işsizlik aylık bazda geriledi

Pozitifayrımcılık okuyan
kadının 'işini zorlaştırdı
Kadınları iş hayatına katmak için atılan adımlar özel sektörde ters tepti. Annelere uygulanan pozitif ayrımcılık, üniversite
mezunu kadınları işsiz bıraktı. Düzenlemenin ardından yükseköğretim diplomalı kadınların yalnızca yüzde 451 işe girebildi.
SANAYİ
YERİNDE
SAYIYOR
Son bir yılda iş bulan 621 bin
kişinin 37 bini tarımda fazla­
dan işe başlayanlardan oluştu.
Geçen yıl 5 milyon 540 bin kişi
tarımda çalışırken, bu yıl bu
sayı 5 milyon 577 bin kişiye
yükseldi. Son bir yılda sana­
yide çalışan sayısı aynı kaldı.
Geçen yıl 5 milyon 386 bin
olan sanayi sektörü çalışanlan
bu yılda aynı seviyede kalarak
hiç artış göstermedi. Sana­
yinde işe başlayanlar ise aynı
kalırken, inşaat sektöründe
çalışanlar geçen yıla göre 14
bin kişi arttı. TÜİK'e göre, son
bir yılda eğitim sektöründe
109 bin kişinin işini kaybetti.
İşini kaybedenler arasında 28
bin kişi ile finans/sigorta sek­
törü de dikkat çekmektedir.
Bu yıl turizmin canlı olmasına
karşılık konaklama/yiyecek
sektöründe geçen yıla göre
çalışan sayısı sadece 43 bin
kişi artmış oldu.
Kadınlara getirilen d o ğ u m izni, em zirm e yardım ı gibi pozitif ayrımcılığın iş bulmalarını zorlaştırdığı görülüyor.
A LI Y IL D IR IM
İSTANBUL
aliyildirim@karar.com
m
asım 2016’da tam olarak devreye alınan
analık izni ve yarı zam anlı çalışm a son­
rasında, çocuğun m ecburi ilköğretim
çağına gelm esine kadar ebeveynlere
kısmi süreli çalışm a hakkı, kadın istih­
dam ına olum suz olarak yansıdı. Yeni
kararla birlikte doğum yapan anneye 4
ay ücretli izin verilirken, an n e isterse bu
iznini ücretsiz olarak 6 ay d ah a eklem e
şansına da sahip. Sonrasında ise çocuk
1 yaşm a gelene k adar an n e iş yerinden
g ünde 1,5 saat erken çıkarak süt iznini
d e kullanabiliyor. 1 yaşından sonra ise
annenin yarı zam anlı ve kısmi çalışm a
•
••
••
yüzde 89,8 oranında iş bulurken, bu yıl
bu oran yüzde 68,7'ye geriledi. 2016'da
erkeklerde iş bulm a oranı yüzde 82,8
iken kadınlarda bu oran yüzde 93,3 ile
dah a yüksekti. Yani geçen yıl kadınlar
dah a yüksek iş bulm a oranına sahipti.
2016'da üniversite m ezunu 276 bin kadın
iş aram ak için piyasaya başvururken 286
bin kadın iş buldu. Bu yıla geldiğim izde
tablo değişti. Ü niversite m ezunu 260
bin kadından sadece 117 bini bir işe sa­
hip oldu. G örüldüğü üzere son b ir yılda
üniversite m ezunu kadınların iş bulm a
o ran ı yüzde 1033’ten yüzde 45,0’e kadar
geriledi. K adınlardan boşalan işyerlerini
ise erkekler kapattı. G eçen yıl üniversite
m ezunu erk ek ler yüzde 79,9 oranında iş
bulurken, bu yıl yüzde 96 yı aştı.
hakkı ortaya çıkıyor. A nne yarı zam an­
lıda 2 ay boyunca günlük iş saatinin ya­
rısı kadar çalışıyor ve m aaşının yarısını
iş veren yarısını da devlet karşılıyor. Bu
a ra d a sigorta prim i d e tam zamanlıym ış
gibi ödeniyor. Kısmi çalışm ada ise anne
haftalık 30 saatten fazla çalışamıyor. B u­
rada d a iş veren annenin m aaşını 20 gün
üzerinden ödüyor. Yani haftalık 30 saat
çalışılarak m aaşın 3’te 2siyatıyor. T Ü ÎK
verileri ise bütün bu haklar nedeniyle iş
verenlerin özellikle üniversite m ezunu
kadınları tercih etm ediklerini gösterdi.
G enel d u ru m a bakacak olursak, geçen
yıl 902 bin kişi işgücüne katılırken bun­
ların 795 bini iş buldu. Eğitim seviyesinin
yüksekliği de bu rakam larda öne çıktı.
Y üksek öğretim m ezunu kişiler geçen yıl
•
•
•
IŞGUCU PİYASASINA KATILANLARIN EĞİTİM VE CİNSİYETE G0RE DAĞILIMI
İMİM
İşgücüne katılım (Bin kişi)
950
621
65,4
457
373
Okur-Yazar olmayan
-2 4
-30
-18
88
61.5
157
128
81.5
-14
81
27
Lise altı
143
Lise
Meslek lisesi
191
54.5
Yükseköğretim
482
104
331
68,7
KADININ YERİNİ
ERKEKLER ALDI
81,6
-
491
248
-10
-12
64
79,0
62
24
38,7
30
111,1
130
98
75,4
141
83
49
21
42,9
222
214
58,9
96,4
260
117
45,0
2013'TEASO BAŞKANI UYARDI
Ankara Sanayi Odası (A S0) Başkanı
Nurettin Özdebir kadın çalışanla­
ra yönelik bu tasarıyı 2 0 1 3 Eylül
ayında değerlendirm işti. Özdebir
o d ö n e m şu açıklam ayı yapm ıştı:
"Ş u anda daha tasarı halinde olan
kadın istihdam ı ile ilgili alınan ted­
birlerde uzun vadede kadınların
zararına olacağına inanıyorum ,
işaretler on u gösteriyor. H erhangi
bir kanun çıkm am asına rağm en
herhangi bir düzenlem e y a p ılm a ­
m asına rağm e n işverenlerden ka­
dın istihdam ını engelleyici kararlar
çıkıyor. Geçenlerde yüz kırk erkek,
altm ış kadın personel çalıştıran bir
iş veren insan kaynaklarına 'artık
kadın çalışan a lm ayın ' diye tali­
m at verdiğini söyledi b a n a " diye
konuştu. 'K adının en önem li görevi
neslin d e va m ı' diyen A S 0 Başkanı
Özdebir şöyle devam etti: "A vru ­
pa'nın en ge n ç n üfusuna sahibiz.
B u n u de vam ettirm em iz lazım
am a diğer taraf tanda kadının so s­
yal haklarını arttırmalıyız."
ÇİFTÇİ
TARLAYA
ÇIKTI
Son bir aylık gelişmelere
bakıldığında ise istihdam ın
Nisan ayından-M ayıs ayına
331 bin kişi arttığı görülü­
yor. Bu artış ise nerede ise
tam am en tarım dan geli­
yor. Son bir ayda tarımda
çalışan sayısı 257 bin kişi
artış göstererek aylık bazda
işsizliğin düşm esinde etkili
oldu. Son bir ayda hizmetler
sektöründe de 103 bin kişi
yeni iş buldu. Yine sanayi
sektöründe de son bir ayda
14 bin kişi yeni işe başlam ış
oldu. Yaz aylarında artış
gösterm esi beklenen inşaat
sektöründe ise son bir ayda
41 bin kişilik istihdam aza­
lışı olduğu görülüyor. Yıllar
sonra ilk kez inşaat sektörü
yaz aylarında istihdam kaybı
yaşam ış oldu.
Üniversite m ezunlannın ise 331 bini iş bularak en yüksek sayıya ulaştığı görüldü am a iş bulm a oranları yüzde 68,7 ila düz liselilerin gerisinde kaldı, işgücü piyasasına katılan 482 bin yük­
sek öğretimli kesim in 222 bini erkeklerden 2 60 bini ise kadınlardan oluştu. Yükseköğretim li erkeklerin yüzde 96,4'ü iş bulurken kadınlarda bu oran sadece yüzde 45,0'de kaldı. Yani son
bir yılda işgücü piyasasına katılan 260 bin yüksek öğretimli kadının sadece 117 bini iş buldu. Oysa lise m ezunu kadınlardan 130 bin kişi iş piyasasına katıldı ve bunların yüzde 75,4'ü olan
98 bini bir işe başladı. Ekonom ik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı; tarım da 17 bin, sanayide 14 bin, hizm et sektöründe 70 bin kişi artarken, inşaat sektöründe 58 bin kişi azaldı.
İSTİHDAM YUKUNU HİZMET SEKTÖRÜ SIRTLADI
İstihdam ın büyük yükünü ise son bir yılda yine hizm etler sektörü
üstlenm iş oldu. Geçen yıl hizm etler sektöründe çalışan sayısı 14
m ilyon 809 bin kişi iken bu sayı son bir yılda 571 bin kişi arttı ve 15
m ilyon 380 bin kişiye ulaştı. Hizm etler sektöründe yaşanan 571 bin
kişilik istihdam artışında ise 288 bin kişi ile toptan/perakende sektö­
rünün ilk sırada old u ğu anlaşılıyor. Bu sektörü ise 182 bin kişi ile idari
ve destek hizmetleri takip ediyor.
LİSE MEZUNLARI EN ÇOK İŞ BULANLARDAN
Eğitim durum una istihdama bakıldığında ise işgücü piyasasına katılan
950 bin kişinin 482 bininin yüksek öğretim m ezunlarından geldiği g ö ­
rülüyor. 191 bin kişi ise meslek liseli olurken 157 bin kişi de düz liseliler­
den oluştu. Lise altı eğitimlilerin ise iş gücü piyasasına katılımı 143 bin
kişide kaldı. İş bulan 88 bin lise altı eğitimlinin oranı yüzde 61,5 olarak
kayıtlara geçti. Düz liselilerin ise 128 bini iş bulurken iş bulma oranlan
yüzde 81,5 ila en yüksek oran oldu.
M aliye Bakanlığı verilerine göre, yılın ikinci çeyreğinde kam u istihdam ı 201 öyılının aynı d ö n e m in e g ö re yüzd e 0,8 azaldı.
İŞSİZLİK AYLIK BAZDA GERİLEDİ
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde
işsiz sayısı, mayısta geçen yılın aynı dönemine göre
330 bin kişi artarak, 3 milyon 225 bin kişiye ulaştı.
Aynı dönemde işsizlik oranı 0,8 puan yükselerek
yüzde 10,2 oldu, işsizlik oranı, mayısta bir önceki
aya göre ise 0,3 puan geriledi. Söz konusu oran, ni­
sanda yüzde 10,5 seviyesinde bulunuyordu. Mayıs­
ta tarım dışı işsizlik, 0,9 puanlık artışla yüzde 12,2
olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren
genç işsizlik oranı 2,4 puanlık artışla yüzde 19,8'e
ulaştı, işsizlik, 15-64 yaş grubunda ise 0,8 puanlık
artışla yüzde 10,4 olarak gerçekleşti. Buna göre,
istihdam edilenlerin sayısı, mayısta geçen yılın
aynı dönemine göre 621 bin kişi artarak 28 milyon
488 bin kişi oldu, istihdam oranı 0,2 puanlık artışla
yüzde 47,7'ye yükseldi. İstihdam edilenlerin yüzde
19,6'sı tarım, yüzde 18,9'u sanayi, yüzde 7,51 inşa­
at, yüzde 54'ü ise hizmetler sektöründe yer aldı.
YILLIK ARTIŞ HIZI YÜZDE 2,2 SEVİYESİNDE
Analist Haluk Bürümcekçi, "İşsizlik oranındaki değişim in m evsim selliğin gerektirdiği yönde (azalış) ve boyutta gerçekleştiğini görüyoruz.
M ayıs ayında istihdam aylık 331 bin artarken, iş gücü 269 bin artış
gösterm iş ve işsiz sayısının 62 bin azalmasını getirmiştir, iç talebin
seyri açısından önem li bir gösterge olarak izlediğimiz istihdam ın yıllık
artış hızının yüzde 2,2 ve tarım dışı istihdam ın yıllık artış hızının yüzde
2,6 ile önceki aya göre yükseldiğini görm ekteyiz"dedi.