HESAP AÇILIfi KARTONU

No:
1/1
HESAP AÇILIfi KARTONU
ACENTA:
HESAP NO:
Müflterinin:
Ad/Adlar›:...........................................................................................
Do¤um Yeri ve Tarihi:.......................................................................
Baba Ad›:.............................................................. Anne K›zl›k Soyad›:......................................................................
‹kametgah Adresi:..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
‹fl Adresi:.........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
T.C. Kimlik No:...................................................................... Vergi Dairesi ve No:..................................................
Telefon Numaras› (‹fl):.......................................................... (Ev):............................................................................
(Faks):...................................................... (Cep):..........................................................................
(e-mail):....................................................................................
Nezdinizde ad›ma aç›lacak hesaplarla ilgili sözleflme,talimat,makbuz
ve evraklarda afla¤›da örne¤i bulunan imzam› kullanaca¤›m› ve
yukar›da belirtilen bilgilerin do¤rulu¤unu beyan ederim.
Hesab›ma ait Türev piyasalar hesap ekstresi, Türev piyasalar aç›k
pozisyon raporu, Türev piyasalar müflteri kar zarar raporu, Türev
piyasalar gayrinakdi teminatlar raporu, Türev araçlara konu standart
varl›klar ekstresi ve Türev araçlar nakit hareketleri ekstresinin
‹kametgah Adresime
veya
‹fl Adresime
veya
Di¤er:...............................................................................................
..........................................................................................................
Adresime gönderilmesini rica ederim.
(‹MZA VE VARSA KAfiE)
(‹MZA VE VARSA KAfiE)
Hesab›ma ait;
Türev Piyasalar Hesap Ekstresi:
Türev Piyasalar Aç›k Pozisyon Raporu:
Türev Piyasalar Müflteri Kar Zarar Raporu:
Türev Piyasalar Gayrinakdi Teminatlar Raporu:
Türev Araçlara Konu Standart Varl›klar Ekstresi:
Türev Araçlar Nakit Hareketleri Ekstresi:
Yukar›daki ekstrelerden karfl›s›nda imzam bulunanlar› adresime gönderilmesini istemiyorum.
‹MZA:
Aram›zdaki ifl iliflkilerinde Kurumunuz kay›tlar›n›n esas
tutulaca¤›n› peflinen kabul ve beyan ederim.
Türev Araçlar›n Al›m Sat›m›na Arac›l›k Çerçeve Sözleflmesi,
Hesap Kartonu ve sözleflme ile ilgili ekler huzurumda imzalanm›flt›r.
(ADI - SOYADI)
(‹MZA)
(‹MZA VE VARSA KAfiE)
Arac› Kurum / Acenta Taraf›ndan Doldurulacakt›r
TURKISH YATIRIM A.fi.
................................ACENTASI
‹fllem Komisyon Oran› : .........................................................
Müflteri Temsilcisi
: ........................................................
Kazand›ran
: ........................................................
(ADI - SOYADI)
(‹MZA)
1
(ADI - SOYADI)
(‹MZA)
No:
2/1
Sözleflme Tarihi:....../......./..........
Sözleflme No:..............................
TÜREV ARAÇLARIN ALIM SATIMINA ARACILIK ÇERÇEVE SÖZLEfiMES‹
I- TARAFLAR
1. TURKISH YATIRIM A.fi.
(Afla¤›da k›saca “Arac› Kurum” olarak adland›r›lacakt›r.)
Adres: Abdi ‹pekçi Caddesi No:57 Reasürans Han E Blok 5. Kat Harbiye / ‹stanbul
2. ........................................................................................................................
(Afla¤›da k›saca “Müflteri” olarak adland›r›lacakt›r.)
Adres:........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
Kimlik Bilgileri: Müflteri Tan›ma Formunda yer almaktad›r.
4208 Say›l› Karaparan›n Aklanmas›n›n Önlenmesine Dair Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri uyar›nca müflteri kimlik tespitleri yap›lm›flt›r.
II- TANIMLAR
1. Türev Araçlar›;
VOB’da ifllem gören Vadeli ‹fllem Sözleflmeleri ve Opsiyon Sözleflmelerini; 23.2.2001 tarihli ve 24327 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan
Vadeli ‹fllemler ve Opsiyon Borsalar›n›n Kurulufl ve Çal›flma Esaslar› Hakk›ndaki Yönetmeli¤i’nin 3. maddesinde tan›mlanan ekonomik ve
finansal göstergelere, sermaye piyasas› araçlar›na, mala, k›ymetli madenlere ve dövize dayal› vadeli ifllem ve opsiyon sözleflmeleri dahil her
türlü türev arac›n›,
2. Vadeli ‹fllem Sözleflmesi;
Belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, standart miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasas› arac›n›, ticari mal›,
k›ymetli madeni ve dövizi alma veya satma hak veya yükümlülü¤ü veren VOB’da ifllem gören vadeli ifllem sözleflmelerini,
3. Opsiyon Sözleflmesi;
Opsiyonu alan tarafa belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal
göstergeyi, sermaye piyasas› arac›n›, mal›, k›ymetli madeni, dövizi veya endeksi alma veya satma hakk› veren, satan taraf› ise yükümlü k›lan
VOB’da ifllem gören opsiyon sözleflmelerini,
4. Uzun Pozisyon;
(a) Vadeli ifllem sözleflmelerinde sözleflmenin vadesi geldi¤inde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤› sözleflmede belirtilen fiyattan ve belirtilen
miktarda sat›n alma ya da nakdi uzlaflmay› sa¤lama hak ve yükümlülü¤ünü,
(b) Opsiyon sözleflmelerinde,
(i) Al›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktarda sat›n alma ya da nakdi uzlaflmada bulunma hakk›n›,
(ii) Sat›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi uzlaflmada bulunma hakk›n›,
5. K›sa Pozisyon;
(a) Vadeli ifllem sözleflmelerinde, sözleflmenin vadesi geldi¤inde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤› sözleflmede belirtilen fiyattan ve belirtilen
miktardan satma ya da nakdi uzlaflmay› sa¤lama hak ve yükümlü¤ünü,
(b) Opsiyon sözleflmelerinde,
(i) Al›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirlenen miktardan satma ya da nakdi uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
(ii) Sat›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktardan sat›n alma ya da nakdi uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
6. Opsiyon Primi;
Opsiyon sözleflmesini alan taraf›n, sözleflmede yer alan haklar karfl›l›¤›nda opsiyon sözleflmesini satan tarafa ödemekle yükümlü oldu¤u primi,
2
No:
2/2
7. Kullan›m Fiyat›;
Opsiyon sözleflmelerinde, sözleflmeye konu olan varl›¤›n al›m veya sat›m hakk›n›n vade süresince veya vade sonunda kullan›labilece¤i fiyat›,
8. Günlük Uzlaflma Fiyat›;
‹lgili Borsa Kurallar› ve Türev Araçlar›nda hesaplama flekli ve yöntemi belirtilen gün sonlar›nda hesaplar›n güncellefltirilmesinde kullan›lmak
üzere Borsa taraf›ndan belirlenen fiyat›,
9. Son Uzlaflma Fiyat›;
‹lgili Borsa Kurallar› ve Türev Araçlar›nda hesaplama flekli ve yöntemi belirtilen vade sonunda pozisyonlar›n ifas›nda kullan›lmak üzere Borsa
taraf›ndan belirlenen fiyat›,
10. Ters ‹fllem;
Ayn› sözleflmede, uzun pozisyon karfl›s›nda k›sa pozisyon, k›sa pozisyon karfl›s›nda uzun pozisyon al›narak pozisyonun tasfiyesini,
11. Al›m Emri;
Müflteri'nin, Arac› Kurum'a, Türev Araçlar›’n›n, sat›n al›nmas› (uzun pozisyon al›nmas›) için, yaz›l› veya sözlü ya da telefon, teleks, telefaks
veya elektronik iletiflim araçlar›n› kullanarak yapt›¤› bildirimi,
12. Sat›m Emri;
Müflteri'nin, Arac› Kurum'a, Türev Araçlar›’n›n, sat›lmas› (K›sa pozisyon al›nmas›) için yaz›l› veya sözlü, ya da telefon, teleks, telefaks veya
di¤er elektronik iletiflim araçlar›n› kullanarak yapt›¤› bildirimi,
13. Emir;
Al›m veya Sat›m Emrini,
14. Kurtaj Ücreti;
Türev Araçlar› al›m ve sat›mlar›ndan ötürü Borsa taraf›ndan tahakkuk ettirilen her türlü ücreti,
15. Komisyon;
Türev araçlar› dahil sermaye piyasas› araçlar›n›n al›m sat›m› ve saklanmas›; Müflteri nam ve hesab›na sermaye piyasas› araçlar›n›n anapara, faiz
ve benzeri gelirlerinin tahsili, ödenmesi; Müflteri’ye ait nakdin de¤erlendirilmesi ve hizmetleri ve Arac› Kurum taraf›ndan Müflteri ad›na ve/veya
hesab›na yap›lacak di¤er her türlü menkul k›ymet ifllemleri nedeniyle Borsa, Takas Merkezi, saklama kuruluflu, di¤er yetkili kurulufllar ve Arac›
Kurum taraf›ndan tahakkuk ettirilen masraf, hizmet bedeli, hesap iflletim bedeli, kurtaj ve ücretleri (Bu Sözleflme’nin imzalanmas›ndan sonra
yürürlü¤e girebilecek mevzuat gere¤ince oran ve tutarlar›n de¤iflmesi durumunda Arac› Kurum bu de¤iflikli¤i bedel ve ücretlere yans›tma hakk›n›
sakl› tutar.)
16. Borsa veya VOB;
Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› A.fi.’ni,
17. Takas Merkezi;
Borsa taraf›ndan Takas Merkezi olarak belirlenen Vadeli ‹fllem Sözleflmeleri ve Opsiyon Sözleflmelerinin takas›n› yapmakla görevlendirilen
IMKB Takas ve Saklama Bankas› A.fi’ni, veya Borsa taraf›ndan baflka bir kuruluflun Takas Merkezi olarak belirlenmesi durumunda söz konusu
kuruluflu,
18. Borsa Kurallar›;
23.02.2001 tarih ve 24327 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsalar›n›n Kurulufl Ve Çal›flma Esaslar› Hakk›nda
Yönetmelik, 27.03.2004 tarih ve 25415 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan Vadeli ‹fllem Ve Opsiyon Borsas› Yönetmeli¤i, 27.08.2001 tarih
ve 24506 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanan Arac› Kurulufllar›n Türev Araçlar›n Al›m Sat›m›na Arac›l›k Faaliyetlerinde Düzenleyecekleri
Belgeler ve Kay›t Düzeni Hakk›nda Tebli¤ (Seri V No 51), söz konusu Tebli¤ ve Yönetmeliklerin hükümleri uyar›nca Sermaye Piyasas› Kurulu,
Borsa ve Takas Merkezi taraf›ndan yap›lan düzenlemeleri ve bunlarda yap›lan de¤ifliklikleri ifade eder.
III- SÖZLEfiMEN‹N KONUSU VE KAPSAMI
Bu sözleflme; Sermaye Piyasas› Kanunu ve bu kanuna istinaden Sermaye Piyasas› Kurulu’nun ç›kard›¤› ve ç›karaca¤› tebli¤ler ve mevzuat
hükümleri çerçevesinde; Arac› Kurum’un Müflteri ad›na ve/veya hesab›na VOB’da, ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasas› araçlar›na,
mala, k›ymetli madenlere ve dövize dayal› ifllem ve opsiyon sözleflmeleri ve ifl bu sözleflmenin imzalanmas›ndan sonraki tarihte Kurul’un
belirleyece¤i yeni sözleflmeler ile her türlü türev arac›n› arac› s›fat›yla al›p satmas›na, bu araçlar›n Arac› Kurum taraf›ndan Takas Merkezi’nde
saklat›lmas›na iliflkin koflullar› düzenlemektedir.
Bunun yan›nda iflbu sözleflme yurt d›fl› borsalarda ya da borsalar d›fl›nda al›m sat›m›na arac›l›k ve bu sözleflmede belirlenen di¤er hizmetlerin
verilmesi ile ilgili olarak, Arac› Kurum ve müflterinin karfl›l›kl› hak ve yükümlülüklerinin tayin ve tespitini de yapar.
Bu sözleflme müflterinin Arac› Kurum nezdinde aç›lm›fl ve ileride aç›lacak di¤er hesaplar› için de geçerlidir.
Müflteri, iflbu sözleflmeyi imzalamadan önce, ekte yer alan ve SPK taraf›ndan yay›nlanan “Türev Araçlar Risk Bildirim Formu”nun ( Ek:1 ) bir
nüshas›n› ald›¤›n›, okudu¤unu, anlad›¤›n› ve kabul etti¤ini beyan eder.
Bu sözleflme sadece VOB ‘da gerçekleflecek olan Vadeli ‹fllem Sözleflmesi ve Opsiyon Sözleflmeleri ve bunlara iliflkin ifllemleri kapsar.
3
No:
2/3
Kimlik ‹ncelemesi
Arac› Kurum, 4208 say›l› Karaparan›n Aklanmas›n›n Önlenmesine Dair Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri ve Sermaye Piyasas› Mevzuat›
uyar›nca hesap açmadan önce müflterilerinin ve yetkili temsilcilerinin kimlik bilgilerini tespit eder. Arac› Kurum, fiubesi veya Acenta olan
Banka, Müflterinin ve yetkili temsilcilerinin kimli¤ini kendisine verilmifl bulunan imza örnekleri ile sözü geçenlerin Arac› Kurum, fiube ya da
Acenta nezdinde doldurduklar› belgeler üzerine atacaklar› imzalar› karfl›laflt›rmak suretiyle “Müflteri Tan›ma Kural› Uyar›nca” denetler ve inceler.
Arac› kurulufllar, hesap numaras› verdikleri müflterilerinin kimlik bilgilerinin do¤rulu¤undan sorumludurlar. Arac› Kurum imza karfl›laflt›rmas›n›
makul bir dikkatle yapacak ve ilk bak›flta anlafl›lmayacak olan imza benzerliklerinin sonuçlar›ndan sorumlu olmayacakt›r. Arac› Kurum, fiubesi
veya Acenta kendisine ibraz edilen belgelerin, vekaletnamelerin ve di¤er yetki belgelerinin sahteli¤inden sorumlu tutulmayacakt›r. ‹flbu madde
ile Arac› Kurum’un yüklenece¤i sorumsuzluk kayd›, Arac› Kurum’a atf› kabil olmayan hususlar ile s›n›rl›d›r. ‹flbu sorumsuzluk kayd›, Borçlar
Kanunu’nun 99. maddesi çerçevesinde uygulanacakt›r.
Müflteri Vekaletnamesi
‹fl bu sözleflme kapsam›nda yap›lacak ifllemlerde müflteri, diledi¤i bir kifliyi vekil tayin edebilir. Bunun için Müflteri, vekilinin ismini, imza
örne¤ini ve vekaletin kapsam›n› Arac› Kurum’a, fiubelerine ve Acentelerine noter onayl› bir vekaletname ile bildirmek zorundad›r. Vekaletnamenin
iptal edildi¤i veya bir k›s›m yetkilerin iptali konusunda Arac› Kurum’a, fiubelerine veya Acentalar›na noter onayl› yaz›l› bir ihbarname tebli¤
edilmedi¤i sürece Arac› Kurum, fiube veya Acentalar›na vekili azletti¤i ihbar›n› noter kanal› ile yapmad›¤› sürece her türlü ilan, azil ve ihbar
gibi k›s›tlamalar Arac› Kurum’a karfl› ileri sürülemez. Arac› Kurum, fiubeleri veya Acentalar› Müflterinin ve onun vekillerinin kimli¤ini, kendisine
verilmifl bulunan imza örnekleri ile sözü geçenlerin Arac› Kurum, fiubeleri veya Acentalar› nezdinde doldurduklar› sair belgelerin üzerine vaaz
etti¤i imzalar› karfl›laflt›rmak suretiyle denetler ve inceler. Arac› Kurum, fiubeleri veya Acentalar› imza karfl›laflt›rmas›n› makul bir dikkatle
yaparlar ve ilk bak›flta anlafl›lmayacak olan imza benzerliklerinin sonuçlar›ndan sorumlu tutulamazlar.
Müflterinin ya da vekillerinin ehliyetsizli¤inden do¤abilecek sorumluluk Arac› Kurum’a ait de¤ildir. Ehliyetsizlikle ilgili hususlar Arac› Kurum’a,
fiubelerine veya Acentalar›na yaz›l› olarak tebli¤ edilmifl olmad›kça Arac› Kurum’a, fiubelerine veya Acentalar›na bu yüzden hiçbir sorumluluk
yüklenemez. Özellikle ehliyetsizli¤in ilan edilmifl ya da yay›n organlar›nda yay›nlanm›fl olmas› kendilerine yaz›l› ihbarda bulunulmad›kça Arac›
Kurum, fiubeler veya Acentalar› için ba¤layaca¤› de¤ildir. Arac› Kurum, fiubeler veya Acentalar kendilerine yaz›l› ihbarda bulunulmad›kça
Müflteriyi ya da onun vekillerini tam ehliyetli ve her türlü tasarruf yetkisini haiz saymaya yetkili olup bu yüzden sorumlu tutulmazlar. ‹flbu madde
ile Arac› Kurum’un yüklenece¤i sorumsuzluk kayd› Arac› Kurum’a atf› kabil olmayan hususlar ile s›n›rl›d›r. ‹flbu sorumsuzluk kayd› Borçlar
Kanunu’nun 99. maddesi çerçevesinde uygulanacakt›r.
Ortak Hesap
Birden fazla kiflinin ortak hareket etmek suretiyle Arac› Kurum nezdinde ortak hesap açt›rmalar› durumunda, aksi yaz›l› olarak Arac› Kurum’a
bildirilmedikçe, ortak hesap sahiplerinden her biri, di¤er ortak hesap sahiplerinin muvafakat›na gerek olmaks›z›n, münferiden Arac› Kurum’a
her türlü talimat ve emir verme¤e ve ortak hesapta bulunan menkul k›ymet ve nakitlerin tamam› üzerinde tasarruf etme¤e bu Sözleflme’de yaz›l›
hükümlerden faydalanmaya yetkili olacakt›r. Ortak hesap sahiplerinden her biri, bu Sözleflme’den do¤acak borç ve yükümlülüklerden Arac›
Kurum’a karfl› müteselsilen sorumludur.
Arac› Kurum ortak hesap sahiplerinden birine yükümlülü¤ünü yerine getirmekle di¤erlerine karfl› da yükümlülü¤ünü yerine getirmifl say›l›r.
Ortak hesap sahiplerinden birinin vefat› halinde, hesaptan onun pay›na düflen miktarda varl›¤› Arac› Kurum’a kesinleflmifl bir veraset ilam› ibraz
edilinceye dek blokaj konulur. Blokaj›n uygulanaca¤› varl›klardan kaynaklanan hesaptaki de¤er art›fl ve eksilmelerinden ötürü Arac› Kurum
sorumlu tutulamaz.
Ortak hesap sahiplerinden birinin vefat› halinde Arac› Kurum’a yap›lacak yaz›l› ve / veya sözlü ölüm bildirimine kadar geçen sürede ortak
müflteri hesab›na yap›lan ifllemlerden bildirimin yap›ld›¤› tarihe kadar ki ifllemler için Arac› Kurum sorumlu tutulamaz. ‹flbu madde ile Arac›
Kurum’un yüklenece¤i sorumsuzluk kayd›, Arac› Kurum’a atf› kabil olmayan hususlar ile s›n›rl›d›r. ‹flbu sorumsuzluk kayd›, Borçlar Kanunu’nun
99. maddesi çerçevesinde uygulanacakt›r.
Arac› Kurum’un müflterek hesap sahiplerinden herhangi birine hesap ekstresi göndermesi veya hesapla ilgili ifllemler konusunda ihbar, ihtar
veya bildirimde bulunmas› di¤er hesap sahiplerini de ba¤lar ve onlar da hesap ekstresini, ihbar, ihtar veya bildirimi alm›fl ve ö¤renmifl say›l›rlar.
Müflterek hesap sahiplerinden her biri di¤erini tebligat ve bildirim konusunda temsil eder.
4208 Say›l› Kara Paran›n Aklanmas›n›n Önlenmesine dair kanun ile ilgili mevzuat hükümleri uyar›nca hesap açmadan önce Müflteri’lerin kimlik
bilgilerinin tespiti her bir hak sahibi için yap›lacakt›r.
Temsil
Arac› Kurum’a karfl› yaln›zca Kurul mevzuat›na uygun olarak düzenlenmifl vekaletname ile yetkilendirilmifl kifliler tasarruf yetkilisi say›lacaklard›r.
Aksi aç›kça belirtilmedikçe Temsilcilerin bu sözleflme ile Müflterinin yetkili oldu¤u her konuda yetkili oldu¤u kabul edilir. Bu kimselerin tasarruf
yetkisi, yap›lan de¤ifliklikler Müflteri taraf›ndan noter kanal›yla yaz›l› olarak Arac› Kurum'a bildirilinceye kadar, Arac› Kurum yönünden geçerli
olacakt›r.
Acentalar arac›l›¤› ile yap›lacak ifllemlerde hukuki sorumluluk müteselsilen Arac› Kurum ve Acenta Banka’ya aittir.
Arac› Kurum yöneticileri ve merkez d›fl› örgütleri dahil tüm çal›flanlar› müflterilerden hisse senedi, türev araçlar› al›m sat›m emri verme, ordino
ve di¤er belgeleri imzalama, nakit ve menkul k›ymet yat›rma ve çekme, virman ifllemi yapma gibi genifl yetkiler içeren vekaletname alarak
müflteri ad›na ifllem yapamazlar.
4
No:
2/4
IV- EM‹RLERE ‹L‹fiK‹N HÜKÜMLER
Madde 1- Emirlerde Bulunmas› Gereken Hususlar
Arac› Kurum, Müflteriden Borsa’da gerçeklefltirmek üzere herhangi bir emir ald›¤›nda, bir “emir formu” düzenler.
Emrin yaz›l› olarak al›nmas› halinde emir formunda müflterinin imzas› bulunur. Emirlerin aç›k ve tereddüte yer vermeyecek flekilde yaz›l› olmas›
esast›r. Ancak Arac› Kurum, fiube veya Acentalar telefon, telefaks, internet, elektronik posta gibi iletiflim araçlar›yla ya da sözlü olarak kendilerine
iletilen emirleri de kabul edebilirler.
Arac› Kurum, fiube veya Acentalar bu emirleri daha sonra yaz›l› hale dönüfltürerek teyit edilmesini müflteriden talep edebilirler. Arac› Kurum,
fiube ve Acentalar sözlü emirlerin teyit edilmesini talep etti¤i takdirde Müflteri ya da vekili bunlar› derhal Arac› Kuruma, fiube ya da Acentalara
ulaflt›r›r.
Müflterinin verdi¤i emirlerde, afla¤›daki bilgilerin bulunmas› flartt›r.
- S›ra numaras›,
- K›sa ya da uzun pozisyon oldu¤u,
- Sözleflmenin tipi (vadeli ifllem sözleflmesi veya opsiyon sözleflmesi oldu¤u),
- Opsiyon sözleflmesi ise al›m ya da sat›m opsiyonu oldu¤u,
- Ters ifllem (T) veya yeni bir pozisyon açmak (YP) istendi¤i,
- Sözleflme adedi,
- Sözleflmenin tan›m›,
- Fiyat ve emir türü,
- Emrin geçerlilik süresi,
- Emrin verildi¤i seans,
- Hesap tipi (müflteri, global hesap vs.),
- Müflteri hesap numaras›,
- Tarih ve zaman,
- Müflterinin ad-soyad› ya da unvan› ile imzas›,
- Emri alan arac› kurulufl görevlisinin ad›, soyad› ve imzas›,
- ‹fllem yap›lacak borsa, pazar ve takas kurumu,
- ‹fllem yap›lacak para birimi (Yeni Türk Liras›, ABD dolar› ve di¤er).
Müflteri emirleri en az iki nüsha düzenlenir ve bir nüshas› emri veren müflteriye verilir. Müflteri ifllem emirlerine ait nüshalar› Arac› Kurum’dan
veya Acentas›ndan teslim alaca¤›n› kabul ve taahhüt eder.
Madde 2- Emirlerde Miktar ve Fiyat Belirleme fiekilleri
Müflteri, Arac› Kurum, fiube veya Acentas›na verdi¤i emirlerde al›m ve sat›m fiyatlar›n› belirleyebilece¤i gibi, fiyat konusunda Arac› Kurum,
fiube veya Acentas›n› serbest de b›rakabilir. Serbest b›rakma durumunda ifllem fiyatlar›n› kabul etti¤ini ve bunun neticesinde hesab›nda
gerçekleflecek aleyhte durum neticesinden Arac› Kurum’u sorumlu tutmayaca¤›n› kabul, beyan ve taahhüt eder.
Emirlerde al›m veya sat›m fiyatlar› “piyasa fiyatl›”, “limitli”, “uzlaflma fiyatl›” ya da “zarar durdurmal›” olmak üzere dört türlü belirlenebilir.
Emirler’de aç›kl›k yoksa Müflterinin Arac› Kurum’u serbest b›rakt›¤› kabul edilir.
Emirlerde al›m ve sat›m fiyatlar› afla¤›daki flekillerde belirlenebilir.
(i) Piyasa Fiyatl› Emir: Piyasada o an için mümkün olan en iyi fiyattan bafllayarak al›m veya sat›m yap›lmas›n› öngören emirdir.
(ii) Limitli Fiyatl› Emir: Al›m veya sat›m›n müflteri taraf›ndan belirlenmifl sabit bir fiyattan gerçeklefltirilmesini öngören emirdir. Limitli al›m
emrinde, piyasa fiyat›ndan veya piyasa fiyat›n›n alt›ndaki fiyattan; limitli sat›m emrinde ise piyasa fiyat›ndan veya piyasa fiyat›n›n üstündeki
fiyattan ifllem yap›labilir.
(iii) Kapan›fl Fiyat›ndan Fiyatl› Emir: Gün sonunda hesaplanan uzlaflma fiyat› üzerinden ifllem gerçeklefltirmek amac›yla kullan›lan emir
yöntemidir.
Emirler’de yukar›da say›lanlar›n d›fl›nda da fiyat belirleme yöntemleri kullan›labilir; fiyat belirleme ile ilgili her türlü zarardan yat›r›mc›
sorumludur.
Madde 3- Emirlerin ‹letilme Esaslar›
Arac› Kurum, yaz›yla teyid edilmemifl olan telefaks, elektronik ortamdaki iletiflim sistemleri (Internet, Intranet, vb,), telgraf, teleks, sözlü, telefon
veya baflkaca iletiflim veya ulaflt›rma veya tafl›ma araçlar›yla yap›lan bildirimleri veya verilen al›m sat›m emri, virman, havale ve di¤er talimatlar›
yerine getirmeye yetkilidir. Arac› Kurum telefonla al›nan emirlerde konuflmalar› uygun cihazlarla kaydeder ve telefonla emir al›nmas›nda Borsa
Kurallar› hükümlerine uyulur.
Sözlü emirlere iliflkin ses kay›tlar› bu emirlerin gerçekleflip, gerçekleflmedi¤ine bak›lmaks›z›n emir tarihi takvim y›l› sonuna kadar en az 6 ay
olmak üzere, ihtilafl› olanlar ise ihtilaf çözümleninceye kadar saklan›r. Mevzuatta bu hususta de¤iflikli¤e gidilmesi halinde yürürlü¤e girecek
olan tebli¤ler ve yönetmelikler do¤rultusunda ifllem yap›l›r.
5
No:
2/5
Arac› Kurum müflteri emrinin Borsa’ya iletilmesi hususunda gerekli özeni gösterir. Ancak Arac› Kurum, kendisine atfedilemeyecek bir nedenle
bu emirlerin k›smen veya tamamen gerçeklefltirilmemesinden sorumlu de¤ildir.
Müflteri do¤rudan fiubeler veya Acentalar vas›tas›yla verdi¤i emrin Arac› Kurum’ca Borsa’ya intikal an›ndan itibaren mevzuat çerçevesinde
yap›labilecek de¤ifliklikler d›fl›nda emri de¤ifltiremez ve geri alamaz, iptal edemez. Takasbank A.fi. kurallar› ve projeleri kapsam›nda, Takasbank
A.fi.’ye verilmek üzere Arac› Kurum, fiube ve Acentalar›na Takasbank A.fi. taraf›ndan istenen kapsamda kimlik bilgisi vermeyen Müflterinin
hesab›na Takasbank A.fi.taraf›ndan blokaj konulmas› veya Müflteri taraf›ndan Takasbank A.fi.’deki hesab›na yat›r›mc› blokaj› konulmas›
durumunda Müflterinin Arac› Kurum’a fiube veya Acentalar›na verece¤i sat›fl emrini Arac› Kurum iflleme koymayabilir. Bu durumun nedenini
aç›klama zorunlulu¤u olmamakla beraber, Arac› Kurum, Müflterilerine veya onlar›n temsilcilerine hemen bildirim yapmakla yükümlüdür. ‹fl
bu madde ile Arac› Kurum’un yüklenece¤i sorumsuzluk kayd› Arac› Kurum’a atf› kabil olmayan hususlar ile s›n›rl›d›r. ‹flbu sorumsuzluk kayd›
Borçlar Kanunun’nun 99.maddesi çerçevesinde uygulanacakt›r.
Müflteri de Arac› Kurum, fiube veya Acentas›na vermifl oldu¤u emrin gerçekleflip gerçekleflmedi¤ini takip etmekle yükümlüdür.
Arac› Kurum’a bir sorumlulu¤un yükletilece¤i durumlarda, Arac› Kurum, ancak Müflteri’nin, do¤rudan do¤ruya u¤rad›¤› fiili zararlardan sorumlu
tutulabilir.
Müflterinin Borsa Kurallar› ve bu Sözleflme uyar›nca yat›rmas› gereken teminatlar› süresi içinde yat›rmamas› durumunda, Arac› Kurum Müflteri’nin
riskin artmas›na yol açacak flekilde pozisyon almaya yönelik yeni emirleri kabul etmez. Teminatland›rmaya iliflkin Borsa’n›n düzenlemeleri
sakl›d›r.
Borsa Yönetim Kurulu taraf›ndan Müflterinin emirlerinin Borsa üyeleri taraf›ndan kabul edilmemesi karar› al›nmas› ve bu karar›n Borsa bülteninde
yay›mlanmas›ndan sonra Arac› Kurum, Müflterinin pozisyonunu veya riskini azaltacak emirler d›fl›ndaki emirlerini kabul etmez.
Arac› Kurum Borsada gerçeklefltirece¤i repo ve ters repo ifllemlerinde Sermaye Piyasas› Kurulu’nun repo ve ters repo ifllemlerine iliflkin
düzenlemelerinde belirtilen belgeleri düzenler.
Madde 4- Emirlerin Elektronik Ortamda ‹letimi
Elektronik ortamda ifllem yap›lmas›, Arac› Kurum taraf›ndan sunulan ve Sermaye Piyasas› Kurulu’nun izni verece¤i di¤er ifllemlerin elektronik
ortamda yap›lmas›, bu ifllemler için Müflterinin elektronik ortam› kullanmas›n›n temini ile taraflar›n karfl›l›kl› hak ve yükümlülüklerinin tespitinden
ibarettir.
Bu anlamda;
1-) Elektronik ‹fllem Ürünlerinden kastedilen, Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas›’nda ifllem görenler de dahil olmak üzere, Müflterinin genel olarak
Arac› Kurum nezdinde yer alan her türlü menkul k›ymetin, sermaye piyasas› arac›n›n elektronik ortamda al›m-sat›m›, keza müflterinin repoters repo ifllemleri yapmas›, Arac› Kurum nezdindeki hesab›nda yer alan nakdin ve / veya menkul k›ymetin EFT ya da virman ifllemlerinin de
elektronik ortamda yap›lmas›d›r.
2-) Elektronik ortamdan kas›t; Müflterinin, Arac› Kurum’un duyuraca¤› internet üzerinden veya telefon hatt›ndan ya da ileride ortaya ç›kabilecek
bafll›ca iletiflim araçlar› üzerinden, kendisine Arac› Kurum taraf›ndan verilecek müflteri numaras› ve flifre vas›tas›yla yukar›da belirlenmifl olan
ifllemleri bu ortamda ve Arac› Kurum vas›tas›yla yap›lmas›d›r.
Müflteri, Arac› Kurum taraf›ndan sunulan elekronik ortam› kullan›rken, ifl bu sözleflmenin hükümlerini ve ilgili Kanuni KHK, Tüzük, Yönetmelik,
Tebli¤ ve baflka yasal düzenlemelere tamamen uyaca¤›n› flimdiden beyan, kabul ve taahhüt eder.
Müflteri, Arac› Kurum ile gerçeklefltirece¤i ifllemlerde Arac› Kurum’a gitmeden ve ifllemlerin daha süratle gerçekleflmesi için telefaks, elektronik
iletiflim sistemleri (Internet, Intranet v.b.) teleks veya telefon ile talimat vermeyi talep etmekte ve telefaks, elektronik iletiflim sistemleri (Internet,
Intranet v.b.), teleks veya telefon ile emir, talimat iletmesi ve ifllem yapmas› ile ilgili olarak bu Sözleflme’de yer alan hükümlere ek olarak
afla¤›daki hususlar› kabul etmektedir.
(i) Müflteri, elektronik iletiflim sistemleri (Internet, Intranet v.b.) ile ifllem yapmak üzere Arac› Kurum’dan ald›¤› hesap numaras› ve flifresini
gizli tutmak ile yükümlüdür. Aksi takdirde, Müflteri hesap numaras› ve flifresinin üçüncü kifliler taraf›ndan kullan›lmas› suretiyle gerçeklefltirilen
tüm ifllemler Müflteri taraf›ndan gerçeklefltirilmifl say›lacak ve tüm sonuçlar› Müflteri’ye ait olacakt›r. Müflteri taraf›ndan flifrenin üçüncü kiflilerce
ö¤renildi¤i, çal›nd›¤› veya kullan›ld›¤›n›n Arac› Kurum’a bildirilmesi üzerine Arac› Kurum, mümkün olan en k›sa sürede söz konusu flifrenin
kullan›larak emir ve talimat verilmesini engelleyecek tedbirleri al›r.
(ii) Arac› Kurum’un telefaks, teleks veya telefon veya elektronik iletiflim sistemlerinin (Internet, Intranet v.b.) birinde ar›za meydana gelmesi
durumunda, Müflteri emir ve talimatlar›n› çal›flan di¤er alternatif sistemlerle veya yaz›l› olarak iletir.
Müflteri, Arac› Kurum’un bu Sözleflme uyar›nca yapaca¤› ifllem teyidi, ifllem sonuç formu, hesap durumu ve di¤er her türlü bildirimlerinin
elektronik iletiflim sistemleri ile gönderilmesini ve bu flekilde yap›lan bildirimlerin geçerli olaca¤›n› beyan ve kabul eder.
Müflterinin belirtilen hizmetlerden yararlanabilmesi için afla¤›daki flartlar› yerine getirmesi mecburidir.
Müflteri, öncelikle ifl bu Sözleflmeyi imzalam›fl, hesap aç›l›fl formunu eksiksiz doldurmufl ve bu sözleflmenin ekinde de gerekli kimlik bilgilerini,
vergi kimlik numaras›n› ve bunlar›n kopyalar›n› eksiksiz olarak eklenmifl ve ayn› zamanda da Arac› Kurum’dan yeni bir müflteri numaras› ile
flifre talebini iletmifl olmal›d›r. Vergi Kimlik Numaras›n›n ilgili vergi dairesinden al›nmas›ndan ve ibraz edilen numaran›n do¤rulu¤undan
tamamen müflteri sorumludur.
6
No:
2/6
Elektronik ‹fllem Ürünlerinden faydalanabilmenin teknik ön flartlar›n›n temini Müflteriye ait olup, ifl bu sözleflmeyi imzalayan Müflterinin bu
hizmetten yararlanmas› için gerekli teknik ön flartlara sahip oldu¤u kabul edilir. Müflterinin gerekli teknik donan›ma sahip olmamas› veya bir
k›sm›na sahip olmas› veya bunlar›n yetersiz olmas› halinde Elektronik ‹fllem Ürünleri hizmetlerinden yararlan›lamamas› sorumlulu¤u Arac›
Kurum’a ait de¤ildir. Müflteri bu durumdan do¤an zararlar›n tazmini için Arac› Kurum’a baflvuramaz.
Müflteri, Arac› Kurum’un Elektronik ‹fllem Ürünlerini sadece kendisi kullanabilecektir. Bu meyanda Müflteriye verilen flifre ve müflteri numaras›
vas›tas›yla ifllemlerin tamam›n›n Müflterinin kendisi taraf›ndan yap›ld›¤› kabul edilir.
Müflteri Arac› Kurum’un kendisine verilmifl oldu¤u müflteri hesap numaras› ve flifre ile baflkalar›na ait herhangi bir ifllem yap›p bundan dolay›
komisyon vb. maddi menfaatler temin edemez. Arac› Kurum bu gibi ifllemlerin vukuu halinde Müflteri ile 3. flah›slar aras›nda do¤abilecek olan
ihtilaflardan sorumlu de¤ildir.
Müflteri, kendisi ile ilgili ad, soyad ve adres vb. bilgilerin de¤iflmesi halinde bunlar› gecikmeksizin Arac› Kurum’a yaz›l› olarak bildirmekle
mükelleftir. Bu mükellefiyetini tamamen veya k›smen yerine getirmeyen Müflteri eski ad, soyad veya Tebligat Kanunu’nun ilgili maddeleri
uyar›nca eski adresine yap›lm›fl olan tebligatlar›n geçerli oldu¤unu kabul eder.
Müflteri, Arac› Kurum taraf›ndan kendisine verilen müflteri numaras› veya flifreyi kendisinden beklenen her türlü ihtimam› göstermek suretiyle
koruyaca¤›n› beyan, kabul ve taahhüt eder.
Arac› Kurum, elektronik ortamda kendisine iletilen Müflteri al›m-sat›m, EFT, havale emirlerini ve mevcut ya da ileride ihdas edilecek olan
menkul de¤erler yat›r›m araçlar›na iliflkin her türlü emirleri ancak hesap bakiyesinde yeterli nakdi veya menkul k›ymeti bulunmas› halinde,
yerine getirecektir. Hesap bakiyesi yeterli olmayan veya hesab›nda yap›lmas› istenilen ifli yerine getirecek kadar menkul k›ymeti / türev arac›
bulunmayan müflterinin elektronik ortam› kullanarak vermifl oldu¤u emirler yerine getirilmeyecektir. Müflteri yukar›da belirtilen hususu bildi¤ini
ve bu nedenle ifllem yap›lamamas›ndan dolay› Arac› Kurum’u sorumlu tutmayaca¤›n› ifl bu sözleflme ile peflinen beyan, kabul ve taahhüt eder.
Müflteri taraf›ndan elektronik ortam›n kullan›lmas› suretiyle elektronik ortamda yap›lacak ifllemlerin herhangi bir flekilde yerine getirilmemesi
veya eksik ya da yanl›fl yerine getirilmesi nedeni ile meydana gelecek bütün zarar Müflteriye aittir. Elektronik ortam ifllemlerinin Arac› Kurum’un
elinde olmayan teknik, uydu, PTT ve Telekom hatlar› gibi ve / veya benzeri sebeplerden dolay› yerine getirilmemifl veya yanl›fl yerine getirilmifl
olmas›ndan ve benzeri konularla ilgili Arac› Kurum’un herhangi bir sorumluluk tafl›mad›¤›n› Müflteri ifl bu sözleflme çerçevesinde beyan, kabul
ve taahhüt eder.
Madde 5- Emirlerin Geçerlilik Süresi
Müflteri, emrinin geçerlilik süresini ilgili Borsan›n ifllem esaslar›na uygun olmak kayd›yla istedi¤i gibi belirleyebilir. Tek seans için verilen
emirler ayr›ca belirtilmelidir. Süresi belirlenmemifl emirlerde Müflteri’nin seans s›ras›nda verdi¤i emir, ilgili borsada o seansta veya o gün, seans
haricinde verilmiflse emri takip eden ilk seans veya gün sonu için geçerlidir.
Süresi belirtilememifl emirler sadece verildi¤i seans için geçerlidir. Emirler, belirlenen süre içinde gerçekleflmedikleri takdirde geçerliliklerini
kendili¤inden yitirirler. Müflteri vermifl oldu¤u emrin geçerlili¤ini muhafaza edece¤i son günün tarihini belirtebilir. Son gün de süreye dahildir.
Emir giriflinde emrin sistemde geçerli olaca¤› süreye iliflkin bilgi verilir; afla¤›da listelenen dört seçenekten birinin belirtilmesi flartt›r.
Seans emri (SNS): Emir sadece girildi¤i seansta geçerlidir, seans sonuna kadar efllenmezse sistem taraf›ndan otomatik olarak iptal edilir.
Günlük emir (GUN): Emir girildi¤i günde geçerlidir. Gün sonuna kadar eflleflemezse sistem taraf›ndan otomatik olarak iptal edilir.
‹ptale kadar geçerli emir (IKG): Emir girildi¤i seanstan itibaren iptal edilene kadar geçerlidir. Bu emir süresi seçildi¤inde, emrin iptal edilmedi¤i
ve eflleflmedi¤i durumda, emir sözleflmenin vade sonuna kadar geçerli olur ve vade sonunda sistem taraf›ndan otomatik olarak iptal edilir.
Tarihli emir (TAR): Emir, sisteme girilen tarihe kadar geçerlidir. Belirtilen tarihe kadar eflleflmezse yada iptal edilmezse, bu tarihte gün sonunda
sistem taraf›ndan otomatik olarak iptal edilir. Sistemde, sözleflmenin vade sonundan daha ileri bir tarih girilmesine izin verilmez.
Madde 6- Gerçekleflen Emirlerin Tasfiyesi, Hesaplara Kayd› ve Hesaplar›n Güncellenmesi
Gerçekleflen ifllemler Türev Piyasalar Emir Takip Formundaki ilgili bölüme ifllenir. Söz konusu formdaki bilgiler, s›ralama ifllemine imkan
verecek flekilde bilgisayar ortam›na aktar›l›r. Geçerlilik süresi bir günden uzun olan emirlerden verildi¤i gün gerçekleflmeyenler, izleyen günlerde
Türev Piyasalar Emir Takip Formuna kaydedilir.
Gerçekleflen ifllemler Müflteriye en geç gün sonunda bildirilir. Ayn› gün, al›nan ve sat›lan sözleflmenin cins, miktar, fiyat veya primi ile müflteriye
tahakkuk ettirilen komisyon ve gider karfl›l›klar›n› gösterecek flekilde düzenlenecek “Türev Araçlar Al›m Sat›m Teyit Formu”müteselsil numara
tafl›yacak flekilde düzenlenerek Müflteriye gönderilir. Bu gönderim telefaks, faks, teleks ve elektronik iletiflim yollar› ile de yap›labilinir.
Borsalarda al›n›p sat›lan türev araçlar Arac› Kurum taraf›ndan Borsa Kurallar›’na uygun olarak kay›tlara yans›t›l›r.
Borsada ifllem gören vadeli ifllem ve opsiyon sözleflmeleri Arac› Kurum taraf›ndan Borsa Kurallar›na ve ilgili Türev Araçlar›n›n hükümlerine
uygun olarak Günlük Uzlaflma Fiyatlar› üzerinden güncellenir, Müflteri hesaplar›na yans›t›l›r ve Müflteri’ye bildirilir. Müflteri hesab›n›n bu flekilde
güncellefltirilmesi neticesinde elde edilen karlar Müflteri taraf›ndan çekilebilece¤i gibi Arac› Kurum ile olan di¤er ifllemlerinde kullanabilir.
Hesaplar›n güncelleflmesi neticesinde oluflan zararlar, teminatlardan karfl›lan›r ve Arac› Kurum taraf›ndan Müflteri hesaplardan çekilerek Takas
Merkezi’ne yat›r›l›r.
7
No:
2/7
V- TEM‹NAT VE TAKASA ‹L‹fiK‹N HÜKÜMLER
Madde 1- ‹fllem Teminatlar› ve Pozisyon Limitleri
Müflteri, Vadeli ifllem sözleflmeleri ve opsiyon sözleflmelerinin hükümlerinin yerine getirilmesini sa¤lamak amac›yla ald›klar› veya almak
istedikleri her pozisyon için ilgili sözleflmeye iliflkin olarak afla¤›da Bölüm-V / Madde 2 ve 3’de belirtildi¤i flekilde Bafllang›ç Teminatlar› ve
Sürdürme Teminatlar›n› Arac› Kurum’a yat›rmakla yükümlüdür.
Bu sözleflme kapsam›nca; ilgili mevzuat hükümleri uyar›nca Müflteri emrini Borsa’ya intikal ettirmenin ön flart›, al›m - sat›m emir veren
Müflteri’nin teminat yükümlülüklerini yerine getirmifl olmas›d›r; teminatlar›n temini, tahsili, tamamlama esaslar› ile al›m-sat›m emirlerine iliflkin
takas yükümlülükleri ile ilgili olarak “Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› Yönetmeli¤i” ve konu ile ilgili Borsa hükümleri geçerlidir.
‹fllem teminat tutar ve oranlar› ile teminata kabul edilebilecek k›ymetler, bunlar›n de¤erleme katsay›s› ve teminat yat›rma süreleri gibi hususlarda
Borsa Kurallar›na ve ilgili Vadeli ‹fllem Sözleflmesi veya Opsiyon Sözleflmesi hükümlerine uyulmakla beraber Borsa mevzuat› çerçevesinde
asgari oranlar›n alt›na düflmemek üzere teminata al›nacak k›ymetler, de¤erleme katsay›lar› ve yat›rma süreleri günün koflullar›na ve müflteri
profiline göre Arac› Kurum taraf›ndan serbestçe belirlenir.
Bu Sözleflme hükümleri uyar›nca Arac› Kuruma tevdi edilmesi gereken ifllem teminatlar›, iade edilmesi gerekti¤inde aynen de¤il misli olarak
iade edilir. Bu teminatlar Müflteri taraf›ndan, Borsa Kurallar› ve ilgili Türev Araçlar›’n›n hükümlerine göre nakit d›fl› olanlar› nakde çevirme
ve bunlarla aç›k pozisyonlardan oluflan zararlar› karfl›lama dahil olmak üzere teminatlar üzerindeki tüm tasarruf haklar›n›n “inançl› mülkiyet
esaslar›na göre” Arac› Kuruma geçmesini ve Arac› Kurum taraf›ndan kullan›lmas›n› sa¤layacak flekilde Arac› Kurum’a teslim edilir. Müflteri
taraf›ndan Arac› Kurum’a tevdi edilen teminatlar›n, baflka herhangi bir iflleme gerek olmaks›z›n bu madde hükmüne uygun olarak tevdi edildi¤i
kabul edilir ve Arac› Kurum, teminat olarak tevdi edilen söz konusu varl›klar üzerinde Borsa Kurallar› ve ilgili Türev Araçlar› hükümleri uyar›nca
tasarruf edebilir ve Müflteri’nin Türev Araçlar›’ndan do¤an yükümlülüklerinin karfl›lanmas› için Takas Merkezi’ne tevdi edebilir. Bu flekilde
Arac› Kurum nezdinde bulunan ifllem teminatlar› münhas›ran türev Araçlar›’ndan kaynaklanan Müflteri’nin yükümlülüklerinin tasfiyesi amac›yla
kullan›l›r, Müflteri’nin Arac› Kurum’a karfl› olan di¤er yükümlülükleri nedeniyle kullan›lamaz.
Arac› Kurum, Borsa taraf›ndan sözleflme baz›nda ve toplam olarak belirlenen pozisyon limitlerini aynen uygulayabilece¤i gibi farkl› pozisyon
limitleri de belirleyebilir. Arac› Kurum, söz konusu limitin de¤iflmesi halinde müflteriye yaz›l› olarak bildirimde bulunur. Arac› Kurum pozisyon
limitinin afl›lmas› durumunda müflteriye en seri iletiflim arac› ile pozisyonunu belirlenen limitlere çekmesini talep eder. Bu bildirime ra¤men
Müflteri, pozisyon limitini olmas› gereken düzeye çekmedi¤i takdirde Arac› Kurum’un bu ifllemi re’sen yerine getirece¤ini, Arac› Kurum
taraf›ndan bu amaçla yap›lan ifllemleri kabul etti¤ini ve bu ifllemlerden dolay› u¤ran›lan zarardan Arac› Kurum’u sorumlu tutmayaca¤›n› beyan
ve taahhüt eder.
Müflteri, Arac› Kurum’u; müflterinin Arac› kurum nezdindeki, sermaye piyasas› araçlar›n›n al›m sat›m›na iliflkin arac›l›k hesab›, kredili menkul
k›ymet ifllemleri hesab› ve türev araçlar›n›n al›m sat›m›na iliflkin arac›l›k hesab› aras›nda, Arac› Kurum’un kendi de¤erlendirmesine göre gerekli
gördü¤ü nakit ve menkul k›ymet virmanlar›n› yapmaya yetkili k›lm›flt›r.
Madde 2- Bafllang›ç Teminat›
Müflteri, Türev Araçlar› al›m ve sat›m› neticesinde sahip olaca¤› aç›k pozisyonlar için Borsa Kurallar› ve ilgili Türev Araçlar›n›n hükümlerine
göre yat›r›lmas› zorunlu asgari Bafllang›ç Teminat›’na iliflkin olarak Arac› Kurum’a Kurumca belirtildi¤i flekil ve miktarlarda bafllang›ç teminat›
yat›rmak ile yükümlüdür.
Arac› Kurum, Borsa kurallar› ile belirlenen bafllang›ç teminat›ndan daha yüksek bir bafllang›ç teminat oran› belirleme hakk›na sahiptir.
Arac› Kurum, bafllang›çta ve daha sonra gerçeklefltirilecek ifllemlerde Müflteri taraf›ndan teslim edilen bafllang›ç teminat›n›n cari piyasa de¤erinin
tamam›n› veya bizzat kendi takdirine göre belirleyece¤i belli bir yüzdesini özkaynak olarak kabul etme yetkisine haizdir.
Madde 3- Sürdürme Teminat› ve Teminat Tamamlama Ça¤r›s›
Müflteri, sahip oldu¤u aç›k pozisyonlar›na iliflkin olarak Borsa Kurallar› ve ilgili Türev Araçlar› hükümlerine göre bulundurmas› zorunlu olan
Sürdürme Teminat›’na iliflkin olarak Arac› Kurum nezdindeki hesaplar›nda Kurumca müflteriye bildirildi¤i flekil ve miktarlarda Sürdürme
Teminat› bulundurmakla yükümlüdür. Hesaplar›n güncellefltirilmesi neticesinde vadeli ifllem veya opsiyon sözleflmelerinde de¤er kayb› veya
di¤er nedenlerle Müflteri’nin mevcut teminat›n›n Sürdürme Teminat›n›n alt›na düflmesi durumunda, Arac› Kurum Müflteri’ye teminat tamamlama
ça¤r›s› yaparak teminat tutar›n› bafllang›ç teminat› seviyesine ç›karmas›n› talep edebilir. Müflteri bu durumda teminatlar›n› Bafllang›ç Teminat›
seviyesine ç›karmakla yükümlüdür. Bafllang›ç teminat› seviyesine tamamlama IMKB taraf›ndan kabul gören ve Arac› Kurum taraf›ndan onaylanan
finansal varl›klardan oluflur.
Sürdürme teminat›n›n zaman›nda sa¤lanmas›n› temin için Müflteri’nin talebi ve ilgili bankan›n kabulüne ba¤l› bankalar›n otomatik ödeme
sisteminden faydalan›labilir. Bu durumda teminat tamamlama ça¤r›s› Arac› Kurum taraf›ndan bu hizmeti veren bankaya yap›l›r ve Müflteri’ye
bilgi verilir.
Teminat tamamlama ça¤r›lar› Arac› Kurum taraf›ndan Müflteri’ye elektronik ortamda veya faks ile ya da sözlü olarak kay›tl› telefon görüflmesiyle
yap›labilir. Arac› Kurum’un bu ça¤r›y› göndermesi durumunda Müflteri’nin bir ihbar ve bildirime gerek kalmaks›z›n ça¤r›y› ald›¤› kabul edilir.
Borsa Kurallar› ile Bafllang›ç Teminatlar› ve Sürdürme Teminatlar›’n›n art›r›lmas› durumunda Arac› Kurum Arac› Kurumca belirlenen teminatlar›n
art›r›lmas›n› veya ilave olarak ola¤anüstü durum teminat› talep edilmesi durumunda ola¤anüstü durum teminat› yat›r›lmas›n› talep edebilir. Bu
durumda Müflteri ifllem teminatlar›n› art›r›lan teminat tutarlar›na göre yat›rmakla yükümlüdür.
Bu Sözleflme uyar›nca Müflteri taraf›ndan yat›r›lmas› gereken ifllem teminatlar› hiçbir flekilde SPK taraf›ndan belirlenen asgari oran ve tutar›n
afla¤›s›nda olamaz.
8
No:
2/8
Madde 4- ‹fllem Teminat› Olarak Kabul Edilebilecek K›ymetler:
‹fllem teminat› olarak kabul edilebilecek nakit ve nakit d›fl› varl›klar, bunlar›n da¤›l›m› ile bulundurulmas› zorunlu asgari nakit teminat tutarlar›
hususunda ilgili Borsa Genelgeleri ile sözleflme hükümlerine uyulmas› zorunludur. Arac› Kurum, Müflteri’den Borsa Kurallar› taraf›ndan
belirlenmifl asgari ifllem teminatlar›n›n üstünde teminat istemeye yetkilidir.
Madde 5- Ters ‹fllemle Pozisyonun Kapat›lmas›
Müflterinin teminat tamamlama ça¤r›s›na iliflkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda Arac› Kurum, baflka bir ihbara veya bildirime
gerek olmaks›z›n Borsa Kurallar›na göre pozisyonlar›n›n bir k›sm› veya tamam›n› ters ifllem ile tasfiye edebilir. Müflteri, Arac› Kurum taraf›ndan
pozisyonun ters ifllem ile kapat›lmas› veya ters ifllem yap›lamamas› neticesinde hesab›nda oluflan tüm borçlar› Arac› Kurum’a ödemekle
yükümlüdür.
Müflteri yükümlülüklerinin tasfiyesi amac›yla, bu madde uyar›nca müflteri varl›klar›n›n kullan›lmas›nda Arac› Kurum varl›klar›n makul de¤erleri
üzerinden nakde çevrilmesi için gereken özeni göstermekle yükümlüdür.
Madde 6- Temerrüt Faizi ve Teminatlar›n Paraya Çevrilmesi
Müflteri, Arac› Kurum nezdindeki hesab›n›n Türev Araçlar›n al›m bedeli ile komisyon ve sair giderleri karfl›layacak durumda bulunmas›n›
sa¤layaca¤›n›; Sürdürme Teminat›n›n tamamlanmas› gereken durumlarda eksik kalan teminat› istenen süre içerisinde tamamlayaca¤›n›; hesab›n›
yeterli durumda bulundurmazsa hiçbir ihtar ve ihbara gerek kalmaks›z›n temerrüde düflece¤ini ve temerrüde düfltü¤ü günden itibaren mevcut
borcunu, günlük ‹nterbank faiz oran›n›n en yüksek de¤erinin 3 kat› fleklinde hesaplanacak temerrüt faizi ile birlikte ödeyece¤ini; Arac› Kurum’un
alaca¤›n› tahsil etmek amac›yla Müflteri’nin Arac› kurum nezdindeki tüm hesaplar›nda bulunan portföyünü Borsa’da veya Borsa d›fl›nda hiçbir
ihbarda bulunmaks›z›n diledi¤i tarihte, uygun gördü¤ü bir fiyattan satmaya veya kendi portföyüne almaya yetkili oldu¤unu beyan ve kabul eder.
Müflteri Sözleflmenin di¤er hükümlerinde yer alan edimlerine ilave olarak temerrüt faizini ve bu faize ba¤l› olarak tahakkuk edecek vergi, fon
gibi di¤er yükümlülükleri ödemeyi gayr› kabili rücu surette beyan ve kabul eder.
Müflteri, kendisine düflen yükümlülükleri yerine getirmekteki ihmal ya da yerine getirmemesi nedeniyle Arac› Kurum’un karfl›laflaca¤› her türlü
zarar› tazmin etmeyi ve Arac› Kurum ad›na üstlenmeyi taahhüt eder.
Arac› Kurum, Müflteri’nin ifl bu sözleflme ve taraflar aras›ndaki sözleflme hükümleri uyar›nca oluflan borcunun tasfiyesi hususunda; Müflteri’nin
Arac› Kurum nezdindeki, sermaye piyasas› araçlar›n›n al›m sat›m›na iliflkin arac›l›k hesab›, kredili menkul k›ymet ifllemleri hesab› ve türev
araçlar›n›n al›m sat›m›na iliflkin arac›l›k hesab›nda bulunan nakitten ve / veya bu hesaplarda bulunan menkul k›ymetleri nakde çevirmek suretiyle
oluflacak nakitten alaca¤›n› tahsil etme hakk›na sahiptir.
Sözleflmenin feshi halinde müflterinin hesab›nda mevcut ve ileride do¤abilecek borçlar› kapat›lmadan, hesab›nda bulunan mevcutlar› Müflteriye
teslim edilmez. Borcun kapat›lmas›na kadar sözleflme hükümleri geçerlidir.
Arac› Kurum iflbu sözleflme kapsam›nda temerrüde düflmesinden kaynaklanan her türlü masraf, zarar ve benzeri ödemeleri Müflteri’den ayr›ca
talep hakk›na sahiptir.
Teminatlar›n Nemaland›r›lmas› :
Arac› Kurum taraf›ndan Takas Merkezi’ne yat›r›lan Müflteri’ye ait nakit ifllem teminatlar› Takas Merkezi taraf›ndan nemaland›r›l›r. Takas
Merkezi taraf›ndan nemaland›r›lan tutarlar Arac› Kurum taraf›ndan Müflteri hesab›na aktar›l›r.
Arac› Kurum, Müflterinin takas hesab›nda oluflan teminat fazlas›n› Müflterinin Arac› Kurum nezdindeki hesab›na alarak bu hesapta nemaland›rmaya
yetkilidir .
VI- B‹LG‹ VERME ESASLARI:
Arac› Kurum taraf›ndan “Türev piyasalar hesap ekstresi”, “Türev piyasalar aç›k pozisyon raporu”, “Türev piyasalar müflteri kar zarar raporu”,
“Türev piyasalar gayrinakdi teminatlar raporu”, “Türev araçlara konu standart varl›klar ekstresi” ve “Türev araçlar nakit hareketleri ekstresi”
ayl›k dönemler itibariyle ilgili dönemi takip eden 2. ifl günü içerisinde Müflteriye gönderilir.
Arac› Kurum ilgili dönem için herhangi bir bilgi bulunmayan rapor veya ekstreleri Müflteri’ye göndermeme hakk›na sahiptir.
Müflteri’nin talep etmesi ve Müflteri ile Arac› Kurum aras›nda “Türev piyasalar hesap ekstresi”, “Türev piyasalar aç›k pozisyon raporu”, “Türev
piyasalar müflteri kar zarar raporu”, “Türev piyasalar gayrinakdi teminatlar raporu”, “Türev araçlara konu standart varl›klar ekstresi” ve “Türev
araçlar nakit hareketleri ektresi”nin Müflteriye gönderilememesine iliflkin olarak münhas›ran sözleflme imzalanmas› durumunda söz konusu
belgeler Müflteriye gönderilmeyebilir.
Müflteri Arac› Kurum’un gönderece¤i ve yapaca¤› herhangi bir bildirime, hesap tespitine veya hesap ekstresi veya ifllem sonuç formuna karfl›
yapaca¤› itirazlar ya da düzeltme taleplerini, bunlar›n kendisine teslim ve tebli¤ edilmifl say›ld›¤› tarihten sonra derhal Arac› Kurum’a ulaflt›rmakla
yükümlüdür. Arac› Kurum, Müflteriye ayda bir göndermek zorunda oldu¤u hesap ekstresi ile faiz oran› de¤iflimi gibi di¤er bildirimlere Müflterinin
8 gün içinde itiraz etmemesi durumunda kesinleflmifl ve tebellü¤ edilmifl sayacakt›r.
Arac› Kurum’un kanuni ikametgah› ve tebligat adresi yetkili Ticaret Sicili Memurlu¤unda tescilli bulunan ticari ikametgah adresidir.
Müflteri yetkili Ticaret Sicili Memurlu¤undan Arac› Kurum’un ticari ikametgah›n› ve bundaki de¤ifliklikleri izlemekle yükümlü olup Arac›
Kurum’a her türlü tebligat› ve bildirimi bu tarihteki ticari ikametgah›na yapacakt›r. Müflteri’nin ikametgah› ve Tebligat Adresi iflbu Sözleflmenin
bafl›nda yaz›l› adrestir. Müflteri ikametgah ve tebligat adresinde vaki olacak de¤ifliklikleri Arac› Kurum’a yaz›l› olarak ulaflt›rm›fl olmad›kça
9
No:
2/9
Arac› Kurum’un bilinen son adrese yapt›¤› bütün tebli¤ler ve bildirimler geçerlidir ve sonuç yarat›r.
Arac› Kurum, seçiminde gerekli özeni göstermek kayd›yla, posta, internet servis sa¤lay›c›s›, kurye, sigorta flirketi gibi hizmet veren üçüncü
kiflilerin neden oldu¤u zararlardan sorumlu de¤ildir.
Arac› Kurum, müflteriye ayl›k olarak gönderece¤i ekstrelere ve sözleflme koflullar›ndaki de¤ifliklikleri içeren bildirimler iadeli taahhütlü posta
veya noter vas›tas›yla yap›laca¤›ndan bu gönderimlere iliflkin masraflar› müflteri hesab›ndan tahsil etmeye yetkilidir.
VII- MÜfiTER‹YE A‹T NAKD‹N DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹:
Müflteriye Ait Nakdin De¤erlendirilmesi ve Müflterinin Risk ve Getiri Tercihleri, Türev Araçlar›na ‹liflkin Riskler :
Müflteri’nin risk ve getiri tercihleri, yat›r›m amaçlar› ve mali durumu ile ilgili bilgiler Müflteri Tan›ma Formunda yer almaktad›r. Müflteri bu
formdaki bilgilerde meydana gelen de¤ifliklikleri Arac› Kurum’a yaz›l› olarak bildirinceye kadar bu formdaki bilgiler geçerli olmaya devam
eder. Müflteri bilgi vermek istememesi durumunda, bilgi vermek istemedi¤ine iliflkin yaz›l› bir beyan vermek zorundad›r; formdaki ilgili yerin
Müflteri taraf›ndan imzalanmas› gereklidir. Müflteri yukar›daki hususlar› okuyup anlad›¤›n›, özgür iradesi ile bu sözleflmeyi imzalad›¤›n› kabul,
beyan ve taahhüt eder.
Müflteri, Türev Araçlar› al›m ve sat›m ifllemleri neticesinde hesab›n›n alacak bakiyesi vermesi durumunda, Arac› Kurum’un, Müflteri’ye ait nakdi
Arac› Kurum’un di¤er müflterilerinin veya Arac› Kurum’un kendisine ait nakit ile birlikte toplu veya yaln›z olarak bu Sözleflme’nin ekinde yer
alan Müflteri Tercih Formu’nda belirtilen tercihlere uygun olmak üzere de¤erlendirmeye, bu amaçla Müflteri hesab›na borç kayd› yapmaya, bu
flekilde elde edilen nemalar› Müflteri hesab›na alacak kaydederek Müflteri’ye aktarmaya ve bu ifllemler nedeniyle kendisini temsile yetkili
oldu¤unu kabul eder. Söz konusu nakitlerin toplu olarak de¤erlendirilmesi halinde elde edilen gelirlerin müflteri hesab›na oransal olarak da¤›t›lmas›
esast›r. Bu durumda müflteri nakitlerinin miktar olarak belli aral›klar baz›nda grupland›r›larak elde edilen getirilerin bu gruplar aras›nda farkl›
oranda yans›t›lmas› da mümkündür. Ancak alacak bakiyesinin 500 YTL’den (Alt Limit) az olmas› durumunda Arac› Kurum bu bakiyeyi
nemaland›rmadan hesapta tutmaya yetkilidir. Arac› Kurum, Müflteri’ye bildirmek suretiyle söz konusu Alt Limit’i de¤ifltirebilir. Müflteri, bu
f›krada belirtilen ifllemler nedeniyle ortaya ç›kacak her türlü masraf ve vergiden kendisinin sorumlu olaca¤›n›, Borsa Para Piyasas›’nda karfl›
üyenin veya paran›n yat›r›ld›¤› banka veya arac› kurulufllar›n ödeme güçlü¤üne düflmesi veya herhangi bir flekilde geri ödeme yükümlülü¤ünü
yerine getirmemesi durumunda Arac› Kurum’dan herhangi bir talebi olmayaca¤›n› kabul ve taahhüt eder.
Müflteri taraf›ndan aksi belirtilmedikçe, müflteri hesab›nda kalan nakit otomatik olarak Repo ile de¤erlendirilir. Müflteri bakiyelerinin Repo ile
de¤erlendirilmesi durumunda gelecekte oluflacak de¤er de¤iflikli¤inden veya di¤er yat›r›m araçlar›n›n getirilerine göre daha yüksek veya düflük
getiri sa¤lamas›ndan Arac› Kurum sorumlu de¤ildir. Müflterinin Acenta Banka nezdindeki mevduat hesaplar›ndaki mevcut bakiyeleri bu madde
kapsam› d›fl›ndad›r. Nakitlerin toplu de¤erlendirmesi halinde getiriler mevzuat uyar›nca, müflteri hesaplar›na oransal olarak da¤›t›r. Hesap
bakiyelerinin de¤erlendirilmesine iliflkin olarak mevzuat›n imkân verdi¤i sair uygulamalar› yapmaya Arac› Kurum yetkilidir.
Arac› Kurum, müflteri talebi halinde hesab›nda bulunan gün sonu bakiyesini, Takasbank A.fi. Borsa Para Piyasas›’nda da de¤erlendirebilir.
Türev araçlar›n›n içerdi¤i riskler Arac› Kurum taraf›ndan Müflteri’ye Ek-1’de yer alan Türev Araçlar Risk Bildirim Formu ile bildirilmifl ve
formun bir örne¤i Müflteri’ye verilmifltir. Müflteri, Risk Bildirim Formu’nda yaz›l› riskleri okuyarak ve bilerek bu Sözleflmeyi akdetti¤ini ve
türev araçlar› üzerinde bu Sözleflme hükümleri çerçevesinde al›m ve sat›m ifllemleri yapt›¤›n› kabul ve beyan eder. Müflteri ayr›ca Vadeli ‹fllem
ve Opsiyon Borsas› Yönetmeli¤i 77 - 79 maddesi, Garanti Fonunun Kurulufl ve ‹flleyifl Esaslar› Genelgesi ve di¤er Borsa Kurallar›nda belirtildi¤i
üzere Borsa ifllemleri neticesinde bir temerrüt oluflmas› ve Müflterinin bu temerrüt nedeniyle alacakl› olmas› durumunda, temerrüdün giderilmesi
için ifllem teminatlar› ve Garanti Fonuna baflvurulaca¤›n›, ifllem teminatlar› ve Garanti Fonundan karfl›lanmayan Müflteri alacaklar› için Arac›
Kurum, Borsa ve Takas Merkezinin kendi kaynaklar›na baflvurulamayaca¤›n› bildi¤ini kabul ve beyan eder.
VIII- ÖDENECEK ÜCRET VE KOM‹SYONLAR:
Müflteri, Arac› Kurum’un bu Sözleflme kapsam›nda yerine getirece¤i Türev Araçlar› al›m sat›m›na iliflkin hizmetler için yükümlülükteki ilgili
mevzuat ve Arac› Kurum’›n cari tatbikat›na göre tespit edilecek ve tahakkuk ettirilecek komisyon ve sair giderleri nakden ve def’aten ödemeyi
kabul, beyan ve taahhüt eder. Müflteri, belirtilen giderler için hesab›nda gereken miktar›n bulunmamas› ve yükümlülü¤ünü yerine getirmemesi
halinde ihtar ve ihbara gerek kalmaks›z›n borcuna Arac› Kurum taraf›ndan ifl bu sözleflmenin ilgili maddesine göre belirlenecek bir temerrüt
faizi uygulanaca¤›n› veya borcun kapat›lmas› yoluna gidilece¤ini beyan, taahhüt ve kabul eder. fiu kadar ki Arac› Kurum’un kendi takdirine
ba¤l› olarak yukar›da an›lan komisyon ve giderleri Müflteri’den derhal talep etmeyip bu tutar› Müflteri’nin Arac› Kurum nezdindeki hesab›na
borç kaydetme ve ilerideki bir tarihte ödenmesini isteme hakk› sakl›d›r. Arac› Kurum, tahakkuk ettirilecek komisyon ve giderlerin tutar›n› ve
oran›n› Müflteri’ye önceden yaz›l› olarak bildirmek suretiyle her zaman art›rmaya ve herhangi bir bildirime gerek olmadan her zaman azaltmaya
yetkilidir. Müflteri taraf›ndan bildirimin al›nd›¤› tarihten itibaren 8 gün içinde yaz›l› olarak itiraz edilmedi¤i takdirde taraflar aras›ndaki ifllemlerde
geçerli olur.
Bu Sözleflme kapsam›nda yer alan ifl ve ifllemlerin Arac› Kurum ve/veya üçüncü kifliler taraf›ndan yap›lmas› ile ilgili olarak ortaya ç›kan her
türlü masraf ve hizmet bedelleri (hesap iflletim gideri, hesap ekstresi ve di¤er bildirimlere iliflkin posta ve noter ücretleri, EFT ve di¤er virman
masraflar›, menkul k›ymetlere iliflkin saklama ücreti ile bunlara iliflkin rüçhan hakk› kullan›m›, temettü ödemesi ve di¤er haklar›n kullan›m›na
iliflkin ücretler ve üçüncü kiflilere ödenen di¤er gider ve hizmet bedelleri) Müflteri taraf›ndan ödenecektir.
Müflteri, Arac› Kurum’un vergi, resim, harç, fon, damga vergisi, komisyon, posta masraf›, kendisine ait olan muamele ücreti ve kendi nam›na
yap›lan bütün masraflar için hesab›n› borçland›rmaya yetkili oldu¤unu kabul eder. Müflterinin Arac› Kurum nezdinde bulunan hesaplardaki
ifllemlerden elde edece¤i tüm kazançlarla ilgili beyan etme, ödeme ve ilgili tüm di¤er vergiye iliflkin ifllemleri yapma yükümlülü¤ü Müflteriye
aittir.
10
No:
2/10
IX- TAKAS-MAHSUP, HAP‹S VE REH‹N HAKKI:
Arac› Kurum’un merkezi, flubeleri veya acentalar› nezdinde aç›lan Müflteri’ye ait hesaplarda Müflteri’nin di¤er menkul k›ymet al›m ve sat›m
ifllemleri ile bunlar neticesinde oluflan borç ve alacaklar ile Müflteri’nin sahip oldu¤u Türev Araçlar› ve di¤er menkul k›ymetler izlenir.
Müflterinin bu Sözleflme hükümleri çerçevesinde gerçekleflen Türev Araçlar› al›m ve sat›m ve di¤er ifllemleri neticesinde oluflan borç ve alacaklar›
ayn› mahiyette oldu¤undan Arac› Kurum, Müflteri’nin borç ve alacaklar› üzerinde herhangi bir beyana gerek olmaks›z›n takas ve mahsup yetkisine
sahiptir.
Arac› Kurum’un mahsup hakk›n› kullan›rken Borçlar Kanunu’nun 118-124’üncü maddeleri uygulanacakt›r.
Arac› Kurum’un mahsup hakk›n› kullan›rken mahsup edilecek alaca¤›n ve mahsup edilecek tutar›n tespitinde Borçlar Kanunu’nun 84-86. Madde
hükümleri uygulanacakt›r.
Arac› Kurum muaccel alaca¤›n›n tahsili amac›yla müflterinin kendisine saklama amac› ile teslim ve tevdi etti¤i ve/veya Takasbank A.fi. veya
bir baflka saklama kuruluflunda müflteri ad›na saklanan Sermaye Piyasas› Araçlar› üzerinde hapis hakk› haizdir. Hapis hakk›na iliflkin konularda
Medeni Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulan›r. Arac› kurum, müflterinin borçlar›n› ödememesi halinde hiçbir ihbar ve ihtara gerek kalmaks›z›n
söz konusu sermaye piyasas› araçlar›n› satar veya Borçlar Kanunu’nun ilgili maddeleri uyar›nca takas ve mahsup hakk›n› kullanarak alaca¤›n›
tahsil etme hakk›na sahiptir.
Yetkili Kurum/Acenta, Müflteri’nin bu Sözleflme’den kaynaklanan borçlar›n›n tamam› ödeninceye kadar, bu Sözleflme hükümlerine göre Turkish
Yat›r›m A.fi. ve Turkish Bank A.fi. nezdinde müflteri hesaplar›nda bulunan teminatlar üzerinden rehin ve hapis hakk›na sahiptir.
‹flbu Sözleflme uyar›nca taraflardan birinin herhangi bir nedenle di¤er tarafa karfl› temerrüde düflmesi durumunda temerrüde düflen taraf di¤er
tarafa, iflbu sözleflmenin V. Bölüm 6.maddesinde (Temerrüt Faizi ve Teminatlar›n Paraya Çevrilmesi) belirtilen temerrüt faizi oran›nda faiz
ödemeyi kabul eder.
X- DEL‹L fiARTI:
Sermaye Piyasas› Kurulu düzenlemelerinde yer alan ispat hükümleri sakl› kalmak kayd›yla Arac› Kurum’un telefon, telefax, elektronik ortamdaki
iletiflim sistemleri (Internet, Intranet vb.), veya telex gibi iletiflim araçlar› ile veya sözlü olarak Müflteri’den emir ald›¤› durumlarda, Arac›
Kurum’un defter, kay›t ve belgeleri ile mevcut olmas› durumunda elindeki telefon kay›tlar›, telefaks, elekronik ortamdaki iletiflim sistemleri
(Internet, Intranet, vb.) veya teleks sistemiyle gönderilen talimat örnekleri Arac› Kurum ile Müflteri aras›ndaki iliflkilerde Hukuk Usulü
Muhakemeleri Kanunu’nun 287. maddesine göre Müflteri mutabakat› ilkesi çerçevesinde münhas›ran delil teflkil eder. Bilgisayar kay›tlar› ancak
takdiri delil’dir.
Arac› Kurum taraf›ndan elektronik posta veya faks ile gönderilen teminat tamamlama ça¤r›lar› H.U.M.K 287. maddesine göre geçerli münhas›r
delil niteli¤indedir.
Müflteri elektronik ortamda ifllem yapma flifresini kaybetti¤i takdirde Arac› Kurum’a yaz›l› olarak beyanda bulunur. Müflteri’nin yaz›l› beyan›n›
takiben Arac› Kurum taraf›ndan ilgili hesaba blokaj konur.
XI- SÖZLEfiMEN‹N SÜRES‹ VE SONA ERMES‹:
‹flbu sözleflme süresiz olup, taraflarca on befl gün önceden yaz›l› ihbarda bulunmak suretiyle Sözleflme her zaman feshedilebilir.
Sözleflmenin feshi durumunda Müflteri’nin talimat› do¤rultusunda Müflteri’ye ait nakit ve menkul k›ymetler bir baflka kurulufla transfer edilir.
Müflteriye ait menkul k›ymetler mislen teslim edilir.
Müflterinin sözleflmeyi fesh etti¤i durumda, Arac› Kurum nezdinde aç›k pozisyon bulunmas› durumunda, aç›k pozisyon ve aç›k pozisyondan
do¤an tüm riskler sona erinceye ve bu Sözleflmeden do¤an borçlar›n tamam› ödeninceye kadar bu sözleflme hükümleri uygulanmaya devam
eder.
XII- YURTDIfiI P‹YASALARDA ALIM VE SATIM:
Müflteri’nin talimat› ile Arac› Kurum, yurtd›fl› piyasalarda menkul k›ymetler ve di¤er sermaye piyasas› araçlar›n›n al›m sat›m›n› Müflteri ad›na,
Müflteri hesab›na veya kendi ad›na Müflteri hesab›na do¤rudan ya da yurtiçinde veya yurtd›fl›nda yerleflik bir banka veya arac› kurulufl arac›l›¤›yla
sözleflme imzalanmas› flart›yla ifllem yapabilecektir. Bu piyasalardan Müflteri ad›na yap›lan ifllemlerde sat›n al›nacak menkul k›ymetler ve di¤er
sermaye piyasas› araçlar›, Arac› Kurum veya Müflteri ad›na yurtd›fl›ndaki banka, arac› kurulufl veya saklama kurulufllar›nda muhafaza edilecek
olup Müflteri, bu kurulufllar›n kusuru nedeniyle oluflabilecek her türlü zarar ve kay›p ile ilgili olarak Arac› Kurum’u sorumlu tutmayaca¤›n› gayri
kabili rücu kabul, beyan ve taahhüt eder.
Yurtd›fl› borsa ve piyasalarda yap›lacak al›m sat›m ifllemleri ile ilgili olarak, emirlerin iletilme flekli, emirlerin gerçeklefltirilmesi, para ve sermaye
piyasas› arac›n›n transferi, valör, nakit ve k›ymet takas›, at›l kalan nakdin de¤erlendirilmesi, masraf, komisyon ve vergiler gibi hususlar, ilgili
borsan›n ve / veya iflleme arac›l›k edecek muhabir banka veya arac› kuruluflun bulundu¤u ülkenin ve ayr›ca söz konusu kurulufllar›n mevzuat›
ve kurallar› çerçevesinde yürütülecektir. Müflteri emir ve talimat›n› iletti¤inde bu husus önceden kabul etmifl say›lacakt›r.
Müflteri yurtd›fl› borsa ve piyasalarda kendi nam veya hesab›na Arac› Kurum taraf›ndan gerçeklefltirilecek ifllemlerle ilgili olarak Arac› Kurum
taraf›ndan uygulanacak masraf ve komisyonlara ilave olarak iflleme arac›l›k eden yurtd›fl› veya yurtiçi muhabir bankalar, arac› kurulufllar ve
11
No:
2/11
saklama kurulufllar› ile yetkili merciler taraf›ndan Arac› Kurum’dan tahsil edilecek tüm masraf, komisyon, faiz, vergi ve di¤er tüm giderleri,
ifllem gününde ve / veya tahakkuk ettirildi¤i tarihte nakden veya hesaben ödemeyi veya Arac› Kurum taraf›ndan yat›r›m hesab›ndan re’sen tahsil
edilmesini; söz konusu ücret ve giderlerin tahakkuk tarihinden ödenme tarihine kadar geçen süre için ifl bu sözleflmede belirtilen temerrüt faizini
ödeyece¤ini kabul ve taahhüt eder.
XIII- UYGULANACAK HÜKÜMLER:
‹flbu sözleflmenin Sermaye Piyasas› Kurulu, ve VOB düzenlemelerine ayk›r› hükümleri uygulanmaz. Bu sözleflme Borsa Kurallar› ve Müflteri’nin
aç›k pozisyon sahibi bulundu¤u Türev Araçlar› hükümleri ile birlikte uygulan›r.
Bu sözleflme, taraflar aras›nda akdedilmifl olan Sermaye Piyasas› Araçlar› Al›m-Sat›m›na ‹liflkin Arac›l›k Sözleflmesi’nin do¤al parças›d›r.
Taraflar aras›nda yap›lacak tüm ifllemlerde ve uygulamadan do¤abilecek uyuflmazl›klarda öncelikle bu sözleflme ile Kredili Menkul K›ymet
‹fllemleri Sözleflmesi, bu sözleflmelerde hüküm bulunmamas› halinde ise Sermaye Piyasas› Kanunu veya bunun yerine geçecek kanunlar, di¤er
ilgili Kanun hükümleri ile ilgili Kanunlar› düzenleyen ve resmi mercilerce ç›kar›lm›fl veya ç›kar›lacak tüzük, yönetmelik, genelge, tebli¤ ve
sair yasal düzenlemeler ve Menkul K›ymet Borsalar› ile ülkemiz sermaye piyasas›nda genel kabul görmüfl uygulamalar›n esas olaca¤›n› taraflar
kabul ve taahhüt ederler. Müflteri ve Arac› Kurum 2499 Say›l› Sermaye Piyasas› Kanunu veya bu Kanunun yerine geçecek Kanunlar ile bu
konuda düzenlenen di¤er mevzuat hükümlerine, bu yasa ile ilgili olarak ç›kar›lan her türlü tüzük, yönetmelik, genelge, tebli¤ ve sair yasal
düzenlemelerin hükümlerine yürürlük tarihinden itibaren uygun hareket edeceklerini taahhüt ederler.
XIV- SÖZLEfiMEDE YAPILACAK DE⁄‹fi‹KL‹KLER:
Arac› Kurum iflbu Sözleflmedeki tüm flart ve hükümleri herhangi bir zamanda de¤ifltirmek hakk›na sahiptir. Arac› Kurum bu de¤ifliklikleri
Müflteri’ye iadeli taahhütlü posta ile bildirecektir. Müflteri, Bildirimin Müflteri taraf›ndan al›nd›¤› ya da bu Sözleflme uyar›nca al›nd›¤› kabul
edilen tarihten itibaren 8 gün içinde bu de¤iflikliklere karfl› herhangi bir yaz›l› itirazda bulunmad›¤› takdirde de¤ifliklikleri kabul etmifl say›lacakt›r.
Müflterinin bu nedenle Sözleflme’yi feshetme hakk› sakl›d›r. Müflteri mevzuatta uygulanmas› zorunlu bir de¤ifliklik yap›ld›¤› takdirde kendisine
herhangi bir bildirimde bulunmaya gerek olmaks›z›n söz konusu de¤iflikliklerin kendisine uygulanabilece¤ini beyan, kabul ve taahhüt eder.
XV- FERAGAT:
Bu Sözleflme’de aksi belirtilmedi¤i takdirde, taraflardan herhangi birinin bu sözleflme ile ba¤lant›l› yetki ya da haklar›ndan birini ya da bir
k›sm›n› kullanmamas›, bu yetki veya haklar›ndan feragat etti¤i anlam›n› tafl›maz.
XVI- GENEL SORUMSUZLUK KAYITLARI:
Arac› Kurum, müflterilerin verecekleri al›m sat›m emirlerini, k›smen veya tamamen kabul etmeme hakk›na sahiptir. Emirlerin kabul edilmemesi
durumunda Arac› Kurum neden belirtme zorunlulu¤u olmaks›z›n bu durumu Müflteri’ye derhal bildirir.
Emirlerin iletiminde, gerçekleflmesinde, tesliminde, teminatlar›n al›nmas›nda, iadesinde ve di¤er tüm Borsa ifllemlerinde, Borsan›n veya Arac›
Kurum’un bilgi ifllem ve iletiflim sistemlerinde ar›zalar›n oluflmas› sebebiyle ortaya ç›kabilecek gecikme ve zararlardan Arac› Kurum’un sorumlu
olmad›¤›n› Müflteri kabul eder.
Arac› Kurum, Müflteri’nin al›m ve sat›m emirlerinin k›smen veya tamamen yerine getirilmemesinden; Takas Merkezi, TCMB ve / veya arac›
kurulufllar›n sermaye piyasas› araçlar›n› teslim etmemesi veya bedellerini ödememesinden; üçüncü kiflilerin hata, unutma, gecikme, yan›lma
ve her türlü kusurundan; mücbir sebepler ve / veya do¤al afetler sonucu meydana gelebilecek zararlardan, Müflteri’nin al›m emri sonucunda
Takas Merkezi’nden teslim ald›¤› sermaye piyasas› araçlar›n›n sahte, usulsüz, eksik, y›pranm›fl, tahrif edilmifl, noksan kuponlu, çal›nt› veya
ödeme yasakl› olmalar›ndan; de¤ifltirilmeleri söz konusu oldu¤u halde eski sermaye piyasas› araçlar›n›n tesliminden; VOB ve / veya Takas
Merkezi’ndeki saklama ve çal›flma sisteminden kaynaklanan bütün zararlardan ve Arac› Kurum’un kendi kontrolü ve iradesi d›fl›nda gerçekleflecek
her türlü olaylardan do¤acak zararlardan sorumlu de¤ildir. Müflteri, Arac› Kurum’un bu nedenlerle hiçbir hukuki ve cezai mesuliyetinin
olmayaca¤›n› beyan, kabul ve taahhüt eder.
Acenta arac›l›¤›yla yap›lan ifllemler ve bu ifllemlerle ilgili olarak müflteriyle kurulan iliflkilerden do¤an hukuki sorumluluk, müteselsilen müvekkil
arac› kurum ile acente bankaya aittir. Arac› kurum ve acente bankan›n mevzuat ve sözleflme gere¤i birbirlerine rücu hakk› sakl›d›r.
XVII- ‹fi GÜNÜ SAYILMAYAN GÜNLER:
Cumartesi Günleri: Müflteri, Arac› Kurum’un kendi iste¤ine göre Cumartesi günleri kapal› olaca¤›n› kabul eder ve Arac› Kurum’un Cumartesi
günlerini tatil günü olarak mütalaa etmeye hakl› bulundu¤unu teyit eder.
Müflteri, Arac› Kurum’un ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günlerinde kapal› olaca¤›n› ve Arac› Kurum’la olan iliflkilerde bu günlerin ifl
günü say›lmayaca¤›n› kabul eder. Arac› Kurum günlük çal›flma saatlerini diledi¤i flekilde tespite yetkili olup, giflelerini yaln›zca sabah saatlerinde
Müflteri’ye ve ilgililere aç›k tutmaya mezundur. Müflteri, Arac› Kurum’un ö¤leden sonraki saatlerde giflelerini kapal› tutmas›n› ve ödeme
yapmamas›n› flimdiden kabul eder.
Zorunlu nedenlerle ve grev ve/veya lokavt uygulamalar› ve/veya buna benzer durumlardan ötürü Arac› Kurum’un kapal› olmas›n› ve bu yüzden
herhangi bir talepte bulunmamay› Müflteri kabul eder. Müflteri, Arac› Kurum’un kapal› oldu¤u bu gibi günlerin Arac› Kurum taraf›ndan ‹fl Günü
say›lmamas›n› flimdiden kabul eder. Müflteri bu gibi durumlarda Arac› Kurum’un gerekli görece¤i tedbirleri almas›n› flimdiden kabul eder.
12
No:
2/12
XVIII- YETK‹L‹ MAHKEME VE ‹CRA DA‹RELER‹:
‹flbu Sözleflmeden do¤an uyuflmazl›klarda ‹stanbul Merkez Mahkemeleri ve ‹cra Müdürlükleri yetkilidir.
XIX- YÜRÜRLÜ⁄E G‹R‹fi:
‹fl bu sözleflme 12 (oniki) sayfa, 19 (ondokuz) madde, 2 (iki) ekten oluflup................................. tarihinde taraflarca mutab›k kal›nmak suretiyle
iki nüsha olarak tanzim ve imza edilmifl olup, birer nüshas› taraflarca teslim al›nm›flt›r.
MÜfiTER‹ / MÜfiTER‹LER
ARACI KURUM
TURKISH YATIRIM A.fi.
Ad› Soyad›:
(Ticaret Ünvan›)
Adres:
Adres: ABD‹ ‹PEKÇ‹ CAD. NO:57 REASÜRANS HAN
E BLOK 5. KAT 34367 HARB‹YE / ‹STANBUL
Telefon (Ev):
Telefon (‹fl):
Telefon (Gsm):
Telefon (Faks):
E-Posta:
‹MZA / ‹MZALAR
‹MZALAR
13
No:
3/1
TÜREV ARAÇLAR R‹SK B‹LD‹R‹M FORMU
EK-1
(Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› A.fi nezdindeki ifllemlere iliflkindir)
Önemli:
Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› nezdinde yapaca¤›n›z al›m - sat›m ifllemleri sonucunda kar edebilece¤iniz gibi zarar etme riskiniz de
bulunmaktad›r. Bu nedenle, Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas›n’da ifllem yapmaya karar vermeden önce, piyasada karfl›laflabilece¤inizi riskleri
anlaman›z, mali durumunuzu ve k›s›tlar›n›z› dikkate alarak karar vermeniz gerekmektedir.
Bu amaçla , “Türev Araçlar›n Al›m Sat›m›na Arac›l›k Faaliyetine ‹liflkin Seri V No: 46 Arac›l›k Faaliyetleri ve Arac› Kurulufllara ‹liflkin Esaslar
Hakk›nda Tebli¤’in 57. maddesinde öngörüldü¤ü üzere” Türev Araçlar Risk Bildirim Formu’nda yer alan afla¤›daki hususlar› anlaman›z
gerekmektedir.
Uyar›:
‹fllem yapmaya bafllamadan önce çal›flmay› düflündü¤ünüz kuruluflun “Türev Araçlar›n Al›m Sat›m›na Arac›l›k Yetki Belgesi” olup olmad›¤›n›
kontrol ediniz. Türev araçlar›n al›m sat›m›na arac›l›k faaliyeti konusunda yetkili olan banka ve sermaye piyasas› arac› kurumlar›n› www.spk.gov.tr
veya www.tspakb.org.tr web sitelerinden ö¤renebilirisiniz.
Tan›mlar:
Borsa: Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› A.fi’ni,
Arac› Kurulufl:
Borsa üyesi olan ve Sermaye Piyasas› Kurulu’ndan “ Türev Araçlar›n Al›m›na Sat›m›na Arac›l›k Yetki Belgesi ” alm›fl olan, bu risk bildirim
formunu imzalayan müflterinin birlikte “ türev araçlar›n al›m sat›m›na arac›l›k çerçeve sözleflmesi imzalayaca¤› ” arac› kurum ve bankay›,
Piyasa:
Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas› A. fi sözleflmelerinin ifllem gördü¤ü piyasalar›,
Vadeli ‹fllem Sözleflmesi:
Belirli bir vadede, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasas› arac›n›, mal›, k›ymetli
madeni ve dövizi alma veya satma yükümlülü¤ü veren sözleflmeyi,
Opsiyon Sözleflmesi:
Opsiyonu alan tarafa belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar, önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal
göstergeyi, sermaye piyasas› arac›n›, mal›, k›ymetli madeni ve dövizi alma veya satma hakk› veren, satan taraf› ise yükümlü k›lan sözleflmeyi,
Uzun Pozisyon: (Vadeli ‹fllem Sözleflmelerinde)
Sözleflmenin vadesi geldi¤inde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤› sözleflmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktarda sat›n almaya ya da nakdi
uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
Uzun Pozisyon: (Opsiyon Sözleflmelerinde)
1) Al›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktarda sat›n alma ya da nakdi uzlaflmada bulunma hakk›n›,
2) Sat›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi uzlaflmada bulunma hakk›n›,
K›sa Pozisyon: (Vadeli ‹fllem Sözleflmelerinde)
Sözleflmenin vadesi geldi¤inde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤› sözleflmede belirtilen fiyattan ve belirtilen miktardan satma ya da nakdi
uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
K›sa Pozisyon: (Opsiyon Sözleflmelerinde)
1) Al›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktardan satma, yada nakdi uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
2) Sat›m opsiyonunda, sözleflmenin vadesinde veya vadeye kadar olan süre içinde sözleflmeye konu teflkil eden varl›¤›, sözleflmede belirtilen
fiyattan ve belirtilen miktardan sat›n alma ya da nakdi uzlaflmay› sa¤lama yükümlülü¤ünü,
14
No:
3/2
Ters ‹fllem Pozisyon Kapatma:
Ayn› özelliklere sahip sözleflme baz›nda olmak kayd›yla, söz konusu sözleflmenin ifllem gördü¤ü piyasadaki son ifllem gününe kadar uzun
pozisyon karfl›s›nda k›sa pozisyon, k›sa pozisyon karfl›s›nda ise uzun pozisyon alarak pozisyonun tasfiyesini,
Opsiyon Primi:
Opsiyon sözleflmesini alan taraf›n, opsiyon sözleflmesini satan tarafa, sözleflmede yer alan haklar karfl›l›¤›nda ödemekle yükümlü oldu¤u primi,
Kullan›m Fiyat›:
Opsiyon sözleflmelerinde, sözleflmeye konu olan varl›¤›n al›m veya sat›m hakk›n›n vade süresince veya vade sonunda kullan›labilece¤i fiyat›,
Uzlaflma Fiyat›:
Gün sonlar›nda hesaplar›n güncellefltirilmesinde kullan›lmak üzere sözleflme türü baz›nda Borsa kurallar› uyar›nca hesaplanan fiyat›,
Pozisyon Limitleri:
Her bir sözleflme, hesap ve / veya Borsa üyesi baz›nda, tüm teslimat vadelerinde toplam olarak veya ayn› sözleflme türü baz›nda çeflitli teslimat
vadelerinde ara toplam olarak sahip olunabilecek azami pozisyonu,
Bafllang›ç Teminat›:
Pozisyon aç›l›rken yat›r›lmas› zorunlu olan tutar›,
Sürdürme Teminat›:
Piyasadaki günlük fiyat hareketleri karfl›s›nda güncellefltirilen teminat tutarlar›n›n korumas› gereken alt s›n›r›,
ifade etmektedir.
R‹SK B‹LD‹R‹M‹
(VADEL‹ ‹fiLEM VE OPS‹YON SÖZLEfiMELER‹NDE ‹fiLEMLERLE ‹LG‹L‹ OLARAK YATIRIMCILAR ‹Ç‹N
GENEL AÇIKLAMALAR)
‹fllem yapaca¤›n›z arac› kurulufl ile vadeli ifllem ve opsiyon sözleflmesi al›m sat›m arac›l›¤›na iliflkin olarak imzalanacak “ Türev Araçlar›n Al›m
Sat›m›na Arac›l›k Çerçeve Sözleflmesi ”nde belirtilen hususlara ek olarak, afla¤›daki hususlar› anlaman›z çok önemlidir.
1- Arac› Kurulufl nezdinde açt›raca¤›n›z hesap ve bu hesap üzerinden Vadeli ‹fllem ve Opsiyon Borsas›’nda gerçeklefltirilecek tüm ifllemler için
Sermaye Piyasas› Kurulu, Borsa ve Takas Merkezi taraf›ndan ç›kart›lan her türlü mevzuat ve benzeri tüm idari düzenleme hükümleri uygulanacakt›r.
2- Türev araçlar çeflitli oranlarda risklere tabidir. Piyasada oluflacak fiyat hareketleri sonucunda arac› kurulufla yat›rd›¤›n›z teminat›n tümünü
kaybedebilece¤iniz gibi kay›plar›n›z toplam teminat›n›z› dahi aflabilecektir.
3- Vadeli ‹fllem Opsiyon Borsas›’nda poziyon almak üzere arac› kurulufl nezdinde açt›raca¤›n›z ve teminat yat›raca¤›n›z hesab›n›zdan piyasada
al›m - sat›m iflleminde bulunaca¤›n›z her vadeli ifllem sözleflmesi için en az Borsa’n›n belirledi¤i tutarda bir bafllang›ç teminat› yat›r›lmas›
gerekmektedir.
4- Arac› Kurulufl taraf›ndan yap›lacak teminat tamamlama ça¤r›lar›n› istenen süre içinde ve flekilde yerine getirilmesi, aksi takdirde hiçbir ihbara
gerek duymadan pozisyonun piyasa de¤erinden, özen borcu çerçevesinde zarar›na da olsa kapat›lmas›na raz› olmak gerekir.
5- Borsa Yönetim Kurulu, mevzuatta yer alan belli koflullar›n varl›¤› halinde, vadeli ifllem ve opsiyon sözleflmelerinin vade bitim tarihlerini
belirlemeye ve belirlenmifl olan vade bitim tarihlerini de¤ifltirmeye ve pozisyonlar› tesfiye etmeye yetkilidir.
6- Bir opsiyon sözleflmesi al›rsan›z, opsiyonu kullanmad›¤›n›z takdirde riskinizi, opsiyon primi ve buna ek olarak ödeyece¤iniz komisyon ve
di¤er muamele ücreti ile s›n›rlaman›z mümkündür.
7- Bir opsiyon satarsan›z, görece küçük bir piyasa hareketinde, opsiyon satmakla elde etti¤iniz prim ödemesini aflabilecek s›n›rs›z potansiyel
kay›p riskini üstlenirsiniz. Opsiyonu yerine getirmeniz istendi¤inde, bunun üstünde herhangi bir kontrol yetkiniz yoktur. Dolay›s›yla, sadece
yüksek sermayeye sahip deneyimli kifliler opsiyon satmaya teflebbüs etmelidirler.
8- Opsiyonlar›n birçok çeflidi vard›r ve kendinizi bir taahhüt alt›na sokmadan önce, arac› kurumunuzla yat›r›m ihtiyaçlar›n›z ve tip sözleflmelere
taraf olman›n içerdi¤i riskler konusunda fikir al›flveriflinde bulunmal›s›n›z.
9- Piyasan›n s›k›fl›k, likiditenin oldukça düflük oldu¤u, maksimum fiyat hareketinin gerçekleflti¤i bir ortamda, sistemde piyasa yap›c›l›¤› mevcut
ise, piyasa yap›c›lar›n›n en genifl banttan kotasyon verdikleri piyasa flartlar›nda, riski s›n›rlama imkan› veren “flarta ba¤l› emirleri” de dahil olmak
üzere arac› kurulufl vas›tas›yla piyasaya iletilmesi istenilen emrin gerçekleflmeme ihtimali dikkate al›nmal›d›r.
15
No:
3/3
10- Vadeli ifllem sözleflmesinde “spread” (fark veya yay›lma) pozisyonu almak normal flartlarda daha az risklidir. Ancak ola¤anüstü piyasa
flartlar›nda yay›lma pozisyonu vadeli ifllemler piyasas›nda do¤rudan uzun veya k›sa pozisyon almaktan her zaman daha az riskli olmayabilir.
11- Kald›raç etkisi nedeniyle, düflük teminatla ifllem yapman›n piyasada lehe çal›flabilece¤i gibi aleyhe de çal›flabilece¤i ve bu anlamda kald›raç
etkisinin taraf›n›za yüksek kazançlar sa¤layabilece¤i gibi zararlara da yol açabilece¤i ihtimali göz önünde bulundurulmal›d›r.
12- Borsa taraf›ndan, hesap ve firma baz›nda belirlenen pozisyon limitine ulafl›ld›¤› takdirde pozisyonunuzu kapatmak d›fl›nda verece¤iniz emirler
piyasada gerçekleflmeyebilecektir.
13- Piyasadaki fiyat hareketleri, alm›fl oldu¤unuz pozisyon aleyhine geliflti¤inde hesab›n›z Borsa taraf›ndan “riskli” hesap olarak belirlenebilir.
Bu durumda Borsa’ya pasif emir girifli yap›lamayabilecektir.
14- Arac› Kuruluflun türev piyasalarda yapaca¤›n›z ifllemlere iliflkin taraf›n›za aktaraca¤› bilgiler ve yapaca¤› tavsiyelerin eksik ve do¤rulanmaya
muhtaç olabilece¤i taraf›n›zca dikkate al›nmal›d›r.
15- Vadeli ifllem ve opsiyon sözleflmelerinin al›m sat›m›na iliflkin olarak arac› kuruluflun yetkili personelince yap›lacak teknik ve temel analizin
kifliden kifliye farkl›l›k arz edebilece¤i ve bu analizlerde yap›lan öngörülerin kesin olarak gerçekleflmeme olas›l›¤›n›n bulundu¤u dikkate
al›nmal›d›r.
16- Yabanc› para cinsinden menkul k›ymetlerde, yukar›da say›lan risklere ek olarak kur riskinin oldu¤unu, kur dalgalanmalar› nedeniyle Türk
Liras› baz›nda de¤er kayb› olabilece¤i, devletlerin yabanc› sermaye ve döviz hareketlerini k›s›tlayabilece¤i, ek ve /veya yeni vergiler getirebilece¤i,
al›m - sat›m ifllemlerinin zaman›nda gerçekleflmeyebilece¤i ve teslimat öngörülen sözleflmelerde fiziksel varl›¤›n teslim edilmeme riskine de
maruz kal›nabilece¤i bilinmelidir.
17- ‹fllemlerinize bafllamadan önce, arac› kuruluflunuzdan yükümlü olaca¤›n›z bütün komisyon ve di¤er muamele ücretleri konusunda teyid
almal›s›n›z. E¤er ücretler parasal olarak ifade edilmemiflse (sözleflme fiyat›n›n belli bir yüzdesi d›fl›nda) ücretlerin parasal olarak size nas›l
yans›yaca¤› ile ilgili anlafl›l›r örnekler içeren yaz›l› bir aç›klama talep etmelisiniz. Komisyonun belli bir yüzde olarak tahsil edilece¤i durumlarda,
sizin yat›rd›¤›n›z paran›n de¤il de, sözleflme de¤erinin belli bir yüzdesi olarak tahsil edilece¤i fleklinde anlaflmaya varmal›s›n›z.
‹flbu türev araçlar risk bildirim formu, yat›r›mc›y› genel olarak mevcut riskler hakk›nda bilgilendirmeyi amaçlamakta olup, vadeli ifllem ve
opsiyon sözleflmelerinin al›m-sat›m›ndan ve uygulamadan kaynaklanabilecek tüm riskleri kapsamayabilir. Dolay›s›yla tasarruflar›n›z› bu tip
yat›r›mlara yönlendirmeden önce dikkatli bir flekilde araflt›rma yapmal›s›n›z.
Yukar›da yer alan 3 (üç) sayfadan oluflan Türev Araçlar› Risk Bildirim Formu’nu (Form), Türev Araçlar›n Al›m Sat›m›na Arac›l›k Çerçeve
Sözleflmesini (Sözleflme) imzalamadan önce okudum, anlad›m ve bundan sonra Sözleflme’yi imzalayarak Form’un bir örne¤ini elden teslim
ald›m.
Hesap No
:
Müflteri Ad›/ Soyad› :
‹mza
:
16