaması nedeniyle, istenmeyen sıcaklık düşmesi bilgisi sisteme ulaştığında, elektronik kontrollü termostat düzenleyici olarak olaya müdahale eder ve ısıtma direncini tam zamanında, gerektiği gibi daha düşük ayara getirir veya hatta akışın tamamen kesilmesini sağlar. Aftermarket, elektronik kontrollü termostatlardan nasıl kazanç sağlar Elektronik kontrollü termostatlar, tıpkı geleneksel termostatlar gibi bakıma gerek duymazlar, doğal aşınmaya tabi değildirler ve tüm motor hizmet ömrü için tasarlanmışlardır. Yine de, örneğin düşük kaliteli soğutma sıvısı kullanımı gibi harici etkenler, malzeme yorgunluğuna neden olabilmektedir. Termik aşırı yüklenme dolayısıyla görülen ön hasarlar veya soğutma sıvısı, su pompası, radyatör, soğutma sıvısı hortumu, eksantrik kayışı veya vantilatör kayışının değiştirme işlemleri gibi sistemdeki çalışmalar sırasında oluşan kirlenme, termostatlardaki diğer arıza risklerini teşkil eder. Bu nedenle soğutma sisteminde arızalanmış parçaların değiştirilmesi kapsamında, aynı zamanda termostatların da değiştirilmesi gerekmektedir. Çünkü işlevsellik kaybında veya daha da kötüsü termostat tamamen bozulursa, bu durum motor hasarına kadar varan ağır sonuçlara yol açabilir. Neden MAHLE Aftermarket, sıcaklık yönetim sisteminde de uzman iş ortağınızdır Behr grubu ile kurduğu stratejik ittifak sayesinde, MAHLE Aftermarket’in Behr Thermot-tronik’in ürünler ve üretim teknolojisi ile ilgili teknik bilgisine erişimi bulunmaktadır. Bu işbirliğinden MAHLE Aftermarket müşterileri de kazançlı çıkmaktadır: MAHLE Original ürün yelpazesi, kademe kademe Behr Thermot-tronik orijinal donanım programından bileşenler ile tamamlanmaktadır. 000007724TR.Ue.09/12 www.mahle-aftermarket.com