Küresel İklim Değişikliği: Sürdürülebilirliğe Tehdit Onur AKPULAT REC Türkiye, Proje Yöneticisi Verimlilik Haftası 2015, Yaşam için Sürdürülebilirlik Paneli Hacettepe Üniversitesi, 30 Nisan 2015 Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Bölgesel Çevre Merkezi (REC), bağımsız uluslararası bir kuruluştur. 1990 yılından bu yana çalışmalar yürüten REC, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen bir yapıya sahiptir. REC yasal olarak 31 ülke ve Avrupa Komisyonu tarafından imzalanan bir kuruluş sözleşmesine bağlıdır. Merkez Ofis Macaristan’dadır 17 ülke ofisi Merkezi ve Doğu Avrupa ülkelerinde faaliyet gösterir 2004 yılında Türkiye’de faaliyetlerine başlamıştır REC Türkiye Tematik Çalışma Alanları • AB Uyum Süreci için Kapasite Geliştirme • STK Güçlendirme Faaliyetleri • Sürdürülebilir İş Dünyası • İklim Değişikliği • Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Yönetimi ve Kullanımı • Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim • Biyoçeşitlilik ve Doğa Koruma • Çevresel Bilgiye Erişim • Uluslararası ve Bölgesel İşbirlikleri/Faaliyetler REC Türkiye 2004-2014 Bazı Destekçiler ve Ortaklar Küresel Sıcaklıklar Artıyor Kaynak: IPCC, 2013 Karbon Salımları Küresel Ölçekte Artıyor Sıcaklık Değişimleri 0,5 0C - Geçtiğimiz 100 yıl 0,5-1 0C – Şu an salımlar dursa dahi 1,4-5,8 0C– Sonraki 100 yıl hiçbir önlem alınmazsa Toplam Salımlar 49 Milyar ton CO2e - 2010 55 Milyar ton CO2e - 2020 80 Milyar ton CO2e - 2050 CO2 Konsantrasyonu <300 ppm – up to 1800s ~300 ppm – 1950s ~400 ppm – 2013 400-1000 ppm – 2100 Karbon Salımları Küresel Ölçekte Artıyor Kaynak: IPCC, 2014 Türkiye’nin Sera Gazı Salımları Sektörel Dağılımı (2012) Kaynak: Ulusal Sera Gazı Envanteri, 2014 Türkiye’nin toplam sera gazı salımı içerisinde sektörlerin payı ve değişimi (1990-2012) Kaynak: Ulusal Sera Gazı Envanteri, 2014 Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) “İklim Değişikliği İnsan Kaynaklı” – Ekim 2013 “Bu gezegendeki hiç kimse iklim değişikliğinin etkilerinden muaf olmayacak” – Mart 2014 Etkiler 2014 kayıtlara göre en sıcak yıl oldu Isı Dalgaları (2003) Avrupa’da 70.000 kişi hayatını kaybetti Fransa’da mısır üretimi %30, meyve üretimi %25, tahıl üretimi %30 düştü. Fransa’nın toplam tarım kaynaklı ekonomik kaybı 4 milyar Avro Hindistan’da Her Yıl Rastlanan Dang Humması Vakası - 37 Milyon 2010 Pakistan Seli Nedeniyle Göç Eden ve Etkilenen Toplam İnsan Sayıları 6 Milyon ve 20 Milyon 2014 öncesi Kaydedilen En Sıcak 10 Yıl 2010, 2005, 2009, 2007, 1998 2002, 2003, 2006, 2012, 2011 2010 Kuraklığı Etiyopya’da 300.000 kişi hayatını kaybetti, toplam 57 milyon kişi etkilendi Çin’de 3 milyon insan yeterince içecek suya ulaşamadı Amazon ormanlarında 2,5 milyon km2 yeşil alan kaybı gerçekleşti 2012 Hindistan Yeraltı Su Kaynakları Krizi 6,73 milyon hektar alan tuzlanma nedeniyle kullanılamaz durumda Afetler Artık Doğal Değil! İspanya’da Ocak-Ağustos 2012 Arası Yanan Ormanlık Alan 153.000 hektar 2012- Sandy Kasırgası, ABD 50 milyar $ ekonomik zarar %0,6’lık ekonomik düşüş 7 milyon ev elektriksiz kaldı Metro hizmetlerinde aksamalar Rafinerilerin %70’i kapandı Son yıllarda kuraklıktan dünya çapında etkilenen insan sayısı 162 Milyon Kuzey Kutup Buzullarında Kaydedilen En Büyük Küçülme Eylül 2012 Temmuz 2012, Samsun’da yaşanan taşkın felaketi 38 milyon TL’lik hasara neden olmuştur. «Climate change is a challenge for sustainable development» World Bank «Climate change was recognized as a global sustainable development challenge with strong social, economic and environmental dimensions.» United Nations «There is a dual relationship between sustainable development and climate change. On the one hand, climate change influences key natural and human living conditions and thereby also the basis for social and economic development, while on the other hand, society’s priorities on sustainable development influence both the GHG emissions that are causing climate change and the vulnerability.» IPCC Sosyo-ekonomik süreçler ve iklim değişikliği arasındaki etkileşim (IPCC, 2014) Kaynak: IPCC, 2014 İklim Değişikliği ile Mücadele Uyum (adaptation): İklim olaylarının (risklerinin) etkileriyle mücadele etmek, fayda sağlamak ve etkileri yönetebilmek için stratejilerin güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve uygulanması Azaltım (mitigation): İklim değişikliğine neden olan insan kaynaklı sera gazlarını kontrol altına alınması, azaltılması ve tutulmasına yönelik önlemler Düşük Karbon Ekonomisi Döngüsel Ekonomi İklim Değişikliği ile Mücadele İklim Değişikliği ile Mücadele Uyum (adaptation): İklim olaylarının (risklerinin) etkileriyle mücadele etmek, fayda sağlamak ve etkileri yönetebilmek için stratejilerin güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve uygulanması Azaltım (mitigation): İklim değişikliğine neden olan insan kaynaklı sera gazlarını kontrol altına alınması, azaltılması ve tutulmasına yönelik önlemler İklim Değişikliği ile Mücadele İklim Değişikliğinin Şirketler Üzerinde Beklenen Etkileri 4) İtibar 3) Fırsat 2) Düzenleme 1) Doğrudan Etki 20% 36% 40% 56% Kaynak: REC Türkiye, CEO Algı Araştırması İklim Değişikliği ile Mücadelede Öncü Şirketlerin Mevcut Durumları Şirketler farklı araçlar vasıtası ile salım azaltımı yaparken, öncelikli hedef genellikle iklim değişikliği ile mücadele değil, kaynak verimliliğini sağlamak 5) Takip etme 4) Bütçe ayırma 21 20 3) Strateji geliştirme 2) Etkileri kabullenme 1) Farkındalık İklim Değişikliği ile Mücadele Adımları 6) Salım Azaltımı 24 21 25 Kaynak: REC Türkiye, CEO Algı Araştırması Sonuç Kaynak: IPCC, 2007 TEŞEKKÜRLER Onur AKPULAT REC Türkiye, Proje Yöneticisi onur.akpulat@rec.org.tr