IRAK`TA BANKACILIK THE TRADE BANK OF IRAQ Nisan

IRAK’TA BANKACILIK
THE TRADE BANK OF IRAQ
Nisan 2004
İÇERİK
2
TRADE BANK OF IRAQ (TBI)

Trade Bank of Iraq’ın kuruluşu

Konsorsiyum Üyeleri
 Sermaye
Yapısı

Amaçları

Development Fund for Iraq(DFI)

Faaliyet Aşamaları
İÇERİK
İHRACAT KREDİ KURUMLARI (ECA)
AKBANK’IN ROLÜ
AKREDİTİFLER
TEMİNAT MEKTUPLARI
HAVALELER
BM PETROL KARŞILIĞI GIDA PROGRAMI
AÇILAN İHALELER
TÜRKİYE-IRAK TİCARİ İLİŞKİLERİ
SONUÇ
3
Trade Bank of Iraq’ın Kuruluşu
4
Banka İhtiyacı
Irak ile ticarette karşılaşılan sorunlar arasında, bankacılık
ve sigorta sisteminin ve altyapısının yetersiz olması, en
başta gelen sorun olarak ortaya çıkmaktadır.
Bu nedenle Irak Geçici Koalisyon Yönetimi (CPA)
tarafından bu ihtiyacı karşılamak üzere ilk adım olarak
Trade Bank of Iraq’ın kurulması kararlaştırılmıştır.
Trade Bank of Iraq (Irak Ticaret Bankası)’ın yönetimi ile
ilgili olarak, Irak Geçici Koalisyon Yönetimi tarafından
gerçekleştirilen kuruluş ve yönetim ihalesini J.P.Morgan
Chase & Co Konsorsiyumu kazanmıştır.
Trade Bank of Iraq’ın Kuruluşu
17 Temmuz 2003’de kurulmuştur.
Kasım 2003’te faaliyete geçmiştir.
Konsorsiyumun koordinasyonu ve yönetimi J.P.
Morgan Chase&Co tarafından yürütülmektedir.
Konsorsiyumda dünyanın önde gelen 13 bankası
arasında, tek Türk bankası olan Akbank yer almıştır.
5
Konsorsiyum Üyeleri
6
Operasyon Bankaları
(Operating Banks)
ANZ
Banking Group
Avustralya
Bank Millennium
JPMorgan Chase
Polonya
National Bank of
Kuwait
ABD
Kuveyt
Standard
Chartered Bank
İngiltere
Katılımcı Bankalar
(Participating Banks)
AKBANK
Gruppo San
Paolo Imi
İtalya
Banco Comercial
Portugues
Portekiz
Bank of Tokyo –
Mitsubishi
Japonya
La Caixa
Royal Bank of
Canada
Standard Bank
Kanada
Güney Afrika
İspanya
Credit Lyonnais
Fransa
Trade Bank of Iraq’ın Sermaye Yapısı
USD 95 milyon
(callable capital)
Birleşmiş Milletler
İmar Fonu
7
USD 5 milyon
(paid-in capital)
CPA
ve
Geçici Koalisyon
Yönetimi
USD 100 milyon
(authorized capital)
Trade Bank of Iraq’ın Kuruluş Amacı
8
Irak’ın yeniden inşasına finansal destek sağlamak,
Dış ticaret işlemlerine aracılık etmek,
Geçici Koalisyon Yönetimi ve bakanlıkların ülkenin yeniden
inşaası ve halkın temel ihtiyaçlarının karşılanması için ihtiyaç
duyduğu büyük çaplı ithalatlara finansman sağlamak,
1483 sayılı Birleşmiş Milletler kararına göre Irak’ın
yapmış olduğu petrol, petrol ürünleri ve doğal gaz
ihracatlarının gelirleri US Federal Reserve Bank of New
York nezdinde tutulan DFI (Development Fund for Iraq)
hesabına yatırılmaktadır.
İthalatlar DFI
karşılanacaktır.
(Development
Fund
for
Iraq)
tarafından
Development Fund for Iraq’ın Kullanımı 9
DFI, Federal Reserve Bank New York’ta “Central Bank
of Iraq / Development Fund for Iraq” adında bir hesapta
tutulmaktadır.
Fon, CPA (Coalition Provisional Authority) Yönetimi
tarafından Irak halkı lehine kullanılmaktadır.
Federal Reserve Bank ancak CPA otorizasyon verdiği
takdirde Fon’dan ödeme yapmaktadır.
Sözkonusu fonun (DFI) 22.04.2004 itibariyle hesap
bakiyesi 9.9 Milyar USD’dır.
Trade Bank of Iraq’ın Faaliyet Aşamaları10
1. Aşama
12 ay sürmesi beklenmektedir.
Konsorsiyum lideri JP Morgan Chase aracılığıyla ve
operasyon bankalarının iletişim ağı ve dış ticaret backoffice sistemleri kullanılarak işlemler yürütülmeye
başlanmıştır.
Tüm dış ticaret işlemleri akreditif tahtında yapılacaktır.
Bugüne kadar 17 İhracat Kredi Kurumundan(Export
Credit Agency) finansman desteği sağlanmıştır.
Konsorsiyum üyeleri TBI’ya eğitim imkanı, teknik piyasa
bilgisi ile uzmanlık hizmeti sağlayacaktır ve personel
tahsis edebilecektir.
Trade Bank of Iraq’ın Faaliyet Aşamaları11
2. Aşama
12-24 ay sürmesi beklenmektedir.
TBI teknik açıdan ve yasal yönden kendi imkanlarıyla dış
ticaret faaliyetlerini Irak’tan yürütmeye başladığında ikinci
aşamaya geçilecektir.
TBI kendi operasyonel altyapısını kullanarak tüm dış
ticaret işlemlerini yürütecektir.
Trade Bank of Iraq’ın Faaliyet Aşamaları12
3. Aşama
TBI’ın kamuya ait bir İhracat Kredi Kurumu (Export Credit
Agency)’na dönüşmesi,
Özel sektör tarafından kontrol edilen bir Ticaret Bankası’na
dönüşmesi,
ya da,
Kredibilitesi olan ve dış ticaret finansal kurumların
oluşmasıyla TBI’ın misyonunu tamamlayarak tarihe
karışması amaçlanmaktadır.
İhracat Kredi Kurumları (Export Credit Agency)’nın 13
Kredi Programları Neden Gereklidir?
Alt yapı,
Enerji,
Sulama,
Telekomünikasyon,
Taşımacılık,
gibi sektörlerin yatırım ve uzun vadeli finansman ihtiyacı olması
nedeniyle ECA’ların kredi programlarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Türk Eximbank’ın bu konuda çalışmaları mevcut olup
yakından takip edilmektedir.
İhracat Kredi Kurumların (Export Credit Agency)
finansman desteği
14
•Bugüne kadar aşağıda yeralan 16 ülkenin İhracat Kredi Kurumları Irak
için USD 2 milyarın üzerinde kredi limiti tahsis etmişlerdir
•Türk Eximbank 2004 yılı programına Irak işlemlerini almak için gerekli
çalışmaları başlatmıştır
Polonya: KUKE
Amerika: EXIM/OPIC
Lüksemburg: ODL
Almanya: HERMES
Japonya: NEXI
Avusturya: OeKB
İsviçre: ERG
Avustralya: EFIC
İsveç: EKN
Belçika: ONDD
İtalya: SACE
Çek Cumhuriyeti: EGAP
İspanya: CESCE
Danimarka: EKF
İngiltere: ECGD
Hollanda: NCM
AKBANK’IN Rolü
15
Akbank’ın,
Türk bankacılık sektöründeki üstün konumu,
Ortadoğu piyasasındaki dış ticaret payı ve
Yıllara dayalı tecrübesi
JP Morgan konsorsiyumuna seçilmesinde en büyük rolü
oynamıştır.
Akbank bu gücünü TBI imkanlarıyla destekleyerek başta Türk
dış ticaret firmalarına olmak üzere, reel sektör firmalarına
Irak piyasasından pay almaları,
Ticaret bağlantıları geliştirmelerinde bilgilendirme ve
Finansman sağlama
Yönünde destek olacaktır.
AKBANK’IN Rolü
16
Akbank, Trade Bank of Iraq’ın faaliyetlerini yürüten
konsorsiyumda yer alarak öncelikli işlem yapma avantajını
kazanmıştır. Bu konuda Türkiye’deki tek resmi muhataptır.
Gerçekleştirilecek
edecektir.
akreditifli
işlemlere
Akbank
aracılık
İhracat akreditifleri firmalara Akbank tarafından ihbar/teyid
edilecektir.
İthalat akreditiflerini Akbank direkt açabilecektir.
Türk Eximbank ile ilişkiler Akbank tarafından yürütülmektedir.
Akbank, TBI personeline eğitim ve danışmanlık hizmeti
sağlayacaktır.
TBI iletişimi ve operasyon akışının Türkiye’de iş dünyasına
tanıtımı ve iletişimi Akbank tarafından yapılacaktır.
Mevcut Akreditif Prosedürü
17
İthalatçı ve ihracatçı arasında mutlaka bir kontrat olmalıdır.
3
CPA akreditif açılışını onaylıyor
İthalatçı
1
Kontrat
Kontrat
onayı
2
için
CPA’ye
başvuruyor
İhracatçı
Akreditif
Gayrikabilirücü
TBI adına
Operasyon
Bankası
Akreditif
açılıyor 4
Ödeme:Irak’ta mal
tesliminde
yapılacaktır
İhbar/teyit
5
AKBANK
18
Akreditifler
Bugüne kadar konsorsiyum bankaları aracılığıyla TBI
adına USD 312 milyon tutarında 142 adet ithalat
akreditifi açılmıştır.
Geri dönülemez ve teyitsiz olarak açılan akreditifler
Bankamız
edilmektedir.
tarafından
Türkiye’deki
lehdarına
ihbar
Teminat Mektupları
19
The Trade Bank of Iraq avans teminat mektubu, geçici
teminat mektubu veya kati teminat mektubu tanzim
edebilecektir. Ayrıca, teminat standby L/C şeklinde
verilebilir.
The Trade Bank of Iraq Bankamızın konsorsiyumdaki
rolü doğrultusunda, vereceğimiz kontrgarantiyi veya
göndereceğimiz standby akreditifi kabul edecek ve bu
metne istinaden Irak’taki bakanlıklara teminat mektubu
verebilecektir.
Teminat Mektupları
20
Eğer müşterimiz Irak’ta yapacağı yatırım için kendi
lehine bir teminat mektubu talep ediyorsa, The Trade
Bank of Iraq konsorsiyumunda yeralan Operasyon
Bankaları Bankamıza kontrgaranti veya standby
akreditif gönderecek olup, bu garanti metni Bankamız
tarafından müşterimize ihbar edilecektir.
The Trade Bank of Iraq teminat mektuplarının
maksimum bir yıl vadeli yapılmasını talep etmektedir.
Ancak, mektupları veren bankanın vazgeçme hakkı
haiz kalmak koşuluyla ve mektupta nihai vadenin
belirtilmesi şartıyla teminat mektubunun uzatılması
mümkün olacaktır.
Havaleler
Irak kaynaklı havalelere aracılık etmek üzere Kuveyt
muhabirlerimizden National Bank of Kuwait, Safat
(NBK) nezdinde bir USD hesabı açılmıştır.
Irak bankaları Credit Bank of Iraq ve Bank of
Baghdad'ın da NBK nezdinde USD hesapları
bulunmaktadır. Irak kaynaklı ödeme emirleri "clearing
house" olarak hareket eden NBK tarafından borç/alacak
yöntemi ile yapılacaktır.
Credit Bank of Iraq ve Bank of Baghdad dışındaki Irak
bankalarına da ödeme emri gönderilmektedir.
Ödeme emirleri, talimatın NBK tarafından alınmasını
müteakip ortalama 3 iş günü içinde lehdara
ödenmektedir.
21
Havaleler: TBI
22
Trade Bank of Iraq SWIFT sistemine üye olmak için
başvuruda bulunmuştur.
Banka SWIFT’e üye olduğunda Irak’a para transferi ve/
veya Irak’tan ülkemize havale yapılması mümkün
olacaktır.
BM Petrol Karşılığı Gıda Programı
23
21 Kasım 2003 tarihinde Oil-For-Food programı sona
ermiştir ve halen devam eden kontratlar Geçici
Hükümet Konseyi (CPA)
tarafından yürütülecektir.
Yeni akreditif işlemlerinde Birleşmiş Milletler sertifikası
yerine CPA onayı alınacaktır.
Oil-For-Food programından kalan 3000 adet proje
yeniden
CPA
değerlendirilecektir.
tarafından
önceliklere
göre
Açılan İhaleler
24
Açılacak ihaleler, ihalelere katılma koşulları, tekliflerin
nasıl ve nereye verileceği, ihalelerin değerlendirme
takvimi
ve
koşulları,
kazanan
firmaların
belirleneceği
www.rebuilding-iraq.net
www.cpa-iraq.org
sayfasında ilan edilmektedir.
nasıl
ve
Bu sitelerden ihalelere Türkiye’den katılan şirketlerin
listesine ulaşılabilmektedir.
Ayrıca, 15 Ocak 2004 tarihinden itibaren Akbank web
sitesinden yukarıdaki sitelerden bilgi teminine yönelik
direkt link sağlanmıştır.
Türkiye – Irak Ticareti tablosu
25
ihracat
ithalat
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
1989
1991
1993
Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
1995
1997
1999
2001 2003/11
Türkiye – Irak Ticari İlişkileri
2004
yılındaki
beklentimiz
Irak’a
26
yeniden
yapılandırma programı kapsamında yapılacak
ihracatın yaklaşık %5’nin Türkiye tarafından
gerçekleştirileceği yönündedir. Bu rakamın USD 2
Milyar olması tahmin edilmektedir.
Sonuç
AKBANK;
Dış ticaret işlemlerindeki uzmanlığı,
Uluslararası piyasalardaki gücü,
Yaygın şube ağı,
Güçlü hissedar ve sağlam finansal yapısı
ile Türk firmalarınca Irak’ın yeniden
yapılandırılması sürecinde gereken
desteği vermeye hazırdır.
27