let*ms*stemler - WordPress.com

ŞEYMA ŞAFAK
1030710441
İŞLETİM SİSTEMLERİ
İŞLETİM SİSTEMİ NEDİR?
 Bilgisayarların çalışabilmesi için gereken temel yazılım
işletim sistemidir. Bilgisayarlar çeşitli donanım
ürünlerinin belli bir tasarıma göre bir araya
getirilmesiyle oluşturulur. Ancak kendilerinden
beklenen işleri gerçekleştirmeleri için bu sadece
donanımdan oluşan altyapı yeterli değildir.
 Bir kelime işlem yazılımı ile belge oluşturabilmek için
önce bilgisayarın açılması , donanım ürünlerinin
birbirlerini tanıması ve birlikte çalışacakları şartların
sağlanması gerekecektir. Kullanıcı klavyede bir tuşa
bastığında, bir harfin ekranda görüntülenmesi,
yazılanların saklanmak istendiğinde belgenin disk
üzerine yazılması, belgeye bir dosya adı verilebilmesi
yapılabilecek işler arasındadır.
 Sonuç olarak; Kullanılan yazılım ne tür olursa olsun bazı
temel işlemler hep aynıdır. Dosyaların diske yazılması,
diskten alınıp ekrana görüntülenmesi, bir dosyanın
basılmak üzere yazıcıya gönderilmesi... Bu durumda tüm
yazılımların üzerinde çalışacağı zemini oluşturmak ve
temel işlemleri gerçekleştirmek üzere kullanılan yazılım
ile karşılaşılır. Bu işletim sistemidir.
 Bilgisayarlarda işletim sistemi, donanımın doğrudan
denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden
ve uygulama programlarını çalıştırmaktan sorumlu
olan sistem yazılımıdır.
 İşletim sistemi, bütün diğer yazılımların belleğe,
girdi/çıktı aygıtlarına ve dosya sistemine erişimini
sağlar. Birden çok program aynı anda çalışıyorsa,
işletim sistemi her programa yeterli sistem kaynağını
ayırmaktan ve birbirleri ile çakışmamalarını
sağlamaktan da sorumludur.
İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI
Uygulama
Katmanı
Kabuk
(Shell)
Katmanı
Çekirdek
(Kernel)
Katmanı
Donanım
Katmanı
Donanım Katmanı
 Genelde donanım kontrolünü, kaynak yönetimini yapan
katmandır.
 Bilgisayarın makine kısmı ile ilgilidir.
Çekirdek Katmanı
 İşletim sisteminin donanım ile kabuk
katmanı arasında irtibatı sağlayan
katmanıdır.
 Mimariye göre değişse de genelde
sürücüler (bir kısmı ya da tamamı) bu
katmandadır.
 İşletim sisteminin esas iş yapan kısmıdır.
Kabuk Katmanı
 İşletim sisteminin kullanıcı ile muhatap katmanıdır.
 Kullanıcının sisteme verdiği işleri anlayıp yapan (yaptıran) katmandır.
 Konsol Tabanlı (CLI: command-line interface) olabileceği gibi (Ör:
DOS)
 Grafiksel arayüz (GUI: graphical user interface) de olabilir (Ör:
Windows).
Uygulama Katmanı
 Kullanıcıları daha üretken hale getirmek ve/veya onlara kişisel
işlerinde yardımcı olması için tasarlanan programlar uygulama
yazılımlarıdır.
 Normalde her işlem donanım ile yapılır. Fakat her kullanıcı
donanımı doğrudan kullanamaz.
 Uygulama programları bu işi kullanıcının yerine yapan
yazılımlardır. (Oyun, ofis, )
 Uygulama katmanı bu yazılımları çalıştıran katmandır.
işletim sistemlerinin başlıca amaçları
1. Kullanıcı programlarını çalıştırılması
2. Kullanıcı problemlerinin çözümünün kolaylaştırılması
3. Bilgisayar sisteminin kullanımını daha elverişli hale getirilmesi
4. Bilgisayar kaynaklarının verimli bir şekilde kullanılması (Çok kullanıcılı
sistemlerde önem kazanır)
İşletim sistemi, donanımla yazılım arasında bir yönetici arayüzü olarak
görev yapar. Her bir donanım birimi, tüm kaynakları erişip
yönetebilmektedir.
Çalışma sırasında oluşan hataların ve çakışmaların önlenmesi işletim
sisteminin görevidir.
İşletim sistemleri bilgisayar kullanıcısı ile donanım arasında çalışan bir
yazılımdır. Amacı kullanıcının programlarını çalıştırabilmesi için ortam
sağlamaktır.
İşletim sistemi faklı kullanıcıların uygulama programlarının donanım
kaynaklarını kullanımını kontrol eder ve koordine eder.
Bir İşletim Sisteminde İstenilen Özellikler :
 1. Etkinlik:İşletim sistemi, bir işi etkin ve verimli bir şekilde








yapmalıdır.
2. İşler arasındaki zaman: Bir işi bitirip diğer işi başlama süresi kısa
olmalıdır.
3. Kullanılmayan MİB zamanı: Merkezi işlem birimin kullanmadığı
süre kısa olmalıdır.Yani mikroişlemciden belleğe aktarılacak veya
bellekten alınacak bilginin erişim süresi kısa olmalıdır.
4. Toplu işlemler arasındaki zaman: Toplu işlem dosyalarının işlenmesi
arasındaki süre kısa olmalıdır.
5. Cevap verme süresi: Sistemin cevap verme süresi kısa olmalıdır.
6. Az zamanda çok iş yapılmalıdır.
7. Güvenirlik: Sistem tamamen hatalardan arındırılmış olmalıdır.
8. Süreklilik: Sistem bakım yapılabilir ve dokümanı bol olmalıdır.
9. Düşük boyut: Sistem kendinden taviz vermeden küçük boyutta
olmalıdır.
BAŞLICA İŞLETİM SİSTEMLERİ
 AmigaOS
 Chromium İşletim Sistemi
 Linux İşletim Sistemi
 Mac OS X
 MS Dos İşletim Sistemi
 Plan 9
 Pardus İşletim Sistemi
 Windows İşletim Sistemi
 Unıx
 Novell NetWare
 Solaris
AMİGAOS
 AmigaOS, Amiga kişisel bilgisayarının işletim sistemidir.
AmigaOS, kurulduğu donanımdan maksimum performansı alan ve
mükemmel bir çok görevlilik (multitasking) özelliğine sahip olan,
çok esnek bir işletim sistemidir. Commodore İnternational yazdığı
AmigaOS 3.1'işletim sisteminin kaynak kodlarından devam
edilerek günümüzde 4.1 update 5 sürümüne kadar yükselmiştir
çok yakında hyperion entertainment yeni ve en güçlü amiga
donanımı olan Amigaone X1000 ile AmigaOS 4.2 'yi piyasaya
sürerek Amigacılara gelecek vaat etmektedir.
Chromium İşletim Sistemi
 Chromium, Linux çekirdeği esas alınarak Google tarafından
tasarlanmış olan bir işletim sistemidir. Chromium zamanının
büyük bir kısmını bilgisayar başında geçiren kullanıcıları hedef
almaktadır. Teknik olarak sadece başka uygulama kullanmayan
bir tarayıcıdır. Kelime işlemek, videolara, fotoğraflara bakmak
gibi görevleri yerine getirmek için tarayıcıda kullanılan internet
uygulamalarına güvenmektedir.
Linux İşletim Sistemi
 Linux; Unix ortamının üzerine kurulmuş, neredeyse tüm
bilgisayarlar için uygun olan bir işletim sistemidir.
 işletim sisteminin yeni geliştirildiği günlerde ücretsiz dağıtım ve
kaynak kodlarının açık olmasına büyük önem verilmiştir. Bu sayede
Linux'un kullanıcılar tarafından tekrar tekrar programlanabilmesi
mümkün olabiliyordu. Zaten Linux'un kısa sürede bu kadar
gelişmesinin altında yatan ana neden de, sayısız programcının
işletim sistemi üzerinde çalışma fırsatını bulmuş olmasıdır. Bu
sayede Linux işletim sistemi çok hızlı bir şekilde gelişmiştir.
 Kısacası Linux, dünya üzerinde binlerce programcının bağımsız
olarak geliştirdiği ve her geçen gün birkaç adım daha ileriye giden
örnek bir yazılımdır. Örnek diyoruz; çünkü Linux, yazılım
dünyasında ticari kuralların dışında kalarak da faydalı programlar
üretilebileceğinin en güzel kanıtıdır.
ARTILARI VE EKSİLERİ
Linux işletim sisteminin en büyük avantajı, tamamen ücretsiz olması ya
da çok düşük bir ücret karşılığında satın alınabilmesidir. birkaç yıl
öncesinin donanım özelliklerine sahip olan bilgisayarlarda bile rahatlıkla
çalışacaktır. Özellikle sistem hatalarına karşı çok güçlü bir işletim
sistemi olan Linux'un kolay kolay çökmemesi, kullanıcıları çeken
özelliklerin başında gelir. Pek çok karmaşık programı aynı anda açsanız
bile bilgisayarınız sorunsuz bir şekilde çalışmaya devam eder.
Linux'un önünde duran en büyük sorunların başında ise, hiç kuşkusuz
donanım konusu gelmektedir. Donanım üreticilerinin bu işletim
sistemine hala yeterli önemi vermedikleri açıkça ortadadır. Bu yüzden
Linux desteğine sahip olan donanımların sayısı çok da fazla değildir.
Ancak bu sorunun her geçen gün biraz daha azaldığını da söyleyebiliriz.
Mac OS X
 Macintosh İşletim Sistemi, kısaca Mac OS,
Apple firması tarafından piyasaya sürülen Apple'ın
daha sonra "Mac OS" olarak isimlendireceği şeyin
orijinal hali olan, tamamlayıcı ve isimsiz sistem
yazılımı ilk olarak 1984 yılında orijinal Machintosh
ile tanıtılmıştır. En son ana sürümü Mac OS Xtir.
Mac OS ailesinde Mac OS 7, Mac OS 9 ve Mac OS X
vardır. Mac Unix türevi açık kaynak kodlu bir işletim
sistemidir.Yasal olarak sadece Apple marka
bilgisayarlar ile uyumludur. Grafik açısından çok
ayrıcalıklı olduğundan genellikle yayıncılık alanında
ilgi görür. 2010 yılı itibariyle Mac OS X
SnowLeopard adlı yeni bir sürümü çıkmıştır.
MS Dos İşletim Sistemi
 MS-DOS (MicroSoft Disk Operating System. Türkçe: Microsoft
Disk İşletim Sistemi), Microsoft firması tarafından geliştirilmiş
eski bir işletim sistemidir. Windows üretildikten sonra
unutulmuş ve şu anda sadece format atarken ya da dosya
kurtarırken kullanılmaktadır. Üretim amacı bu olmasına rağmen
daha sonradan DOS ortamında çalışan birçok uygulama ve oyun
üretilmiştir.
Pardus İşletim Sistemi
 Tübitak Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü
bünyesinde yürütülen bir Linux dağıtımı projesidir. Açık
kaynak kodlu ve GPL (Genel Kamu Lisansı)ile dağıtılan bir
özgür yazılım ürünüdür. Pardus, bilişim okur-yazarlığına
sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını
karşılayan, mevcut Linux dağıtımlarının üstün taraflarını
kavram, mimari ya da kod olarak kullanan bir ulusal
dağıtımdır.
WİNDOWS İŞLETİM SİSTEMİ
 Windows, Microsoft firmasının ürettiği bir işletim
sistemidir. Kullanışlı grafik arayüzler (pencereler) ve görsel
iletiler yardımıyla programları çalıştırma, komut verme gibi
işlemleri hem mouse (fare) hem de klavyeden veri girerek
gerçekleştirebilme kolaylığı sağlayan bir işletim sistemidir.
En büyük özelliklerinden biri, kolay öğrenilebilir oluşudur.
Bu kolaylık Windows´a, bilgisayar pazarında en yaygın
kullanılan işletim sistemi olmasını sağlamaktadır. Bu konuda
en önemli rakibi ise Linux sistemidir.
 Şimdi ise Windows işletim sisteminin kullanıcı açısından
avantaj ve dezavantajlarını kısaca inceleyelim:
Avantajları :
 Bilgisayar kullanma konusunda zorluk çeken ve uzak duran kişilere
görsel açıdan cazip ve kullanım kolaylığı olan bir çalışma ortamı
sağlaması
 Uzun dosya isimlerine izin vermesi (255 karaktere kadar)
 Program desteklerinin oldukça fazla olması
 Yeni takılan bir modemi, mouse, ekran kartı, ses kartı vs gibi
birimleri kolay ve otomatik algılama olanağı veren tak ve çalıştır
desteğinin varlığı





Dezavantajları:
Windows´un, Linux gibi açık kodlu bir sistem olmaması, bu
nedenle çok sayıda kullanıcının devreye girip, yazılımı
geliştirmesine, açıklarını kapatmasına izin vermemesi.
Internet uygulamaları ya da veritabanı sunuculuğu gibi veri
alışverişinin yoğun hacimli olduğu işlerde yavaş kalabilmesi.
Kilitlenme problemi ve zaman zaman yeniden yükleme zorunda
kalınması.
Kimi durumlarda, diğer bazı işletim sistemlerine göre bilgisayar
hafızası ve diğer kaynakları verimsiz kullanabilmesi.
Virüsler, bilgisayar korsanları ve Internet üzerinden gelebilecek
çok sayıda hatalı programa karşı güvenlik açıkları barındıran
korumasız bir sistem olması.
Windows 1.0
Windows 2.0
Windows 3.0
Windows 95
Windows 98
Windows ME
Windows XP
Windows Vista
Windows 7
UNIX
 Çok kullanıcılı, çok görevli yapıyı destekleyen bir bilgisayar
işletim sistemidir
 Konsol tabalıdır.
 Monolitik çekirdek kullandığından çok kararlıdır; bu yüzden
sunucu bilgisayarlarda en çok tercih edilen sistemlerdendir.
Novell NetWare
 Novell firması tarafından ilk olarak yerel bilgisayar ağlarında
kullanılmak üzere hazırlanmış metin tabanlı bir işletim
sistemidir.
 Bu işletim sisteminde, kullanıcının ilk olarak ana bilgisayara
bağlanması gerekir.
Solaris
 Sun Microsystems firması tarafından sunucu bilgisayarlar için geliştirilmiş
işletim sistemidir.
 Açık kaynak kodludur.
 UNIX tabanlı olup, son sürümü olan Solaris 10 ile aynı anda bünyesinde hem
UNIX ve hem de Linux programlarının çalışmasına destek verir.