Orhan Pamuk`un Kafamda Bir Tuhaflık adlı romanı gerek çizdiği

Lider Serçemeli
21501948
TUHAF
Orhan Pamuk’un Kafamda Bir Tuhaflık adlı romanı gerek çizdiği realist İstanbul portresi
gerek bir çocuğun büyürken tüm bu kargaşadaki yerini anlatması açısından çok başarılı bir
eser. Benim de içinde bulunduğum milyonlarca insanın hikâyesini anlatan Orhan Pamuk çok
başarılı bir toplum sentezi yaparak gerek bireyin iç çatışmalarını gerek toplumla düştüğü
ikilemleri hem sağlıklı hem de rafine bir şekilde okuyucuya aktarmış. Kitaptaki her karakterin
acıdan, fakirlikten ve kargaşadan delik deşik olmuş ruhları, içlerindeki boşluğu günlük
hayatın kargaşasıyla doldurma çabaları bana tanıdığım ve sevdiğim onlarca insanı hatırlattı.
Yalnız bir bireyin topluma karşı durma çabası, başarısızlığı sonucunda toplumun bir parçası
olma isteği, hiç tanımadığı bir coğrafyada tanımadığı insanlarla yaşamını sürdürmek
durumunda kalması ve kaçınılmaz yalnızlıkla tanışması kitaba o kadar iyi ve homojen bir
şekilde yedirilmiş ki 300 sayfadan kalın bu kitabı okurken zamanın nasıl geçtiğini
anlayamadım. Toplum sentezinin çok başarılı oluşu karakterlere adeta gerçek hayattan fırça
darbeleri eklemiş ve bu da tüm romanın son derece gerçekçi olmasını sağlamış. Tüm bu
faktörler bir araya gelince her okuyucunun romanın bir sayfasında, bir satır arasında
kendinden bir parça bulması kuvvetle muhtemel.
Bir erkek çocuğu olarak büyümek hafife alınmaması gereken bir iştir. Toplumun her
daim uyguladığı pozitif ayrımcılık sebebiyle bir türlü kurtulamadığım o suçluluk duygusu,
ailenin tek erkek çocuğu olarak bana karşı olan beklentilerin farkında olmam ve bu durumun
sırtımda yarattığı yük beni çoğu kere zorlamış, adım atamayacak daha fazla devam
edemeyecek hâle getirmiştir. İnsanların bu durumun farkında olmaması veya erkeklerin
“maruz kaldığı” bu pozitif ayrımcılığın aslında yabancılaşmış ve gerçeklerin farkında
olmayan bireyler yetişmesine sebep olduğunu görmemesi son derece acı bir durum. Orhan
Pamuk bu durumun farkına vararak bir erkek olarak büyümenin zorluklarının altını çizmiş
romanında. Ne kadar sık baskıyla karşı karşıya gelindiğini, beklentilerin bireyi ne kadar uca
Lider Serçemeli
21501948
ittiğini, bir amaç için var olduğuna inanmaktan gerçek amacından bihaber kalmayı ve bunun
gibi daha nice durumu ince ince dokumuş Kafamda Bir Tuhaflık’ta. Kafamızdaki tuhaflığı
çekip çıkarmış ve bize göstermiş Orhan Pamuk. Sebepleriyle, etki eden faktörlerle,
temelleriyle tuhaflığımıza bir ayna tutmuş. Tüm bunları kullanarak tuhaflığımıza bir çözüm
üretmeyi ise bize bırakmış.
Yalnızca bizdeki tuhaflıklar değil söz konusu olan. Toplumdakiler de. Toplumun
yıllardır süregelen en büyük sorunu, en büyük tuhaflığı olan politika. Ana karakterin
politikayla tanışmasının onda bıraktığı izler. Yıllarca sırtında koca bir yükü taşımış bir erkek
çocuğunun sonunda yükü paylaşabileceğine inandığı yoldaşlar bulmasının heyecanı. Lise
çağındaki bir erkek çocuğuna kendisinden daha büyük, daha ulu bir ideolojinin bir parçası
olma, koca bir ormanda bir fidan olma fırsatı verilmesi kadar etkili bir o kadar da tehlikeli bir
silah yoktur benim nazarımda. Yok olmaya doğru adım adım ilerlerken bir var olma heyecanı
insana neler yaptırır kendi yaşantımdan biliyorum. Doğruluk, dürüstlük ve şeref gibi
milyonlarca “babasının aslan oğlu”na söylenmiş yalanların ne denli büyük bir itici güç,
patlayıcı kuvvet olduğunun bilinmesi gerekir. Yığınla gencecik fidanın bu yolda heba olup
gitmesi, kafalarında yaratılan tuhaflıktan faydalanılarak toplumda daha büyük, daha kompleks
bir tuhaflık oluşturmak kadar yıkıcı bir eylem daha olamaz. Tam da bu noktada bir gerçeğin
altını çiziyor Orhan Pamuk. Tüm bunlara rağmen var olmanın altın anahtarın tutuşturuyor
elimize. Hepimizin kafasında tuhaflıklar hatta tuhaflık silsileleri olduğunu söylüyor.
Kendimiz böyle kabul etmeyi, sevmeyi, sevgimizi paylaşmayı bilmemizi öğütlüyor. Zira bu
tuhaf dünyada var olmak kolay bir iş değil. Hele yalnızken.