a)Dikey İletişim - Ankara İl Sağlık Müdürlüğü

KURUMSAL İLETİŞİM
HAZIRLAYAN ADEM DÖNMEZ
Kurumun amaç ve hedeflerine ulaşması,
işleyişini sağlaması için gereken üretim ve
yönetim süreci içinde, kurumu oluşturan bölüm
ve öğeler arasında eşgüdümü, bilgi akışını,
motivasyonu, bütünleşmeyi, değerlendirmeyi,
eğitimi, karar almayı ve denetimi sağlamak
amacıyla belli kurallar içinde gerçekleşen
iletişim sürecidir.
1-FORMEL(RESMİ) İLETİŞİM
a)Dikey İletişim
-Yukarıdan aşağıya
-Aşağıdan yukarıya
b)Yatay İletişim
c)Çapraz iletişim
2-ÇOK YÖNLÜ -AÇIK İLETİŞİM
3DOĞAL(ENFORMEL)İLETİŞİM
1-BÜROKRATİK İLETİŞİM
2-MANİPÜLATİF İLETİŞİM
3-DEMOKRATİK İLETİŞİM
4-ORANTISIZ İLETİŞİM
İÇ HEDEF İLETİŞİMİ
DIŞ HEDEF İLETİŞİMİ
Resmi iletişim kurumun resmi kuralları vasıtasıyla gerçekleşir ve üç
kanal vardır.
a)Dikey İletişim:Üst yönetim ve çalışanlar arasında emir-bilgi akışı
sağlayan kanaldır.İki şekilde gerçekleşir.
-Yukarıdan Aşağıya Dikey İletişim: Üst yönetim tarafından emir ve
kural iletiminin gerçekleşmesidir.
-Aşağıdan Yukarıya Dikey İletişim: Astlar tarafından üst yönetime
rapor ve görüş iletiminin gerçekleşmesidir.Bu iletişimde amir atlatıldığı zaman sorun oluşur.Eğer normal bir süreç olarak işler ise amir
açısından alınan kararların beklenen yön ve etkide uygulanıp uygulanmadığının göstergesi olarak önemli olur.
- Karar verme sürecine katılma duygusu
- Karşılıklı güven ve işbirliği oluşturma
- Ekip çalışmasını geliştirme
- Motivasyon artışı sağlama
- Başarı ve verimlilik artışı sağlama gibi
Kuruma faydalı işlevlere destek oluşturacaktır.
b)Yatay iletişim: Aynı düzeydeki birim yöneticileri
arasında,bağlı bulundukları üst kademeye başvurmadan
gerçekleşen iletişimdir.
Dikey iletişimin yetersizliği nedeniyle yoğunlaşabilir.Otorite
birliğinin sağlanması açısından üste bilgi verildiği sürece sakıncası
olmayan bir iletişim türüdür.
c) Çapraz İletişim:Zaman darlığı nedeniyle ve acil işbirliği
gerektiren sorunların çözümünde devreye giren iletişim şeklidir.
Farklı düzey ve konumdaki birimler arasında gerçekleşir.
Çok sık kullanıldığı takdirde yetki karmaşası doğuran bir
iletişime dönüşür.
Bütün iletişim sürecinin karşılıklı ve açık bir şekilde
gerçekleşmesidir.Eğer açıklık gerçekleşmez ise:
- Çalışanların ortam ve işyerinden soğuması
- Çalışanların katılımcı ve yaratıcı özelliklerinin yok edilmesi
- Üst yönetimin saygınlığını yitirmesi
- İş kalitesi ve verimliliğin düşmesi
- Çalışanların yer değiştirme taleplerinin artması
- Gerçek dışı ve abartılmış mesajların paylaşımı
- Üst – ast çatışması gibi sonuçlara yol açabilir.
Çalışanlar arasında kendiliğinden oluşan iletişimdir.Resmi iletişim
ne kadar mükemmel olursa olsun amaçların gerçekleştirilmesinde
doğal iletişimin oldukça önemli bir yeri vardır.
İletişim psiko-sosyal bir ihtiyaçtır. Engelleme ve sınırlandırma
durumlarında doğal iletişim mutlaka devreye girecektir.Bu nedenle
doğal iletişimin varlığını kabullenmek ve de huzursuzluğa neden
olmasını engellemek için, kurum içi iletişim yollarını açık tutmak ve
geliştirmek gerekmektedir.
BÜROKRATİK İLETİŞİM:
Bu tür iletişimi uygulayan kurumlar hedef kitlelerinden ne bir şey
duymak ister,ne de bu hedef kitleye açıklama yapma gereği hisseder.
MANİPÜLATİF İLETİŞİM:
Çok geniş bir bilgilendirme faaliyeti yürütülür.Fakat amaç iletişim
değildir.Gereksiz ve yalan yanlış bilgilerle manipülasyon hedeflenir.
DEMOKRATİK İLETİŞİM:
Dış hedef kitle ile yürütülen başarılı ve simetrik (çift yönlü) iletişimi
ifade etmektedir.
ORANTISIZ İLETİŞİM:
Bu tür iletişimlerde ise kurum bilgilendirme ve iletişime hazır
durumdadır.Ama bütçe,yetki ve bilgi derleme sıkıntısı gibi eksiklikler
bu bilgilendirme ve iletişim işlevini olumsuz yönde etkiler.
1-Kurum içi ve kurum dışı faaliyetleri destekleme (düzenleme) işlevi
2-Kurum kimliği oluşturma (ikna etme) işlevi
3-Kurum içi ve kurum dışı hedef kitleye bilgi verme (bilgilendirme)işlevi
4-İyi bir kurumun, çalışanı veya vatandaşı olarak bireyleri toplumsallaştırma (bütünleştirme) işlevi vardır.
Bu işlevlerin eşgüdümlemesi kurumsal iletişimin bir bütün
olarak değerlendirilmesi belirli bir strateji ve planlama yapılması
hedeflenen başarıyı getirecektir.
1- Kurum imajına ilişkin,kurum çalışanlarının ve dışarıdan bakanların
düşüncelerinin analiz edilip değerlendirilebildiği bir sürece sahip
olmalıdır.
2- İletişim stratejisinin somut ve gerçekçi hedef kitlelere yöneltildiği bir
yaklaşıma sahip olmalıdır.
3- Çağdaş iletişim araçlarının kullanıldığı medya planlaması yapılmış
bir iletişim olmalıdır.
4- Kurumsal hedeflerin kesin olduğu ve stratejik uygulamanın yapıldığı
bir iletişim olmalıdır.
5- Kurumsal iletişim etki ve kontrolünün değerlendirildiği bir uygulama
olmalıdır.
Kurumsal kimlik dört öğe ihtiva eder.
1-Kurum Felsefesi: Kısaca kurumun arzuladığı hedefleri ihtiva eder.
2-Kurumsal Davranış: Kurum felsefesine göre davranmayı ifade eder.
3-Kurumsal Dizayn: Kuruluşun görünen yüzünü anlatır.Logo,Kıyafet
Mekan dizaynı,kurum rengi vs.
4-Kurumsal İletişim: Kurum kimliği sayesinde oluşturulmak istenen
imaj için, uygulanması gereken iletişim yaklaşımlarını ifade eder.
Bu yönüyle kurumsal iletişim, iletişim uygulamasına çevrilmiş
kurum kimliği olarak değerlendirilmelidir.
1- Yönetsel etkinlikler amaç yönünden kamu ve özelde farklılaşır.Kamu
yönetimi için kamu yararı,özel yönetim için özel yarar yani kar amacı
söz konusudur. Hizmetin kamuya yapılması konusunda farklılık
yoktur.Toplu taşım araçları kamu hizmeti yapar ama dolmuşçu kendisi
için kazanırken belediye otobüsü kamu yararı oluşturur.
2-Özelde ilişkiler karşılıklı anlaşma ve hukuksal eşitliğe dayanır.Fakat
kamu yönetimi kamu gücünden faydalanarak güç kullanabilir.Özel ile
karşılaşma anında aradaki eşitlik kamu yönetimi yararına bozulur.,
3-Kamu yönetimi yasal düzenlemelere uymak zorunda iken özel bu
konuda daha serbest davranabilir.
Bu nedenle devlet, yönetimde keyfilik konusuna eğilir ve düzenlemeye çalışır.(SGK pirim denetlemesi gibi)
Kamu yönetiminde genel amaç topluma yararlı olmadır.Hizmet
götürmedir. Hizmetler düzenlenirken bireyler değil toplum veya
toplumun bir kesimi dikkate alınır.Toplumsal çıkar ile bireysel çıkar
çatıştığında Kamu yönetimi toplumsal çıkardan yana olmalıdır.
Kamu yönetimi bireye göre güçlüdür.Bu gücün birey veya
kamu yararı aleyhinde kullanıldığı durumlar olabilir.Fakat kamu
yönetimi hukuk kuralları çerçevesinde yürütülmeli ve nesnel
olmalıdır.
1- BİLGİ EKSİKLİĞİ:Yönetimin eksik ve yanlışları ile birlikte halkın bilgi
eksikliği söz konusudur.
Etkenler:
1-Yönetimin isteksizliği
2-Yönetimin içe kapanıklığı(Örnek iş sürecinin öğrenilememesi)
3-Yönetime yanlış başvuru,yetkisiz bölüme başvurma
4-İletişim sağlayacak birimlerin olmaması.
2-YÖNETİMDE ZAMAN KAVRAMI VE İÇE DÖNÜKLÜK:
Bireyler yönetime başvuruda, istedikleri sonucu elde etmeye
çalışır.
Sonucu elde edememe yönünde tehlike belirdiğinde birtakım aracı
mekanizmaları devreye sokar.Bu mekanizmalar yönetim ilişkilerinde
ciddi karışıklıklara neden olur.Ayrıca uzun süren çözümsüzlükler en
az olumsuz sonuç kadar sakınca yaratır.
Etkenler:
1-Hızlı karar alma ve uygulamada inisiyatif kullanamama.
2-İçe dönük yapı olarak yöneticinin kişisel sorunlara eğilmekte
isteksizliği, ilgisizliği,yetersizliği ve ilişkilere yansıyan
düzensizlikler.
3-HALKIN YÖNETİME TEPKİSİ:
Yönetimde zamanı kullanma açısından var olan keyfilik halkın
zaman gecikmelerini aşabilmek ve süreci hızlandırabilmek için bazı
girişimlerde bulunması sonucunu doğurur.
Bu girişimleri :
1-Aracı kullanma
2-İş takibi
3-Yönetici ile tartışma
4-Yönetimin tutumundan şikayetçi olma
5-Medyadan yaralanma,olayları medyaya yansıtma
6-Rüşvet vb. şeklinde sıralayabiliriz.
Sağlık kurumları, kamu yönetimi açısından farklı özellikler
taşıdığı için ayrıca değerlendirilmesi gereken bir yönetim
alanıdır. Yapı,süreç ve sonuç ile ilgili özellikler taşırlar.
Yapısal olarak: -Uzmanlaşma seviyesi çok yüksektir.
-İşlevsel bağımlılık çok yüksektir. Farklı meslek
gruplarının eşgüdümü gereklidir.
-İnsan kaynakları yapısı profesyonel ağırlıklıdır.Kurumsal hedeflerden çok mesleki hedefler ön plandadır.
-Hekim faaliyetleri üzerinde tam etkili yönetsel ve
kurumsal denetim mekanizması kurulamamıştır.
-Hastaneler başta olmak üzere tüm sağlık kuruluşlarında ikili otorite hattı vardır.Bu hat denetim,eşgüdüm ve çatışma
sorunları oluşturmaktadır.
Süreç olarak: -Yapılan işler karmaşık ve değişkendir.
- İşler acil ve ertelenemez niteliktedir.
-Hata ve belirsizlikler karşı yüksek duyarlılık vardır.
Tolerans gösterilmeyen bir süreç vardır.
Sonuç olarak: Sonuçların tanımlanması ve ölçümü güçtür.
Bu durum, Kurumsal iletişimde kamu veya özel kurum olmanın,
farklılıklar yarattığı hususunu bilmemiz gerektiği kadar kamu kurumu
olarak sunulan hizmetin de farklı iletişim gereklilikleri oluşturduğu
gerçeğini ortaya çıkarmaktadır.





Kurumda çatışmayı ortadan kaldırır ve toplumun rızası sağlanarak
sistemin yeniden olumlu bir şekilde üretimini sağlar.
Kamu yönetiminin çalışanlar ve dış hedef kitlesi ile iletişiminde
eşitsiz ve dengesiz bir durum söz konusudur.Özellikle dış hedef kitle
ile tek yönlü (asimetrik) bir iletişim vardır.
Asimetrik iletişimde egemen-bağımlı ilişkisi vardır.Fakat kurumsal
iletişim bir güç savaşı olmamalı müzakereye yatkın çift yönlü
(simetrik) bir iletişim gerçekleştirilmelidir.
Asimetrik iletişim kurumsal iletişim vasıtasıyla hedef kitlenin, kurum
yararına manipüle edilmesine yol açabilir.Bu durum kurumu sosyal
sorumluluk ve etik ilkelerle bağdaşmayan eylemlere yöneltebilir.
Simetrik iletişim örgüt içi çatışmalara engel olduğu gibi,karşılıklı
anlayışın gelişmesine katkı sağlar ve hedef kitle ile ilişkileri inşa
eder




İletişimdeki karşılıklı ilişki ile eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik
dürüstlük ve güven oluşur.Taraflar olumlu yönde ve birlikte değişir.
Çalışma hayatının kalitesi artar.
Kurumsal bilgi paylaşımı ile toplumsal diyalog, rekabette üstünlük ,
performans ve motivasyon artışları oluşur.
Kurumsal iletişim sadece çalışanları değil; bireyden aileye,aileden
topluma yayılan geniş bir alanı gözetmeli bu şekilde bireysel
değerler ile birlikte toplumsal değerlerin de olumlu yönde
şekillenmesine zemin hazırlamalıdır.
Kurumsal iletişim, kurumda çalışanları ve kurumun birimlerini
birbirine bağlayan temel bir alt sistemdir. Böylece, çalışanlar ve
birimler hem uyumlu ve hem de eşgüdümlü çalışabilirler.
 Kurumsal iletişim, kurumda çalışan kişi ve grupların kurumun
ortak amaçları doğrultusunda gerçekleştirdikleri ileti alışverişidir.
 Kurumda eylemlerin sürdürülmesi, sorunların çözülmesi ve
yaratıcı gücün oluşturulması kurumsal iletişim ile gerçekleşebilir.
 Kurumsal iletişim dış dünya ile örgüt arasında sağlıklı bir bilgi
alışverişi sağlayabilir. Hızla değişen çevre ve rekabet koşulları
karşısında kurumların kendilerini yeni koşullara uyarlamaları da
kurumsal iletişim ile sağlanabilir.




Kurumsal iletişim yönetiminin en önemli aracıdır. Kurumda
planlama, eşgüdüm, karar verme, güdüleme ve denetimin
sağlanabilmesi etkili bir kurumsal iletişimi gerektirir.
Kurumsal iletişim kurumda hiyerarşik basamakların belirlenmesinde ve otoritenin sağlanmasında önemli rol oynar.Gelen
ve giden iletiler, belgeler, bilgiler ve dokümanlar kurumsal
iletişim kuralları çerçevesinde saklanır, bilgi ve belge arşivleri
oluşturulur.
Kurumsal iletişim kurumda çalışanların oluşturdukları küçük
grupların birbirleriyle ve kurumun bütünüyle sağlıklı ilişkiler
kurmalarında önemli rol oynar. Kurumun bütünlüğünün ve ait
olma duygularının geliştirilmesini sağlar.İletişim içsel olarak
kurumda karşılıklı güvenin ve serbest bilgi akışının, dışsal
olarak da iyi hizmet ve vatandaş isteklerine ilginin kaynağıdır.