ÜLKEMİZİN KAYNAKLARI Konunun Adı: Madenlerimiz Ders: Sosyal Bilgiler Öğrenme Alanı: Üretim,dağıtım Ve Tüketim Ünite: Ülkemizin Kaynakları Kazanımlar:Ülkemizin kaynaklarıyla ekonomik faaliyetleri ilişkilendirerek bunların ülke ekonomisindeki yerini tartışır. Türkiye’nin Maden Haritası MADENLER Maden: Yeraltından çıkarılan ve ekonomik değeri olan maddelere “maden” denir. Bir madenin işletilebilmesi için gerekli şartlar şunlardır: 1. Büyük sermaye (para), 2.Teknik olanaklar (bilgi, araç-gereç), 3. Cevherdeki maden oranının yüksek olması (madenin kalitesi), madenin değeri, 4.Madenin, zengin ve uzun süre işletilmeye elverişli olması (rezerv=madenin miktarı), 5.Madenlerin yeryüzüne yakın olması, bölgenin ulaşıma müsait olması. Cumhuriyet dönemi ile birlikte madencilik alanında yapılan çalışmalar: 1. Bilimsel çalışmalara başlandı. 2.Etibank, 1935 yılında yapılacak çalışmalar için gerekli olan sermaye için kuruldu. 3.1935 yılında yer altı maden kaynaklarımızı araştırmak için MTA (Maden Tetkik Arama)kuruldu. 4.Yatakların işletilebilmesi ve değerlendirilebilmesi için “Maden Kanunu” çıkarıldı (1950). Madenlerimizin bir kısmı enerji kaynağı, bir kısmı ise çeşitli sanayilerin hammaddesi olarak değerlendirilir. Ülkemizde Çıkarılan Ve Ekonomik Değeri Olan Madenlerimiz Bor Minerali BURSA ESKİŞEHİR BALIKESİR KÜTAHYA Bor Madeni; jet ve roket yakıtından, sabun ve deterjan yapımına, izolasyondan seramik ve fayans yapımına kadar yaklaşık 200 farklı alanda kullanılan değerli bir madendir. Ülkemiz bor madeni bakımından zengin olup, dünya bor rezervlerinin yaklaşık % 70’i Türkiye’dedir. Bor madeni ülkemizde Balıkesir, Bursa, Kütahya ve Eskişehir çevrelerinde çıkartılmaktadır. Bakır Madeni Bakır: Elektrik ve elektronik sanayisinde kullanılır. Bakır üretiminde Dünyada 1. Samsun’da Karadeniz Bakır İşletmeleri Çıkarılan Yerler Küre (Kastamonu); Murgul (Artvin); Ergani-Maden(Elazığ); İzmir (Dikili-Torba) Krom Madeni Krom: Demir-çelik sanayisinin önemli hammaddesidir. Çeliğin sertleştirilmesinde ve paslanmaz çelik üretiminde, kaplamada (kromaj) ve savaş sanayiinde kullanılır. En önemli ihraç maddemizdir. Çıkarılan Yerler Fethiye-Köyceğiz (Muğla), GulemanMaden (Elazığ) Bursa, Eskişehir arası, Kayseri, Sivas, Adana, K.Maraş Denizli, Kütahya. Boksit Madeni Boksit: Alüminyum ham maddesidir. Uçak, ve otomobil endüstrisi ile ev eşyası yapımında. Çıkarılan Yerler Konya (Seydişehir) İskenderun, Muğla, Adana Kükürt Madeni Kükürt:Haşerelere karşı Çıkarılan Yerler Keçiborlu (Isparta) Denizli (Sarayköy), Burdur. Demir Madeni KARABÜK DEMİRÇELİK FABRİKASI Ülkemizde demir en fazla SivasMalatya çevrelerinde; Divriği, Hekimhan ve Hasançelebide çıkartılmaktadır. Ayrıca Kayseri, Adana ve Kahramanmaraş çevrelerinde de demir madeni bulunmaktadır. EREĞLİ DEMİR-ÇELİK FABRİKASI İSKENDERUN DEMİR-ÇELİK FABRİKASI Çıkartılan demir; demir-çelik fabrikalarında işlenir. Ülkemizin önemli demir-çelik fabrikaları Karabük, Ereğli ve İskenderun demir-çelik fabrikalarıdır. Civa Madeni Civa: Eczacılık, elektrikli aletlerin yapımında kullanılır. Çıkarılan Yerler Konya (Sarayönü), İzmir (Çeşme) Manganez Madeni Manganez: Demirin çeliğe dönüştürülmesinde kullanılır. Çıkarılan Yerler Artvin (Borçka), Zonguldak (Ereğli) Oltu Taşı Oltu Taşı: Tespih, süs taşı Çıkarılan Yerler Erzurum (oltu) Lüle Taşı Lüle Taşı: Pipo ve süs eşyası yapılır. Çıkarılan Yerler Eskişehir Mermer Mermer: Heykel, inşaat işleri, süsleme. Çıkarılan Yerler Manisa, Kütahya, Muğla, Aydın Çanakkale, Bursa, Gemlik, Erzurum Zımpara Taşı Zımpara Taşı: Cilalamada kullanılır. En zengin rezervler Ege Bölgesi’ndedir. Çıkarılan Yerler İzmir, Aydın, Muğla. Kurşun-çinko Kurşun-Çinko: Bir arada bulunan, erime noktası düşük ve kolay şekil verilebilen madenlerdir. Lehim, boya, cephe kaplamada kullanılır. Çıkarıldığı Yerler Keban (Elazığ), Akdağmadeni (Yozgat) da bulunur.Elazığ’da işlenir. Barit Barit:Petrol sondajlarında basıncı kontrol etmek,patlamaları önlemek, kumaş, boya, buji, televizyon tüpleri, cam ve kimya sanayinde kullanılır. Çıkarılan Yerler Muş, Antalya (Gazipaşa, Antalya), K.Maraş,Beyşehir dolaylarında bulunur. Volfram (Tungstein) Volfram (Tungstein) : Uzay ve savaş endüstrisinde kullanılan, az bulunan madendir. Çıkarılan Yerler Uludağ Fosfat Fosfat:Suni gübre, çimento, cam ve kimya sanayinde kullanılır. Çıkarılan Yerler Güneydoğu Anadolu bölgesinde Mazıdağı (Mardin) bulunur. Tuz Tuz: Yemeklerde, kimya sanayiinde. Çıkarılan Yerler Tuzgölü,İzmir Çamaltı, Çankırı Tuz Üretimi Kaya Tuzu 76.340 Göl Tuzu 1.268.696 Deniz Tuzu 504.160 Kaynak Tuzu 39.766 Toplam 1.888.962 Elif ORAL 20140906090 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği