PowerPoint Sunusu

{
İş Sağlığı ve İş Güvenliği Fuarı,İSG Avrasya 30.04.2016 İstanbul
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SİSTEMLERİ
Kemal ÜÇÜNCÜ ,Mak.Müh. MSc.
İş Güvenliği Uzmanı,Yangın Emniyeti Mühendisi
İşte Güvenlik İş Güvenliği,Tesis Bakım ve Yönetim Danışmanlığı Ltd.,İstanbul
E-posta: kemal@isteguvenlik.tc
Konuşmanın Amacı
İş sağlığı ve güvenliği sisteminin paydaşları
Avrupa Birliği uygulamaları bazında incelenerek
ülkemizin çıkarabileceği sonuçları ortaya
koymaktır
Avrupa’da iş sağlığı ve güvenliğinin gelişimi
1820’ler
1840’lar
1883
1919
1974
1980’ler
1989
Çıraklık yasası ve sendikal örgütlenmeler
Maden ve Tekstil’e yönelik iş yasaları
İlk iş sağlığı sigorta yasası (Bismarck Yasası)
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün kuruluşu
İş Sağlığı ve Güvenliği Yasaları
İlk Direktifler (kurşun,asbest,gürültü)
AB Çerçeve Direktifi (89/391/EEC)
İSG paydaşları
Kültür
Sanat
İSG
Profesyonelleri
Uluslararası
organizasyonlar
STK’lar
İşveren
Sosyal
Diyalog
İşçi
Sigorta
sistemi
Devlet
Ar-Ge
Kurumları
Toplum
Eğitim
kurumları
Medya
İSG
Profesyonelleri
•
•
•
•
•
•
Yetkinlik
İletişim
Bağımsızlık
Yetkelendirme
Kendini geliştirme
Sektörel uzmanlaşma
Sigorta
sistemi
• İngiltere (Beveridge)
İskandinav Ülkeleri,İtalya,Portekiz,Malta…
• Almanya (Bismarck)
Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri
• Kombine modeller
• Özel sigorta sistemi (Amerika)
Sigorta
sistemi
Sigorta sistemlerinde 3 ortak yaklaşım mevcuttur:
1. Fazla vukuatı olan işveren ya fazla prim, ya da fazla vergi öder
Olmayan az öder ve ek teşviklerden yararlanır
2. Sigorta İSG de önleyici rol üstlenir.
Yayın,eğitim,işyeri ziyareti,danışmanlık,Ar-Ge,teşvik vb.
3. Sigorta küçük işletmelere pozitif ayrımcılık uygular
Sigortanın önleyicilik görevi ödeme (kompanzasyon) rolüne göre
ön plandadır.
Sosyal
diyalog
İşçi- İşveren-Devlet iletişim mekanizmaları
•
•
•
•
Toplu sözleşmeler
Kongre,konferans…
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları
İş Konseyleri
Ar-Ge
Kurumları
•
•
•
•
•
Üniversiteler
Enstitüler
Mesleki Birlikler
Özel kurumlar
Sivil Toplum Örgütleri
Sosyal
diyalog
İşçi- İşveren-Devlet iletişim mekanizmaları
•
•
•
•
•
Toplu sözleşmeler
Kongre,konferans…
İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları
İş Konseyleri
Yerel yönetimler
STK ‘lar
•
•
•
•
•
•
Güçlü örgütlenme yapıları
Ar-Ge,mevzuat,sosyal projeler
Ödüllendirme
Sosyal diyalog
Bağımsızlık,tarafsızlık
Güvenilirlik
AB İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatı
• Çerçeve Direktif 89/391/EEC
Çalışanların iş sağlığı ve güvenliğini iyileştirmeyi teşvik etmek
için önlemlerin başlangıcına yönelik Konsey Direktifi
• 20 kadar ‘kardeş’ Direktif
• Kılavuz ve standartlar
AB ‘nin İSG Stratejileri 2014-2020
Sorunlar
 Mevcut İSG mevzuatının küçük işletmelerde uygulama
zorlukları
 İş hastalıklarında yeni eklenen riskler
 AB’deki çalışan nüfusun yaşlanması,göçmen işçiler
Stratejik Hedefler
1.Üye ülkelerin ulusal politika ve stratejilerinin konsolidasyonu
2.Küçük işletmelere ve sektörlere özel pratik risk değerlendirme rehberleri
3.Denetim ve yaptırımların geliştirilmesi
4.Mevzuattaki bürokratik detayların azaltılması,basitleştirme
5.Yaşlanan işgücünü yeni teknolojilerin ortaya çıkardığı risklerden korumak
6.İstatistik veri toplama yöntemlerinin iyileştirilmesi
7.Uluslararası organizasyonlarla işbirliğinin arttırılması
Küçük İşletmelere (Kİ) Yönelik Önlemler
• Risk analizini kolaylaştıran basit metotların geliştirilmesi,
• Kontrol listesi ve uygulama rehberi gibi pratiğe yönelik doküman
desteği sağlanması
• Yasal çerçevenin özellikle işyerindeki değişimlere ve Kİ bakış
açısına uygun olarak uyarlanması
• Küçük işletme sahiplerinin kendi çalışanlarını eğitmek için
bilinçlendirilmesi
• Sektöre özgü risk değerlendirme kılavuzlarının sağlanması
• Küçük işletmelerle iletişimin geliştirilmesi
• AB ve ulusal bazda Kİ’ ler için teşvik fonlarının arttırılması
Sağlık Gözetimi
• Sağlık gözetimlerinin etkinliğini arttırmak ve önleyici sağlık
hizmetlerini teşvik etmek
• Genç-yaşlı çalışanlar,kadın ve göçmen işçiler ,geçici veya taşaron
çalışanlar gibi sosyal gruplara özel önlemler geliştirmek
• Rehabilitasyon ve işe dönüşle ilgili iyileştirmeler
• Sağlık odaklı yaklaşımlara yönelik olarak çalışan ve işveren
davranışlarının özendirilmesi
Bilginin Paylaşımı,Bilinçlendirme,Güvenlik Kültürü
• Yerel düzeyde iyi uygulamaların paylaşılması ve ödüllendirilmesi
• İşle ilgili hastalıklarla ilgili tüm sağlık çalışanlarının bilincini
yükseltmek
• Güvenlik kültürü ile ilgili araştırmalar
• Pratiğe yönelik bilgi ve tavsiyeler içeren bilgi ve rehber
dokümanlarının yaygınlaştırılması,
• Ulusal stratejilerin gelişimi ve uygulanmasının desteklenmesi
• Politikalarının nüfuziyetinin arttırılması (özellikle halk
sağlığı,kamusal tedarik,işe alma,yeniden yapılanma gibi
alanlarda)
• Sağlık ve güvenlik kavramının eğitim ve öğretim programlarına
entegre edilmesi
İSG ile ilgili AR-GE Faaliyetleri
• Potansiyel risklerin tanımlama ve değerlendirme metotları
• Yeni risklerin ortaya çıkarılması için araştırmalar: Psikososyal
sorunlar,kas-iskelet hastalıkları,tehlikeli kimyasallar,işyeri ve insanmakina etkileşimi,ekipman riskleri,bakım riskleri,nanoteknolojiler…
• İş kaynaklı stres,şiddet ve tacizi önleyici politikaların
desteklenmesi
• Çeşitli direktiflerin etkin uygulanıp uygulanmadığının ve
nedenlerinin araştırılması
• Özünde yüksek risk taşıyan tarım,inşaat,madencilik ve ulaştırma
işkollarına yönelik önlemlerin ve destekleyici dokümanların
devreye alınması
Uluslararası İşbirliği
• Sağlık ve güvenliği uluslararası düzeyde teşvik etmek
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO
gibi) uluslararası kuruluşlarla işbirliğinin ve bilgi ile veri
paylaşımının arttırılması
• Uluslarararası kıyaslanabilir veri tabanları oluşturulması
• Amerika,Japonya gibi gelişmiş ülkeler ve Hindistan,Çin gibi
gelişmekte olan ülkelerle işbirliği
• Aday ülkelere müktesebatın uygulanmasında yardımcı olunması
İSG Danışmanlık Servisleri
• Danışmanlık servislerine ulaşımın kolaylaştırılması
• Daha iyi kalitede ve katlanılabilir maliyetli danışmanlık
servislerinin teşvik edilmesi
• Danışmanlık servislerinin bütünsel ve çok-disiplinli çalışmaya
özendirilmesi
• Danışmanlık servislerinin sertifikasyonu ve denetlenmesi
Denetim ve İzleme
• Gelişmeleri izlemek için veri yöntemlerinin iyileştirilmesi
• İyileştirmelerin daha iyi izlenebilmesi için yeni enstruman ve
yöntemlerin araştırılması
• Tecrübeli İş Müfettişleri Komitesi faaliyetlerinin özellikle veri
analizi,mevzuat uygulamalarındaki iyileştirmeler,bilgi paylaşımı
konularında desteklenmesi
• Yasalara uyumun arttırılması için müfettişlik faaliyetleri ile genel
prensiplerin belirlenmesi,yetki ve niteliklerinin
arttırılması,bağımsızlıklarının garanti altına alınması
Ekonomik ve diğer teşvikler
• İSG konusunda olumlu performans gösteren,yatırım yapan,proje
geliştiren işletmelere yönelik özendirici tedbirler
• Vergi indirimleri,sigorta primlerinde azaltma,uygun kredi
olanakları ve sübvansiyonlar ile bunlara yönelik kriter ve planların
oluşturulması
• Kampanyalar, iyi uygulama ödülleri
Sonuç ve Öneriler
-İSG de SGK rolünün belirlenmesi
-Güvenilir ve hızlı İSG verilerinin oluşturulması
-İSG’de branşlaşma ve çeşitliliğin özendirilmesi
-Uzmanların ve hizmet sağlayıcıların yeterliliklerinin arttırılması
-Sektöre özel,uygulamaya yönelik rehber dokümanları
-STK,Üniversite gibi kurumlarla işbirliği
-Gönüllü-tecrübeli danışmanlar komitesi oluşturulması
-Denetim kadrosunun ve etkinliğinin arttırılması
-Ekonomik ve ekonomik olmayan teşvikler uygulanması
-Okul programlarına İSG nin entegre edilmesi
-Önleyici sağlık hizmetlerini desteklemek
- Küçük işletmelerin desteklenmesi
-İSG AR-GE faaliyetlerinin desteklenmesi
-Özel risk gruplarına yönelik önlemler geliştirilmesi
-İSG Hizmetlerinde rekabetin desteklenmesi
Teşekkürler