DOĞMAYAN GÜNEŞ: CİZRE, SİLVAN VE LİCE Ümit Doğan*, Fırat

advertisement
DOĞMAYAN GÜNEŞ: CİZRE, SİLVAN VE LİCE*
Ümit Doğan*, Fırat Akman**
İnsanlık tarihiyle birlikte paralel gelişen devlet kavramı “toprak bütünlüğüne bağlı olarak siyasal
bakımdan örgütlenmiş millet veya milletler topluluğunun oluşturduğu tüzel varlıklardır” şeklinde
tanımlanmaktadır.Devlet politikalarına karşı örgütlü kitlelerin kendini en net biçimde ifade ettiği alanı
-özellikle türkiye yerelinde- sokaklar olarak nitelendirmek mümkündür. Süre gelen zaman içerisinde
sokaklar halkların dili, duvarlar ise halkların matbaası olmuştur. Türkiye tarihinin en büyük sorunu
olarak nitelendirilen "Kürt Sorunu" nda sona yaklaşıldığını düşünülen ve geçen 2 yıl içerisinde
yaşanan seçimlerle birlikte siyasal iktidar tarafından yaşatılanların eski devlet kodlarıyla okunduğunu
söyleyebilmek mümkündür. Siyasal iktidar ya da tarafların başlatmış olduğu bu süreç kamuoyuna
2013 yılından itibaren karşılıklı ateşkes ve barış süreci olarak lanse edilen ve bu 2 yıl içerisinde tüm
Türkiye halklarına çözüm süreci üzerinden yeni umutlar peşinde koşmuş, barış kelimesini bir nevi
somutlaştırmak istenmiştir. Oluşturulan politikalar ile birlikte barış kelimesinin yerini savaş kavramı
almıştır. Ülke halkının yeni içinden çıktığı genel seçimin devamında startı verilen savaşın, ülkenin
belli bölgesiyle sınırlandırılmakla birlikte güvenlik güçlerinin özellikle bölge halkı üzerinde
oluşturduğu tahakkümün yaratmış olduğu tahribatı halk canıyla ve birçok özgürlüğünden dem vurarak
nerdeyse ihlallerle yaşamaya çalışmaktadır. Merkezi yönetimin idari kolu olan valilerin, bölgedeki
Kürt toplumuna ilan ettiği ve son zamanlarda arttırdığı sokağa çıkma yasağı hüküm olarak 1924
Anayasasının yürürlükte olduğu 1949 yılında çıkarılan 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/c
maddesini içinde sokağa çıkma yasağına dair herhangi bir söylem ve anlam yer almamasına rağmen
dayanak gösterilmektedir. İlan edilen bu yasağın değişik tarihlerde Silopi, Silvan, Lice ve son olarak
da 9 gün süre ile Cizre de uygulamaya konulmuştur. Bu yasağın beraberinde getirmiş olduğu çatışma
ortamında toplumsal yıkım veya travmayı halk birebir yaşamakta ve bireyin yaşam hakkının
önemliliği önemsizleşerek, ifade özgürlüğüne, kişini yerleşme ve seyahat özgürlüğü gibi bireyin
Anayasal olarak teminat altına alınan bu hakları ve özgürlükleri elinden alınmakta ve halkın üzerine
resmen devlet tarafından ambargo konulmaktadır. Cizre’de 9 gün üst üste süren sokağa çıkma
yasağıyla derin dondurucular tabut, soğuk hava depoları mezar konumuna gelmiştir. Siyasal iktidarın
coğrafya üzerindeki ayrıştırıcı ve katliam politikaları yeşeren umutların solmasına, halkların
kutuplaşmasına neden olmuştur. Ayrıştırıcı ve kutuplaştırıcı politikalar yalnızca halklar üzerinden
olmayıp, bölgedeki en güçlü siyasal temsilcilerin barış adına tüm girişimlerine karşılık topyekün
biçimde savaş politikası güdülmüştür. Yaşatılan bu tablo 2015 yılının insan hakları çerçevesinde
Cizre, Silvan, Lice yerelinde tüm bölgenin başlık açısından adeta labaratuvar konumundadır. Gündem
oluşturma sürecinde tüm etkinliğini koruyan gençliğin, izlenilen politikalara karşı geliştirmesi gereken
refleksin hangi zeminde olması gerektiği toplumsal ihtiyacın ne olduğuna cevap aranacak önemli
sorulardan bir tanesi olacaktır. Esas olarak konu “Sokağa çıkma yasağı ve yaşam hakkı”, “Katliam
karşısında yaşatılanların sorumlulukları” çerçevesinde, dayanak gösterilen maddelerin resmi
belgeleriyle ve ihlal edilen Anayasal hakların maddelerini en geniş anlamıyla tartışılmasına
çalışılacaktır. Konferans sürecinde bölgede yaşananlar resmi raporlar ve görsel materyaller ile birlikte
yasakların hukuki zeminde geçerliliğinin ne konumda olduğu aktarılmaya çalışılacaktır. Lice yaşanılan
sokağa çıkma yasağı birebir tanıklık ve yaşanmışlık çerçevesinde sunum esnasında paylaşılacaktır.
Anahtar kelime: Kürt, sokak, yasak, travma, kutuplaşma
*Ümit Doğan , İnönü Üniversitesi , İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi , Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi , 3.Sınıf ,
umithewi@hotmail.com
**Fırat Akman, Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, 2015
mezunu, akman_eser21@hotmail.com
Download