WE SPEAK THE SAME CULTURE HALK HİKAYELERİ Halkın ortak duygularını yansıtan, anlatma yoluyla kuşaktan kuşağa aktarılan hikayelerdir. Öykü türünün eski biçimleri olan bu ürünler halkın içinde ve halk diliyle oluşmuştur. Halk hikayeleri destan ile günümüzün modern hikayeleri arasında bir köprü görevi üstlenmiştir . . Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi Halk hikayeleri dili en iyi şekilde işler ve toplumun bütün bir kültür birikimini taşır. Yabancı dil öğretiminin amacı da dili ve o dilin yansıttığı kültürü tanıtmaktır. Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi AB'nin 2001 yılını Avrupa Diller Yılı olarak kutlamasının amaçları arasında dil öğretimi yoluyla demokratik kültür bilinci gelişmiş bireyler yetiştirmek de vardır. Bu nedenle sadece dil öğrenmenin değil, öğrenilen dilin kültürünü de öğrenmenin önemine"(Öztürk,A.O.2007:71) vurgu yapılmaya başlanmıştır Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi Yabancı dil öğretimi barışçıl bir dünya için dikkatleri çeken bir alan olmuştur. Yazınsal metinler toplumun hem kendisine hem de başka toplumlara yönelik algısını yansıtan özelliğiyle farklı görüşlere tahammül etme, hoşgörü gösterme tutumunun gelişmesine katkı sağlar. Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi Bu özelliğiyle yazılı metinler son yıllarda yabancı dil öğretiminde öne çıkmaktadır. Halk hikâyelerinde başka milletlerin masallarında bulunan motifler bulunmaktadır. Ortak motiflerden hareketle kültürel benzerlikleri belirlemek ve farklılıkları karşılaştırmak halk hikayelerinin katkıları arasında sayılabilir. Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi Halk hikâyeleri diyalog oluşturmaya, benzer ve farklı yönleriyle kültür karşılaştırmaları yapmaya, sınırlı ders saatleri içinde farklı kültürleri incelemeye, mutlu veya mutsuz sonla bitecek şekilde değişime açık yapılarıyla üretici ve yaratıcı pek çok çalışma yapmaya uygundur. Halk Hikayeleri ve Dil Öğretimi Avrupa Konseyi Ortak Dil Ölçütleri Çerçevesi; sözlü anlatımda B1 seviyesinden itibaren kitap anlatabilme, okuma becerisinde B2 seviyesinden itibaren çağdaş edebi düzyazıyı anlayabilme yetkinliği beklemektedir. Halk hikâyelerinde anlatıcılar, ana olaylara bağlı kalarak kendi kültürünü de katar. Bu nedenle halk hikâyeleri dil ve içerik bakımından eski eserler olarak görülemez. Yüzyıllar öncesinden olagelen halk hikâyeleri zaman içinde toplumun zenginliklerini bünyesinde toplamış ve çağdaş kalabilmeyi başarmış anlatımlardır. HALK HİKAYELERİNDE BİLGİ KAYNAKLARI Kültürler : Başka kültürler hakkında bilgi edinme ve onları anlama Karşılaştırma: Farklı dil ve kültürleri karşılaştırma yoluyla anlama Toplumlar: Çok kültürlü ve çok dilli toplumlar arasına katılma Bağlantı: Farklı disiplinler ve düzenlerle bağlantı kurup onlar hakkında bilgi edinme İletişim: Kendi dili dışındaki dilleri kullanarak iletişim kurma ÇOCUKLAR ve HALK HİKAYELERİ Özellikle çocuklar içinde doğdukları kültürün koruyucusu ve taşıyıcısıdırlar. Bu açıdan edebiyat çocuğun duygusal, zihinsel ve psikolojik gelişiminde önemli bir rol oynar. Halk hikayeleri yalnızca çocuğun hayal dünyasını kültürel unsurlarla geliştirmekle kalmaz aynı zamanda dürüstlük, hoşgörü, adalet, acıma, yardımseverlik ve hayvan sevgisi gibi evrensel değerleri öğrenmesine de yardımcı olur. Halk hikayeleri, eğitimin diğer alanlarında olduğu gibi barış ve çocuk hakları eğitimi alanlarında da kullanılabilir ve kullanılmalıdır. NEDEN HALK HİKAYELERİ Ortak kültür ve tarihten gelen insanlar paylaştıkları ortak değer ve değer yargılarıyla bir arada ortak bir yolda yürürler . Halk hikayeleri belli bir olay üzerine kurulan bir çeşit öykü gibidir. Dolayısıyla kahramanlarıyla gerçek yaşamdaki insanlar arasında benzer özellikler vardır. Hikayelerdeki olay ve kişiler oluştukları dönemin sosyal yapısını kültürel özelliklerini duyuş ve düşünüşünü kısacası zihniyetini yansıtan birer araçtır. NEDEN HALK HİKAYELERİ Bir çocuk için kendisine dikte edilen dersin içeriğinde yer alan kuralları ve kalıpları ezberlemek ve uygulamak hiç kolay değildir. Fakat halk hikayeleri gibi eğlenceli ve anlamlı bir metin içinde verilen bir ders öğrenmeyi zevkli kılacak hele bir de aktivitelerle çok daha ilgi çekici bir hal alacaktır. Böylece halk hikayeleri sosyal bağlamda dersin kapsamı içinde etkin bir öğretim aracına dönüşecektir. HALK HİKAYELERİ İLE Yapabileceklerimiz Yapamayacaklarımız Bağlamında Dilbilgisi ve Dilbilgisi ve kelimeyi kelime öğretme Dil, kültür, dilbilgisi ve içeriği birleştirme Müfredat geliştirmede öğretmenle iletişim kurma izole listelerle öğretme Dili kültürel bağlamının dışında öğretme Derslerin konularını öğrencilerden kopuk bir şekilde organize etme İÇERİK Content KÜLTÜR Culture HALK Interesting HİKAYESİ Story KELİME Vocabulary DİLBİLGİSİ Grammar HİKAYELER HER YERDE… ARAYIN ve BULUN... Halk Hikayelerinin Karşılaştırmalı Analizi: Çok Kültürlü Bir Yaklaşım Her toplumun özü insan deneyimidir. Her ulusun Halk hikayeleri birbirinden farklı olsa da özünde insan olan farklı sosyal, kültürel, politik, coğrafi ve antropolojik bölgelerde ve dönemlerde yaşanan evrensel değerleri mükemmel bir şekilde yansıtan en önemli araçlardan biridir. Projemizde, Avrupa’nın farklı yerlerinden toplanan halk hikayeleri, farklı kültürel zenginlikleriyle eşsiz bütünü oluşturmak adına bir araya getirilmiştir. Halk Hikayelerinin Karşılaştırmalı Analizi: Çok Kültürlü Bir Yaklaşım Projemiz özellikle kültürel, kültürlerarası ve çok kültürlü dünya farkındalığı oluşturmak, kültürel farklılıkları gözlemleyip bir bütün içerisinde algılayabilmek, kültürler arasında köprü oluşturmak, önyargıları, “öteki” ne karşı hoşgörüsüzlüğü ve iletişim eksikliğini yenmek hedefleri üzerine odaklanmıştır. Halk Hikayelerinin Karşılaştırmalı Analizi: Çok Kültürlü Bir Yaklaşım Projemiz her yaştaki bireylerin kendilerine miras kalan kültürel zenginliklerinin değerini bilmenin yanı sıra, kendilerini büyük resmin doğal bir parçası olarak görme ve böylece Avrupa vatandaşı kimliği oluşturmalarında yardımcı olacaktır. Halk hikayelerinde vurgulanan ahlak, değer, değer yargıları, gelenekler ve imgeler arasındaki olası benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarmak adına farklı coğrafi bölgelerden halk hikayelerini topladık Proje Ortakları •Gazi University – Ankara / TURKIYE •University of Thessaly – Volos / GREECE •University of Tartu – Tartu / ESTONIA •University of Ljubljana – Ljubljana / SLOVENIA Hedef Grubumuz •Anasınıfından 8. sınıfa kadar olan öğrenciler •Öğretmen adayları •Öğretmen yetiştiricileri •Edebiyatı öğretim materyali olarak kullanan öğretmenler •Engelli çocuklar •Ebeveynler •Edebiyatla ilgilenen kişiler Öğretmen kitabı Metinler: Derleme Halk Hikayeleri Terimler sözlüğü kitap Aktiviteler görseller Halk hikayelerinin Karşılaşırmalı analizi Seçilen Halk Hikayelerinin temel konuları 1. Ulusal karakterler (kahraman-komik) 2. Düzenbaz karakterler 3. Doğa / ana karakter olarak doğal ögeler 4. Ana karakter olarak hayvanlar (fare veya tilki hikayeleri tercih edilmiştir) 5. Adetler ve törenler 6. Yiyecekler TÜRKIYE 1. Fare ve Fil 2. Nasreddin Hoca 3. Köroğlu 4. Büyük Ağrı Küçük Ağrı 5. Gelincik Günü 6. Keloğlan YUNANİSTAN 1. 2. 3. 4. 5. 6. The Coin Three Brothers The Dog, the Cat and the Mice The Mouse and His Daughter Dedalus and Icarus Twelve Months ESTONIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. The Cat and the Mouse Kalevipoeg and the Hedgehog Wheat and Turnips How Kilplased Grew Salt in the Field The Wind and the Sun The Song of Vanemuine SLOVENYA 1. A Tale about Drava 2. Beautiful Vida 3. Fern’s Seed 4. How a Squirrel Wanted to Get Married 5. How Pavliha Got Rich 6. India Coromandia Çalışma Alanları 1. Yazma 2. Çizim ve sanatsal çalışmalar 3. Drama WEB-Sayfaları a. b. c. d. e. f. g. h. E-Kitap Forum Fotoğraf Gallerisi Aktivite Sayfası Çalışma stüdyoları Etkileşimli Oyunlar İrtibatlar Yayım CDler •Görme ve işitme engelli çocuklar için • Dört tane halk hikayesi – Her ülkeden bir tane •Görseller – Alt yazılar CAFT CONGRESS INTERNATIONAL CONGRESS of COMPARATIVE LITERATURE and the TEACHING of LANGUAGE and LITERATURE 29 APRIL-1 MAY 09 GAZI UNIVERSITY, ANKARA, TURKIYE http://www.caft.gazi.edu.tr Yrd. Doç. Dr. Kadriye Dilek Akpınar Gazi Üniversitesi. Gazi Eğitim Fakültesi. Yabancı Diller Eğitimi Bölümü. İngiliz Dili Eğitimi Anabilim Dalı. kadriyedilek@gmail.com