İŞLETİM SİSTEMLERİ

İŞLETİM SİSTEMLERİ
Kullanıcı ile bilgisayar arasındaki haberleşmeyi sağlayan yazılıma işletim sistemi
denir. Aynı zamanda bilgisayarın çevre birimleri ile olan koordinasyonu işletim
programları sağlar. Bilgisayarda yazılım çekirdeğini işletim sistemi programları
oluşturur. Bilgisayar kullanımımda anahtar görevini üstlenen programlardır.
Bilgisayarın donanımı ve çalışma prensiplerini bilmeden kullanmak mümkündür.
Ancak işletim sistemi olmadan ve kullanılmasını bilmeden işlem yapmak mümkün
değildir. Bilgisayar açıldığında önce işletim sistemi yüklenir.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE EN SIK KULLANILAN İŞLETİM
SİSTEMLERİ
1) Microsoft İşletim Sistemleri
 MS-Dos6.22
 Windows 3.x
 Windows NT
 Windows 95
 Windows 98
 Windows ME
 Windows 2000
 Windows 2003
 Windows XP
 Windows Vista
 Windows 7
2)
3)
4)
5)
6)
Unix İşletim Sistemleri
Linux İşletim Sistemleri
Novell
Macos
Sun Solaris
MİCROSOFT İŞLETİM SİSTEMLERİ
Windows işletim sistemlerinin MS-DOS 6.22 sonraki tüm sürümleri grafiksel bir
arayüze sahiptir. Grafiksel ve etkileşimli bir arayüz sayesinde pek çok insan
Windows ortamına çok hızlı adapte olabilmektedir. Birçok programın birbiri ile
etkileşimi ve uyumu olarak aynı anda çalışabilir. MS-DOS sürümleri hariç tüm
Microsoft işletim sistemleri aksi belirtilmediği sürece bilgisayarımızın c ile
isimlendirilmiş hard disk bölümüne kurulur. Kurulan işletim sisteminin dili veye
sürümü ne olursa olsun root veya ana dizine 3 tema klasör açar. Bunlar : *Windows
*Program Files *Belgelerim
*Windows: Sistem dosyaları saklanır. Dosya adı ve özelliği tüm Windows
sürümlerinde aynıdır. Windows klasörü tüm donanım ve yazılımlar için kütüphane
görevi görür.
*Program Files: Program dosyaları saklanır. Dosya adı ve özelliği tüm Windows
sürümlerinde aynıdır.
*Belgelerim: Özel dosyalar. Bu klasörün ası kurulu olan windowsun diline ve
sürümüne bağlı olarak değişir.
NOT: Bilgisayarımızın ana dizininde yer alan temel klasör ve dosyaların ad ve öz
niteliklerini kesinlikle değiştirmemeli başka dizinlere taşımamalı ya da bu dosya veya
klasörleri silmemeliyiz.
Şimdi işletim sistemlerini tek tek inceleyelim:
MS-DOS:
Genel Açılımı Microsoft Disk Operating System, 1980 li yılların en gözde işletim
sistemi olma ünvanına sahiptir, ilk PC uyumlu işletim sistemi olan DOS 1982 yılında
Microsoft için devrim niteliğinde bir ataktı. Öyle büyük bir devrimdi ki Windows
98′e kadar bütün işletim sistemlerinin temelini aslında DOS oluşturuyordu.Windows
XP ile yeni bir yapıya geçene kadar DOS hayatımızın geri planında çalışan bir işletim
sistemiydi.18 farklı versiyon ile varlığını sürdüren MS-DOS Mayıs 1982 yılında Ver.
1.0 ile merhaba dedi bilgisayar kullanıcılarına ve yazılmış en son versiyon DOS 8.0
Eylül 2000′de yayınlandı. En bilindik ve en büyük değişikliği içeren MS-DOS
versiyonu Ver.6,22 Haziran 1994 yılında Microsoft tarafından sunuldu. DriveSpace
özelliği MS-DOS 6,22 ile başladı. COMMAND.COM boyutu 54.645 byte DOS 6,22
için kimlik niteliğindeydi.
MS-OS/2
OS/2 Microsoft ve IBM tarafından geliştirilmiş daha sonra ise IBM tarafından
yürütülmüş bir projedir. İlk GUI(Graphic User Interface) işletim sistemidir. Ver. 1.0
ile 1985 yılında başlayan yolculuk Ver 4.52 ile Aralık 2001′ de son bulmuştur.
Microsoft ilk versiyondan sonra projeden çekilmiştir ve işletim sisteminin gelişimini
OBM tek başına yürütmüştür. 31 Aralık 2006′ da IBM OS/2 projesine verdiği desteği
ve OS/2 ile ilişiğini ve desteğini kestiğini açıklamıştır.
WİNDOWS 3.x
Windows 3.x, Microsoft firması tarafından 18 Mart 1992 tarihinde piyasaya sürülen
MS-DOS tabanlı grafik anayüzü.1992 yılında ön sürümleri çıkan 3.x serisi, güvenlik
ve geliştirme gereklilikleri nedeniyle tam olarak ancak 1994yılında piyasaya
sürülmüştür. Bu sürüm ile Windows, ağ özelliklerine sahip hale gelmiştir.
Başlangıçta adının Janus olacağı duyurulan Windows 3.1 ilk kez TrueType yazı tipi
özelliği kullanılmıştır. Önemli olarak belirtilmesi gereken bir diğer nokta ise
Windows for Workgroups (WfW3.11) ile gelen 32 bit disk erişimidir. Takas dosyası
işlemlerinde bu şekilde önemli performans artışları sağlanmıştır. Ayrıca Reversi
oyununun yerini mayın tarlası oyunu almıştır, Internet Explorer desteği sağlanmıştır
ve Microsoft Office sonraki sürümlerine yükseltilmiştir.
Grafik Arayüzü
Windows 3.x sürümleri, MS-DOS işletim sistemi kurulu bilgisayarlarda
çalışabilmekteydi MSDOS işletim sisteminde "win" komutu verilerek bir program
çalıştırılırdı. Bu nedenle tam olarak bir işletim sistemi olarak değil, bir "grafik
arayüzü" olarak nitelendirilir.
WİNDOWS NT 3.1
Ağustos 1993′te atık server tabanlı işletim sistemlerindeki pazarda da söz sahibi
olmak isteyen Microsoft, Windows NT 3.1 ile ilk NT akımının başlangıcını yaptı.
WİNDOWS 3.2
Microsoft 1993 Ekim’inde Çin için çok büyük bir jest yaptı ve sadece Çince
versiyonu var olan Windows 3.2′yi Çin pazarına sürdü. Neden böyle bir çıkış yaptığı
o dönemde tam olarak tespit edilemeyen Microsoft bu atağı ile Çindeki
azımsanamayacak kadar çok bir kitlenin sempatisini kazandı. Buda ileriki yıllarda
Microsoft’a Çin’ den güzel geri dönümler kazandırdı.
WİNDOWS 3.5VE 3.51
Windows NT ile güzel bir başarı elde eden Microsoft bunu iyi değerlendirmek
istediğinden dolayı 1995 yılına kadar desktop işletim sisteminden çok NT ile ilgilenip
Windows 3.1 arayüzünü kullanan ama özellikleri herdaim geliştirilen güvenlik ve
kullanım kolaylığı gibi birçok etken katılan Windows NT 3.5 ve 3.51 versiyonlarını
server kullanıcılarına sundu.
WİNDOWS 95
24 Ağustos 1995′te tamamen yenilenmiş bir arayüz ile Bill Gates tarafından tanıtılan
Windows 95 versiyon atlamalarını artık yıllara göre yapılacağınında habercisiydi.
Windows 95 sadece arayüz olarak değil aynı zamanda kernel yapısı olarakta
değişmişti çünkü DOS 6.22 yerine DOS 7.0 kerneli üzerine geliştirilen Windows 95
kullanıcılara kolay kullanım ve her alanda donanıma müdahale şansı tanıyordu.
Dünyada işletim sistemi pazarında öyle bir akım başladı ki Microsoft pastanın en
büyük dilimine sahip oldu 3 ay gibi kısa birzamanda milyonlarca Windows 95
satarak Bill Gates bir anda Dünyanın En Zenginleri listesinin ilk sırasına oturdu.
Microsoft Windows 95 artık 80486 sistemleri hantal görür oldu en az 4MB RAM ve
486DX işlemci gereksinimi duyan Windows 95 Disket versiyonu yanı sıra CD
versiyonları ilede parzara sunulan ilk işletim sistemi ünvanını da barındırıyor.
Daha piyasaya sunulalı 4 ay olmuştu ki Windows 95 SP1, Aralık 1995′te devrim diye
adlandırılan büyük muammanın açıklarını ve eksiklerini gidermek için raflarda yerini
aldı.
WİNDOWS NT 4.0
Microsoft’ un başarılı server işletim sistemi Windows NT’ de değişimden payını aldı
Windows 95 arayüzüne sahip ve birçok yeni uygulama ile 29 Temmuz 1996 yılında
Server yöneticilerinin işlerini kolaylaştırmak için satışa sunuldu. İlk çok kullanıcılı
işletim sistemi ve aynı zamanda RISC algortiması desteğine sahip işletim sistemi
Windows NT 4.0′ dır.
WİNDOWS 98
25 Haziran 1998 yılına kadar Windows 95 ile başlayan heyecanlı yolculuk Windows
95 için sürekli yama paketleri ve güncellemeler ile sürdü. Bir Haziran günü Bill
Gates tarafından tanıtımı yapılan Windows 98 daha tanıtım sırasında Mavi ekran
hatası vererek bir anda gündeme oturdu, Reklamın iyisi kötüsü olmaz diye düşünen
Bill Gates bu durumdan bile bir fayda sağlamayı başardı ve yıllarca Windows 98 ile
özdeşleşen Mavi Ekran Hatasını lehine kullandı. Windows 98 aslında insanlara
Windows 95′ten sonra pek bir yenilik sağlamıyordu. Disket sürümleri olman ve daha
fazla harddisk kapasitesi RAM ve İşlemci gücüne ihtiyaç duyan Windows 98 bir çok
kişiye bilgisayarlarını değiştirmeleri yönünde psikolojik baskı yapan bir işletim
sistemi oldu.
WİNDOWS ME
Windows Me 19 Haziran 2000 yılında sessiz sedasız piyasaya sürüldü, birçok kesim
tarafından gereksiz görülen Windows 98 varken neredeyse aynı özelliklere sahip ufak
tefek ayrıntıları içeren bir işletim sistemine ne gerek vardı gibi yorumlarla anılan
Windows Me aslında Windows 2000′in Home Edition versiyonu olarak piyasaya
sürülmüştü.
WİNDOWS 2000
17 Şubat 2000′ de tanırımı yapılan ve aynı anda dünya pazarına sunulan Windows
2000 ilk 64bit desteğine sahip Microsoft İşletim Sistemi olma özelliğine sahiptir.
İntel Ititanium 64bit işemcileri destekler ve NT gelişiminin en verimli ve en güzel
versiyonu olma özelliğini elince barındırır. Kullanıcıya kazandırdığı kolaylıklar ve
server konfigurasyonundaki başarılı yapısı sayesinde birçok kurumdan ve kuruluştan
övgü kazanmıştır. 4 Farklı versiyon ile piyasaya sunulan Windows 2000
Servertabanlı işletim sistemlerinde getirdiği yeniliklerle yıllarca beğinilerek
kullanılmıştır.




Windows 2000 Professional
Windows 2000 Server
Windows 2000 Advanced Server
Windows 2000 Datacenter Server
Windows 2000 Mimarisini anlatan bu diyagram kullanıcı modu ve kernel modu hakkında bilgi
vermektedir.
WİNDOWS SERVER 2003
Windows 2000′den sonra kendisine özgü olarak geliştirilen kernel yapısı ve
geliştirilmiş server kontrol eklentileri ile son derece başarılı olmuş bu alanda her
işlemi eksiksiz olarak yerine getirebilecek kapasiteye sahip bir işletim sistemidir.
Windows 2003 Server İşletim Sistemine hakim sistem yöneticileri kolaylıkla iş
bulabilecek duruma gelmiştir. Microsoft gerek döküman gerek eğitimler ile Windows
2003 işletim sistemi kullanan sistem yöneticilerine herzaman destek sağlamıştır. 6
farklı versiyon ile piyasaya sürülmüş ve çoklu kullanıcı desteğine sahiptir. Windows
2003 geliştirilmiş Active Directory ve Group Policy özellikleri sayesinde alanının en
iyisi ünvanını hak eden bir işletim sistemidir. Windows 2003 Server Versiyonları;






Small Business Server
Web Edition
Standard Edition
Enterprise Edition
Datacenter Edition
Storage Server
WİNDOWS XP
25 Ekim 2001′de Windows 98 altyapısına sahip ama MS-DOSkernelinden tamamen
sıyrılmış bir işletim sistemi ile Microsoft yine sahnedeydi. Windows ME’den sonra
çıkan işletim sistemi artık Windows NT platformu ile tam uyumlu ve NT altyapısını
kullanıyordu. Yenilenmiş bir arayüz değiştirilmiş ve yeniden kodlanmış kernel yapısı
esnek kullanıcı uygulamaları ile Microsoft birkez daha göz dolduruyordu. Gelen
olumlu ve olumsuz tepkilere rağmen kısa sürede birçok kullanıcının sisteminde yerini
aldı. Windows XP kullanıcılara en çok geliştirilmiş güvenlik uygulamaları ve NTFS
dosya sistemi desteği ile kendini gösterdi. MS-DOS kerneline sahip olmadığı için
yeni bir boot düzeni ve kurulum algoritmasına sahipti. Sistem kurulmadan önce MBR
düzenleniyordu. Windows XP diğer işletim sistemlerine göre daha fazla sistem
kaynağı kullanıyor ve insanları upgrade yapmaya zorluyordu. İlk etapta Windows XP
Home Edition ve Windows XP Pro olarak piyasaya çıkan işletim sistemi ilerleyen
yıllarda Windows XP ailesine yeni Versiyonlar katarak ilerlemesini Windows Vista
çıkana kadar sürdürdü. Windows XP versiyonları;








Windows XP Starter Edition
Windows XP Home Edition
Windows XP Home Edition N
Windows XP Professional
Windows XP Professional N
Windows XP Professional x64 Edition
Windows XP Tablet PC Edition
Windows XP Media Center Edition
WİNDOWS VİSTA
Geliştirilmesi aşamasında Windows Longhorn olarak adlandırılan fakat son anda isim
değişikliği ile Windows Vista olarak kullanıcı karşısına çıkan işletim sistemi 19
Ocak 2007 Yılında resmen satışa sunuldu. Bir yıldır kullanılan Vista Microsoft
tarafından geliştirilen en sorunsuz işletim sistemi olarak görülşüyor. İlk başlarda
donanımlar ile driver uyumu problemleri yaşayan Vista Microsoft’un tam desteği ile
kısa sürede bu sorunu atlattı. Microsoft Vista’nın yaygınlaşması için farklı bir
politika izledi. Windows XP’den desteğini çekeceğini açıklaması ile 2007′nin ikinci
çeğreğinden itibaren Vista satışlarında patlama yaşandı. Vista kullananlar Windows
XP’ye geri dönüş yapmayı pek tercih etmiyor, çünkü Windows Vista alıştıktan sonra
kullanması en kolay Microsoft işletim sistemi. Çok fazla sorun çıkarmıyor ve 64Bit
versiyonları X64 sistemlerde ciddi bir performans ile çalışıyor. Vista geriye dönük bir
işletim sistemi olmadığından dolayı Vista kullanacak kullancılar sistemlerini upgrade
etmek zorunda kalıyor. Çünkü Windows Vista çok fazla sistem kaynağına gereksinim
duyuyor. 6 farklı versiyon ile piyasaya sunulan Windows Vista güvenlik ve
kullanılabilirlik açısından en verimli Microsot işletim sistemi. Aynı zamanda
geliştirilmiş arayüz ve grafik özellikleri yüksek sistem özellikleri gerektiriyor.
Microsoft Vista’ ya çok fazla önem veriyor Vista kutuları bile göze hitap eden
estetiğe sahip. Bir çok kullanıcı bundan dolayı halen Windows XP’yi tercih etmekte.




Windows Vista Starter
Windows Vista Home Basic
Windows Vista Home Premium
Windows Vista Business


Windows Vista Enterprise
Windows Vista Ultimate
WİNDOWS 7
Windows 7 kolay, hızlı ve dikkat çekici bir işletim sistemidir. Sıçrama Listeleri ve
geliştirilmiş görev çubuğu önizlemeleri gibi dosya bulma ve yönetmenin daha iyi
yöntemleri, günlük görevleri daha hızlı yapmanıza yardımcı olur. Windows 7 daha
hızlı ve daha güvenilir performans için tasarlanmıştır, böylece kişisel bilgisayarınız
sizin istediğiniz biçimde çalışır. 64 bit desteğiyle, en yeni güçlü kişisel
bilgisayarlardan tam olarak yararlanabilirsiniz. Ayrıca Ev Grubu, Windows Media
Center ve Windows Dokunma gibi harika özellikler yeni olanaklar sağlar
.
Windows Görev Çubuğu: Görev çubuğu Windows un en tanıdık yanlarından
biridir. Dosyaları ve programları açtığınızda bulunan simgeleri görev çubuğunda
gösterilir ve böylelikle aralarına geçiş yapabilirsiniz.
Aero Masaüstü
Aero Peek: Fare simge üzerine gelir.Küçük pencere üzerine gelindiğinde küçük
pencerenin ait olduğu dosya aktif diğerleri görünmez olur.
Aero Snop: Sola götürülen dosya soldan ekranın yarısını kaplar. Sağa götürülen
dosya sağdan ekranın yarısını kaplar, en üstte götürülen dosya ekranı kaplar.
Aero Shake: İlk sarsmada aktif dosya ekranda kalır, diğerleri görünmez olur. İkinci
sarsmada bütün dosyalar eski haline döner.
ZEYNEP DEMİRCAN
100202049