05-Rohre_54-63_tr_Layout 1 20.11.12 15:00 Seite 60 BETON BORULAR VE RÖGAR GİRİŞ DELİKLERİ Schlüsselbauer Technology GmbH & Co KG, 4673 Gaspoltshofen, Avusturya PE astarlı dökme borular dünya piyasasına sunuldu 2012 yılında, Almanya’da ve dünyada ilk kez DN300 - DN600 arası nominal çaplara sahip Perfect Pipe tipi borular beton ve betonarme ayaklı boru şeklinde üretildi. Müller beton fabrikasında üretilen HDPE astarlı bu borular DN250 ile DN600 arası borular ile aynı en kesite sahip olarak, 3 m ve 1 m'lik standart uzunluklarda üretiliyor. Kanal boruları astarlı ve astarsız iki çeşit halinde, bağımsız olarak müşterinin belirlediği uzunluğa göre 1 m ile 2,5 m arasındaki uzunluklarda üretilebilmektedir ve böylece müşteri tarafından standart boruların daha sonra kısaltılması ihtiyacını ortadan kaldırmaktadır. Sahada sert boru tiplerinin kesilmesinin boru hattı üretiminde önemli sıkıntılar doğurduğu geçmişteki örneklerden bilinmektedir. Bu borular aktarımı kesintiye uğratmakta, sahada kesildikten sonra her zaman için standart boru bağlantısından beklenilen kaliteyi sağlayamamaktadır. Dolayısıyla, uzunluk nedeniyle boru hattının genel esnekliği ve kalitesinden ödün verilebilmektedir. Ortasında girintiye sahip yeni ayaklı boru Perfect Pipe her türlü geleneksel yük karşısında kararlılığını ve dayanıklılığını koruyor. Kesme yükleri fabrikada monte edilen cıvatalara aktarılmaktadır. Borusoket bağlantısına üretim sırasında yerleştirilen contalar da boruların fabrikadan, sahada montaja hazır şekilde çıkmalarını sağlamaktadır. Boru geometrisi sayesinde köşebentlerde aşınma olasılığı ortadan kalkmıştır. Yerel toprak koşullarına bağlı olarak kazı sırasında çıkarılan maddeler, boru yerleştirildikten sonra dolgu için yeniden kullanılabilmektedir. Bütün bu olumlu boru ve eşleşme özellikleri Perfect Pipe kanal borularının döşenmesi sırasında da geçerlidir. Standart tasarımda ana boru için tanımlanan geometri tutarlı bir şekilde boru sisteminin devamında ve kanal borularının uzunluğu boyunca da kullanılmaktadır. Bu şekilde, diğer durumlarda ortaya çıkabilecek yük binme noktaları ortadan kaldırılarak ana boruda sürekli bir dolaşım ve ideal aktarım temin edilmektedir. Boru bağlantısı standart borularda olduğu gibi Perfect Pipe beton boruları astarlı veya astarsız olarak 1.000 ile 2.500 mm arasında uzunluğa sahip kanal boruları şeklinde üretilmektedir 60 BTİ – BetonTeknik International – 6 | 2012 bağlantı parçaları yoluyla gerçekleştirilmektedir; burada oluşabilecek kesme yükleri de fabrikada önceden monte edilen cıvatalar yoluyla telafi edilmektedir. Medya direnci bakımından Perfect Pipe, isteğe bağlı olarak HDPE astar ile de kaplanabilmektedir. Bu sayede boru, beton astarı yoluyla sürekli olarak beton aşınmasından korunmaktadır, ayrıca boru bağlantı noktaları da HDPE ile kaplanmaktadır. Üretim ve işleme teknolojisindeki gelişme sayesinde astarın et kalınlığını minimum 1,65 mm'ye kadar düşürülmüştür. Bu şekilde, nispeten daha ince olan bu astar beton ile güvenilir bir şekilde bütünleşmekte ve farklı geometrilerde ankraj noktalarında ve boru içinde gereken yalıtımı sağlamaktadır. Tek bir ankrajın noktasının çekme gücü 250 N’dir. Boru bağlantısı sürekli olarak 2.5 bar iç basıncı korumaktadır. Kanal borularını esnek bir şekilde üretebilen üretici, bu boruları isteğe göre HDPE astarlı veya astarsız olarak sunabil- Çap ve uzunluk bakımından eşleştirilen HDPE astar parçaları hassas bir şekilde kesilmektedir. www.cpi-worldwide.com 05-Rohre_54-63_tr_Layout 1 20.11.12 15:00 Seite 61 BETON BORULAR VE RÖGAR GİRİŞ DELİKLERİ mektedir. Yeni ayaklı borunun beton boru ya da astarlı boru olarak üretilmesi fark etmeksizin kanal boruları her iki çeşitte de takviye kafesi kullanılarak veya kullanılmadan takılabilmektedir. Montaj sırasında borunun yanlarında girişlere ihtiyaç duyulması halinde bu girişler de beton fabrikasında verimli bir şekilde açılabilmektedir. Tüm çeşitlerin üretimi özellikle bu boruların olumlu statik özellikleri korunarak kısmen otomatikleştirilebilmektedir. Bir silindire benzeyen astar döşeyicisi, Perfect Pipe üretimi sırasında gereken ek işlemi gerçekleştirmeye hazır. Ürün başına kanal borularının uzunluğuna göre eşleştirilen iki adet yuvarlak ankraj parçası takılmaktadır. Geleneksel beton boru üretiminde kullanılan teknolojiler uzun yıllarca değişmemiştir. Yöntemler, çeşitli boruların üretiminde, istenen stabiliteye, sızdırmazlığa veya malzemenin özel kullanım alanlarına göre belirli derecelerde farklılaşmaktadır. Burada açıklanan yeni beton boru tipinin ve gereken üretim teknolojisinin geliştirilmesiyle statik, sızdırmazlık, stabilite ve kullanım bakımından önemli geliştirmeler elde edilmiştir. Yeni boru döşendikten sonra kalıcı bir şekilde içinden geçen medyaya karşı dirençli, yüksek dayanıklı, kullanımı kolay ve güvenli olacaktır. Üretim ekonomisi için boruların standart tasarımlarda dökülmesi ve kanal borularının bir istasyonda betonlanması gerekiyordu. Hafif sıkıştırılabilir bir betonun endüstriyel seri üretim hattında işlenebilmesi için hem nicel hem de nitel anlamda tek biçimli bir beton işleme çalışmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Daha da önemlisi, standart boruların üretilmesindeki sorun, bu ürünlere takılacak parçalar için de üretim hattına ihtiyaç duyulmasıydı. Beton miktarının dozajlanması için yeni bir betonlama aygıtı geliştirilmiştir ve bu aygıt, kalıp girişinde tek biçimli beton kalitesi temin etmektedir. Ayrıca kalıplar, betonlama sırasında dolum sürecini en iyi hale getirecek şekilde hareket ettirilebilmektedir. Müller beton fabrikasında kanal borularının temel bir stok yelpazesi hazır bulundurulmakta, böylece şantiyelerin veya depoların acil ihtiyaçlarının çoğu, fabrikadan kısa sürede gönderilerek karşılanabilmektedir. Ayrıca inşaat firmalarına özel tanımladıkları uzunluklarda boruları sipariş etme imkanı sunulmaktadır. Müller beton fabrikasında geçit boruları 1.000 ile 2.500 mm arasında değişen uzunluklarda üretilmektedir. Malzeme uzunlukları 25 cm’lik aralıklar halinde, 1.250, 1.500, 1.750, 2.000 ve 2.250 mm olarak seçilebilmektedir. Perfect Pipe üretim konseptinin önemli bir noktası betonlama aygıtıdır. www.cpi-worldwide.com Özetle, Almanya'nın Baden-Württemberg bölgesinde ilk kez gerçekleştirilen bu üretim teknolojisi sayesinde, geleneksel üretim yöntemlerinin aksine çok çeşitli ürünler tek bir üretim tesisinden memnun edici bir BTİ – BetonTeknik International – 6 | 2012 61 05-Rohre_54-63_tr_Layout 1 20.11.12 15:01 Seite 62 TÜRK BETON BORULAR VE RÖGAR GİRİŞ DELİKLERİ bile ezilme direncinin takviyeli borular sayesinde önemli oranda aşıldığı görülmüştür. Korozyon direncini artırmak amacıyla bir tarafta yeni beton kullanımı, diğer tarafta güvenilir bir kompozit astar malzemesi ile kaplama imkânı sunulmaktadır. Döşeme kolaylığının artırılması amacıyla boru ayarının orta kısmında bir girinti tasarlanmış ve bu raporda açıklanan geçmeli boru tekniği uygulanmıştır. Yeni boru profili için boruların döşenmesi sırasında akışkan betonun kullanılması borunun montaj konumunun korunmasını ve kalıp ile desteklenmesini zorunlu kılmaktadır. 왎 DAHA FAZLA BİLGİ Bernhard Müller GmbH Gewerbegebiet Heid Ambros-Nehren-Straße 7 77855 Achern, Allemange T +49 7841 204 0 · F +49 7841 204 121 info@mueller-schachttechnik.de www.mueller-schachttechnik.de DN250 ile DN600 arası nominal ebata sahip kanal borularının dökümü için ayrı kalıp ekipmanları kullanılmaktadır. 62 çözüm ile sunulabilmektedir. Artan yapısal ihtiyaçları karşılamak amacıyla ayaklı boru önemli bir gelecek vaat ediyor. Asıl yük taşıma kapasiteleri bakımından takviyeli ve takviyesiz borular kırılma yükü bakımından test edilmiştir ve bilinen en güçlü boruların Schlüsselbauer Technology GmbH & Co KG Hörbach 4 4673 Gaspoltshofen, Avusturya T +43 7735 71440 · F +43 7735 714456 sbm@sbm.at · www.sbm.at www.perfectsystem.eu Bağımsız olarak ayarlanabilen yan kapaklar Perfect Pipe kanal borularının bağımsız uzunluklarda dökülebilmesini sağlamaktadır. Kullanıcı tarafından ayarlanabilen yan kapaklara sahip kanal borusu kalıbının görünümü. BTİ – BetonTeknik International – 6 | 2012 www.cpi-worldwide.com