buraya

 GİRİŞ
 RÖNESANS’TA MATEMATİK
 JOHANNES R. MÜLLER (1436-1476)
 LUCA PACİOLİ (1445-1509)
 TARTAGLİA (1506-1537)
 CARDONA (1501-1576)
 FERRARİ (1522-1565)
 BOMBELİ (1530-∞)
 RÖNESANS’TA ASTRONOMİ
 MİKOLAJ KOPERNİK (1473-1543)
 TYCHO BRAHE (1546-1601)
• ^^Rönesans’ı Ortaçağ ile Modern çağ arasında geçen zaman
olarak veya Ortaçağ’ın sonu, Modern Çağ’ın başlangıcı olarak
tanımlayabiliriz.^^
• Genel bir kanıya göre Rönesans İtalya’da XIV.yy’ın ortalarında
« Petrarch zamanı’nda başlamış ve yaklaşık olarak 1350’lerden
Giordino Bruno’nun 1600 yılında ölümüne kadar uzanan
döneme kadar sürmüştür.
• Rönesans Ortaçağ’ın kavramlarına ve yöntemlerine karşı bir
başkaldırı olması daha çok dikkat çekmektedir.
• Rönesans yeniliklere karşı hoşgörülü olmuştur.
• Bilim alanında yapılan yenilikler çok büyük devrim niteliğinde
olmuştur.
• Ticaret yoğun bir şekilde yapılıyordu. Bu sebeple ticaret
matematiği gelişmeye başladı.
• Çok sayıda ticari matematik kitabı yazılmıştır.
• Bu dönemde 1. ve 2. dereceden denklemlerin ve 3. derece
denklemlerin bazı özel durumları çözülebiliyordu. 4. ve daha
yüksek derece denklemlerin çözülme zamanı gelmişti.
• İtalyan matematikçiler bu dönemde yoğun çaba sarfetmişlerdir.
•
•
•
•
Çok iyi hesap ustası ve alet yapımcısıdır.
Avrupa’da matematiğin gelişiminde bir simgedir.
Apollonios’tan , Heron’dan ve Arkhimedes’ten çeviriler yapmıştır.
Trigonometri üzerine çalışmalar yapmış ve trigonometrik
tablolar hazırlamıştır.
• Çocukluğundan beri çok merakçı bir kişilik.
• Özellikle sayılar ve şekiller dünyası matematikle büyüleniyordu.
• Venedik, Perugia, Napoli, Floransa kentlerinde matematik
profesörlüğü yapıp özel dersler veriyordu.
• 1494’te Vinciyle tanışıp ömürlü bir dostluk kuracaklardı.
• Vinciyle birlikte «Summa De Arithmetica, Geometrica,
Proportioni Et Proportionalita « ( Aritmetik , Geometri, Oran ve
Orantı üzerine kitap)
• Kitabın önemi cebir sembolleri içermesidir.
• Yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası
kasabalar arası posta taşımacılığı yapıyordu.
• Doğduğu kent Brescia 1512’de yağmalanışı sırasında çok ağır
yaralar aldı ve kendisine Tartaglia İtalyancada kekeme takma
adı verilmesine sebep oldu.
• İspanyol ordusuna katılarak topçuluk ile ilgili problemleri
matematiğe uyguladı ve x³+mx²=0 üçüncü derece denklemini
çözdü.
• İtalyan doktor, matematikçi, astrolog ve fizikçidir.
• Milano ve Bologna’da matematik dersleri verdi.1570 yılında
büyücülükle suçlanınca Roma’ya sığındı.
• Bütün bilim dallarıyla ilgilenip ( ama bu bilimlere büyücülüğü,
yıldız falcılığını ve simyacılığı karıştırıyordu ) çağının bütün bilim
tartışmalarına katıldı ve bilimin çok çeşitli dallarında yapıtlar
verdi.
• Tartaglianın denklem çözümünü ARS MAGNA eserinde
yayımladı. Ferrari’nin dördüncü derece denklemini üçüncü
derece denklemine indirgedi.
• Cardano’nun yanında çalışmış matematikçidir.
• Cardano tarafından Latince, Yunanca ve matematik öğrendi.
• Milano’da matematik dersleri verirken cebirsel bir çözüm
yönteminin önceliliği hakkında konusunda Tartaglia ile
aralarındaki tartışma nedeniyle ünü gittikçe arttı. ( haklı çıkıyor)
• Matematiğe en önemli katkısı dördüncü dereceden denklemlerin
çözümü için geliştirdiği yöntemdir.
• Ünlü İtalyan matematikçi.
• Karmaşık cebirsel ifadelerin çözümü üzerine uğraş verdi.
• Bu dönemde en önemli gelişme astronomi alanında olmuştur.
• Kopernik Yunan Dönemi’nden beri yürürlükte bulunan Yer Merkezli
Evren Kuramı’nın yerine Güneş Merkezli Evren Kuramı’nı kurmuş ve
Yer’in, Güneş’in çevresinde dairesel bir yörünge üzerinde dolanan bir
gezegen olduğunu savunmuştur.
• Tycho Brahe ise Yer’in evrenin merkezinden kaldırmanın doğuracağı
bilimsel ve dinsel sakıncaları göz önünde bulundurmuş ve Yer-Güneş
Merkezli Evren Kuramı ile Kopernik’e karşı çıkmıştır.
• 1473 yılında şimdiki Polonya’nın Torun kasabasında doğdu. Babasını
küçük yaşta kaybetti. Papaz olan amcası tarafından yetiştirildi ve
Town’da St.John okuluna daha sonrada Wlaclawec’deki Kateohol
okuluna devam etti.
• Ortaöğrenimini tamamladıktan sonra Cracow Üniversitesine başladı.
• 1482 yıllarında astronomi ile ilgili kitap koleksiyonu yapmaya
başladı.
• 1506’da Katedrali’ne papaz olarak atandı. Katedralin kulelerinden
birine konumunun gözlem yapmaya elverişli olması nedeniyle
yerleşen Kopernik, bugün ^^ Kopernik Kulesi ^^ adını taşıyan bu
kuleye birkaç gözlem aracı yerleştirmiştir.
• Gerçekte Kopernik iyi bir gözlemci değildir; Frauenburg’da 27
gözlem yapmıştır.
• Kopernik gözlemciden çok bir kuramsal astronomdur.
• Kopernik’in Güneş’i merkeze alan Yer’i de bir gezegen gibi Güneş
çevresinde dolandıran bir sistem kurduğu söylentileri bütün
Almanya’da yayılmıştı.
• Çeşitli zorluklarla da olsa bastırıldığı kitabının adı De
Revolutionibus’tur( Gök kürelerinin hareketi )
• Bu anıtsal yapıt 6 kitaptan oluşmaktadır.
1. Temel varsayımlar ve kirişler tablosu
2. Ekvator, meridyen, deklinasyon ve yıldız kataloğo
3. Ekinoks presesyonu
4. Ay’ın hareketi, Güneş ve Ay’ın yere uzaklıkları
5. Gezegenler
6. Gezegenlerin enlemsel hareketi
• Güneş Merkezli Sistemi’nin Yer Merkezli Sistem’den tek farkının
Güneş’in evrenin merkezinde yer alması olduğu görülür. Kurama
göre Yer’de dahil olmak üzere bütün gezegenler Merkür, Venüs,
Yer, Mars, Jüpiter, Satürn sırasıyla Güneş’i merkeze alarak
dolanırlar. Ay ise Yer’in çevresinde dolanır. Evrenin sonunda ise
Sabit yıldızlar küresi vardır.
NOT: Kopernik’in ortaya koyduğu Güneş Merkezli bu sistemin en
temel özelliği ve diğer sistemlerden farkı, Yer’in hareketli olduğu
düşüncesidir.
• Teorik astronomdan çok gözlemcidir.
• Hween adasında mükemmel aletlerle hayatı boyunca gözlem
yaptı.
• Kopernik sistemine karşı çıkmıştır. Ona göre Kopernik sistemi
hem fiziksel hem de kutsal kitaba aykırıdır.
• Brahe’nin sisteminde Yer merkezdedir. Ay, Güneş ve diğer
gezegenler Yer’in etrafında dolanırlar Merkür ve Venüs ise
Güneş’in etrafında dolanmaktadır. Böylece Brahe hem
Kopernik’e hem Ptolemaiosa hem de Aristoteles’e sadık kalmayı
amaçlamıştır.
• Brahe 1577’de bir kuyruklu yıldız gözlemledi ve bu yıldızın Ay
küresinin dışında, çok uzağında olduğunu saptadı.Bu Aristoteles
kozmolojisine aykırıydı. Çünkü Aristoteles’e göre kuyruklu yıldızlar
Ay küresinin altındaydılar.
• Brahe yaptığı çalışmalarını 3 ciltlik bir kitapta yayınlamayı
planlamıştır. Ancak Brahe 1588 yılının başlarında yazımına
başladığı kitabı bitiremeden ölünce 1602 yılında Kepler
tarafından tamamlanmıştır.