Guatr (Tiromegali)

advertisement
Guatr (Tiromegali)
İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Guatr Evrelemesi (DSÖ)
• Evre O
:
Guatr yok
• Evre 1a
:
Palpasyonla var, boyun ekstansiyonda
bile görülmüyor
• Evre 1b
:
Palpasyonla var; boyun ekstansiyonda
görülüyor
• Evre 2
:
Boynun normal pozisyonunda
görülüyor
• Evre 3
:
Uzaktan fark edilen büyük guatr
Fırat Ü iversitesi Hasta esi
Ço uk E dokri olojisi Hasta Arşivi
Guatr =≠ Hipotiroidi
Guatr
Hipotiroidi
sT4 düşük
TSH yüksek
Ötiroidi
Hipertiroidi
sT4 normal
TSH normal
Subklinik
Hipotiroidi
sT4 normal
TSH yüksek
sT4 yüksek
TSH düşük
Subklinik
Hipertiroidi
sT4 normal
TSH düşük
Düşük vücut ısısı
Bradikardi
Kilo alımı
Boy kısalığı –
düşük uzama hızı
Kalın deri
Kardiyak komplikasyonlar
Gelişim basamaklarında
gecikme –duraklama
Guatr nedenleri
1. Enflamatuar nedenler
(Tiroiditler)
Kronik otoimmün tiroidit (Hashimoto) Subakut
tiroidit
Akut süpüratif tiroidit
2. Kolloid guatr
3. İyot eksikliği e ağlı guatr
4. Guatrojenlere ağlı guatr
İyot
Lityum, amiodaron v.b ilaçlar
Guatrojen madde içeren yiyecekler
5. Toksik guatr
Graves hastalığı
Otonom fo ksiyo göstere tiroid ade o ları
6. Nodüler guatr
Soliter veya multinodüler
7. Tiroid tümörler
Adenomlar veya karsinomlar
8. Uygunsuz TSH salgısı
TSH salgılaya ade o
Hipofizer tiroid hormon direnci
8. Tiroidin infiltratif hastalıkları
Histiyositozis, Sistinozis
Tiroiditler
• Otoimmün tiroiditler
– Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto)
– Graves Hastalığı
• Ağrısız tiroiditler
– Sporadik
– Postpartum
• Subakut ağrılı tiroidit deQuervain hastalığı
• Riedel tiroiditi
Graves Hastalığı
Çevresel guatrojenler
• İyot eksikliği
• Yiyecekler
• İç e suyu a karışa
irtakı
ki yasallar
• İlaçlar
– Thionamidler, Lityum, Amiodaron
– İyot
• Özellikle kistik fibrozlu çocuklarda iyot içeren ekspektora ları
fazla kulla ı ı
İyot eksikliği
Guatrojenler
•Siyanoglukosidler
•Tiyoglukosidler
Guatrojenler
•Brokoli
•Brüksel laha ası
•Lahana
•Karnabahar
•Kıvır ık laha a
•Yer laha ası
•Hardal
•Turp
Ailesel guatr
• Dishormonogenez
– TSH reseptörü
– Sodyum iyot simporter
– Tiroid peroksidaz
– Tiroglobülin
• Pendrin (Pendred sendromu)
Konjenital nörosensörial işit e kay ı, guatr
Uygunsuz TSH salgısı
• TSH salgılaya hipofiz tü örü
• Hipofizer tiroid hormon direnci
Laboratuar inceleme
• TSH, serbest T4
• Tiroid otoa tikorları (Anti TPO-Anti Tg)
• TSH reseptör antikoru (TRABS)
• Spot idrarda iyot atılı ı
• Tiroid USG
• Tiroid sintigrafisi (Hipertiroidi varlığında)
Tedavi
• Tiroid hormonu (L-tiroksin)
• Anti - tiroid ilaçlar
• Cerrahi
• Radyoaktif iyot
Guatr nedenleri
1. Enflamatuar nedenler
(Tiroiditler)
Kronik otoimmün tiroidit (Hashimoto) Subakut
tiroidit
Akut süpüratif tiroidit
2. Kolloid guatr
3. İyot eksikliği e ağlı guatr
4. Guatrojenlere ağlı guatr
İyot
Lityum, amiodaron v.b ilaçlar
Guatrojen madde içeren yiyecekler
5. Toksik guatr
Graves hastalığı
Otonom fo ksiyo göstere tiroid ade o ları
6. Nodüler guatr
Soliter veya multinodüler
7. Tiroid tümörler
Adenomlar veya karsinomlar
8. Uygunsuz TSH salgısı
TSH salgılaya ade o
Hipofizer tiroid hormon direnci
8. Tiroidin infiltratif hastalıkları
Histiyositozis, Sistinozis
Soru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Ü iversitesi Hasta esi
Ço uk E dokri olojisi Bili Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Edinsel hipotiroidi
Tersiyer - Sekonder
Primer
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-1
• Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto tiroiditi)
– Bazı kro ozo
ozuklukları da sık Trizomi 21 ve Turner sendromu)
– Otoimmün poliglandüler sendrom tip 1 (APECED sendromu) ve tip 2
• İyot eksikliği
• Ablasyon so rası
– Cerrahi
– Radyoaktif iyot
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• İlaçlar
– Thionamidler
• (PPU, metimazol)
– Lityum
– Antikonvülzanlar
• Fenitoin,
• Fenobarbital
• Valproik asit
– Fazla iyot alı ı
• Amiodaron
• Besin takviyeleri
• Öksürük şurupları
• Geç başlangıçlı konjenital
hipotiroidi
– Tiroid disgenezi
– Tiroid metabolizma
ozuklukları
(dishormonogenezis)
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• Sistemik infiltratif hastalıklar
– Sistinozis
– Langerhans hücreli histiositoz
• Tüketim hipotiroidisi
– Büyük hemanjiomlar art ış tip 3 deiodinaz aktivitesi)
Edinsel santral hipotiroidi nedenleri
• Kranjiofaringeoma ve diğer hipotala us ve hipofizi
etkileyen tümörler
• Beyi
errahisi so rası
• Kranial radyasyon
• Kafa trav ası
• Meningoensefalit
Belirti ve bulgular
Düşük vücut ısısı
Bradikardi
Kilo alımı
Boy kısalığı –
düşük uzama hızı
Kalın deri
Kardiyak komplikasyonlar
Gelişim basamaklarında
gecikme –duraklama

Vücut tüyleri de artış

Guatr

Ge ik iş puberte

Nadiren erken puberte

Solukluk
Laboratuvar
PRİMER HİPOTİROİDİ
SANTRAL HİPOTİROİDİ

TSH ↑↑
• TSH N - ↓

Serbest T4 ↓↓
• Serbest T4 ↓↓
Laboratuvar
Primer hipotiroidi
• Tiroid otoa tikorları
– Anti Tiroid peroksidaz (TPO)
– Anti Tiroglobülin (Tg)
• İdrar iyot atılı
düzeyi Spot idrar
Görüntüleme
Primer hipotiroidi
• Tiroid USG
Laboratuvar
Santral hipotiroidi
• Diğer hipofizer hor o lar
– IGF-1 (Somatomedin-C)
– ACTH – Kortizol
– FSH, LH, TT/E2
Büyüme hormonu
TSH
ACTH
AVP
PRL
FSH/LH
Görüntüleme
Santral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
Görüntüleme
Santral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
Tedavi
• Levotiroksin (Levotiron® tb – Euthyrox® tb )
• Doz
• 6-12 ay
5-8 µg/kg/gün
• 1-3 yaş
4-6 µg/kg/gün
• 3-
3-5 µg/kg/gün
yaş
• 10- 8 yaş
2-4 µg/kg/gün
İzle
• Ta ıda
ay so ra
• 3-6 ayda bir
Soru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Ü iversitesi Hasta esi
Ço uk E dokri olojisi Bili Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Guatr nedenleri
• Diffuz Guatr
– Tiroiditler
– Çevresel guatrojenler
– Ailevi guatr
– Uygu suz TSH salgısı
– İdiyopatik
• Nodüler Guatr
– Tiroid nodülü
• Hipo/Hiper fonksiyone
– Supüratif tiroidit (abse
ile veya değil
HİPERTİROİDİZM
Duygulanım bozukluğu
Uyku problemleri
Okul performansında azalma
İnce, yağlı saçlar
Dışarı fırlamış gözler (Ekzoftalmi)
Yüzde kızarma (Flushing)
Büyümüş tiroid bezi (Guatr)
Sıcak intoleransı
Taşikardi
Titreme
Artmış sistolik KB
Jinekomasti
İştah artışı
İshal / sık dışkılama
Kilo kaybı / kilo alamama
Kas kaybı
Adet düzensizliği
(Amenore)
Bölgesel ödem
Download