genç iskemik inmeli hastalarda ekokardiyografik bulgu…

Cumhuriyet Üniversitesi
Tıp Fakültesi
Genç İskemik İnmeli Hastalarda Ekokardiyografik Bulgular
Echocardiographic Findings İn Stroke İn Young Adults
Hatice Seğmen*, Özlem Kayım**, Ertuğrul Bolayır***
SUMMARY:
ÖZET:
Genç inmeler
oluşturmaktadır.
nedenler:
Genç
tüm inmelerin % 5-10 unu
inmelerde
Kardiyoembolizm,
en
arteryel
sık
Stroke
görülen
diseksiyon
strokes.
ve
33’
ünden
kardiyoembolizm
görüntüleme
inmeli
sorumludur.
kaynağını
yöntemidir. Çalışmamızda
hastalarda
anormal
önemli
genç
ekokardiyografi
responsible
bir
iskemik
echocardiographic
ekokardiyografiyi
etyolojik olarak
Bütün bu
de
genç
içeren
inmeli
de
mitral
ve
etyolojik
The
hastalarda
aort
for
of
Cardiac
strokes
is the
most
in
stroke
young
important
is
adults.
imaging
findings in young adults with stroke.
were included in the study.
screening
tests
including
MRI
angiography, transesophageal echocardiography have
%35’ inde romatizmal kalp hastalığı,
%14’
all
and
One hundred fifty two young stroke patients
been performed in all patients. The etiology in young
%23’ ünde sol ventrikül hipertrofisi, %19’ unda mitral
yetmezlik,
dissection
our study, we have evaluated searched the abnormal
152 genç inmeli hastaya MRI anjiografi ve
yapıldı.
5-10% is of
method determination of ethiology of cardioembolism. In
bulguları
Çalışmaya 152 genç inmeli hasta alındı.
testler
33%
Echocardiography
olanları değerlendirdik.
transözefagial
adults
arteriol
stroke in young adults. adults.
Ekokardiyografi
araştırmada
young
atherosclerosis are the most common causes of the
aterosklerozdur. Kardiak nedenli inmeler genç inmelerin
%
in
Cardioembolism,
adults were as follows; 35% romatoid heart disease,
kapak
23% left ventricular hypertropy, 19% mitral inssuficiency,
dejenerasyonu, %1’ inde sol ventrikül dilatasyonu, %3’
1% patent foramen ovale.
ünde trombüs, %1’ inde atrial septal defekt, %1’ inde
Key
patent foramen ovale saptandı.
words:
echocardiography,
stroke
in
young adults, cardioembolism
Anahtar
kelimeler:
Ekokardiyografi,
genç
inme, kardiyoembolizm
C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 29 (3): 109-112, 2007
GİRİŞ:
15-45 yaş arası geçirilen inmeler genç
inme
olarak
gruplandırılır.
Genç
inmeler,
65
yaşından sonra geçirilen inmelerden etyoloji ve
insidans bakımından farklıdır.
Bütün inmelerin
%25’ i 45 yaşından gençtir. Bütün inmelerin
%4-10 unu oluşturur (1).
* Yrd. Doç. Dr. Hatice Seğmen:Cumhuriyet Üniversitesi Nöroloji ABD
** Dr. Özlem Kayım:S.B. Sivas Devlet Hastanesi, Nöroloji ABD
*** Doç. Dr. Ertuğrul Bolayır:Cumhuriyet Üniversitesi Nörololoji ABD
109
Genç İskemik İnmeli Hastalarda Ekokardiyografik Bulgular
Kardiyoembolik
inmeler,
tüm
Trans
iskemik
torasik
ekokardiyografisinde
inme nedenlerinin %15-20’ sini oluşturur. Genç
anormallik saptanan 76 hastanın 15 (%11)’ inde
hastalarda bu oran %35’ lere çıkmaktadır. Son
inme
yıllarda trans özofageal ekokardiyografi (TEE)’
değildi. 18 (%13)’ inde hipertansiyon, 16 (%12)’
nin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte potansiyel
sında iskemik kalp hastalığı, 16 (%12)’ sında
kardiyak emboli kaynaklarına rastlanma sıklığı
sigara
da artmıştır (2).
replasmanı,
ve
mitral
kapak
herhangi
içimi,
13
11
bir
risk
(% 9)’
(%8)’
faktörü
ünde
inde
mevcut
kalp
kapak
romatizmal
kalp
hastalığı, 7 (%5)’ sinde Diyabetes Mellitus, 6
Trans torasik ekokardiyografi (TTE) sol
ventrikül
için
(%4)’
hastalıklarını
sında
kalp
yetmezliği,
infarktüsü,
(%4)’
sında
(%2)’
ünde
göstermede duyarlıdır. Bilinen bir kardiyoembolik
geçirilmiş
inme nedeni olan ve ileri yaştaki hastalarda
periferik arter hastalığı, 1 (%0.7)’ inde ise kronik
genellikle
alkol kullanımı mevcuttu. 9 (%6) hastada büyük
TTE yeterlidir. Bununla birlikte, inme
miyokard
6
3
nedeni belirlenemeyen özellikle 50 yaş altındaki
arter hastalığı saptandı (Tablo 1).
hastalarda TEE uygulamak gereklidir.
Tablo 1. Trans Torasik Ekokardiyografide
TEE
sol
atriyumu,
atriyal
anormallik saptanan risk faktörleri
apendiksi,
atriyal septumu ve arkus aortayı göstermede
daha duyarlıdır.
TTE ile gözden
kaçabilecek
potansiyel kardiyak emboli kaynaklarını TEE ile
belirlemek
mümkün
olur.
hastalarda,
TEE
olguların
ile
Kriptojenik
inmeli
%24-79’
unda
Risk Faktörleri
N
%
Hipertansiyon
18
13
İskemik kalp hastalığı
16
12
Sigara içimi
16
12
Kalp kapak replasmanı
13
9
Romatizmal kalp hastalığı
11
8
kardiyak emboli nedenine rastlanırken, TTE ile
Diabetes mellitus
7
5
bu oran %14-38 arasındadır (3).
Kalp yetmezliği
6
4
Geçirilmiş miyokard infarktüsü
6
4
Periferik arter hastalığı
3
2
2000 Ocak 2004 Mayıs tarihleri arasında
Kronik alkol kullanımı
1
0.7
SSK Okmeydanı Nöroloji Kliniğine başvuran 152
Büyük arter hastalığı
8
6
genç
Risk faktörü olmayan
15
11
YÖNTEM:
inmeli
yönelik
(15-45
yaş)
olarak Protein
C,
hastalara
etyolojiye
S, Antitrombin
3,
Hastaların 50 (%38)’ sinde ön sistem infarktı,
Antikardiyolipin IGG, IGM, ANA, ASO, CRP, RF,
Fibrinojen,
paterji
testi,
15 (%11)’ inde arka sistem infarktı, 10 (%7)’
EKG, transtorasik
unda laküner inme, 1 (%0.7)’ inde vertebral
ekokardiyografi, karotis- vertebral arter doppler
USG,
uygun
vakalarda MR
Anjiografi
ve
transösefageal
ekokardiyografi
istendi.
Bu
hastalar
içinde transtorasik
arter diseksiyonu mevcuttu.
Anormal
hastaların
ekokardiyografisinde
kısmında
anormallik saptanan 76 hasta (31 kadın, 45
erkek) inme
tipi
göz
önüne
ekokardiyografi
değerlendirilmesinde
birden
fazla
bulgusu
olan
hastaların
kardiyolojik
bir
anormallik
tespit edildi. Hastaların %35’ inde romatizmal
alınmaksızın
kalp
çalışmaya alındı. Çalışmada elde edilen bulgular
hastalığı,
%23’
inde
sol
ventrikül
hipertrofisi, %19’ unda mitral yetmezlik, %1’ inde
değerlendirilirken, istatistiksel analizler için SPSS
bölgesel duvar hareket bozukluğu, %14’ inde
programı kullanıldı.
Aort ve mitral kapak dejenerasyonu, %1’ inde
BULGULAR:
sol ventrikül dilatasyonu, %3’ ünde trombüs, %1’
Hastaların yaş ortalaması 41 (23-45) idi
inde
atriyal
septal
defekt,
foramen ovale saptandı.
110
%1’
inde
patent
Seğmen ve ark.
TARTIŞMA:
diseksiyona
Genç
iskemik
inmeli
Transtorasik
ve
holter
içine
monitörizasyonunu
almalıdır.
atriyuma
kullanılmaya başlanmasıyla iskemik inmede kalp
katılmasıyla olası kardiyak emboli kaynaklarına
ventriküler
trombüs,
sol
ventriküler
1/3’ den
kardiyak
ait
TTE
bir
ve
ekokardiyografiyi
normal
patoloji
ise
veya
düşünülüyorsa
sol
TEE,
ekokardiyografi yapılmalıdır (5-7).
yıllarda TTE’ nin inceleme yöntemleri arasına
başlanmıştır.
odaklı
paradoksal emboliyi araştırmak için de kontrastlı
hastalıklarının rolü daha iyi belirlenmiş, 1990’ lı
rastlanmaya
Kalp
değerlendirmeyi, elektrokardiyografiyi, 24 saatlik
transözofageal
incelemelerdir (4). 1970’ li yıllarda TTE’ nin
sık
gelişir.
İncelemeler
sorumludur.
ekokardiyografi bu amaçla en sık başvurulan
daha
olarak
nedenler gençlerde inme etyolojisinin
hastalarda
potansiyel kardiyoemboli kaynağı asemptomatik
olabilir.
bağlı
Genç
Sol
iskemik
etyolojisinde
diskinezi,
en
sık
inmeli
görülen
hastaların
neden kardiak
patolojiler
olup
çalışmamızda
literatürde
mitral stenoz, mitral anulus kalsifikasyonu, aort
bildirilenden
daha
fazla
anormallik
stenozu TTE’ ye duyarlı durumlardır. TEE sol
(%50) bulduk. Bunların içerisinde en sık görülen
atriyumu, atriyal apendiksi, atriyal septumu ve
patolojik
arkus
romatizmal kalp hastalığı, sol ventrikül hipertrofisi
aortayı
göstermede
daha
duyarlıdır.
kardiyak
ekokardiyografi
bulguları
sırasıyla
Bilinen bir kardiyoembolik nedeni olan ve ileri
ve
yaştaki hastalarda genellikle TTE yeterlidir. İnme
hastalığının literatüre göre ülkemizde daha fazla
nedeni
görülmesinin
belirlenemeyen
hastalarda
Bizim
TEE
50
uygulamak
çalışmamızda
yaş
yaş
altındaki
doğru
olur
ortalaması
(5,6).
41
olan
genç
iskemik
valv
patent
mitral
sekonder
inmeli
1.
ovale,
anevrizmadır
prolapsusu,
2.
stenoz,
(7,8).
Manning
WJ,
prevention
Bizim
Douglas
in
Committee
hastada %35’ inde romatizmal kalp hastalığı,
correlates of
%23’ ünde sol ventrikül hipertrofisi, %19’ unda
patients with
%1’
inde
bölgesel
dejenerasyonu,
tutulumlar
%1’ inde
sol
TS.
The
stroke
atrial
fibrillation investigators.
on
echocardiography.
echocardiographic
thromboembolism
in
high-risk
nonvalvular atrial fibrillation.
Ann İntern Med 1998; 128: 639-647.
duvar
hareket bozukluğu, %14’ ünde aort ve mitral
kapak
kardiyak
edition, Philadelphia, 2000
Transesophageal
yetmezlik,
sosyoekonomik
Lewis P. Rowland. Merritt’s Neurology, tenth
çalışmamızda TTE ile anormallik saptanan 76
mitral
düşük
kalp
KAYNAKLAR:
saptanan anormallikler mitral
septal
Romatizmal
olduğu düşünülmüştür (5-8).
hastalarda transtorasik ekokardiyografi ile en sık
interauriküler
idi.
nedeninin
enfeksiyonuna
hasta incelemeye alınmıştır.
foramen
yetmezliği
durum ve tedavi edilmemiş üst solunum yolu
hasta grubunda TTE ile anormallik saptanan 76
Literatürde
mitral
3.
Urbinati S, Di Pasquale G, Andreoli A, et
al: Role and indication of two-dimensional
ventrikül
dilatasyonu, %3’ ünde trombüs, %1’ inde atrial
echocardigraphy
septal defekt ve %1’ inde patent foramen ovale
cerebral ischemia: a propective study in 125
young
adults
with
patients. Cerebrovasc Dis 1992; 2: 14-21.
saptandı.
4.
Gençlerde
in
inme
insidansı
2.5-40/
Soler -
Gonzalez
R,
Munoz-
Torero
JJ,
Dominguez F, Oliver J, Die
100.000 dır. Bütün inmelerin % 4-10 kadarı
Tejedor E. Analysis of the echocardiographic
gençlerde görülür. Gençlerde inme nedeni en
findings
sık embolik dal oklüzyonuna ve arteriyel
in
young
patients
with
cerebral
ischemia. Rev Neurol. 1999 Nov 16-30; 29
(10): 972- 6.
111
Genç İskemik İnmeli Hastalarda Ekokardiyografik Bulgular
5.
Chlumsky J.
I.
İnterni
klinika,
FN
Motol-
Praha. The role of
echocardiography
in
patients
with
cerebrovascular stroke. Vnitr Lek. 1996 Aug;
42 (8): 561- 3.
6.
Quirico N,
Kniahynicki
C,
Castellano AE.
Role of echocardiography in the
diagnosis
of
cerebral
ischemic
attacks
of
embolic origin. Minerva Med. 1986
Dec 15;77 (47-48): 2223-6.
Biler J, Johnson MR, Adams HP Jr, Kerber
RE, Toffol GJ, Butler MJ.
Echocardiographic evaluation of young adults
with nonhemorrhagic cerebral
infarction. Stroke. 1986 Jul- Aug; 17 (4):
608- 12.
7.
Ortega
Gutierrez
AA,
Vargas
Barron
J,
Roldan FJ, Aaruz Gongora, A,
Romero
Cardenas
A.
Tranesofhageal
echocardiographic findings in patients under
40 years of age with serebrovasculer event.
Arch Cardiol Mex. 2001 Apr- Jun;
71 (2): 136-40.
Yazışma Adresi:
haticeseg@yahoo.com
112