Ç.Ü. DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ PEDODONTİ HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ DOKÜMAN NO: KLN-YD-5 YAYIN TARİHİ : AĞUSTOS 2014 REVİZYON TARİHİ : 00 REVİZYON NO:0 SAYFA NO: 1/1 DİŞ ÇÜRÜĞÜ Diş çekimi ve cerrahi işlemler Çürük, ilerlemiş dişeti hastalığı, protetik/ortodontik/ profilaktik nedenlerle dişlerin çekimi gerekebilir. Bu işlem genellikle lokal anestezi altında yapılır. Diş çekimine karar vermeden önce size uygun olan tüm tedavi seçenekleri (dolgu veya kanal tedavisi) sunulacaktır. Ancak bazı durumlarda tek seçenek dişin çekimi olabilir . Diş çekimi dışındaki cerrahi tedaviler (kist çıkarılması, gömülü diş çekimi, kök ucu rezeksiyonu, eklem cerrahisi, çene kırığı tedavisi ve diğer büyük ameliyatlar) için size bilgi verilecektir. Detertraj-Polisaj Ağız muayenesinden sonra çocuğunuzda dişlerini fırçalamamaya bağlı olarak dişler üzerinde biriken plak ve bakterilerin neden olduğu dişeti hastalığı saptanabilir. Detartraj-Polisaj adı verilen işlemle dişler üzerinde biriken ve dişeti hastalığına neden olan plak ve diş taşları uygun aletlerle uzaklaştırılır ve daha sonra dişlere uygun patlarla polisaj işlemi yapılır. Bu işlem sırasında dişetlerinde kanama, işlem sonrasında dişlerde hassasiyet olabilir. İşlem sonrasında önerilen ağız bakımı uygulamalarına uymanız gereklidir. •Pedodonti Kliniğinde yapılmayan işlemler ve (cerrahi, periodontal ve ortodontik tedaviler vs) diğer bölümlere de yönlendirilebilirsiniz. •Diş hekimi ile uyumlu olan çocukların tedavileri klinik koşullarda, zihinsel engelli veya anksiyeteli çocukların tedavisi ise sedasyon uygulanarak ya da genel anestezi altında yapılmaktadır. •Eğitim ve bilimsel amaçlı olarak hastalarımızın kimlik bilgileri gizli tutularak fotoğraf veya video görüntüleri alınabilir ve klinik verileri bilimsel, eğitim veya araştırma amaçlı kullanılabilir. Diş çürüğü, diş üzerindeki bakterilerin besinleri fermente etmesi sonucu üretilen asitlerle, diş sert dokularının yıkımı ile başlayan bir hastalıktır. Küçük bebeklerde süt ya da Erken çocukluk yemek artıkları, yemek döneminde, uyku sonrası verilecek su ve sırasında biberon içine annenin silmesiyle yapılacak ballı, şekerli ya da bir ağız bakımıyla ortadan bisküvili süt gibi kaldırılabilir. Bu pamukçuk gıdaların konulup aft gibi ağız yaralarından da çocuğa verilmesi, korunmayı sağlayacaktır. . emziğin şekerli gıdalara batırılması sonucu küçük yaştaki çocuklarda görülen yaygın çürüklere biberon çürüğü (erken çocukluk çağı çürüğü) adı verilir. Diş dolgusu: Çürük nedeni ile madde kaybına uğramış dişlerin, çürük temizlendikten sonra çeşitli materyaller ile doldurularak, dişin işlevlerini yerine getirmesini sağlamak amacı ile yapılan tedavidir. Amputasyon: Dişin pulpa dokusunun özel aletlerle uzaklaştırılıp dişin geri kalan kısmının sağlıklı bir şekilde kalmasını amaçlayan tedavi şeklidir. Diş tedavilerinin hepsinde olduğu gibi bu tedavide de her zaman başarı beklenemez. Amputasyon tedavisi sonrasında kanal tedavisine ya da dişin çekimine karar verilebilir. Amputasyon tedavisine çürük dişin tedavisi yapılırken karar verildiğinden ilk muayenede size bilgi verilmeyebilir. Ancak uygulama sırasında size bilgi verilecektir. Kanal tedavisi: Diş kaybını önlemek amacıyla, dişin kök kısmında yer alan dokular ile ilişkili tedavidir. Bazı durumlarda kanal tedavisinin tekrarı, tedavi edilen dişe cerrahi müdahale veya çekim gerekebilir. Tedavi, tek seferde bitebileceği gibi, dişin durumuna bağlı olarak, birkaç hafta boyunca farklı seanslar şeklinde de uygulanabilir. Hasta tarafından tedavinin aksatılması, tedavinin uzamasına, şikâyetlerin devam etmesine ve başarı oranının düşmesine neden olabilir. Lokal anestezi Ağrı kontrolünü sağlamak amacıyla çocuğunuza lokal anestezi yapılması gerekebilir. Çocuğunuzun önceden geçirilmiş bir alerji hikâyesi varsa, kalp, kan hastalıkları ve diğer genel sağlıkla ilgili bir rahatsızlığı varsa mutlaka hekiminizi uyarınız. Yanlış beyan nedeni ile olabilecek komplikasyonlardan hekiminiz sorumlu değildir. Lokal anestezi uygulaması sırasında ağrı, şişlik, yanma, enfeksiyon, geçici yada kalıcı sinir harabiyeti ve beklenmeyen alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Alerjik reaksiyonlar; kaşıntı, döküntü, bulantı, kusma, solunum zorluğu, kalp atışında artış (taşikardi) veya azalma (bradikardi) veya çok nadir de olsa ölüm şeklinde olabilir. Lokal anestezi sonrası uyuşukluk 2-6 saat sürebilir. Bu süre boyunca dudak ve yanaklarını ısırmamaları için çocuğunuzu gözlemlemeniz gerekmektedir. KORUYUCU UYGULAMALAR Diş çürüğünü önlemeye yönelik koruyucu uygulamalar içinde çocuğun ve ailesinin ağız diş sağlığı ve beslenme konusunda eğitilmesine büyük önem verilmektedir. 2,5-3 yaşlarından itibaren çocuğa diş fırçalama öğretilmeli ve özendirilmelidir. Çocuğa yavaş yavaş diş ve ağız bakımı eğitimi verilerek diş hekimine götürme olayını bir ceza değil de sağlıklı olmanın bir şartı olarak aşılamak gerekir. Kliniğimizde hastalarımıza diş fırçalama tekniği ve sağlıklı beslenme önerileri anlatılmaktadır. Koruyucu diş hekimliği uygulamaları arasında yüzeyel flor ve fissür örtücü işlemleri de yer almaktadır. Fissür örtücü (fissur sealant): Daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerindeki derin ve çürümeye meyilli fissürleri (olukları) kapatıp, bakterilerin buraya ulaşmasına izin vermeyen ve böylece çürüğü önleyen akışkan bir dolgu maddesidir. Fissür örtücü uygulamaları 6 ayda bir kontrol edilmelidir. Flor uygulamaları: Flor, diş minesini kuvvetlendirerek dişi asit ataklarına karşı korur ve dolayısıyla diş çürüklerinin oluşmasını önlemeye yardımcı olur. Profesyonel yüzeyel flor uygulaması sadece diş hekimleri tarafından uygulanabilen koruyucu bir yöntemdir. Yüzeyel flor, 6 ayda bir diş hekimi tarafından uygulanmalıdır. Kırılmış dişlerin kırık kısımları dolgu maddeleri veya dişin kırık parçası ile restore edilir. Yer değiştiren veya tamamen yerinden çıkan dişler lokal anestezi yapıldıktan sonra yerlerine yerleştirilir. Sonrasında dişler misina ve dolgu maddeleri kullanılarak komşu dişlere belirli süre sabitlenir. Diş ve destek dokuların tedavisi diğer bölümlerle ortak çalışmayı gerektirebilir. Gerekli görüldüğünde dişlere kanal tedavisi işlemi uygulanabilir. Travma geçiren diş ve çevre dokuların uzun süreli klinik ve radyolojik olarak kontrol edilmesi gerekir. Hekimin size vereceği önerilere uyunuz ve verilen ilaçları çocuğunuzun düzenli olarak kullanmasını sağlayınız. Geçirilen travmanın şiddetine, hastanın kliniğe geliş süresine, hastanın tedavi süresince hekim tavsiyelerine uyma derecesine bağlı olarak başarısızlıklar meydana gelebilmektedir. Bu durumlarda dişlerin çekimi ve sonrasında yer tutucu/ çocuk protezi kullanımı veya ortodontik tedavi gerekli olabilir. Röntgen Hasta bilgilendirme broşürü Pedodonti Kliniğinde yapılan işlemleri hakkında kısaca bilgi vermek için hazırlanmıştır. Çocuğunuza özel detaylı bilgiyi hekiminiz verecektir. • Ç.Ü Diş Hekimliği Fakültesi Pedodonti Ana Bilim Dalı olarak ‘’Çocuğunuzla birlikte nice mutlu gülümsemeler yaşamanız’’ dileğimizle…. HAZIRLAYAN FATİH BOZKURT ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ PEDODONTİ ANABİLİM DALI HASTA BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ PEDODONTİ NEDİR? Pedodonti (Çocuk Diş hekimliği), 0-16 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunmasını, çürük, travma, kalıtımsal ve benzeri etkenlerin bu dişlerde oluşturduğu sorunların giderilmesini amaçlayan bir anabilim dalıdır. SÜT DİŞLERİNİN ÖNEMİ Süt dişleri bebekliğin yaklaşık 6. ayında çıkmaya başlar ve 2,5-3 yaşına kadar ağızda 20 adet süt dişi oluşur. Yaklaşık 6 yaşından itibaren de süt dişlerinin altından daimi dişler çenenin de büyümesine paralel olarak çıkmaya başlar. Bu 11-13 yaşlarına kadar bütün daimi dişler çenedeki yerlerini alana dek sürer. Süt dişlerinin ana görevi çocuğun beslenmesini sağlamaktır. Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır. Süt dişleri, kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar. Süt dişi erken çekildiği zaman bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmaktadır. Yer Tutucular Erken süt dişi kayıplarında, alttan gelecek olan daimi dişin yerini korumak amacıyla yer tutucu olarak adlandırılan apareyler kullanılır. Yer tutucular, komşu dişlerin çekim boşluğuna hareket etmelerini ve bu yolla daimi dişin ya gömük kalmasını yada farklı yerden çıkmasını, dolayısıyla ileride ortodontik bozukluk oluşmasını önlemeye yarayan apareylerdir. Yer tutucular için 3 ayda bir kontrole gelmeniz gereklidir. Kontrole zamanında gelmemeniz yer tutucuların ağza uymamasına neden olur. Yer tutucuların kırılması, kaybedilmesi, kullanılmaması veya kullanım tavsiyelerine uyulmamasıyla yeniden yapımları gerekebilir. Bu durumda tüm mali sorumluluk size aittir. •Hareketli ve sabit yer tutucu fotoğrafları. Muayene sırasında, tedavi süresince ve sonrasında diş ve çenelerin ayrıntılı olarak incelenebilmesi için diş röntgenleri gerekli olabilir. Diş ve çenelerden röntgen alınmasındaki amaç gözle görülemeyen diş ve/veya kemik ve/veya yumuşak doku içerisindeki patoloji ve hastalıkların teşhis edilmesidir. Çocuğunuzun diş, çene ve yüz bölgesinden istenecek görüntüleme tetkikleri genel ya da ağız sağlığını etkileyecek durumların tanısı, tedavi planlaması ve tedavi aşamalarının takibi için gereklidir. X- ışını kullanılarak dijital, periapikal, okluzal, bitewing, panoramik, eklem, çene ve kafa röntgenleri çekilmektedir. Röntgen çekiminde kullanılan X-ışını canlı doku için zararlıdır. Bu nedenle hekiminiz sizin tanınız, tedavi planlamanız, tedavi aşamalarınızın takibi ve kontrol amacı ile gereken en az sayıda röntgen isteyecektir. Diş Travmaları •Diş travma tiplerine örnekler •Dişlerin komşu dişlere sabitlenmesi. KONTROL/KALİTE YÖN.DİREKTÖRÜ PROF.DR.H.OĞUZ YOLDAŞ Çocukluk çağında çok sık karşılaşılan önemli sorunlardan biri de travmatik yaralanmalardır. Diş ve destek doku yaralanmalarında çocuğunuzu zaman geçirmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürmeniz gereklidir. Hastanın yaşı, yaralanmanın derecesi, bölgesi, ilgilendirdiği dokular ve hastanın genel durumu dikkate alınarak tedavi yapılır. Geçirilen yaralanma türüne göre dişlerde kırıklar, yer değiştirmeler veya tamamen yerinden çıkma olabilir. Yumuşak dokularda yırtılma, ezilme vs. meydana gelebilir. Bu tür durumlarda Pedodonti Kliniğine geldiğinizde sizden detaylı olarak kaza ile ilgili bilgi istenir. Gerekli görüldüğünde tetanoz aşısı veya ileri radyolojik tetkikler için başka sağlık kuruluşlarına yönlendirilebilirsiniz. ONAY/BAŞHEKİM PROF.DR.M.SERDAR TOROĞLU