PowerPoint Sunusu - TJOD

İyot eksikliği
Fetus
Spontan abortus
Erken doğum
Konjenital anomaliler
Erken perİnatal veya yeni doğan mortalitesi
Endemik kretenizm
Bebeklik
Guvatr
Subklinik veya aşikar hipotiroidi
Kretenizm
Çocukluk ve adolesan
Subklinik veya aşikar hipotiroidi
Guvatr
Mental retardasyon
Fiziksel gelişimde yetersizlik
Nükleeer radyasyona aşırı duyarlılık.
Werner Thyroid 9. basım 2004 s:264
İyot yetersizliği
endemik guvatr, kretenizm, intellektüel yetersizlik ve bozukluk,
büyümede yavaşlama, neonatal hipotiroidi, artmış düşük ve artmış yeni doğan
ölümü sebebidir.
Zimmerman MB. Endocr Rev 2009; 30:376
Gebelik ve bebeklikte yetersiz iyot, çocuklarda nörolojik ve psikolojik
defisite sebep olmaktadır.
De Escobar GM, Obregon MJ, Del Rey FE. 2007; Public Health Nutr. 10:1554
İleri iyot yetersizliği bölgelerinde çocuklarda IQ , iyot yeterli bölgelere oranla,
12 puan daha düşük bulunmuştur. İyot suplementasyonu değeri normale çekmiştir.
Quian M ve ark. 2005; Asia Pac j. Nutr 14:32
İyot yetersizliği halen tüm dünyada önlenebilir mental gerilik sebebi olarak etkisini
sürdürmektedir.
Zimmerman MB, Jooste PL, Pandav CS,. Lancet 2008 ; 372:1251
Kongo DR
Ağır iyot yetmezliği + thiocyanate fazlalığı gösterilmiştir.
Yüksek oranda yeni doğan hipotiroidisi saptanmıştır.
1 veya 2 doz iyodinize yağ injeksiyonu uygulanan gebelerde olumlu
etki açık olarak saptanmıştır
Delange F. İnternational Development Research centre 1982
İyot bu kadar önemli olmasına karşın, hekimlerce gerekli gereksiz iyot yasağı verilmektedir.
Hekimler olarak biz doktorlar gereksiz iyot yasağı verebiliiyoruz
İnternete de iyod yasağı diye girdiğinizde yetkisiz kişilerce mantıklı olmayan
abartılmış iyot ve gıda yasaklarını görmekteyiz .
Bu yasaklar normal kişileri, hatta guvatrlıları olumsuz etkilediği gibi gebelerde çok daha
sakıncalı olmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde işlenmiş gıda tüketimi fazladır. Bu gıdaların hazırlanmasında
kullanılan tuzlar iyotlu değildir.
Peace EN, Andersson M, Zimmerman MB. 2013 J. Thyroid 23-5:523
Ev kadınları genelde yemeğin başlangıcında pişerken tuzu ilave ederler.
Buda tuzdaki iyodun uçup gitmesine sebep olmaktadır.
WHO kardivasküler hastalıklardan korunma bağlamında tuz kullanımını günlük
< 5 gr olarak son yıllarda önermektedir. Bu da yetersiz iyot kullanımı anlamı
taşımaktadır.
Peace EN, Andersson M, Zimmerman MB. 2013 J. Thyroid 23-5:523
L-T4 molekülünün
% 64,4
L-T3 molekülünün
% 57,6
İYOT tur .
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:35
Günlük iyot ihtiyacı
1 yaş altı
1-7 yaş
7-12 yaş
12 yaş-erişkin
90
90
120
150
mcgr/gün
mcgr/gün
mcgr/gün
mcgr/gün
Gebelik-laktasyon
> 200 mcgr/gün (250-300)
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:37
100-199 ugr/gün
Normal iyod alımı
100-50 ugr/gün
Hafif iyod açlığı
20-50
ugr/gün
Orta derecede iyot açlığı
< 20
ugr/gün
İleri iyot açlığı
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:209
Karaciğer başta olmak üzere
tüm vücutta
hormon degregasyonundan
açığa çıkan iyodun tekrar kullanımı
100-150 ugr/gün
75 mcgr/gün
100-150
mcgr/gün
Plazma
İyot
75 mcgr/gün
5000-8000
mcgr
Havuzu
75 mcgr/gün
500 mcgr
5-7,5 mcgr/gün
%5
10-15 mcgr/gün
98- 140 mcgr/gün
% 95-98
98-140 mcgr/gün
% 95-98
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:38
Figure 49.1. Changes in UI during pregnancy in 38 women sampled
sequentially during each trimester (T1–T3) and at delivery. PP=Postpartum.
Thirty-eight women were sampled sequentially during each trimester (T1–T3),
and at delivery and postpartum.Note: From Smyth et al., (1997).
Fizyolojik bir gebelik sırasında uterusa yönelik kan akımı
50 ml/dak 'dan, gebelik sonunda 500 ml/dak'
ya ulaşır.
Dr. Burcu ÖZMEN DEMİRKAYA
GEBELİKTE SİGARA İÇİMİNİN PLASENTA VE YENİDOĞAN
ÜZERİNE ETKİLERİ
(Uzmanlık Tezi)
PLASENTA dan
İl trimestr de
3,6-6 mcgr/24 saat
Üçüncü trimestrde
35-60 mcgr/ 24 saat
serbest iyot
geçmektedir
iyot
PLASENTA
T4
DEĞİRMENiDİR.
İLK TRİMESTRDE
DAKİKADA PLANSENTAYA
dakikada 3.5 mcgr T4 gelmektedir.
24 saatte 5.000 mcgr T4 demektir.
SON TRİMESTRDE
DAKİKADA PLANSENTAYA
dakikada 35 mcgr T4 gelmektedir.
24 saatte 50.000 mcgr T4 demektir.
ANNE
iyot
T4
D3
rT3
iyot
ANNE
iyot
T4
D3
rT3 iyot
200-300
mcgr/ gün
- intellektüel yetersizlik ve bozukluk,
- nörolojik ve psikolojik defisit
-
IQ düşüklüğü, iyot yeterli bölgelere oranla,
12 puan daha düşük.
- Bebeklik ve çocukluk yaşında guvatr
- Fiziksel gelişimde çeşitli düzeyde yetersizlik
İleri iyod açlığı bölgelerinde gebelik öncesi yeterli iyod suplementasyonu yapılmışsa
fetusla iyot eksikliğine bağlı olan tüm olumsuzluklar yok olmaktadır.
Orta derecede iyot eksikliği olanlarda iyot suplamentasyonu yapıldığında ise
anne ve bebekte guvatr olmamakta ve bebekte cognitif bozukluk görülmemektedir.
Ancak iyot suplamantasyonunun zamanlaması da önemlidir. İyot, 10-20 nci
haftalardan sonra suplamente edilirse olumlu etkiler görülememektedir!
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:792
Iodine status remains critical in mother and infant in Central Anatolia (Kayseri) of Turkey.
Kurtoğlu S ve ark ve Delange F. Eur J Nut. 2004 Oct;43(5):297-303. Epub 2004 Jan 30.
Türkiye orta veya hafif derecede iyod eksikliği özelliğindedir. Kayseri bölgesinde
70 Anne ve yenidoğanında 5. gün idrar iyot değerlendirmesinde:
Anne
Bebek
: 30.20
: 23.80
TSH
Tg
FT4
FT3
mU/L
mg/dl
ng/dl
pg/ml
mcgr /L (N > 150 ; >200)
mcgr/L (N > 90 )
Bebek
yeni doğan
Anne
Doğumda
7.44 (*)
7,16
1,34
1,30
2,19
2,56
1,23
1,31
(*) % 27.1 bebekte göbek kordonu kanında TSH > 10 mU/L bulunmuştur
Yaygın iyotlu tuz kullanım stratejisine rağmen Kayseri bölgesinde anne ve bebeklerinde
iyot yetersizliği , düşük idrar iyodu; yüksek serum TSH ve Tg düzeyi bulunmuştur.
SÜTLE BEBEĞE TİROİD HORMONU
GEÇMEMEKTEDİR.
BEBEĞİN TİROİD HORMON İHTİYACI
BEBEK TİROİDİ İLE KARŞILANMAKTADIR.
BU SEBEPLE BEBEĞİN GÜNLÜK BELLİ MİKTAR
İYOT ALMASI GEREKMEKTEDİR.
BEBEĞİN BU İYODU ALABİLECEĞİ KAYNAK
ANNE SÜTÜDÜR.
Bebeğinde günde 90 mcgr/ gün iyoda gereksinimi bulunmaktadır.
Bu nedenlede anne sütünde yeterince iyot bulunmalıdır.
İyot yeterli bölgelerde yapılan çalışmalarda sütte iyot miktarının
150-180 ugr/L olduğu görülmüştür.
İyot yetersiz bölgelerde bu değerin
50 ugr/L altına indiği gösterilmiştir.
Bu bölgelerde ilk 6 ayda anne sütündeki iyot giderek daha da düşmektedir.
Hannam M Mulrine ve ark.
Breast-milk iodine concentration declines over the
first 6 mo postpartum in iodine-deficient women.
2010 American Society for Nutrition
İyot yetersiz bölgelerde hayvansal sütlerdeki iyotta düşüktür.
BEBEKTE BEYİN HÜCRE ARTIMI DOĞUMU TAKİBEN İLK 3 AYDA YOĞUN,
İKİNCİ 3 AYDA DAHA AZ YOĞUNOLARAK DEVAM ETMEKTEDİR.
BU ARTIM İÇİN ÖNEMLİ GEREKSİNİMLERDEN BİRİSİ DE BEBEK KANINDA YETERLİ
TİROİD HORMON BULUNMASIDIR.
BEBEK TE İYOT YETMEZLİĞİ VARSA, BEBEK KANINDA YETERLİ TİROİD
HORMON GARANTİSİ YOKTUR.
BEBEKTE İYOT YETERSİZLİĞİNİN DİĞER BİR SONUCUDA BEBEKTE GUVATR
GELİŞMESİDİR.
SÜTTE Kİ İYOT, ANNENİN ALDIĞI İYODA BAĞLIDIR.
ANNE DE İYOT EKSİKLİĞİ VARSA SÜTTE DE İYOT EKSİKLİĞİ
OLACAKTIR !...
BU SEBEPLE LAKTASYON DÖNEMİNDE ANNENİN YETERLİ
İYOT ALMASI KRİTİK DÜZEYDE ÖNEMLİDİR !...
Iodine status remains critical in mother and infant in Central Anatolia (Kayseri) of Turkey.
Kurtoğlu S ve ark ve Delange F. Eur J Nut. 2004 Oct;43(5):297-303. Epub 2004 Jan 30.
Türkiye orta veya hafif derecede iyod eksikliği özelliğindedir. Kayseri bölgesinde
70 Anne ve yenidoğanında 5. gün idrar iyot değerlendirmesinde:
Anne
Bebek
Anne sütü
: 30.20
: 23.80
mcgr /L (N > 150 ; >200)
mcgr/L (N > 90 )
: 73 mcgr/L ( Normalden düşük )
İl sağlık Müdürlüğü
İzmir
Konu: İyod tabletleri
14 yıldan bu yana ülkemizde kullanılmakta olan iyodlu tuzun, tiroid hastalıkları üzerindeki
olumlu etkilerini son yıllarda açıkça görmekteyiz. Önümüzdeki 10-15 yılda bu daha net olarak
görülecek, tiroid hastalıkları oranı avrupa ve kuzey amerikadaki düzeye gelecektir.
Bu bağlamda iyodlu tuz kullanım zorunluluğu, Sağlık Bakanlığımızın son derecede yerinde
uygulamalarından birisidir.
Bilindiği gibi gebelerde ve emziklilerde günlük iyod gereksinimi normalin iki misline çıkarak,
200-250 mikrogram/gün olmaktadır. Bu iyod fetal gelişim ve fetal beyin gelişimi üzerinde
son derecede önemlidir. İyod eksikliğinde doğan bebeklerde IQ düşük olmaktadır. Bu da
bilinen bir gerçektir.
Tansiyon, ödem gibi nedenlerle çok sayıda gebekde tuz kullanımı kısıtlanmakta veya
yasaklanmaktadır. Dolayısıyla bunun bir diğer anlamı yeterince iyod alamamadır.
40-50 yaşlardan sonrada hipertansiyon sebebiyle çok sayıda bireyde tuz kısıtlanmaktadır.
Bunlarda da iyod eksikliği gelişmektedir.
Ankara İbniSina tıp fakültesinin idrarda iyod ölçümü ile yaptığı bir araştırmasında, şehrin
merkezi bölgelerinde idrar iyodu normal, varoşlarda ise düşük bulunmuştur. Varoşlardaki
bu düşüklük büyük olasılıkla semt pazarlarında alınan iyodsuz tuz kullanımından kaynaklanmaktadır.
Bu gibi nedenlerden batı ülkelerinde 100 veya 150 mcgr iyod içeren tabletler eczanelerde
bulunabilmektedir. Bu tabletler son derecede ucuzdur. İthal edilebilir veya Ülkemiz ilaç fabrikalarında,
bakanlığımızın ricasıyla, ürettirilebilir. Eczanelerde düşük KDV ile satılabilir (gıda kapsamında gibi);
hatta tuz kısıtlaması olan gebelere bakanlığımızca ücretsiz dağıtılabilir. Bu, doğacak bebeğin
bir yerde IQ garantisidir.
Bu konuda bir yazıyı birkaç yıl önce Sağlık Bakanlığımıza yazmıştım. İzmir’ de sağlıkla ilgili olaylarda
daima pozitif yaklaşım sergileyen ve katıldığı bilimsel topantılarda da bunu sergileyen İzmir
il Sağlık Müdürlüğümüz aracılığıyla konunun bir defa daha Sağlık Bakanlığımız gündemine
getirilmesinin konunun önemi nedeniyle yararlı olacağını düşüyorum.
Saygılar sunarım.
05.03.2012
Prof Dr Taylan Kabalak
Jodid
100 ugr/ tbl
200 ugr/tbl
kullanım alanına girmesi bu bağlamda önemli bir
gereksinimi karşılamaktadır.
iyot
1
iyot
2
İdrarla
atılan iyot
mcgr/gün
İyot açlığı derecesi
> 300
200-299
Aşırı iyot alımı
Normalden fazla iyot alımı
100-199
Normal iyod alımı
100-50
Hafif iyod açlığı
20-50
Orta derecede iyot açlığı
< 20
İleri iyot açlığı
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:209
Okul yaşı
Çocuklarda
Guvatr
%
Yeni doğanda
5 mU/L TSH
Hafif iyod
eksikliği
Orta iyod
eksikliği
Ağır iyod
eksikliği
5-19,9
20-29.9
> 30
3-19,9
20-39,9
> 40
Werner Thyroid 9. basım 2004 s:265
Endemik guvar
%
Amerika
% 5
Güney Asya
%
Batı Pasifik
% 13
Avrupa
% 15
Afrika
% 20
Doğu Akdeniz
% 33
7,6
Werner Thyroid 9. basım 2004 s:265
Karaciğer başta olmak üzere
tüm vücutta
hormon degregasyonundan
açığa çıkan iyodun tekrar kullanımı
75 mcgr/gün
100-150
mcgr/gün
Plazma
İyot
75 mcgr/gün
5000-8000
mcgr
Havuzu
75 mcgr/gün
500 mcgr
5-7,5 mcgr/gün
%5
10-15 mcgr/gün
98- 140 mcgr/gün
% 95-98
98-140 mcgr/gün
% 95-98
Kabalak T. Tiroid el kitabı 2013 s:38