sunu-2-3-sogutma-yontemleri
advertisement
Soğutma yöntemleri Sıvılar buharlaşırken çevreden ısı çekerler. Bu olay çevre sıcaklığının düşmesine neden olur. Elimize sürdüğümüz kolonya, yazın sıcaklığında cadde ve alanlara serpilen su buharlaşarak serinlik verir. Kimyasal Etkili Soğutma Sistemleri 1- Erime Isısından Yararlanma Tuzların suda erimesi sırasında ısı emmeleri veya kendi sıcaklıklarının düşmesi soğutma amacıyla kullanılabilir. Soğutma derecesi eriyikteki tuzun oranına bağlıdır. Düşük sıcaklıklara ulaşmak için tuzlar buz ile de karıştırılır. .2- Ergime Isısından Yararlanma bir buz kütlesinin erime gibi. Bir kg buz 0 oC sıcaklıkta ergirken çevresinden 334 kJ/kg (80 kcal/kg) ısı emer. Daha düşük sıcaklıklarda ergimeyle ısı çekilmesi istenildiği zaman dondurulmuş madde olarak su yerine bazı tuzların sudaki eriyikleri kullanılır. . Isı Kaynaklı Soğutma Sistemleri Güneş Enerjisi sıcak ILIK ortam Isıtıcı Ayırıcı NH3 Yoğuşturucu NH 3 + H2O Kısılma vanası Isı Değiştiricisi Soğurucu Buharlaştırıcı Kısılma vanası Saf NH3 Wpompa SOĞUTULAN ortam soğuk Soğutma Suyu 1. Soğurmalı (Absorbsiyonlu) Soğutma 2 Adsorbsiyonlu Soğutma Aktif karbon, silika-gel gibi maddelerin gözenekleri, büyük miktarlarda gaz emerler. Bu gibi katı maddelerin özelliklerinden yararlanarak adsorbsiyonlu soğutma tesisleri yapılmıştır. Bu defa kaynatıcı içinde su yoktur, amonyağı emmesi için içine silika-gel konmuştur. Kaynatıcının tabanı, elektrikli ısıtıcılar ile donatılmış olup, ayrıca içinde soğutma serpantinleri vardır. 3 Gaz Sıkıştırmalı Soğutma sistemi 4-Termoelektrik Güç Üretim Farklı metallerden yapılmış iki tel alınsın ve uçlarından birleştirilsin, böylece kapalı bir devre oluşacaktır. Başlangıçta devrede elektrik akımı gözlenmeyecektir fakat uçlarından biri ısıtıldığı zaman devrede Şekil 2.9 da gösterildiği gibi bir elektrik akımı oluşac Farklı metal uçlarından biri ısıtıldığı zaman devrede bir elektrik akımı oluşur Termoelektrik Devre Açıldığında Devrede Bir Akım Olmayacaktır Sıcaklığı bu yöntemle ölçmek için ısılçift veya termokupl kullanılabilir. Isılçiftler hemen her sıcaklık ölçümüne uygun olduklarından çok yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Örneğin T tipi bir termokupl, bakır ve konstantan telleri birlştirilerk yapılır ve bir Celcius sıcaklık farkı için yaklaşık 40µV voltaj üretir. Son yıllarda termoelektrik güç üreticilerinde metal çiftlerin yerine yarı iletkenlerin kullanılmasıyla voltaj üretimi birkaç kat artmıştır. N tipi (fazla elektronu olan) ve P tipi (eksik elektronu olan) iletkenlerin seri bir biçimde bağlanmasıyla yapılan bir termoelektrik güç üreticisi SICAK ORTAM Sıcak levha p n p n QH p n + Soğuk levha QL SOĞUK ORTAM W net İletkenleri Seri Bağlanmış Bir Termoelektrik Güç Üreticisi Vorteks Tüpü: Hareket eden parçası bulunmayan, basit bir borudan (tüp) ibaret olan bu soğutma şekli, bulucusu George Ranque (1931) ve geliştirici Rudoqh Hilsch’ in adlarıyla anılır (Ranque Tüpü veya Hilsch Tüpü). Boruya, dışarıdan teğetsel şekilde verilen basınçlı gaz ses hızına yakın bir hıza ulaşır. Ve boruyu terkeden dış zarfa yakın kısımlarda sıcak, çekirdek (eksene yakın) kısmında ise soğuk akımlar meydana geldikten sonra; boruyu terk eder. Enjektörlü soğutma sistemi Enjektör Soğutma suyu Buhar Damla tutucu serpantin Soğutucu serpantin Soğutulmuş su pompası ( Soğutma sisteminde ) Kondens pompası ( Buhar kazanına veya kondens tankına ) . Evaporatör Paramanyetik Soğutma: Paragmatik Tuz Sıvı Helyum Sıvı Hidrojen Kuvvetli mıknatıs (N) (S)
