Nasıl Öğreniriz Karakteristikler Öğretme Teknikleri Kalıcı Öğrenme Oranı Sunuşlar Okuma İşitsel ve Görsel Zamana Sıkıştırılmış 10% İçerik Odaklı Anlatma ve Umut Etme 5% 20% Demo Yoluyla 30% Tartışma Gurupları 50% Geri Bildirimli Uygulama 75% Öğrenici Odaklı İnteraktif Başkalarına Öğretme/Hemen Kullanım80%Zaman Alıcı 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Proses Kontrol Tanımı Ürün tasarımı Proses tasarımı Risk analizi ve kritik kontrol noktaların belirlenmesi Proses kontrol araçları ve prensipleri Proses kontrol ölçüm sistemleri İstatistiksel proses kontrol Uygulamalar Prosesin tanımı ? Proses kontrolü tanımı? 1.Proses Tanımı : Proses ile ilgili tanımlar; • Belli bir dizi girdiyi , müşteri için belli bir çıktıya dönüştüren , tanımlanabilen, ölçülebilen ve birbirine bağlı değer yaratan faaliyetler dizinine proses denir. • Proses , belli girdileri içeren ve belli çıktıları üreten, katma değerli çabalarla karakterize edilen, birbiriyle ilişkili, iş faaliyetleri kümesidir. Proses Tanımı : Belirli bir çıktı elde etmek için, birbirleriyle etkileşim içerisinde bulunan insanlar, ekipman, malzemeler, yöntemler ve çevresel unsurların bir toplamıdır. İşletme girdilerini, işletme çıktılarına dönüştüren etkinliklerin birleşimidir. Prosesler, üç temel faaliyetler çeşidinin bir kompozisyonudur: Değer yaratan yeni müşteriler için önem taşıyan faaliyetler; temel olarak fonksiyonel, departmantal veya örgütsel sınırlar arasında iş akışını sağlayan faaliyetler;kontrol faaliyetleri.. 1.Proses Tanımı : • Bir organizasyonel proses, başı ve sonu belli olan iş demektir. Yani bu işi yapmak için gerekli alt işlerin ve detay işlerin oluşturduğu kümedir. - Prosesler, en yalın açıklamayla, bir işletmenin müşterileri için ne yaptığı dır. - Prosesler, işletmenin ürün/hizmetini yaratan mantıksal iş toplamıdırlar. - Bir iş prosesi, bir veya birkaç çeşit girdinin alınıp bunlardan müşteri için değer oluşturacak bir çıktının yaratıldığı faaliyetler toplamıdır. - Prosesler, birbirini izleyen durum değişikliklerinin analizinden doğarlar, yani bir süreç, ilgili bir veya daha Proses kontrolün temel amacı Son ürün karakteristiklerindeki varyasyonu düşürerek, ürünün, yasal, uluslararası standartlara ve tüketici kalite ve güvenlik beklentilerine uygunluğunu sağlamaktır. Aynı zamanda proses kontrol, üretim süreçlerindeki ıskarta oranlarını ve üretim maliyetlerini düşürerek süreç verimliliğini arttırır. Proses kontrolün temel amacı Basit kontrol yöntemleri - Termometre sıcaklıklarının okunması, tanklardaki sıvı seviyelerinin izlenmesi, doldurma yada ısıtma valflerin ayarlanması Daha sofistike proses kontrol yönetimi gerekliliğinin nedenleri: Üretim süreçlerindeki otomasyon, modern teknoloji kullanımı, proses şartlarının ve süreçlerinin daha kompleks hal alması Proses kontrolün öneminin nedenleri Artan rekabet ortamında üreticilerin daha çok çeşit ürünü daha hızlı üretebilmesini zorunlu kılması Yükselen çalışan ve hammadde maliyetleri Tüketicilerin artan talepleriyle ortaya çıkan yeni ve globalleşen regülasyon ve standartlar. Birçok ürün için yasal olarak her bir partiyi teker teker izlenebilir olma zorunluluğu, 2.Proses Kavramı • Yukarıdaki tanımlardan da anlaşılacağı gibi proses işletme içinde ya • belli bir fonksiyon dahilinde yer alabilir ya da • fonksiyonlararası olabilir. Tüm proseslerde ortak üç özellik vardır. 1. Dönüştürme : Prosesler girdiyi daha değerli bir çıktıya dönüştürebilirler. Fiziksel dönüşümde, ortaya somut bir ürün çıkarken bilgi dönüştürmede veriler işlenerek bilgi oluşturulur. 2. Geri besleme kontrolü : Proses sonucunda ortaya çıkan ürünün özellikleri sürece tekrar veri olarak girmesi geri besleme olarak adlandırılır. Geri besleme kontrolü, sürecin kontrolden çıkmasını engeller. 3. Tekrarlanabilirlik Bir prosesin defalarca aynı şekilde işleme özelliğidir 3. Proses Özellikleri - Tanımlanabilen : Prosesin temel unsurlarının belirlenebilmesi özelliğidir. - Ölçülebilen : Prosesin performans ölçüt/göstergeleri ile izlenebilme özelliğidir. - Tekrralanabilen : Proses harekete geçiren aynı ve/veya değişen girdilerin işlenmesi sonucunda oluşan çıktının müşteri ihtiyaç ve beklentilerini sürekli karşılayabilme özelliğidir. - Kontrol edilebilen : Proses sorumlularının prosesin performansı hakkında her zaman için bilgi sahibi olabilmesi ve gerektiğinde faaliyetleri yerine getirebilmesi özelliğidir. - Katma değer yaratan: Prosesin, çıktının kalitesi ve çıktıyı kullanan 3. Proses Özellikleri Ölçülebilen: Prosesin performans ölçüt/göstergeleri ile izlenebilme özelliğidir. 3. Proses Özellikleri Tekrarlanabilen: Proses harekete geçiren aynı ve/veya değişen girdilerin işlenmesi sonucunda oluşan çıktının müşteri ihtiyaç ve beklentilerini sürekli karşılayabilme özelliğidir. 3. Proses Özellikleri Kontrol edilebilen : Proses sorumlularının prosesin performansı hakkında her zaman için bilgi sahibi olabilmesi ve gerektiğinde faaliyetleri yerine getirebilmesi özelliğidir. Örnek: Sütün katkı maddesi ölçülebilir ve kontrol edilebilir 3. Proses Özellikleri Katma değer yaratan: Prosesin, çıktının kalitesi ve çıktıyı kullanan müşterinin tatmini üzerinde olumlu etki yaratabilme özelliğidir. 3. Proses Özellikleri - Tanımlanabilen : - Ölçülebilen : - Tekrarlanabilen : - Kontrol edilebilen : - Katma değer yaratan: : 4. Prosesin Temel Unsurları - Tedarikçiler - Girdiler - Çıktılar - Müşteriler 4. Prosesin Temel Unsurları Tedarikçiler : Prosesin girdilerinin bir veya birkaçını temin eden kişi ve/veya kuruluşlardır. Tedarikçiler organizasyon içinden veya dışından olabilir. 4. Prosesin Temel Unsurları Girdiler : Girdiler, prosesin dönüşümü sağlamada kullandığı unsurlardır. Proseslerde 3 çeşit girdi gözlenebilir. 1. Fiziksel girdiler (Örn: hammadde, malzeme , makina) 2. Destek (Örn: personelin eğitimi), 3. Bilgi (Örn: Müşteri beklentileri) 4. Prosesin Temel Unsurları - Çıktılar : Prosesin herbir işlemi bir tür çıktı üretir. Çıktılar, bir prosesin dönüşüm sağlayarak ürettiği unsurlardır. 4. Prosesin Temel Unsurları Müşteriler noktalardır. : Müşteriler proses çıktılarını alan Proses performans ölçütleri: Prosesin müşteri ihtiyaç ve beklentilerini karşılama derecesini ölçmeye yarayan göstergelerdir. Müşteri ihtiyaç ve beklentileri: Proses çıktısı olan ürün ve hizmetler konusunda müşteri tarafından veya müşteri adına tanımlanmış özelliklerdir. Proses aktiviteleri: Proses girdilerini, çıktılara Proses Çıktıyı oluşturmak için bir arada çalışan sıralanmış unsurlard oluşan bir kombinasyondur. • Tedarikçiler • İnsanlar • Makina/teçhizat • Malzemeler • Yöntemler • Çevre Prosesin Sesi İstatistik İNSAN > EKİPMAN> Yöntemler MALZEME> Çalışma METOD > Yöntemi/ ÖLÇÜM > Kaynakların ÇEVRE > Erişimi Girdi Süreç/Sis tem Ürün ve Hizmetler Müşteri Çıktı Müşteri ihtiyaçları ve beklentilerini sürekli algılama ve Tanımlama Müşterinin Sesi BİR PROSESİN MÜŞTERİ BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMASINI NASIL SAĞLARIZ 1920 1940 1960 1980 2000 2020 • Kalite Testi : Parça ve Ürünlerin en son safhada kontrol edilme: Hatalı ürünlerin tesbit edilmesi, ayrımının yapılması •Kalite Kontrol : Ürün testleri, Test Yapılması, Kalite Planlama, Hataların düzeltilmesi • Kalite Güvence : Kalite planlaması, Kalite güvence sistemleri, Hataların Önlenmesine başlanması. •Kalite seviyesini hammadde sağlayıcıları belirliyor • Kalite Yönetimi : Kalite Yönetim Sistemleri, Müşteri odaklı üretim, Hataların ve arızaların önlenmesi •Toplam Kalite Yönetimi : Kaizen, Müşteri ve tedarikçi ilişkilerinin kurgulanması, Önleyici ve entegre edilmiş kalite yönetimi •İş Mükemmelliği : Proses odaklı entegre edilmiş Kalite Yönetim Sistemi, Değer Odaklı, Entegre edilmiş metodlar ÜRÜN /DEĞER DÖNGÜSÜ Müşteri Talepleri / İhtiyaçla r Innovas yon/Arg e Teknoloji Geliştirm e /Proses Tasarımı Üretim Depola ma/Dağ ıtım Pazarlama Satış Sürekli İyileşme ve Süreç Yönetimi Mükemmelliği ÜRÜN /HİZMET DÖNGÜSÜ Müşteri Talepleri İnnovasyon/A rge ÜRÜN TASARIMI Girdiler Pazar Payı, Rekabet, karlılık Analizleri Ürün Ürün Üretim Son Ürün Performans Karakteristikleri Malzeme, Karakteristikleri süreç ve ekipmanlarının belirlenmesi / Proses tasarımı, Hammadde Satış Talepleri oluşturma Çıktılar Ürün Performans Karakteristikleri Kavram olarak Üretim Son Ürün Ürünün Malzeme, Belirlenmesi süreç ve ekipmanlarının belirlenmesi / Tasarım ve Prototip / Proses tasarımı / Pilot Üretim Ürün Teslimi ve Satış Sonrası Hizmetler Kaynaklar Müşteri taleplerini Teknoloji Geliştirme/ PROSES TASARIMI Üretim PROSES KONTROL Pazarlama Reklam ve Tanıtım, Satış Talepleri oluşturma İnsan, Ekipman, Makina, karşılayacak Ürün karakteristikleri Sistemler, Organizasyon, Departman, Bilgi (Know How), Yöntem Satış Çıktıya Yönelik Eylem Modeli: Üret Kontrol Et Uygun olanları müşteriye gönder Uygunsuz olanları düzelt/imha et Proses Performansı : Proses çıktısının hedefi yakalama başa Çıktıya yönelik eylem • Pahalıdır • Risklidir Prosesse Yönelik Eylem Operatör Eğitimi- her bir çalışanın aynı standartta iş yapabilmesini sağlamak Malzeme Değişimi- aynı hatta farklı ürünlerin üretilmesi sırasındaki malzemelerin değişimini yönetmek Ekipman Değişimi-araç gereçlerin değişimini yönetmek Çalışma metodunda değişiklikler Proses dizaynında değişiklikler Prosesse Yönelik Eylem • Çıktıyı oluşturan Proses Parametrelerini Tanımla Örnek: pastörizasyonda sıcaklık • Proses parametreleri değişimlerini izle • Temel proses parametrelerinin değişimlerini sınırla • Ana üründeki etkisini göze alarak • Proses parametreleri sınır değerlerine yaklaşıyorsa eylem başlat • Kontrol için sistem kurgulanması gerekiyor Proses Kontrol temel olarak müşteri memnuniyetini en düşük maliyetlerle karşı Proses kontrol üretim aşamasından önce ürün ve proses tasarımı aşamasınd Bir Ürün Örneği Değişiklik Aşaması Değişikliğin Maliyeti Ürün Tasarımı 1 Prototip Testleri 10 Proses Tasarım ve Planlaması 100 Deneme Üretimi 1000 Üretim 10.000 Etkin bir proses kontrol, Ürün Tasarımı aşamasından başlanarak planla Proses Kontrol Planlama Süreci 1. Planlama ve Programın Tanımlanması 2. Ürün Tasarımı Geliştirme 3. Proses Tasarımı ve Geliştirme 4. Ürün ve Proses Geçerliliği 5. Geri besleme, Değerlendirme ve Düzeltici Faaliyet Müşteri beklentileri sonucunda amaçlanan ürünün tam olarak tanımlanması Ürün Tasarımı Temel Unsurları (Müşteri ne Temel Fonksiyonellik : • Kimyasal, Fiziksel ve Şekilsel Yapısının Tanımlanması. • İçeriğindeki malzelerin belirlenmesi • Ambalajlama Teknik Fonksiyonellik : • Üretim prosesi sırasındaki işlenebilirlik özellikleri. Teknolojik Fonksiyonellik : • Amaçlanan kullanıma uygun olma içeriği ve maliyeti • Raf ömrü, besin değeri Ürün Güvence Planı (Müşteri ihtiyaçlarını ve stantlara uygunluğunu nasıl sağlayacağım) • Güvenirlilik ve dayanım gerekliliklerinin belirlenmesi • Patojenlerin analizi, raf ömrü testi, duyusal testler • Yeni teknoloji, malzeme, uygulama, çevre, ambalajlama, dağıtım ve üretim gerekliliklerinin Ürün Güvence Planı (Müşteri ihtiyaçlarını ve stantlara uygunluğunu nasıl sağlayacağım) • Risk Planlamasının yapılması • Yanlış gidebilecek etkenlerin önceden tahmin edilmesi ve ne tür önlemler alınması ile ilgili planlar • Üretilebilirliği ile ilgili riskler • Ürünün gereklilikleri karşılaması ile ilgili riskler Ürün Tasarımı Temel Gereklilikleri Ürün Gerekliliklerinin ve Kalite Hedeflerinin Belirlenmesi • Son üründe tasarlanmış karakteristikleri etkileyen herbir ara aşamadaki ara ürün özelliklerinin belirlenmesi Başlangıç Ürün Ağacı nın belirlenmesi • Ürünü oluşturacak ara ürünlerin ve birleştirme şemalarının tanımlanması Proses Akış Şemasının Tanımlanması • Hammadde giriş, kabul sürecinden başlayıp son ürün depolamaya kadar ürünü gerçekleştirmek için gerekli olan herbir ara işlemin belirlenmesi Proses ve Ürün Gerekliliklerinin Belirlenmesi • Her bir ara ürünü tanımlanmış karakteristiklerde işleyecek proses şartlarının tanımlanması Ürün Güvence Planları (sensörle, hat üstünde, hat Ürün Geliştirme Temel Unsurları Tasarım Risk Analizi (FMEA) Tasarım Doğrulama Tasarımın Gözden Geçirilmesi Prototip Üretimi Kontrol Planı • Her bir ara ürünü tanımlanmış karakteristiklerde işleyecek proses şartlarının tanımlanması Mühendislik spekleri, Formuller, Resimler, Mühendislik Şartnameleri- işleme tasarımı, gereklilikleri Malzeme Şartnameleri-malzemelerin özellikleri Yeni Ekipman, Avadanlık ve Tesis Gerekliliğinin belirlenmesi Ölçme/Test Ekipmanlarının belirlenmesi Gereken Değişikliklerin Kaydedilmesi