BAŞARIYA GÖTÜREN AİLE SINAV DÖNEMİNDE ANABABALIK Her ana baba çocuğunun başarılı olmasını ister BAŞARIDAN NE ANLIYORUZ? BAŞARIDAN NE ANLIYORUZ? Ders başarısı ve okul başarısı Meslek başarısı ve iş başarısı Evlilik başarısı Yaşam başarısı (anlamlı, coşkulu, güçlü) Başarıdan ne anlamalıyız? Beklentiniz ne? Çocuğumun yaşamında «iyi ki’ler çok olsun, Üreterek kazansın, Özgüveni yüksek olsun, Özsaygısı olsun diyorsanız… Başarılı insanlarda bulunan özellikler Başarma hevesi Hedefini bulmak Duygu ve düşüncelerinin farkına varmak ve kendine güven duymak. Seçimlerinin bilincinde olmak ve seçimlerinden sorumluluk almak. Yaşam Başarısının Temelleri: Bilgi ve Beceriler Kendi yaşamını yönetme sorumluluğunun bilincine varmak: Bir genç, yaşamının direksiyonunda kendisinin oturduğunu hissetmediği sürece, istekle ve şevkle derslerine çalışmayacaktır. SİZİN İSTEMENİZ, TEHDİT ETMENİZ,VAATLERE BULUNMANIZ TAŞIMA SUYLA DEĞİRMEN DÖNDÜRMEYE BENZER. İtiraz etmek ve gönülsüz yapmak başka şeydir, yaşamın direksiyonunun sorumluğunu almak istemek başka şeydir. Çocuğunuz ikisi arasındaki farkı sezgisel olarak bilir. Öğrenmeye ve keşfetmeye programlanmış olarak doğarız Bu ne? Şu ne? O niye düştü? ………. Her çocuk, potansiyel bir filozof ve bilim adamı olarak doğar ama bu potansiyel çok kırılgandır. Beslenip korunmazsa sönmeye ve kırılmaya başlar. İNSAN BEYNİ Bilgisayar düşünün. Önbelleğine yazdıklarınızı «kaydet» komutuyla sürekli belleğe aktarırsınız. İnsan beyni de bilgisayar gibi iki kademeli çalışır. Beynin ön belleğine «kısa süreli bellek» denir. Sürekli belleğe kaydedilen bilgi, sizin ulaşmanız için orada bekler. Beyinde 100 milyarın üzerinde «nöron» adı verilen sinir hücresi bulunmaktadır. Nöronların boyları birbirinden farklıdır. Her bir sinir hücresi, diğer sinir hücreleriyle, oluşturdukları kavşaklar yoluyla ilişki kurar; Bu sinir hücresi kavşaklarına «sinaps» adı verilir. Sinapslar öğrenmenin temelini oluşturur. Kısa süreli Belleğin Tam Kapasite Kullanılması Kısa süreli belleğin etkili ve verimli çalışmayı engelleyen en temel etkenler kaygı, stres ve paniktir. Kaygı: -Aklını başına almazsan… -Bizi mahçup etme… Stres: Kaygı stres doğurur. Stres iç organların çalışma tarzını ve kasları etkiler. Stres kan damarlarını büzer, daraltır. Bu nedenle kaygılı ve stresli kişinin beynine bol kan gitmez. Özetle Öğrencinin kendi yaşamının direksiyonunda olduğunu bilmesi, başarısı için vazgeçilmez bir bilinçtir. Nereye, niçin, gittiğini bilmesi gerekir. Niyet etmek yetmez, gerekli bilgi ve becerileri edinmek gerekir. İnsanın beynini çalıştıran şey istek ve şevkidir. Bu şevkin kırılmaması gerekir. Çocuğunuza etkili verimli çalışma stratejileri veremeyebilirsiniz ama kaygı strese kapılmadan destekleyen bir aile ortamı oluşturabilirsiniz. Nasıl? Destekleyen ve Köstekleyen Aile Ortamı Çocuğu araç olarak görmek: «Ben olamadım bari o olsun» yanlışı. «Yediğin önünde yemediğin ardında bir tek işin var, çalışmak» yanlışı Kıyaslama:»Falanın oğlu mühendisliği kazanmış» yanlışı. Hata odaklı aile ortamı:Geçmişteki hatalar ve eksiklikler üzerine odaklanılıyor. Bu durum korku kaygı oluşturuyor. Acı çekiyor, eziliyor, daha da başarısız hale geliyor. Kapasiteyi görememek:»Çok zeki ama çalışmıyor» yanlışı. Rehber öğretmeni araç olarak kullanma:»Siz söylerseniz yapar» yanlışı. Çocukla gereksiz çok konuşma : Çok konuşan aile gittikçe etkisini yitirdiği için artık önemsemiyorlar Çocuğumun Başarısını desteklemek için nelerin farkında olmalıyım? İki tür tutum içinde olabilirsiniz: Olumlu tutum: Sınav dönemini çocuğunuzun yaşama hazırlanması sizin de ilişkinizi güçlenmesi için bir fırsat olarak görebilirsiniz. Olumsuz Tutum: Sınav dönemini bir an önce bitmesi gereken bir musibet gibi görebilirsiniz. Olumlu Tutum Size çocuğunuzu daha yakından tanıma fırsatı verebilir. Çocuğunuza kendini daha iyi tanıma fırsatı verebilir. Onun güvenebileceği, örnek alacağı, içini açacağı, kaygılarını ve başarılarını paylaşacağı sevilen ve sayılan birisi olabilirsiniz. Planlamayı öğrenme fırsatı olabilir. Hedef belirleme fırsatı olabilir. Disiplinli çalışma alışkanlığı geliştirme fırsatı olabilir. Zamanı iyi kullanma fırsatı olabilir. Çok çalışma yerine etkili çalışma arasındaki farkı görerek etkili bir yaşam oluşturmayı öğrenebilirsiniz. Okul-Öğretmen- Aile buluşması Bugün; Ne hissediyorsunuz? Sizce çocuğunuz ne hissediyor? UNUTMAYIN Yalnız sınav başarısıyla ilgilenmiyor yaşamda başarılı olması için temeller atmasına rehberlik ediyorsunuz. Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamayın. Ailedeki büyüklerin destekleyici tavır içinde olmasını sağlayın. Çocuğunuzdan beklediğiniz azim, sebat ve gayreti kendi yaşamınızda siz de gösterin. Çocuklarınızla parasal durumunuzu konuşun, sorumluluklarını hissettirin fakat aile sorunları içinde boğulmasına izin vermeyin. Sakin çalışabilecekleri bir ortam hazırlayın. Sunumu hazırlayan ve sunan: Bengisu ILGIN Psikolojik Danışman ve Rehber KAYNAKLAR Doğan Cüceloğlu: Başarıya Götüren Aile Sivas RAM