IMF Hakkında Özet Bilgiler (IMF Factsheet -

IMF Hakkında Özet Bilgiler
Uluslararası Para Fonu IMF’nin amacı, tüm dünyada parasal alanda işbirliğini
güçlendirmek, finansal istikrarı sağlamak, uluslararası ticarete destek olmak, istihdamı
arttırmak, sürdürülebilir ekonomik büyümeye yardımcı olmak ve fakirliği azaltmaktır.
1945’te kurulan IMF, neredeyse dünyanın tüm ülkelerini kapsayan 186 üyesi
tarafından yönetilmektedir ve onlara karşı sorumludur.
Uluslararası Para Fonu ne amaçla kurulmuştur ve nasıl işlemektedir?
Kısaca “IMF” olarak da bilinen Uluslararası Para Fonunun kuruluş fikri, ABD’nin New Hampshire
eyaletinin Bretton Woods kasabasında Temmuz 1944’te yapılan bir Birleşmiş Milletler
konferansında ortaya çıkmıştır. Bu konferansa katılan 45 ülke,1930’larda yaşanan Büyük
Buhran’da rol oynayan karşılıklı devalüasyon yarışının tekrarını önleyecek bir ekonomik işbirliği
sistemi oluşturmak istemekteydi.
IMF’nin sorumlulukları: IMF'nin temel amacı, uluslararası para sisteminin, yani ülkelerin (ve
bunların vatandaşlarının) birbirlerinden çeşitli mal ve hizmetler satın almasını sağlayan döviz kuru
ve uluslararası ödeme sistemlerinin istikrarını sağlamaktır. Sürdürülebilir ekonomik büyüme,
hayat standartlarının iyileşmesi ve fakirlikle mücadele açısından bu sistemlerin istikrarı hayati
önem taşımaktadır.
IMF Hakkında











Üyeler: 186 ülke
Merkez: Washington DC
İcra Kurulu: Ülkeleri veya ülke gruplarını temsil eden 24 üye
Personel: 143 ülkeden 2.478 kişi
Toplam kota: 325 milyar dolar (31 Mart 2009 itibarıyla)
Taahhüt veya tahsis edilen ek kaynak: 500 milyar dolar
Tahsis edilen krediler (1 Eylül 2009 itibarıyla): 175.5 milyar dolar (bunun 124.5
milyar doları henüz kullanılmamıştır)
En borçlu ülkeler: Macaristan, Meksika, Ukrayna
Teknik destek: 2009 mali yılında sahada verilen destek 173 adam x yıl
Gözetim çalışmaları: 2008’de 177 ülkede gözetim çalışmaları tamamlanmış ve bu
ülkelerin 155’i bu çalışmalara ilişkin bilgileri gönüllü olarak yayınlamıştır (31 Mart
2009 itibarıyla)
Hedefler: IMF’nin başlıca hedefleri Anlaşma Hükümleri belgesinin birinci
maddesinde aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:
 Parasal alanda uluslararası işbirliğini güçlendirmek
 Uluslararası ticaretin dengeli bir şekilde artmasına yardımcı olmak
 Döviz kurlarının istikrarına katkıda bulunmak
 Çokuluslu bir ödeme sisteminin kurulmasına yardımcı olmak
 Ödemeler dengesinde sorun yaşayan üyelere kaynak temin etmek (gerekli
önlemler alındıktan sonra)
Dış İlişkiler Bölümü  Washington, D.C. 20431  Telefon 202-623-7300  Faks 202-623-6278
URL: http://www.imf.org/external/np/exr/facts/glance.htm
2
Ekonomik gözetim: IMF, uluslararası para sisteminin istikrarının sağlanması ve krizlerin
önlenmesi amacıyla, ulusal, bölgesel ve küresel ekonomik ve finansal gelişmeleri gözetim olarak
bilinen formel bir sistem aracılığıyla takip etmektedir. 186 üye ülkeye tavsiyelerde bulunan IMF,
üyelerini ekonomik istikrara katkıda bulunacak, ekonomik ve finansal krizlere karşı
dayanıklılıklarını arttıracak ve hayat standartlarını yükseltecek politikalar uygulamaya teşvik
etmektedir. IMF, Dünya Ekonomik Görünümü adlı rapor aracılığıyla dünya ekonomisinin ve
Küresel Finansal İstikrar Raporu aracılığıyla sermaye piyasalarının durumunu düzenli olarak
değerlendirmekte, ve bölgesel ekonomilerin görünümü hakkında bir dizi yayın yapmaktadır.
Finansal yardım: IMF, ödemeler dengesinde sorun yaşayan üye ülkelere, bu sorunları aşmaları
için ihtiyaç duyacakları finansmanı sağlamaktadır. Üye ülkelerin ilgili mercileri, IMF ile yakın
işbirliği içinde çalışarak, IMF’nin finansal destek verdiği bir politika programı geliştirmiştir.
Finansal desteğin devamı, bu programın etkin bir şekilde uygulanması şartına bağlıdır. IMF,
küresel ekonomik kriz sırasında üye ülkelere destek olmak amacıyla kredi kapasitesini arttırmış
ve kredi sisteminde kapsamlı değişiklikler yapmıştır. IMF düşük gelirli ülkelere ayrıcalıklı kredi
imkanlarını kullanarak finansal destek vermektedir. Fon, nispeten daha fakir ülkelerin kredi
kullanım limitlerini iki katına çıkarmış ve kredi miktarını ciddi ölçüde arttırmış, ve bu kredilerin
faizini 2011’e kadar sıfırlamıştır.
Özel Çekme Hakları: IMF, üye ülkelerin resmi rezervlerine destek olmak amacıyla kullanılabilen
ve Özel Çekme Hakkı olarak bilinen bir uluslararası rezerv varlığı ihraç etmektedir. Ağustos ve
Eylül 2009’da yapılan iki tahsisat sonucunda tedavüldeki SDR miktarı on kat artarak 316 milyar
dolara ulaşmıştır. Üyeler ayrıca isteğe bağlı olarak kendi aralarında döviz karşılığı SDR alışverişi
yapabilmektedir.
Teknik destek: IMF, üye ülkelerin etkin politikalar geliştirmesine ve bunları uygulama
kapasitelerini arttırmasına yardımcı olacak teknik destek ve eğitim hizmetleri de vermektedir.
Vergi politikasından vergi yönetimine, harcama yönetiminden para ve kur politikalarına,
bankacılık ve finans sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesinden mevzuat sistemine ve
istatistik çalışmalarına kadar çeşitli alanlarda teknik destek verilmektedir.
Kaynaklar: 2 Nisan 2009’da yapılan G-20 zirvesinde, dünya liderleri, IMF’nin kredi kaynaklarını
750 milyar dolara çıkararak, gelişmekte olan piyasa ve ülkelerin büyüme sürecini destekleme
taahhüdünde bulunmuştur. IMF’nin sahip olduğu kaynaklar büyük ölçüde üye ülkeler tarafından,
ilgili ülke ekonomisinin büyüklüğüne göre belirlenen kotaların ödenmesi suretiyle temin
edilmektedir. Fonun yıllık faaliyet giderleri, büyük ölçüde faiz geliri (mevcut kredilerin faizi) ile faiz
gideri (kredilerin “rezerv pozisyonları”nın finansmanında kullanılan kotaların faizi) arasındaki
farktan elde edilmektedir. Üye ülkeler, Fonun çeşitlilik arzeden faaliyetlerine daha uygun nitelikte
bir dizi gelir kaynağına dayanan yeni bir gelir modeli üzerinde yakın bir geçmişte mutabakat
sağlamıştır.
Yönetim ve organizasyon: IMF, üye ülkelerin hükümetlerine hesap vermekle yükümlüdür.
Fonun organizasyon yapısının tepesinde, her ülkeden bir üyenin katıldığı Yönetim Kurulu
bulunmaktadır. Tüm ülkelerin yönetim kurulu üyeleri yılda bir kez IMF - Dünya Bankası Yıllık
Toplantılarında bir araya gelmektedir.
Uluslararası Para ve Finans Komitesinde (IMFC) görev yapan 24 yönetim kurulu üyesi yılda iki
kez bir araya gelmektedir. Fonun günlük idaresi, 24 kişiden oluşan İcra Kurulu tarafından
sağlanmaktadır. Bu kurula IMFC yol göstermekte ve kurul çalışmaları IMF’nin profesyonel
çalışanları tarafından yürütülmektedir. Hem IMF personelinin başı hem de İcra Kurulunun
başkanı olan IMF Başkanına üç Başkan Yardımcısı destek vermektedir.
BU METİNDEKİ BİLGİLER EYLÜL 2009 İTİBARIYLA GEÇERLİDİR