ÜÇ BOYUTLU SANAL ORTAMLARDA ORYANTASYON

ÜÇ BOYUTLU SANAL ORTAMLARDA ORYANTASYON
ORIENTATION OF THREE DIMENSIONAL VIRTUAL
ENVIRONMENTS
Barış ÇUKURBAŞI
Bartın Üniversitesi,
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Bartın
bcukurbasi@bartin.edu.tr
Çiğdem BEZİR
Dokuz Eylül Üniversitesi,
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, İzmir
cigdembezir@hotmail.com
Ayşen KARAMETE
Balıkesir Üniversitesi,
Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Balıkesir
karamete@balikesir.edu.tr
ÖZET: Araştırmanın amacı, Second Life ortamında Second Life’ın kullanımına yönelik Türkçe
bir oryantasyon alanı tasarlamak ve bu alana yönelik öğrenci görüşlerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda
Second Life ortamında bir oryantasyon alanı hazırlanmıştır. Hazırlanan oryantasyon alanında Bilgisayar
ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümündeki 30 öğrenci ile uygulamalar yapılmıştır. Araştırmada nitel
araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Uygulama boyunca tüm öğrencilerin sanal
ortamdaki karakterleri gözlenmiş ve bu öğrencilerden rastgele seçilen 15 öğrenci ile görüşme yapılmıştır.
Elde edilen veriler analizi için içerik analizi yapılmış, elde edilen bulgular gözlem verileriyle
desteklenmiştir. Bulgulara göre, hazırlanan oryantasyon alanı açık ve net bir şekilde hazırlanmış ve
uygulamaya katılan öğrencilerin tamamı Second Life’ı kullanmayı öğrenmişlerdir. Ayrıca, oryantasyon
eğitiminin öğrencilerin motivasyonunu da arttırdığı, öğrencilerden alınan görüş ve yapılan gözlemler
sonucunda görülmüştür.
Keywords: Second life, Üç boyutlu sanal ortamlar, Oryantasyon
ABSTRACT: The study aims to design Turkish orientation area for the use of Second Life in
Second Life and reveal student’ views on this area. In this direction, an orientation area in designed.
prepared in the field of orientation, applications were made 30 students from Deparment of Computer and
Instructional Technologies Education. Case study, one of the qualitative research methods, is used in this
study. Throughout the application, all students characters in a virtual environment observed and randomly
selected 15 student were interviewed in this students. Content analysis was used to analyze the data and
the findings supported by the observation data. According to the findings, prepared an orientation area
prepared as open and clear and all students participating in the application learned to use Second Life.
Furthermore, orientation training to increase students' motivation was seen as a result of the opinions and
observations in students.
Keywords: Second life, Three dimensional virtula environment, Orientation
1.
GİRİŞ
İnternet teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte etkileşimli web sitesi kavramı ortaya çıkmıştır.
Özellikle, Web1.0 teknolojilerinden Web 2.0 ve Web 3.0 teknolojilerine geçiş yapılmasıyla birlikte insanbilgisayar etkileşimi daha da arttığı görülmektedir. Web 2.0 teknolojileri ile geliştirilen siteler kullanıcı
merkezli olup, kullanıcıların etkin katılımı ile zengin bilgi kaynakları oluşturmaktadır (Arslan, 2007).
Facebook, Twitter, Youtube ve benzeri web 2.0 teknolojisi siteler ile kullanıcılara hareket özgürlüğü
verilmiş, bireylerin internet üzerinden kendilerine özgü profil oluşturmaları ve diğer insanlarla etkileşime
girmeleri sağlanmıştır. Bu sosyal ağ sitelerinin yanı sıra üç boyutlu sanal ortamlar, web 2.0 teknolojilerine
yeni bir boyut kazandırmıştır. Çünkü kullanıcılar ortama sanal bir karakterle girip ortamdaki tüm nesne ve
içerikle etkileşime girebilmektedirler. Ayrıca, sanal ortamlar kullanıcıların, sesli fısıldayarak (özel)
iletişim kurmalarına, farklı şekillerde bulunan sohbet kanallarını kullanmalarına, e-posta ile iletişime
geçebilmelerine, mimik ve beden dilini kullanabilmelerine ve çeşitli konularda birlik olup topluluk
kurmalarına olanak tanır (Parsons, 2005). Günümüzde var olan çeşitli üç boyutlu sanal ortamlar olmakla
birlikte (Active World, Blue Mars vb.) bu üç boyutlu sanal ortamlardan en popülerlerinden biri Second
Life (SL)’tır.
SL, 2003 yılında Linden Lab. isimli şirket tarafından kurulan üç boyutlu bir sanal ortamdır.
İçerisinde katılımcıların kendilerine sanal karakterler (avatar), mekanlar-alanlar oluşturduğu, iş bulup
çalıştığı, çeşitli aktivitelere katıldığı, eğitim-öğretim için sanal sınıfların bulunduğu, ortamda kullanmak
üzere nesneler oluşturabildiği ve her türlü etkileşime girebildiği bir sanal ortamdır (Dielh & Prins, 2008).
Dünya genelinde birçok üniversite ve eğitim kurumu SL’de sanal kampüs ya da eğitim-öğretim alanları
oluşturmuş ve bu alanlar üzerinden eğitim-öğretim vermektedirler. Texas State Üniversitesi (TXSTATE
II), Newbie Üniversitesi (Bangu), Languagelab, IBM, EDTech Island ve AECT (AECT at CAVE) SL’de
bulunan eğitim-öğretim alanlarından bazılarıdır (http://search.secondlife.com/). Bu alanlarda genellikle
kullanıcıların SL’i nasıl kullanacakları, ortamla nasıl etkileşime girecekleri, nasıl tasarım yapabilcekleri
ve benzeri konularda bilgilendirmek için oryantasyon alanları bulunmaktadır. NMC Orientation,
Orientation Island,
Walker
Island:
Orientation
Area
ve
benzeri
alanlar
bunlara
örnektir(http://search.secondlife.com/). Kullanıcılar SL’e ilk kez girdiklerinde SL’in resmi oryantasyon
alanı olan Welcome Island’da ortamla tanışırlar. Bu alanda da SL’deki temel aktiviteleri öğrenmeye
yönelik işlemler (Sohbet, yürüme, uçma gibi) bulunmaktadır.
SL’de dünya genelindeki eğitim-öğretim alanları çok yaygın olmasına rağmen yapılan araştırmalar
sonucunda Türkiye’de çok az sayıda benzer çalışmaya rastlanmıştır (Çukurbaşı, Bezir ve Baran, 2011;
Çukurbaşı, Baran, Çolak, Doğusoy, 2010; Bulu, İşler, 2011). Bu çalışmalarda da oryantasyon alanına
rastlanılmamıştır. Ayrıca SL’in arayüz dil seçenekleri arasında Türkçe yoktur ve Türkiye’deki yabancı dil
bilmeyen SL kullanıcılarına yönelik oryantasyon alanına rastlanılamamıştır.
1.1. Araştırmanın Amacı
Araştırmada Second Life ortamında Second Life’ın kullanımına yönelik Türkçe bir oryantasyon alanı
tasarlamak ve bu alana yönelik öğrenci görüşlerini ortaya koymak amaçlanmıştır.
2.
YÖNTEM
Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın nitel
boyutu çerçevesinde görüşme ve gözlem yoluyla veriler toplanmışıtır. Uygulama 2010-2011 eğitimöğretim yılı bahar döneminde gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim
Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümündeki öğrenim görmekte olan 30
öğrenci ile gerçekleştirilmiştir.
2.1. Oryantasyon Alanının Tasarımı ve Geliştirilmesi
1. Literatür taraması yapılarak SL’in kullanımına yönelik hazırlanmış oryantasyon alanlarıyla ilgili
yapılmış bilimsel çalışmalar araştırılmıştır. Ancak, yapılan taramalar sonucunda herhangi bir çalışmaya
rastlanılamamıştır.
2. SL’de varolan oryantasyon alanları araştırılmış ve rastlanılanlar incelenmiştir. Bu doğrultuda
incelenen alanlardaki araştırmacılar tarafından farkedilen eksiklikler tasarlanacak alanda olmaması için
not alınmıştır.
3. Yapılan araştırma ve incelemenin ardından oryantasyon alanının yapısı (taslağı) oluşturulmuştur.
Bu doğrultuda oryantasyon alanı üç bölüme ayrılmıştır.
3.1. Birinci bölüm (Oryantasyon Alanı 1 – OA1), SL’in temel kullanımını içeren bilgilerden
oluşmaktadır.
3.2. İkinci bölüm (Oryantasyon Alanı 2 – OA2), SL’de tasarım yapmanın dışındaki bilgilerin
tamamından oluşmaktadır. Bu bölüme ek olarak kıyafet (nesne etkileşimi) ve soyunma kabinleri de
bulunmaktadır.
3.3. Üçüncü bölüm (Building Area - BA), SL’de tasarım yapmanın anlatıldığı bölümdür.
Bu bölümlerin dışında alanda bir oditoryum, bir konferans alanı, üç grup çalışması alanı ve iki
serbest vakit geçirme alanı hazırlanmıştır. Tüm bu alanları oluşturmak için SL’de ¼ ada (Quarter Sim)
kiralanmıştır. Şekil 1’de SL oryantasyon alanının krokisi bulunmaktadır.
Şekil 1: Oryantasyon Alanının Krokisi
4. Hazırlancak oryantasyon alanı için içerik geliştirilmeye başlanmıştır. İçerik geliştirme sürecinde
ekran görüntüsü alıp işleyerek ve açıklamalar ekleyerek içerikler oluşturulmuştur.
5. Hazırlanan içerikler SL ortamında tasarlanan üç boyutllu panolara yerleştirilmiştir. Panolar da
önceden tasarlanan yerlerine, Panolarda gerekli yerlere yerleştirilerek oryantasyon alanları
oluşturulmuştur. Resim 1’te OA1’in üstten görüntüsü bulunmaktadır.
Resim 1: Oryantasyon Alanı 1’in Üstten Görüntüsü
6. Hazırlanan oryantasyon alanları SL’i etkili bir şekilde kullanan sekiz kişi ve Bilgisayar ve Öğretim
Teknolojileri Eğitimi Bölümü mezunu lisansüstü eğitim alan dört kişi tarafından incelenmiş, alınan geri
bildirimlere göre gerekli düzeltmeler yapılmış ve alana son hali verilmiştir.
2.2. Uygulama Süreci
Uygulamanın ilk iki haftası oryantasyon alanlarından sadece OA1’in öğrenciler tarafından görülmesi,
böylece öğrencilerin kullanımla ilgili temel bilgilere hakim olmaları sağlanmıştır. Uygulamanın üçüncü
haftası OA1’le birlikte OA2 ve dördüncü haftası ise diğer alanlarla birlikte BA aktifleştirilmiştir.. Böylece
öğrencilerin SL oryantasyonunda bilgileri aşamalı bir şekilde öğrenmesi ve uygulaması sağlanmaya
çalışılmıştır.
Uygulama alanlarının aktifleştirilmesi yukarıda anlatıldığı gibi gerçekleşirken, çalışma grubu
öğrencileri ile aşağıda sıralanan aktiviteler gerçekleştirilmiştir:
1. Çalışma grubunu belirlemek üzere BÖTE bölümündeki öğrencilere bilgilendirme sunumu
yapılmıştır ve gönüllü olan öğrencilerle çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 34 öğrenci gönüllü
olmuştur. Ancak uygulama sırasında 4 öğrenci çalışmadan ayrılmıştır ve 30 öğrenci ile çalışma
tamamlanmıştır.
2. Bilgilendirme sunumundan sonra, çalışma 4 hafta sürmüştür. Birinci hafta laboratuvar ortamında,
diğer üç hafta yüz yüze olmadan sadece SL ortamında toplanılarak gerçekleştirilmiştir.
3. Uygulamanın birinci haftasında öğrencilere SL’e nasıl üye olacakları ortama nasıl giriş yapacakları
gibi bilgiler laboratuvar ortamında verilmiş ve öğrenciler bireysel olarak SL’e bağlanabilecek duruma
getirilmişlerdir.
4. Uygulama haftada bir gün olacak şekilde gerçekleşmiştir. Ancak, o uygulamaya katılamayan
öğrenciler için aynı hafta içinde farklı günlerde iki kez daha uygulama tekrarlanmıştır. Ayrıca, öğrenciler
belirlenen zamanların dışından istedikleri zaman ortama bağlanıp çalışma yapabilmişlerdir.
5. Uygulama süresince çalışma grubu SL ortamı üzerinden gözlemlenmiştir. Avatarların panolardaki
bilgilere göre hareketleri ekran kayıt programları ile kaydedilmiştir. Hem uygulama sırasında gözlem
yapılmış hem de uygulama sonrasında ekran kayıtları izlenerek gözlenmiştir.
6. Uygulama haftaları süresince SL ortamında araştırmacılardan en az biri aktif olarak bulunmuş ve
çalışma grubundaki öğrencilerin oryantasyona ve SL ile ilgili genel sorularına yönelik danışmanlık
yapmıştır.
7. OA1 ve OA2 ağırlıklı olarak panolardaki bilgilerin incelenmesi ve uygulanması ile
gerçekleşmiştir. BA’da ise temel tasarım bilgileri panolarla verilmiş, tasarım işlemleri araştırmacılardan
birinin anlatımıyla, gösterip yaptırarak gerçekleşmiştir. BA’daki çalışmaların sonucunda öğrencilerden
serbest tasarım yapmaları istenmiştir ve öğrenciler çaşitli nesneler (Araba, motor, ev, kule, …)
oluşturmuşlardır. Resim 2’te tasarım oryantasyon alanının üst katının görüntüsü bulunmaktadır.
Resim 2: Tasarım Oryantasyon Alanının Üst Katının Görüntüsü
2.3. Veri Toplama ve Analiz Süreci
1. Çalışma boyunca gözlem yapılmıştır. Gözlemde tüm öğrenciler (avatarları) gözlemlenmiştir.
2. Çalışma tamamlandıktan sonra çalışma grubundan rastgele seçilen 15 öğrenci ile yarıyapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Görüşme kapsamında oryantasyon alanlarının eksikliğini,
anlaşılmayan yerlerini ve etkililini belirlemeye yönelik sorular sorulmuştur.
3. Toplanan verilerin analizi için içerik analizi yapılmıştır.
4. İçerik analizi sırasında yapılan görüşme kayıtları metne dönüştürülmüştür. Ardından bu metinler,
araştırmacılar tarafından ayrı ayrı kodlanmış ve temalar oluşturulmuştur.
5. Elde edilen analiz sonuçları gözlem verileriyle desteklenerek bulgular oluşturulmuştur.
3.
BULGULAR
3.1. Second Life Kullanımına Yönelik Hazırlanan Oryantasyon Alanına İlişkin Öğrenci
Görüşleri
Çalışmaya katılan öğrencilere oryantasyon alanlarına yönelik görüşleri sorulmuştur. Bu görüşler
doğrultusunda olumsuz yönde görüş bildiren öğrenci bulunmamakla birlikte, öğrencilerin çoğunluğu,
oryantasyon alanındaki anlatımları güzel, açık ve net olarak yorumlamış ve oryantasyon alanındaki
çalışmalarla birlikte SL’i kullanmayı öğrendiklerini ifade etmişlerdir. Bununla ilgili olarak 2 öğrenci
şunları söylemiştir:
“Oryantasyon alanı karmaşık değil, her şey bir düzen içerisinde ve anlatım açısından yeterli bence.
Her şey ayrıntılarıyla açıklanmış.”(Öğrenci 1)
“Temel düzeyde yapılması gereken, nasıl hareket edeceğimizi, bir yerden bir yere nasıl geçiş
yapacağımızı vb temel ama, önemli bilgileden tutun bilding’e kadar kapsamlı bilgiler içeriyor ve bu
bilgiler gayet açık ve net hazırlanmış. Şu ana kadar öğrenipte yapamadığım bir şey olmadı.”(Öğrenci 6)
Ayrıca, oryantasyon alanında sürekli olarak danışabilecekleri birisinin olması öğrencilerin daha iyi
öğrenmelerine katkı sağladığı görülmüştür. Bununla ilgili olarak iki öğrenci şunları söylemiştir:
“Oryantasyon alanları bence yeterli ve açıklamalar gayet iyi. Zaten takıldığımız şeyleri de rahatlıkla
sorabiliyoruz. Öğrenmiş oluyoruz yani.”(Öğrenci 3)
“Oryantasyon alanında bir sorun olmadığını düşünüyorum… Eksik kaldığımız yerlerde hocamıza
danışabiliyoruz.” (Öğrenci 11)
Bunların dışında oryantasyon alanında, öğrencilerin eğlendiği ve motivasyonlarının arttığı elde edilen
bulgular arasındadır. Bununla ilgili olarak iki öğrenci şunları söylemiştir.
“ Eğlenceli ve araştırma inceleme duygusunu motive eden bir ortam.”(Öğrenci 8)
“Ortamdayken çok eğleniyorum ve motivasyonum yüksek oluyor. Öğrendikten sonra her şeyi yapabileceğime
inanıyorum… Yeni şeyler öğrenmek ve öğrendiklerimizi uygulamak çok faydalı oluyor.” (Öğrenci 4)
Oryantasyon alanını ile ilgili olarak iki öğrenci anlatımların video ile desteklenmesinin daha etkili
olacağı yönünde şöyle görüş bildirmişlerdir:
“Oryantasyon alanlarında bilgiler yazı ve resim ile sunulmuş. Bu şekliyle de çok iyi. Ancak, bilgiler örneğin,
tıkladığımızda bir video açılsa ve bilgileri uygulayarak sesli bir şekilde anlatsa daha da güzel olabilirdi.”(Öğrenci
14)
“… Anlatımların yanında küçük bir video da olabilirdi.” (Öğrenci 7)
Oryantasyon alanında bulunan BA ile ilgili olarak, öğrencilerden olumsuz bir görüş belirtilmemekle
birlikte, yapılan uygulamanın panolardaki bilgilerle birlikte ortamdaki danışmanın gösterip, öğrencilerin
yapmasını sağlamasından dolayı öğrencilerden olumlu görüşler alınmasına katkı ve SL’de tasarım
yapmayı iyi düzeyde öğrenmelerini sağlamıştır. Bununla ilgili olarak iki öğrenci şunları söylemiştir.
“Çok beğendim oyun oynar gibi.... Başta build’in nasıl bir şey olduğunu ve ne gibi kazanım sağlayacağını
çözememiştim. Ama build bölümüne geçiş yapınca Second Life’ta tasarımın nasıl yapıldığını küçük pirimler
kullanarak evler, arabalar nasıl yapılır öğrendim. Ayrıca bu çalışmanın bizi hem grafik alanında hem de yazılım
alanında geliştireceğini anladım. Build eğitimi bittikten sonra, simdi daha da merakla yaklaşıyorum Second Life’a.
“(Öğrenci 3)
“Alanlar gayet iyi, başarılı. Dikkatlice ve sırayla gidilirse her şey gayet açık ve net anlatılmış... build öğretimine
gelince sürekli olarak uygulayarak öğrenmemiz bence çok etkili oldu...”(Öğrenci 9)
BA oryantasyonu sırasında yapılan gözlemlerde öğrencilerin gösterilen işlemi yapmakta
zorlanmadığı, bazı öğrencilerin internet hızından kaynaklı olarak küçük aksaklıklar yaşadığı görülmüştür.
Bunun dışında bazı öğrencilerin üç boyutlu tasarımda nesneleri konumlandırmayla ilgili sıkıntı yaşadığı
görülmüştür. Bu öğrencilerle birebir ilgilenilerek sorunları çözülmüştür. Çalışmaya katılan tüm öğrenciler
building eğitimindeki tüm anlatılanları uygulamışlardır. Building çalışmasının ardından öğrenciler serbest
çalışmaları için bırakılmış ve ortamdaki danışman gözetiminde bazı öğrenciler örnek olarak konulan
nesnelerin (Ev, masa, sandalye) benzerlerini, diğer öğrencilerde kendi hayal güçlerinde geliştirdikleri bir
tasarımı yapmışlardır. Bu tasarımlar sırasında öğrencilerin çok başarılı ürünler ortaya koyduğu
görülmüştür. Resim 3’te bir öğrencinin araba tasarımı yapımı sırasındaki görüntüsü bulunmaktadır.
Resim 3: Araba Tasarımı Yapan Bir Öğrenci Görüntüsü
Çalışma boyunca yapılan ortamdaki gözlemlerde öğrencilerden bazıları panoları çalışırken anlatılan
işlemle ilgili bilgi olan tüm panoları inceledikten sonra o işlemi uygulamayı denediği görülmüştür ve bu
denemelerde başarısız olan öğrenci olmamıştır. Ancak, öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun oryantasyon
alanında çalışırken o andaki öğrendiklerini hemen uyguladıkları görülmüştür. Bu durumda bazı
işlemlerden geri nasıl döneceklerini öğrenmeden işlemi gerçekleştirdikleri için kısa süreli sıkıntı
yaşamışlardır ama ortamdaki danışman tarafından gerekli destek hemen verilip sorun çözülmüştür.
4.
SONUÇ VE TARTIŞMA
Second Life kullanımına yönelik hazırlanan oryantasyon alanları ile ilgili yapılan literatür
taramalarından hiçbir çalışmaya rastlanılamamıştır. Bunun üzerine araştırmacılar tarafından SL üzerinden
araştırılıp, bulunan oryantasyon alanlarında yapılan çeşitli incelemeler doğrultusunda Türkiye’deki SL
kullanıcılarının bu alanların birç çoğunu kullanabildiği görülmektedir. Ancak, bu alanların çoğunun çeşitli
sebeplerden dolayı eksikliklerinin olduğu görülmüştür. Araştırmacılar tarafından gözlemlenen sebepler
şunlardır:
 Bazı alanlarlada oryantasyon eğitiminin sadece temel işlevler (yürüme veya sohbet gibi)
üzerine olduğu ve kullanıcıların ortamla nasıl etkileşime girecekleri, avatarlarını nasıl
düzenleyecekleri ve nasıl tasarım yapacakları açıklanmamıştır.
 Yurt dışıdanki oryantasyon alanlarından eğitimlerini alan bireylerin olası bir sorunda
danışabilecekleri kişiler de ya yoktur ya da saat dilimi farklılığından dolayı Türkiye’den
bağlanan kullanıcılarla eşzamanlı olarak ortamda karşılaşamama ihtimali bulunmaktadır. Bu
durumda kullanıcıların karşılacakları olası sorunlarda çözüme ulaşmasını zorlaştıracaktır.
 Bazı oryantasyon alanlarının da güncel olmadığı, SL’in eski versiyonlarına ait oryantasyon
alanlarının var olduğu görülmüştür. SL’e yeni üye olan bir kullanıcı SL’in yeni sürümdeki
arayüzü ile bağlanacağı ve eski sürümle yeni sürüm arasında arayüz farklılığı olduğu için
kullanıcılar açısından eski sürüm oryantasyon eğitimi faydalı olmayacaktır.
 Bazı oryantasyon eğitimleri kullanıcıların ihtiyaçlarını yeterince karşılayabilmesine rağmen,
anlatım dili Türkçe olmadığı için yabancı dil bilmeyen kullanıcılar için anlaşılması zor
olabileceği düşünülmektedir.
 Ayrıca, yapılan taramalar sonucunda SL’in kullanımına yönelik Türkçe hazırlanmış bir
oryantasyon alanına rastlanılamamıştır.
Bu durumun, yabancı dil bilmeyen Türkiye’deki kullanıcıların SL’i nasıl kullanacaklarını
öğrenmelerini zorlaştıracağı düşünülmektedir. Yapılan bu çalışmada, SL ortamında yabancı dil bilmeyen
Türkiye’deki kullanıcılar için bir oryantasyon alanı oluşturulmuş ve gönüllü olarak katılan öğrencilerle
bir uygulama yapılıp hazırlanan oryantasyon alanına yönelik görüşleri incelenmiştir. Bu görüşler
doğrultusunda hazırlanan hazırlanan oryantasyon alanının anlatımının açık ve net olduğu; ortamdaki
eğitim sırasında öğrencilerin eğlendiği ve motivasyonlarının arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Benzer şekilde
Wang ve Braman’ın 2009 yılında yaptığı çalışmada da SL üzerinden yapılan eğitim aktivitelerinin
öğrencilerin motivasyonunu arttırığı sonucuna ulaşmışlardır. Ayrıca öğrencilerin tamamı yapılan
oryantasyon eğitimi sonucunda SL’i etkin kullanmayı öğrendikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonucun
oryantasyon eğitimi sonrasındaki serbest çalışma zamanında yapılan gözlemle (öğrencilerin ortaya
koydukları tasarım ve kötü kontrol edilen avatarın gözlenmemesi) benzer olduğu söylenebilir.
Oryantasyon alanında öğrencilerin her zaman ulaşabilecekleri bir danışmanın olmasının öğrencilerin
çalışmalarını olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Çünkü, öğrenci oryantasyon eğitimi sırasında takıldığı
işlemleri danışmana sorabilmiş ve gerekli yardımı alabilmiştir. Bu durumdan üç boyutlu sanal ortamlarda
yapılacak oryantasyon eğitimlerinde ortamda bir danışmanın olması önerilmektedir.
Tasarım oryantasyonu sırasında öğrencilere bilgiler önce gösterilip sonra yaptırılmıştır.
Öğrencilerden alınan dönütlere göre, bu işlem sadece panodan okuyarak yapmaya göre son derece etkili
olmuştur. Ortam her zaman aktif olacak bir danışmanı olamayacağı durumlarda anlatılacak işlemlerin
video ile gösterilmesi denenebilir ve sonuçları tartışılabilir.
Yapılan oryantasyon eğitimin ilk haftası laboratuvar ortamında yüzyüze, diğer haftaları ise tamamen
uzaktan eğitimle gerçekleşmiştir. Oryantasyona katılacak kişilerin sanal ortamda etkili bir şekilde
oryantasyona başlayabilmeleri için yapılan bilgilendirmenin yapılan çalışmanın etkililiğini arttırdığı
söylenebilir.
KAYNAKLAR
Arslan, B. (2007). Web 2.0, teknikleri ve uygulamaları. XII. “Türkiye’de İnternet” Konferansı, Ankara.
Baran, B., Bezir, Ç. ve Çukurbaşı, B. (2011). Second Life Yabancı Dil Öğretim Ortamında Altı Şapkalı
Düşünme Tekniğinin Uygulanması, International Educational Technology Conference, İstanbul.
Baran, B., Doğusoy, B., Çolak, C., Çukurbaşı, B. (2010). Second Life users’ views about second life use
in education: a case of Turkey, Association for Educational Communications and Technology,
Anaheim, CA.
Bulu, T. ve İşler, V. (2011). Second Life ODTÜ Kampüsü. Akademik Bilişim, Malatya.
Dielh, W.C. & Prins, E. (2008). Unintended outcomes ın Second Life: Intercultural literacy and cultural
identity in a virtual world. Journal Of Language And Intercultural Communication, 8(2), 101-118.
Parsons, J.M. (2005). An Examination Of Massively Multiplayer Online Role-Playing Games As A
Facilitator Of Internet Addiction. Doktora Tezi. http://ir.uiowa.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=
1283&context=etd&seiredir=1#search=%22An%20examination%20massively%20multiplayer%20
online%20role-playing%22 (30 Haziran 2011).
Wang, Y. & Braman, J. (2009). Extanding The Classroom Through Second Life. Journal of Information
Systems Education, 20(2).