KUVVETLERİ GÖSTERELİM Bileşke Kuvvet ; iki veya daha fazla kuvvetin yapmış olduğu etkiyi tek başına yapabilen kuvvete denir. Aynı yönde uygulanan kuvvetlerin bileşkesinin büyüklüğü, kuvvetlerin büyüklüklerinin toplanmasıyla bulunur. • Zıt yönde uygulanan kuvvetlerin bileşkesinin büyüklüğü, zıt yönde kuvvetlerin büyüklüklerinin farkının hesaplanmasıyla bulunur. Bileşke Kuvvet “ R “ ile gösterilir. DENGELENMİŞ VE DENGELENMEMİŞ KUVVETLER Dengelenmiş Kuvvet; Bileşke kuvvet sıfırdır Kuvvetler aynı doğrultuda zıt yönlü olmak zorundadır Dengelenmiş kuvvet etkisindeki cisim ya duruyor, Ya da sabit süratle hareket ediyordur. www.pekiyi.com Dengelenmemiş Kuvvet ; Bileşke kuvvet sıfırdan farklıdır. Kuvvetler aynı veya farklı doğrultularda aynı yönlü yada zıt yönlü de olabilirler. Kuvvet dengelenmemişse hareket kesin vardır. Dengelenmiş Kuvvete Örnekler: Sabit süratle hareket eden araba Dünyanın hareketi (Sabit süratli olduğu için) Duran bir top Saatin saniyesinin hareketi (Sabit süratli olduğu için) Duvarda asılı tablo Dengelenmemiş Kuvvete Örnekler: Hızlanan bir otomobil Giderek hızlanarak daldan düşen elma Yavaşlayan bir tren Şut çekildikten sonra giderek yavaşlayan top. www.pekiyi.com AĞIRLIK BİR KUVVETTİR AĞIRLIK KÜTLE Kütleye etki eden yerçekimi kuvvetidir Değişmeyen madde miktarıdır Eşit kollu terazi ile ölçülür Dinamometre ile ölçülür Her yerde aynıdır-değişmez Yerin merkezine yakın yerlerde daha büyüktür (Kutuplarda Ekvatora göre daha büyük- yerden yükseklere doğru azalır) Birimi kg dır. BİR CİSMİN KÜTLESİ HER YERDE AYNIDIR ANCAK AĞIRLIK FARKLILIK Birimi Newton dur. GÖSTERİR 1 kg = 10 N dur Bir maddeye yer çekimi etki ettiğinde ağırlık ortaya çıkar.Yer çekimi bulunmayan alanlarda ağırlık yoktur.Yer çekiminin yönü Dünya’nın merkezine doğrudur. Kütle ve Ağırlığın Karşılaştırması Kütle yer çekimiyle değişmez, ağırlık değişir. Kütle eşit kollu teraziyle ölçülür, ağırlık dinamometreyle. Kütlenin birimi kilogram, ağırlığın birimi Newton’dır. Kütlesi olmayan madde yoktur, ağırlı olmayan madde olabilir. Ağırlık hesaplama Dünya deniz seviyesindeki 1 kg kütleli cisme 10 Newton kuvvet uygular. Aslında bu değer 9.81 N’dur ama yaklaşık olarak 10 N kabul edilir. Yer çekiminin oluşturduğu kuvvete de ağırlık denir. 1 kg = 10 N dur www.pekiyi.com Dünya’nın uydusu olan Ay’daki çekim kuvveti Dünya’dakinin altıda biridir. Bu yüzden bir cismin Dünya ve Ay’da kütleleri eşittir ama cisim Ay’da daha hafiftir. Dünya’da... kilogram Ay’da 18 kilogram Dünya’da ... Newton Ay’da ...Newton Dünya’da 180 Newton Ay’da .... Newton Dünya’da ...kilogram Ay’da ...kilogram Dünyanın şeklini incelediğimizde tam yuvarlak olmadığını, ekvatorun şişkin, kutupların ise içe doğru basık olduğunu görürüz. Ekvator Dünya’nın merkezine uzak, kutuplar ise daha yakındır. Bu yüzden kutuplarda yer çekimi daha fazladır. www.pekiyi.com